^uid-Afrika werkt
lich in isolement
bchimmenspel in Chinese top
Kremlin haalt weer
uit naar dissidenten
Israël moet broekriem
weer verder aanhalen
Bonn: Verwacht niet
te veel van wetgeving
'J/oede over Amerikaans wapenembargo
VS-embargo: weinig effect
op militaire kracht
Israël staat alleen in VN
Munt zweeft, prijzen omhoog
Olieschoonmaak
in Baltische zee
Bondsdag bespreekt voorstellen
Andreotti vóór
uitbreiding EG
Engeland heeft
zuurstofgebrek
rujiurkranten
ITERDAG 29 OKTOBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken, Roelof Pik Botha (links), de Britse vertegen-
tordiger bij de VN, Ivor Richards (midden) en de Amerikaanse president Jimmy Carter.
Zuidafrikaanse minister van de-
0Insie, Pieter Botha, zei gisteren dat
icp de Amerikaanse actie verwacht,
.gjld en dat Zuid-Afrika het wel zou
're erleven. Functionarissen zeiden
Hsteren dat het land in staat is alle
apens te fabriceren die nodig zijn
n in Zuid-Afrika de orde te hand-
iven. Premier John Vorster be-
aarde gisteren een stilzwijgen over
Amerikaanse stap, maar een
irdvoerder van buitenlandse za-
zei dat de premier vandaag een
grijke aankondiging zal doen.
blister van defensie Botha zei gls-
,r*en verder dat zijn land op alles
J* orbereid is. „Onze overleving
rat op het spel. Moeten we toege-
n om aanvaardbaar te worden?
it zullen we niet doen". Botha gaf
Carter van de Verenigde
„«aten in overweging zijn „potenti
al gevaarlijke politiek in Zuid-Afri-
i" nogmaals in overweging te ne
en. Botha vroeg zich af waarom
arter de Sowjet-Unie niet aanpak-
„ook daar wordt immers de pers
:1^breideld". Hij gaf zelf het ant-
n!>ord: De VS zijn bang voor de
fissen. De minister zei nog dat, als
een handelsembargo tegen Zuld-
rrika afgekondigd zou worden
jetgeen de VS niet van plan zijn) de
^triljoenen zwarten in het land als
ïrste daarvan te lijden zouden
°febben."
^eegaand'
'ke verwachting is dat de VS zeker
oret verder zullen gaan dan een bin-
afend wapenembargo, en dat niet
ïsleen vanwege eigen Investeringen,
iniear ook vanwege de „meegaande
tuding" die het bewind van Vor-
er tot dusver inzake Rhodesië en
imibië heet aan te nemen. Het
:igement van Botha dat dat wel,
esns kan veranderen na de Ameri-
Manse actie zal in Washington dan
ieik niet onverwacht komen,
m
boi Britse ambassadeur bij de Vere
Naties, Ivor Richard, heeft
/a#teren in de Veiligheidsraad van
VN aangekondigd dat het even-
val de VS een wapenembargo tegen
vc^id Afrika in acht zal nemen. Hij
dit na de westerse mogendheden
hadden bereikt
een gemeenschappelijke koers
opzichte van Zuid.Afrika,
anctionarissen van het Ameri-
ministerie van buitenlandse
erken deelden gisteren mee dat de
üigering Carter verdere stappen te-
u n Zuid-Afrika overwoog. Er zou
endacht worden aan een embargo
i kernbrandstof en nucleaire tech-
logie.
Het besluit van de Amerikaanse
president Jimmy Carter om het
wapenembargo tegen Zuid-Afrita
te verscherpen zal waarschijnlijk
weinig effect hebben op de militai
re sterkte van het land. Gezagheb
bende kringen in Pretoria zeiden
gisteren dat het slechts tot gevolg
zal hebben dat de inheemse wape
nindustrie haar inspanning gaat
vergroten.
De Zuidafrikaanse strijdkrachten
beschikken over een relatief gering
aantal wapens van Amerikaanse
makelij, omdat de VS al een wape
nembargo hanteerde. De latste ja
ren voerde Zuid-Afrika alleen on
derdelen voor materialen in de zo
genaamde „grijze sector" vanuit de
VS in. Daartoe behoren kleine
lichte vliegtuigen, uitrustingen
voor eddingsoperaties enjachtge-
weren, kortom materiaal dat niet
direct offensief van aard is. De
Strijdkrachten hebben vooral wa
pens van Britse en Franse makelij,
terwijl de afgelopen jaren ook Is
raël belangrijk werd als wapenle
verancier.
Functionarissen van het Ameri
kaanse Pentagon zeiden gisteren
dat de levering van zeven tran
sportvliegtuigen in 1982 de laatste
noemenswaardige levering van
Amerikaanse militaire uitrusting
aan Zuid-Afrika is geweest. De
Zuidafrikaanse regering zou pas in
moeilijkheden komen als alle Eu
ropese landen hun wapenleveran
ties zouden stopzetten. Londen
heeft dat nu aanekondigd, maar
Frankrijk bijvoorbeeld, een l&nd
dat aan een iegelijk die daar voor
wil betalen vrijwel alle wapens Ie
vert, heeft nog niets gezegd over
een onmiddellijk wapenembargo.
Wel heeft Frankrijk dit jaar gezegd
de aanvoer van wapens in de toe
komst te zullen stoppen als alle
orders uitgevoerd zijn. Dat kan
even duren, omdat Parijs nog veel
te leveren heeft.
Het Zuidafrikaanse leger beschikt
over ongeveer 150 Centurion tanks,
meer dan 1800 pantserwagens, hon
derden trucks en verscheidene ty
pen geschut van Britse makelij. De
luchtmacht beschikt over een sa
menraapsel van oude en nieuwe
vliegtuigen, waaronder ongeveer
75 Franse Mirages en enkele ver
ouderde lichte bommenwerpers.
Het Zuidafrikaanse leger, dat
40.000 manschappen telt en ge
steund wordt door ongeveer 130.000
reservisten en een luchtmacht van
8500 manschappen, wordt be
schouwd als het best geoefende en
uitgeruste leger ten zuiden van de
Sahara. Verder zijn er ongeveer
90.000 „burger soldaten", die de
steden en dorpen moeten be
schermen.
im
n%ig
NEW VORK (AP) - Aan de algeme
ne vergadering van de Verenigde
Naties is gisteren een resolutie voor
gelegd, waarin de vestiging van Is
raëlische nederzettingen in de bezet
te Arabische gebieden wordt veroor
deeld.
Het lijkt vrijwel zeker dat alleen
Israël tegen de resolutie zal stem
men. Het voorstel is Ingediend door
Egypte en 62 andere landen.
Het algemene beleid van Israël met
betrekking tot de bezette Arabische
gebieden is al verscheidene malen
veroordeeld in zowel de algemene
vergadering als in de Veiligheids-
Maar het is de eerste maal dat alleen
het nedereettingenbeleld van Israël
onderwerp is van een resolutie.
De Verenigde Staten verkeren In
een bijzonder moeilijke positie. De
Amerikaanse regering heeft al ver
scheidene malen officieel en in het
openbaar de vestiging van nieuwe
Israëlische nederzettingen veroor
deeld. Maar de VS zullen Israël niet
nodeloos tegen de haren in willen
strijken, nu er pogingen in'het werk
worden gesteld om een nieuwe Ge-
neefse vredesconferentie bijeen te
roepen.
JERUZALEM (Reuter, UPI)
De Israëlische regering heeft
gisteren voor de tweede maal
in een paar maanden tijd dras
tische economische maatrege
len genomen. Het Israëlische
pond gaat zweven, zodat de
vrije markt de waarde ervan
gaat bepalen. De prijzen van
een aantal produkten zijn sterk
opgetrokken.
De Israëlische minister van finan
ciën. Slmcha Ehrlich, sprak gisteren
de verwachting uit dat het pond aan
zienlijk in waarde zal dalen. Alle
beperkingen op het geldverkeer zul
len worden opgeheven. De regering
zal het parlement aanbevelen belas
tingverhogingen goed te keuren op
alle goederen en diensten. De omzet
belasting zou omhoog moeten wor
den gebracht van acht naar twaalf
procent. De prijzen van alle brand
stoffen zijn met onmiddellijke in
gang met 25 procent verhoogd.
De aankondiging van de regering
vond plaats aan de vooravond van
de sabbat, wat In Israël een buiten
gewone gebeurtenis is. De maatrege
len houden in dat alle Israëli's de
broekriem zullen moeten aanhalen,
terwijl ze het toch al niet makkelijk
hebben met een jaarlijkse inflatie
van dertig procent. Het totale effect
van de maatregelen zal volgens mi
nister Ehrlich neerkomen op een ver
hoging van de kosten van levenson
derhoud met tenminste tien procent.
Verontwaardiging
In kringen van de socialistische op
positie en de vakbonden zijn de
maatregelen van de regering met
grote verontwaardiging ontvangen.
Yerucham Mesjell, secretaris van de
1,1 miljoen tellende leden tellende
Israëlische vakbond Histadroet ver
klaarde: „Door deze maatregel valt
de dollar-bezitters een gemakkelijke
winst in de schoot die wordt opge
bracht door de mensen die niet zo
gelukkig zijn". De Hlstadroet-secre-
tarls verklaarde te verwachten dat
de prijzen veel sterker zullen stijgen
dan de regering verwacht. Hij zei
niet van plan te zijn in november een
prijscompensatie te vragen, maar tot
januari te willen aJwcachten om
eens te zien hoe ver de prijzen dan
gestegen zijn. De leider van de Israë
lische oppositie. Sjlmon Peres, ver
klaarde dat de maatregelen een fun
damentele verandering betekenen in
het sociale systeem van Israël.
Minister Ehrlich zei dat de waarde
van het pond zal dalen van 10.36
tegenover één dollar tot 15 tegenover
één dollar. Er is een einde gemaakt
aan het brede scala van beperkingen
op Import en export. Ook de belas
ting op buitenlandse reizen is afge
schaft. Tot dusver mochten de Israë
li's slechts een beperkt bedrag mee
nemen naar het buitenland en moes
ten ze een premie betalen om zo'n
reis te mogen maken. Minister Ehr
lich zei dat de nieuwe maatregelen
ervoor zullen zorgen dat er voor een
bedrag van drie miljard dollar naar
Israël zal stromen van fondsen die
nu ln het buitenland gehouden wor
den. Israël kan op die manier een
financieel centrum in de wereld wor
den. Bovendien betekenen de maat
regelen dat er een einde gemaakt
kan worden aan de uitgebreide bu
reaucratie die er tijdens de regerin
gen van de Arbeiderspartij opge
bouwd is om alle controles om geld
verkeer. importen en exporten mo
gelijk te maken.
n JHANNESBURG, WASHINGTON (Reuter, DPA, UPI) De Zuidafrikaanse regering heeft zeer
ajbolgen gereageerd op het Amerikaanse besluit een volledig wapenembargo tegen Zuid-Afrika
acht te nemen. Minister van buitenlandse zaken Roelof Botha zei gisteren dat Zuid-Afrika het
sid uitvechten tot het bittere einde. Hij liet doorschemeren dat het vinden van een oplossing voor
problemen ln Rhodesië en Namibië een stuk moeilijker zouden worden. Inmiddels heeft
^geland aangekondigd dat het meedoet aan een wapenembargo tegen Zuid-Afrika.
MOSKOU (UPI, DPA) De hoogste partij ideoloog van de
Sowjet-Unie, Michael Soeslow, heeft gisteren een felle aanval
gedaan op de dissidenten in de Sowjet-Unie. „Een ellendig
handjevol dissidenten die medeplichtigen van het imperialisme
zijn", noemt Soeslow hen.
De ideoloog doet zijn aanval in het
jongste nummer van het internatio
naal marxistische tijdschrift „Pro
blemen van de vrede en het socialis
me". De Sowjet-Unie, aldus Soeslow,
zal het niet toelaten dat vijandige
krachten ondermijnende activiteit
bedrijven, gericht tegen de doelstel
lingen van de arbeidende bevolking.
Vrijheid voor dissidenten komt neer
op vrijheid voor ondermijnende ac
ties ten behoeve van het imperialis
me binnen onze grenzen.
Volgens Soeslow is „de reactie ln de
wereld" gealarmeerd door de succes
sen die geboekt zijn in de strijd voor
de vrede. De reactionairen zijn bang
voor de toeneming van de ideologi
sche invloed van het socialisme.
Daarom intensiveren zij hun ideolo
gische sabotage op basis van schijn
heilige speculaties over vrijheid en
mensenrechten.
Verrader
Het Sowjet persbureau Tass viel gis
teren uit naar de gearresteerde dissi
dent Anatoli Sjtsjaranski en noem
de hem een verrader van het moe
derland die zijn verdiende straf niet
zal ontgaan. Sjtsjaranski werd in
maart van dit Jaar gearresteerd en is
tot dusver nog niet in staat van
beschuldiging gesteld. Zijn moeder
heeft bericht gekregen dat hij we
gens verraad zal moeten terecht
staan, een misdrijf waarvoor hij
zelfs de doodstraf kan krijgen.
Oskar Rabin, een van de bekendste
non-conformistische schilders van
Moskou, heeft toestemming gekre
gen om naar het westen te reizen.
STOCKHOLM. (AP) - Schoon
maakploegen van de Zweedse kust
wacht zijn sinds woensdagmiddag
bezig met het indammen van de
olievlek veroorzaakt door een aan
de grond gelopen Russische tanker.
De 20.000 ton metende Thesis liep
woensdagmiddag in de buurt van
het eiland Flfong in de Baltische zee
aan de grond en heeft sindsdien 1500
ton olie veloren.
De Zweedse kustwacht is er tot nu
toe in geslaagd om ruim eenderde
van de olie op te ruimen. Wel is
inmiddels vier kilometer kustlijn
door de olie verontreinigd. Er zijn
hier en daar dode vogels aange
troffen.
Dat deelde diens zoon Alexander
gisteren mee aan westerse corres
pondenten in Moskou. Oskar Rabin,
wiens schilderijen ook in het westen
tentoongesteld zijn, heeft vanaf mei
geprobeerd een uitreisvisum te krij
gen om de westelijke kunstuitingen
te bestuderen. De Rabins zouden
eerst West-Duitsland en daarna
Frankrijk willen bezoeken om daar
na naar de Sowjet-Unie terug te
keren.
Michael Soeslow
BONN (AP, UPI) In de Westduitse Bondsdag zijn gisteren
debatten begonnen over voorstellen ter bestrijding van het
terrorisme. Minister van justitie Vogel waarschuwde voor te
hoog gespannen verwachtingen wat betreft het resultaat van de
wetsvoorstellen.
De voorstellen komen neer op verbe
tering van de middelen waarmee ad
vocaten, die ervan worden verdacht
met verdachten samen te spannen,
van processen kunnen worden uitge
sloten. Voorts streeft de regering
naar bespoediging van processen en
verscherping van de wetgeving op
het wapenbezit.
De christen-democratische opposi
tie heeft wetsvoorstellen gedaan die
beogen rechtskracht te geven aan
een kroongetuige, af te stappen van
de noodzaak om hongerstakende ge
vangenen onder dwang te voeden,
een algemene wet voor de politie
machten van alle elf deelstaten en
verscherping van een landelijke per
soonsregistratie. De oppositie wil
dat de autoriteiten het recht krijgen
telefoons af te tappen en wil dat
processen tegen van terrorisme ver
dachte personen alleen nog maar
voor het hooggerechtshof in Karl
sruhe kunnen worden gevoerd.
De Westduitse bondskanselier
Schmidt verklaarde gisteren dat de
macht van de Westduise stads gue
rilla nog ongebroken ls, ondanks de
succesvolle overval van Westduitse
commando's op het gekaapte vlieg
tuig van de Lufthansa in Mogadis-
joe. Ook minister Vogel waarschuw
de voor de opvatting dat de zelf
moord van Baader, Ensslin en Ras-
pe betekent dat de terreurorganisa
tie zich heeft overgegeven.
Vogel verklaarde dat er verscheide
ne gevaarlijke groepen zijn, waarvan
er enkele onafhankelijk opereren,
maar ook andere, die met elkaar
samen werken en met buitenlandse
groepen. Hij zei dat ongeveer 100
mensen de „harde kern" vormen,
van wie er momenteel 56 gevangen
zitten. De voortvluchtigen zijn zwaar
bewapend, aldus Vogel. De minister
zei dat de terreurbeweging haar oor
sprong kan hebben in de „zuiver
materiële doelen" van de Westduitse
samenleving. Niet de dood van hun
slachtoffers, maar vernietiging van
de staat is hun doel, zei hij.
HIJ deed een beroep op de Bondsdag
om „gematigd ln woorden en be
dachtzaam in daden" op te treden.
Hij wees erop dat de commando
actie op de luchthaven van Moga-
disjoe, waarbij 86 gijzelaars aan
boord van een gekaapt passagiers
vliegtuig werden bevrijd, mogelijk
was zonder bijzondere wetgeving en
dat de bestaande wetgeving in
Stammheim kennelijk is genegeerd.
In Karlsruhe verwierp het Hoogge
rechtshof een beroep van de veroor
deelde terrorist Rolf Pohle, die stel
de dat zijn uitlevering in 1976 door
de Griekse autoriteiten in strijd met
de grondwet is geweest, omdat hij
een „politieke beklaagde" zou zijn.
De wegens lidmaatschap van een
misdadige organisatie tot zes jaar
gevangenisstraf veroordeelde Pohle
was ln 1975 met vier medestanders
vrijgelaten en naar Zuid-Jemen ge
vlogen, ln ruil voor de vrijlating van
de Westberlijnse politicus Peter Lo-
renz, die door politieke extremisten
ontvoerd was.
ROME (AP) De premier van Ita
lië, Glulio Andreotti, heeft gisteren
ln een toespraak ter gelegenheid
van de opening van de bijeenkomst
van de Associatie van Europese
Journalisten gezegd dat Italië duide
lijk voorstander ls van een EO die
ook Griekenland, Spanje en Portu
gal omvat. Als de gemeenschap er
niet ln slaagt de kandidatuur van
deze landen te honoreren, zal Euro
pa in twee concurrerende blokken
verdeeld worden, aldus Andreotti.
Met deze uitspraak heeft de Itali
aanse premier slechts het al beken
de Italiaanse standpunt herhaald.
Premier Soares van Portugal en Su-
arez van Spanje hebben onlangs Ita
lië bezocht om Italiaanse steun voor
hun aanvrage van het EO-Udmaat-
schap te verwerven.
Italiaanse regeringsfunctionarissen
en diplomaten hebben echter buiten
hun officiële uitlatingen om laten
weten dat zij de nodige reserves
hebben over de mogelijke toetre
ding van deze Zuideuropese landen.
In het bijzonder de Italiaanse pro-
duktie en export landbouwproduk-
ten zou de Invloed van de drie kandi
daat landen geducht voelen na toe
treding.
Andreotti riep dan ook op „om een
evenwichtiger landbouwbeleid te
voeren met betrekking tot Noord-
Europa".
Verder sprak Andreotti de hoop uit
dat de Europese verkiezingen vol
gend Jaar zullen plaats vinden. Een
Europees parlement dat door direc
te verkiezingen in de EG-landen tot
stand is gekomen zal „grotere be
voegdheden hebben dan het huidi
ge" parlement.
LONDON (Reuter) - Grote de
len van de Britse Industrie
stonden gisteren voor groeien
de ontwrichting door gebrek
aan Industriële gassen. De
chauffeurs van British Oxygen
Company staken sinds 10 ok
tober voor een loonsverhoging
van 30 procent. Veel staalcon-
structlewerk ligt stil omdat de
zuurstofcllinders van de las
sers leeg zijn. Tegen het eind
van volgende week dreigt de
scheepsbouw lamgelegd te
worden. Nu al zitten 20.000 ar
beiders zonder werk.
Een andere getroffen sector is
de voedingsmiddelenindustrie,
die vloeibare stikstof gebrukt
voor Invriezen van produkten.
Er vordt in vertraagd tempo
doorgewerkt. Fabrieken van
elektronische onderdelen en
lampen beginnen gebrek aan
noodzakelijke edelgassen te
krijgen. De Britse Zuurstof-
maatschappij voorzag In 80
percent van de Britse behoefte
aan industriële gassen.
^jjor Victor Zorza
lef"
trtwarrende geluiden uit China doen nieuwe vragen rijzen over
JjChinese leiders die sinds de dood van Mao aan de macht zijn
JjJfomen. Sommige van de meest verwarrende geluiden zijn die,
eJ)ke ons niet bereiken zoals bijvoorbeeld de overweldigende lof
voorzitter Hoea. De hoeveelheid lof die over hem werd
t qgeschud is aanzienlijk afgenomen en hij wordt niet meer als
v4 superman zoals Mao gepresenteerd. De opvolger van Mao
enigszins in moeilijkheden te zijn geraakt.
is natuurlijk denkbaar dat Hoe-
g aangeboren bescheidenheid, die
l «in de hemel werd geprezen, hem
ieJe gebracht heeft de Chinese pers
aIracht te geven de cultus om zijn
,elsoon geleidelijk te verminderen.
;ie^ is het mogelijk dat Hoea, nu hij
jaanzien van een supermens in de
jh van het volk heeft gekregen, de
«zetting van de persoonsver-
;r£lijking niet meer nodig acht. Dit
reliswaar mogelijk maar om een
l^tal redenen onwaarschijnlijk.
de eerste plaats werd het doel
de persoonsverheerlijking, na-
jjijk het presenteren van Hoea als
persoon aan wiens positie niet te
hen valt, niet bereikt. De campag-
tegen de vermeende aanhangers
de bende van vier wordt duide-
feller. nu de Chinese pers begon-
is bewijsmateriaal te onthullen
van voortgezette oppostie tegen de
leiding, aan het hoofd waarvan nu
Hoea staat. Ook ls het bepaald ko
men vast te staan dat de oppositie
zich niet beperkt tot de aanhangers
van de bende van vier. Een gedeelte
van de oppositie is waarschijnlijk in
Hoea's eigen politbureau te vinden.
Twee leden van het politbureau wer
den onlangs bekritiseerd in muur
kranten in Peking. Dit betekent dat
zij worden aangevallen door andere
leden van het politbureau. De tijd is
al lang voorbij dat elke kleine groep
Rode Gardisten hun eigen affiches
konden ophangen. Maar zelfs in die
dagen was de kritiek van functiona
rissen van het politbureau op affi
ches doorgaans een weerspiegeling*
van de strijd aan de top. Het werd
even vaak wel als niet naar buiten
gebracht op instigatie van andere
hoge functionarissen.
De twee bekritiseerde leden van het
politbureau zouden tegenstanders
van Hoea kunnen zijn, maar het zou
ook kunnen zijn dat zij aanhangers
van hem zijn en dat de aanval tegen
hen in feite een aanval op Hoea is.
Een van de belangrijkste vuistregels
van de politieke strijd ln China is dat
een machtige figuur in eerste instan
tie wordt aangevallen door zijn aan
hangers aan te vallen. De twee man
nen, die nu onder vuur liggen, de
'burgemeester van Peking, Woe Te,
en de regionale militaire bevelheb
ber van Peking, generaal Tsjen Hsi-
Lien, hebben bij sommige gelegen
heden de kant van Hoea gekozen en
andere keren zich tegenover hem op
gesteld. Maar de laatste klachten op
de affiches hadden net zo goed tegen
Hoea zelf gericht kunnen zijn.
Zelfkritiek
De affiches eisen dat zij zichzelf aan
zelfkritiek onderwerpen omdat zij
zich verzetten tegen de demonstra
ties verleden jaar tegen de bende
van vier nog voor dat deze omver
was geworpen. De grootste van deze
demonstraties was een van duizen
den mensen in de straten van Peking
die de rehabilitatie eisten van Teng
Hsiao-ping, de voormalige vice-pre
mier die door de bende van vier naar
huis werd gestuurd. Deze demon
stratie werd inderdaad door de twee
leden van het politiebureau ondek-
drukt. Hun actie kwam met name
Hoea ten goede. -
De mislukking van de demonstratie
leidde tot de uitstoting van Teng uit
de leiding en tot de benoeming van
Hoea als „eerste plaatsvervanger
van Mao of dient aangewezen opvol
ger. Er bestaat alle reden om aan te
nemen, dat gezien de regels van dit
spel, Hoea verantwoordelijk was
voor de onderdukking van de de
monstratie door Woe Te en generaal
Tsjen.
Toen de bende van vier na de dood
van Mao omver werd geworpen en de
rehabilitatie van Teng opnieuw werd
geëist door zijn aanhangers in het
politbureau, werd zijn volledige re
habilitatie opnieuw voor een tijdje
voorkomen omdat Hoea van Teng
eiste dat hij bepaalde fouten zou
toegeven. Toen Teng uiteindelijk de
derde plaats ln de partijhiërarchie
verleden zomer ging Innemen, speel
de hij snel een uiterst actieve rol ln
de leiding; een veel actievere rol dan
die van de oude maarschalk Jeh. die
tweede in de hiërarchie is en wiens
toespraken uitgebreid lof toezwaai
en aan Hoea. Hier tegenover staat
dat Teng zich in zijn toespraken be
perkt tot het zo minimaal mogelijk
noemen van Hoea en hij heeft dit tot
nu toe met succes kunnen vol
houden.
Collectief
De cultus rond Hoea, die wel iets is
verminderd, maar zeker nog niet ver
dwenen is, lijkt geleden te hebben
Partijvoorzitter Hoea Kwo-feng (rechts) en vice-premier Teng Hsiao-ping.
onder de nieuwe opkomst van Teng.
De Chinese pers heeft de actieve rol
van Teng aangegrepen om weer
meer de nadruk te leggen op een
collectief leiderschap en dat houdt
in, dat Hoea niet meer zo torenhoog
verheven staat boven zijn collega's.
Hoea bleef niet alleen partijvoorzit
ter, maar ook premier, en in deze
hoedanigheid moet hij veel van zijn
tijd besteden aan ceremoniële op
drachten, waardoor hij onvermijde
lijk minder tijd overhoudt voor be
langrijker zaken. Teng kan hier al
leen maar profijt van trekken en
daar maakt hij dan ook geen geheim
van.
Verschillende mensen, zo vertelde
Teng aan een bezoeker, willen dat hij
premier wordt. „Maar lk heb er geen
zin ln. omdat lk dan al mijn energie
ln protocoiaire zaken moet steken".
Teng vermaakte zich best, zo zei hij,
als het hulpje van Hoea, zo lang
tenminste, naar we moeten aanne
men, Hoea hem niet voor de voeten
loopt en door blijft gaan met veel
tijd te spenderen aan zaken die met
het protocol te maken hebben.
Oppervlakkig gezien lijken de span
ningen onder de Chinese leiders zo
vaag dat ze nauwelijks waarneem
baar zijn. Maar het zou verkeerd zijn
hieruit de conclusie te trekken dat
de verschillen dus ook niet zo diep
zitten. De enige veilige conclusie
moet zijn, en dat ln het licht van
vorige ervaringen, dat ze er redelijk
ln slagen de verschillen wat beter te
verbergen dan ln het verleden.
Zo wijzen nieuwe tekenen van de
machtsstrijd in Peking erop dat er
een conflict ln de leiding bestaat
over zeer belangrijke zaken van zo
wel binnen- als buitenlands beleid.
En de vraag of China zich met de
Sowjet-Unie moet verzoenen speelt
hierbij zeker een grote rol.