Het is een afschuwelijke zaak'
entraal akkoord strandde
>p trauma werkgevers
Nederland werkt mee
aan krediet-garantie
UCN-fabriek Almelo
Mr. Willem Aantjes over gedwongen gesprek met VVD:
Nog geen
gevaar voor
staking
Geldboete 9000)
geëist tegen Verdugt
voor gifuitstoot
Hoogendijk:
„Wolkers is ten
onrechte boos"
^TERDAG 19 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
H
Trouw/Kwartet
9
an onze parlementsredactie
:N HAAG De AR-voorman en tweede man in het CDA mr
illem Aantjes heeft zich vanaf 1973 ingezet voor een volwaardi-
I! regeringssamenwerking tussen socialisten en christen-demo-
aten. Hij heeft daarbij grote politieke risico's gelopen, in de
>op dat deze bij de huidige kabinetsformatie de moeite waard
poli ludén blijken te zijn. Nu het CDA deze week de onderhandelin-
t0»n met de VVD is begonnen, is die hoop, althans voorlopig, de
odem ingeslagen. In een gesprek dat onze redacteuren P. L. van
n d, nk en F. C. Mingelen eerder deze week met ex-formateur Den
yl hadden, wees deze op de spanningen die de samenwerking
et de VVD binnen het CDA zal veroorzaken. Zij vroegen Mr
a antjes om een reactie.
edere samenwerking levert na-'
urlijk spanningen op, maar het is
il zo dat er in het CDA een niet
ing aantal mensen, onder wie ik,
vangen zit tussen enerzijds de
rtuiging dat dit kabinet met de
IA er moet komen, dat een kabi-
!t met de VVD een slechts zaak is,
aar anderzijds dat dat kabinet met
t PvdA er alleen kon komen als we
nieuw stukken van onze gelijk-
iardigheid zouden inleveren, web-
raar niet in die mate als in 1973,
lar toch. In die spanning zit ik
-tveldig en onze hele club. Ik was
volstrekt met Van Agt eens dat
bepaalde voorstellen niet wilde
epteren, omdat dat afbreuk zou
bben gedaan aan onze gelijkwaar-
leid. Maar ja, dat dat er nu uit-
ilijk toe leidt dat we met de
aan het praten zijn, de PvdA
tft ons ertoe geprest, maar ik vind
e_. een afschuwelijke zaak.''
nb. Overigens, ik weet dat er in de
PvdA nog steeds mensen zijn die
enken: laat ze maar, het mislukt
met de VVD, die komen wel met
sngende pootjes bij ons terug,
naar dat zal niet gebeuren. Dan
erloochen ik alles, waar ik sinds
973 voor gestaan heb. De partij
leeft op zijn kop gestaan: we gaan
loor de knieën voor de socialisten
ei men. Ik zei, nee, dat is niet waar,
ie zetten wel een paar stappen te
ug, dat mag gevraagd worden van
een christelijke partij. We moeten
fooruit kijken, deze zware prijs be
talen pm daarmee de impasse te
doorbreken, om in 1977 te komen tot
een echte goede politieke coalitie.
Als ik dat niet in handen krijg, dan
doe ik het niet. Op die koers heb ik
bij de verkiezingen 13.000 voor
keursstemmen gekregen, die men-
sm vonden dat een goed beleid, dat
\u\ik me door de socialisten niet
a/nenen. Nou moet ik me wel door
de socialisten laten dwingen om
"aar een alternatief met de VVD om
te zien. Dat zit me ook tot hier.
Welke criteria heeft het CDA voor
deze onderhandelingen?
Jelangrijk is natuurlijk het verkie-
;ingsprogramma, dat wees al meer
n de richting van de PvdA, dan van
le VVD. Maar ja. als de VVD bereid
s zoveel in te leveren dat ons pro
jam in een combinatie met die par-
ij net zo goed overeind kan blijven,
vind ik dat niet verwerpelijk. Ook de
andere formatiecriteria, de verkie
zingsuitslag, een kabinet dat de ac
tuele problemen zou kunnen oplos
sen, wijzen meer in de richting van
de PvdA dan de WD.
h>
nai
Ik zou ervoor zijn geweest als we dat
voor de verkiezingen ook maar dui-.
delijk gezegd hadden. Je moet nu
echter eerlijk constateren dat wij
een half Jaar lang niets anders heb
ben gedaan dan aankoersen op die
samenwerking. Als dat ons tenslotte
onmogelijk gemaakt wordt, tja, het
land moet toch geregeerd worden.
Ik vind dat je dan de mogelijkheid
van een CDA-WD combinatie niet
ononderzocht mag laten, hoezeer ik
dat ook met grote tegenzin, met
grote teleurstelling doe.
Heeft hij er begrip voor dat Den Uyl,
als formateur zo zwaar heeft getild
aan de kleur van de CDA-kandidaten
voor de ministersposten?
Mensen bepalen natuurlijk in hoge
mate de kleur van het kabinet, stel
je voor dat een formateur daar niet
op zou mogen letten. Ik kan me dan
ook best voorstellen dat Den Uyl als
formateur voor de homogeniteit van
zijn ploeg een bepaalde kandidaat
moeilijk te aanvaarden vond. Maar
wat ik me niet kan voorstellen is dat
hij twee kandidaten afzonderlijk
wel, maar gezamenlijk niet wil, in
geen enkele variant. De PvdA droeg
achter elkaar drie breekpunten aan
(Van Agt niet op justitie, Andriessen
niet op economische zaken, Andries
sen en Kruisinga niet samen in het
kabinet - red.). Die golden eenzijdig
voor het CDA. Op die manier en
dat is de crux van de zaak is langs
een omweggetje toch weer verschil
in behandeling tussen PvdA en CDA
ontstaan.
Toch behoort Aantjes tot degenen uit
de CDA-fractie die het laatste voor
stel van formateur Den Uyl (2 novem
ber) hadden willen aanvaarden.
Het was wel het uiterste, maar
staande voor het alternatief dat de
formatie zou breken, vond ik dat het
maar aanvaard moest worden. Ik
wijs er wel op dat Van Agt daarna
nog vier voorstellen heeft gedaan
die de PvdA zeer tegemoet kwamen,
maar toch niet werden aanvaard. Ik
begrijp ook niet waarom de PvdA
het laatste voorstel van informateur
Van der Grinten afwees, aan alle
personele veto's was daarin vol
daan. Je kon van dat voorstel in elk
geval niet meer zeggen dat het CDA
bezig was, zijn eigen interne proble
men op de formatie af te wentelen.
Voorzover die problemen in het ge
ding waren, bleef het CDA er zelf
mee zitten.
Mr. W. Aantjes
Den Uyl zegt: Aantjes zal in een
kabinet met de WD geen minister
worden, hij beseft dat dat wezenlijk
zou worden ervaren als strijdig met
zijn bonafiditert.
Dat laatste maakt Den Uyl ervan, zo
is het niet precies. Als ik in zo'n
kabinet geen zitting wil nemen dan
is dat omdat ik de ARP sinds 1973
op een weg geleid heb, die moest
uitmonden in een hartelijke gelijk
waardige samenwerking van PvdA
en CDA. Als dat doel niet bereikt is,
dan zeg ik, zelfs al zou de PvdA de
hoofdschuldige zijn, daar moet de
politieke leider consequenties aan
verbinden. Dan kan je niet zelf toch
in dat andere kabinet gaan zitten,
dan zou je eerst recht de indruk
vestigen van: als er maar een mooi
baantje overschiet, zijn de heren tot
alles bereid.
Ik heb nooit staan dringen, was al
leen bereid in het kabinet met de
PvdA zitting te nemen toen we
dachten dat daarmee de formatie
gered zou kunnen worden. In de
onderhandelingen met de VVD zal
dat motief voor mij niet gelden. Ik
verwacht ook niet dat de VVD op
een lijn gaat zitten dat de formatie
afhangt van mijn bereidheid minis
ter te worden.
Volgens Den Uyl zal het CDA In de
samenwerking met de WD „onver
biddelijk" een ander gezicht krijgen
dan in een coalitie met de PvdA.
We zullen wel zien, we zijn tot het
alternatief gedwongen - met grote
tegenzin. Nu zal moeten blijken dat
het CDA in de gesprekken met de
VVD niet een ander CDA wordt dan
het was in de gesprekken met de
PvdA. Dat is het criterium het
CDA zal zichzelf moeten blijven.
Den Uyl jammert nu wel dat wij
altijd de weg naar de VVD zouden
hebben opengehouden, maar ik wil
er wel aan herinneren dat Van Thijn.
steeds als de formatie vast dreigde
te lopen, riep: laat het CDA het
maar met de VVD proberen. Daar
mee heeft hij ons voortdurend onder
druk gezet.
Als die onderhandelingen met de
WD mislukken, dan is volgens Den
Uyl weer alles mogelijk, is dat zo?
Ja. Toen we met PvdA in gesprek
waren, hebben we alternatieve mo
gelijkheden ook nooit uitgesloten, al
was het alleen maar omdat Je dan
uit oogpunt van onderhandelings
tactiek helemaal in de tang geno
men wordt. We praten nu met de
VVD en dan gaan we niet tegelijk
met anderen praten. Mocht het ge
sprek met de WD mislukken dan
zie ik niet in, waarom je nu al zou
uitsluiten dat Je alsnog een parle
mentaire meerderheid met de PvdA
zou maken. Misschien leven we dan
wel in hele andere omstandigheden.
Wat zou er in de PvdA moeten veran
deren om samenwerking alsnog mo
gelijk te maken?
De PvdA heeft er duidelijk op ge
gokt dat het gesprek met de VVD
nooit zou plaats vinden. De AR zou
dat wel verhinderen, dachten ze, zo
als ze zich al vaker op ons verkeken
hebben. Dat is dus een misrekening
geweest. Er zijn twee stromingen in
de PvdA te onderscheiden: één die
reëel een politieke coalitie met een
andere partij aanwil zonder te pro
beren daarin tegen de verhouding in
een overwicht te krijgen, en een an
dere stroming die zegt: we willen wel
regeren, maar dan moeten we de
baas zijn en anders proberen we het
wel alleen.
Heeft die laatste stroming de over
hand, momenteel?
Nee, dat denk ik niet. maar de partij
als zodanig heeft niet de consequen
tie getrokken uit het eerste stand
punt.
Als het met de WD ook mislukt, zegt
die harde PvdA-stroming: aha, ze zit
ten vast.
Ik heb inderdaad grote twijfel of de
PvdA die druk zal kunnen weer
staan, daar zit een groot probleem.
De PvdA kan er dan ook op wijzen dat
het laatste bod van Den Uyl van 2
november door een aantal CDA-frac-
tieleden aanvaard was.
Ik sluit ook niet uit dat de CDA-
fractie als geheel achteraf zegt, nu
we het alternatief concreet voor ons
zien. ligt de .situatie anders en had
den we beter het voorstel van 2
november kunnen accepteren. Die
mensen die vóór waren hadden in
het licht van de nu ontstane situatie
gelijk. Als de fractie dat zou vinden,
dan moeten we ook maar het lef
hebben dat te zegen. Maar ook voor
de PvdA geldt dat ze nu zouden
kunnen zeggen: we hebben fouten
gemaakt, we hadden achteraf gezien
een van de voorstellen van Van Agt
moeten aanvaarden. Dat kan dan
hersteld worden, dat is toch geen
schande. Het is overigens allemaal
praten over een fase waar wq,niet in
verkeren.
Zullen de CDA-fractieleden, die blij
ven hopen op een combinatie met de
PvdA. niet proberen de onderhande
lingen met de WD te frustreren?
Nee. dat geloof ik niet. daarvoor
hebbep we in het afgelopen halfjaar
in de onderhandelingen met de
PvdA teveel over ons heen gekre
gen. Je moet fatsoenlijk blijven. Er
wordt nu met de VVD gepraat, dat
wordt dus serieus geprobeerd. Ik sta
er wel op dat het onderhandelingsre
sultaat met de VVD vergelijkbaar
moet zijn met de afspraken die we al
met de PvdA hadden gemaakt.
Daarover hebben we een halfjaar
gedetailleerd onderhandeld en we
kunnen nu niet in een paar dagen
zeggen: met de WD sluiten we een
globaal akkoord en dan zien we het
wel verder met een aantal goeie
mensen in het kabinet.
Van Agt zegt: binnen veertien dagen
kan de zaak duidelijk zijn.
Het gaat mij niet om de termijn,
maar om de procedure. We moeten
kunnen nagaan of het gerechtvaar
digd is dat we met de VVD in zee
gaan. We moeten de onderhande
lingsresultaten in detail kunnen ver
gelijken. Of daar nu twee weken of
twee maanden mee gemoeid zijn,
dat spijt me dan, maar het is niet
anders. En dan nog is het niet een
zaak van precies optellen en aftrek
ken. De brede maatschappelijke ba
sis die de combinatie met de PvdA
had, ontbreekt met de VVD. Dat
betekent dat we in de afspraken met
de VVD meer zekerheden nodig heb
ben dan met de PvdA het geval was.
Er moet een zekere overmaat in de
afspraken met de WD zitten. Naar
mate de kwantiteit geringer wordt
komt de kwaliteit er meer op aan.
Dat betekent dus dat dc kwaliteit
zodanig moet zijn dat het onderhan
delingsresultaat ook voor de linker
vleugel van het CDA aanvaardbaar is.
anders ontbreekt de parlementaire
meerderheid.
Het resultaat moet voor de héle frac
tie aanvaardbaar zijn
loor Johan van Workum
EN HAAG De stakingen
van februari zijn er de oorzaak
van dat het gesprek over een
centraal loonakkoord gisteren
Jinnen twintig minuten op
niets is uitgelopen. De werkge
vers hebben aan „februari" een
trauma overgehouden. Daar
door zien zij onder de huidige
omstandigheden niets in cen
trale afspraken met de vakcen
trales.
Al tijdens de eerste stakingsweek in
cbruari kwamen de werkgevers met
fen belangrijke concessie over de
brug- Zij gingen ermee akkoord de
automatische prijscompensatie in
de cao-lonen voorlopig te handha
ven, iets waartoe ze enkele maanden
eerder nog met geen stok, ook niet
die van minister Boersma van socia
le zaken, te bewegen waren.
De prijscompensatie was de hoofdin-
zet van de stakingen. De werkgevers
Weenden er dan ook op dat na hun
Wncessie de stakingen snel tot een
find zouden komen. Er waren boven
wen afspraken gemaakt over de
Jeede „hete" zaak, de kwestie
vtnst-werk. En ook was de marge
^gegeven waarbinnen de overige
°onsverbeteringen zouden liggen.
let tegendeel van de verwachting
febeurde echter. De stakingen breid
den zich nog fors uit gedurende ruim
fen week. Pas nadat de werkgevers
de afzonderlijke bedrijfstakken
»ok nog een aantal concessies had-
len gedaan, zoals in de havens, lukte
"et de stakingsbeer weer in zijn hok
«rijgen.
Duurder
Uiteindelijk hebben de werkgevers
dus twee keer moeten betalen. De
perste ronde was het niet volledige
cpntrale akkoord. De tweede ronde
werd gevormd door de cao-onder
handelingen in de bedrijfstakken. Al
met al kwamen de werkgevers duide
lijk duurder uit dan wanneer er in
het najaar al een volledig centraal
akkoord zou zijn gesloten.
De houding van de werkgevers dit
najaar is vooral bepaald geworden
door de wens een herhaling van dub
bele betaling te voorkomen. Er
mocht alleen een centraal akkoord
komen als dit een vrijwel volledig
akkoord zou zijn. Bovendien zou er
een marge van één procent loonstij-
ging moeten overblijven voor de DUISGnDOrg
werkgevers in de afzonderlijke be
drijfstakken, om in de sterke takken
de vakbonden bij de uiteindelijke
onderhandelingen over de eind
streep te krijgen.
aan met de wens dat die zou zorgen
voor een lastenverlichting ten bedra
ge van één procent loonstijging. De
werkgevers hadden hiervoor een
mooi plannetje bedacht. De regering
had namelijk nog 500 miljoen in re
serve voor lastenverlichting. Als
daar 500 miljoen aan wordt toege
voegd, zou het gewenste ene procent
worden bereikt. En door de lagere
loonlasten voor ambtenaren zou de
overheid die tweede 500 miljoen bin
nen een paar jaar ruimschoots terug
verdienen, aldus de werkgevers.
Ook hadden de werkgevers als uit
gangspunt dat de loonkosten vol
gend jaar niet meer dan met rond
zeven procent mogen stijgen. Anders
zou er niets terechtkomen van winst
herstel en behoud van concurrentie
kracht tegenover het buitenland en
de importprodukten. Gegeven de
marge zou een centraal akkoord dus
niet mogen uitkomen boven rond zes
procent loonstijging.
Eens met vakbeweging
De moeilijkheid is echter dat de vak
beweging geen reële loonstijging
vraagt, maar alleen behoud van
koopkracht. En met deze eis zijn de
werkgevers het hartgrondig eens. Zij
hadden dus geen behoefte af te din
gen op de loonwens van de vakbewe
ging. Het punt ls echter dat deze
wens al een loonkostenstijging ver
oorzaakt van rond zeven procent.
(Berekeningen van de regering ko
men iets lager uit. maar die worden
niet geloofd door de werkgevers). Ais
daaroverheen nog eens de eigenlijke
cao-onderhandelingen per bedrijf
stak komen, loopt dit cijfer gegaran
deerd uit tot rond acht procent, zo
redeneren de werkgevers.
Daarom klopten zij bij de regering
Niet alleen de werkgevers, maar
de minister Duisenberg van Finan
ciën heeft echter geleerd te rekenen.
En hij kwam tot de uitkomst dat het
sommetje van de werkgevers voor
1978 nog wel bijna klopt, maar in de
Jaren daarna zou de regering wel
eens kunnen moeten bijpassen. Met
dat risico heeft het kabinet de
missionair als het is zijn opvolger
niet willen opzadelen. Bovendien
weigerde Duisenberg die tweede 500
miljoen voor het eerste jaar (1978)
voor te schieten. Het financierings
tekort van de overheid wordt im
mers toch al heel erg hoog.
Intussen had Boersma bij FNV-
voorzitter Kok en CNV-voorzitter
Lanser geïnformeerd wat die van
het plannetje van de werkgevers
vonden. Want als wel de regering de
gevraagde lastenverlichting geeft,
maar niet de vakbeweging toestaat
dat betaling van één procent prijs
compensatie achterwege kon blij
ven, gaat het hele plannetje alsnog
de mist in. Welnu, Kok en Lanser
hebben Boersma geen toezegging
kunnen doen. Waarmee voor de re
gering het werkgeversplan was afge
daan.
Kok en Lanser hadden hun reden
voor die weigering, en ook daarvoor
moeten we terug naar de stakingen
van februari. Toen werd afgespro
ken dat de prijscompensatie voorlo
pig zou blijven bestaan. Sindsdien is
hard gestudeerd op die compensa
tie. maar overeenstemming over een
definitieve oplossing is uitgebleven.
Nog steeds vinden de werkgevers
dat de automatische prijscompen
satie niet kan blijven voortbestaan.
In die situatie is het voor Kok en
Lanser erg moeilijk in te stemmen
met het afzien van één procent prijs
compensatie, ook al zou dat procent
niet nodig zijn voor handhaving van
de koopkracht omdat de regering
met lastenverlichting bijspringt. De
werkgevers zouden dan immers vol
gend jaar opnieuw moeilijk kunnen
gaan doen over de automatische
prijscompensatie. Ze zouden erop
kunnen wijzen dat in 1978 de vakbe
weging al heeft ingestemd met een
nlet-volledige compensatie. In fe-.
bruari echter hebben de vakbonds
leden vooral voor die compensatie
gestaakt. Kok en Lanser hebben ge
woon niet de vrijheid het resultaat
van deze stakingsacties nu weer in
de waagschaal te stellen.
Geen donkere wolken
Er komt nu dus geen centraal ak-
koord. Dat wil niet zeggen dat zich
donkere wolken hebben samenge
pakt boven 's lands economie. De
stakingsdreiging is na gisteren niet
toegenomen. Ook bij de vakbewe
ging was al het voornemen ontstaan
in zwakke bedrijfstakken voorzich
tiger te opereren dan in sterke. Ge
speeld wordt met de gedachte om'
allerlei kleinere verbeteringen ln ar
beidsvoorwaarden in die zwakke
sectoren te bekostigen door af te
zien van een deel van de prijscom
pensatie. De vakbonden stellen zich
op materieel gebied heel gematigd
op, en de werkgevers lijken realis
tisch eenoee om dat te waardpren
Ook de kwestie winst-werk hoeft
beslist niet persé uit te monden in
nieuwe conflicten. De vakbonden
willen afspraken over uitvoerige
procedures van overleg over be
stemming van winsten, plannen
voor investeringen, maatregelen
met gevolgen voor de werkgelegen
heid, enzovoort. De toestanden op
dit terrein verschillen echter nogal
van bedrijfstak tot bedrijfstak. De
grafische industrie bijvoorbeeld is al
een heel eind gevorderd op de weg
die de vakcentrales wijzen. Geza
menlijke afspraken inzake de kwes
tie winst-werk zijn stellig veel ge
makkelijker te bereiken per bedrijf
stak dan. voor het hele land ineens.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Voor de Arnhemse
rechtbank heeft gisteren de „milieu
officier" mr F. Th. Boerwinkel op
nieuw driemaal 3000 gulden geëist
tegen Verdugt in Tiel. BIJ dit bedrijf,
dat onder meer landbouw-chemica-
liën produceert, vond in de zomer
van 1976 een uitstoot plaats van het
uiterst gevaarlijke gif arseen-trioxy-
de, dat boven Tiel neersloeg.
Bomen in de omgeving van Verdugt
verloren hun bladeren daardoor en
vele inwoners van Tiel klaagden
over misselijkheid, .hoofdpijn en an
dere lichamelijke ongemakken. Mr
Boerwinkel ging in hoger beroep,
nadat de Tielse kantonrechter Ver
dugt slechts aan één overtreding
schuldig achtte en daarvoor duizend
gulden boete vonniste
De officier van justitie wees er in
zijn requisitoir op, dat de gevolgen
van de uitstoot voor de Tielse burge
rij hoogst ernstig hadden kunnen
zijn, als men niet gewaarschuwd
was door het lot van boom en plant.
Aan de voorwaarden van de eens
verleende Hinderwetvergunning is
niet voldaan. Wie voor de produktie
van gevaarlijke stoffen kiest, moet
zelf zorgen voor de nodige vergun
ningen, zo merkte hij op.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het demissionaire
kabinet heeft gisteren onder druk
van Groot-Brittannië en Duitsland
besloten in principe mee te werken
aan een garantie voor exportkredie
ten voor de omstreden ultra-centri-
fugefabriek in Almelo.
Dat besluit is genomen onder het
voorbehoud dat de Nederlandse re
gering (het huidige demissionaire, of
een nieuw kabinet) uiteindelijk ak
koord zal gaan met de uitbreiding
van het project voor levering van
brandstoffen voor kerncentrales.
Wanneer die uiteindelijke beslissing
over de nu al bijna twee jaar bespro
ken uitbreiding uiterlijk genomen
moet zijn, kon premier Den Uyl gis
terenavond in een toelichting op het
kabinetsbesluit niet zeggen. Dat er
in de tijd niet veel ruimte meer voor
zal zijn, bleek echter wel uit zijn
verwachting dat de internationale
druk om tot de uitbreiding te komen,
de komende maanden weer groter
zal worden. In dat verband meldde
Den Uyl ook dat vanuit West-Duits-
land en Engeland (de beide partners
in de Almelose fabriek) de kritiek op
het uitblijven van besluiten in Ne
derland steeds groter wordt. Beide
landen besloten reeds tot medewer
king aan de exportkredietverzeke
ring, waartoe Nederland pas gisteren
onder voorbehoud besloot. Den Uyl
signaleerde daarbij ook dat in West-
Duitsland in toenemende mate
drang wordt uitgeoefend om bij uit
blijven van de Nederlandse beslis
sing ln West-Duitsland zelf een ultra-
centrifugefabriek te gaan bouwen.
Een zeer belangrijk deel van de pro
duktie van de fabriek is namelijk
bestemd voor Westduitse te bouwen
kerncentrales.
De Nederlandse afwachtende hou
ding vindt nog steeds zijn oorzaak in
de onzekerheid over de door Neder
land gevraagde waarborgen over
misbruik voor eventuele atoomwa
pens van het geleverde materiaal,
met name aan het Zuldamerikaanse
land Brazilië.
Premier Den Uyl ontkende gisteren
dat het deze week door de Verenigde
Staten gedane aanbod om Brazilië
verrijkt uranium te leveren oorzaak
is van de onverwachte beslissing van
de Nederlandse regering. Volgens
Den Uyl stond ai maanden vast dat
deze beslissing nu genomen zou
moeten worden. Van de totale ge
plande Almelose produktie gaat ove
rigens slechts tien procent naar Bra
zilië. De rest blijft in voornamelijk
Engeland en West-Duitsland.
AMSTERDAM Het „gefingeerde"
interview met Jan Wolkers, dat Else-
viers Magazine deze week afdrukt, is
wel degelijk gebaseerd op een ge
sprek met de schrijver, aldus hoofd
redacteur dr F. A. Hoogendijk
Hij zegt, dat redacteur Wim Zaal.
die momenteel in het buitenland
verblijft, bijna een half uur met Wol
kers heeft getelefoneerd. Jan Wol
kers is ten onrechte boos op Else
vier. zo is Hoogendijk van mening
en ln een brief aan uitgever Meulen-
hoft schrijft hij. „dat de heer Zaal
telefonisch aan de heer Wolkers een
aantal vragen heeft voorgelegd".
De Amsterdamse uitgeverij be
schuldigde Elseviers Magzine dond
erdag van een verzonnen Interview.
„Ik neem dat hoog op", aldus Hoog
endijk. Dat doet overigens ook Jan
Wolkers. „Een leugenachtige verkla
ring", zegt de schrijver-
Wolkers: „Het sterkste punt is. dat
ik die Zwim Zaal van mijn leven
nooit heb gezien Hoe komt de man
ertoe om mij te beschrijven in mijn
atelier?"
