fan Agt wijst verwijt" heologen van de hand Een paar argumenten 'Kernenergie stopzetten' iok ons land schold veel kwijt °rins Bernhard reikt Groot nieuws" uit De bijbel moet op rantsoen! IDA voerde geen 'blokkade-politiek' inzake abortus" 'Word lid van de bijbel per£Maand-Club Prof. Leenen wenst voor abortus wettelijke regeling eden haalt streep door rekening derde wereld Vaarwel, tot betere tijden! Wie nü intekent, bespaart 5,50! 7ËRDAG 15 OKTOBER 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet 3 )ESTDIJK Prins Bernhard heeft vrijdagochtend op paleis Soest- k als ere-voorzitter van de Bijbel-per-maand-clubhet 500.000ste tmplaar van „Groot nieuws voor u" aangeboden aan het tiendui- idste lid, de heer H. Kobes uit Aadorp (Ov.l. root nieuws voor u". een weergave van het nieuwe testament in de jderlandse omgangstaal, is op dit moment het meest verkochte boek 7J 6 Nederlandse taal. Het verscheen in november 1972 voor hel eerst. „Bijbel-per-maand-club" werd ongeveer vijf jaar geleden opge- At en bestaat uit leden, die door hun contributie het mogelijk "jJ ken. dat ergens ter wereld een bijbel wordt aangeboden. De club anciert vooral bijbeluitgaven in Afrika. Azië. Latijns-Amerika en tst-Europa. Via dit werk komt per jaar gemiddeld 700.000 gulden tchikbaar voot het verspreiden van de bijbel. eV( i de foto overhandigt de Prins het halfmiljoenste exemplaar van Groot tue suws voor u aan de heer Kobes. In het midden Kobes. lke 10 i onze parlementsredactie gelijk," aldus Van Agt. JN HAAG CDA-tractie- rzitter Van Agt heeft zich eren in een uitvoerige brief icht tot zeven theologen, die m CDA ervan beticht hebben <|n blokkade-politiek" te voe- in de formatiebesprekingen r abortus. Van Agt wijst dit wijt van de hand. Hij be- irt het. dat de theologen zijn ingegaan op de rol van ddlA en D'66. „Alleen een af- jke ige beschouwing maakt een Jstjitvaardige beoordeling mo- »nt wil nd ér „Mocht de indruk zijn ontstaan zo schrijft Van Agt in een achttien kantjes tellende brief,, „dat een of meer van de gesprekspartners zich te star heeft opgesteld in die dagen, zich te zeer vastbijtend in de eigen opvattingen omtrent de abortuswet geving, dan verwondert het mij ten zeerste dat daarbij vooral aan de CDA-fractie wordt gedacht." Van Agt wijst er onder meer op, dat het formateur Den Uyl zelf is ge weest die zijn voorstellen als „de laatste" heeft bestempeld. Die voor stellen zouden er schrijft Van Agt De bijbelgenootschappen kunnen het niet meer bijhouden, ze ko men aan het eind van hun financiële mogelijkheden. Vorig jaar ver spreidden ze méér dan 300 miljoen bijbels of bijbelgedeelten. Dit jaar vragen nog meer christenen om een bijbel in hun eigen taal. Dat bete)cent: vele handen blijven leeg, want de bijbel moet op rantsoen. Laat het zover niet komen! Dat kost u f 5,- per maand (meer mag natuurlijk ook). Met dit bedrag steunt u elke maand een bijbelproject ergens in de wereld. We heb ben nu 10.000 leden. Maar om onze plannen voor dit jaar te verwe zenlijken hebben we zeker 3.000 nieuwe leden nodig. Bent u iemand die blij is met de bijbel en deze ook graag aan ande ren doorgeeft? Laat het dan niet bij „graag willen': DOE HET NU! Vul onderstaande bon in en v/ord lid. Dan kunnen we samen het tdeaal verwezenli ken. Voor iedereen een bijbel *ijn eigen taal voor een prijs die hij kan betalen. Ondergetekende geeft zich op als lid van de Bijbel per Maand-Club. Plaats Over de wijze van betaling ontvangt u nader bericht. R2 Deze bon zenden aan: BIJBEL PER MAAND-CLUB Nederlands Bijbelgenootschap. Antwoordnummer 86, Haarlem, Postgiro 343808 toe geleid hebben, dat het kabinet het initiatief tot een nieuwe abortus wetgeving al snel aan het parlement gelaten zou hebben. „Het was meer dan waarschijnlijk, dat het nieuwe kabinet al binnen enkele weken defi nitief de weg van het parlementair initiatief zou kiezen", aldus Van Agt. Dat is uitgesloten volgens het ak- koord-Veringa, dat gesloten werd op de dag, waarop de CDA-fractie de brief van de zeven theologen ont ving. Die zeven zijn prof. dr. E. Schil- lenbeeckx, drs. T. Beemer, dr W. J. Berger, prof dr F Haarsma, mevrouw drs C. Halkes, prof dr Van.Iersel en prof dr H. Kuitert. Van Agt ontkent, dat het voor het CDA verstandig zou zijn geweest te zeggen: in deze gevoelige zaak moet de beslissing uiteindelijk aan een parlementaire meerderheid worden overgelaten. „Zo'n oplossing zou het CDA in een dubbelrol brengen. Ener zijds zou het CDA een volwaardige coalitiepartner zijn, anderzijds een oppositionele getuigenispartij". Hypocriet Het is hypocriet, zo betoogt Van Agt, als CDA-bewindslieden zich zouden onttrekken aan onderteke ning (contraseign) van een uit het parlement voortgekomen wetsont werp, terwijl de CDA-fractie gedu rende de kabinetsformatie de weg zou vrijmaken (door aanvaarding van Den Uyls voorstellen) naar vrij wel algehele liberalisering van abortus. „De beslissing van de bewindslieden zou niets afdoen aan de verantwoor delijkheid, die de fractie tijdens de kabinetsformatie op zich zou ne men", aldus Van Agt. In het geslo ten akkoord is de CDA-beslissing er, in het geval van een wetsontwerp uit de Kamer, mede van afhankelijk in hoeverre de voorgestelde regeling van het abortusvraagstuk rekening houdt met CDA-opvattingen, aldus Van Agt. Naar de mening van de CDA-voor- man wekken de theologen ten on rechte de indruk, dat de CDA-opvat- Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Prof. dr H J. Leenen. directeur van het instituut voor so ciaal geneeskunde te Rotterdam, doet in het blad „medisch contact" van deze week een voorstel voor abortuswetgeving. Het wetboek van strafrecht moet abortus strafbaar stellen, tehzij deze ingreep gebeurt door een arts op verzoek van de vrouw. Zijn er sedert het begin van de zwangerschap drie maanden ver streken, dan is naast het verzoek van de vrouw de instemming van de arts vereist. Iedere arts mag me dewerking weigeren. Als argumen ten om de arts een medebeslissende- rol toe te bedelen noemt prof. Lee nen: de arts is degene, die deskundig een abortus kan verrichten: de be slissing van de vrouw is er een, die in een persoonlijke relatie genomen wordt, wat met bijv. een commissie niet mogelijk is; via de arts is abor tus onderworpen aan wettelijke re gelingen inzake het medisch hande len, zoals het medisch tuchtrecht. Prof. Leenen tekent bij zijn voorstel aan, dat het verzoek van de vrouw niet onder dwang of drang tot stand mag komen. Hij denkt daarbij onder meer aan ouders van minderjarige kinderen en aan de verwekkers van de vrucht. tingen over de gewenste abortus wetgeving „exclusief christelijk" zijn. „Er zijn talrijke niet-christe- nen, die onze opvattingen delen". Het is daarbij nimmer de opzet van het CDA geweest, zo beklemtoonde Van Agt, „onze ethische opvattin gen als christenen omtrent de geoor loofdheid van abortus onverkort vast te leggen in een wet". Van Agt bestrijdt, dat de regeling van de abortuskwestie voor het CDA een kwestie is van ,.de vrouw beslist" of „de vrouw beslist niet". Van Agt: „De wetgeving moet zich richten op de beslissing van degene, die de abortus uitvoert, en dat is de arts. Daar het om de rechtsbescher ming van het menselijk leven gaat, gaat het immers om de daad die het menselijk leven beëindigt. De eigen lijke rechtsvraag is, of de wetgever de beslissing van de arts aan bepaal de voorwaarden mag binden en zo ja, welke". Nu gebleken is dat de lezerskring toch wel enthousiast reageert op onze oproep om voor Trouw meer abonnees te werven, vond de hoofdredacteur, dat zijn d'recteur nog eens deze zaterdagse hoek mpcl.t vullen. Om te beginnen een wat zure reactie: „Waar om moet ik propaganda maken voor Trouw? Wat is er voor bijzonders aan dié krant? En wat zijn dan wel die plannen van de redactie? Wat is het bijzondere van Trouw? Dat heb ben gelukkig vele tienduizenden abonnees al lang onderkend. We proberen (met vallen en opstaan) een dagblad uit te geven, dat uit gaat van christelijke principes, een krant, die zich niet te buiten wenst te gaan aan verre gaande oppervlakkigheid, maar de lezers zo betrouwbaar mogelijk wil informeren over alles was zich op deze aarde afspeelt aan helaas meestentijds onaangename zaken. En wat zijn dan die plannen van de redactie? De vraag ligt een beetje voor de hand: moe ten we onze lezers, die de krant nu al waarde ren, nog eens gaan inzetten, als we helemaal niet weten wat er dan allemaal in het vat zit? Eigenlijk wel. Als directeur van deze krant moet ik uit praktische overwegingen (van concurrentie) wel wat geheimzinnig doen, maar een paar tipjes kunnen rustig van de sluier worden weggehaald. Zo liggen er plannen om de achtergrond informatie over actuele onderwerpen nóg in tensiever te maken, om meer aandacht te gaan wijden aan kunst en cultuur, nog meer service te gaan bieden op velerlei terrein, de illustratieve kant van ons dagblad te verbe teren, meer aandacht aan Jeugd en onderwijs te schenken, de buitenlandredactie nog gro tere armslag te geven om zo mogelijk overal zelf bij te zijn, hetgeen ook geldt voor de kerkredactie, die nu overigens al vaak over de hele wereld reist om grote manifestaties voor u te verslaan. Door bijzondere projecten over actuele onderwerpen aan te pakken, zal de voorlichting er op alle punten op vooruit gaan. We spraken even over de kerkredactie. De leden daarvan oriënteren zich nu al zo breed, dat (een tip voor uw wervingsactie) ook rooms-katholieke lezers zich zeer wél blijken te voelen bij het Ochtendblad Trouw. En ook zij en zij niet alleen stellen bijzonder prijs op de typische advertentierubrieken waarbij Trouw duidelijk voorop loopt, zoals op het terrein van onderwijs, de sociale sec tor en van de familieberichten. In dit verhaaltje hebben we u een paar argu menten gegeven, die bruikbaar zijn als u eens met mensen in uw omgeving over Trouw-van-vandaag praat en zij u Trouw- van-vroeger in herinnering brengen. Trouw-van-vandaag is er voor u en voor al die andere lezers, die van krant-lezen een serieuze zaak maken. Dat wilden we graag in dit zaterdagse stukje kwijt. Volgende week hopen we dan ter afwisseling de eerste van de tien met boekenbonnen bekroonde lezers reacties te publiceren. Tot dan. O. POSTMA directeur Van onze verslaggevers AMSTERDAM - De PvdA vindt dat het gebruik van kern energie moet worden stopgezet zolang niet alle gevaren voor de huidige en toekomstige genera ties vermeden kunnen worden. Deze harde uitspraak heeft het PvdA-congres gisteren opgeno men in het nieuwe PvdA-begin selprogram. A Op korte termijn zal deze uitspraak nog niet volledig effect hebben, om dat voor het beleid van de eerstko mende jaren het PvdA-verkiezings- programma geldt. Daarin wordt de uitbreiding van de ultracentrifuge- fabriek in Almelo wel afgewezen, maar is de tegenstand van het ge bruik van kernenergie op zichzelf wat minder hard geformuleerd. De PvdA sprak voorts uit dat basis industrieën en financieel machtige instellingen die een democratische controle op economische beslissin gen in de weg staan, genationali seerd moeten worden. De bedoelde instellingen zijn met name banken, verzekeringsmaatschappijen, de far maceutische industrie,, wapenindu strieën en pensioenfondsen. Voorstellen vanuit het congres om deze instellingen onvoorwaardelijk in handen van de overheid te bren gen, dus ongeacht de vraag of ze die democratische controle wel of niet in de weg staan, werden door de meer derheid van het congres afgewezen. „Strakke linkse lijn" Het beginselprogram is overigens niet bedoeld om beleid op korte ter mijn te maken. Het gaat, zei de Gro ningse hoogleraar prof. Lolle Nauta, één der geestelijke vaders van het stuk, om een program dat de partij in staat stelt „een strakke linkse lijn vol te houden." Deze lijn zou door alle compromissen in de verkiezings programma's en regeerakkoorden soms wel wat onduidelijk kunnen worden. Dan kan het beginselpro gram zijn functie hebben Volgens Nauta kan het program wellicht zo'n tien jaar mee en zal het voor diverse verkiezingsprogramma's als basis kunnen dienen. „Het is echter geen stuk met eeuwigheidswaarde, als je er niets meer aan hebt. dan gooi je het gewoon weg." zei hij. Dat laatste is nu precies gebeurd met het vorige, uit 1959 stammende beginselprogramma. Met name ver ouderd daarin was de opvatting dat een voortgaande economische groei zonder problemen zou blijven en als middel zou kunnen dienen om de grote ongelijkheid in de inkomens, nationaal en internationaal aan te pakken. Het nieuwe program staat duidelijk in het teken van de stagnerende economische groei, de aantasting van het milieu, de eindigheid van grondstoff^nvoorraden, maar bij voorbeeld ook van de doorbrekende inzichten over het feminisme. ADVERTENTIE de ir Nico Kussendrager HAAG Een regeling voor de schulden van rikkelingslanden, zoals die door Zweden is offen. is voor Nederland niet helemaal nieuw. land heeft afspraken gemaakt waardoor de italingslast voor de derde wereld minder ar wordt. Zweedse minister van ikkelingssamenwer- Ola Ullsten, kondigde week in New York aan zijn land een streep door de rekening van irde wereld, als tenmin- et parlement daarmee ord gaat. Een uitzon- ig is gemaakt voor i, Tunesië en Zambia Sat die drie landen in worden geacht hun lden te betalen. Voor van de maatregel heb- Bangladesj. Botswana, i, Kenia, Pakistan, Soe- Tanzania en Turkije, iaat om een bedrag van niljoen gulden, op een Ikkelingsbegroting rond 1,8 miljard. rbeeld sn zei te hopen dat an- landen het voorbeeld 1 volgen. Voor Neder- is dat deels al het ge- kndat het de terugbe- f heeft verlicht. Van de liljoen gulden die de wereld nu moet afbe- krijgt zij een groot weer terug, deels als g fe leningen tegen lage '9.5 miljoen) voor het 5te deel als schenking „J miljoeni. name landen als India en Pakistan hebben daar van profijt, daar zij al vrij vroeg steun kregen van Ne derland, en verder Bangla- desj en Soedan en in minde re mate bijvoorbeeld Egyp te (dat nog niet meer dan een paar ton hoeft af te be talen). Andere concentratie- landen (die landen waarop de hulp wordt toegespitst omdat zij aan een aantal voorwaarden voldoen) zijn nog in de aflossingvrije periode. De leningen die India en Pakistan destijds kregen, hadden ook nog een hoge rente (5,5 procent). Op het ogenblik wordt voor lenin gen aan ontwikkelingslan den hoogstens 3,5 procent gerekend. Daarnaast is dit jaar beslo ten dat de allerarmste en meest getroffen ontwikke lingslanden de steun alleen krijgen als gift, en niet meer als schenking. Van wat zij voortaan van Nederland ontvangen, zullen zij dus niets meer terug hoeven be talen. Het gaat met name om Tanzania en Boven-Vol- ta (die dit jaar aanmerkelijk meer kregen, daar zij sterk aan de normen voldoen) en verder om Bangladesj, Je men en Soedan. India is met 190 miljoen gul den nog steeds de grootste ontvanger van Nederlandse ontwikkelingshulp. Daar van is 174 miljoen een le ning (die dus op den duur moet worden afbetaald) en de rest schenking. Het geldt wordt onder andere besteed aan kunstmest, vërbetering van de havens van Bombay en Calcutta, watervoorzie ning. Schuldenlast De schuldenlast van de der de wereld is naar schatting opgelopen tot 400 miljard gulden. De invoer van ont wikkelingslanden werd steeds duurder (niet alleen olie, maar ook kunstmest en industrieprodukten), ter wijl de uitvoer van grond stoffen moeilijk werd door de economische teruggang in het westen. Ontwikke lingslanden kwamen daar door in moeilijkheden en waren gedwongen op grote schaal te lenen, wat zij nu nauwelijks nog kunnen af betalen. Binnen de Europese Ge meenschap, de Verenigde Naties en ook het inmiddels beëindigde noord-zuidge- sprek is overlegd over een regeling voor de derde we reld. maar overeenstem ming daarover is niet be reikt. Ook binnen het over leg van gelijkgezinden (rij ke landen die min of meer hetzelfde denken over ont wikkelingssamenwerking) is er over gepraat. Zweden heeft echter bij een bijeenkomst, onlangs in Kopenhagen, met geen woord gerept over de plan nen alléén stappen te on dernemen. Overigens is dat voor dit land ook makkelij ker dan het voor Nederland zou zijn, afgezien dan van de schuldenverlichting waartoe al is besloten. De schuld van de derde wereld aan ons land is op het ogen blik zo'n twee miljard gul den, vier keer zoveel als Zweden had uitstaan en wat dus nu niet meer hoeft te worden terugbetaald. Ondertussen heeft wel Ca nada aangekondigd de af betaling op de leningen die 't heeft uitstaan met 600 miljoen gulden te vermin deren. De Verenigde Staten hebben de Zweedse maatre gel afgedaan als „onwerke lijk", terwijl sommige ont wikkelingslanden het be schouwen als „een door braak, hoe klein ook". Washington wil hoogstens een schuldenregeling per land afzonderlijk, maar niet voor de derde wereld als ge heel. Reden heet onder an dere dat een algemene rege ling te gemakkelijk zou zijn voor de ontwikkelingslan den, en dat bovendien hun geloofwaardigheid als afbe- taler in de toekomst in ge vaar zou komen. Waar te genover staat dat de derde wereld dan wel schuldenvrij zou zijn, waardoor de ko mende jaren met meer ver trouwen tegemoet kunnen worden gezien en het moge lijk eenvoudiger zou zijn in de toekomst nieuwe lenin gen te krijgen, met name bij de banken. Suriname Met het oog op de naderen de verkiezingen in Surina me heeft de Solidariteitsbe weging Suriname een num mer uitgegeven van haar blad Suriname Informatie dat voor een belangrijk deel aan deze verkiezingen is ge wijd. De verschillende par tijen worden hier bespro ken. Het blad komt tot de conclusie dat nog de huidi ge regeringscoalitie noch het oppositieblok van de VHP goede oplossingen bie den voor de problemen waarmee het land te kam pen heeft. Het blad kiest voor de par tijen ter linkerzijde, de Volkspartij, de progressieve Arbeiders- en Landarbei ders Unie (PALU) en zij het in mindere mate in het zogeheten Derde Blok. Daarnaast bevat het num mer informatie over de par lementaire geschiedenis van Suriname en een be schrijving van het ingewik kelde Surinaams kiesstel- stel. Suriname Informatie is te bestellen bij Solidariteits beweging Suriname, Prins Hendriklaan 97, Utrecht en kost een tientje per jaar. Voor de verzamelaars van revolutionaire posters is er in verband met de tiende verjaardag van de sterfdag van Ernesto Che Guevara een affiche verschenen met het portret van Che Het besteladres is Frente Rojo 77, Baanstraat 21. Gronin gen De poster kost drie gul den plus 1,25 verzendkos ten over te maken op de rekening van de Bonds spaarbank in Groningen nr. 95 60 36 260 t.n.v. Hilbrands met vermelding van FR 77. Volgende maand verschijnt de TWEEDE DRUK van het veel geprezen boek Documentaire over de ondergang van Nederlands-lndli door J. C. Bijkerk Tweede, herziene en uitgebreide druk. Omvang 284 tekatpaglna's en 32 bladzijden foto'a. In fraaie gebonden uitvoering met geplastificeerd stofom slag. Voorintekenprljs 29,50; na verschijning 35,-. De eerste druk van deze voortreffelijke documentaire was vrijwel onmiddellijk uitverkocht, en deze tweede druk voorziet dan ook ongetwijfeld in een behoefte Onderstaande recensies geven blijk van de grote waardering waarmee het boek door de landelijke pers is ontvangen. ,,Een aangrijpend dokumentDe schrijver is bij het verzamelen van gegevens voor zijn nauwgezette verslaggeving grondig te werk gegaan Hi| heeft niet alleen een indrukwekkend aantal boeken geraadploegd. maar ook een uitgebreide korrespondentie gevoerd met vele hoofdpersonen uit het drama (EINDHOVENS DAGBLAD) ..Een dokumentaire in de beste zin van hel woord Over de laatste |aren van het Nederlandse gezag over de Indische Archpel zijn reeds verscheidene literaire werken verschenen, maar Vaarwel, tot betere tijden" is kompleter. nauwkeuriger en met m de laatste plaats dramat»- (NtEUWE APELDOORN8E COURANT) „Een bijzondere dokumentaire die ons steeds meer ging boeten Bijzonder vooral omdat de lezer betrokken wordt bij zowel de „grote politiek'' rond de ondergang van Nederlands-ln<*e als bij de heel persóónlijke belevenissen (A. Kamsteeg In het NEDERLANDS DAGBLAD) „Bi|kerks boek is om meer dan één reden belangwekkend Het bevat b v een goed nageplozen reconstructie van de capitulatie voor de Japanners in 1942: een exact en toch meeslepend verhaal over een schipbreuk in die dagen; en de beschnjving van een wal onwezenlijke steer in de politieke kringen van toen Daarbij profiteert de schrijver op gelukkige wijze van hel dagboek van mevr. A. C. van Hout-Bennink, die bewijst een scherp waarneemster geweest te zijn." (W. f. Stefleu In TROUW) „Een boek van kwahtert Bijkerk betoont zich een zeer bekwaam verlener tevens een omerkeli|k kompomst van zi|n boek door het itTvoegen van retazen uit dagboeken Het is een sterk boek. zowel historisch als dramatisch en om te lezen bijzonder boeiend Een aanwinst m de literatuur over de ondergang van ons koloniale ri|k. die toch al niet te dik gezaaid is (J. E. Koch in het UTRECHTS NIEUWSBLAO) Inderdaad, u kunt 5.50 besparen door nü op dit werk «n te fekenen. Maak ScfK?t/f_6? ff***1 daarvoor gebruik van ondergaande BON. spre* mWOf H J van Zend die vandaag nog aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder postzegel) aan: T. WEVER B.V. - ANTWOORDNUMMER 5 FRANEKER a septemoer i94i DeGG Jnr Mr A W L. Tprda van Starkenborgh Steehouwer in ge sprek met Luit -Gen G J. Berenschot (Niks) de toenmalige kommandant van hal KNIL. en Gen - INTEKENBILJET Zend mij bij verschijning tegen voorintekenprijs rechtstreeks/via boekhandel: ex J. C. Bijkerk: VAARWEL. TOT BETERE TIJDEN! Dokumentaire over de ondergang van Ned -Indiö. Tweede druk. Gebonden 29,50. Naam: Straat: Plaats: Bankrek - of gironummer Datum Dorhalen wat u niet wenst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3