n Jacques is gids in serie over jeugd en agressie Ar-, Wn M LJ Een kwestie van mentaliteit IKON-serie zoekt achtergronden, oorzaak en gevolg VRUDAG 21 OKTOBER 1977 RADIO EN TELEVISIE O TV-COMM ENTAAR door Ton Hydra O Asterix en de grote oversteek Vooral in maatschappij-kritische pedagogische en culturele sectoren van de samenleving worden veel aanmerkingen gemaakt op het verschijnsel televisie Beter misschien: op wat er van geworden is. Het medium is verloederd, zegt men. Gedegradeerd tot huisbioscoop die afstomping in de hand werkt. Daar zit een flinke portie waarheid in. Ga maar eens op een punt staan waar veel mensen passeren die na gedane arbeid huiswaarts keren ..'t Is bijna van hun gezicht af te lezen dat zij denken: „Gelukkig dat de narigheid er weer op zit. Eerst een hap lekker vreten en dan onderuit bij de buis. Als er nou maar een spannende film is. anders gaat ook mijn vrije avond nog naar de knoppen". Wie zal absoluut vrij zijn van dergelijke verlangens en overwegingen? Iedereen wil op zijn tijd wel eens ontsnappen aan de sleur en andere nare kanten van de welvaart. Dat doet ook de uiterst verfijnde mens die het elektronische volksvermaak laatdunkend afwijst en via zijn (eveneens elektronische) platenspelers van klassieke muziek gaat genieten. Tussen deze uitersten bewegen zich de kijkers die het vermaak weten te waarderen, maar hun televisie ook voor andere zaken gebruiken. Mensen, die zich durven laten confronteren met realiteiten waarop zij zonder het scherm minder goed zich zouden hebben. Ik gebruik hier met opzet het woord durven want er is zeker een gemoed voor nodig om de „dingen van de dag" onder ogen te zien. Het lijkt er weieens op alsof bepaalde programma's halsover-kop zijn gemaakt om aan te sluiten bij een actueel gebeuren. Afgezien van de actualiteitenrubrieken, die heet van de naald de ether ingaan, is dat doorgaans niet het geval. De voorbereiding van de meeste documentaires en televisiespelen vergt vele maanden en soms zelfs jaren. Maar de goede programmamakers hebben wel entennes voor wat er in de lucht hangt. Agressief gedrag, toenemende onveiligheid en reacties op gewelddadigheid zijn er een paar voorbeelden van. Vanavond informeren een actualiteitenrubriek en een lang van tevoren opgezette film de kijkers over agressiviteit. Dat is eerst in Vara-Visie de intimidatie waarvan de Amersfoortse horecabedrijven en later op de avond de IKON-produktie Jeugd en agressief gedrag (waarover op deze pagina meer). Zondagavond kunnen wij kennis nemen met nog andere vormen van verharding in onze maatschappij. De VPRO vertoont dan een gedramatiseerde documentaire over het groeiende aantal bewakingsdiensten. Met nagespeelde situaties naar gegevens van ex-bewakers, probeert de sociaal bewogen cineast Pieter Verhoeff verschillende aspecten van dit verschijnsel onder de aandacht te brengen In het deel dat ik vooraf kon zien. waren enkele hoofdlijnen te ontdekken. Verhoeff wil niet de gerenommeerde bewakingsdiensten in een kwaad daglicht stellen, maar wijzen op wat hij noemt de „wildgroei" in deze business. Er komen hoe langer hoe meer burgers in uniform op straat. Hun opleiding tot bewaker is minimaal of nihil en bevoegdheden hebben zij hoegenaamd niet Maar (wellicht uit frustratie) maakt een aantal van hen misbruik van het kostuum dat bange onwetenden voor een politie uniform aanzien. Vooral gastarbeiders zijn het mikpunt. Een andere hoofdlijn voert naar „wetenschappers" die bij verontruste burgers nogal wat aversie oproepen omdat zij nadr hun gevoel al te theoretisch praten over toenemend geweld en groeiend onbehagen. Nogmaals: wat u te zien krijgt is niet echt, maar gespeeld en de serieuze bewakingsdiensten beantwoorden niet aan het getoonde beeld. De film toont wel aan dat er aan mentaliteit en wettelijke regeling nog heel wat te verbeteren valt. Jacques is de hoofdpersoon en gids in de nieuwe serie „Jeugd en agressief gedrag." door Riet Diemer HILVERSUM - IKON-televi- sie brengt vanavond het eerste deel op het scherm van een vijfdelige „televisie-feuilleton" over „Jeugd en agressief ge drag". Gedurende de hele reeks is Jacques, een Jongeman die jaren van het zogeheten rechte pad was afgeraakt, de gids. Geen documentaires met theo retische informatie dus. maar een televisieverhaal, gemaakt naar de werkelijkheid. Hoewel de IKON-uitzending helaas niet eerder kan zijn dan vanavond elf uur (in verband met de toegeme ten zendtijd), is afgaande op het eer ste deel „jeugd en agressief gedrag" alleszins aan te bevelen Juist omdat IKONS t v -directeur Wim Koole als eindredacteur en samenstelster Mary Michon niet zijn blijven steken in simpele constatering dat de crimi naliteit onder jeugdigen zo is toege nomen dat is meer kost voor TR08 Aktua en AVRO's Televizier maar omdat getracht wordt vooral de oorzaken bloot te leggen. Voornamelijk gaat het dus om de achtergronden De keus van de sa menstellers viel op een Jongeman uit Limburg, die als woordvoerder of contactman in iedere aflevering op daagt De twintigjarige Jacques is betonvlechter van beroep, zoon van een ex-mijnwerker en is ex-deü- quent. Hij was regelmatig werkloos, thuis was er veel ruzie. HIJ zegt: „Ik was ADVERTENTIE het zwarte schaap van het gezin. Ik was meer op straat dan thuis, altijd lag ik in conflict met mijn vader. Zo is het gegroeid, tot ik dingen deed, die ik niet betreur, maar die ik als ik het over kon doen niet zou doen Toen bij dat alles kwam dat zijn verkering uitging, raakte hij los, van kwaad tot erger, zodat hij wegens diefstallen tot twee maanden gevan genis werd veroordeeld. Dat was de eerste maal. Toen hij vrij kwam en weer geen werk kon krijgen sloot hij zich aan bij jeugdbendes en pleegde winkel diefstallen. Daarna volgden bank overvallen. Toen sommigen uit de groep hoogmoedswaanzin kregen en met briefjes van honderd hun siga retten aanstaken en fooien van zes tig gulden aan taxichauffeurs gaven werd de groep gepakt. Precies weet Jacques het niet meer, maar zo onge veer vier jaar bij elkaar heeft hij in de gevangenis gezeten Niet de juiste kant Toch is het nu goed gekomen met hem. maar hij zegt: „De hoofdschul dige ben ik zelf. ik vind het helemaal met erg dat ik gestraft ben. maar de juiste kant van de zaak wordt niet aangepakt. De mensen sturen Je van het kastje naar de muur." Daarmee doelt hij op de oorzaken, de achter gronden. de schuldvraag. Jacques nogmaals. „Ik heb wel inge zien dat ik helemaal niet goed zat. De mensen hebben mij wijzer ge maakt dan ik was. Maar ik heb er geen spijt van dat het zo is gelopen. Het is een goede levensschool ge- |p qezifinen weest De beste, die er is. is de straat" tanen; er kwam een eind aan het rijke roomse leven. Via een Amfü Privé' Kekemyy kun je het- dineetje, van we<$e.je. eente .jalaftt meT een betaal cheque betalen (V«w Jc cvtmc keer naar Je Amnv Juv In volgende afleveringen leidt Jac ques de kijkers naar de straatgroe- penwerker. die hem veel steun heeft gegeven, en naar de gevangenis, waar hij met gedetineerden praat over hun ervaringen. Een hele afleve ring is gewijd aan het straatgroepen- werk Dat wil zeggen dat welzijns werkers de straat opmoeten om de Jongeren op te zoeken in calé's, bars en patatkramen. IKON licht nog toe dat de keus op Limburg viel, omdat in het midden van de Jaren zestig de sluiting van de mijnen veel werkloosheid teweeg bracht. Duizenden mijnwerkers kwamen op straat te staan en velen van hen zijn nog steeds zonder werk De mijnsluitingen zijn nog altijd overal voelbaar Limburg mag dan op zoek zijn naar een nieuwe econo mie. veel schot zit er nog niet in Ook het gezag van de kerk ging in die tijd De situatie veroorzaakte ook in de gezinnen grote moeilijkheden. Het gezinspatroon heeft van oudsher een sterk traditionele inslag in Limburg. De vrouw is de centrale figuur die alles regelt; de man verdient de kost. en oefent af en toe discipline uit. Toen veel mannen werkloos werden, werd dit ritme doorbroken Vader kwam plotseling over de vloer en ging zich met allerlei zaken bemoei en. Dat leidde tot veel conflicten, vooral omdat hij de aansluiting mis te met de belevingswereld van de jongere generatie. Men vraagt zich dan ook niet voor niets af of de mijnsluitingen van invloed geweest kunnen zijn op de agressiviteit van de jongeren in Lim burg Om zoveel mogelijk eigen pro gramma's te maken, heeft IKON- televisie deze hele serie in zwart-wit gemaakt uit oogpunt van een effi ciënt beleid. De eerste uitzending is. (Als een trein naar de Amro, dus.) Radio vandaag HILVERSI M I (2» m en FM-kanalen» 7 00 Nieuws 7 02 Het levende woord 7 OS (S. H^n» van Wilhgenburg lichte mu/iek (7 30 Nieuws i S 30 Nieuw» 8 36 Gymnastiek voor de huisvrouw 6 46 IS) Anne van Esmond, gevarieerd programma (10 30 Nieuws) II 00 Kers Schilperoort. gesprek 12 00 (S) Hans v Willigen burg gevarieerd program ma (12 26 Mededelingen 12 30 Nieuws) 14 00 (S) Anne Kgmond gevarieerd pro gramma (15 30 Nieuws I IC 00 iS> Spreek uur 17 00 (Si Souvenirs 17 30 Nieuws 17 32 Echo maga/ine actualiteiten 18 00 Niet al les staal in de folders, toeristische informa tie 16 19 PP Uitzending van de BP 18 30 Nieuws 1641 MarktbencMrn 18 44 (Si Filmklapper 19 30 (Si Edwin Rutten. lichte HILVERSUM III (446 m en FM kanalen) EO 07 02 (Sl Tijdsein. 07 55 (S) EO-Metter muziek 20 00 (SI In antwoord op uw schrij ven 22 00 (Sl Als het kijkglas maar vol is. amusementsprogramma 22 25 Overweging 22 30 Nieuws 22 40 (S) Goal. sportprogram ma 23 55-24 00 Nieuws HILVERSUM II1402 ro en FM-kanalenl 7 00 Nieuws 7 11 Ochtendgymnastiek 7 20 Te Drum Laudamus 7 54 Op de man af Evan gelisch commentaar 8 00 Nieuws 8 II Hier en nu 8 25 Vandaag vrijdag 9.00 Poli Hek en samenleving NOS 9 10 Spiegel van Belgie 9 35 Waterstanden 9 40 Schoolradio 1000 Duidelijke taal brieven van luiste raars 10 30 NOS-Jazaportret 11 00 Nieuws 11 03 Meer over minder De stem van de sprekende minderheid 12 30 Rechtoprecht 12 49 OVERHEIDSVOORLICHTING Uit zending voor de landbouw 13 00 Nieuws NCRV 13 II Hier en nu NOS 13 30 Vonken onder de a» Nederlandse volksverhalen en volksgebruiken 13 45 Onder de Groene Lin de Liedjes en baliaden. 14.00 Repertorium van de NOS koren en orkesten 15.00 De boodschap, verhaal 15.30 Ingesloten uit gesloten programma over gedetineerden 1545 Zoeklichjt op Nederland (1600 Nieuws» VPRO 17 00 Welingelichte Knn- gen Journalisten bespreken politieke aktu- •ilileiten 17 45 SYMBIOSE 17 55 Medede lingen 18 00 Nieuws VPRO 18II Embar go aktualiteiten 18 45 God s Eigen Radiop rogramma Betreft Kunst ed. NOS 19 50 Den Haag volgende week 20 00 Nieuws 20 05 (Si Europees Concertpodium 22 15 S Musicultura. 23 00 (Sl Met het oog op mor gen. met om 23 05 Aktualiteitenoverzicht Radio-TV. 23 10 De krant van morgen 23 20 Den Haag Vandaag 23 S2 Even op adem komen 23 55-24 00 Nieuws daad-Memo 08 03 IS) Tijdsein 09 03 (Sl De muzikale fruitmand 10 03 (Si Te elfder ure TROS 11.03 (S) Verzoekplaten 12 03 (S) TV vandaag 10.55 Open schoot/TELE AC Werken met het thema Schotmg «at het.waan' 16.16 tiliac. Lm Gamma* leeShamakng 16.44 NOR: 0* Fake*»*'** 16 55 NOS Journaal 19.04 NCRV: PommetieHodeprnp 19.56 Wonderkoe werekJ 20.20 Kojak. tv-sene 21.06 O* rechter is ie Inker Amerikaanse 21 35 nos.-tourna* 21s0 ncrv: Oanwl wayectwg Mmportret 22.30 te* overdenking 22.35 Praten met de munster-president 23.00 IKON: Jeugd en agressief gedrag 23.25 NOS: Journaal NEDERLAND II 10.46 NOS: Paspoort uitormabe voor Speniaarden II5S Journaal 19.04 VARA: Vrouwenptaneet Medusa, science 19.30 Natuur en de mens 20.00 NOS: Journaal 20.25 VARA: Klaverweide, tv-sene 21.15 VARA visie opinieprogramma 22.10 Les grandes manoeuvres (De grote parade». Franse speelfilm 'K ZQL par LPtOO 9<rr oexneto c»o eR «r* ooo oee wé v*c po *100 PtoTOCK- mwö oflo t6 KUMfOC0 TpwGlO! 1206: Toen de boekhandelaar G. van Uylen het pleintje voor de smidse zag. keek hij als door de donder getroffen rond. Hij stapte uit zijn auto. dribbelde nerveus een paar passen naar rechts, liep toen weer terug naar links, en mompelde: „Verbazingwekkend! Er lijkt vrijwel niets veranderdvrijwel niets Maar toch scheen er iets te zijn. dat hem niet beviel. Mis schien doen we er zelfs beter aan te zeggen dat er iets NIET was, wat hem niet beviel. „De trapgevel ont breekt mompelde Gozewijn. Om deze constatering te toetsen, haalde hij een oude gravure uit zijn zak, die hij voorzichtig openvouwde. „Juist zei hij toen. „Dit is het huis. Het huis Uylenborgh. Maar de trapgevel ontbreekt. En wat is het huis Uylenborgh zonder trapgevel?" Deze vraag kunnen wij onmogelijk beantwoorden, en daarom volgen wij de heer G. van Uylen maar liever naarbinnen. Het is duidelijk, dat de boekhandelaar zichzelf had op z, zeld tot een staat van hevige o ding. Hij rende tenminste lav de smidse binnen en riep: „We kerloot! Wat heeft U met mijn gevel gedaan?" Smidje Verhit kreeg er bijna pijnlijke oorsuiz van en antwoordde: „Uw trapg^, Weet ik veel van uw trapw Breek me de mond liever niet over de trapgevel hier. want ses! Als ik da4r nog aan denk zoals gezegd, vanavond. De volgende is op dinsdag 25 oktober, en de daar opvolgende steeds weer op de ko mende vrijdagavonden. ADVERTENTIE Via een Amro Pnve" Rekenmcf kun je je.-trein- d abo wiÊirienK wei-eeg betaalcheque betelen. Nederlandstalige top. 10 NCRV 1330 (S) Pop-contakt, met de Nationale Tip-30 15.03 (S) Elpee pop NOS: 16.03 (S) Nationale Hit parade 18 03 De vacaturebank 18 10 (S) NOS-maal VOO 19 03 (Si Nederlandse top- 40 VPRO 20 00 (Sl VPRO-vrijdag op-drie 23 02 (S) Amigos de Musica AVRO 01.02 (S) Radio Pandora 02 02 (Sl Blues, ballads beat 03.02-07 00 (S) 'n Nachtje AVRO HILVERSUM IV (FM-kanalen) NOS. 07 00 Nieuws 07 02 (S) Vroeg klassiek 09 00 Nieuws 09 02 (Sl stof van eeuwen 10.00 (S) Vrijdagochtendconcert klassieke muziek 12 00 (S) Van het Nederlands Concertpodi um EO 13 00 (S) Klankspiegel concertge- bcuren uit heden en verleden 14 00 Nieuws 14 02 Klankbord 14 20 (S) Nederlandse or gelcomponisten en hun orgels 14 45 (S) Woord der waarheid. VPRO 15 00-17 00 (Sl Muziek-op-vier Theo Loevendie. musicus en componist. 23.55 NOS: Journaal 119 „Nee kerel," protesteerde Paul, „ik wil geen profijt trekken van jouw dood. Heb je geen familie, die je als rechthebbenden kunt aanwijzen?" Maar Jimmy zei, dat zijn hele fami lie doorgewinterde Tories waren, die zich zouden generen voor een boek over een revolutionaire beweging. „Trouwens," ging hij verder, „je krijgt het geld niet, je moet het alleen maar beheren. Zij hebben me gezegd, dat het boek hier en in Ame rika wel goed zal worden verkocht en toen kreeg ik het idee om jou in te schakelen bij een plannetje. Dat boek moet in de loop van de jaren voldoende opbrengen om een jon gen of een meisje te laten studeren. In het contract staat, dat die jongen of dat meisje door jou moet worden aangewezen en dat zij moderne ge schiedenis en filosofie moeten gaan studeren; jij bent alleen maar de beheerder van het fonds." „Dat verandert de zaak, ik vind het een geweldig idee. Waar moet ik kandidaten zoeken?" „Onder de kinderen van Je pachters, of als die er niet zijn, onder die van onze trouwe aanhangers in het kies district, van iemand die ons altijd heeft gesteund." „Laten wij hopen, dat Jij zelf dit fonds kunt beheren," zei Paul, maar Jimmy zei: „Dat geloof je zelf niet, Paul. Het is met mij gedaan, dat weet ik best. Ik heb alleen maar in deze operatie toegestemd, omdat ik weet, dat ik die niet overleef. Het heeft geen zin de zaak langer te rekken; ik zou iedereen tot last zijn. Dank zij jou, Claire en Mary heb ik nog een paar fijne jaren gehad. Maar nu moeten wij afscheid nemen." Paul wist beter dan wie ook hoeveel pijn Jimmy de laatste jaren had geleden en hij mocht alleen dank baar zijn, als er aan dat lijden een eind kwam, maar toch kon hij niet direct antwoorden. Tenslotte zei hij: „Wij hebben het goed gehad. Jim my, vanaf die eerste avond dat je bij mij binnenviel; Jij zag er toen veel meer uit als een landheer dan ik ooit heb gedaan. Ik heb enorm veel van Je geleerd; jij hield me op de hoogte van wat er buiten het dal gebeurde en jij hebt voorkomen, dat ik hele maal dorps ging denken." „Al bij al had jij het van het begin af bij het rechte eind. Paul. Zo heb ik er niet altijd over gedacht, maar nu weet ik het zeker. Als je het maar redt." „O, ik geloof dat wij al weer over het dieptepunt heen zijn", antwoordde Paul Het trof hem. dat Grenfell in zijn laatste uren aan het dal dacht, net als John Rudd dat had gedaan. Hij nam afscheid, zeker wetend dat hij Jimmy Grenfell nooit meer zou spreken Vierentwintig uur later kreeg hij een telefoontje, dat Gren fell tijdens de operatie was over leden. Zo gauw het nieuws bekend was, kwam ds. Horsey naar Paul. Hij zei, dat Grenfell de wens te kennen had gegeven in het dal begraven te wor den. „Hij kwam toch uit het noor den", zei Paul, „maar het doet me goed. dat hij zich hier zo thuis voel de, dat hij er ook zijn laatste rust plaats wil hebben. Hebt u het hem toegezegd?" „Ja. ntuurlijk. Hij was een van de weinige politici, die bij zijn verkie zingstoespraken uitging van de Bergrede. Er zijn er niet veel meer zoals hij, meneer Craddock. Komt woensdag u gelegen?" Paul besprak de regeling met de dominee Toen die vertrokken was. pakte hij het dagboek om Grenfells dood daarin aan te tekenen. Maar Claire was hem al voor geweest: „Vandaag overleed op vijfenzestig- larige leeftijd James Grenfell. parle mentslid voor Paxtonbury van 1904- 1929. Hij heeft zijn laatste doorgebracht op Shallowfoi daar zijn geschiedenis van het tisme voltooid. Hij was een man, betreurd door alle be1 van het dal en vooral door ons, die jaren zeer bevriend met hei geweest". De bewoordingen ti Paul; hij kon er niets aan toevd Hij ging naar de kamer, waar Jj had gewoond en tot zijn verq vond hij daar Mary, die zo ven was in het manuscript van Grd boek, dat zij hem niet hoorde nenkomen. Hij wist dat MarJ graag gedichten las. maar een] over politiek had hij haar nooij lezen. Toen zij hem zag glimlachen. „Nou ja. dit is dan eens een onderwerp. Ik heb nog nooil boeiend boek gelezen. Hebt u gelezen?" „Het klad. Waarom vind je boeiend?" „De manier waarop de mensei den, de arbeiders en de strijd hebben moeten leveren. Dai hoorde Je op school niets Dai stond de geschiedenis alleen uit koningen en veldslagen ei desverdragen". „Dan heb je wel een oudei docent geschiedenis gehad!" „Nee. in ernst. Ik heb er nool gedacht, dat dit allemaal nogj zo kort geleden gebeurd is gebeurd tijdens het leven i vader en grootvader Derwent maakt het allemaal zo boeieni als je aan het dal denkt. Begi wat ik bedoel?" Wordt vei Horizontaal 1. aantekenboek. 2. plaats aan de Rode Zee-editie (afk.i - meisjesnaam. 3. oorzaak-zwemvo gel. 4 hemellichaam-troefkaart-Eer- waarde Heer (afk. Lat 5. tijdperk- rivier in Zwitserland-Oriënt Express (afk 6. voorzetsel-droog-water in N Br-bijwoord. 7. rivier in Duits- land-rund-Europeaan, 8. meisjes- naam-scheepsvloer-ik (Lat.). 9. tij ding-hulpmiddel op schepen. Verticaal 1. kort muziekstuk-gewel dig. 2. plaats in Gelderland-baan voor balspel-projectieplaatje. 3. ho ningdrank-vaarwel-voertuig. 4. las- ten-regel 5. klppenloop-dwaas- grondsoort. 6 denkbeeld-soort-vo- gel. 7 Engels bier-vrouw van Jacob- plechtige gelofte. 8 zijtak Rhöne- lichte bedwelmlng-bevel. 9 klim- werktuig-kever. Oplossing vorige puzzel Hor. 1. 4. k.o. 5. op, 7. last, 9. elan. 11 ene, 14. air, 16. eb, 18. er. 19. te.) 21.de, 22. Og. 23. el. 25 do. 27 moe. 31. bal. 33. rede, 35. does,: 39. er. 40. leger. Vert. 1. ros. 2. ka. 3. tol. 4 ksü paar, 7. la. 8. te. 9 Ee. 10. Ni 11 13. na, 15. regel. 17. bel. 18. e< ever. 24. go. 26. ober. 28. er. 2 30. ed. 32. as. 34. dal. 36. oer. 21 1 2 3 4 S 6 7 8 2 3 4 S 6 7 8 9

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 4