CNV is ernstig bezorgd
over uitblijven kabinet
'N-bom leidt tot verder
gebruik van kernwapens'
'Begeleiding en betaling bij stage slecht'
Gedragscode voor
bedrijven Z-Afrika
Personalia
In wat voor lamp
draai je eigenlijkeen
Argenta'Super Lux?
Werkgevers
'Loonoverleg in sfeer van grote onzekerheid'
Ministers: beleid richten op emancipatie
„Sowjet-Unie wijst
haar dissidenten
bewust land uit"
Polemoloog prof. Röling op hoorzitting:
Ri[25 km
méér per
volle tank.
M@bilD
de olie die
benzine
bespaart.
Drie doden
bij botsing
Fokker dreigt uit
boot te vallen
Philips heeft voor
elke lamp de
juiste gloeilamp.
PHILIPS
Ht% piepkleine
pikzwarte
pilletjes.
Iffl^Rennies
^moet je altijd
je hebben.
mTERSkï
IINM
Druk op de maag? Renmes helpen direkt
Uw Kunstgebit
eerst m'n
§cad%hdnfre
opeten
Enquête van NW-jongerencontact
DINSDAG 8 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet 3
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het CNV maakt zich, gezien de sociaal-economische toestand van Nederland,
ernstig zorgen over het lange uitblijven van een nieuw kabinet. Het loonoverleg moet nu, aldus de
verbondsraad van het CNV, in een sfeer van grote onzekerheid beginnen, terwijl door het
wegvallen van het formatie-akkoord de reeds gemaakte afspraken tussen PvdA, CDA en D'66 in de
lucht zijn komen te hangen.
Het CNV moet nu het arbeidsvoor
waardenbeleid voor 1978 formuleren
zonder te weten hoe het sociaal-eco
nomische beleid zich zal ontwikke
len. De leden van de bij het CNV
aangesloten bonden hebben zich de
afgelopen weken akkoord verklaard
met de uitgangspunten voor 1978.
hetgeen wil zeggen dat zij tevreden
zijn met de handhaving van de koop
kracht van de doorsnee-werknemer.
Het CNV ziet hiermee in principe af
van een echte loonsverhoging in
1978. De geaccepteerde uitgangs
punten voor het komend jaar zijn:
de koopkracht van werknemers
met een inkomen rond 28.000 gulden
dient te worden gehandhaafd, inclu
sief een compensatie voor een even
tuele BTW-verhoging op aardgas en
exclusief eventuele incidentele
loonsverhogingen;
de werknemers met een lager in
komen moeten iets in koopkracht
vooruit gaan;
het achterblijven in koopkracht
van hogere inkomens mag niet tot
gevolg hebben dat middelbare inko
mensgroepen verhoudingsgewijs
sterker moeten matigen dan de ho
gere salarisgroepen.
Maatregelen
DEN HAAG De Nederlandse bedrijven met vestigingen in
Zuid-Afrika hebben van de ministers van buitenlandse zaken en
van economische zaken een brief gekregen over de gedragscode
voor het bedrijfsleven in Zuid-Afrika. Deze gedragscode is opge
steld door de ministers van buitenlandse zaken van de Europese
Gemeenschap.
De ministers schrijven, dat de rege
ring meent dat de huidige situatie in
Zuid-Afrika meer dan ooit een beleid
vereist dat gericht is op de emanci
patie van de niet-blanke bevolking
van Zuid-Afrika. Dit vormt een be
langrijke voorwaarde voor de gewen-
Van een onzer verslaggevers
CAPELLE AAN DE IJ88EL - „De
Sowjetunie wijst haar dissidenten
welbewust uit naar Israël. Uitwij
zing naar dat land betekent dat je
onmiddellijk Je Sowjetburgerschap
kwijt bent. Bovendien versterkt zo'n
uitwijzing de aanwezige antisemiti
sche gevoelens in het land."
Dit zei dr. Toertsjin, de onlangs uit
gewezen voorzitter van Amnesty In
ternational in Moskou gisteravond
op een bijeenkomst van een aantal
adoptiegroepen in Capelle aan de
IJssel. De ontmoeting tussen Toert
sjin en leden van de adoptiegroepen
was bedoeld om rechtstreekse infor
matie te verschaffen over het effect
van de acties van Amnesty in de
Sovjet Unie. Toertsjon vertelde dat
brieven, gericht aan gevangenen of
hun familieleden meestal ln de zeef
van de KGB, de Sovjet veiligheids
dienst blijven hangen. Toch gaat er
invloed van uit.
Tsjerdochlebow. secretaris van Am
nesty International in Moskou kreeg
een relatief lichte straf van vijf jaar
ballingschap, omdat men wist dat er
actie voor hem op gang zou komen.
Toertsjon onderstreepte herhaalde
lijk dat er een beschermend effect
uitgaat van bekendheid in het wes
ten. Ook vertelde hij dat het in de
Sovjet Unie formeel toegestaan is
buitenlanders te ontvangen in Je
huis. In de praktijk ls die vrijheid in
Moskou veel groter dan in de rest
van het land. Leden van Amnesty
International hielden bijvoorbeeld
nog een persconferentie in het huis
vanJoeri Orlow in Moskou, nadat hij
naar de gevangenis gebracht was.
Dat was bedoeld als demonstratie
en werd als zodanig door de autori
teiten begrepen, aldus Toertsjin.
ste geleidelijke en vreedzame veran
deringen in Zuid-Afrika. De regering
vindt dat het bedrijfsleven in Zuid-
Afrika aan de emancipatie van deze
bevolkingsgroep een waardevolle
bijdrage kan en zou moeten leveren.
„Eenvoudige en collectieve maatre
gelen hebben een betere kans van
slagen dan individueel genomen
maatregelen van uiteenlopende
aard. De onderhavige gedragscode
kan de gewenste aanzet daartoe
zijn."
De ministers delen de bedrijven mee,
dat zij de raad van Nederlandse
Werkgeversverbonden, de FNV, het
CNV en de Raad van Overleg Mid
delbaar en Hoger Personeel hebben
uitgenodigd voor een gezamenlijk
gesprek over deze materie.
In de EO-gedragscode wordt het be
drijfsleven van de negen lidstaten,
met vestigingen in Zuid-Afrika, ge
vraagd niet te discrimineren tussen
blanke en zwarte werknemers in
Zuid-Afrika. Met name wordt aange
drongen op een gelijke beloning en
op erkenning van de vakorganisaties
van de gekleurde Zuidafrikaanse
werknemers. In West-Duitsland ls de
gedragscode met enig schouderop
halen ontvangen. Men zag er weinig
kans toe om in het kader van de
Zuid-afrikaanse wetgeving niet te
discrimineren. De Nederlandse
werkgeversorganisaties reageerden
positiever. Zij wezen erop, dat bedrij
ven met vestigingen in Zuid-Afrika
al langere tijd trachten zo min moge
lijk te discrimineren.
Het CNV zegt dat ook uit de jongste
gegevens van de regering blijkt dat
een volledige prijscompensatie al
niet voldoende is om de koopkracht
van doorsnee-werknemers op peil te
houden. Het overblijvende gat dient
te worden opgevuld door regerings
maatregelen. Het CNV heeft echter
de voorlopige indruk dat het pakket
van maatregelen dat de regering
hiertoe op tafel heeft gelegd, niet
voldoende is om dat gat te vullen.
Bij het verdere overleg met de werk
gevers en overheid zal het CNV als
strikte voorwaarde stellen dat de
prijscompensatie in de lonen plus
overheidsmaatregelen samen de
handhaving van de koopkracht ga
randeren. De overheid dient op korte
termijn te laten weten, dat de koop
kracht in 1978 zal worden gehand
haafd. Zo nodig dient het demissio
naire kabinet daartoe nóg voorstel
len bij het parlement in te dienen,
aldus de verbondsraad van het CNV.
ADVERTENTIE
Wolf Graf von Baudissin (rechts), directeur van het Instituut voor vredes- en veiligheidspolitiek van
de universiteit van Hamburg, was een van de deskundigen die de Kamercommissies informeerden.
De heer Von Baudissin is hier in gesprek met het Tweede-Kamerlid dr. A. J. Verbrugh (GPV).
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Invoering van de neutronenbom zal de verdere
verspreiding van kernwapens zeker bevorderen en is daarom een
flagrante schending van het non-proliferatieverdrag. Dit zei de
Groningse polemoloog prof B. V. A. R. Röling gisteren op de
hoorzitting die de commissies van defensie en buitenlandse
zaken van de Tweede Kamer hielden over dit nieuwe wapen.
VLIJMEN (ANP) - Op de snelweg
van Den Bosch naar Waalwijk, de
Maasroute, zijn gisternacht bij Vlij
men drie mensen omgekomen bij
een frontale botsing. Het ongeluk
gebeurde op een plaats waar het
verkeer wegens werkzaamheden
over één rijbaan geleid werd. De
slachtoffers zijn twee broers uit Am-
merzoden, de 24-Jarige G. J. J. Voets
en de 21-jarige J. P. M. Voets, en de
22-Jarige P. Kluitman uit
Orthen bij Den Bosch.
Op deze hoorzitting kwamen twintig
deskundigen uit binnen- en buiten
land om de commissieleden te infor
meren over de diverse aspecten van
de neutronenbom.
Eén van de deskundigen, dr Frank
Bamaby van het „International pea
ce research institute" uit Stockholm,
wees de N-bom vooral af omdat de
drempel tussen het gebruik van con
ventionele wapens en kernwapens er
zeker door zou afslijten. Dit vergroot
de waarschijnlijkheid van een totale
en allesvernietigende kernoorlog.
Ook Bamaby was van mening dat de
neutronenbom een verdere versprei
ding van kernwapens zou bevorde
ren, en derhalve ook de kans op een
onverwachte kernoorlog of een
„kernoorlog per vergissing."
Pressie-middel
Enkele deskundigen zagen de neu
tronenbom vooral als een pressie
middel voor het westen om het Sow-
j et-blok te stimuleren tot verdere
wederzijdse ontwapening. Anderen
betwijfelden echter sterk of de bom
dat effect ook zal hebben. Integen
deel volgens sommigen, die eerder
bang waren dat de bewapeningswed
loop er door gestimuleerd zal wor
den. „Eenmaal in produktie geno
men zal de N-bom veel sneller een
onmisbare schakel in het bestaande
wapenarsenaal vormen dan dit het
geval is bij chemische en biologische
wapens, en terugdringing ervan is
dan uiterst moeilijk," aldus dr A. J.
J. Ooms van TNO-Delft.
Enkele militaire en strategische des
kundigen, onder meer drs J. W. van
der Meulen van het Nederlands ge
nootschap voor internationale zaken
en kolonel Jonathan Alford, onderdi
recteur van het International insti
tute for strategic studies, en ook de
Nederlandse chef-staf, generaal A. J.
W. Wijting, wezen erop dat de neu
tronenbom liever spraken zij over
de neutronengranaat nodig is om
een ineenstortende conventionele
strijdmacht van de NAVO in mid
den-Europa te hulp te komen.
Volgens hen heeft de bom als voor
delen dat hij kort voor de eigen
troepen ingezet kan worden en dat
in tegenstelling tot andere nucleaire
wapens het aantal slachtoffers on
der de burgerbevolking gering zal
zijn gezien het beperkte gebied
waarop hij werkzaam is.
opnemen tegen da conventionele
vooral met veel meer tanks uitgerus
te macht van het Warschau-pact.
Een aantal deskundigen stelde
daarom vast dat het Westen wil
het de N-bom niet in produktie ne
men zeker offers zal moeten bren
gen om de conventionele precisiebe-
wapening, vooral op het gebied van
de tankafweer te verbeteren en uit
te breiden.
Toestemming
De heer Van der Meulen zei dat de
bom dan wel snel Ingezet zou moe
ten worden aangezien vriend en vij
and dan nog te onderscheiden zijn.
Juist met het oog op de inzet van
tactische kernwapens is de strategie
van het Oostblok er namelijk de
laatste tijd op gericht om snel
bovenop en tussen de vijandelijke
linies te zitten. De moeilijkheid van
de neutronenbom is daarbij echter
wel dat voor de inzet daarvan net
zoals bij alle andere kernwapens
directe toestemming van de Ameri
kaanse president nodig is. Dat zou
voor de snelheid waarmee over de
inzet beslist moet worden wel eens
funeste gevolgen kunnen hebben.
Over het algemeen werd betwijfeld
of de conventionele strijdmacht van
het Westen het in haar huidige
sterkte en samenstelling zal kunnen
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Volgens de Indu
striebond NW dreigt Fokker uit de
boot te vallen bij een noodzakelijke
reorganisatie van het Duits-Neder
landse vliegtuigconcem VFW-Fok-
ker.
De Westduitse regering is bereid fi
nanciële steun te geven aan de bijna
failliete VFW-tak van de onderne
ming op voorwaarde dat VFW zal
met de andere bedrijven uit de Duit
se vliegtuigindustrie. Eerst zou men
dan nationaal orde op zaken moeten
stellen voordat weer aan internatio
nale samenwerking kan worden
gedacht
Deze ontwikkeling is naar de me
ning van de Industriebond NW in
strijd met de fusieafspraken tussen
VFW en Fokker in 1969. De bond
eist daarom een ingrijpen van het
ministerie van economische zaken.
In de tweede plaats verlangt de in
dustriebond dat Fokker haar plaats
behoudt binnen het grote concern
dat ontstaat door fusie van de West
duitse vliegtuigfabrieken.
De directie van Fokker heeft ver
klaard het daar mee eens te zijn.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE.
„Je kunt nog wel even naar de kapper
gaan, want Ellen is nog niet
klaar
Deze bekende gloeilamp
met het lichtvenster
is speciaal voor lampen,
waaronder wordt gewerkt en gelezen.
Geeft zo n 30ff meer licht op tafel.
Zo vraagt de ene lamp om een ander
soort licht dan de andere. Draai dus
niet zo maar een peertje
in uw lamp. Kies met overleg
de juiste gloeilamp.
MCNTHOI
Maagzuur overvalt je. Komt
onverwachts. Goed als je dan
een paar Renrties bij je hebt.
Brandend maagzuur?
Opgeblazen gevoel?
ADVERTENTIE
kan niet meer loszitten
of verschuiven!
Dcntofi* - het speciale moderne poeder -
behoeft slechts op de gobitsplaat gestrooid
te worden om het gebit de gehele dag
rotsvast op zijn plaats te houden Denlofii ver
hoogt Uw zekerheid in gezelschap, beroep en
sport Probeer het nog heden. Verkrijgbaar bij
apotheken en drogisterijen.
Vervolg van pagina 1
Een andere NCW-secretaris, drs.
Cnossen. schilderde een somber
beeld van de toekomstige lasten
voor sociale uitkeringen. Cnossen is
het niet eens met het gunstige beeld
dat minister Boersma (sociale za
ken) schildert. Op grond van dit
beeld heeft de minister besloten en
kele sociale premies iets lager vast
te stellen dan was geadviseerd.
Boersma gaat ervan uit dat de wer
kloosheid in 1981 150 000 manjaren
zal bedragen. Daarvoor is vereist
dat eerst bezuinigingen worden be
reikt op sociale uitgaven, en dat
bovendien het economisch beleid
slaagt waartoe PvdA. CDA en D'66
in augustus besloten, maar waarvan
voorlopig nog geen letter wordt uit
gevoerd vanwege de langdurige ka
binetsformatie
Bovendien denkt Boersma zonder
verlaging van uitkeringsniveaus vol
doende bezuinigingen te kunnen be
reiken. Daartoe moet de toeloop van
nieuwe gevallen voor uitkeringen
worden afgeremd De afgelopen
twee jaar heeft zich al een dergelijke
afremming voorgedaan in de sector
van de gezondheidszorg. Maar Cnos
sen vindt het niet Juist er zomaar
van uit te gaan, zoals Boersma doet,
dat deze trend zich zal voortzetten.
De deskundigen hebben namelijk
nog steeds geen verklaring kunnen
vinden voor deze afremming
Kostwinners bepaling
Volgens Cnossen valt niet te ontko
men aan een verlaging van de uitke-
riiigsnormen. De werkgevers willen
onder meer invoering van een „kost
winners bepaling" over de hele linie.
Mensen die geen kostwinner zijn,
zouden dan slechts recht hebben op
een uitkering van bijvoorbeeld
zeventig procent van de huidige uit
kering. Ook willen de werkgevers
dat werknemers die al een uitkering
ontvangen, toch sociale premies
blijven betalen. Thans is een werklo
ze vrijgesteld van WW-premle, een
arbeidsongeschikte vrijgesteld van
WAO-premie, en een zieke werkne
mers van de premies voor ziektewet
en ziekenfonds.
ADVERTENTIE
het vers gebraden K) minuten haantje
van Herman Kramer. Joure
't ligt bij de vleeswaren
Onderscheiding Dr. J. Kremers,
nu commissaris van de koningin in
Limburg, is bij zijn afscheid als
voorzitter van de wetenschappelijke
raad voor het regeringsbeleid be
noemd tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw. Premier Den
Uyl, die de onderscheiding uitreikte,
noemde hem een bekwaam organi
sator. die „zijn precisiewerk op be
wonderenswaardige wijze heeft ver
richt."
Van onze onderwljsredactle
AMSTERDAM De werkgevers hebben de stage ontdekt als „tovermiddel om Ervaringen van Stagiairs
van het minimumloon al te komen". Dat ls de conclusie van het NW-
Jongerencontact uit een enquete onder schooldirecties en jongeren. Uit het
onderzoek blijkt dat de meeste stagiairs geheel of gedeeltelijk produktlef werk
doen. Ze worden vaak slecht begeleid en afgescheept met een zakcent.
Normale werktijden. lelijk aan dat van het peraoneel. Geen
extra vrije tijd om aon Je veralafen te werken, (leerlinge
opleiding huishoudkunde).
Het Jongerencontact heeft
dit onderzoek ingesteld ter
voorbereiding op de landelij
ke discussiedag op zaterdag
a s. in Den Bosch. Behalve de
enquête staat daar ook de
stage-nota van de ministers
Boersma en Van Kemenade
ter discussie. De NVV-jonge-
ren geloven niet dat deze
nota uitzicht op verbetering
biedt.
De meeste stagiairs zijn inge
schakeld bij het gewone
werk. Ruim éénderde van de
ondervraagden draait zelfs
mee als volledige arbeids
kracht. Eén op de tien doet
acht uur per dag niets anders
dan routinewerk Gemiddeld
doet de stagiair drie uur rou
tinewerk per dag. Een kwart
van de ondervraagden vindt
zijn werk voornamelijk nut
tig voor het bedrijf en met of
nauwelijks voor zichzelf.
Zestig procent van de stagi
airs krijgt minder dan 51 gul
den per week. Slechts één op
de twintig krijgt het mini
mum-jeugdloon. Veel stagi
airs krijgen niet eens een reis
kosten-vergoeding. De con
clusie op dit punt is dat som
mige jongeren zelfs op hun
stage moeten toeleggen.
Werktijden
De werktijden van de sta
giairs zijn evenmin rooskleu
rig. Eén op de zeven werkt
zelfs meer dan veertig uur per
week. Bijna eenderde werkt
's avonds, vijf procent werkt
ook 's nachts en dertien pro
cent werkt in het weekend
Sommige werkgevers maken
zich volgens het Jongeren
contact zelfs schuldig aan
overtreding van de Arbeids-i
wet Ze laten jongeren bene
den achttien jaar avond- en
nachtwerk doen of laten
werkweken maken van zestig
of meer uur.
Bij 43 procent van de onder
vraagden bepaalt het bedrijf
de inhoud van de stage, bij 20
procent bepaalt de school de
inhoud en bij 37 procent mag
de stagiair zeggen wat hij wil
doen. De begeleiding van de
stagiairs laat veel te wensen
over. Bijna tweederde wordt
vanuit school niet of nauwe
lijks gecoacht
Begin *s morgens met tekenen (overtekenen) tot 's middags
toe. Doe dus acht uur routinewerk per dag. (leerling m.t.s.).
's Morgens huishoudelijk werk (schoonhouden groepsruimte
en slaapzalen). Vergaderingen tot vier uur (niet altijd). Daarna
kinderen opvangen en bezighouden. Die gaan om 21.00 uur naar
bed. Een keer in de week een slaapdienst. (opleiding gezinsver
zorging).
Kamers schoonmaken, was tellen, pauze, keuken, afwasma
chine buffet (Inasopleiding).
Op grond van deze gegevens,
die volgens het Jongerencon
tact opgaan voor een groep Jeugdloon
van 75 000 stagiairs tussen 16 *cuëu"w"
en 24 jaar. concludeert het
NW-Jongerencontact dat de
stage onderwijskundig een
onding is. Veel werkgevers
zouden het aantrekkelijk vin
den om jongeren in dienst te
nemen, die zogenaamd in op
leiding zijn. Officieel werken
ze dan niet en hebben ze ook
geen recht op het minimum
jeugdloon dat sinds 1974
bestaat.
Het Jongerencontact vreest
dat de ontwikkeling zich zal
doorzetten die vorig jaar be
gon bij vier Twentse bedrij
ven Deze schaften toen het
minimum-jeugdloon af en
voerden een zakgeld in. An
dere bedrijven volgden dat
voorbeeld of hebben plannen
dat te doen. Een extra nadeel
is dat zo arbeidsplaatsen ver
dwijnen waardoor nog meer
jongeren werkloos worden
Het NVV-Jongerencontact
vreest dat de stagenota van
de regenng de zaak er met
beter op maakt De ministers
Boersma en Van Kemenade
wiullen de stage beschouwen
als een vorm van onderwijs
en dus de vergoeding aan de
leerling afschaffen. Wettelij
ke maatregelen moeten dan
garanderen dat de stage niet
ontaardt in louter produktief
werk.
Volgens de NVV-Jongeren is
deze opzet in West-Duitsland
ook mislukt. Ook in Neder
land zijn er voorbeelden (ver-
zorgings-assistentes) waaruit
blijkt dat het afschaffen van
de vergoeding niet automa
tisch leidt tot een meer on
derwijskundlge opzet van de
stage. De verzorgingsassis
tenten blijven gewoon werk
doen; het verschil is alleen
dat ze er nu niet meer voor
betaald worden
Het Jongerencontact wil be
kijken of stages wel nuttig en
nodig zijn Alleen wanneer
dat echt het geval is. zou de
stage verantwoord zijn De
stagiair moet dan dezelfde
positie krijgen als de werkne
mers in het bedrijf Dat bete
kent ook. recht op loon In
een leerovereenkomst moe»
worden vastgelegd wat de
stagiair wel en niet hoeft te
doen.
