'Noodzaak totstandkoming kabinet
dwingt ons tot deze opstelling'
PvdA
De tekening van een lezer
DICHTBIJ
VERDER
Commentaar
het veld
'lanaal
Ri[25km
méér per
vollefank.
M@bilD
de olie die
benzine
bespaart.
Zon en mist
J boekje vol eigenwijze katten
stuur een brief
lieve koningin
bejaard
iTERDAG 15 OKTOBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
militaire strategen uit de groot-
landen van de NAVO zijn over-
gd van het nut van de neutronen-
Er is eigenlijk nog maar één
ierpaal om dat ding in te passen
|het wapenarsenaal van de NAVO
dat is de publieke opinie in de
igesloten landen. Dus is er voor
lig voor een niet-militaire strate-
i t gekozen. Eerst moeten de gees-
rijp gemaakt en dan zal men wel
er verder zien.
oe dat proces van het rijp maken
in de geesten zal verlopen, heeft
secretaris-generaal van de
AVO, onze landgenoot Luns,
(cn terloops aangeduid. Het is niet
^fcist, zo zei hij, het wapen als bom
v in te duiden. Er is veel meer
frake van een granaat, die bij de
tillerie in het veld in gebruik is.
JN fat Luns hier zegt, is maar een
✓"alve waarheid en dat zou wel eens
;er kunnen zijn dan een hele»
igen. Als het namelijk waar is,
l die hele neutronenbom niet
eer is dan een granaat in het veld,
in ligt het voor de hand dat straks
'"jfc beslissing over het al-of-niet ge
bruiken van dat wapen in het veld
il worden genomen. Voor het ge
lik van de grote strategische
omwapens zijn allerlei waarbor-
n ingebouwd waardoor de uitein-
:!ijke beslissing over het gebruik
handen ligt van de politici
Z3Éensen van wie wij mogen aanne-
b en dat zij in langere termijnen
enken dan het winnen van één
yJ rldslag.
c aanleg van de eerste (cn ver-
ai oedclijk laatste) Amsterdamse
trolijn is van het begin af aan
tjicn zaak van grote eensgezindheid
te&wccst. Het was dan ook niet te
wachten dat de opening van ..dit
d j dm bare infra-structurclc werk",
tfwls de minister van verkeer en
Herstaal deze metrolijn noemde
n eendrachtig en hooggestemd
.lijn zou worden.
lat hier cn daar een actiegroep van
Y to /«u laten horen stond eigenlijk
l/iij voorbaat vast. En op zichzelf
Sn men er ook niet zoveel bezwaar
Ogen hebben, want al is de metro
1
Het (politieke) gevaar van de neu
tronenbom is nu juist, dat het niet
meer is „dan een granaat in het
veld" en dat de beslissing over het
al of niet gebruiken ervan weieens
kunnen worden gevoed door argu
menten, die niet verder gaan dan
het winnen van die ene veldslag,
waarvoor men nu net „in het veld"
staat.
Wie moet dan de consequenties van
een dergelijk gebruik overwegen?
Want laat niemand zich op dit punt
iets wijsmaken: het gevaar is levens
groot aanwezig, dat die ene neutro
nenbom, die ..granaat uit het veld"
zal dienen als de lont om de zware
strategische atoombewapening tot
ontsteking te brengen.
Er is niemand, die op dit ogenblik
die consequenties kan overzien
niet de officier in het veld. niet de
strategen in de hoofdkwartieren en
niet de politici in hun ministeries.
Als Luns met zijn uitlatingen, over
de publieke opinie bedoelt, dat de
mogelijke consequenties van de op
stelling van „zo'n granaat in het
veld" breed moeten worden uitge
meten én overwogen in de politieke
hoofdkwartieren van de NAVO-
landen, dan heeft hij gelijk. Maar
als hij zonder meer bedoelt, dat de
mensen in de NAVO-landen moe
ten leren leven met „neutronen
bommen in het veld", dan dient er
ernstig tegen deze uitlating te wor
den geprotesteerd.
technisch gezien een hypermodern
kunstwerk, de aanleg heeft voor
veel bewoners langs de aanlegrou-
tcs zeer veel blijvend ongerief met
zich meegebracht.
Des te meer moet het worden be
treurd dat een enkele actiegroep
niet het niveau van een meer ludie
ke aanpak wist te bereiken en er
niet voor terugdeinsde om met zak
jes menie en tomaten in de richting
van het kroonprinselijk paar te
gooien.
Acties op dit niveau kan men alleen
maar met banaal bestempelen.
Informateurs Verdam en Vrolijk in brief aan fractieleiders:
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De beide informateurs, mr P. J. Verdam en mr M.
Vrolijk hebben de fracties van PvdA, CDA en D'66 het voorstel
van een zetelverdeling gedaan op basis van de verhouding 8-7-1.
Zoals bekend is deze verhouding door het CDA „onaanvaard
baar" genoemd. Beide informateurs hebben haast. Het is hun
diepe overtuiging dat viereneenhalve maand na de verkiezingen
het land op de kortst mogelijke termijn een volwaardig parle
mentair meerderheidskabinet nodig heeft. Zij menen ook dat het
uitermate ongewenst is dat tal van ingrijpende beslissingen aan
een demissionair kabinet worden overgelaten. Het voorstel dat
de beide informateurs aan de drie betreffende fracties hebben
doen toekomen, luidt in de letterlijke tekst als volgt:
„Er bestaat naar onze mening geen
verschil van opvatting over de nood
zaak dat de verkiezingsuitslag zich
weerspiegelt in de samenstelling van
het kabinet. Evenzeer is het noodza
kelijk dat ieder van de partijen op
welker steun dit parlementaire kabi
net zal zijn angewezen. zich in vol
doende mate daarin zal kunnen her
kennen. Tenslotte zal er overeen
stemming bestaan over de noodzaak
dat juist dit kabinet dat zo vele
zwaarwegende beslissingen zal die
nen te nemen een goed team vormt.
Hierin zal de bereidheid tot loyale
uitvoering van het regeerakkoord
een belangrijke rol spelen.
Gelet op de verkiezingsuitslag ach
ten wij het vanzelfsprekend dat bij
de toedeling van de portefeuilles het
minister-presidentschap zal toeval
len aan de lijsttrekker van de PvdA
tevens demissionair minister-presi
dent. Op basis van de behaalde re
sultaten bij de verkiezingen is ook
niet duidelijk te maken waarom de
lijsttrekker van het CDA. de toen
malige vice-minister-president en
minister van Justitie niet zou kun
nen terugkeren. Tenslotte rechtvaar
digt de opstelling van D'66 vóór de
verkiezingen en de daarop behaalde
verkiezingswinst de deelname van
die partij aan het te vormen kabinet.
Gelet op de informatie die wij giste
ren van u mochten ontvangen ach
ten wij het tegen de achtergrond van
het onderzoek van de Informateurs
Veringa en Den Uyl weinig zinvol in
gezamenlijke besprekingen opnieuw De informateurs Verdam en Vrolijk (rechts) ontvingen gistermorgen de fractieleiders Van Agt
alle mogelijkheden ten aanzien van (CDA), Terlouw (D'66) en Van Thijn (PvdA),
de diverse verdeelsleutels af te tas-
ten. Evenmin hebben wij het nuttig
geoordeeld u voorstellen voor te leg
gen die niet uitgaan van 16 minis
terszetels.
De noodzaak van de totstandko
ming van een kabinet op de kortst
mogelijke termijn dwingt ons tot
deze opstelling. Wij willen u niet
verhelen dat wij bij onze directe
confrontatie met de stand van za
ken en de daarin aanwezige verstar
ring een gevoel van schrik niet heb
ben kunnen onderdrukken. Verdere
vertraging in de kabinetsformatie
wordt buiten de kring van de direct
betrokken politici niet meer begre
pen en wordt naar ons oordeel ook
onvoldoende door zakelijke motie-,
ven gerechtvaardigd. Wij achten dat
een gevaar voor onze parlementaire
democratie.
Gelet op de politieke situatie na de
verkiezingen van 25 met 1977 zijn er
naar ons oordeel voldoende zakelij
ke argumenten voor een zetelverde
ling op basis van de formule 8-7-1.
Voor ons weegt daarbij in het bij
zonder het argument dat binnen ons
meerpartijenstelsel bij de vorming
van een coalitiekabinet de noodza
kelijke duidelijkheid voor de kiezer
met name gevonden zal moeten wor
den in het leggen resp. verschuiven
van accenten op basis van de verkie
zingsuitslag. In de formule 8-7-1
komt dat accent tot uitdrukking.
Tevens biedt deze formule een rede
lijke kans dat het kabinet direct
vanaf zijn optreden het politieke
klimaat zal aantrekken waarin de
noodzakelijke beslissingen kunnen
worden genomen.
Ons voorstel luidt:
PvdA: Algemene Zaken, Buiten
landse Zaken, Binnenlandse Zaken,
Onderwijs en Wetenschappen, Fi
nanciën, Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, Volksge
zondheid en Miliehygiëne, Techno
logie en Wetenschapsbeleid.
CDA: Justitie, Defensie. Volkshuls-
vesting en Ruimtelijke Ordening
Verkeer en Waterstaat, Landbouw
en Visserij, Sociale Zaken, Ontwik
kelingssamenwerking.
D'66: Economische Zaken.
WIJ zouden het op prijs stellen uw
reactie schriftelijk gemotiveerd met
de door u eventueel gewenste amen
dementen vóór zaterdag 12.00 uur te
ontvangen.
Wij vertrouwen erop dat deze ter
mijn u voldoende gelegenheid geeft
voor beraad in uw fractie."
Het partijbestuur van de PvdA
heeft in reactie op de uitspraak vóór
de republiek een aanhankelijkheids-
betuiging aan koningin Juliana uit
gegeven. De verklaring van het par
tijbestuur was als volgt:
„Diep in ons hart zijn wij socialisten
tegen erfelijk leiderschap. Het par
tijbestuur acht het niet opportuun
dat in ons beginselprogram vast te
leggen. Het congres besliste anders.
Natuurlijk betekent dit niet. dat de
Partij van de Arbei in haar politieke
opstelling op korte termijn tot een
andere opstelling op dit punt zal
komen. Koningin Juliana verdient
ons aller achting en wij hopen haar
nog lang als Koningin te houden.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, «turen aan: Trouw, jury
Amsterdam. Naam en adres aan achterzijde vermelden. Voor geplaatste
Postbus 659,
r een boekenbon.
HET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
Heel anders dan donderdag lag
het noorden gisteren de hele dag
in de schaduw. Nu geen zon
meer maar een lage grauwe stra-
tusbewolking op 100 en 200 me
ter. Gevolg: stilstand van de
kwikdraad op 9 a 10 graden. In
het midden en zuiden haalde de
thermometer wel hogere stan
den, onder meer op de Veluwe,
in Utrecht en Zuid-Holland waar
het om vier uur 's middags 12 tot
13 graden was. In zuid-Limburg
werd het 14 6 15 graden onder
een cirrostratusdek op 6000 me
ter hoogte. Ook de Belgische
kust had 14 tot 15 graden. In
Duitsland was de zaak ook nog
al verdeeld: 9 tot 10 graden in
het noordwesten onder een
„Hochnebel", maar elders 13 tot
14 graden. Engeland had het iets
warmer vooral ten noorden van
Londen en aan de zuidwestkust
met 18 graden. Kou voor de Lap
pen: om vier uur meldde Klruna
13, Sodankyla Ivalo in
noord-Flnland -9 graden met
sporadisch wat sneeuw hier en
daar in Finland. In Helsinki
werd het ook kouder: om het
vriespunt midden op de dag.
Weerkaart nummer 8555 uit Pa
rijs liet zien dat grote delen van
het continent zonneschijn had
den maar dat zich boven de
randstaten en west-Rusland een
wolkenzóne bevond evenals bo
ven zuid-Itallë delen van Alba
nië en Griekenland. Voor de
westkust van de Britse Eilanden
bevond zich een langgerekte
maar smalle wolkenzóne waar
uit het in Ierland plaatselijk re
gende, reikend tot IJsland. Mid
den op de oceaan bevond zich
een veel belangrijker wolken- re-
gengebied samenhangend met L
funk uitdiependemelT de" ZSttSLESttS
SThuï'van hetRw«J' TpS^n
sche bemanning van het weer- J
schip Charlie rapporteerde hoe rSt p™
het nnhti het 7ee-onnervlflk wav maandag nog wel. Ook Enge-
wi '»nd blijft binnen het grote
V,Ql:2. rw.rrt^ter «i mool-we.rgeblfd, alleen Ierland
Si 1 I sJZ en Schotland, vooral de westelij-
een 4 6 5 mb in drie uur ujö
zakkend weerglas De golven ÏÜLÜ5
waren er vier tot vijf meter hoog ^{Jeu^e regeiT
Voor de Lage Landen is die de
pressie-activiteit geen reden om Nu de depressies niet eens meer
het weekend weer met rimpels tackelen en de hogedrukgebie-
in het voorhoofd tegemoet te' f*en gezond blijven, zou men
zien. De hogedrukgebieden blij
ven sterk: een boven Polen en
een ander nog wat toenemend
maximum boven de Finse golf.
kunnen overwegen dit weekein
de de natuur in te trekken. De
kans op mooi zonnig weer is
's middags groter dan in de och-
De standen zijn daar op gelopen tend vanwege de mist die plaat
tot boven 1031 m.b. Die hoge- vrij lang kan blijven han
gen. Het lijkt mij, dat de mlst-
kansen de komende dagen eer
der iets kleiner dan groter zullen
worden ten dele door het wat
toenemende luchtdrukverval
tussen 8kandinavié en Oost-Eu
ropa enerzijds en de zeegebie
den ten westen en zuidwesten
van Ierland anderzijds. De wind
richting zal zijn tussen zuidoost
en later zuid.
Achteraf blijkt dat tijdens de
zware regens van 18 augustus In
het zuiden Maarheze de KNMI-
post is geweest met de grootste
ermaalhoeveelheid te weten 85
mm. In mijn particuliere verza
meling staat als topstation te
boek Papendrecht met 77 mrp.
maar dan op de 23ste augustus.
Op 5 augustus viel er in het
Zweedse Ramsele nog veel meer
namelijk 126 mm, ook binnen 24
uur. in Karlstadt toen 58 mm.
HOOGWATER zondag 16 oktober V1U-
Mngen 3 44 16 04. HarlngvUeululzen 4 08-
16 23, Rotterdam 6 04-18 10. 8chevenlngen
4 58-17 17. Umulden 5 35-17 54 Oen Hel
der 10 03-22 38. HarUngen 0 00-1204. Delf
zijl l 52-14.11.
HOOOWATER. maandag 17 oktober
VliMlngen 4 28-18.51. HartngvlleUlulzen
4.51-17 10. Rotterdam 6 44-10 02. Scheve
nlngen 5 41 18.00. IJmulden 621 18 40,
Den Helder 10.34-23.00. Harlingen
0 35-12 45, Delfzijl 2 32-14 58
Vervolg van pagina I
Het partijbestuur vindt het congres-
besluit minder gelukkig, maar het
zal geen verandering brengen in
onze opstelling."
Aldus het partijbestuur van de
PvdA.
CHU-voorman Kruisinga die op het
congres aanwezig wa.s, reageerde
als volgt: „Ik betreur het besluit, ik
had niet gedacht dat de Nederland
se socialistische partij zich zo duide
lijk tegen de monarchie zou uitspre
ken." Kruisinga wilde zich niet uit
laten over de vraag, of deze uit
spraak Invloed zou hebben op de
dagelijkse politiek.
Kennelijk geschrokken van zijn ei
gen uitspraak besloot het congres
later op de avond, dat de voorkeur
voor de republiek vanuit het politie
ke program voor de kortere termijn,
verhuizen moest naar het beginse
lenhoofdstuk in meer algemenere
zin.
[onder redactie van Loes Smit
'at valt er over katten te zeggen?
1 veel. maar misschien nog
neer als je over je eigen katten
rertelt en fantaseert. Dat laatste
?n leed kennelijk B. Kliban, want
t lorton. Nitty en hun moeder Noko
^ane the Snake alsmede Burton
us tie („vroeger geen familie, nu
el") aan wie hij zijn katten-in-
eeld-boekje opdroeg, moet hij van
ichtbij kennen. Zijn boekje, dat
ïuwelijks tekst, maar des te meer
ïttentekeningen en -cartoons be-
iat. is nèt vertaald en wel bij De
'armonle in Amsterdam ver
benen.
Igenlljk heeft het boekje geen ti-
i Die titel is de complete definitie
»n het woord ..kat", zoals die in de
ikke Van Dale staat en dus tame-
Ik lang: „kat. v. <m.i (-ten), 1. be-
fnd viervoetig huisdier uit de fam.
tr katachtigen van de orde der
•ofdieren (Felis ochreata domesti-
»i. met dichte, zachte pels; zowel
de naam voor beide geslachten als,
in "t bijz. voor het wijfje". De ge
noemde poezen, aan wie het boekje
is opgedragen, hebben in de Neder
landse versie ook Nederlandse na
men gekregen: Spleetje, Bolletje,
Ali, Mina, Dikke. Roetje, Poetie en
Purre.
Kliban laat zijn katten optreden
ais kunstschilder, circusartist, au
toband, sfinx, duizendpoot, Mao,
muis, handtas, psychiater en nog
veel meer. Hij geeft een lijstje met
„kattenwoorden" (bijvoorbeeld:
nou? wou, snaai en kabbel jou) laat
een kat zien als „blaffer" (in de
vorm van een pistool), als woestijn-
dier (met twee bulten) en als ver
troetelde zieke in bed. die een ko
lossale vis van de baas krijgt geof
freerd Als zijn katten zich net zo
eigenzinnig gedragen als op de car
toons. mag Kliban van geluk spre
ken dat ze hem nog in zijn eigen
huis dulden. Al die katten samen
zijn te koop voor 14,50.
Een van B. Klibans verwende katten
wil zijn boek wel even opzij leggen
om een smakelijke vis in ontvangst
te nemen. Een illustratie uit het
boekje vol eigenzinnige katten in
beeld.
In Nederland en België deed hij
vakbondswerk, maar in zijn vader
land Marokko is de 34-jarige El
Houcine ben Ali El Manouzi ter
dood veroordeeld De aanklacht:
samenwerking tegen de veiligheid
van de staat. De aanleiding: El
Houcine en een aantal van zijn
familieleden zijn aanhangers van
de oppositie in hun land.
In het begin van de Jaren zeventig
was bet erg onrustig in Marokko.
Nu eens werden de oppositiepartij
en verboden, dan weer toegestaan
Vooral de Union Sociallste des For
ces Populaires, waarvan El Houci
ne en zijn familie lid waren, had het
hard te verduren. Naar verluidt zijn
duizenden leden voor kortere of
langere tijd gevangen gezet. In 1971
vond het grote proces van Marra-
kesj plaats waarop El Houcine tot,
de doodstraf werd veroordeeld. Bij'
verstek, want hij was er toen niet.
Maar het Jaar daarop werd hij in
Tunesië opgepakt en in de Marok
kaanse ambassade in Tunis vastge
houden. Hij zou daar tien dagen
gemarteld zijn. Nadat hij naar Ma
rokko was overgebracht, hoorde
niemand meer iets van hem. Pas in
1975, toen hij uit zijn geheim ge
houden gevangenis wist te ont
snappen, had El Houcine weer even
contact met de buitenwereld, maar
dat duurde niet lang: een week
later werd hij alweer gearresteerd.
Hij is op dit ogenblik nog in leven,
maar de Marokkaanse autoriteiten
weigeren te zeggen waar hij gevan
gen wordt gehouden. Waarschijn
lijk willen ze verhinderen dat El
Houcine een nieuw proces krijgt:
een buiten zijn aanwezigheid ver
oordeelde heeft volgens de Marok
kaanse wet namelijk het recht om
zich alsnog persoonlijk te verde
digen.
Beleefde brieven zo mogelijk in
het Frans waarin wordt aange
drongen op een nieuw proces voor
El Houcine ben Ail El Manouzi.
kunnen gestuurd worden naar Son
Excellence M. Abbes Kaissi. Minis-
tre de la Justice Rabat, Marok
ko; Sa Majesté ie Roi Hassan II
Palals Royal - Rabat, Marokko;
L'Ambassadeur du Royaume du
Maroc, Oranjestraat 9. Den Haag.
Aan de laatste kan desnoods in het
Nederlands worden geschreven.
De Wagenlngse studentenvereni
ging Societas 8tudiosorum Refor-
matorum heeft, verontrust door de
lange duur van de kabinetsforma
tie. de volgende brief aan de Konin
gin gestuurd:
„Lieve koningin.
Tot onze grote verbazing hebben
wij in de kranten gelezen dat de
kabinetsformatie stukgelopen is op
de zetelverdeling. Daama hebben
de Informateurs Den Uyl en Verin-
ga hun opdracht aan u teruggege
ven. WIJ, Jongerenvereniging 8SR-
Wageningen, vinden het kwalijk
dat deze heren hun opdracht niet
hebben kunnen volbrengen. We
vinden het onterecht dat ze er nu
mee op mogen houden. Ze hadden
meer de ernst van de situatie moe
ten Inzien en u had hen niet zo weg
moeten sturen. Het is in ons lands
belang dat aan dit gefröbel een
eind komt. Wij raden u aan met alle
Jongens en meisjes eens een gezel
lig middagje in uw tuin door te
brengen. Op onze vereniging zijn
ongetwijfeld enige mensen die wat
bewegingsspelletjes met de groep
willen doen. Wij denken ook aan
een stoelendans met voor de afwis
seling een stoel te veel! Na dit fes
tijn zullen wij er voor zorgen dat er
pannekoeken gebakken zijn. Aan
net einde van de dag zullen, naar
onze overtuiging, alle problemen
verdwenen zijn."
Ouderen worden steeds jonger. Dat
is mooi natuurlijk, maar Je moet
dat ook weer niet overdrijven Ten
minste niet op de manier zoals in
een advertentie in het Amsterdam
se 8tadsblad, een huis-aan-huix-
krant. Daarin roept de algemene
bond van bejaarden „de organi
satie die voor uw belangen opr
komt" de lezers op om zich aan
te melden als lid. Tot zover is er
niets aan de hand. En bent u
ook van mening dat ouderen vol
waardige leden van de maatschap
pij zijn?" aldus de advertentie Ui
teraard; daar zal geen zinnig mens
iets tegenin brengen. Maar nu
komt het. in het allereerste regel
tje „Bent u 50 jaar of ouder?" We
vragen ons toch echt al. of iemand
van 50 jaar al ..rijp" is om lid van
een bejaardenbond te worden. Het
ia natuurlijk prima, als iemand van
65 jaar of ouder zich 50 voelt, maar
omgekeerd
