'engels geest waart rond in Surinaamse politiek
KUNST
Goed doordacht en goed gespeeld
programma van Proloog
^»§üuijn
^ereniging komt op voor
kinderen in ziekenhuis
PANORAMA
MESDAG
ken goed stichtelijk woord is goed voor een paar honderd stemmen
SURINAME
Aparte cao voor
ïoger personeel
ran Hoogovens
Vlaar nu voor f 93,-*
met Hoverlloyd in 40 minuten
naar Engeland.
\V
gjigj
E.T
Cerste thema: bezoektijden
lw
w
Gezelschap 'Tryater' in moeilijkheden
Overzicht kosten
commissie van drie
Vrouwen, als het aan ons ligt
rt
schilderijen
19e en 20e eeuw
RIJKSMUSEUM
KRULLER-MULLER,
OTTERLO
VAN GOfiH
COLLECTIE
STRUYCKEN
LES BEAUX ARTS
10ERDAG 29 OKTOBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
11
tij(
lUtl
lan
i d
he
P™ TWEE JAAR NA
jaai
zen. HET AFSCHEID VAN
DE KONINGIN
door Jan Kuljk
PARAMARIBO Pengel is al
zeven jaar dood, maar zijn
geest waart nog steeds door de
Surinaamse politiek. Zelfs zijn
stem is nog te horen. De rege
ringscoalitie N.P.K. heeft een
oud bandje met een van Pen-
gels verkiezingstoespraken uit
de kast gehaald. Zo is in deze
dagen nog door de luidsprekers
te horen hoe Pengel waar
schuwt tegen het communis
me, dat hij toen vooral beli
chaamd zag in Bruma, de mi
nister van economische zaken,
die niet voor deze verkiezingen
uit de regeringscoalitie is gezet.
Maar ook op een minder zintuigelijk
waarneembare wijze is Pengel nog
steeds aanwezig. De Hindostaanse
leider Lachmon herhaalt keer-op-
keer in deze campagne dat hij de
door hem en Pengel begonnen poli
tiek van verbroedering wil voortzet
ten. Om dat te demonstreren heeft
hij zich bij deze gelegenheid om
ringd door een stel nette Creolen en
met een zekere trots heeft hij aange
kondigd dat, mocht hij de verkiezin
gen winnen, het vliegveld Zanderij
zal worden genoemd naar Pengel: de
Johan Adolf Pengel-airport.
De leider van de Nationale Partij
Surinama, premier Henck Arron
TRECHT Hoogovens en de Ver-
Óiging van hoger hoogovenperso-
fcel, de Unie BLHP en de Industrie-
pnden NW, NVK en CNV hebben
i principe overeenstemming be-
tkt over een afzonderlijke CAO
3r het hoger personeel bij Hoog-
'ens en de dochterondernemingen
ekog, Cemij en Nebam. Dit heeft
s Nederlandse centrale van hoger
xsoneel meegedeeld.
t CAO geldt voor de ongeveer
)00 werknemers in de op de
rectie na acht hoogste salaris-
Depen. Na AKZO is Hoogovens
t tweede concern waar een aparte
10 voor het hoger personeel tot
ind is gekomen. Tot nu toe had
t hoger personeel individuele ar-
Idscontracten.
overeenkomst houdt onder meer
dat voorrang zal worden gegeven
n een verbetering van de pensi-
nregeling.
ADVERTENTIE
Als zo'n 8 uur varen u te lang duurt gaat u toch zeker vlaren!
Een belevenis. Boven de golven scheren, op een veilig luchtkussen,
breeduit zitten met een belastingvrij drankje in uw hand
L' pakt de snelle autoweg naar Calais
In 40 minuten brengt Hoverlloyd u in Ramsgate.
L' betaalt alleen voor de auto vanaf f93,-
Gratis passage voor de chauffeur
en tot 4 inzittenden.
.Daarbij geteld het voordeel van de zeer
lage koers van het Engelse Pond.
Met een paar inkopen is de
reis er al weer uit!
/MM
[an een onzer verslaggevers
tOTTERDAM In een vergadering in het bouwcentrum te
totterdam wordt vandaag opgericht de vereniging 'Kind En
liekenhuis'. Deze vereniging heeft als doel het werken aan de
levordering van het welzijn van het kind voor, tijdens en na een
lekenhuisopname.
lang weten vele medici en ook
leskundigen op pedagogisch en psy-
hologisch gebied en vele niet-des-
undigen dat er aan dit welzijn
Dg heel wat kan en moet worden
?daan. Wetenschappelijke publika-
es hebben de extra-druk, waaraan
[inderen in een ziekenhuis zijn
jlootgesteld, al was het alleen maar
oordat zij zich in een voor hen vol-
Dmen vreemde omgeving bevinden
jtet allerlei angstwekkende dingen
fn hen heen, reeds lang onderkend,
elfs is aangetoond dat het in de
erste plaats zal moeten gaan om
en mentaliteitsverandering, zowel
tij de ziekenhuizen als bij de ouders.
>aarom neemt de jonge vereniging
i haar statuten al dadelijk enige
raktische concrete maatregelen op,
oals de ouderparticipatie, de oplei-
ing van medewerkers in de zieken-
uizen, de ziekenhuisstructuur, de
borlichting en publiciteit en het on-
erzoek.
De zeven jaar geleden overleden
premier Pengel.
merkt het ook, al wordt hij steeds op
een uiterst subtiele wijze aan Pengel
herinnerd. Opeens realiseren zich
heel wat Surinamers dat de N.P.S.
toch eigenlijk de partij is van de
evangelische broedergemeente (de
grootste protestantse kerk in Suri
name). Een onbevangen Surinamer
formuleert het zelfs kort en krachtig:
„die N.P.S. is geen politieke partij
dat is een kerk." Voor het eerst ook
in de geschiedenis staat een predi
kant van de Evangelische Broeder
Gemeente (EBG) voor de N.P.S. op,
een verkiesbare plaats voor de lijst.:
Nog indrukwekkender: het gaat in
dit geval zelfs om synode-praeses K.
Zeefuik, de man die in de afgelopen
jaren steeds aan het EBG-karakter
van de N.P.S. heeft herinnerd.
De huidige premier Henck Arron.
Tegelijk ook zijn dezelfde mensen
zich bewust geworden, dat Arron wel
zeven jaar de partij mag hebben
geleid, maar dat hij rooms-katholiek
is. Dat hij indertijd een mooie her
nhuttervrouw getouwd heeft, was
een paar jaar geleden nog een veel
gehoord excuus, dat er nu echter
kennelijk minder toe doet.
Op deze manier is, langs allerlei
kronkelwegen, deze verkiezings
strijd mede geworden tot een strijd
,om de positie van premier Arron in
de komende jaren en om het karak
ter van de N.P.S. Als de Nationale
Partij Kombinatie (waarin de N.P.S.,
de grootste partij is) maandag een
meerderheid krijgt, is er voor Arron
niets aan de hand en gaat alles
straks op de oude voet verder. In dat
geval is Arron de grote leider en
staatsman, die het land onvervaard
naar de onafhankelijkheid heeft ge
leid en dan zal ook niemand meer
verder praten over zijn minder ge
slaagd beleid als minister. Als de
N.P.K. het niet haalt en niet de
grootste partijcombinatie van het
land wordt, dan zal Arron er aan
moeten geloven en worden de me
chanismen in werking gezet om de
N.P.S. weer te maken tot een echte
E.B.G-partij, waarin voor een room
se leider geen plaats is.
Herstel coalitie
En dat verlies voor de N.P.K. zit er
wel in. Bovendien streeft Lachmon
duidelijk naar een herstel van de
oude coalitie tussen zijn V.H.P. en de
N.P.S. in die constallatie V.H.P./
N.P.S. is er geen plaats meer voor
Arron, onder wiens leiding immers
vier jaar geleden Lachmon de wilder
nis van de oppositie is ingejaagd.
Opvallend is ook, zeggen de mensen
die het allemaal wat beter volgen,
dat Lachmon in zijn toespraken de
N.P.S. zelf zoveel mogelijk ontziet,
maar er zo nu en dan een handje van
heeft om Arron persoonlijk eens
goed te pakken.
Trouwens: niet alleen de N.P.S.
maakt een religieuze loutering door.
Ook de Partij Nationalistische Re
publiek van Eddy Bruma van wie
je zou verwachten dat hij het chris
tendom ziet als een uiting van een-
verwerpelijk imperialisme, dat al het
eigene van de neger en zijn cultuur
heeft vernietigd ook de P.N.R. is
verkiezingscampagne begonnen met
een gebedsdienst, waarin de E.B.G.-
predikant Darnoud voorging en Bru-
Hoe kinderen hun ziekenhuissituatie
ervaren, hun angsten voor het onbe
kende, soms zelfs de idee, dat zij
„voor straf" in een ziekenhuis zijn
terechtgekomen, of dat de ouders
niet meer om hen zouden geven, de
medische onderzoeken en het hele
complex van factoren die helemaal
anders zijn dan in de hun bekende
wereld wordt belicht in een inleiding
van de Amsterdamse orthopedagoge
mevrouw dr W. J. C. Boelen v.d. Loo,
zelf bestuurslid van de jonge vereni
ging, mr H. R. Marcelis, lid van de
nationale ziekenhuisraad, geeft een
inleiding over de raad en zijn betrok
kenheid bij de oprichting van de
vereniging „Kind en Ziekenhuis".
Als voorbeeld nemen de oprichters
een reeds vijftien jaar bestaande en
goed opererende Britse vereniging
voor het welzijn in ziekenhuizen.
'Klimaat'
De organisatiebasis zal moeten wor
den gevormd door oprichting of
als dergelijke groepen er al zijn, uit
breiding van plaatselijke en regio
nale groepen, die zich inzetten voor'
het pedagogische klimaat in zieken
huizen en hun omgeving. Ter onder
steuning van deze groepen verlangt
de vereniging een landelijk informa
tie- en dienstverleningscentrum.
De directe plannen zijn: het maken
en verspreiden van goed voorlich
tingsmateriaal, uitbreiden van het
reeds in functie komende documen
tatiecentrum, het tot stand komea
van contacten tussen verschillende
plaatselijke groepen en het uitwisse
len van ervaring en tussen deze groe
pen en tenslotte het samenstellen
van landelijke projectgroepen.
Er ligt al een eerste thema voor zo'n
landelijke projectgroep. De bezoek
tijden voor ouders. De nieuwe ver
eniging wil bereiken dat de persoon
lijke, directe belangstelling voor elk
kind afzonderlijk in de ziekenhuisor
ganisatie de ruimte krijgt die nood
zakelijk is om de voor het kind op
zichzelf al zo belastende ziekenhuis
opname zonder extra spanningen te
laten verlopen.
m
39
De titel van de voorstelling is het
refrein van begin- en slotlied, gezon
gen door de drie vrouwen op wie die
voorstelling rust: Tatjana Brink
man, Thea Roding, Carlijn Evers. De
twee acteurs, Ben Huiskens en Rieks
Zwarte, hebben aan- en invullende,
„dienende" rolletjes, die nodig zijn
als de verhouding tussen man en
vrouw getoond moet worden om aan
te kunnen wijzen wat daar mis in is.
Om dat laatste gaat het uiteraard.
Er wordt in een reeks kortere en
langere scènetjes een speelse afbeel
ding getekend van hoe het in de
alledaagse werkelijkheid is. Uit
gangspunt is een scènetje, dat laat
zien hoe meisjes en vrouwen op een
kantoor door chef en collega's be
handeld worden en hoe zij daar op
reageren. Een van die meisjes trouwt
met zo'n mannelijke collega en dat
huwelijk krijg je dan zo'n beetje te
volgen aan de hand van allerlei ge
wone voorvalletjes, waarin het ge
bruikelijk patroon zichtbaar wordt,
maar waarbinnen deze vrouw zich
langer hoe ongelukkiger voelt. Zij
wordt ook geconfronteerd met ande
re vrouwen, die in hetzelfde patroon
zitten en daarin tevreden proberen
te zijn, of daartegen in het geweer
komen. Zij voegt zich bij de laatste
en ontdekt de problemen, die dan
ontstaan: er moet nog heel wat ver
anderen.
Er is dus zorgvuldig geprobeerd zo
dicht mogelijk bij de gewone werke
lijkheid te blijven wat soms wat
vertragend werkt maar die ook op
een humoristische manier door te
prikken, wat steeds weer verrassend
lukt.
Nadelen
Aan zo'n nieuwe voorstelling, die in
de contacten met het publiek nog
bij- en uitgewerkt wordt, ontdek je
ook wel enige nadelen van Proloogs
werkwijze. Als het zorgvuldig geko
zen materiaal is gerangschikt en in
gedeeld, wordt het in improvisaties
tot speelscènes uitgewerkt: zoals het
in werkelijkheid is, op dat kantoor
bijvoorbeeld, en daar worden dan
accenten in gelegd om te laten zien,
hoe vreemd, hoe gek het eigenlijk is.
De ene keer lukt dat sneller, een
andere keer is de groep in een situa
tie vindingrijker en gaat er langer op
Overigens wil met dit laatste alleen
maar gezegd zijn, dat er best wat
„ingedikt" kan worden, want in elke
scène wordt het pubüek wel degelijk
meegenomen omdat telkens de hu
mor goed werkt en er enkele malen
in de liedjes spitse toelichting, com
mentaar en zelfs analyse van een
situatie wordt gegeven. Een goed
doordacht en goed gespeeld pro
gramma.
Van onze correspondent
LEEUWARDEN Het toneelgezel
schap Tryater zal zijn werkzaamhe
den in sterke mate moeten inkrim
pen en dreigt zelfs over enkele jaren
te verdwijnen als gevolg van het
uitblijven van voldoende steun van
het rijk. Minister Van Doorn van
CRM heeft vorig jaar weliswaar ge
zegd dat Tryater als Fries toneelge
zelschap wordt erkend, maar het mi
nisterie wil wegens geldgebrek het
noodzakelijke subsidie van vierhon
derdduizend gulden niet verlenen.
Op de begroting staat een post van
slechts achtenzeventig duizend gul
den. Als gevolg van de hieruit voort
vloeiende financiële consequenties
ma zelf een passend slotwoord sprak.
En zondag tijdens de preek in de
luthers kerk aan de Waterkant
waar collectanten nog vaardig de
hengel hanteren en smetteloos witte
handschoenen dragen vertelde de
voorganger, dat zelfs de communist
Humphrey Keerveld bij het „comité
christelijke kerken" was langs ge
weest om te vragen of er niet een
predikant voorhanden was, die met
enkele welgekozen woorden wijding
zou kunnen verlenen aan de bijeen
komsten van het communistische
„derde blok."
Want Suriname daar kan geen
misverstand over bestaan is een
zeer religieus land en ook Keerveld
zal zich. net als Bruma. gerealiseerd
hebben dat het sponsoren van een
goed stichtelijk woord goed is voor
een paar honderd stemmen.
DEN HAAG (ANP) - Premier Den
Uyl heeft de Tweede Kamer een
overzicht gegeven hoe de commissie
van drie een bedrag van bijna
400.000 gulden besteedde. De com
missie stelde vorig jaar een onder
zoek in naar de betrokkenheid van
prins Bernhard bij de Lockheed-af
faire.
door André Rutten
UTRECHT „Vrouwen, als het aan ons ligt" heet het nieuwe programma, dat de toneelwerkgroep
Proloog donderdagavond In Rasa in Utrecht vertoonde.
door. Dat veroorzaakt een zekere on
evenwichtigheid. die benadrukt
wordt door vele decorwisselingen,
die wel snel en handig worden ge
daan, maar toch onderbrekingen
zijn die op de duur de indruk wekken
dat het wat lang duurt.
heeft het stichtingsbestuur van Try
ater de vaste regisseur de heer Jack
Dixon niet kunnen handhaven zodat
deze nog slechts op free-lance basis
regies zal verzorgen. Een aantal jon
ge spelers heeft met steun van de
provincie een opleiding van twee
jaar gevolgd maar kan thans geen
emplooi vinden. Afgezien moet wor
den van de plannen voor het vormen
van een educatieve groep. Verder
heeft men moeten besluiten een van
de vier stukken die dit seizoen op het
repertoire waren gezet af te voeren
Het stichtingsbestuur zal nog probe
ren via politieke kanalen meer subsi
die bij CRM los te krijgen.
fADVERTENTIEI
v" i" r i,-s v V*i ""A-.'1
MUSEA- GALERIEEff .«M
"V KUNST CtANTiEK "Jl
goed wonen
moderne interieurverzorging
(rans hoefsloot
Kostverlorenhof 147
tel 430023 amstelveen
Zeestr. 65. Oen Haag
Scheveningen
toils het «as in 1881
geop. v. 10-4
Zon. en feestdag. 12-3.
JUKE HUDIG
Galerie Gamma
Keizersgracht 429, Amsterdam
gaopand: di l/m zat. 11.30-17.30
spui 235a, den haag.
tel. 070 463242.
o.a grote
•n BEELDENTUIN
van 11 h.a.
Van 15 okt.-5 dec.
tentoonstelling
van recente beelden en projecten
van
Openingstijden
Museum:
dagelijks van 10-17 uur zon
dags: van 11-17 uur (vanaf 1
nov. van 13-17 uur)
MUSEUM AMSTELKRING
OnsLieve Heer op Solder
Grachte huis uit 1661 met
zolderkerk en de 17e eeuwse
„Sael"
Schilderijen, meubelen en
beelden uit de schuilkerkentijd
u bewaren tezamen met vele
trapjes, kamertjes en hoekjes de
sfeer uit voorbije tijden.
O.Z. Voorburgwal 40 -
Amsterdam - tel. 020-246604
INBRAAKBEVEILIGING
j Een doeltreffende en
I elegante oplossing voor
raam of deur op maat
gemaakt en in elke
kleur.
De Sprong
De Sprong
Interieur
architectuur
Springweg 15
Utrecht
030-311583
Kunst- en veilingzaal
makelaars-veilinghouders in roerende
goederen
regelmatig veilingen van kunst, antiek en inboe
dels. voor onze clientele zoeken wi| obfecten voor
goed gehalte, verkoopcondities op aanvraag ook
voor al uw taxaties inzake verzekeringen succes-
tel. 070-244271
Nassau Dillenburgstraat 2
Den Haag
«S<Kt ï&uciën cJJntiek
INKOOP-VERKOOP
020-233779
eigen graveeratelier
St. Luciensteeg 15 A'dam
Tentoonstelling
Taal en Teken binnen
Chinese muren
m. diaklankbeeld
in het Rijksmuseum voor Volken
kunde
Steenstraat 1, Leiden
Geop.: ma. t/m za 10-5 u
zon- en feestdagen 1-5 u.
Kunsthandel
Noordeinde 113a
Den Haag 070-605891
ruime keuze schilderijen
en aquarellen
19e en 20e eeuw
3 tentoonst. p. jaar
eerstvolgende v 27/12-14/1-78
cat. op aanvr. toegez.
STEDELIJK MUSEUM
SCHIEDAM
AD GERRITSEN
BERT LOERAKKER
tot 21 november
hoogstraat 112 toegang gratis
TUINHEKKEN
Smeedijzeren
tuinhekken
Tuinpoortjes
Booghekken
Afscheidingen
Grote toegangspoorten
Vele modellen
Gratis adviezen Vraag folder bij Hand ond ELBA BV -
Kerkdijk 120 Westbroek (U.) Telefoon 03469-410
