lerman Verbeek huiverig voor dogma
Bijstand en oudere zelfstandigen
Geef leerling zo veel
mogelijk vaste leraar
Politie Ridderkerk wijst
Tsjechisch verwijt af
Nieuwe PPR-voorzitter betreurt breuk met PvdA
VERSE
ALBERT HEIJN KOFFIE
Publikatie van het
ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk
Veel plagiaat
in sector van
wetenschappen
Geen 'hersenspoeling' jongens
Staatssecretaris De Jong:
Bronwater...
Spa
...natuurlijk
IRIJOAG 11 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartel
AOVERTENTIES
or Jan Sloothaak
pRONINGEN Van de protestanten heeft Herman Verbeek,
riester in Groningen, geleerd dat je een club moet kunnen
rerlaten. Als voorbeeld noemt hij Luther. „Het kan noodzakelijk
Ijn een nieuwe beweging te stichten. Dat gaat niet zonder
lonflicten. Ik denk dat er nu een totalere reformatie plaats heeft
lan in de tijd van Luther."
forige week werd Herman Verbeek
rzitter van de PPR. Het congres,
ar hij werd gekozen, verliet de
rs van oppositie die een vorig
ngres was ingeslagen. De PPR on-
leiding van Herman Verbeek is
bereid deel te nemen aan de
gering, liefst weer met andere pro-
ssieve groeperingen en desnoods
„et het CDA.
t nieuwe PPR-voorzitter vindt dat
niet bij voorbaat kunt zeggen:
fooit meer met het CDA. „Ik ben
juiverig voor dogma's en geef liever
tegen aan waarlangs je een doel
tunt bereiken."
ils Verbeek praat over zijn nieuwe
oorzitterschap en zijn politieke vi-
ie, legt hij al gauw een verband met
ijn theologische achtergrond en zijn
luidige manier van werken vanuit
en „basisgroep." De „alternatieve
triester" van Groningen kreeg in de
aren zestig bekendheid als leider
an de Citygroep Groningen, nadat
lij in 1963 tot priester was gewijd,
lij stelde zich nogal zelfstandig en
os van de rooms-katholieke kerk op
n verbrak later het dienstverband
net die kerk geheel. „Maar eenmaal
ot priester gewijd, blijf je dat, tenzij
Ie paus anders beslist. Ik ben nog
teeds priester. Mijn geval lag niet
noeilijk voor de kerk omdat ik nooit
jetrouwd ben. Dat is de enige maat-
taf die men aanlegt."
Ia de breuk met de kerk is Verbeek,
lie in 1974 zijn rijbewijs verscheurde
lit protest tegen de autoverheerlij-
cing, gaan „sprokkelen" om aan de
cost te komen. Hij schrijft, houdt
ezingen en dergelijke en sinds vori-
;e week kan hij ook putten uit de
>ost van twaalf mille die de PPR
•oor haar voorzitter heeft uitge-
rokken.
Federatief
De werkwijze van de vroegere City-
groep nogal massaal, met kerk-
"liensten en grote samenkomsten
inmiddels verlaten. Naar het voor
leid van Zuid-Amerika werd een
iasisgroep" (zoals die van bisschop
•agoso in Brazilië) opgericht. Kriti-
jhe en radicale christenen vestig-
len zich in „Huis De Vier Handen"
an de Oude Boteringestraat. Derge-
ijke basisgroepen kwamen er meer
n inmiddels zijn er in heel Neder
land tachtig. Er wordt nu gewerkt
lan een federatief verband om ge-
nakkelijker contact te kunnen op
bouwen met instituten als kerken.
Interkerkelijk Vredesbaraad, vak
bonden en andere organisaties. Ver
beek verzorgt ook de internationale
contacten, vooral met de Bondsre
publiek Duitsland. „We willen probe
ren het afglijden van de Duitse
rechtstaat te voorkomen en zoeken
contacten met partnergroepen. Gro
ningen heeft contact met zo'n groep
in Krefeld en we bereiden nu een
conferentie voor over democratie en
macht."
Ook Verbeek keurt geweldadige ac
ties als die van de RAF af. „Maar als
de jongeren voortdurend geconfron
teerd worden met een stukje terreur-
cultuur zoals de oorlog in Vietnam
en geweldadige films op de televisie
zien, dan kunnen wij niet verwach
ten dat ze wijzer zullen zijn."
Als het kwaad toeneemt, dan ligt de
twijfel aan God 'voor de hand, zegt
Verbeek. „En het kwaad heeft nu
zo'n overmacht dat er geen geloof
tegen is opgewassen."
Volgens Verbeek slaat de houding
van de kerk op haarzelf terug. „Als
het interkerkelijke beraad „nee"
zegt tegen de kernbom, maar de bis
schoppen beamen dat niet volmon
dig, dan is niet te begrijpen dat zij de
Bergrede nog vertegenwoordigen."
Tegen deze achtergrond ziet Ver
beek de toenemende ontkerkelij
king. Zelf zegt hij zich betrokken te
voelen bij zowel kerk als CDA. „Ik
ken die kring en heb dus recht van
spreken. Vanaf mijn geboorte, 41
jaar geleden, heb ik die wereld inge
zogen. Maar er kan een reden zijn
dat je er uit stapt." Al ver voordat hij
het dienstverband met zijn kerk ver
brak, stapte Verbeek aan het eind
van de jaren vijftig uit de KVP.
Niet vereenzelvigen
Nu werken Verbeek en de zijnen
vanuit hun basisgroep in „Huis De
Vier Handen" op verschillende ma
nieren naar de maatschappij toe.
Mensen in nood kunnen er onderdak
vinden, maar ook wordt er gewerkt
via de wereldwinkel, een adoptie-
groep van Amnesty International en
dergelijke. Ook de politiek wordt
niet geschuwd als middel om in de
maatschappij te werken. Zo kon het
gebeuren dat Herman Verbeek voor
zitter werd van een politieke partij.
„Overigens mag de groep niet met
een politieke partij worden vereen
zelvigd. Dat is mijn eigen keus. Aan
Herman Verbeek: kleine partij als PPR zinvol.
de andere kant mag je die keus ook
weer niet verbergen. We hebben
daarover aan de hand van de zeven
stellingen hier in huis hu een dis
cussie".
Herman Verbeek heeft zelf vanuit
zijn christelijke achtergrond voor de
PPR gekozen. „Hoe kun je als chris
ten lid zijn van een NAVO met kern
bommen?" Anderen zegt Verbeek
kwamen tot diezelfde keus vanuit
hun socialistische visie. Ook onder
socialisten is er ontreddering. „Hoe
kunnen regeringsverantwoordelijke
socialisten miljarden geven aan be
drijven zonder dat de arbeiders er
iets over te zeggen hebben?"
Veel gemeen
Radicale christenen en socialisten
hebben veel gemeen. Bijvoorbeeld:
hun afkeuring van groei als graad
meter voor de gezondheid van de
maatschappij en het feit dat dit ten
koste gaat van de derde wereld. „De
binnenvetters die in de eigen partij
tot een doorbraak proberen te ko
men, lopen daar vast". De PPR
biedt zo meent Verbeek een
nieuw perspectief. „Het CDA zegt
een open partij te zijn, maar het is
natuurlijk een christelijke partij
waar anderen slechts mogen toetre
den. Zo mogen christenen toetre
dentot de PvdA maar dat bUjft een
socialistische partij. Zowel in CDA
als PvdA worden monologen ge
voerd. In de PPR hebben we een
confrontatie tussen beide groeperin
gen binnen het kader van één en
dezelfe partij en program".
Verbeek meent dat dit tegelijk wel
licht de oorzaak is voor de moeite
waarmee de PPR haar richting
kiest: dan weer tégen en weer vóór
regeringsverantwoordelijkheid. Dit
hangt weer samen met het feit dat
veel PPR-mensen zich bewust zijn
geworden van het maatschappelijk
gebeuren door in actiegroepen te
werken. „Nu ze in politieke partijen
werken, hebben ze niet meteen de
politieke discipline van een Schae-
fer". De actiegroep-gedachte leeft
voort in de politieke partij die de
PPR nu is. „Een politieke partij kan
niet meer louter regeringspartij zijn.
Ook de oppositie moet mogelijk
blijven".
Jammer
Verbeek vindt het jammer dat zijn
partij indertijd het samenwerkings
verband met de PvdA heeft verbro
ken. Als ook de PPR had meege
speeld bij de vorming van een nieuw
kabinet, had dat wellicht beslissend
kunnen zijn voor een verdeling van
de kabinetszetels in de geest van de
formule 8-7-1, zo meent hij. De PPR
zou overigens wel grote moeite heb
ben met onderdelen van het regeer
akkoord, zoals in de sociaal-econo
mische sector (onvoldoende geld
ADVERTENTIES
We weten het allemaal: een aantal oudere zelfstandigen heeft de grootste
moeite het hoofd boven water te houden omdat het bedrijf te weinig
oplevert. De AOW mag dan aardig in het verschiet komen, voorlopig is het
nog niet zover. En het gaat er om nu de noodzakelijke kosten voor het
bestaan op te brengen. Een probleem waarvoor sommige winkeliers,
agrariërs en andere zelfstandigen zich gesteld zien.
Is er een oplossing?
Een lening sluiten om het bedrijf weer levens
vatbaar te maken, lukt niet altijd. En het
omschakelen naar een baan in loondienst
op wat latere leeftijd is geen eenvoudige stap.
Maar wat dan? De zaak opheffen, is ook al zo
wat. Eigenlijk zou mèt behoud van het bedrijf
dat ontoereikende inkomen aangevuld
moeten worden om de situatie weer
aanvaardbaar te maken.
De op 1 oktober 1977 in werking getreden
Rijksgroepsregeling oudere
zelfstandigen (aig«K«tR ■O.Z.)
kan hier soelaas bieden.
Oudere zelfstandigen, die aan-de-slag willen
blijven, komen in aanmerking vooreen
aanvulling op hun inkomen tot het netto
bedrag dat voor ontvangers van bijstand
geldt, mits zij:
- minstens 58 jaar zijn, maar de leeftijd van
65 nog niet hebben bereikt;
- in staat zijn om ook in de toekomst uit het
bedrijf of beroep ten minste een inkomen
te halen van f 12 000,- (voor 1977).
Dit bedrag wordt jaarlijks aangepast;
- de arbeidstijd geheel gebruiken voor hun
beroep of bedrijf;
- voldoen aan de wettelijke vereisten voor
het beroep of bedrijf, dat bovendien al
minstens vijfjaar moet zijn uitgeoefend;
- over een goede boekhouding beschikken.
Bij het vaststellen van de aanvullende
uitkering wordt rekening gehouden met alle
inkomsten, ook met die van de echtgenote.
Daarnaast wordt gekeken naar:
- de lasten die voor een zelfstandige hoger
zijn dan voor een werknemer (bijvoorbeeld
de premie voor een ziektekosten
verzekering).
- de voordelen die een zelfstandige soms
heeft als bepaalde bedrijfsmiddelen privé
gebruikt worden (bijvoorbeeld telefoon,
levensmiddelen);
- het vermogen, dat bestemd is voor het
bedrijf (maar binnen zekere grenzen ook
voor de oudedagsvoorziening of privé-
gebruik) Dit moet wel beneden een bepaald
bedrag blijven In 1977 bedraagt dit
zogenaamde vrijgelaten vermogen
maximaal f 130.000,-. De waarde van het
onroerend goed dient door taxatie te
worden vastgesteld De gemeente kan
hierover nadere inlichtingen geven en
bijvoorbeeld zeggen hoe groot het vrij te
laten privé-vermogen mag zijn.
Aanvragen
Voor aanvragen kan men terecht bij de
gemeentelijke sociale dienst of bij de afdeling
sociale zaken. Daarbij dient de boekhouding
over de laatste drie jaren te worden
overgelegd. Men kan dit zelf doen, maar ook
laten doen, bijvoorbeeld door de district-
bureauhouder (voor boeren en tuinders) of
door de Regionale Dienstencentra of
Borgstellingsfondsen voor de middenstand.
Belangrijk: als men verwacht dat het inkomen
in de komende tijd onvoldoende zal zijn, moet
nu een aanvrage worden ingediend.
De uitkering kan namelijk pas beginnen na
de aanvrage en kan niet betrekking hebben
op de periode daarvoor
De uitkering
Het eigen inkomen wordt aangevuld tot de
zogenaamde normbedragen van de
bijstandswet. Deze bedragen worden half
jaarlijks aangepast (en bekend gemaakt in
advertenties in de dagbladen). Zo ontvangt
een echtpaar (zonder kinderen) sinds 1 juli
1977 maximaal f 995,90 per maand en een
alleenstaande f 649,70 per maand.
PLUS de premie vooreen vrijwillige
verzekering bij een ziekenfonds.
PLUS een vergoeding voor de woonkosten
Bij een huurhuis is dit bedrag gelijk aan de
'kale huur", verminderd met een eventuele
huursubsidie. Bij een eigen huis is dit gelijk
aan de hypotheekrente, eigenaars-
onderhoud, straat- en grondbelasting e.d.
PLUS een vakantie-uitkering (f 69,70 voor een
echtpaar en f 48,80 voor een alleenstaande
per maand).
Een voorbeeld
Jan de Boer is 60 jaar en gehuwd. Hij drijft
een veevoederhandel, die zijn eigendom is.
Het vermogen kan worden becijferd op
f 60.000,- en het inkomen was in de
afgelopen jaren gemiddeld f 13.000.- Voor
1977 wordt dit inkomen begroot op f 14 000,-.
De Boer's premie voor de arbeids
ongeschiktheidsverzekering bedraagt f 800,-
en de lasten van het woongedeelte (va6te
lasten plus toegerekende rente van de
hypotheeklening) kunnen op f150,- per
maand worden gesteld. De Boer voldoet aan
de voorwaarden voor een R.o.z.-uitkering,
die als volgt wordt berekend:
volgens de normen:
Basisbedrag 12 xf 995,90-f 11.950,80
plus woonkosten 12 x f 150.f 1,800,--
plus premie ziekenfonds 24 xf 53,85-f 1.292,40
(echtpaar)
f 15.043,20
daartegenover staat:
Begroot bruto bedrijfsinkomen
minus belasting en premie volks
verzekering 22%)
minus premie arbeidsongeschiktheids
verzekering
netto bedrijfsinkomen
f 14.000.—
f 3.080,—
f 10.920.—
1 600."
R.o.z. aanvulling
Dit betekent een voorlopige, maandelijkse
uitkering van circa f 400,verhoogd met de
vakantie-uitkering. De bijstand wordt per
boekjaar definitief vastgesteld, zodra het
jaarinkomen uit bedrijf of beroep aan de
hand van de boekhouding bekend is. Het
eventueel teveel betaalde moet dan worden
teruggegeven Als te weinig is ontvangen,
wordt dat bijbetaald
Let opI
Wanneer men
- onvoldoende of onjuiste inlichtingen
verschaft.
- niet tijdig een goede jaarrekening overlegt,
- niet voldoet aan verdere door de gemeente
te stellen voorwaarden,
loopt men het risico dat de uitkering wordt
verlaagd of beëindigd
f 10.120
f 4923,20
voor nieuwe initiatieven om de-
werkloosheid te bestrijden en te veel
geld om de groei-economie te bekos
tigen). Verder moet Nederland sa
men met andere kleine landen in
NAVO zowel als Warschaupact stre
ven naar een weren van de kernbom
en uit de NAVO stappen als niet
gelukt. Deze nuancering past vol
gens Verbeek binnen de formulering
zoals die in het PPR program staat:
„De PPR zal zich Inspannen Neder
land los te maken uit de Navo".
Verbeek: „Die formulering betekent
niet dat we even een briefje naar de
NAVO schrijven dat we eruit stap
pen". De neutronenbom is onaan
vaardbaar en ook het ultracentrifu-
geproject in Almelo blijft de PPR
volstrekt afwijzen. „Maar ook hierin
moet je niet dogmatisch zijn. Den
Uyl wilde het indertijd niet op een
kabinetscrisis laten aankomen toen
de PPR-ministers met aftreden
dreigden. Dat bewijst welke invloed
je als kleine regeringspartij kunt
uitoefenen. Je kunt ook schuldig
zijn door niet mee te regeren en je
moet nooit in de oppositie géén
maar er toe gedwongen worden".
Zinvol
Verbeek blijft een kleine partij als
de PPR zinvol vinden. De tendens
naar grote partijen ziet hij als een
gevaar voor de democratie. „Het zou
rampzalig zijn als er links van de
PvdA niets meer bestond en nog
rampzaliger als daar alleen maar
een getuigenisgroep was."
Van onze onderwijsrcdactie
AMSTERDAM Plagiaat
komt op het wetenschappelijke
erf vrij veel voor. Onderzoekers
die graag een wetenschappelijk
succes willen boeken bezwijken
niet zelden voor de verleiding
van anderen over te schrijven
wat ze zelf graag hadden willen
bedenken.
Dit is de conclusie uit een on
derzoek dat het weekblad Inter
mediair heeft gehouden. Het
blad ontving 259 reacties op een
enqüete naar bedrog in de we
tenschap. De helft van de inzen
ders werkt in de exacte weten
schappen, de andere helft in de
mens- en maatschappijweten
schappen.
Meer dan tweederde van de on
dervraagden zegt ervaring te
hebben met plagiaat. Daarvan
zegt 18 procent dat ze dergelijk
bedrog één maal hebben meege
maakt en 46 procent heeft het
vaker gesignaleerd.
De status van de verdachte was
in één van de vijf gevallen een
student. In de meeste gevallen
ging het om wetenschappelijke
onderzoekers die de zaak
flesten.
Zelden blijkt ontdekt plagiaat
tot ernstige consequenties te
leiden. In de aan Intermediair
gerapporteerde gevallen is
slechts éénmaal ontslag gege
ven. De conclusie van het on
derzoek van Intermediair is dat
het verschijnsel van plagiaat
minder zeldzaam is dan men
denkt.
RIDDERKERK (ANP) Het
communistische partij dagblad
Rude Pravo in Praag heeft de
politie in Ridderkerk ervan be
schuldigd de twee zoons van
een in Ridderkerk wonend
echtpaar (de moeder is een
Tsjechische en de vader is sta-
tenloos) tijdens een zakenreis
van het echtpaar naar Tsjecho-
Slowakije te hebben „gekid
napt" en „gehersenspoeld".
De twee jongens, 13 en 15 jaar oud,
van het echtpaar Bom werden op 12
oktober van dit jaar meegenomen
naar het politiebureau in Ridder
kerk en daar volgens de lezing van
de Rude Pravo bijna drie weken
vastgehouden. Volgens het Praagse
dagblad werden ze in die tijd „gesla
gen en fascistisch geïndoctrineerd".
Heel fel schrijft de Rude Pravo daar
over, „Deze zaak levert het bewijs
van de hypocrisie van de Nederland
se regering die op de conferentie in
Belgrado de Tsjechoslowaakse rege
ring beschuldigt van schending van
de rechten van de mens".
De Rude Pravo sleept er de proble
men bij het bezoek van minister Van
der Stoel in maart van dit Jaar bij en
meent dat de betrekkingen tussen
beide landen door de affaire-Bom
opnieuw zijn verslechterd.
De Tsjechoslowaakse regering heeft
bij het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag een scherp pro
test ingediend over de kwestie. Van
die zijde is, zo heeft Buitenlandse
Zaken laten weten, Inmiddels een
onderzoek ingesteld. De resultaten
daarvan zijn ter kennis gebracht van
de Tsjechoslowaakse ambassade.
De korpschef van de gemeentepoli
tie in Ridderkerk, de heer J. van der
Steege, zegt in zijn lezing van het
gebeurde dat tegen beide jongens op
12 oktober proces-verbaal is opge
maakt nadat ze uit verveling tijdens
de afwezigheid van hun ouders met
luchtbuksen vanuit hun huis op
voorbijgangers schoten. Twee vrou
wen raakten daardoor licht gewond
en dienden een klacht in bij de poli
tie. Agenten hebben de jongens toen
opgehaald en naar het bureau ge
bracht.
Het verblijf op de politiepost heeft
volgens de heer van der Steege,
hoogstens vier uur geduurd. Daarna
werd het duo met een politieauto
naar huis gebracht en daar overge
dragen aan de zorgen van hun tante,
die tijdens de zakenreis van het echt
paar Bom als oppas fungeerde.
Van onze onderwijsredactie
HILVERSUM „Leerlingen moeten zo min mogelijk van leraar
wisselen." Volgens staatssecretaris De Jong (onderwijs) moeten
schooldirecties leraren als het kan groepen geven die ze vorig
jaar ook hadden.
ADVERTENTIE.
Drs. De Jong sprak op de jaarverga
dering van de sectoe v.w.o.-a.v.o. van
de besturenraad van het protes
tants-christelijk onderwijs. Een van
de onderwerpen die hij aansneed
was de schoolgrootte.
Op dit moment is een commissie
bezig de voor- en nadelen van de
grote school op een rijtje te zetten.
Uit de literatuur blijkt dat hierover
verschillend wordt gedacht. Sommi
gen menen dat de massaliteit op
school kan leiden tot vereenzaming
van de leerling en daardoor tot spij
belen, agressie en zelfs terreur. An
deren menen dat de sociale controle
op kleine scholen zo streng is, dat
kinderen het om die reden benauwd
krijgen.
In afwachting van het advies van de
commissie-schoolgrootte wilde
staatssecretaris De Jong nog geen
positie kiezen. Wel vond hij de rela
tie tussen leerling en leraar van
groot belang. Door de brugperiode
langer te laten duren dan één jaar
wordt het gemakkelijker leraren In
het tweede en eventueel derde jaar
dezelfde klassen te geven.
Minder kinderen
Het probleem van de grote school zal
de komende jaren vanzelf minder
nijpend worden, meende drs. De
Jong, doordat het geboortencijfer is
gedaald en het aantal leerlingen af
neemt. Scholen worden zo automa
tisch gemiddeld dertig procent klei
ner. Onderwijskundige ontwikkelin
gen kunnen daarin wel enige veran
deringen brengen. Maar men moet
niet denken dat een middenschool
per se een grote school moet zijn.
Staatssecretaris De Jong kondigde
verder aan dat hij een wetsvoorstel
voorbereidt, dat het mogelijk maakt
de afdelingen gymnasium A en B en
atheneum A en B aan elkaar te kop
pelen. Al meer dan veertig procent
van de scholen heeft nu toestem
ming voor zulk „ongedeeld voorbe
reidend wetenschappelijk onder
wijs". Nu moet die toestemming nog
worden aangevraagd. Door wetswij
ziging wordt het voor scholen die dit
willen makkelijker ongedeeld v.w.o.
in te voeren.
De voorzitter van de sectie v.w.o.-
a.v.o.. de heer A. de Jongh, riep
schoolbestuurders op de hand te
houden aan de christelijke identiteit
van de school bij benoemen van
nieuwe leraren. In het verleden is
hier wel eens te gemakkeUjk over
heen gestapt, meende hij. Leerlingen
zijn kritisch en eisen ook in dit op
zicht duidelijkheid van de man of
vrouw voor de klas.
Natriumarm
Drink de natuur