p ftp
en gevangene als speelbal
an hoog politiek spel
Sadat in Jeruzalem
Geen verbetering
let ongeluk van de dissident Stsjaranski
uui I LI1LMIV
l i wum I
(ting
sc
rmi
i'V
W 4
iplMfW
•Oft
r-.v
->•••• bflf vn .1
-.v.1?
Van links naar rechts en van boven
naar beneden:
Bij lijn aankomst op het vliegveld
Ben Goerion zwaaide de Egyptische
president Anwar Sadat naar de me
nigte, zaterdagavond. De volgende
ochtend begon hij met een bezoek aan
de Al Aksa moskee in Oost-Jeruza-
lem, waarna Sadat samen met zijn
gastheer Begin naar het gedenkteken
voor de zes miljoen in de oorlog omge
komen Joden ging. Bij het Jad Va-
schem zei de president: ...Moge God
ons begeleiden naar de vrede, laat ons
een einde maken aan het lijden van de
naties". Later op de dag kwam het
hoogtepunt van zijn reis: tijdens «jjn
toespraak in het Israëlische parle
ment, de Knesseth, wiste Sadat zich
met een zakdoek het voorhoofd. Niet
tWI .4T%
-
i Hf: KT"
overal werd de reis van'df Egyfritsetf*
president bejubeld. In di' btimtisn
hoofdstad Beiroet werd' fel gepMtt^-
teerd, evenals in andere délen*vawrffc
Arabische wereld. De bek>tfriA'«fatt-
gen spandoeken mee eh fHtrtretffn
van wijlen president N'asser
Egypte. In Israël zelf moest'itr pofff*
in actie komen om een menigte de
monstranten, die het besoefc
gen zitten, te verspreiden.
.J-
1W«
HET WEER door Hans de Jong
Voor schipper Kramer en zijn varen
de collega's op Urk nog geen al te
best nieuws. Overeenkomstig met
wat ik hem zaterdagavond telefo
nisch in uitzicht steldq, kan ook
vandaag gelden: Er zit geen weers-
verbetering In de lucht. Van de
Noordzee komt meer onbestendig
heid onze kant uit en bovendien zal
de wind binnen afzienbare tijd op
nieuw gaan toenemen, nu uit een
bepaald niet populaire richting
noordwest of noord. Geen al te
fraaie vooruitzichten dus wat be
treft de vangstcondities, maar ja dat
is nu eenmaal de vervelende kant
van novemberweer, wanneer een
maal radicale depressies de boven
toon zijn gaan voeren.
Uit een nog betrekkelijk tam lage
drukgebied, dat vrijdag door het
zeegebied ten zuidwesten van Ier
land naar het oost-zuidoosten
schoof, is zaterdag een actieve de
pressie ontstaan die verder uitdiep
te dan de Engelse computers aan
vankelijk wilde doen geloven. Die
gingen niet verder dan 992 mb bij
hun profetie, het is uiteindelijk 974
mb geworden in het zpegebied ten
zuidwesten vap Noorwegen. (In het
overzicht van zaterdagmiddag werd
er overigens al gesproken over 980
mb bij Denemarken).
Het minimum wordt woensdagmor
gen met 980 mb in de kem boven
zuid-Zweden verwacht, dus veel
schot zit er niet in. Aan de voorzijde
van een over de Noordzee naderend
koufront was het gisteren bijzonder
slecht weer met aanhoudend regen
en veel wind. Echt een weertje om
nog wat dichter bij de kachel te
kruipen met een kop chocola. (Zo
zou het althans vroeger geweest
tUn.)
Om één uur 's middags was de lucht
achter het front in oost- en midden-
Engeland al aardig schoon, in de
vooravond kwamen er ook opklarin
gen het noordwesten van Nederland
buien
-v
I ''ê&IwfUïhs
■"V-C? WnW.
binnen. Over zuidwest-Engeland
was in het front een afzonderlijke
depressiegolf ontstaan die daar het
front wat deed slepen en voor
Cherbourg 13 mm water over had.
Aanvankelijk zal er nog wel wat
gerommel in de marge blijven alvo
rens de buien in ons land hun kop
pen hoger zullen opsteken. Het
duurt na zo'n koufront vaak nog wel
eens een dagje alvorens de hagel- en
sneeuwbuien van het Poolgebied
zich goed kunnen uitleven, al of niet
verspreid. Laten we het vooreerst
maar op dinsdag houden, wat niet
wegneemt dat er ook maandag al
hier en daar hagel kan vallen. Onze
man ln Rozenburg noteerde vorige
week acht hageldagen achter el
kaar, gisteren was het voor de eerste
keer weer eens anders.
Het ongestadige Noordzee-weer wat
behalve door de depressie ook be
vorderd wordt door een langgerekte
hogedrukzone, al enkele dagen gele
den voorzien door de computers, bo
ven de oceaan tot de golf van Biska
je, voortspruitend uit een 1037 mb-
maximum boven Oroenland. dat
dinsdag en woensdag ln zuidelijke
richting weg zal zakken over de oce
aan. Een nieuwe storing steekt na
melijk morgen tussen Oroenland en
IJsland de kop op (dan nog 1022 mb)
en zal woensdag al gevorderd zijn
tot het zeegebied ten zuidoosten van
IJsland (1004 mb). De verdere voor
uitzichten wijzen bij een verwachte
verdere baan van deze dëpresMe c
nieuw op regenweer, -
De noordenwind kan tijdelijk nog
stormkracht bereiken vooral tussen
Schotland en Noorwegen; wat mev
zuidelijk lijkt windkracht 8, eventu
eel 9 ook nog wel mogelijk tütMfc
buien. Dat de temperatuur er eens
flink de beuk in zet blijkt ook uit
op de Faröer aangekondigde temp -
ratyurdaling tot -^1 graden. Om
uur gistermiddag meldden statloi
aan de Schotse oostkust'snefcu^ -
buien. Aberdeen (vliegveld Dvce) c
65 meter hoogte en Leuchars op
meter boven de zeespiegel meldd< i
een sneeuwdek van 2 cm bij temp -
raturen vart 0 tot -1 graad. Natuu -
lijk ligt de Noordzee tussen 8cho -
land en Nederland, zodat bij bns
grondtemperaturen verhoogd zull< i
worden. Maar de hogere niveaus 1 -
ten zich niet dwingen en daar wor t
de winterse neerslag nu eenma 1
toebereid. Tijdens opklaring i
neemt in het binnenland de kans
lichte vorst gaandeweg toe.
Sla je slag,
word lid van hel CNV! 1
Samen sta je sterk! Bel Q3(M>4J04i.
CCNY>
Chr«l Igk Nil* n»>l
Ui" I f. U-*
Weerrapporten
Station
Amsterdam
Do Bilt
Dooien
Eelde
Eindhoven
Don Helder
Rotterdam
Twente
Vlittinfcn
Zd Limburg
Aberdeen
Athene
''bui
■•heel be ui
B.riijn
Frankfort
n<
r.'i
Ir.fubruck
K r.' ir
Klagtnfvjrt
Kopenhagen
1... „li,
Luxemburg
ream
geheel bo
motregen
M i
bi-
Min.. In li
Nn
ll |r.
Harij»
r» oor Victor Zorza
rezn;
in jonge man, verstrikt in een web van internationale spionage en de politiek van de grote
logendheden, kwijnt weg in een gevangenis in Moskou terwijl president Carter en president
ijew proberen de honderden draden te ontwarren die naar zijn cel lopen.
Jirter heeft zijn persoonlijke presti-
l? (en dus dat van het president-
^"thap) verbonden aan de verklaring
It de 29-jarige Joodse dissident
latoli Stsjaranski niet voor de CIA
:te, zoals Moskou had beweerd.
snjew lijkt deze bewering te wil-
intrekken maar de geheime
ïfl enst KGB wenst haar slachtoffer
1 fit te laten gaan.
e arrestatie van Stsjaranski in
lte! laart was Indirect uitgelokt door
*NT arters campagne voor de mensen-
19> chten. Moskou zocht naar midde-
,c)"! in om aan te tonen dat die campag-
e meer kwaad dan goed deed. Daar
op m werden de dissidenten gearres-
trd voor wie Carter het had opge-
2' omen. Aan die arrestaties zelf kon
arter weinig doen, maar toen Stsja-
inski ervan werd beschuldigd voor
sn? fi CIA te werken, kon de president
«minste laten nagaan of dat zo
JTI as En hij ontkende. Hij maakte
fvens Breznjew wat later duidelijk
5f< at een proces tegen Stsjaranski op
rond van deze beschuldiging de be-
«kkingen tussen de Sowjet-Unie en
t Verenigde Staten ernstig kon ver
toren.
1 Laster i
,*fHet antwoord van het Kremlin
twam vorige maand ip de vorm van
in bericht van het persbureau Tass.
'aarln stond weer dat Stsjaranski
cnuldig was. Maar er stond niet
iffir in dat Stsjaranski voor de CIA
3d gewerkt en militaire gegevens
tö verzameld. Hij wordt nu alleen
••r beschuldigd van het versprei-
tn van laster over de Sowjet-Unie
B v*n het verstrekken van gege
vens, welke de handel tussen Oost en
West zou moeten verstoren. Wat er
ook waar is van deze beschuldigin
gen, zij zijn in elk geval veel milder
dan wat er oorspronkelijk stond in
het draaiboek, dat de KGB had op
gesteld voor een showproces.
Maar de KGB heeft het nog niet
opgegeven. „De vergader van zijn
moederland," zegt Tass over Stsja-
ranksl, „zal worden bestraft met alle
ernst van de wetten van de Sowjet-
Unie." Terwijl Breznjew weer zaken
met Carter wil gaan doen, willen de
harde heren van de KGB de zeker
heid scheppen dat de dissidenten
onder de duim kunnen worden ge
houden. Voor de mensen van de har
de lijn heeft dat altijd betekend:
arrestaties, processen en deportatie
naar Siberië. Zij hebben altijd ge
loofd dat de beste manier om dissi
denten te behandelen Is: „bestraffen
met alle ernst'van de Sowjetrwet-
ten."
Naar 't buitenland
De gematigden onder de leiders heb
ben aangevoerd dat de beste oplos
sing voor het probleem is de dissi
denten naar het buitenland te laten
gaan. Terwijl de KGB haar eigen
bureaucratische belangen wil be
schermen, zouden de leiders die hun
kaarten hebben gezet op betere be
trekkingen met het westen de dissi
denten maar liever laten gaan. Als
Carter minister van buitenlandse za
ken Gromiko of minister van buiten
landse handel Patolisjew ontvangt
en over de zaak-Stsjaranski begint,
terwijl zij over SALT of uitbreiding
van de handel willen praten, kunnen
zijn gasten dat nauwelijks aardig
vinden. Ze zouden waarschijnlijk lie
ver hebben dat 8tsjaranski maar
naar het buitenland ging in plaats
van een obstakel te vormen bij de
onderhandelingen, waar zij zoveel
waarde aan hechten.
In een rede eerder dit jaar deelde
Breznjew de mensen met kritiek op
de Sowjet-Unie op in drie catego
rieën. Sommige dissidenten waren
blij met die indeling, omdat zij daar
in een poging van Breznjew zagen
om een wat gematigder beleid te
ontwikkelen. De eerste categorie
waren volgens Breznjew de mensen
die kritiek hebben op aspecten van
het leven ln de Sowjet-Unie, maar
die kritiek leveren ze „constructief"
en daarvoor „zijn wij hen dank
baar."
De tweede categorie zijn de mensen
die kritiek op grond van vergissin
gen uiten en „hen beschouwen wij
als misleid." Pas in de derde catego
rie kwamen de vijanden van het
socialisme zij die betrokken zijn
bij activiteiten tegen de Sowjet-
Unie en hulp vragen bij „Imperialis
tische, ondermijnende centra."
KGB ontevreden
Sommige dissidenten waren blij
met deze rede van Breznjew omdat
zij nu een gelegenheid dachten te
hebben om te zeggen dat zij tot de
eerste twee categorieën bfehoorden.
Als de KGB hen zou belagen zou die
dienst moeten bewijzen dat zij voor
„imperialisten" werictcn, voordat zij
zouden worden berecht. Misschien
o' érschatten zij Breznjews nieu'
definitie een beetje, maar zij wart.i
niet de enigen, die er veel aandacht
aan schonken. Ook KOB-chef Joerl
Andropow bekeek Breznjews formu
le en concludeerde dat hij het niet
leuk vond. Misschien wel om dezelf
de reden, waarom dissidenten het
juist wel leuk vonden.
In een rede in september merkte
Andropow op dat Breznjew „duide
lijk had gemaakt wat de positie van
de partij" tegenover dissidenten
was. Vervolgens herhaalde hij woor
delijk de beschrijving die Breznjew
had gegeven van de eerste twee ca
tegorieën: de constructieven en de
misleiden. Maar toen hij over de
derde categorie, die Breznjew had
verbonden met imperialisten, kwam
geruchten verspreiden en allerlei an
ti-socialistische krachten proberen
te organiseren.
Onderdrukking
Als hoogste politiechef van de Sow
jet-Unie wilde Andropow duidelijk
maken, dat de KGB door zou gaan
met onderdrukking van kritische
mensen, ook als ze geen directe
band met Imperialisten hadden, wat
Breznjew daarover ook mocht zeg
gen. Breznjew kan best bereid fijn
Stsjaranski te laten gaan, niet om
dat hij dissidenten aanvaardt, maar
omdat hij denkt dat zoleta zijn be
trekkingen met Carter misschien
helpt verbeteren. Aan de andere
kant ts Andropow, die waarschijn-
lijk zal aanvoeren dat als de dissi
denten, die nu in de gevangenis zit
ten, te mild worden behandeld, dat
de taak van de KGB ln de toekomst
zwaarder zal maken.
Wat met de jonge man ln de gevan
genis van Moskou gebeurt, heeft
weinig te maken met de misdrijven
waarvan hij wordt beschuldigd.
Maar het heeft veel te maken met de
betrekkingen tussen het Kremlin en
het Witte Huis en met de conflicten
binnen het Kremlin over belangrij
ke politieke zaken.
