Moeilijke politieke
situatie op Antillen
Informateurs kunnen
het nog niet eens worden
Welkome huisvriend
Twee nieuwe christelijke academies
'Ministers moeten
snel antwoorden'
Regering kan niet tot stand komen
fysiotherapeut(e)
Strijd om zetelverdeling duurt voort
Energieraad
meer geld voor
woningisolatie
Beeldende kunst en 'expressie door woord en gebaar'
Voorkeur:
vestiging
in Kampen
1957 Jubileumconcert 1977
HET BEGIN
IN ONS MIDDEN
De geschiedenis van Ambon
en de Zuid-Molukken
UITGEVERIJ T. WEVER B.V.
BON
ZATERDAG 1 OKTOBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAQ Op de Nederlandse Antillen is een moeilijke politieke situatie ontstaan, nu het op
17 Juni gekozen nieuwe parlement om formele redenen niet bijeen kan komen en dus ook niet de
benoeming van de nieuwe, door Boy Rozendal geformeerde regering kan bekrachtigen. De
demissionaire premier Evertsz is inmiddels afgetreden. De andere demissionaire ministers blijven
voorlopig aan, tot een oplossing is gevonden voor deze unieke moeilijkheden. De demissionaire
minister van justitie, Leo Chance zal als waarnemend premier optreden.
De eerste vergadering van het nieuw
gekozen parlement is donderdag in
een chaos geëindigd. Betlco Croes.
de leider van de MEP maakte zich op
een gegeven ogenblik meester van
de voorzittershamer en Wilson Go-
dett van de Frente (en nog steeds
demissionair minister van sociale za
ken) greep de presentielijst en wierp
die met een verachtelijk gebaar tus
sen het publiek op de tribune.
De moeilijkheden zijn in feite woens
dag begonnen, toen het oude parle
ment voor het laatst bijeen moest
komen om de geloofsbrieven te on
derzoeken van de leden van het nieu
we parlement. De vergadering was
bijeengeroepen door voorzitter
Amos Nita van de MEP. op verzoek
van de gouverneur. Nita weigerde
echter de door hem bijeengeroepen
vergadering te lelden en toen plaats
vervangend voorzitter Osbaldo
Croes de namen op de presentielijst
telde, bleek dat er niet voldoende
parlementsleden aanwezig waren
om wettig te vergaderen
ment moest onderzoeken Donder
dag kwamen de nieuw gekozen le
den wel bijeen, maar meteen begon
het geharrewar al. Deze vergadering
moest omdat er nog geen voorzit
ter gekozen was worden geleid
door het oudste parlementslid. Wer-
leman, toevallig net een partijge
noot van Betico Croes. Deze heeft
aangekondigd de nieuwe regering-
Rozendal met alle middelen (ook
met herrie) te bestrijden, omdat hij
en zijn partij bij de formatie buiten
spel zijn gezet (net als de Frente van
Curacao, waarvan de leiders ook
niet voor een kleintje vervaard zijn).
Werleman ging meteen op de forme
le toer. ..Mijn geloofsbrieven zijn
niet onderzocht, ik ben dus geen
parlementslid en kan dus ook geen
vergadering leiden". Daarop begaf
het op één na oudste lid. Boy Rozen-
dals partijgenoot Bikker zich naar
de voonzitterstoel met de bedoeling
de vergadering te leiden, maar dat
was voor Betico Croes aanleiding de
voorzittershamer te grijpen. Onder- Ontsla?
tussen smeet Wilson Godett de pre- 6
sentielijst weg.
Betico Croes.
Bikker weigerde echter om van zijn
hoge zetel te wijken en zowaar kreeg
hij de vergadering aan de praat.
Werleman zwichtte voor het door
Bikker aangevoerde gezag van de
goeverneur (die als vertegenwoordi
ger van de Koningin wordt gezien)
en opende formeel de nieuwe zit
tingsperiode 1977-1981 van het par
lement. om daarna meteen de verga
dering te schorsen.
(ADVERTENTIE)
Sluiting
Croes heeft daarop wel het formele
gebaar gemaakt door de zitting
1973-1977 van het parlement offi
cieel te sluiten een gebaar, dat
hem nu al direct hoogst kwalijk
wordt genomen door de kenners van
het Antilliaanse staatsrecht.
Door die formele sluiting ontbreekt
nu namelijk het orgaan, dat de ge
loofsbrieven van het nieuwe parle-
Op korte termijn willen wij een
aanstellen, die belangstelling heeft voor het behandelen
van onze verpleeghuispatiënten.
Belangstellenden, die zelfstandig kunnen werken, over
een zekere dosis geduld beschikken en enige praktijk
ervaring hebben, worden uitgenodigd hun sollicitaties te
richten aan de Personeelsdienst van de Stichting.
Telefonische informatie wordt gaarne ver
strekt door dokter Th. J. M. van Dongen,
bij voorkeur tussen 14 en 16 uur.
Stichting Christelijke Verpleeghuizen,
Hugo de Grootkade 20, Amsterdam.
Telefoon 020 - 82 63 05.
Inmiddels heeft de demissionaire
premier Evertsz zijn ontslag aange
boden. Dat is op zichzelf niet zo'n
verrassing, want Evertsz had met
een na de verkiezingen in juni al
gezegd op 29 september (de dag van
het optreden van het nieuwe parle
ment) te zullen terugtreden. Evertsz'
partij (en daarmee Evertsz zelf)
heeft op 17 juni een gevoelige ver
kiezingsnederlaag geleden en
Evertsz wil zich nu tijdelijk uit de
politiek terugtrekken om zijn partij
organisatorisch op poten te zetten.
Overigens was het natuurlijk wel de
bedoeling van Evertsz geweest zijn
ambt over te dragen aan de voorzit
ter van de na de verkiezingen ge
vormde regering, Boy Rozendal,
maar die kan nu geen investituur
van het parlement krijgen. Hoe alle
problemen moeten worden opgelost,
is ook voor kenners van het Antil
liaanse staatsrecht voorlopig nog
een raadsel.
ADVERTENTIE
HANDBIJBEL MET
OPZOEKFLAP
Vorig jaar introduceerde het bijbelge
nootschap zijn eerste btjbel met opzoek-
flap. een combinatie van een alfabeti
sche inhoudsopgave en bladwijzer
Daarom zijn zojuist twee nieuwe uitgaven
in de NBG-Vertalmg-1951 verschenen.
Formaat 9.5 x 14,5 cm.
Omvang 1436 blz.
Luxe editie op dundrukpapler:
Pnis 42,50 (exclusief verzend
kosten)
ook verkrijgbaar bij de boekhandel
Nederlands
Bijbelgenootschap
Postbus 620, Haarlem.
Tel. 023-259501
xp.ef&n
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De informateurs Den Uyl en Veringa hebben de fractievoorzitters van PvdA, CDA
en D'66 gistermiddag nog geen eensluidend voorstel voorgelegd over de zeterverdeling in het
nieuw te vormen kabinet.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG - Minister Lubbers
(economische zaken) moet meer
geld beschikbaar stellen voor de iso
latie van woningen. Dat is de me
ning van de algemene energieraad,
een adviesgroep van de regering.
De raad betreurt het dat Lubbers de
bestaande subsidieregeling voor wo
ningisolatie slechts wil verlengen.
De informateurs en de fractievoor
zitters zaten gisteravond voor de
tweede maal met elkaar rond de ta
fel over het hete hangijzer van de
zetelverdeling; bij het sluiten van
deze editie duurde die vergadering
achter gesloten deuren nog voort en
was over het resultaat niets bekend.
De informateurs hadden het plan
gisteren de fractievoorzitters een be
spreekbaar. en voor wijziging vat
baar voorstel over de zetelverhou
ding voor te leggen, maar naar ver
luidt waren zij het niet geheel met
elkaar eens. Er lag dan ook geen
concreet voorstel te midden van Van
Thijn, Van Agt en Terlouw.
Vijftien of zestien
De strijd tussen de partijen gaat nog
steeds om de kernvraag of er in het
nieuwe kabinet vijftien of zestien
ministers moeten komen. De PvdA
opteert voor zestien, waarvan acht
PvdA, zeven CDA en één D'66. Het
CDA wil er vijftien; zeven PvdA.
zeven CDA en één D'66. Terlouw's
D'66 wil er weer zestien, maar in een
andere verhouding dan de PvdA
wenst: zeven PvdA, zeven CDA en
twee D'66.
Alle vragen rond de portefeuillever
deling concentreren zich rond de
vraag hoeveel ministers er uiteinde
lijk zullen komen. De voorstellen om
deelgebieden van de verschillende
partijen komen dan ook steeds neer
op het door hen zelf gewenste totaal
aantal ministersposten. Zo wil het
CDA het huidige ministersaantal
met één tot vijftien terugbrengen
door de minister zonder portefeuille
voor wetenschapsbeleid op te doe
ken en weer bij onderwijs onder te
brengen. De PvdA wil dat ook. maar
wil daarentegenover een nieuwe mi
nister zonder portefeuille onderge
bracht bij economische zaken
scheppen voor technologie en inno
vatie. De PvdA blijkt te zijn afge
stapt van de wens van vorige week
om een minister te benoemen voor
emancipatie-zaken. Men wil genoe
gen nemen met een staatssecretari
aat hiervoor, nadat uit christen-de
mocratische kring zo'n staatssecre
taris niet uitgesloten werd.
Technologie
Bij het CDA bestaat overigens ook
een duidelijke wens om te komen
tot een bewindsman speciaal belast
met technologische zaken, maar
daar stuurt men momenteel aan op
een staatssecretaris ondergebracht
bij economische zaken. In een eer
der stadium werd ln christen-demo
cratische kring nog overwogen voor
te stellen een ministerschap te creë
ren voor technologie, milieubeheer
en innovatie. Het milieudeel van het
op te heffen huidige ministerie van
volksgezondheid en milieuhygiëne
zal dan onder deze nieuwe minister
ressorteren, terwijl het volksgezond-
heid-deel terug zou vallen naar so
ciale zaken, waar het vroeger over-
gens ook onder ressorteerde. Die op
tie bleek echter ln een vroeg sta
dium al niet haalbaar, reden om nu
aan een staatssecretariaat vast te
houden.
Vierhoek
Op de achtergrond speelt hier overi
gens zeer sterk de krachtsverhou
ding in de zogenaamde sociaal-eco
nomische driehoek in het nieuw te
vormen kabinet, de ministerschap
pen van financiën, economische za
ken en sociale zaken. Twee van de
drie (de twee laatsten) waren nu in
handen van het CDA, maar de PvdA
heeft op basis van de verkiezingsuit
slag een uitbreiding van invloed in
de sociaal-economische sector ge
vraagd.
Zowel CDA als PvdA streven
met hun gedachten tot installatie
van een bewindsman voor technolo
gie na, om de sociaal-economische
driehoek uit te breiden tot een vier
hoek. Daardoor zou eventueel de
voorkeur die de PvdA uitsprak voor
het overnemen van sociale zaken,
kunnen vervallen.
Schakel twijfelt
Wat betreft de ministerskandidaten
een in Den Haag met overgave
gebezigd schimmenspel met perso
nen werd gisteren duidelijk dat
Kamerlid Schakel, één van de be
langrijkste a.r.-kandidaten. eventu
eel wel bereid is om minister te
worden, maar zeker niet staat te
dringen. „Ik sta bepaald niet te drin
gen. ik hoop dat het zo loopt dat ik
niet in de situatie kom dat ik ja
moet zeggen, maar ik zeg niet: nooit.
Dat is iets waar je erg voorzichtig
mee moet zijn", aldus Schakel gis
teravond. Naar verwachting worden
de besprekingen over de zetelverde
ling tussen de fractievoorzitters en
de informateurs maandag voort
gezet.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Een christelijke academie voor
expressie door woord en gebaar en een christelijke
academie voor beeldende kunst-onderwijs kan
volgend jaar van start gaan. Staatssecretaris K.
de Jong van onderwijs heeft deze opleidingen
geplaatst op het scholenplan 1978-1980, waarvan
het Koninklijk besluit over een maand verschijnt.
Dat wil zeggen dat de bekostiging van de opleidin
gen is verzekerd. Aan de christelijke academie
voor beeldende kunst wordt nog een opleiding
eerste graads leraren tekenen en handvaardigheid
verbonden.
De nieuwe opleiding gaat
uit van de Stichting Chris
telijk Cultureel Studiecen
trum De doelstelling van
deze in 1964 opgerichte
stichting is het protestants-
christelijk volksdeel te hel
pen aan een christelijke
academie voor toegepaste
kunsten.
Aan Kampen wordt de
voorkeur gegeven als vesti
gingsplaats. omdat in deze
stad en in Zwolle meer insti
tuten voor christelijk hoger
beroepsonderwijs zijn ge
vestigd. zodat samenwer
king goed mogelijk is. Voor
de gereformeerde theologi
sche hogeschool in Kampen
wordt een samenwerking
met de academie voor vrije
expressie van groot belang
geacht. Ook wordt gedacht
aan een nauwe relatie met
de Vrije Universiteit in Am
sterdam en met name met
de studierichting kunstge
schiedenis.
De plaatsing op het scho
lenplan betekent dat de op
leidingen volgend Jaar kun
nen beginnen, maar zeker
over twee jaar gerealiseerd
moeten zijn. De stand van
zaken nu is, dat de twee
academies nog geheel uit de
grond moeten worden ge
stampt. De stichting heeft
een bestuur, een academie-
raad en een club van gasten
van de academleraad. waar
in geïnteresseerden in de
chistelljke kunstbeoefening
zitting hebben. Aan de be
noeming van een directeur
en docenten wordt nu
gedacht.
De voorzitter van de stich
ting. drs T. M. Ollhuis. zei
dat met de oprichting van
de academie eindelijk een
verzuim uit het verleden is
goedgemaakt. De bedoeling
is vooral de uitingen van
kunst dichter bij het protes
tantse volksdeel te brengen
en talenten uit dit volksdeel
de gelegenheid te geven
zich te ontwikkelen. De
Stichting Christelijk Cultu
reel Studiecentrum geeft al
enkele jaren het blad
„Kunstzinnig" uit. even
eens met het doel het con
tact met de kunst te bevor
deren.
Op deze plaats hebben wij vorige week zater
dag een beroep gedaan op onze lezerskring
om daadwerkelijk mee te gaan werken aan
de werving van nieuwe abonnees. De reacties
zijn niet uitgebleven. Onze afdeling propa
ganda kreeg in de voorbije week veel meer
aanmeldingen te verwerken dan gebruikelijk
is.
Wij zullen er geen doekjes om winden: -er
waren ook mensen die reageerden: wij zijn
het zo vaak oneens met Trouw, dat wij voor
die krant géén goed woord kunnen doen.
Gelukkig waren er niet zoveel reacties in
deze geest. Toch willen we er even bij stil
staan.
En dan komt allereerst een vraag: bent u het
altijd en in alle opzichten eens met degenen,
die u het liefst zijn: uw vrouw, man, uw
kinderen, uw ouders, uw meest intieme vrien
den? Zoveel hoofden, zoveel zinnen. Op zich
zelf helemaal niet erg en ook niet verwonder
lijk. Het is niet voor niets, dat onze lezers zich
kerkelijk en politiek over diverse groeperin
gen spreiden. Wél verbazingwekkend wordt
het, als men van een krant, die onder leiding
van de hoofdredacteur dagelijks gevuld
wordt met het werk van ruim zeventig redac
teuren en nog tal van medewerkers, ver
wacht, dat men het daarmee wél in alle
opzichten eens is. Uw meest welkome huis
vriend brengt ook wel eens een onderwerp ter
berde, waarover u (soms diepgaand) van me
ning met hem verschilt. Zo'n welkome huis
vriend wil Trouw zijn. Voor nog duizenden
mensen méér in Nederland. Mensen, die het
in principe wel met Trouw eens zijn, maar
misschien op onderdelen met haar van me
ning verschillen. Die mensen horen ook bij
Trouw. Als abonnee of, als ze dat liever
willen, als lid.
Wij zeiden het u vorige week al: de Trouw-
redactie wil haar en uw krant verder uitbou
wen, heeft plannen voor die groei, maar meer
lezers zijn nodig om die plannen te kunnen
verwezenlijken. U kunt die meehelpen ver
schaffen. Daarom doe ik. na de prettige reac
ties van vorige week, des te vrijmoediger een
beroep op u om in uw naaste omgeving
propagandist voor Trouw te zijn.
Naast kritiek oogsten wij en dat werkt
vaak als een verfrissende douche ook veel
lof. Vooral de laatste jaren, waarin Trouw al
zo sterk ten goede veranderd is. Wij constate
ren wel eens, dat ex-lezers hun oordeel ten
onrechte op Trouw van zeg tien jaar geleden
baseren. Hun oordeel zou dan een veroorde
ling worden, zonder dat men weet waarover
men praat. Ook dat is een argument dat door
ons groeiend legertje propagandisten ge
bruikt kan worden. Met vriendelijke groet,
O. Postma
directeur
Naschrift: de eerste pogingen van abonnees
om aan deze wervingsactie in een bijdrage
van maximaal 500 woorden mee te doen,
kwamen al binnen. De tien beste worden
beloond met een royale boekenbon en in
onze krant gepubliceerd.
ADVERTENTIES
INTERKERKEUJK JEUGDKOOR WATERGRAAFSMEER
O.I.V. PETER DOGGER
donderdag 6 oktober a.s. Concertgebouw. Amsterdam 20.15
Progr o.a. Mozart. Haydn. Franck en de moderne liederencyclus ..LEEF VANDAAG", diverse
medewerkenden Kaarten 10 a d zaal en bij de kosterij van de Konmgskerk, Pasteurstraat
40 (tel 020-942888)
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De voorzitter van
de Tweede Kamer. dr. A. Vonde
ling wil dat de ministers voortaan
eerder schriftelijke vragen van
Kamerleden beantwoorden. Hier
toe heeft hij de commissie voor de
werkwijze van de Tweede Kamer
gevraagd of hij de ministers mag
aansporen indien die. zonder ge
gronde motieven, te lang op hun
antwoord laten wachten.
De normale termijn voor beant
woording is drie weken. In het
afgelopen Jaar werd die termijn
105 maal overschreden. De groot
ste boosdoeners hierbij waren de
ministers Duisenberg (Financiën)
en Lubbers (Economische Zaken).
Verder wil de Kamervoorzitter
meer beperkingen aanbrengen in
de spreektijden van ministers (de
helft van de tijd van de Kamer) en
ook wil hij hen verplichten om in
principe de donderdagochtend
vrij te houden voor de beantwoor
ding van mondelinge vragen uit
de Tweede Kamer.
Illustratief voor de trage wijze
waarop vragen soms zonder geldi
ge reden lange tijd niet beant
woord worden is het feit dat pas
gisteren vragen beantwoord wer
den door minister De Gaay Fort
man over de toneelgroep Proloog.
Deze vragen waren al op 3 decem
ber 1974 gesteld door het toenma
lige VVD-kamerlid Van Dijk
In een toelichting op zijn ant
woord zegt minister De Gaay
Fortman dat dit antwoord voor
eind 1974 klaar was. maar dat het
door een misverstand is blijven
liggen. Hij biedt hiervoor zijn ex
cuses aan.
nu rJan in de boekhandel
Prof dr. E. J. Beker
Prof. dr. K. A. Deurtoo
aspecten van bijbels
scheppmgsgeioof
paperback f 13,50
een uitgave van Ten Have
„Het is thuis een grote rommel, mam.
maar dat mag ik u eigenlijk niet ver-'
tellen
ADVERTENTIE
Deze maand verschijnt:
door Dr. H. J. de Graaf
Met een woord vooraf van Prof. Dr. H. Baudot
Omvang 304 pagina's, geïllustreerd. In geheel linnen
band met geplastificeerd stofomslag in
vier-kleurendruk.Voorintekenprijs 39,50; na
verschijning 49,50.
In zijn woord vooraf, persoonlijk gericht aan de
schrijver, zegt de Groningse hoogleraar Prof. Dr. H.
Baudet o.m. het volgende;
„Ik heb Uw manuscript met grote belangstelling gelezen en ik meen. dat
het alle eigenschappen bezit om te voldoen aan de beide doeleinden die
U zich als schrijver ervan gesteld hebt. Ik acht die doeleinden
belangwekkend en ze zijn naar mijn mening terecht gekozen U hebt ten
eerste aan de tienduizenden, het Nederlands goed beheersende
Molukkers hier te lande zo objectief mogelijk hun geschiedenis willen
vertellen, sedert de dagen van de eerste aanrakingen van de Molukken
met de Westerse wereld, drie. vier eeuwen geleden Een dergelijk boek,
dat een boeiend en leerzaam leesboek zal kunnen zijn voor zeer velen,
ook van de meest uiteenlopende interessen en opvattingen, bestond tot
nu toe niet De inhoudelijke kwaliteit van Uw text heeft daarbi| geen
verlies geleden door Uw streven naar leesbaarheid Het daartoe vereiste
talent is in Nederland nogal zeldzaam
U hebt ten tweede een bi|drage willen leveren tot vermindering van de
misverstanden, die t*i zovele Nederlanders leven ten aanzien van dit
speciale hoofdstuk uit de koloniale geschiedenis van desti|ds en ten
aanzien van een aantal consequenties daarvan nu. in hedendaagse
omstandigheden en verhoudingen Ik meen dat Uw boek ook in die
opzet zal kunnen slagen. De onbevangenheid en onpartijdigheid
die U zo merkbaar hebt nagestreefd, hebben bi| U, en ik vind dat zeer
juist, niet betekend afwezigheid of zelfs maar terughoudendheid van
oordeel, U hebt de grenzen daarvan getrokken, zoals U dat
gedaan hebt en zeker niet zonder goede redenen Ook binnen die
grenzen biedt Uw boek aanknopingspunten voor beleidsbeschouwingen
in overvloed. Niet in de laatste plaats déérom verwacht ik, dat hei
gelezen zal worden en besproken en dat het zfjn werk zal doen, zoals U
het bedoeld hebt."
Hef book „Do goochlodonlt van Ambon on do Zuld-Molukkan". door
Dr. H. J. do Groot, vorachl/nt nog dozo meend. U kunt hot boatollon
door gobrulk te makon van navanataanda BON.
Zend die vandaag nog aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder
postzegel) aan:
ANTWOORDNUMMER 5 - FRANEKER
Zend mi| bij verschijning legen
voonntekenprijs rechfsfreeks/via
boekhandel
EX Dr H J de Graaf.
DE GESCHIEDENIS VAN AMBON EN
DE ZUID-MOLUKKEN
Gebonden 39,50
Naam
Straal
Fhaats
Gironummer
Doorhalen wat u met wenst Oatum