ivelproblemen met
eine stappen oplossen
Autoverzekering
spoedig duurder
itaatsaccountants niet bij
oorbaat onafhankelijker
OPEC-gesprek in Caracas werpt schaduw vooruit
Billiton en Bos Kalis samen
in winning mangaanknollen
Nederlands woonproject
in Frankrijk krijgt vorm
der melkproduktie boerenbelang
lorzitter Burggraaff van NIVRA:
xtielakkoord
ï-Indonesië
Forse groei van
Westland-Utrecht
Dit jaar meer
investeringen
Banken in Londen
sluiten filialen
Marius weg bij
d. Duitse KvK
ROAG 19 NOVEMBER 1977
FINANCIEN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet
41
een onzer verslaggevers
)LLE Indien we de problemen van de zuivel overschotten, achtergebleven structuur, te
inkomens en monetaire chaos willen aanpakken, zit er weinig anders op dan te proberen
s de weg van de kleine stappen voorwaarts een oplossing te bereiken.
ei voorzitter drs. H. Schelhaas
het Produktschap voor Zuivel
•en in Zwolle, in de vergadering
et hoofdbestuur en de provinci-
ringbesturen van de Aartsdioce-
RK Boeren- en Tuindersbond.
»er Schelhaas dacht hierbij aan
Weidelijk onttrekken van grond
Ie melkproduktie. de aanmoedi-
van de beëindiging van de
inning in minder geschikte ge-
In en door oudere boeren. Dit
J zou aangevuld dienen te wor
de „al beproefde", maar voor
•tering vatbare beleidsinstru-
en als de premieregeling voor
liet leveren van melk en de
tpremie voor melkkoeien.
ang
loemde het niet in de laatste
s het belang van de veehouders,
lergelijke regelingen tot stand
n. Op langere termijn zal daar-
de melkproduktie beter in gun-
richting worden gestuurd, dan
een verhoging van de richtprijs.
om verdient het, aldus de heer
Schelhaas, aanbeveling dat de melk
veehouderij en de zuivelindustrie
meer aandacht gaan geven aan het
ontwikkelen en begeleiden van rege
lingen, die gericht zijn op een beper
king van de melkproduktie. Daar
naast zag hij in een stimulering van
de verkoop (vooral naar derde lan
den) en een uitbreiding van de voed
selhulp. goede middelen ter bestrij
ding van het zuiveloverschot.
Tevoren had de voorzitter er op ge
wezen, dat een geringe daling van de
melkaanvoer kan leiden tot een aan
zienlijke verbetering van de situatie
op de zuivelmarkt. Een beheersing
van de melkproduktie in de Europe
se Gemeenschap is. aldus de heer
Schelhaas, een boerenbelang vin de
eerste orde.
Goed
Intussen blijkt het met de zuivelaf-
zet van Nederland bijzonder goed te
gaan. De sterke positie op de inter
nationale markt is overigens van
groot belang, omdat onze melkvee
houderij staat of valt met de export
van zuivelprodukten. Ongeveer 55
procent van alle in ons land gewon
nen melk wordt in de vorm van pro-
dukten uitgevoerd.
De heer Schelhaas waarschuwde,
dat onze voorsprong wel wordt be
dreigd. De laatste paar jaar komen,
wat de melkwinning betreft, landen
als Engeland, Frankrijk en Ierland
naar voren, die zich in de toekomst
wel eens tot duchtige concurrenten
kunnen ontwikkelen.
Om de voorsprong te behouden, die
de Nederlandse zuivelsector „stellig"
nog op de concurrenten heeft, zal
niet te veel moeten worden ver
trouwd op wat „Brussel" doet. De
Nederlandse melkveehouders zullen
vóór alles ondernemers moeten zijn.
Anders zal onze melkveehouderij
over twintig jaar niet meer mee
tellen.
Schadeposten steeds groter
DEN HAAG (ANP) De premies voor autoverzekeringen mogen
per 30 november omhoog. Minister Lubbers van economische
zaken heeft de verzekeringsmaatschappijen daarvoor toe
stemming gegeven. De maximale verhoging van WA-premies
varieert van 47 tot 155 gulden en die voor all riskverzekerlngen
van 78 tot 371 gulden.
Van een onzer verslaggevers
PERPIGNAN De ontwikkeling van het woningproject Club
Coudalère gelegen op een schiereilandje in het achtduizend
hectare grote meer van Salses met twee open verbindingen met
de Middellandse Zee krijgt steeds meer gestalte. Er wordt
Overigens wordt tot op heden en met hard aan getrokken, om de tweede fase van de bouw begin
volgend Jaar voltooid te hebben. Intussen zijn de plannen voor
de derde fase al uitgewerkt.
succes gezocht naar nieuwe afzet op
allerlei markten. Nederland is dan
ook niet zomaar de grootste zuivel-
exporteur ter wereld.
een onzer verslaggevers
STERDAM Voorzitter J. A. Burggraaff van het Nederlandse Instituut van Registeraccoun-
ls (NIVRA) denkt niet dat de onafhankelijkheid van accountants tegenover het bedrijfsleven
ir is gewaarborgd als zij staatsambtenaren zijn. In de praktijk zullen zij minder toegang tot de
/rijfsgegevens hebben dan op het ogenblik, nu de accountant een vrij beroep uitoefent.
Dat betekent, dat begin volgend jaar
een kleine vierhonderd één- tot zes
kamer-appartementen die rond een
jachthaven liggen, gereed zullen zijn.
Daarnaast zijn dan de ongeveer der
tig kleine woningen (marina's) met
elke een eigen ligplaats klaar.
Verder kunnen dan ook het zwem
bad, het kinderbad, de speelvelden
in gebruik worden genomen en zul
len de winkeltjes, restaurants en
bars gereed en bemand zijn.
Het project wordt uitgevoerd onder
verantwoordelijkheid van Robex, In
welke onderneming de Westland-
Utrecht Hypotheekbank, Koninklij
ke Bijenkorf Beheer en de 8tevin-
groep teder voor éénderde deel parti
ciperen.
leer Burggraaff vreest vooral dat
vertrouwensrelatie accountant-
ftie zoek zal zijn en dat is juist
fan de pijlers van ons beroep, zo
6 hij uit. Wanneer de accountant
tenaar is, geeft de directie wel
ijfers, die zij nu eenmaal moet
n, maar verder zal de bedrijfglei-
zich waarschijnlijk passief op-
kn. Nu is er een actieve relatie
m directie en accountants, is de
ring van de NIVRA-voorzitter.
countant is niet slechts contro-
hij is ook adviseur van de on-
eming, zei de heer Burggraaff.
accountant fluistert een direc-
Iniet in welke beslissing hij moet
en maar wel adviseert hij hoe de
itie tot een beslissing kan ko-
Dat adviseurschap hangt ook
nauw samen met de vertrou-
irelatie en daarom kan de
tsaccountant deze functie ook
goed uitoefenen, was de mening
de heer Burggraaff. Hij wordt
fclijk te veel gezien als een poli-
Jent.
r aaff vond trouwens dat er ook
huidige praktijk genoeg waar-
en zijn voor de onafhankelijk-
van de accountant. Zo is het'
of de maatschappij waarvan hij
tmaakt niet toegestaan om
meer dan 3 a 4 procent van zijn
it aangewezen te zijn op één
Hiermee wil men voorkomen
fsel De EG ls het met Indone»
jens geworden over een beper-
van de Indonesische textielult-
naar de EG. Dit heeft de onder-
Selaar van de EG, Tran Van
ih, bekendgemaakt.
Economische Gemeenschap
is met 33 goedkope-textielex-
mde landen in onderhande-
over "«en beperking van hun
ftrt. Tot nu toe is met acht van
een akkoord bereikt. Samen ex-
ïerden deze landen in 1976 bijna
00 ton textiel naar de gemeen-
Dat komt neer op tien pro-
van de stroom goedkope
lel.
dat de accountant zijn cliënt naar de
mond praat uit angst zijn boterham
kwijt te raken. In feite is die 3 tot 4
procentregel de achtergrond van de
vele fusies tussen accountantskanto
ren. Door de fusiegolf in het bedrijfs
leven van eind jaren zestig, begin
zeventig was het welhaast onvermij
delijk dat de accountants volgden.
standpunt gepubliceerd over Jaarre- AnimO
keningen van ondernemingen, wier
voortbestaan twijfelachtig is. Tot
nu toe was de praktijk dat de ac
countant in het Jaarverslag schreef
zich van een oordeel te onthouden.
Gedragsregels
Eo
is i
leren
Van Thlnh ontkende, dat de
rhandelingen met Zuid-Korea
afgebroken. De EG wil, dat L»0ntinUltGlt
•Korea zich een beperking op-
van zeven procent. In 1976 ex- NIVRA heeft intussen een
ëerde het ongeveer 70.000 ton
de EG. Daarmede was Zuid-
a de grootste leverancier na
fKong en India,
'nover India neemt de EG een
ele houding aan. Desondanks
en de onderhandelingen met
ind niet erg.
De heer Burggraaff noemde nog en
andere feiten die de onafhankelijk
heid moeten waarborgen. Zo mag de
accountant geen familielid tot cliënt
hebben. En verder zijn de NIVRA-
gedragsregels geen onderonsje of
statuten van een privé-club maar
zijn zij geregeld in de wet. Het NI
VRA heeft een publiekrechtelijke
status en de minister van justitie
heeft de bevoegdheid gedragsregels
te schrappen als die in strijd worden
geacht met het algemeen belang.
De vraag rijst of de accountant wel
genoeg tegenspel kan bieden als een
directie een ongunstig jaar voor de
buitenwereld wat wil oppoetsen.
Voorzitter Burggraaff erkende dat
dit moeilijk ls en dat dit tot spannin
gen kan leiden tussen directie en
accountant. De laatste staat sterker
als de toezichthoudende organen
een betere relatie met hem onder
houden: bij een -bedrijf moet dan
meer uitgaan van de raad van com
missarissen en bij een vereniging of
stichting van het algemeen bestuur.
In de Verenigde Staten wordt het
volgend jaar verplicht dat commis
sarissen een commissie uit hun mid
den benoemen voor het contact met
de accountant. Ook voor contacten
met de ondernemingsraad staan de
accountants open.
Overigens heeft de accountant er
zeil ook alle belang bij verhulling
van ongunstige jaarcijfers te voor
komen. Als aangetoond kan worden
dat de accountant nalatig bij de
cljfercontrole is geweest, kunnen
schuldeisers hem aansprakelijk stel
len voor daaruit ontstane schade. In
de praktijk gebeurt dat in eerste
instantie via de tuchtrechtspraak
van het NIVRA en in tweede instan
tie door een civielrechtelijke proce
dure.
Het NIVRA doet zijn leden het voor
stel ln zo'n situatie vast te stellen
dat uit de jaarrekening blijkt dat
het voortbestaan onzeker is. De ac
countant zou dan echter tevens
moeten schrijven dat voortbestaan
niet onmogelijk is en dat de waarde
ringsgrondslag van de Jaarrekening
daarop is gebaseerd. Uitgaande van
die grondslag zou hij dan moeten
verklaren dat de jaarrekening een
getrouw beeld geeft van de grootte
en samenstelling van het bedrijfs
vermogen.
De animo voor dit min of meer beslo
ten vakantiegebied voor mensen die
graag op of aan het water zitten,
blijkt niet gering te zijn. Van de
appartementen die in de eerste fase
werden gebouwd, is inmiddels al ne
gentig procent verkocht. Voor de
huizen van de tweede fase, waar nu
nog wordt gebouwd, heeft al dertig
procent een eigenaar gekregen.
Met vertrouwen wordt daarom in
september volgend jaar met de der
de fase begonnen, die 170 „wooneen
heden" zal omvatten. Robex bouwt
met de opzet de appartementen en
marina's te verkopen. De prijzen va
riëren. globaal genomen, tussen de
65.000 en 200.000. Voor mensen
AMSTERDAM De Westland-
Utrecht Hypotheekbank heelt in de
eerste negen maanden van dit jaar
een bedrijfsresultaat behaald van
82,1 min tegen 50,8 min ln dezelf
de periode van vorig jaar. De netto
winst in deze periode steeg van
21,1 min tot 35,2 min.
In het derde kwartaal bedroeg het
bedrijsresultaat 28,5 min tegen
19,6 min vorig Jaar en de netto
winst 12,7 min tegen 8,4 min.
In de eerste negen maanden werden
circa 19.500 hypothecaire -leningen,
inclusief verhoging van bestaande
leningen, gesloten met een totaalbe
drag van 2350 min (zelfde periode
1976: circa 15.000 leningen, totaal
1460 min). Na aftrek van aflossin
gen nam de portefeuille toe met
1.838 min tot 7.324 min. De vraag
haar hypothecair krediet bleef, zo
wel voor de financiering als voor
commerciële doeleinden op een on
verminderd hoog niveau. Mede op
grond van het aantal in behandeling
zijnde hypotheekaanvragen ver
wacht de bank dat de hypotheek
portefeuille rond de jaarwisseling de
8 miljard zal passeren.
die dit geld niet op tafel willen of
kunnen leggen, bestaat de mogelijk
heid tot tachtig procent in bepaal
de gevallen nog meer te finan
cieren.
De minister heeft de toestemming
gegeven na overleg met de Contact
commissie motorrijtuigenvèrzeke-
ring. Eerder dit Jaar was Lubbers al
akkoord gegaan met een verhoging
per 30 juni. De voorgestelde maxi
male bedragen waarmee de premies
verhoogd mogen worden, hangen af
van de prijzen van de auto's. De 47
gulden premieverhoging voor WA-
verzekering geldt bijvoorbeeld voor
wagens met een cataloguswaarde
van minder dan tienduizend gulden.
De 78 bij de all-risk verzekering
eveneens voor auto's, goedkoper dan
tien mille.
De premies van de veraekeringsvorm
WA plus beperkte cascodekking mo
gen voor wat de cascodekking be
treft verhoogd worden met maxi
maal 0,1 procent van de dagwaarde
van het verzekerd object, terwijl
voor verhoging van de WA-dekking
dezelfde bedragen als voor de simpe
le WA-verzekering van toepassing
zijn.
Voor motorfietsen en scooters gaan
de WA-premies omhoog met 26 gul
den maximaal ln de klasse tot en
met 249 cc cilinderinhoud. 29 gulden
Kritiek van NCIV:
Nieuwbouw gaat
boven renovatie
DE BILT Op langere termijn is
het in het belang van de bewoners,
nieuwbouw te verkiezen boven reno
vatie. Dit is het opmerkelijkste
standpunt van het Nederlands
Christelijk Instituut voor Volkshuis
vesting (NCIV) in De Bilt, bij welk
instituut meer dan 350 woningbouw
corporaties zijn aangesloten.
Het NCIV geeft deze mening in eên
reactie op het structuurschame
Volkshuisvesting en het wetsont
werp Stadsvernieuwing. Deze zijn,
zo luidt de kritiek, te beperkt van
opzet voor Inspraak en te veel afge
stemd op ruimtelijk ordeningsbe
leid.
Voorrang wordt bepleit voor het
bouwen van woningen (bestemd
voor de vragers van nu) en concrete
minimum-eisen met betrekking tot
de kwaliteit. Ook zou het huidig
beleid huren/kopen meer diepgaand
aan de orde moeten komen.
Het NCIV mist tenslotte garanties
voor groot onderhoud van woningen
door de overheid en vreest boven
dien dat daarmee de eigen beleids
ruimte van de corporaties wordt
aangetast.
van 250 ttn 349 cc. met 31 gulden
van 350 t m 499 cc en met 34 vanaf
500 cc. De cascopremies voor de
tweewielers gaan al naar gelang de
cataloguswaarde omhoog van hon
derd gulden (waarde tot en met twee
mille) tot 450 gulden (7501 gulden en
hoger).
De WA-premies voor landbouw >-
tractoren, gebruikt in eigen bedrijf,
worden afhankelijk van het huidige
premieniveau verhoogd met bedra
gen variërend van twintig tot 35
gulden.
Oorzaken
In de sector personenauto's zijn de
verhogingen het gevolg van de stij
ging van de schadelast per polls in
1976 en het eerste halfjaar van 1977,
zo heeft het ministerie het besluit
toegelicht. Vooral het aantal scha
degevallen per honderd auto's, de
kosten voor medische behandeling
en schadeloosstelling voor inkom
stenderving zijn gestegen. In de ove
rige sectoren varieerde vorig Jaar de
schadelast per polls, uitgedrukt in
een percentage van het brutopre-
mieniveau. van 82 procent voor de
vrachtauto's en 116 procent voor
motoren en scooters tot 140 procent
van de tractoren. „De toegestane
premieverhogingen zullen slechts
leiden tot een gedeeltelijk terug
dringen van de verliezen in deze
sectoren," aldus het ministerie.
DEN HAAG Billiton, onder
deel van de Koninklijke Shell
Groep, BKW Ocean Minerals,
werkmaatschappij van Bos
Kalis, Amoco Mineral Co., on
derdeel van Standard Oil en
Lockheed Missiles and Space
Co., hebben in New York een
gezamenlijke onderneming op
gericht voor het ontwikkelen
van de technologie om man
gaanknollen van de bodem van
de oceean te winnen.
De naam van het nieuwe bedrijf is
Ocean Minerals Co., waarvan het
hoofdkantoor in Mount View (Cali-
fomië) gevestigd zal zijn. Personeel
van de vier ondernemingen gespe
cialiseerd in waterbouw, oceanogra
fie, mijnbouw en de verwerking van
delfstoffen zal bij de nieuwe onder
neming te werk worden gesteld.
Lockheed, die meer dan dertien jaar
ervaring heeft in research en ontwik
kelingswerk op het gebied van de
diepzeemijnbouw, ls aangesteld als
hoofd „contractor".
Ocean Minerals Co.. zal op basis van
bestaande technologieën nieuwe
methoden ontwikkelen voor het win
nen en verwerken van mangaanknol
len, die in reusachtige hoeveelheden
en over uitgestrekte gebieden op de
bodem van de oceaan zijn waarge
nomen.
Hoewel een kwart van het gewicht
van de zwarte mangaanknol uit
mangaan bestaat, ontleent dit pro-
dukt zijn economische waarde aan
het feit, dat het tevens ongeveer 3
pet nikkel, koper en kobalt bevat.
Dit gehalte aan metalen steekt vol
gens de bekendmaking gunstig af bij
delfstoffen die op het land worden
gevonden.
De mangaanknollen zijn aangetoond
in vrijwel alle diepzeegebieden van
de wereld. Naar schatting bevat al
leen de Stille Oceaan reeds 1.500
miljard ton. Gemeten naar het huidi
ge verbruik en afhankelijk van het
succes van de diepzeemijnbouw. zou
dit in de wereldbehoefte aan nikkel,
koper en kobalt voor honderden ja
ren kunnen voorzien. De rijkste con
centraties van mangaanknollen ko
men voor ten zuidoosten van de Ha-
waii-eilanden. In dit gebied is de
oceaan 4.000 tot 6.000 meter diep.
GEVATO Het ministerie van
landbouw heeft het vleesverwerken
de bedrijf Van Zadelhof! ln Doetin-
chem een kredietgarantie verstrekt
van 600.000. Het voortbestaan van
het bedrijf, een zeusterondernemlng
van Gevato ln Driebergen, dat al
eerder steun ontving, lijkt nu verze
kerd. BIJ Van Zadelhof! werken ruim
70 personeelsleden.
Aanvankelijk wilde minister Van der
Stee aan Van Zadelhoff geen steun
verlenen. Gevraagd was een garantie
van 700.000. Na nieuwe besprekin
gen en sterke aandrang vanuit het
personeel en de bonden is nu toch
een kredietgarantie verleend.
WILMA —Verenigde Bedrijven
Wilma gaat haar internationale aci-
tiviteiten uitbreiden. Als een van de
eerste Nederlandse aannemings
maatschappijen gaat Wilma volgend
jaar in de V.8. beginnen met het
zelfstandig ontwikkelen van projec
ten. De uitvoering daarvan zal door
Amerikaanse ondernemingen wor
den verzorgd. Verder wil men in eni
ge Afrikaanse en Aziatische landen,
waar behoefte aan woningen be
staat, samenwerkingen aangaan in
de vorm van ontwikkelingscontrac
ten met lokale ondernemingen.
De gunstige ontwikkeling van
produktie. omzet en winst bij Neder-
landsche Apparatenfahriek „Nedap"
gedurende de eerste helft van dit
Jaar heeft zich in het tweede halfjaar
voortgezet. De jaaromzet in 1977 zal
ongeveer uitkomen op 22 min,
ruim 10 pet meer dan ln 1976 19,2
min). De aanloopkosten van nieuwe
projecten zullen lager zijn dan de
directie ten tijde van het bericht
over het eerste half Jaar verwachtte.
De winst voor belastingen zal roede
daardoor over 1977 op rond 2 min
uitkomen (vj 1,46 min).
AKZO CHEMIE en Mitsui Petro
chemical Industries uit Japan heb
ben een overeenkomst gesloten be
treffende de vorming van een Joint
venture in West-Europa voor de pro
duktie en verkoop van dicumyl pe
roxide (DCP). DCP wordt gebruikt
voor het vulcaniseren van syntheti
sche rubbers, polyolefinen en mengs
els van beide. De schoenzolen- en
kabelindustrie vormen belangrijke
toepassingsgebieden.
De vestiging van Thomassen en
Drijver-Verblifa ln Doesburg heeft
werktijdverkorting aangevraagd
voor een periode van zes weken voor
het gehele personeel (415 werkne
mers). Het bedrijf wil een werktijd
verkorting. van één dag per week.
Volgens de directie in Deventer is de
werktijdverkorting nodig geworden
door de sterk achterblijvende afzet
en een stagnerende export naar het
midden-Oosten.
DEN HAAG (ANP) Het be
drijfsleven investeert dit jaar
en volgend Jaar meer dan in
1976, zo heeft het centraal bu
reau voor de statistiek opge
maakt uit een steèkproef. De
ondernemers in de industrie
zullen dit jaar zestien procent
meer investeren dan vorig jaar,
dat percentage geldt ook voor
de bedrijfstak delfstoffenwin
ning. Voor de bouwnijverheid
wordt vrijwel geen stijging ver
wacht. Voor volgend jaar ver
wachten alle bedrijfstakken
een vrijwel gelijke of Iets hoge
re investering dan voor dit
Jaar.
Binnen de bedrijfstak indu
strie waarde der investerin
gen dit jaar 7,3 miljoen gulden
verwacht de voedings- en
genotmiddelenindustrie dit
jaar dertig procent meer te in
vesteren en volgend Jaar acht
procent meer, de chemische In
dustrie respectievelijk 26 pro
cent meer en zestien procent
minder, en de metaalindustrie
twee procent meer en zes pro
cent meer. De Investeringen in
de tak delfstoffenwinning stij
gen dit Jaar tot 1.3 miljoen en
volgend jaar met negentien
procent tot 1,5 miljoen. In de
bouwnijverheid wordt dit jaar
0.7 miljoen geïnvesteerd en
volgend jaar 0.8 miljoen, ofwel
bijna zeven procent meer.
LONDEN Terwijl het aantal
bankfilialen zich in ons land nog
steeds zij het minder uitbundig
dan voorheen uitbreidt, hebben
de grote Engelse banken al een be
gin gemaakt met het sluiten van
bijkantoren Dit uit een oogpunt
van een kostenbesparende rationali
satie van hun fllialennet.
Barclays Bank heeft besloten één
vijfde van haar 3100 filialen ln voor
steden van Londen en op het platte
land eens nauwkeurig onder de loep
te nemen. De bank meent, dat onge
veer 600 filialen voor sluiting dan
wel samenvoeging in aanmerking
komen.
De kostenpost bij Barclays Bank is
van 1972 op 1976 met niet minder
dan 50 procent gestegen. Van deze
kosten nemen lonen en salarissen
meer dan 70 procent voor hun reke
ning. Ook Midland Bank heeft
soortgelijke stappen ais Barclays in
het uitzicht gesteld.
HAAG Na 28 jaai'werkzaam
in geweest als algemeen-secre-
van de Nederlandse-Duitse Ka-
ran Koophandel heeft mr H. R.
as ln verband met het bereiken
le pensioengerechtigde leeftijd
functie neergelegd. In een bij-
ire algemene ledenvergadering
iteren in het Nederlands Con-
ebouw te Den Haag afscheid
genomen
l J. Verhage trad ln dezelfde
'dering af als voorzitter van de
frlands-Duitse Kamer van
handel Tot zijn opvolger koos
>estuur van de kamer dr G.
t. lid der directie van de Union
sche Lebensmittelwerke te
burg.
Van een onzer redacteuren
Volgende maand, om precies te zijn op 20 december, komen in de Venezolaanse hoofdstad Caracas
de olieministers van de OPEC-landen (de olieproducerende en exporterende landen) bijeen om te
praten over de olieprijs, die met ingang van het nieuwe jaar van kracht zal worden. Zoals andere
jaren, gonst het ook nu weer van de geruchten over de omvang van een eventuele prijsverhoging.
Want daar zou het wel eens op kun
nen uitdraaien, tenzij de wat meer
behoudende krachten in de OPEC
volgens de- laatste berichten zou
daartoe thans ook de sjah van Perziè
mogen worden gerekend de over
hand krijgen. Dat laatste lijkt echter OHomdrkt
nog niet het gevaL
delingsposiUes op te bouwen met
het oog op de komende besprekin
gen in Caracas. Ook ln het verleden
was dit een gebruikelijke gang van
zaken.
Vrijwel alles wat de klok slaat op dit
moment zijn prijsverhogingen, varië
rende van 5-10 procent en hoger. Aan
al dit soort uitspraken hoeft overi
gens niet al te veel waarde te worden
gehecht. Het gaat hier nl. meer om
politieke oefeningen, die ten doel
hebben alvast bepaalde onderhan-
Toch zal de situatie in Caracas dit
maal een andere zijn dan bij voor
tgaande onderhandelingen over de
olieprijs het geval was Terwijl het
voorheen nl. onberekenbare politie
ke factoren waren die bij de olieprijs
onderhandelingen de boventoon
voerden, is het thans de situatie op
de oliemarkt die de uitkomsten van
de conferenUe zal bepalen. Een olie-
markt. die eigenlijk al sedert het
begin van dit Jaar wordt gekenmerkt
door een grote ruimte. En dat terwijl
de produktie van de gezamenlijke
OPEC landen op dit ogenblik maar
weinig hoger is dan ln Januari. Ach
tergrond van deze ruimte: het feit,
dat de economieën in de meeste olie-
verbruikende landen altijd nog op
een laag pitje staan.
In Caracas zal evenwel meer ter tafel
komen dan alleen het agendapunt
olieprijs De groeiende belangstel
ling, die de olieproducerende landen
de laatste tijd aan de dag leggen
voor de internationale handel in
vloeibaar aardgas zal zeker ertoe lei
den. dat ook deze aangelegenheid ter
sprake zal komen. En het is zelfs niet
ondenkbaar, dat dit onderwerp van
groter belang zal blijken te zijn dan
het thema vaststelling van de olie
prijs.
Vloeibaar aardgas
Zou het ervan komen, dat de OPEC-
conferentie in Caracas besluit met
alleen een olieprijs voor te schrijven,
maar ook een besluit neemt ten aan
zien van de prijzen van vloeibaar
aardgas, dan ls het vrijwel zeker dat
dit zijn invloed zal hebben op de
prijzen van vloeibaar aardgas, die de
niet-OPEC-landen thans berekenen.
Zoals ook de prijzen van Noordzee-
olle onmiskenbaar worden beïnvloed
door de OPEC-beslulten ten aanzien
van de olieprijs, zo zal dat zeker ook
gelden met betrekking tot de prijs
van vloeibaar aardgas.
Opnieuw zo langzamerhand ls dat
een vast punt geworden de laatste
Jaren op de OPEC-agenda zal de
binding van de olieprijs met de dol
lar weer worden aangesneden Op
grond van uitlatingen, gedaan tij
dens een recent bezoek van de Ame
rikaanse minister van financiën,
Blumenthal. aan diverse OPEC-lan
den ln het Midden-Oosten, mag het
niet helemaal uitgesloten worden ge
acht dat naast de dollar de zgn
SDRS (speciale trekkingsrechten
van het IMF een soort papter-
goud) hun opwachting zullen maken.
Pond Sterling
Zelfs viel dezer dagen te beluisteren,
dat het pond sterling (gelet op zijn
koersstijging van de laatste tijd) als
betaalmiddel voor de OPEC-olle zou
worden geaccepteerd Een bewering,
die overigens van de kant van de
OPEC-landen haastig if tegenge
sproken.
Nog een opmerking over de olieprijs
zelf. De betekenis daar van is zo
lijkt het vandaag de dag toch een
andere dan enkele jaren geleden
Dit, omdat een niet onbelangrijk
deel van de olieproduktie van de
OPEC-landen thans niet meer als
ruwe olie wordt uitgevoerd, maar in
de raffinaderijen van deze landen
zelf wordt verwerkt tot allerlei pro-
dnkten die ook door hen worden
verkocht. Als dan ook nog in aan
merking wordt genomen, dat de
Noordzee en Alaska In toenemende
mate olie zijn gaan produceren en
dat het verbruik van aardgas zich in
stijgende lijn beweegt, dan kan het
niet anders, of men moet wel conclu-
deren. dat de olieprijs, zoals die door
de OPEC-landen straks in Caracas
zal worden vastgesteld, van minder
gewicht is dan vroeger
