Kleinschmidt roept in VN op tot steun aan Afrikaans Congres datsun dat'sum 'k wil hem van wilhelm Benzine met minder lood is niet slechter, wel duurder AUTOBIOGRAFIE Datsun Laurel: scherpgeprijsde zescilinder - Vroedvrouwen zien iraktijk bedreigd Felle concurrentie bij carrosseriereparaties TERDAG 12 NOVEMBER 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet 13 SW YORK De buitenland vertegenwoordiger van het iristelijk Instituut voor Zui- dijk Afrika, Horst Klein- hmidt, heeft op voorspraak m de Organisatie voor Afri- tanse Eenheid vergadering van de Veilig- lidsraad van de Verenigde ities toegesproken over de si- atie in zijn land. elnschmidt heeft van 1972 tot 1975 het Christelijk Instituut gewerkt. 1975 werd hij benoemd tot assis- nt van dr. Beyers Naudé, de direc- ur van het instituut. Een week ama werd hij gearresteerd onder wet tegen het terrorisme. Na zijn ijlating was hij gedwongen Zuid- rika te verlaten, waarna hij in Ne- rland het eerste kantoor van het iristelijk Instituut buiten Zuide- k Afrika opzette. de maatregelen tegen de achttien iti-apartheidsorganisaties en de ADVERTENTIE. Steunt het A.N.C. ia hel Programma tot Bestrijding van het lacisme (P.C.R.) uitgaande van de We eldraad van Kerken. leschikbare gironummers: n.v. de Generale Diakonale Raad van de Nederlandse Her vormde Kerk te Utrecht. BH t.n.v. het Algemeen Diakonaal Bu reau van de Gereformeerde Ker ken in Nederland te Leusden. en 1281 t.n.v. Stichting Oecumenische Hulp te Utrecht. 1/ermeldt bij uw giro-overschnjving: voor p C R.-A.N.C Werkgroep Kairos C. HOUTMANSTRAAT 17 UTRECHT TEL. 030-710614. banning orders tegen de stafleden van deze organisaties, is Horst Kleinschmidt de enige overgebleven woordvoerder van het Christelijk In- sütuut Laatste stoel In de Veiligheidsraad vertelde Kleinschmidt dat alle bezittingen van het Christelijk Instituut, inclu sief de bankrekening, het meubilair, andere bezittingen en voertuigen in beslag genomen zijn. Alle archieven, elk document tot en met de laatste stoel werden weggevoerd. Kleinschmidt wees echter op de heel wat ernstigere daden van de Zuidaf- rikaanse politie, zoals de vernieti ging van huisjes in de krottenwijken van Kaapstad en „de marteling en moord op onze kameraden in de ge vangenissen." „Zelfs enkele van de traditionele bondgenoten van de apartheid lij ken nu te twijfelen aan hun relatie met Pretoria. Mogelijk zijn zij nu bereid enkele voorzichtige stappen te ondernemen om hun eigen bijdra ge aan de versterking van de apart- heidsstaat te beëindigen." „Het is echter duidelijk dat deze bondgenoten van de apartheid, deze landen die economisch profiteren van de huidige toestand in mijn land, slechts bereid zijn tot de voor zichtigste maatregelen. Ik wil deze landen vragen: welke verschrikkin gen moeten door Vorsters politiek over ons gebracht worden, alvorens zij bereid zijn tot moediger stappen om hun betrokkenheid te beëin digen." Gezuiverd .Er is een tijd geweest dat het Chris telijk Instituut rapporten uitgaf over gevangenneming zonder proces, dat wij detentie en martelingen bekend maakten. Maar in zekere kringen werden wij niet geloofd, men dacht dat wij te ver gingen." „Nu, na de dood van Steve Biko, zijn wij gezuiverd van deze beschuldi ging en worden tenminste de feiten aanvaard. Zojuist is bekend gewor den wat de echte oorzaken waren van de dood van Biko. We moesten eerst wachten op de dood van deze belangrijke persoon lijkheid van de strijd in Zuid-Afrika alvorens het voor bepaalde vrienden en ondersteuners van Vorster in Eu ropa en Noord-Amerika duidelijk genoeg was dat zij voorzichtiger be horen te zijn in hun contact met Zuid-Afrika." „Wij willen weten van hen die: geen olie-embargo willen, niet meedoen aan een wapenem bargo, hun nucleaire samenwerking niet willen beëindigen, hun economische exploitatie niet willen besluiten, wat de heer Vorster moet doen alvo rens bepaalde landen de politieke wil tonen bij te dragen aan de ver sterking van de apartheid." heid te bereiken wordt elke dag ge toond. Maar van nu af staat er voor hun nog maar een weg open en dat is die van onze nationale bevrijdings beweging, het Afrikaans Nationaal Congres." Wijsheid Doodgelopen „Woensdag 19 oktober nam het regi- me-Vorster de laatste stap in een lang proces van maatregelen die een einde moesten maken aan de wetti ge oppositie in Zuid-Afrika. De pleit bezorgers van dialoog en hervormin gen hebben kunnen vaststellen dat elke oppositionele stem door rege ringsmaatregelen tot zwijgen ge bracht wordt. De laatste gebrekkige steunpunten van waaruit enige openlijke oppositie mogelijk was, zijn tenslotte weggenomen. De weg voor hervormingen is doodgelopen. Het regime-Vorster heeft de weg van de totale dictatuur gekozen." „Er is voor mijn collega's binnen Zuid-Afrika en voor cnze vele dui zenden ondersteuners geen moge lijkheid meer om openlijk hun ver schil van Inzicht te kunnen vertol ken en te kunnen werken voor ver andering." „Dit is een historisch ogenblik voor alle Zuidafrikanen die vrijheid wil len. Hun vastbesloten wil deze vrij .Gelukkig hebben onze werkelijke leiders de laatste jaren de wijsheid gehad, de richting uit te zetten waarvan niemand van ons zich van daag nog kan afwenden. Ons blijft niets anders over hen te vragen ons in hun rijen op te nemen." „Het Christelijk Instituut van Zui delijk Afrika is geen bevrijdingsbe weging, het wil dat ook niet worden, maar ik meen dat velen van ons zich nu realiseren dat hun christelijke overtuiging eist dat zij ook een vol ledige rol speelt in de bevrijdings- strijd van het Afrikaans Nationaal Congres." „Wij menen dat het ANC in de har ten en gedachten van het volk van Zuid-Afrika de machtige traditie van verzet tegen rassenwaan en uit buiting heeft voortgezet en dat haar eindoverwinning vrede en gerechtig heid in ons land zal brengen. Bij het bereiken van dit doel moet het volk van Zuid-Afrika verenigd zijn. En dat kan alleen door het ANC tot stand gebracht worden." Rasserioorlog „De politiek van Vorster roept op tot een rassenoorlog tussen zwart en blank. Het is volgens mij het ANC en het ANC alleen dat zo'n confron tatie van de rassen kan tegen houden." „De gebeurtenissen van 19 oktober zijn volgens mij niet slechts een toevoeging aan de lange lijst van vastgezette mensen, mensen met vrijheidsbeperking en verboden or ganisaties. Neen, ik geloof dat de heer Vorster getracht heeft een tijd perk van verzet tegen zijn beleid te beëindigen. Hij heeft door middel van administratieve maatregelen de zichtbare tegenstanders van zijn systeem verwijderd." „Voor het gezicht kan hij geslaagd zijn. Wij zullen een tijd lang minder in de krant lezen over de aarde van de strijd. Maar de mensen blijven lijden. Hun armoede en hun onder werping bereikt een verder diepte punt. Tegelijk verandert hun boos heid en hun beslistheid een eind te maken aan de apartheid door deze maatregelen van Zuidafrikaanse au toriteiten niet." Steun „Veel landen in West-Europa en Noord-Amerika hebben de laatste jaren via bepaalde niet-regeringsor- ganisaties op verschillende manie ren de opkomende oppositie in Zuid-Afrika ondersteund. Steun voor deze organisaties werd vaak gemotiveerd door angst voor steun aan bevrijdingsbewegingen (die ook met militaire middelen strijden). Door het steunen van binnenlandse organisaties, zo redeneerde men, droegen zij in feite bij aan een vreed zame verandering, aan een reformis tische benadering. Ik weet dat het Christelijk Instituut in bepaald op zicht de ontvanger was van zulk buitenlands geld, voordat het tot een besmette organisatie werd ver klaard in 1975." „Het Zuidafrikaanse regime heeft door zijn eigen daden maar één con clusie aan ons overgelaten. De nieu we situatie toont buiten enige twij fel dat allen die door het huidige regime in Zuid-Afrika in het nauw gedreven worden onze nationale be vrijdingsbeweging. het Afrikaans Nationaal Congres moeten erken nen en ondersteunen." Horst kleinschmidt, vertegenwoordiger van het Christelijk Insti tuut buiten Zuid-Afrika. Boodschap „Ik herhaal nogmaals dat ik als me dewerker van het Christelijk Insti tuut van Zuidelijk Afrika, een tot voor tien dagen wettige organisatie, dit oordeel geef en dat ik zeker hier niet alleen in sta." „De boodschap van de verdrukten is op dit moment als volgt: Onderneem stappen ter beëindi ging van de apartheid. Ga voorbij aan het debat over de vraag of de armsten het ergst zullen treffen. De armen vragen: wanneer ein digt de apartheid wanneer zij gemakkelijker te verdragen wordt?" „Indien de Zuidafrikaanse mensen moeten lijden, dan willen zij hoop vol lijden en met een eind in zicht. Verlichtende maatregelen zoals regels voor werkgelegenheid, zullen nooit een eind aan de apartheid ma ken, noch komen zij ten goede aan de getroffenen." Degens oplichting T 20.000,— boete voor Dorlogsinvalide '.UTPHEN De Zutphense recht- ank heeft gisteren de 57-jarige oor- gsinvalide Hendricus G. L. uit het elderse Hengelo wegens oplichting in de staat (ruim zeven ton) veroor- ►eld tot een boete van 26.000, aarvan 5.000 voorwaardelijk. De ficier van justitie eiste op maan- :g 31 oktober een straf van vijf- induizend gulden boete. rechtbank achtte bewezen dat L. lim 550.000 ten onrechte inde van :t ministerie van defensie door ge- ïgeerde rekeningen voor verband- iddelen op te sturen. Bovendien rkocht L. grote hoeveelheden ver- indmiddelen die het ministerie m rechtstreeks toezond. Verder de L. een kleine ton aan „verpleeg- erskosten". In werkelijkheid ble- deze kosten nimmer te zijn jemaakt. fTRECHT Het dalende geboor- ïncijfer vormt een bedreiging voor e praktijk van vroedvrouwen, die ingzamerhand te weinig werk krij- en. Daarom willen de vroed- rouwen toegang hebben tot de zie- enhuizen om daar de normale be- allingen te kunnen begeleiden, leer dan de helft van de ziekenhui- weigert echter vroedvrouwen De te laten. Deze kwestie is gisteren an de orde geweest op de jaarver- adering van de Nederlandse orga- isatie van verloskundigen (ruim 00 leden) in Utrecht. Daar werd elfs van een alarmerende situatie esproken. Iet dalende geboortencijfer heeft ovendien tot gevolg dat de zieken- uizen zoveel mogelijk bevallingen antrekken, onder meer met het oog p de opleiding van artsen en ver- jegkundigen. Siccode Jong De vermindering van de hoeveelheden lood in de benzine, die per 1 januari 1978 door de Nederlandse overheid wordt voorgeschreven, heeft nauwelijks consequenties voor de automobilis ten. Wel zou bij een verdergaande beperking van het loodgehalte een moeilijker situatie ontstaan. 1CHTERBERG De 53-jarige me- rouw J. C. A. Drost-De Jong uit Ihenen is in het Gelderse plaatsje chterberg gisteren om het leven ekomen. Ze raakte met haar wagen 171 af an de weg en botste tegen een loom. De wet, die een maximum van 0,4 gram lood per liter benzine voor schrijft, houdt waarschijnlijk een prijsverhoging van een cent per liter super in. Dit omdat de oliemaat schappijen voor hogere produktie- kosten komen te staan om het oc- taangetal, dat de klopvastheid van de benzine weergeeft, op peil te hou den. Het lood wordt in de raffinade rijen vervangen door aromatische verbindingen, die vervaardigd wor den met meer ruwe olie per liter benzine. De maatregel om minder lood in de benzine toe te staan heeft zodoende een geringe opvoering van het energieverbruik tot gevolg. Lood in de benzine dient om een zo. gunstig mogelijke compressiever- houding een optimale zuigerslag in de cilinder te bereiken, dat wil zeggen een zo gunstig mogelijk mo torrendement. De ontdekking, dat lood tot een goede verbranding in de motor bijdraagt, werd in 1922 ge daan door Charles F. Kettering, di recteur van de General Motors Rese arch Laboratories. In die tijd voer den de autofabrikanten de compres- sleverhouding in hun motoren op, maar dat leidde tot het zogenaamde „pingelen" van de motor. Kettering vond uit dat met tetra-ethyl-lood dit pingelen of kloppen tegengegaan kon worden- Het pingelen ontstaat doordat benzi ne niet vluchtig genoeg is en zich in de motor een verkeerde ontsteking voordoet. Dit kan.zo ernstig worden, dat een gat in de zuiger gebrand wordt. Toen dan ook in de Duitse bondsrepubliek een paar jaar gele den de 0,4 gram lood per liter benzi ne werd voorgeschreven, ontstond er nogal wat paniek. Automobilisten vreesden dat hun motoren met een hoge compressieverhouding kapot zouden gaan. Maar de oliemaatschappijen slaag den er in het octaangetal van de benzine, dat cijfermatig weergeeft4 in wleke mate benzinedamp bij hoge compressie-verhoudingen goed ver brandt, op peil te houden. Wettelijk is vereist, dat superbenzine 98 oc- taan is en gewone benzine 91 octaan. Dat zijn de minimale octaangetal- len, waar de oliemaatschappijen ge middeld één punt bovenuit komen. Zolang deze waarden behouden wor den, valt er voor de automotoren niets te vrezen. DATSUN KXJAF-I 2-OOOR SEDAN i ueicnoAM noord Tatos Omstreden Omdat lood giftig is heeft al sinds de jaren twintig een internationale norm gegolden, dat niet meer dan 0,8 gram lood per liter benzine verwerkt moch worden. In Nederland gaat nu gemiddeld 0,6 gram lood in een liter super en dit wordt dus met één derde teruggebracht tot de helft van de oorspronkelijke waarde. Maar of men met de loodbeperking nog ver der moet gaan, is een omstreden kwestie. In Amerika is dat gebeurd door lood vrije benzine te intorduceren. Eerst op basis van vrijwilligheid. Doch om dat die benzine duurder was. tankte vrijwel niemand dit produkt. Vervol gens is het verplicht gesteld en heb ben zich motorstoringen bij de vleet voorgedaan, waardoor de oliemaat schappijen druk doende zijn met an dere toevoegingen zoals mangaan opnieuw hogere octaangetallen te bereiken. Het voordeel van de 0,4 gram-per liter-norm is dat de octaangetallen nog tegen beperkte kostenstijgingen en energieverbruiken te verwezenlij ken zijn. Er wordt echter aan ge dacht in Europa tot een voorschrift van 0.15 gram per liter te komen, „maar dat heeft vergaande conse quenties en zou veel hogere kosten met zich brengen", aldus een woord voerder van Shell. Toch verwacht men ook in dat geval op grond van de jongste ervaringen in Duitsland de octaangetallen te kunnen hand haven. Dat wordt pas een probleem bij volkomen loodvrije benzine. Natuurlijk kan ook de auto-industrie de motoren aanpassen met lagere compressieverhoudingen, maar het gevolg daarvan is toch weer een ho ger benzineverbruik. De Duitse indu strie is zo aanvankelijk steeds meer auto's geschikt gaan maken voor de goedkopere normaalbenzine, die minder lood bevat. Doch volgens BMW heeft dat weinig zin gehad: de consument wil toch super, omdat hij denkt dat dit beter is. En aangezien daarmee meer motorrendement te behalen valt heeft BMW zijn nieuw ste motoren weer op de hogere oc taangetallen van super afgestemd. Mercedes heeft trcfUwens de trend naar motoren voor gewone benzine steeds van de hand gewezen. Lucht Doorslaggevend is uiteraard de mate, waarin lood de lucht verontrei nigt. Volgens het ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne is vrijwel alle lood in de lucht afkom- sitg van benzine. Maar aldus Shell: „Hoewel ingeademd lood minder ge makkelijk door het lichaam wordt uitgescheiden dan roet voedsel opge nomen lood, bedraagt het definitief in het lichaam opgeslagen deel per dag voor een stedeling ongeveer een kwart tot de helft van wat deze vla het voedsel binnenkrijgt." Met ande re woorden: lood In beperkte mate schaadt minder, maar waar ligt de grens? Lood vervangen door andere anti- klopmiddelen, zoals benzeen en mangaan, kon nog wel eens schade lijker gevolgen hebben en de uitein delijke gehalten moeten op medi sche gronden worden gekozen. Hoe moeilijk dat is, wordt duidelijk uit vele afwijkende opinies, omdat de meningen over de mate. waarin aller lei voeding, drank en rook in het menselijk lichaam schade aanricht, uiteenlopen. Uit Engeland zijn voorbeelden be kend van drinkwater uit loden pij pen, dat geen kwaad aanrichtte, maar medici zetten daar wel vraag tekens achter. In elk geval zijn onze lichamen door een halve eeuw lood uit de benzine wel wat gewend en als daarin nu vermindering wordt ge bracht in plaats van een verdere toeneming doordat er steeds meer auto's komen is dat meegenomen. Een bijkomend voordeel van een zui niger benzineverbruik, dat allerwe gen om reden van energiebesparing wordt nagestreefd, is dat ook dóór- door minder lood in de lucht zal komen. De doorgaans kleine specialistische carrosseriebedrijven in Nederland kampen met een dalende rentabili teit. Dit is naar voren gekomen uit een onderzoek, waaruit ook blijkt dat een felle concurrentie de bedrij ven vooral bedreigt waar het om carrosseriereparaties gaat. In het algemeen komen de grote reparaties via garagebedrijven, ver zekeraars en particulieren bij de car rosseriebedrijven terecht, die samen met de bouwers van nieuwe bedrijfs wagencarrosserieën deel uitmaken van de FOCWA. Deze vereniging van ondernemers in het carrosserie- bedrijf heeft opdracht voor het on derzoek gegeven aan de N. V. v/h Nederlandse Stichting voor Statis tiek, met steun van het ministerie van Economische Zaken. Uit het onderzoek blijkt dat bij de meeste bedrijven de winsten onder druk staan en als één van de moge lijkheden om dat probleem met meer efficiency te beantwoorden acht de FOCWA een opleidingscen trum gewenst. De FOCWA wil dat de bedrijven zich door kwaliteits werk onderscheiden, met name van beunhazen, wier concurrentie door 88 procent van de reparatiebedrij ven ervaren wordt. Onderlinge sa menwerking, die al veel voorkomt, dient verdiept te worden en verder spreekt drie kwart van de schadere- parateurs zich uit voor nauwere be trekkingen met de verzekerings maatschappijen. De carrosseriebranche als geheel komt uit het onderzoek veelzijdig naar voren: de spuiterijen zijn het meest gespecialiseerd, maar er zijn ook gemengde bedrijven, die veel nieuwbouw en reparatie doen. In het algemeent gaan de klanten waar onder de garagebedrijven, die zowel concurrent als klant zijn het meest met moeilijk werk naar de FOCWA-leden. „Vakkundigheid wordt duidelijk in deze kring gezocht en door kwalita tief stelling te nemen kan het Neder landse carrosseriebedrijf met succes de optredende problemen beant woorden", aldus de FOCWA. Met de goedkoopste in Neder land verkrijgbare zescilinder, die bovendien nog tal van aan trekkelijke accessoires in stan daarduitvoering biedt, wil Dat sun nu ook een groter aandeel verwerven in de hogere mid denklasse. Het nieuwe model Laurel onderscheidt zich daar bij als de eerste Japanse auto met achterwielaandrijving waarvan het veercomfort naar Europese maatstaven volko men voldoet. Bij de Datsun Laurel is de Japanse autofabriek Nissan van de zoge naamde starre achteras met bladve ren overgestapt naar een constructie met schroefveren en reactie-armen, die in hoge mate tot een gunstige combinatie van wegligging en com fort bijdraagt. Dat is opmerkelijk, temeer waar de verkoop van Japanse auto's in de hogere prijsklassen steeds beperkt bleef, stellig mede doordat een te gering rijcomfort en enigzins vaag wegcontact bij hoge snelheden in deze klassen kopers af schrikken. Wie zo'n twintig mille voor een auto neertelt, stelt immers hogere eisen. Datsun komt daaraan nu tegemoet met een auto van slechts 18.850 gul den. die zeer royaal bemeten is en een over de gehele linie hoog comfort biedt. Het model Laurel Is de enige zescilinder, die in Nederland onder de prijs van 20.000 gulden blijft en dat geldt zelfs nog juist voor de auto matische versie. Van de handgescha- kelde uitvoering schakelt overigens de pook naar Japanse traditie licht als een veertje, de stoelen met hoofd steunen en de in de kleur van het Interieur afgewerkte rolgordel zitten zeer prettig en de zescillndermotor loopt natuurlijk uiterst stil. Een nadeel van die motor blijft het hogere brandstofverbruik, dat in de buurt van de één liter op acht kilo meter uitkomt: wat dat betreft mag men hopen op een diesel, waarmee Datsun in Japan toonaangevend is. De wagen heeft ook een vrij fors gewicht van 1170 kg., en Is daarmee qua bouw even robuust als het uiter lijk aangeeft. De vorm blijkt wat meer op de Europese smaak afge stemd dan bij vorige tweelltcrmodel- len van Dasun, die aan de Ameri kaanse slee deden denken. Binnen de 4,53'meter lengte heeft ADVERTENTIE Datsun dealer: AUTOBEDRIJF COLIJN Machineweg 17 Aalsmeer 02977-24474 men voorin, achterin en in de baga- gebergplaats volop ruimte, ook qua hoogte De Japanners houden zeer duidelijk rekening met hun export afnemers, want als iemand zo klein is als een Japanner, zal hij de grootste moeite hebben met het uitzicht naar achteren. De vorm is er inherent aan, (fet dit zicht matig blijft De combinatie van de 97 DIN-pk, die de zescillnder tweeliter motor voort brengt, en het hoge gewicht, maakt dat de Datsun Laurel geen uiterst felle trekker is. Niettemin garan deert de soepelheid van de zes cilin ders. dat de acceleratie vergeleken bij een vlercllinder gunstig afsteekt. In dit opzicht is de Laurel lil zijn klasse een echte doorsnee-auto. Dat geldt echter het minst voor de uitmonstering van de standaarduit voering, die werkelijk aan de hoogste normen van comfort voldoet. Bij de prijs zijn inbegrepen een druk knopradio en een cassette-afspeler, die zélf de bandjes omdraait (met minimale bediening, dus extra vei ligheid). getint glas met gelaagde voorruit. qntiverblindlngsspiegel, vloertapijt en een zuinigheidsindica tor: rood lichtje bij te kwistig rijden, groen voor gewoon verbruik. De vcp lichting is overigens Af: niet alleen if het Interieur en de bagageruimte, maar ook in het opbergvakje bij de make-up spiegel, waar zich tevens een looplampje bevind, en op het Instrumentpaneel voor de ventilatie. Oelet op het geheel Is de prijs bijzon der scherp. De variant op de naam van de vroeger filmkoniek Stan Lau rel is toeval.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 13