O
Vara weer flink eind
boven de rode streep
Als de koning een
kind is
Kerkdienst
vanuit de
gevangenis
Ozinga blijft
wat langer aan
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1977
RADIO EN TELEVISIE
Trouw/Kwartet
TV-COMMENTAAR
Morgenavond vertolkt de KRO
Henry de Montherlands toneelspel
Het land waar de koning een kind is.
De programmaleiding heelt
daarvoor enige aarzeling moeten
overwinnen. Aan de verwikkelingen
ligt namelijk een achterhaald
denken ten grondslag. Niet iedereen,
is echter op de hoogte van
veranderingen binnen het
rooms-katholieke leven en dus
bestaat de kans dat bepaalde visies
in het toneelspel voor nog steeds
gangbaar worden versleten.
Bijbelvaste lezers hebben inmiddels
vastgesteld dat De Montherland de
titel van zijn in 1951 voltooide, maar
omstreeks 1912 zelf beleefde drama,
heeft ontleend aan Prediker 10: vers
16 Tekst en titel houden een
veroordeling in van mensen die zich
koning wanen, maar te onbekwaam
en nog te onvolwassen zijn om naar
behoren leiding te kunnen geven.
Zo een man was wellicht in het
jongensinternaat pater-prefect De
Pradts. Hij bedisselde niet alleen
met grote nauwgezetheid de
dagelijkse dingen in het college van
Neuilly maar voelde zich ook de
geestelijke vader Of eigenlijk nog
meer dan dat. want in het spel hoort
u zijn voortreffelijke vertolker Slem
Vroom gepassioneerd uitroepen:
..God heeft ook mannen geschapen
die gevoeliger zijn dan vaders!"
Daarmee zitten wij midden in het
probleem. Pater De Pradts hield van
Serge Souplier, de moeilijkste
jongen van de school, alsof het zijn
eigen kind was. Hij kende zelfs de
angst die ouders voelen wanneer er
tets mis dreigt te gaan. Hoewel zijn
genegenheid voor de vaak
dwarsliggende Serge zuiver
platonisch was, zat de pater er toch
fout mee. Immers, een priester
mocht uitsluitend God liefhebben.
Deze eeuwenoude regel is pas in
onze tijd vervangen door de
gedachte dat wij God mogen
beminnen in de mens.
Onzelfzuchtige genegenheid is voor
door Ton Hydra
aan geloften gebonden religieuzen
niet meer taboe. Voor De Pradts
superieur, de pater-rector, was een
dergelijke gedachtengang nog
volkomen vreemd. Daarom nam hij
de prefect geestelijk in een „dubbele
Nelson". Hij overlaadde hem met
verwijten, verlaagde zuivere
gevoelens tot iets onbehoorlijks en
dwong hem tot een offer door De
Pradts oogappel van school te
sturen.
Van de dialoog tussen de twee
geestelijken maken Slem Vroom en
Henk Rigters een monumentale
scène. Rigters verdiende er een
Arlekino mee. De jaarlijkse prijs
voor de beste mannelijke bijrol.
Slem Vroom heb ik niet eerder zo
gedreven en ook zo genuanceerd een
karakter zien uitbeelden als in deze
hoofdrol. Misschien heeft hij er
geestelijk voor op zijn tenen moeten
staan; het resultaat is er dan ook
naar. Zagen we een dergelijke
intensiteit en uitstraling maar vaker
in een nederlandstalige
buis-vertoning.
De zaalopvoering van Globe heb ik
niet gezien. Ik neem echter aan dat
de studieregistratie (die meer van
het gebeuren buiten de kamer van
de prefect laat zien» sterker tot de
verbeelding zal spreken.
In de NCRV-gids wordt betwijfeld of
de sfeer op zo een rooms-katholiek
internaat van een zestig jaar
geleden voor protestanten wel
invoelbaar zou zijn. Ik denk daar
anders over. Er zijn ook
protestantse kostscholen en andere
vormen van onderwijs, waarbinnen
nog altijd een genegenheid kan
ontstaan die door anderen verkeerd
wordt uitgelegd. Evenmin uit de tijd
is een vriendschap tussen
kostschooljongens, zoals die met
emoties geladen en dramaturgisch
sterk wordt gespeeld door Evert
Holtzer in de rol van moeilijke Serge
en Michel van Rooy als de oudere
André. Het stuk mag dan gedateerd
zijn en in sommige dialogen mijns
inziens te literair, maar de
voorstelling in de regie van John
van de Rest, vind ik boeiend en een
streep aan de vaak ondermaatse
Nederlandse toneelbalk in ons land.
Beleid tegen vergrijzing
Van onze radio en tv-redactie
HILVERSUM De wervingsactie van de Vara heeft tot nu toe
negen tienduizend nieuwe leden opgeleverd, waarvan negendui
zend tien gulden leden en tienduizend leden abonnees.
Speciaal vandaag
Speciaal morgen
Het totale aantal leden is daardoor
gekomen op 540 000. van wie 470.000
leden abonnees en 80.000 tien gulden
leden Dit kon Vara-voorzitter A. H
Kloos gisteravond meedelen aan de
leden van zijn omroep die vertegen
woordigd zijn in de Verenigingsraad.
Dank zij genoemde resultaten heeft
de Vara aan het ministerie van CRM
nog dit jaar om een nieuwe telling
gevraagd Bij de vorige telling die de
HILVERSUM - In de kefkdlenst-
serie die Ikon radio regelmatig uit
zendt zal zondagmiddag worden be
gonnen met de eerste van drie dien
sten die worden gehouden in gevan
genissen of rijksinrichtingen.
Het gaat om diensten die steeds met
een tussenpoos van (twee weken wor
den uitgezonden. De eerste komt uit
het Huis van bewaring I te Utrecht
en is te beluisteren zondagmiddag
tussen vijf en zes uur op Hilversum
I. In de tweede, op 27 november, is
een dienst mee te maken in de ge
vangenis Schutterswei te Alkmaar.
De derde, op 11 december, komt uit
de rijksinrichting voor jongens te
Overberg iOem Leersumi Een
groep personen van binnen en bui
ten de inrichting onder wie de gede
tineerden zelf. zullen betrokken zijn
bij het voorbereiden van de dien
sten Ze maken gezamenlijk de tekst
van de voorbeden en reiken de pre
dikant notities aan voor zijn uitleg.
Vara onder de rode streep deed be
landen had deze omroep volgens
CRM een ledenbestand van 360.000.
De Vara meende zelf toen 481.000
leden te hebben
De heer Kloos toonde aan dat de
Dienst Omroep Bijdragen bij de le
dentelling heel wat fouten had ge
maakt. Een steekproef leerde, dat
veertien procent afweek van de wer
kelijkheid. De zogeheten schonings-
actie. om abonnees aan te sporen op
te geven of hun voorletters ontbra
ken of foutief waren aangegeven,
waardoor zij geen geldige leden zou
den zijn leverde 65.000 reacties op.
Uit de Vara-telling is ook gebleken
dat de gruep jongeren is onderverte
genwoordigd bij deze omroep ..Wij
zullen in de komende jaren een-dui
delijk beleid vooral in programmati
sche zin moeten ontwikkelen dat op
het aantrekken van nieuwe jonge
leden is gericht", aldus voorzittei1
Kloos.
van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM - NCRV-vooizitter
mr. dr. J. Ozinga zal In ieder geval
nog tot 1 juli 1978 aanblijven In zijn
huidige functie. Hoewel het de be
doeling was, dat hij per 1 Januari
1978 zou worden opgevolgd, is het
algemeen bestuur van de NCRV er
niet in geslaagd een opvolger voor
hem te vinden. Mr. dr. Ozinga heeft
erin toegestemd nog tot 1 juli 1978
aan te blijven. Verwacht wordt dat
er dan een opvolger is.
De TROS vertoont een film
over de met uitsterven bedreig
de adelaar, die vroeger in alle
.Amerikaanse staten voorkwam
en nu nog slechts in Alaska
leeft.
Ned. 1/15.32
Van de serie Roots - Wij
zwarten wordt de laatste afleve
ring uitgezonden.
Ned. 2/20.25
Gast-vrij is de titel van een
nieuwe serie amusementspro
gramma's van de TROS. van
avond vanuit Groningen met
Robert Paul als debuterende
presentator.
Ned. 1/21.50
Onderwerpen in AVRO's Te-
levizier Magazine zijn: Nieuwe
getuigenissen inzake de moord
op president Kennedy en de na
delige concurrentiepositie van
de chemische industrie in ons
land.
Ned. 2/22.15
Het VARA-programma In de
Rooie Haan komt uit Volendam.
Minister Van Doorn zegt zijn
mening over voetbal- en om-
roepzaken.
Hilv. 1/12.41
Jan van Herpen geeft nieuws
door uit de „wereld der weten
schappen".
Hilv. 4/14.02
In het Klassiek Wenspro-
gramma kan men luisteren naar
de vijfde symfonie van Beetho
ven. uitgevoerd door het Lon-
dens Filharmonisch Orkest
o.l.v. Bernard Haitink. die nu
tien jaar aan het orkest is ver
bonden.
Hilv. 2/20.05
O De derde aflevering van De
Christenen voert naar de mid
deleeuwen en „de geboorte van
Europa".
Ned. 2/16.02
In Artsenij: nieuwe behan
delingsmethode tegen stotte
ren, revalidatie van hartpatiën
ten en de vraag of frituurvet
schadelijk is.
Ned. 2/18.50
De KRO brengt een boeiende
voorstelling op het scherm van
Henry de Montherlants toneel
spel Het land waar de koning
een kind is, over het internaats
leven aan het begin van deze
eeuw.
Ned. 1/19.55
In de dienst van de Remon
strantse Gemeente te Rotter
dam gaat ds. S. Bouman voor.
Daarna (10.50) in „De andere
wereld van dondagmorgen aan
dacht voor de problemen van
van huis weggelopen minderja
rigen.
Hilv. 1/10.50.
Ds. H. J. ter Haar Romeny
preekt in het Utrechtse Huis
van Bewaring.
Hilv. 1/17.00
De NCRV zendt het jubi
leumsconcert van Piet van Eg-
mond uit. De gouden jubilaris
bespeelt het gerestaureerde or
gel in de Grote' Kerk van Apel
doorn.
Hilv. 1/19.25
De NOS-rubriek Kijk op bui
tenland heeft een vraaggesprek
van Nico Kussendrager met de
directeur-generaal van de FAO
(dc voedsel- en landbouworga
nisatie van de VN), Edouard
Saouma. Verder een commen
taar van Frans van Mastrigt
over de spanningen in Maleisië,
de regeling van dc schulden van
dc ontwikkelingslanden, en
aandacht voor de grondstoffen-
conferentie van de VN (Unctad
in Geneve.
Hilv. 2/20.30
RADIO-EN TELEVISIEPROGRAMMA^
1 v P V
Radio vandaag
HILVERSUM I (298 m en FM-Kanalenlr-
VARA 7.00 Nieuws 7.02 (S) Met Hans op:
muriek en lips 7 30 Nieuws 7.41 Dingen van
de dag 7.53 (S) Met Hans op. vervolg 8.30
Nieuws 8 36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8 45 (Sl Z O VARA's Zaterdagoch-
tmdshow. 10.30 Nieuws 10.33 (Sl Z I 12 26
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12 30
Nieuws 12-41 »S) In de Rooie Haan, met
hitwerk en actualiteiten 14 30 iSi NAR
Nederlandse Artiesten Revue. 15.30 Nieuws.
15 33 Kinderen een kwartje? 16.00 (S) Het
zout in de pap. cultureel programma. 17.30
Nieuws. 17.32 (S) Dingen van de dag. 18.30
Nieuws. 18.41 (Sl Proeflokaal, gesprekken.
19.30 (S) Zing zomaar simpel een melodie.
20.00 (S) De VARA feliciteert: verzoekpla-
tenprogramma 21.00 (S) Voor wie niet kij
ken wil.23 55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II (402 m en FM-Kanalen)
7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnastiek 7.20
Rustig bijkomen. 8 00 Nieuws. 8.11 Aktua-
ochtendeditie. 9 00 Coulissen, knipoog naar
het theater (9.35 Waterstanden.) 10.00 Dc-
tien om kindershow 10 30 Aktua-Sportcafé.
(1100 Nieuws.) 11.30 Kom eens langs in
Hamdorff. gesprekken en muziek. 12.49
OVERHEIDSVOORLICHTING Werk en
welzijn, uitzending van het ministerie van
Volksgezondheid en Milieuhygiëne. 13.00
Nieuws. 13.11 Aktua II. 13.30 Voorzich
tig. breekbaar, oude grammofoonpla
ten. 14.30 Met de beste wensen, licht pro
gramma. 15.45 Lichte orgelmuziek. 16.00
Nieuws 16.03 Europarade (Vanaf 17.00 (S>.)
17.55 Mededelingen. 18.00 Nieuws. 1811 Ak-
tua-Magazine. 19.00 (S) Tross-Country. 20.05
(S) Concert la carte, klassiek wenspro-
gramma. 21.20 (S) Woorden in de avond,
voordracht EO. 21.45 (S) Reflector, infbr-
matie met het oog op de gemeente. 22.00 (S)
Laat ons de rustdag wijden. 22.45 (S) Voor
ieder een, medita'.ie en muziek. 23.45 (Sl
Goed nieuws, p/ogramma in de Turkse taal.
23.55-24 00 Nieuws.
HILVERSUM III (115 m en FM-Kanalen)
NCRV. 7 02 (S) Pop Station. 8.03 (SI Happy
sound. 8.54 Egrhjk gezegd. 9.03 (S) In. 10.03
(S) Muziek bij de koffie. 12.03 (S) Los Vast.
TV vandaag
NEDERLANDI
10.30 TELEAC: Eenheid in eenheden (hem
11 00 OPEN SCHOOL/TELEAC: Werken met hel
thema (herh
15 30 NOS. Journaal
15 32 TROS: De Amerikaanse adelaar natuurfilm
15.50 Speelplaats
1025 Ren je rot
17.00 TROS Penalty Bokaal
10.15 TELEAC: Wetenschap in
18.45 NOS: Fabeltjeskrant
10.05 Journaal
19.04 TROS: Watt Disney presenteert Varda. de
19.55 lm Chung (The Water Margin),
avonturensene
21.35 NOS: Journaal
21.50 TROS: Gast-vrij. amusementsprogramma
22.40 TROS Sport
23.00 Wordt u al geholpen, tv-serie
23.30 TROS Sport
23.50 NOS: Journaal
NEDERLANDH
18.40 NOS: Paspoort: Informatie voor Marokkanen
18.55 Journaal
19.04 AVRO: DeBereboot
19.10 Toppop: de nadonale hitparade
20.00 NOS: Journaal
20.25 AVRO: Roots wij zwarten, tv-serie
21.15 AVRO's Puzzeluur
22.15 Televizier Magazine
23.00 AVRO s Sportpanorama
23.25 NOS: Journaal
Radio morgen
HILVERSUM I (298 m en FM-kanalen).
VARA 8.00 Nieuws. 8 10 Weer of geen weer.
(9 00 Sport mededelingen I HUMANIS
TISCH VERBOND( 9.30 HELP. Ut drmk
niet meert IKON 10 00 Remonstrantse
kerkdienst 10 45 Wilde Ganzen. 10 50 (S) De
andere wereld van zondagmorgen informa
tie en muziek AVRO 12.00 (S) Muzikaal
Onthaal 13 00 Nieuws 13.10 De toestand in
dc wereld 13.19 Radiojournaal 13.35 Mijn
Vader, gesprek KRO 14.00 Kruispunt in
formatie over kerk.cn samenleving. 14.30 (S)
De hutsgeklutste kinderspelen. 15.00 (Sl Wat
krijgen we nou?, familicprogramma. 16.45
Hoe gaat het? zieken programma. IKON:
17.00 Kerkdienst vanuit Utrecht. 17-58 Wilde
Ganzen. 18 00 (S) Van klok en Klepel, kin
derprogramma. 18.15 Onze hulp(l). NCRV:
18.30 Nieuws 18.40 (S) Zondagavondzang.
19.10 Christendom in crisis? (4), zondaga
vondlezing. 19 25 (S) Kerkkoor, sopraan en
organist: kerkconcert. AVRO: 20.30 (S) In
de kaart gespeeld 22.30 Nieuws. 22.40 Radi
ojournaal. 22.50 Vijf dode oude dames,
hoorspelsene (1). 23.25 P.M.: kanttekenin
gen bij de actualiteiten. 23 55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II (402 m en FM kanalen).
KRO 8 00 8.10 Overweging. 8 15 Badinerie.
9.00 Nieuws 9.10 Waterstanden. 9.15 Lauda
to. 10 00 Eucharistieviering. 11-00 Da Capo,
klassieke pianomuziek. 11.50 Buitenlands
commentaar 12.00 Nieuws. 12.10 Echo.
NOS: 12.20 Voor de 'Surinaamse' Nederlan
ders. 13.20 Programma voor de buitenland
se werknemers. VARA: 17.00 (S) VARA-
klassiek; pianomuziek. 17.55 Mededelingen
SOS- en politieberichten. 18.00 Nieuws.
18.15 Dingen van de dag. Aansluitend:
grammofoonmuziek. 18.30 Boemerang.
19.05 (S) Orkest Malanfló met zarfe. IKON:
19.30 Brood en spelen. 20.00 (S) Joumelis-
tenforum. 20.30 Kijk op buitenland. 21.30
NOS-cultuur. 22.30 Gamma van Alpha en
Bèta. wetenschappelijk programma. 23.00
!S) Met het oog op morgen: 23.05 Actualitei
tenoverzicht Radio-TV; 23.10 De krant van
morgen: 23.20 Den Haag vandaag; 23.52
Even op adem komen. yoga. 23.55-24.00
Nieuws.
m
TV morgen
NEDERLAND I
11.00 KRO/RKK: Eucftanstwveon* vinuil
14.15 Talaae: io(roduct« Wetenschap >n
14.30 Dues, les 24 herh.
15 00 LesGemmas 9
15.30 Open School/TÏLEAC; Wwfcen met tv
17.00 IKON; t is maar een vraag Ontmoeting
lussen Bi|txH en Kind
17.30 Wilda.ganzen
18.10 TELEAC: Bedre-gde landschappen. Les 10
.'-hem
10.45 Pauze
18.50 NOS: Paspoort
19.00 Journaal
19.06 KRO: Het land waar de komng ean kind is.
22.05 Zingenderwijs, luisterliedjes
22.20 NOS: Journaal
NEDERLAND II
18.00 NOS: Journaal
16.02 De Christenen, historische
21.40 Heel de mens
16.55 Sprekers hoe*
17.10 Studio Sport I
17.00 Van gewest loi gewest
18.10 Ki|
16.25 Sesamstraat
HET GEHEIM VAN DE UYLENBORGH
1225: Zoals op het vorige plaatje
duidelijk te zien is geweest, was heer
van Uylen's letterkundige achter
hoofd op krachtige wijze in aanra
king gekomen met de rand van een
tafeltje. De pijnlijk getroffen boek
handelaar bleef dan ook doodstil
liggen en er was geen sikkepit meer
mee te beginnen. Voor smidje Ver
holen bleef er dus niets anders over
dan de dolfter op te bellen en het
duurde gelukkig niet lang of deze
kwam zijn woning al binnenrennen.
„Waar is de patiënt?" riep hij uit.
„Ik heb hem maar vast in bed
gelegd, dokter," antwoordde de
smid. „Heel dom," gromde de
dokter streng. „Wanneet zullen die
leken nu eindelijk eens leren met
hun vingers van een bewusteloze af
te blijven? Dat gesleep met die pa
tiënten altijd! Bah! Het maakt de
zaak alleen maar erger." Intussen
had hij een bejaarde stethoscoop uit
zijn dokterstasje gehaald en nu be
gon er een nauwkeurig onderzoek.
Hij luisterde eens hier. klopte en
kneep eens daar, en stelde tenslotte
vast: „Alles is gelukkig in orde. Har
tje en bloeddrukallemaal Dri-
ma. Maar het lijkt me toe. dat hij
aan een hevige emotie ten prooi is
geweest." „Dat klopt," zuchtte
smidje Verholen. „Hij hoorde zo
juist, dat-ie vermoedelijk eigenaar is
van een begraven goudschat."
„Daar kan hij dan alweer van leren,
dat goud niet gelukkig maakt,
vond de bekwame geneesheer. ..Al
hoewel ik zou zelf weinig be
zwaar tegen een goudschatje heb
ben. Ik zal hem een kalmerend mid
deltje voorschrijven. Hou hem maar
een paar dagen in bed. Verholen.
Dan is alles weer voor de bakker."
FERD'NAND
Tussen 12.00 en 13.00 De Vip-show.) 14.03
(S) Bij Barend. 16.03 (S) Sportshow. 18.03
Elpee pop special. 19.02 (S) Pers Vers. 20.02
.(S) De Peter Blom-show. 21.02 (S) Sports
how. 23.02 (S) Strictly country style. 23.30 (S)
Jazztime. 0 02 (S) Late date. 2.02 (S) Nach
texpress. 6.45-7.00 (S) Zondagmorgen.
HILVERSUM IV (FM-Kanalen) AVRO:
7,Op Nieuws. 7.02 (S) Reveille. 9.00 Nieuws.
9.02 <S) La Fonteinne Amoureuse. 9.40 Epi
soden uit het leven van Peter-Paul Rubens,
radiofeuilleton 10.00 (S) Voor kleine bezet
ting. 11.30 (S) Pistache. 14.00 Nieuws. 14.02
In de wetenschap datwetenschappelijk
programma. 14.30 (S) Radio-matinee; Max
Reger-programma 16.00 (S) Koormuziek.
16.30-17.00 (S) Jazzspectrum.
HILVERSUM III (445 m. en FM-kanalen).
AVRO: 07.02 (S) Ko de boswachtershow.
08 02 (S) Postbus 1965: verzoekplaten. 09.02
(S) Juist op zondag. 10.02 (S) Muziek Mo-
zaiek. 11.02 (S) Sportpanorama. VARA:
11.30 Tekst en muziek. 12.02 (S) Klink Klaar.
13.02 (S) Muziek uit Studio I. 14.02 (S) Langs
de lijn. 18,02 (S) NOS-Jazz. 18.30 (S) Gort en
watergruwel. 20.02 (S) Tombola. 23.02 (S) De
Oude Engh. 00.02 (S) Eldoradio. 03.02 (S) De
week in. 06.02-07.00 (S) Drie op je boterham.
HILVERSUM IV (FM-kanalen). VOO: 8.00
Nieuws. 08.02 (S) Populaire klassieken en
verzoekplaten. NOS: 09.00 (S) Vroeg klas
siek. 10.00 (S)Musica Religiosa 11.00 (S) Für
Elise. 13.00 (S) Opcra-matinee. 14.00
Nieuws. 14.02 (S) Concerten op de zondag
middag. 16.00-17.00 (S) Musica Nova.
18.50 Arisem), magazine over gezondheidszorg
19.20 Studio Sport II 20 00 uur Trekking van de
lottogetallen
20.35 VPRO: 13 november 1977. politiek,
economie en cultuur
20.40 AD in the family, tv-sene
21.10 Hollands Spoor
21.40 The coDecbon. tv-spel
22.45 NOS: Journaal
—138—
„Dat veroaast me niets, meneer
Craddocjc. Die dochter van u is een
schat van een vrouw en die zoon van
Hazel Potter mag er ook wezen. Met
die Potters weet een mens nooit hoe
het loopt. Neem nu Pansy; die zorgt
als een engel voor die arme blinde
Willis. Er zijn niet veel vrouwen die
haar dat zouden nadoen."
„Hebt u de laatste tij£ nog wat van
Rachel gehoord?" vroeg Paul.
„Ja. zij schrijft zo nu en dan. Het
laatste nieuws is, dat zij is aangewe
zen als Labour kandidaat voor een
district in de buurt van Glasgow,
waar zij een kans schijnt te maken,
als Baldwin dit najaar algemene
verkiezingen laat houden." Hij
wachtte of Paul iets zou zeggen over
brieven van Simon, maar toen dat
niet gebeurde, ging hij verder: „Uw
zoon treedt op als haar agent. Ik
neem aan, dat hij het u wel zal
schrijven."
„Ik betwijfel het; zij hebben het
meestal veel te druk om aan een
ouwe liberaal als ik te schrijven.
Maar zegt u eens eerlijk, wat vindt u
nu van hun ideeën?"
Glimlachend zei Horsey: „Ik geloof
dat zij in het algemeen gelijk heb
ben. Persoonlijk vind ik hen een
beetje te theoretisch, maar aan de
sociale rechtvaardigheid ontbreekt
nog zoveel, dat zij daar best voor
mogen vechten. Als zij kunnen ma
ken, dat er betere woningen komen,
dè levensstandaard wordt opgetrok
ken en als zij een nieuwe oorlog
kunnen voorkomen, hebben zij mijn
zegen."
„In grote trekken ben ik het eigen
lijk wel met u eens, maar ik vind dat
zij soms erg doordraven." zei Paul.
Hij gihg verder. Hij wilde door de
duinen naar huis terug. Na een mi
nuut of vijf zag hij ineens op een
open plek een karretje staan en toen
hij beter keek, ontdekte hij. dat er
iemand roerloos op de bok zat. ach
terover leunend tegen de rugge
steun. De pony stond te grazen. Hij
riep. maar er kwam geen antwoord.
„Het lijkt het karretje van Meg wel."
Hij reed er heen. Het was zo: Meg zat
op de bok, de teugels waren uit haar
handen gegledenT haar ogen ston
den wijd open. Hij hoefde niet af te
stijgen om te weten dat zij dood
was. Hij kon het niet erg vinden. Dit
was de dood zoals Meg die zou heb
ben gewild: in de open lucht, uitkij
kend op zee Hij pakte de teugels,
klikte met zijn tong om de pony
duidelijk te maken, dat zij verder
gingen en bracht Meg voor de laat
ste keer naar de plek vanwaar zij
altijd op zwerftocht was gegaan: de
Benedenste Vallei.
IV
Oom Franz Zorndorff bracht in sep
tember zijn laatste bezoek aan Paul;
het was tegelijk het allerlaatste be
zoek, dat hij aan wie ook bracht,
want hij stierf een paar maanden
later op drieënnegentigjarige leef
tijd. Dat laatste bezoek duurde een
uur.
In mei had hij Paul geschreven, dat
hij voor vakantie naar Oostenrijk
ging. Het had Paul verbaasd, niet
zozeer vanwege de leeftijd van de
oude heer. maar omdat hij niet ver
wacht had, dat oom Franz zo senti
menteel zou zijn, dat hij zijn geboor
teland nog eens wilde terugzien. Vol
gens Paul was hij het zeventig jaar
geleden ontvlucht, toen de Kroaten,
waarvan oom Franz er één was, weer
eens vervolgd werden. Hij had nooit
blijk gegeven van enige liefde voor
Oostenrijk-Hongarije. Hij noemde
het het land van de Schlamperei,
hetgeen hij vertaalde als een poli
tiek van laissezaller en romantische
nonsens. Schlamperei was in de
ogen van een man als oom Franz een
doodzonde. En toch sprak er duide
lijk nostalgie uit zijn brief:
voor ik sterf wil ik toch nog een keer
in een rijtuig door het Prater rijden
en de lucht van Transsylvanië op
snuiven. Ik neem aan dat deze reis
mijn dood betekent, maar dan heb
ik niets te klagen. Londen is onge
twijfeld de enige stad om op je ge
mak geld te verdienen, maar ik zou
er liever niet begraven liggen. Vorige
week heb ik al een korte sentimente
le reis gemaakt naar het graf van je
vader in Nunhead. Misschien was
het het gezicht van die grijze hecta
ren .die me op het idee brachten van
dit vertoon van sentimentaliteit."
Frans stierf niet in Transsylvanië.
Te ootdelep naar de prentbriefkaar
ten die hij stuurde had Wenen op
hem de uitwerking van een tonicum.
Maar Paul was toch wel verbaasd,
toen hij half september door oom
Franz werd opgebeld, die hem ver
telde. dat hij net in Plymouth was
geland.
„Wat voert u in vredesnaam in Ply
mouth uit?" vroeg Paul. Oom Franz
antwoordde, dat hij de heenreis per
trein had gemaakt, maar dat hij
voor de terugreis in Triëst de boot
had genomen en dat hij over ander
half uur Paxtonbury zou passeren
Als Paul dat wilde, kon hij daar eei
paar treinen overblijven om eens bi
te praten.
„Natuurlijk wil ik dat, maar waaron
komt u hier niet een paar wekei
logeren? Op uw leeftijd hebt u tocl
zeker niet zo'n haast om weer ii
Londen te zijn?"
„Die haast heb ik toevallig we
maar dat kan ik niet door de tele
foon uitleggen. Mijn trein stopt on
kwart over één in Paxtonbury; als i)
je op het perron zie staan, stap
uit, anders ga ik door".
„Ik zal er staan", zei Paul. Hij voeldi
zich niet gerust, hij vermoedde di
oom Franz' haast iets te maken ha
met de tweeling, die zijn zaken tij
dens zijn afwezigheid had behai
tigd. Claire deelde zijn ongerustheil
niet. maar nam die van Paul nie
weg. Het gevolg was. dat hij ee
kwartier te vroeg aan het statio
was. Nog voor de boottrein tot sti
stand was gekomen, had hij oon
Franz al uit het raampje zien kijker
even vief en verzorgd als altijd,
leen veel bruiner dan anders.
Hij hielp de kruier bij het uitlade)
van alle bagage, meer dan een ka
vol. „Laat die zaak maar hier in he
depot, want Claire en ik dulden gei
nonsens. Wij gaan lunchen in D
Mijter en dan rijden we naar Shal
lowford, waar Claire ons met de the
wacht".
„Dan wacht zij vergeefs, jongen", ze
oom Franz kalm. „Ik moet de lat
middagtrein hebben en alleen miji
plichtsbesef tegenover jou heeft mi
er toe gebracht mijn reis in dit gat t
onderbreken. Als ik dan nog lee
kom ik met kerstmis, maar nu moe
ik de zaak redden".
„Die jongens van mij hebben.d
zaak dus in de soep laten lopen'
zuchtte Paul. De wenkbrauwen va:
oom Franz gingen van verbazin
centimeters omhoog:
„Hoe kom je daarbij? Zij hebben he
prima gedaan; ik heb voortduren
contact met hen gehad en ik had he
hun nauwelijks kunnen verbeterei
Ik kan me niet voorstellen, hoe
zo'n stel handige zoons hebt ge
kregen".
„Maar waarom hebt u dan in vredei
naam zo'n haast? Dan kunnen di
jongens het toch nog wel een paa
weken doen".
„Als alles normaal was wel, maar
heb de laatste maanden heel ws
opgestoken en misschien is het voc
ons allemaal gelukkig dat ik die rei
heb gemaakt. Ik had natuurlijk w(
vermoedens, maar ik moet bekei
nen, dat ik me bijna dood ben g
schrokken, toen ik het van dichtb
zag".
„Vermoedens waarvan? U zou toe
alleen maar vakantie houden in W
nen en zo?"
Wordt vervolg