Spaanse les van een Colombiaanse vakbondsleider
Inforimtiecrisis sociale
verzekering bezworen
Zomertijd migend jaar 2 april
Kok: geen bereidheid
bij werkgevers winst
in werk om te zetten
CLAT-leiders bezoeken Nederland
FRIESE STAARTKLOK
Voorzitter artsen: regels soepel toepassen
Treinverkeer
Delft-Schiedam
lag stil
Friese beweging
wil deel van
herdenkingspot
Gevangen Ier in
hongerstaking
Unieke aanbieding
Ivoor de komende feestdagen.
BESTEL-EN INFORMATIE CUUPON
CHRISTIAAN HUYGENS B V
HISTORISCHE KLOKKEN t
ZATBDAG 29 OKTOBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
27
door Herman Amelink
In de namen van de Latijns-
amerikaanse vakbewegingen
komen altijd de woorden „tra-
j bajador" of „cbrero" voor. Het
Spaanse woordenboek geeft
voor beide woorden als verta
ling „werkman" Voor het ge
mak neem je dan aan dat de
twee woorden synoniemen zijn.
Ten onrechte zo bleek me
tijdens het gesprek dat ik had
met Ernesto Molano, bestuurs
lid van de Colombiaanse vak
bond Confederacion Genera
de Trabajadores (CGT).
Tot de trabajadores behoren alk
werkende mensen: fabrieksarba
ders, landarbeiders maar ook klein*
boeren. Obrere is een woord dat spe
cifiek slaat op de arbeiders in de
industrie. De CGT van Ernesto Mo
lano is een brede vakbeweging, waar
toe bij voorbeeld ook een boeren
bond behoort. Ernesto Molano is mo
menteel bestuurslid van de CGT en
directeur van het vormingscentrum
van de vakbond (INES) in de Colom
biaanse hoofdstad Bogota.
De Colombiaanse CGT is een van de
vakbonden die is aangesloten bij de
CLAT, de Centrale van Arbeiders in
Latijns-Amerika een overkoepelen
de organisatie die de werkzaamhe
den van de aangesloten bonden in
vrijwel alle landen van Latijns-Ame
rika coördineert.
Ernesto Molano vertegenwoordigi
de Colombiaanse vakbond in eer
delegatie van de CLAT, die momen
teel een bezoek aan Nederlaru
brengt. Ze hebben de afgelopen da
gen besprekingen gevoerd met verte
genwoordigers van de Nederlands
j vakbeweging, bezoeken gebrach
aan verschillende bedrijven en cor
tact gehad met de vertegenwoord
gers van verschillende groeperinge
die zich bezig houden met de landt
in de derde wereld.
We spraken met Ernesto Molas
over de positie van CLAT in Latlji-
Amerika en over de politieke situae
in Colombia.
Kunt u iets vertellen over het ot-
Ernesto Molano: „CLAT werd n
1954 opgericht in de Chileese
hoofdstad Santiago als alternaef
voor het vervreemde syndicalisme
van de toen bestaande vakbonden
O JUT en CETAL. De ORIT leunde
sterk aan tegen het Amerikaanse
inperialisme en de CETAL was het
irstrument van de communistische
iiternationale. De CLAT is opge-
scht als een autonome vak bewe
ring, anti-imperialistisch, anti-Ame-
ikaans en Latijnsamerikaans. Door
het Amerikaans-Russische akkoord
van Yalta kregen de Verenigde Sta
ten vrij spel in Latijns-Amerika na
de tweede wereldoorlog. De commu
nistische vakbeweging kreeg vanuit
Moskou de opdracht zich rustig te
houden. In de praktijk werkte zij
daardoor vaak samen met de pro-
Amerikaanse regeringen. CLAT ver
werpt de gevolgen van Yalta en be
schouwt Amerikanen en Russen bei
den als machten die proberen La
tijns-Amerika eronder te houden."
Hoe onderscheidt CLAT zich van de
andere bonden?
Ernesto Molano: „Tegenover de
pragmatische houding van de pro-
Amerikaanse bonden, die aangeslo
ten zijn bij de ORIT, stelt de CLAT
een duidelijk ideologische houding.
En tegenover het revolutionaire van
de planmatige verandering, zoals die
wordt voorgestaan door de commu
nistische vakbeweging, stellen wij de
democratische verandering.
De ORIT is in feite een Instrument
van het „panamericanismo" van de
Verenigde Staten. De controle van
het bedrijfsleven op de bij de ORIT
(Regionale organisatie van interna
tionale arbeiders) is bijzonder groot.
Een aardig voorbeeld daarvan is het
instituut van de Latijnsamerikaanse
vakbeweging AIFLD (Amerikaans
Instituut voor de Vrije Arbeidsont-
wikkeling) dat in Washington geves
tigd is. Dit instituut van de vakbewe
ging krijgt nota bene geld van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken, van het Pentagon en
van de CIA en staat onder voorzitter
schap van Rockefeller. Van zo'n in
stituut kun je moeilijk verwachten
dat het de belangen van de Latijns
amerikaanse arbeiders behartigt."
Hoe staat het met de internationale
contacten van CLAT?
Ernesto Molano: „CLAT heeft zich
na de Tweede Wereldoorlog aange
sloten bij de internationale christe
lijke vakbeweging. CLAT heette
toen nog CLASC, Confederatie van
Latijnsamerikaanse christelijke vak-
boaden. De internationale christelij-
kevakbeweging ging een onafhanke
lijke weg tussen enerzijds het door
Beeld uit Latijns Amerika
de communisten gedomineerde
WW (Praag) en de vakorganisaties
die zich aaneensloten in het Interna
tionaal Verbond van Vrije Vakvere
nigingen, die beiden voortkwamen
uit de afspraken van Yalta. De CLAT
heeft zich aangesloten bij de interna
tionale christelijke vakbeweging, die
haar naam later veranderde in We-
reldverbond van de Arbeid (WVA)."
Waarom is de CLASC nu CLAT ge
worden, zodat het christelijke karak-,
ter niet meer uit de naam te halen is?
Ernesto Molano: „In 1971 is CLASC
CLAT geworden. In plaats van een
confederatie spreken we nu van een
centrale en de laatste C van „chris
telijk" is vervallen. De moeilijkheid
van dit bijvoeglijk naamwoord was
dat we vaak geïdentificeerd werden
met bepaalde christen-democrati
sche partijen. Van de kant van de
communisten werden we bovendien
omschreven als een aanhangsel van
de katholieke kerk.
Overigens zei de kerk van haar kant
dat we communistisch waren en dat
het woord christelijk geen bijvoeg
lijk naamwoord kon zijn. De naams
verandering heeft geleid tot een gro
tere openheid en een verbreding van
de aanhang. Niet alleen vakbonden,
maar ook vrouwenorganisaties,
krottenwijkbewoners, boerenorga-
nisaties en beroepsfederaties kun
nen nu meedoen in CLAT".
Hoe komt een organisatie als CLAT
aan haar geld?
Ernesto Molano: „Elk Jaar wordt er
door de 35 nationale organisaties en
de 12 beroepsfederaties die zijn aan
gesloten bij de CLAT een campagne
gevoerd voor één dag loon. Iedere
arbeider die via zijn bond lid is van Colombia
CLAT verplicht zich daartoe. De on-
derdrukking in Latijns-Amerika
maakt het erg moeilijk om die gel
den te innen.
In Argentinië staan de bonden mo
menteel onder de rechtstreekse con
trole van een militair. In Brazilië is
het de vakbonden verboden zich in
ternationaal aan te sluiten. Alleen
de pro-Amerikaanse bond heeft
toestemming gekregen zich bij de
ORIT aan te sluiten. Verder krijgen
de bij CLAT aangesloten organisa
ties geld van vakbewegingen in Eu
ropa. CNV en FNV steunen CLAT.
West-Duitsland doet qmieuv niet mee
LUXEMBURG (ANP) Ü2 zo
mertijd zal volgend jaar in de
nacht van 1 op 2 april beginnen
en eindigen in de nacht van 30
september op 1 oktober. Dat
betekent, dat volgend jaar de
zomertijd één week langer zal
duren dan dit jaar. Minister
Westerterp heeft dit in Luxem
burg bekend gemaakt in een
bijeenkomst van de Transport-
raad, de negen ministers var
verkeer in de EG.
Nederland, België, Luxemburg e
Frankrijk beginnen op het zelfc
tijdstip aan de zomertijd. Italië, E
geland en Ierland doen dat ni<
'eze landen houden aan hun eigen
atum vast. De kleine hoop, dat
Vest-Duitsland volgend jaar ook
nee zou doen of anders misschien
iet jaar daarop, werd wreed ver-
>toord. Bonn gaf te kennen beslist
niet in 1978 en ook niet in 1979 mee
te zullen doen.
Waarom de Duitsers niet meedoen,
is niet geheel duidelijk. Officieel
wordt aangevoerd dat dan ook West-
Berlijn mee zou moeten doen, wat
weer moeilijkheden zou opleveren
voor de Berlijnse ondergrondse die
zowel door Oost- als West-Berlijn
loopt. Verder zouden er economische
motieven achter zitten. Dit is echter
door de Westduitse burgemeester
Schutz ontkend. Anderen noemen
als Westduits bezwaar het feit dat
door het invoeren van de zomertijd
de Westduitse televisie niet meer pa
rallel zou lopen met de Oostduitse,
zodat de Westduitse televisie minder
bekeken zou kunnen worden in de
DDR.
Westduitse waarnemers in Luxem
burg zeggen echter dat West-Berlijn
graag de zomertijd zou willen heb
ben om zo de verbondenheid met de
EG tot uitdrukking te brengen. Het
argument dat de DDR niet mee zou
gaan. noemen ze onjuist omdat de
afgelopen zomer Polen wel de zomer
tijd had. Wat betekent dat als ook
We^t-Duitsland de zomertijd zou in
voeren en Polen volgend jaar ook, de
DDR echt niet achter zal blijven.
Van een onzer verslaggeve
"TRECHT Over de prstische uitvoering van nieuwe regels voor uitwisseling van medische
itiëngegevens tussen arfen, gaan de organisaties van verzekerings- en bedrijfsartsen nader
/erleg plegen met de ovecoepelende Maatschappij Geneeskunst, de KNMG.
het Tijdschrift voor socia ge-
oskunde was vorige maand nsti-
ongerustheid uigesproken ar de
htlijnen die door de algemei ver
deling van de KNMG wareaan-
ard. Volgens de verklaring a een
ede uitvoering van de socia wet-
n (ziektewet. WAO. AAW) kinen
orden belemmerd. De veeke-
ngsarts zou alleen nog maanfor-
oaties bij de behandelend arkun-
ien inwinnen, wanneer de betkken
patiënt daartoe eerst schielijk
toestemming heeft gegeven obasis
van een gemotiveerde aanvrg.
In een uitvoerige open briefi Me
disch Contact legt vooreittedr. H.
W. A. Sanders nu al vast uitat de
soep niet zo heet gegeten zal jrden
als zij de verontrusten leek? zijn
opgediend. De omstreden regel
luidt: „De paüënt moet atoord
gaan met de informatie-oveiacht,
bij voorkeur middels het onöteke-
nen van een schrijftelijke nchti-
ging".
Overwogen
Sanders legt eerst uit dat dwoor-
den „bij voorkeur" daar zeer erwo-
gen staan en dat die voorkeu»erust
op de wens om misverstand) tus
sen patiënt en arts te vertjden.
Vervolgens schrijft hij dat l van
een aantal factoren zal afhangen „of
in de praktijk van alledag met het in
de meeste gevallen mondeling vra
gen van toestemming kan worden
volstaan". Als zulke factoren ziet hij
het doel waarvoor en het motief
waarom de gegevens nodig zijn. de
aard van de informatie, de persoon
lijkheid van de patiënt en de relatie
tussen de twee betrokken artsen.
SCHIEDAM (ANP) Het treinver
keer van Delft naar Schiedam werd
gistermiddag van een tot twee uur
stilgelegd, omdat er een eerder op de
ochtend ontdekte railbreuk moest
worden gerepareerd. De treinen wa
ren vanaf negen uur met een snel
heid van vijf kilometer over de
breuk heengereden, maar de spoor
wegen achtten het niet verantwoord
de herstelwerkzaamheden langer uit
te stellen.
Twee Beneluxtreinen werden omge
leid over Gouda, andere treinen re
den via de Hofpleinlijn.
Dit lijkt aan te duiden dat de schrif
telijke procedure alleen is bedoeld
voor moeilijke en/of gewichtige ge
vallen en niet voor alle 150.000 keren
per jaar dat een verzekeringsgenees-
kundige even wat gegevens van de
behandelend arts op papier wil zien.
Het is ook een misverstand, aldus dr
Sanders, dat de uitwisseling van ge
gevens voortaan alleen nog maar
schriftelijk zou mogen geschieden.
Met name artsen die elkaar kennen
en vaak nodig hebben zullen veel
telefonisch afhandelen.
Alleen naar mate de vraagstelling
ingewikkelder wordt, en de te ver
krijgen gegevens van meer beteke
nis voor de uiteindelijke conclusie of
het advies, lijkt het in het belang
van de patient „dat vrager en ver
strekker van medische gegevens
zich in door henzelf te bepalen tem
po en op een daarvoor geschikt mo
ment, met meer aandacht concen
treren op het formuleren van ver
zoek en antwoord." En daarvoor,
schrijft Sanders, is een briefje ge
schikter dan een telefoontje.
Maar de regels die sommigen zo
onhanteerbaar toeschenen, blijken
dus met zeer veel elastiek doorwe
ven te zijn.
Op een bijeenkomst van jonge werk
gevers uit het grafisch bedrijf noem
de Kok het gisteren onverteerbaar,
dat aan de vakbeweging loonmati
ging wordt gevraagd, terwijl het
werkgelegenheidsbeleid van bedrij
ven wordt gezien als „iets waar de
vakbeweging niet bij hoort." Op die
basis valt met ons niet te praten, zei
hij.
Er is nog niets gebleken van enige
bereidheid bij de werkgeversorgani
saties om de door ons gevraagde
aanbevelingen te doen, stelde Kok
vast, nadat voorzitter Van Veen van
het VNO de jubilerende vereni
ging van Jonge grafische onderne
mers had toegesproken.
LEEUWARDEN De raad van de
Friese beweging heeft zich tot de
minister van CRM gewend in ver
band met het feit dat op de rijksbe
groting anderhalf miljoen gulden
beschikbaar komt voor de herden
king van de Unie van Utrecht.
Wij verbazen er ons over. aldus de
brief, dat uw ministerie voor derge
lijke activiteiten méér uittrekt dan
voor het steunen van de Friese cul
tuur. De historische betekenis van
de unietijd voor Friesland is interes
sant genoeg om er naar aanleiding
van de vierhonderd Jaar in allerlei
vorm aandacht aan te schenken.
Daarbij wordt gedacht aan het sti
muleren van studies, lesmateriaal,
roman- en toneelprodukties, projec
ten waarin de rol van het autonome
gewest Friesland in de tijd van de
republiek van de Zeven Verenigde
Nederlanden veelzijdig naar voren
komt. De raad van de Friese bewe
ging verzoekt de minister in de stijl
van de Unie te besluiten dat de
provincie Friesland in principe een
zevende deel van het te besteden
geld toekomt. Om de generaliteits
landen niet te discrimineren is de
raad ook met een elfde deel tevre
den. De Friezen willen bevorderen
dat acties in verschillende provin
cies op elkaar worden afgestemd.
AMSTERDAM (ANP) De 38-jari-
ge Ier Patrick Callagher. die sinds
begin juni gevangen zit in het Am
sterdamse huls van bewaring, is
sinds elf dagen in hongerstaking. De
Ier probeert zo een mogelijke uitle
vering te voorkomen. De danig ver
zwakte Callagher is gisteren overge
bracht naar het penitentiair zieken
huis in Scheveningen.
De Ierse republiek heeft om uitleve
ring van Callagher gevraagd, vanwe
ge een roofoverval in Dublin. De Ier
zelf beweert, dat politieke motieven
aan het verzoek om uitlevering ten
grondslag liggen. Callagher is IRA-
lid, zegt hij.
CLAT-Nederland organiseert de komende maand een solidariteitsactie
met de vakbeweging in Latijns-Amerika. CLAT-Nederland vraagt alle
Nederlandse werknemers één dag loon af te staan voor de vakbeweging in
Latijns-Amerika. Datzelfde doen ook de CLAT-leden in Latijns-Ameri
ka. maar hun lonen zijn veel lager en het geld dat zij opbrengen is
onvoldoende om het werk van CLAT te financieren. Het geld dat de actie
opbrengt zal besteed worden aan vormingswerk, het opzetten van coöpe
raties. boerenbonden en vrouwenorganisaties en voor het werk in krot
tenwijken. Meer informatie bij CLAT-Nederland, Nieuwe Gracht 47,
Utrecht. Gironummer 1918108.
Ook de Belgische christelijke vak
beweging steunt CLAT. Verder
komt er geld van ontwikkelingsor
ganisaties, zoals NOVIB".
Ernesto Molano gaat volgend jaar
verhuizen naar Brussel. Op het con
gres van de CLAT. dat eind novem
ber in Costa Rica wordt gehouden,
zal hij naar alle waarschijnlijkheid
gekozen worden als permanente ver
tegenwoordiger van de CLAT bij het
Wereldverbond van de Arbeid, een
baan waar hij kennelijk wel oren
naar heeft.
Wordt de kans niet groot dat de mili
tairen gaan ingrijpen nu de sociale en
politieke spanningen toenemen?
Ernesto Molano: „Daar hebben we
inderdaad rekening mee gehouden.
Bij de besprekingen vooraf is de
afspraak gemaakt dat in geval van
militair ingrijpen de algemene sta
king van één dag onmiddellijk zou
worden verlengd voor onbepaalde
tijd. De geschiedenis van Latijns-
Amerika heeft steeds aangetoond
dat militairen aan de regering
steeds falen en de Colombiaanse le
gerleiding is zich daarvan bewust.
Bovendien hangt er in Latijns-Ame
rika nu een kalender van door mili
taire regeringen uitgeschreven ver
kiezingen en een militaire staats
greep in Colombia zou tegen deze
tendens ingaan. Het is wel aardig
om te vermelden dat de vijf burger
ministers in de regering enkele da
gen voor de staking voorstelden om
zeer krachtige maatregelen te ne
men. Maar het was nu juist de minis
ter van defensie, generaal Varon. die
niet zo goed bekend staat, die zich
daartegen verzette in de minister
raad. Hij wilde geen maatregelen die
het volk zouden provoceren, omdat
het leger dan gedwongen zou wor
den in te grijpen. En daar voelt het
leger momenteel niets voor."
Slaan er nog nieuwe acties op het
programma?
Ernesto Molano: „Vrijdag 28 okto
ber worden er in de vier grote steden
grote manifestaties gehouden en
dan zal er een nieuwe staking wor
den aangekondigd, die waarschijn
lijk nog voor het einde van dit jaar
zal worden gehouden. Dat wordt een
staking van transportarbeiders".
Gaat de CGT nog een stemadvies
geven bij de presidentverkiezingen
die volgend jaar in Colombia worden
gehouden?
Ernesto Molano: „De CGT heeft
hierin nog geen standpunt bepaald.
Een stemadvies zullen we niet ge
ven. Tot dusver hebben we altijd
gepleit voor stemonthouding, om
dat er in feite nooit een echte keus
is. We zullen ons in ieder geval niet
met een politieke partij verbinden"
Ernesto Molano is bijzonder te spre
ken over de resultaten van de sta
king die op 14 september in Colom
bia werd gehouden en die leidde tot
het aftreden van vier ministers uit
de regering van president Alfonso
Lopez Michelsen. De staking heeft
ertoe geleid dat de vakbeweging
zich weer wat vrijer kan bewegen.
Bovendien werken de vier vakcen
trales van Colombia nu weer nauw
samen. Voorts is gebleken dat kleine
extreem linkse splintergroepen nau
welijks op enige steun kunnen reke
nen bij de bevolking.
'.CHRISTIAAN HUYGENS" Heeft een stijlvolle FrieseO
Staartklok gebouwd voor do echte klokkenliefhebber.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM FNV-voorzitter Kok ziet nog geen bereidheid
bij de werkgevers om vorm te geven aan de gedachte, dat meer
winst tot meer werk moet leiden. De FNV eist, dat de centrale
organisaties van werkgevers hun leden aanbevelingen doen, die
kunnen uitmonden in cao-afspraken over werkgelegenheid, de
zogeheten arbeidsplaatsenovereenkomsten.
Volgens Van Veen draait de hele
„winst-werk-discussie", om de vraag
hoe twee wensen met elkaar in over
eenstemming gebracht kunnen wor
den. Dat zijn: het inspelen van de
vakbeweging op belangrijke onder
nemingsbeslissingen en het schep
pen van waarborgen, dat de besluit
vorming in de bedrijven opgewassen
blijft tegen het keiharde, haarscher
pe optreden van de internationale
concurrentie „Dat is de kern van het
probleem, waarmee we worstelen, in
eigen kring en daarbuiten", aldus
Van Veen.
Voor de FNV gelden, aldus Kok, als
arbeidsplaatsenovereenkomsten in
de eerste plaats afspraken tussen
vakbonden en werkgeversorganisa
ties of afzonderlijke ondernemingen.
Het gaat daarbij dus om afspraken
over de manier, waarop het overleg
over investeringsbeslissingen, wer
ving van personeel en dergelijke ver
der zal verlopen.
Volgens Van Veen heeft ook de vak
beweging „er oog voor gekregen hoe
moeilijk het is een kreet als winste
werk reële inhoud te geven". In de
loop van de discussie zijn we geluk
kig het begrip werkgelegenheidsga-
rantie kwijtgeraakt, zo stelde Van
Veen vast. Hij herinnerde daarbij
aan de „storm van kritiek, die los
barstte toen ik twee jaar geleden
durfde te zeggen dat zulke garanties
niet te geven zijn."
De schitterende wijzerplaat is van koper, geëtst,
verguld en met de hand ingekleurd.
WIJZERPLAAT
L' Kiel «Ie xniinrgntl A 1*01.1,0
omringd «loor «Ie O Ml'/.EN.
Ann «Ic nn«ler*IJ«le l>«*vinden
zich 4 kinderfiguren die «i«»
lente, zomer, horfMi en winter
symboliseren.
Do mnnnninmlon zijn Itlnnen
do verzilverde cljferriug nf-
Iccnhonr.
UURWERK EN KAST
Urgos uurwerk mot 3 melo
dieën speelwerk,
(Weaimintier, Whittington,
Winchester).
Wortelnoten kost,
door lo klos vakmensen met
liefde vervaardigd.
Bijzonder is ook het zwaar
verzilverde kastsierstuk met
adertje Tyd als centrale
figuur.
BOO EXEMPLAREN
In een akte. gedeponeerd bij
het notariskantoor v.d. Veen
te Breda, ie vastgelegd dat
„Chrlstlaan Huygeni"
maximaal 500 exemplaren
van deze Staartklok zal
bouwen.
Elke klok heeft een
genummerd certificaat.
i Dit ie tevens hel bewijs voor
2 Jaar garantie en All Risks
verzekering.
De prlje van deze bljzondero
Staartklok inclusief bezor
gen. Instellen en ophangen
1 bedraagt slechte f. 2.2GO.-
Financiering mogelijk.
De hoogte
van deze klok Is 147cm.
O Lever! U mij in overlegei.
van Uw FRIESE STAARTKLOK af 2.250 -
O 'k wilde klok na alspraak persoonlijk komen bekijken
in kasteel-De Nederhorsl- Ie Nederhorsl den Berg.
Osiuurl U mij een kleunrnfoto.
Christian Huygrru BV. Antwoordnummers. Nederhorsl den Berg.
kiSJLi4"
Kasteel "DoNetlcrlmrsl" Slotlaiiii4 - Nederhorsl tien Iterg
fKHMü-MIOeii 1427-Nil IK.IHIuur 33K4
