Voor de Catalanen
ligt Madrid ver weg
Nieuw. Renault 20TS.
De twee liter met inhoud.
Somber vooruitzicht
voor hoger opgeleiden
1
Wroemm._De Renault 20TS.ll Auto's met I.Q.
Bezoek Koningin
Automobilist
omgekomen
DONDERDAG 6 OKTOBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
door Herman Ametink
Het zal nog wel heel wat Jaren
duren voordat er gesproken
kan worden van de Verenigde
Staten van Spanje. Maar de
recente toekenning van regio
nale autonomie aan Catalonié
en de besprekingen tussen de
Basken en de regering in Ma
drid wijzen in ieder geval al wel
In de richting van een (ederali-
satie van het Spaanse konink
rijk
Etnd vorige maand vaardigde de re
gering in Madrid een decreet uit
waarbij de Oeneralidad, de zelfstan
dige regering van Catalonië hersteld
werd. Het decreet gebruikte uitdruk
kelijk het woord „herstel" Door het
gebruik van dat woord werd een di
recte verbinding gelegd met de zelf
standigheid die Catalonié In vroeger
Jaren had genoten Voor de Catala
nen betekende dit woord een openlij
ke afkeuring door de regering in Ma
drid van de poliUek van generaal
Franco, die Catalonié in 1938 de zelf
standigheid ontnomen had en alle
uitingen van Catalaanse cultuur ver
boden had.
Republiek
Tot tn de achttiende eeuw vormde
Catalonié een zelfstandig gebied In
1714 werd de hoofdstad van dit ge
bied. Barcelona veroverd door de
Castlliaanse koning Philips V. waar
mee een einde kwam aan een Jaren
lange zelfstandigheid. Twee eeuwen
konden echter de verschillen tussen
Catalonié en CastiUé niet doen ver
vagen en tot grote vreugde van de
bewoners werd in 1931 een zelfstan
dige Catalaanse republiek uitgeroe
pen binnen het kader van een
Spaanse staat. Over de mate van
onafhankelijkheid werden tussen
Barcelona en Madrid besprekingen
gevoerd van april 1931 tot september
1932. Het resultaat daarvan was dat
de Catalanen eigen bestuur, politie,
scholen, publieke werken, recht
spraak en belastingen mochten
hebben.
Erg lang hebben de Catalanen niet
van hun zelfstandigheid kunnen ge
nieten. De regiopwerd niet alleen
verscheurd door ernstige Interne te
genstellingen tussen verschillende
soorten communisten en anarchis
ten. maar werd bovendien het slach
toffer van de door generaal Franco
ontketende burgeroorlog. Na de
overwinning van de falangisten werd
Catalonié door Madrid politiek en
cultureel geheel gelijkgeschakeld.
De Catalaanse taal waarin veel Fran
se invloeden te bespeuren zijn en
andere uitingen van Catalaans nati
onalisme. zoals de geel-rood ge
streepte vlag. werden verboden.
Na de dood van Franco rees in Ma
drid weldra het besef dat de centra
listische bakens in Catalonië snel
verzet zouden moeten worden om te
voorkomen dat het oplevende natio
nalisme. dat zich uitleefde in massa
le demonstraties in de straten van
Barcelona, uit de hand zou lopen.
Vlak voor de verkiezingen van Juni
van dit jaar bracht premier Suarez
een kort bezoek aan Catalonië waar
bij hij inspeelde op het verlangen
naar regionale autonomie voor dit
gebied De verkiezingen waren koud
twee weken achter de rug of premier
Suarez nodigde de in ballingschap
levende president van de Generall-
dad naar Madrid uit. Josep Tarradel-
las. die al jaren in zijn woning bij
Parijs wachtte op zijn terugkeer als
Catalaans president in Barcelona.
President
De Catalaanse politici waren wat
overdonderd door deze actie van de
regering. Zij hadden weliswaar se
dert 1968 Tarradellas als symbool
van de Catalaanse eenheid weer
naar voren geschoven, maar nie
mand had gedacht dat hij. zonder de
Catalanen erin te kennen, op eigen
houtje met de regering onderhande
lingen zou gaan voeren. De Cata
laanse oppositie kon haar leider niet
dan zonder groot gezichtsverlies la
ten vallen en zo kon Tarradellas. die
met groot eerbetoon in Madrid ont
vangen was door koning Juan Car
los. premier Suarez en minister van
binnenlandse zaken Martin Villa,
gaan fungeren als verbindingsscha
kel tussen Madrid en Barcelona.
Het door de regering in Madrid uit
gevaardigde decreet voor de zelf
standigheid van Catalonië. dat bin
nenkort gevolgd zal worden door de
benoeming van de 78-jarige Tarra
dellas tot president van de Generali-
dad. luidt een nog beperkte autono
mie in. De regeling moet wel beperkt
zijn omdat de huidige wetgeving
verdergaande maatregelen nog niet
toestaat. Daarvoor is het wachten
op de nieuwe grondwet, waarover de
Cortes zich momenteel beraadt, een
beraad dat nog wel vele maanden zo
niet Jaren zal gaan duren
Parlement
Vervolg van pagina 1
De onderwerpen van de middagver
gadering waren in feite dezelfde als
die van de vergadering der Europese
commissie de betrekkingen met
landen buiten Europees verband en
de uitbreiding met Griekenland
Spanje en Portugal van de ge
meenschap Van die uitbreiding is
Nederland zoals bekend een voor
stander.
Die uitbreiding roept veel vragen
op. Wat gebeurt er met het werk
loosheidscijfer in geheel Europa?
Hoe lost men de verschillen op tus
sen noordelijke en mediterrane
landbouw"» Is de vrije Europese
markt bestand tegen de druk, die
door die uitbreiding op de markt
wordt uitgeoefend0 Welke conse
quenties heeft uitbreiding van de
Europese gemeenschap aangaande
ontwikkelingsverschillen Waarbij
de Koningin in de discussie onmid
dellijk inging op het thema ontwik
kelingshulp
Interessant was in belde vergaderin
gen de rechtstreekse verkiezing van
het Europese parlement, waarvan
het de bedoeling is dat die volgend
jaar wordt gehouden Pikant is in
dit verband de bnef. welke de Britse
premier Callahan kort geleden zond
naar het nationale comité van zijn
eigen Labour-partiJ met daarin zijn
stelling dat het niet gewenst is. het
Europese parlement zoveel macht te
geven als sommigen wel zouden
willen.
Prins Bernhard ging vooral in op de
vraag hoe het Europese volk moet
worden voorbereid op deze verkie
zingen en hoe de bevolking van le
der land daarin op een behoorlijke
manier aan het woord kan komen.
die Frankrijk hadden bezet aan
Franco was uitgeleverd, zit nog diep
bij de Catalanen. Veertig Jaar Fran-
quisme hebben aan dit gevoel niet
zoveel veranderd, ondanks de toe
vloed van Spanjaarden uit andere
delen van het land naar de industri
eën die in Barcelona en omgeving
voor veel werkgelegenheid zorgdea
Links
Het herstel van de voorlopige Oene
ralidad vergroot de kans dat in Ca
talonië een linkse regionale regering
tot stand komt. Socialisten en com
munisten zijn hier veruit in de meer
derheid. Veruit de meesten van hen
dragen een echt sociaal-democra
tisch stempel zodat er in Madrid
geen anfest hoeft te bestaan voor
hernieuwde tegenstellingen tussen
verschillende varianten socialisten,
zoals in de jaren dertig. Voorlopig
lijkt de vreugde over het herstel van
de zelfstandigheid alle tegenstellin
gen in Catalonië nog te verdoezelen.
Werkgevers en werknemers, socia
listen en conservatieve nationalis
ten verheugen er zich evenzeer over.
De grote gemeenschappelijke dan
sen. 's zondagsmorgens op het plein
voor de kathedraal van Barcelona,
waaraan Jong en oud meedoen, vor
men een tastbaar bewijs van die
eensgezindheid.
Josep Tarradellas tijdens het bézoek dat hij eind juni bracht aan
premier Suarez.
DEN HAAG (ANP) Gezien
de verslechterde economische
situatie is de werkgelegenheid
voor hoger opgeleiden ongun
stiger dan in 1975 door staats
secretaris Klein voorspeld
werd. Als we naar 1980 en meer
nog naar 1990 kijken, zijn er
door een overaanbod van hoger
opgeleiden grote problemen te
verwachten.
Deze mening verkondigt de Commis
sie van advies voor de arbeidsvoor
ziening van academici en hoger lei
dinggevend personeel. De commissie
heeft een informatieve nota geschre
ven ten behoeve van de Raad voor
de arbeidsmarkt. De commissie ver
wacht dat er wrijvingen zullen optre
den tussen vraag naar en aanbod
van hoger opgeleiden. Een van de
wrijfpunten zal zijn het steeds hoge
re opleidingsniveau en het gebrek
aan mogelijkheden om op dat ni
veau werk te vinden voor de afgestu
deerden Een ander probleem is dat
er overschotten zullen ontstaan op
specifieke gebieden.
Om meer inzicht te krijgen in de
mogelijkheden voor part time arbeid
op middelbaar en hoger niveau acht
de commissie het van belang dat de
resultaten van de experimenten op
dit terrein spoedig ter beschikking
komen. De regering heeft die experi
menten aangekondigd in het kader
van het extra stimujeringsprogramt
ma van november 1975.
Ondanks het „teveel" aan hoger op
geleiden blijkt er toch ook een niet tf
bevredigen behoefte aan hoger opge
leiden te bestaan. De commissie be
pleit opsporing van de oorzaken vat
deze wrijving tussen vraag en aan
bod. Er zou onder andere kunne*
worden nagegaan of. en zo ja in wel:
ke mate. het ontbreken van de nodi
ge sociale vaardigheden daarbij eer
rol speelt.
Een zeker optimisme heeft de Com
missie over die gebieden waar doof
een steeds verdergaande ontwikke
ling nog veel intellect nodig is. Hier
bij wordt gedacht aan de gezond
heidszorg. de energievoorziening, mi
lieuzaken. internationale veilighei#
en technische vooruitgang in het be
drijfsleven.
LEEUWARDEN (ANP) - De 40-jari
ge Sietse Taekema uit Bergum is bij
een ongeval met zijn auto in Ees
trum in Friesland omgekomen. De
man reed gisternacht met zijn auté
tegen een boom. waarna de auto in
brand vloog. Het slachtoffer raakte
in het wrak bekneld en kwam in def
vlammen om.
ADVERTENTIE
Het decreet vooreiet in de benoe
ming van een president en een door
hem te benoemen uitvoerende raad.
te vergelijken met een ministerraad.
Deze raad zal worden gevormd door
vijf vertegenwoordigers van de voor
naamste politieke stromingen in Ca
talonië, de gouverneurs van de vier
Catalaanse provincies en zeven vak
ministers. die ook politiek represen
tatief moeten zijn. Voorts wordt er
een commissie gevormd die zal be
staan uit evenveel vertegenwoordi
gers van Catalonië en Madrid, die
zullen proberen uit te vinden welke
bevoegdheden aan de Generalidad
kunnen worden overgedragen. De
Catalaanse parlementariërs in de
Cortes zullen voorlopig als toezicht
houders op de Generalidad funge
ren in afwachting van directe ver
kiezingen voor een Catalaans parle
ment. Aan de regeling is de bepaling
toegevoegd dat de regering in Ma
drid maatregelen van de Generali
dad die strijden met de veiligheid
van de staat kan opschorten.
De maatregelen betekenen voor de
Catalanen het begin van een verlich
ting van de overheersing door Ma
drid die zij door de eeuwen heen
steeds als een last hebben ervaren.
Catalonië is economisch welvarend
in verhouding tot de rest van Spanje
en de Catalanen hebben het gevoel
dat het geld dat zij verdienen via de
belastingen wordt afgedragen aan
Madrid, waar de rest van Spanje
bezig is met potverteren. De geweld
dadige onderdrukking van het na
tionale bewustzijn door generaal
Franco, culminerend in de executie
van de tweede president van de Ge
neralidad Luis Companis in Barce
lona. nadat deze door de Duitsers
Voor wat betreft de contacten met
derde landen ging het in hoofdzaak
om Europese ontwikkelingshulp en
de manier waarop deze moet worden
gericht. De Europese gemeenschap
heeft contacten met Afrikaanse. Ca
ribische en Pacific-landen. echter
niet met landen als India en Paki
stan Een gecompliceerd onderwerp,
omdat men meteen terecht komt in
allerlei ingewikkelde vertakkingen
naar de noord-zuid-dialoog, de inter
nationale organen betreffende ener
gievoorziening en allerlei andere in
stanties en lichamen. Waarbij komt
dat. officieel geheel buiten de Euro
pese gemeenschap om. de landen
van Europa voorzichtig pogen te ko
men tot een gemeenschappelijke
Europese politiek.
Ten slotte bracht de heer Vredeling.
de Nederlandse vice-cooreitter van
de Europese commissie, de jeugd
werkloosheid ter tafel, een onder
werp. dat koningin en prins beiden
zeer ter harte ging Het kwam in de
ochtend vergadering zelfs tot een
aanzet van voorstellen, die zo moge
lijk nog deze maand in Straatsburg
in de raad van ministers voor sociale
zaken ter sprake komen: Europese
samenwerking van sociale diensten,
maatregelen ter begeleiding, stimu
lering van schepping van arbeids
plaatsen. mogelijkheden voor verde
re opleiding na plaatsing in het be
drijfsleven De discussie werd zo le
vendig. dat, zeer tot verdriet van de
Koningin, die graag verder aan het
debat wilde deelnemen, het tijd
schema in het gedrang dreigde te
geraken
Tegen half zes in de avond vertrok
ken de hoge gasten naar Melsbroea
voor de terugreis.
inhoud. Wordl verkregen door het totaalconcept van een automobiel op zijn
forsere 110 pk-krachtbron af te stemmen. Het extra aan vennogen en souplesse van de
krachtige twee liter motor is door Renault gebruikt om tevens een automobiel te bouwen die
niet alleen op het gebied van veiligheid en comfort maar ook aan wezenlijke ruimte ongebruikelijk
veel te bieden heeft. Zodat het begrip „inhoud" wat de Renault 20 TS betreft zowel
letterlijk als figuurlijk genomen mag worden.
inhoud. De voorwielen worden
aangedreven dooreen speciaal gekonstruccrde
lichtmetalen viercilinder met bovenliggende
nokkenassen en zclfaktivcrcnde ventilator.
Die ook bij relatie! lage toerentallen
een hoog koppel levertwat de trekkracht
zeer ten goede komt en een
opmerkelijke soepelheid veroorzaakt.
Toch zuinig: Bij 90konstant 8,1 liter per 100 km
(verbruiksgegevens naar DIN-nomi).
inhoud. Wat de Renault 20 TS betreft mag u dat
onder meer vertalen in stuurbekrachtiging, elektrisch bediende ramen,
elektromagnetische deurvergrendeling, hoofdsteunen èn gelaagd glas.
een zeer compleet dashboard, een kaartlecslamp, een kwartsklok
en een 6-cijfcrigc kilometerteller (geruststellende gedachte
voor alle volgende eigenaren).
Bovendien zijnde halogccn koplampen van binnenuit verstelbaar, wat veiligheid en
stuurcomfort nog eens zeer ten goede komt. De Renault 20 TS is een auto
met inhoud, ccn auto met alles erop en eraan.
Renault 20 TS v a f23 950.-ind. BTW.
Renault beveelt Elf oliën aan.
inhoud. Ruim voldoende voor 5 volwassenen met een
behoorlijke hoeveel heid bagage. Alles en iedereen heeft dan zijn eigen deur. want
daarv an heeft de Renault 20 TS er vijf De adrterstc zitplaatsen kunnen
bovendien naar voren worden geklapt, waardoor zeer veel extra
ruimte ontstaat die u naar behoefte kunt gebruiken voor extra
bagage of stukken van ongebruikelijke afmetingen
Toch is de lengte van de Renault 20 TS zeer iiandzaam gebleven:
vier meter en 52 centimeter
inhoud. De Renault 20TS
Iweeliler is sterk. Robuust Hei
Zijn weggedrag is unbcrispclijk.
Door /i|ii stuurbekrachtiging stuurt
hi| licht maar precies en is hij
niet een pink te parkeren
Duurde onallumkcli|kc wteloplunging
en grote u leiuitslag is hi| onge
voelig voor oneffenheden
Veiligheid bi| kreukel-
zinks voor en achter heeft
Renault IkI niet gelaten
De Renault 20 TS bicul besef kt
niingnHidom Brede
dncpunls nilgoreJels zijn
standaard, de stoelen /i|n dubbel
aan de vloer verankerd. IX' bekrachtigde
remmen hebben de incest ideale combo ut ie
schijven voor. grote trumincls achter
loch
Ken
K
Uns