'Coalitie-Nordli wint
alsnog verkiezingen
Colombianen staken
Politiek Vorster heeft geen kans van slagen
Amerikaanse oproep
verdeelt Palestijnen
'Europa pleit voor
minister van Zaïre
Twijfels bij dood
van zwarte leider
]haos rond Noorse stembusuitslag
Teng zegt geen
premier van China
te willen worden
Zuid-Afrika in beroering
Nkomo en Moegabe
komen met nieuw
plan voor Rhodesië
.Situatie in Zuid-Afrika wordt met de dag grimmiger
XJNDERDAG 15 SEPTEMBER 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
p
BEIROET (AP, Reuter, UPI)
De Amerikaanse oproep voor
een Palestijnse afvaardiging
naar het Arablsch-Israëlische
vredesoverleg dat deze herfst
in Genève zou moeten begin
nen, heeft tot ernstige ver
deeldheid geleld in de Pales
tijnse gelederen.
Zowel de pro-Syrlsche Palestijnen
i van de Saika-beweging als het zoge-
CaP OSLO (Reuter, UPI, AP) De Noren, die afgelopen zondag en maandag ter stembus togen weten- «Wi?riu^Izi?SiS?èndebobDVer^u-
iviilmu nauwelijks meer hoe ze het hebben Bij de hertelling van de stemmen van de ver naar het "„raait Van jassar Arafat die deze
J noorden gelegen provincie Nordland blijken de links-socialisten toch nog een zetel gewonnen te
nebben, waardoor de sociaal-democratische regering van premier Odvar Nordli toch nog met een
agen Jneerderheid van één zetel in het zadel kan blijven,
tatie i
land, waaruit bleek dat de Conserva
tieven een zetel prijs moesten geven
aan de links-socialisten, en premier
Nordli op rozen zat.
klass De Arbeiderspartij behaalde zelf 76
h ran de 155 zetels in het Noorse parle-
ment (Stortinget) en zijn links-socia-
listische coalitiepartner heeft er nu
zal in dus twee. Te zamen een meerderheid
zijn, van net een zetel,
Di
Noorse premier kan er nu op
rekenen dat zijn regering niet hoeft
ïigen
met
rige we
Dit b<
idijk
klacht
en is
gisteren zelfs uit doordat iedereen
voor het laatste nieuws naar de
hoofdstad begon te bellen.
Chaos
Nordli zelf wist gisteren niet hoe hij
de situatie moest karakteriseren. Hij
t#f te treden, iets wat enkele dagen zei dat hij net bezig was te wennen
jijn w jeleden nog niet zeker was. Toen gaf u-:J— J-* J
te betdde uitslag aan dat de links-socialis-
]ten slechts een zetel zouden behou
den en het burgerlijke blok, een com-
an einbinatie van Conservatieven (Hpyre)
laken rechts. Centrum-partij en Christelij-
ie nu ke Volkspartij over 76 zetels zouden
gèrs vsikunnen beschikken. De Liberale
iaties i Venstre-partij zat met twee zetels op
'gen z}de wip en het burgerlijke blok eiste
zodat het treden van Nordli. Deze wei-
t wei «erde en zei de eerste parlementszit-
t hij v dng op 1 oktober te zullen afwachten
art om te zien of er een meerderheid in
spe] het nieuwe parlement te vinden zou
ze h zijn die vond dat hij moest heen-
ach £aan- Het was namelijk nog niet
wor< geheel zeker of de Liberalen wel be-
reid waren Nordli te laten vallen.
'orden Gisterochtend kwam daar zekerheid
over 1060 de leider van de Venstre-
aan partij aankondigde toch een burger-
,aeen< tiike regeringscoalitie te zullen steu-
defini nen- Daarna kwam het bericht van
de hertelling der stemmen in Nord-
aan het idee dat hij waarnemend
premier zou worden. Overigens is het
nog mogelijk dat men in Nordland
zal eisen dat de stemmen nogmaals
geteld worden. Gezien de chaos, al
dus de ambtenaren, kan het wel tot
de volgende week duren voor een
eind gekomen is aan alle onzeker
heid. Bij de hertelling in Nordland,
zo werd gemeld, was gebleken dat 50
op de links-socialisten uitgebrachte
stemmen in eerste instantie foutief
bij de sociaal-democratische kiesbll-
jetten waren meegeturfd.
Aan het bericht uit Nordland werden
extra nieuwuitzendingen gewijd.
Momenteel heerst er in Noorwegen
een lichte chaos. Als u mij toestaat.
Politieke commentatoren, die na
tuurlijk net omstandig hadden uit
gelegd waarom het voor hen duide
lijk was dat premier Nordli het veld
moest ruimen zitten met de handen
in het haar. De telefoonverbindingen
tussen Oslo en het platteland vielen
BRUSSEL (UPI, ANP, AP) De Europese Gemeenschap en de
Belgische regering proberen gratie te verkrijgen voor de ter dood
v&L)veroordeelde minister van buitenlandse zaken van de Afrikaanse
is orgi staat Zaire, Ngoeza Karl i Bond.
w
D Ngoeza Karl i Bond werd op 13 au-
ka gustus door pr esident Moboetoe uit
tie en zijn functie gezet en beschuldigd van
afdel hoogverraad. Afgelopen dinsdag
ie van werd hij door het Zaïrese hof voor
eerf «taatsveiligheid schuldig bevonden
uurri de ter dood veroordeeld. De Belgi-
groep s«he regering, die dit half jaar tevens
1 het voorzitterschap van de Europese
zijde
^aan
bedra
krij
PEKING (AFP) De Chinese vice-
premier Teng Hsiao-ping koestert
Deze] Seen hoop premier te worden van de
naars) Volksrepubliek, zo heeft Teng al-
erenla thans zelf meegedeeld aan een Ja-
c panse delegatie. Teng gaat hiermee
in tegen speculaties als zou hij bij
het komende Volkscongres tot rege
ringsleider worden benoemd. „Hoe
wel er mensen zijn in de partij die
menen dat ik premier zou moeten
worden, hoop ik hetzelf-niet te wor
den want ik wil vice-premier blij
ven." Momenteel is partijvoorzitter
Hoea Kwo-feng ook premier van
China. Teng zei nog tegen dezelfde
delegatie dat het verdrag van
vriendschap, bondgenootschap en
wederzijdse hulp tussen China en de
Sowjet-Unie. nu wezenlijk heeft op-,
gehouden te bestaan. De Sowjet-
Unie iss dit nog niet meegedeeld,
„maar het verdrag is uit zichzelf een
wisse dood gestorven," aldus Teng.
/an
weer
presti
rtgebi
age
rordei
aag.
sporl
»n H:
in
te st;
van
in 1!
i sugj
tot
indiei
>ortpi
4,
Premier Nordli zei gisteren tot slot
maar af te wachten tot de volledige
uitslag op 1 oktober aan het parle
ment zal worden overhandigd. „Tot
zolang gaat mijn regering gewoon
door zoals we dat gewend waren,"
aldus Nordli.
week de Amerikaanse oproep ver
welkomde als een positieve stap.
Zoehalr Mochsen, leider van de Sai
ka-beweging, noemde de Ameri
kaanse verklaring bedrieglijk. Moch
sen: „De Sowjet-Unie heeft ons bei
den, Arafat en mijzelf, onlangs in
Moskou gewaarschuwd geen ver
trouwen te hebben in Amerikaanse
beloften en onze houding ten opzich
te van de resolutie 242 van de Veilig
heidsraad (waarin het bestaansrecht
van Israël impliciet erkend wordt)
niet te veranderen. De Sowjet-Unie
is nog steeds de beste vriend en
bondgenoot van de Palestijnse revo
lutie".
Val
De Saika-beweging, die pro-Syrisch
is en lange tijd beschouwd werd als
een meer gematigde Palestijnse be
weging, is onlangs omgezwaaid naar
een radicaal anti-Amerikaans stand
punt. Daardoor is de Saika dichter in
de buurt gekomen van het Volks
front voor de bevrijding van Palesti
na, dat het afwijzingsfront aanvoert.
De leider van het Volksfront, George
Habasj is een tegenstander van de
Syrische politiek en leunt meer te
gen Irak aan. Habasj heeft de Ameri
kaanse uitlating over Palestijnse
deelname aan het Geneefse overleg
genoemd om de Palestrijnen in de
val te laten lopen om Israël te erken
nen. Een andere woordvoerder van
het Volksfront deelde mee dat de
aanvallen op Israël zullen worden
voortgezet.
Ook Egypte heeft de Amerikaanse
aandrang op de aanwezigheid van de
Palestijnen bij de besprekingen over
vrede in het Midden-Oosten gisteren
positief genoemd. Ondanks het feit
dat de Amerikaanse verklaring de
Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO niet met name noemt prees het
Egyptische semi-officiële dagblad de
Amerikaanse president Carter „voor
het uitspreken van de eerste juiste
letter van een rechtvaardige en
duurzame vrede".
De Israëlische minister van buiten
landse zaken Mosje Dajan vertrekt
waarschijnlijk vandaag naar de Ver
enigde Staten voor besprekingen
met zijn Amerikaanse ambtgenoot
Cyrus Vance. De Israëlische minister
heeft een ontwerp voor een vredes
plan op zak. Dit ontwerp voorziet in
directe besprekingen tussen Israël
en de Arabische buren over het ver
loop van de onderlinge grenzen. De
Amerikaanse minister zal behalve
met Mosje Dajan de komende week
ook met Arabische ministers van
buitenlandse zaken spreken
Libanon
De Palestijnse leider Jasser Arafat
heeft gisteren een bezoek aan het
zuiden van Libanon gebracht om
zijn manschappen, die daar zij aan
zij met linkse moslims tegen de door
Israël gesteunde christenen vechten,
wat op te montyeren. Aanleiding
voor Arafats bezoek was het einde
van de Ramadan, de Islamitische
vastenmaand. Het slot van deze
maand pleegt met festiviteiten ge
paard te gaan. Israëlische vliegtui
gen voerden gisteren bombardemen
ten uit in het zuiden van Libanon, zo
werd in Beiroet meegedeeld. Volgens
berichten van Palestijnse kant zou
den bij de gevechten die gisteren
plaats vonden twaalf gewonden zijn
gevallen.
Gemeenschap bekleedt, onderneemt
stappen bij de Zaïrese regering om
gedaan te krijgen dat Moboetoe zijn
39-jarige ex-minister, die wel als zijn
opvolger gedoodverfd werd, om hu
manitaire redenen vrijlaat.
Ngoeza is ter dood verdoordeeld om
dat hij zou hebben geweten van de
invasie die in de provincie Sjaba
heeft plaats gevonden. Ngoeza zou
dit echter hebben verzwegen. De
Belgische advocaat Jules Wolf, die
naar Zaïre is geweest om de minister
te verdedigen, werd niet toegelaten.
Hij heeft verklaard over materiaal te
beschikken waaruit blijkt dat de mi
nister onschuldig is. Ook een ploeg
van de Belgische televisie, die afgelo
pen zaterdag het proces tegen Ngoe
za wilde bijwonen, werd het land
uitgezet. De Zaïrese regering heeft al
een nota gestuurd aan de Belgische
regering over deze uitwijzing. Op
deze verturving vanuit Zaïre heeft de
Belgische regering laten weten dat
er in België algehele persvrijheid
heerst en vrijheid van meningsuiting
voor alle burgers, zodat er aan de
uitspraken van de advocaat en de
televisie niets te doen valt.
MEXICO STAD (UPI, AP) - De
hoofdstad van Mexico en twee ande
re steden zijn gisteren opgeschrikt
door meer dan twintig bomaansla
gen. Bij de bomontploffingen wer
den twee agenten zwaar gewond en
werden maar liefst twaalf politieau
to's vernield. De aanslagen richtten
zich vooral op regeringskantoren,
banken en politiebureaus.
JOHANNESBURG. LONDEN (Reuter, UPI, AP) Verschillen
de organisaties in Zuid-Afrika hebben gisteren vraagtekens
geplaatst achter het „natuurlijke" van de dood van de zwarte
Zuidafrikaanse leider Steve Biko, die volgens de politie in
Pretoria maandag in een ziekenhuis kwam te overlijden aan de
gevolgen van een hongerstaking.
Voor de eerste maal bekijkt een generaal uit de Sowjet-Unie soldaten van het Westduitse leger van
dichtbij. Oost en West hebben enige tijd geleden de afspraak gemaakt waarnemers uit andere landen
uit te nodigen bij manoeuvres van de eigen troepen. Gisteren bekeken de Amerikaanse overste Jack
Callaway en de Russische generaal-majoor Alexander Kyrkow de Westduitse militaire activiteiten bij
Kassei. Ze leken wat sceptisch.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM In de Zuidamerikaanse staat Colombia is gisteren een algemene staking van
vierentwintig uur uitgebroken. De staking wordt georganiseerd door het overkoepelend orgaan stoffeüjk overschot over ongeveer
van de vier grote vakcentrales en is gericht tegen de hoge kosten van levensonderhoud.
Het Initiatief tot de staking werd
genomen door de bij de Latijnse
Arbeiderscentrale CLAT aangeslo
ten CGT en de communistische vak
bond CSTC. Dit maal hebben echter
ook de twee meer regeringsgezinde
vakcentrales UTC en CTC zich bij de
stakingsoproep aangesloten. De
grootste van deze twee is de UTC, die
traditioneel met de Conservatieve
Partij verbonden was. Deze bond
heeft een half miljoen leden. De met
de Liberale Partij verbonden CTC
heeft 100.000 leden. Aangezien deze
twee bonden de laatste jaren zich
steeds achter de regering opstelden,
hebben zij nogal wat van hun aan
hang verloren.
In juni van dit jaar toen de CGT en
de communistische CSTC ook een
stakingsoproep deden probeerde de
regering de arbeidersbeweging te
verdelen. Zij nodigde de regeringsge
zinde bonden uit voor overleg. Dit
gesprek heeft echter geen enkel re
sultaat opgeleverd, waarna die beide
bonden toen alsnog besloten zich
achter de stakingsoproep te scharen.
Verharding
De verharding van de positie van de
vakbeweging kan verklaard worden
uit de mislukte dialoog met de rege
ring, maar evenzeer uit de toenemen
de onderdrukking door de Colombi
aanse autoriteiten van vakbonden
en vakbondsleden.
De gezamenlijke vakbeweging heeft
zich achter een aantal gemeenschap
pelijke eisen gesteld die de inzet
vormen voor deze staking:
Verhoging van salarissen en lonen
met 50 procent, aangezien de kos
ten van levensonderhoud vorig
jaar met 56 procent en dit jaar al
met 41 percent stegen. De lonen
zijn hierbij ver achter gebleven.
Bevriezing van de prijzen van de
eerste levensbehoeften en van
openbaar vervoer.
Opheffing van de staat van beleg
en volledige politieke- en vak
bondsvrijheid.
Heropening van de universiteiten
en terugtrekking van de militai
ren van de universitaire terreinen.
Afschaffing van de beperkingen
op het vakbondslidmaatschap
voor ambtenaren.
Onmiddellijke overdracht van
gronden die in bezit zijn van het
nationale landhervormingsinsti
tuut INCORA aan de boeren die
daaróp recht hebben.
Achturige werkdag en minimum
loon voor arbeiders in de trans
portsector.
De Colombiaanse regering heeft als
reactie op de stakingsaankondiging
opnieuw de staat van beleg afgekon
digd. Radio-uitzendingen over de
stakingen zijn verboden en ook
openluchtbijeenkomsten en demon
straties zijn niet toegestaan. Een
groot aantal Colombiaanse vak
bondsleiders is in de afgelopen da
gen opgepakt. Daarbij maken de au
toriteiten gebruik van een nieuw de
creet waarin staat dat personen die
deelnemen aan of oproepen tot sta
kingen zonder vorm van proces der
tig tot honderdtachtig dagen vastge
houden kunnen worden.
Gisteravond werd in de Colombi
aanse hoofdstad melding gemaakt
van botsingen tussen stakers, die
werkwilligen probeerden te verhin
deren naar hun fabrieken te gaan,
en zwaar bewapende militairen. Het
openbaar vervoer in Bogota en Cali,
de twee steden die het meest door de
staking werden getroffen, lag giste
ren vrijwel stil. Stakers strooiden
glas op straat om alle verkeer tot
stilstand te brengen. De stakingslel-
ding noemde de landelijke actie een
enorm succes
De zwarte organisatie Black Peo
ple's Convention BPC, waarvan Biko
erevoorzitter was, gelooft niet dat de
zwarte leider in gevangenschap een
natuurlijke dood is gestorven. „Zuid-
Afrika is een gewelddadige politie
staat." zo zei de BPC gisteren in een
verklaring.
Ook het Christelijke Instituut van ds
Beyers Naudé heeft zijn twijfels over
de doodsoorzaak van Biko. De Euro
pese vertegenwoordigers van het
Christelijk Instituut Oshadi Phaka-
thl en Horst Kleinschmidt, weigeren
de verklaring van de politie te accep
teren. Zij verklaarden gisteren in
Utrecht, dat de dood van Biko weer
een naam toevoegt aan de lijst van
zwarte gevangenen die in Zuidafri
kaanse gevangenschap overlijder*
door „zelfmoord of ziekte."
De BPC zei gisteren verder te wach
ten op de uitslag van de sectie op het
tien dagen. De lijkschouwing werd
dinsdag uitgesteld om Biko's ver
wanten in de gelegenheid te stellen
een eigen patholoog te zoeken om
deel te nemen aan het onderzoek.
Democratisch recht
De Zuidafrikaanse minister van jus
titie James Kruger heeft zich giste
ren verdedigd tegen de twijfels, die
gerezen zijn bij de dood van Biko.
Hij noemde de hongerstaking een
democratisch recht van Biko. „Als
een mens daarmee begint kan je
hem niet dwingen om te eten en naar
mij thans voorkomt is alles voor
Biko gedaan wat moest," aldus Kru
ger op een bijeenkomst van de rege
rende Nationale Partij in Pretoria.
Het lijkt erop dat één van de zeer
weinige democratische rechten die
zwarten in Zuid-Afrika hebben, het
recht is om dood te gaan.
Kruger vervolgde met te zeggen dat
de zwarte activisten erop uit waren
de hele sociale structuur in Zuid-
Afrika omver te werpen.
De dood van Biko heeft de roep om
een gerechtelijk onderzoek naar die
gevallen waarin met name zwarte
gevangenen op onopgehelderde ma
nier omkomen, zeer versterkt. De
Zuidafrikaanse Rand Daily Mail
kwam gisteren met koppen „waar
om, Kruger. waarom" en stelde daar
bij vast dat „mensen na zeven dagen
hongerstaking niet sterven."
De Britse regering heeft gisteren in
een officiële verklartngJaten weten
„diep geschokt" te zijn door de tragi
sche dood van Biko. „Wij weten nog
niet precies onder welke omstandig
heden hij is overleden, maar zijn
dood kan alleen maar diegenen die
net als hij geloofden in de mogelijk
heid van een geweldloze oplossing
van Zuid-Afrika's problemen ont
moedigen," aldus de Britse verkla
ring.
LOESAKA (DPA, Reuter) Het
Rhodesische „patriottische front"
van Joshua Nkomo en Robert Moe
gabe, heeft gisteren het Brits-Ameri
kaanse plan voor Rhodesië verwor
pen en zijn met tegenvoorstellen ge
komen, waarvan gevoeglijk kan
worden aangenomen dat ze even na
drukkelijk verworpen worden door
premier Ian Smith van het Rhodesi
sche rebellenbewind.
Het front wil totale opheffing van
het leger en de politie van de rege
ring van Smith en eist directe deel
neming van het front aan de regp-
ring tijdens de overgangsperiode
naar de onafhankelijkheid.
De Brits-Amerikaanse plannen
voorzien in een overgang naar een
zwart meerderheidsbewind het vol
gend jaar. In de overgangsperiode
zou een door Londen aangestelde
hoge commissaris het bewind voe
ren en verkiezingen voorbereiden
terwijl een vredesstrijdmacht van
de Verenigde Naties voor orde en
rust zou moeten zorgen. Nkomo en
Moegabe zeiden gisteren geen ver
trouwen te hebben in een hoge com
missaris die „absolute macht" zou
hebben.
Volgens Zuidafrikaanse bronnen
heeft de ontmoeting tussen premier
Smith en de Zuidafrikaanse premier
Vorster deze week toch wel enige
hoop gegeven voor een regeling in
Rhodesië.
(2 301.
DOVO-
Iveen
Boys
i "s-Or
ZOB
.r.fc-n
«ltse
VI
;-Naald
Sief
Rohda
Altius
Boys-D
OORll
V27 a
VOR
>51. 1
*SH (1
door Harm Lamberts
zvv-SDe studenten en scnolieren van Soweto, die vorig jaar juni in
verzet kwamen tegen het Zuidafrikaanse onderwijssysteem,
hebben in één jaar meer verandering in Zuid-Afrika teweeg
gebracht dan andere bestrijders van de apartheid in tientallen
jaren.
«ettywÉOngewapende jongeren, die door de
Zuidafrikaanse politie bij honderden
zijn doodgeschoten, hebben de blan-
ot Am
nburg-
2 30) l_ -
30). »|lcen in het defensief gedrongen. Zij
hebben de hele bestuursstructuur
van Soweto, hen opgedrongen door
de blanken, aan de kant geschoven;
ze hebben ondubbelzinnig aange
toond dat de blanken alleen met
overmacht van wapens hun wil kun
nen opleggen, maar dat hun politiek
door de zwarten wordt gehaat.
Zowel in als bulten Zuid-Afrika ge
looft niemand meer in het sprookje
van de Zuidafrikaanse propaganda-
Owde diensten als zou Zuid-Afrika een ei-
I land van stabiliteit zijn in een kol-
i kend Afrika. De studenten en scho
ft lieren van Soweto hebben de miljoe-
0 nen die uitgegeven zijn om blanken
olrfi naar Zuid"A^rika te trekken tot weg-
dKU gegooid geld gemaakt. In de eerste
vier maanden van dit jaar verlieten
Prin# maar liefst 8578 mensen Zuid-Afrika.
Win Immigratie leverde nog een netto
de se winst van 750 man op, maar vergele-
t woef ken met de eerste vier maanden van
1976, toen het overschot nog 14.500
was, een te verwaarlozen aantal.
Ijkt*
De mensen die weg gaan zijn vooral
de Engelssprekende Zuidafrikanen
uit de sfeer van de vrije beroepen. Zij
kunnen elders hun beroep voortzet
ten. De verscherpte valuta controle
belet het andere welgestelde blan
ken het land te verlaten. Vooralsnog
vinden zij de prijs te hoog. Volgens
de jongste gegevens is de belangstel
ling in ons land voor emigratie naar
Zuid-Afrika helemaal verdwenen,
terwijl die naar Canada en andere
landen juist weer oploopt.
Astronomisch
Niet alleen de immigranten blijven
weg. ook buitenlands kapitaal. De
Zuidafrikaanse minister van finan
ciën kan de eindjes dan ook niet
meer aan elkaar knopen. De uitga
ven voor het leger zijn astronomisch
groot geworden en volgende maande
begint dan ook een speciale actie
onder de blanken om aan geld voor
het leger te komen. Er zullen obliga
ties verkocht worden die op zichzelf
weinig winstgevend zullen zijn voor
de kopers, maar aan de verkoopactie
is een loterij verbonden. De Neder
duits gereformeerde kerk heeft zich
Ongewapende studenten en scholieren van Soweto hebben met hun vereet tegen het Zuidafrikaanse onderwijssy
steem verleden jaar de blanken ln het defensief gedrongen.
openlijk tegen die loterij uitgespro
ken. maar hoewel de regering-Vor-
ster zich anders veel gelegen laat
liggen aan het oordeel van die kerk,
wordt de loterij nu toch doorgezet.
De situatie in Zuid-Afrika wordt met
de dag grimmiger. Een Zuidafri- glamour-girl die meedoet aan een
kaanse regeringskrant als Die Bur- van de talloze miss-verkiezingen
ger probeert dat nog te verhullen Maar steeds meer mensen kijken
door nagenoeg iedere dag op de voor- door die schone schijn heen.
pagina een grote kleurenfoto af te Intussen heef* de regering-Vorster
drukken van een rugbyteam of een de plannen bekend gemaakt die de
weg moeten banen naar een vrolijker
toekomst.
Er zal een eind moeten komen aan
het huidige parlementaire stelsel,
waarbij de blanken een parlement
kiezen, waarin de Nationale Partij
de absolute meerderheid heeft en
waarbij een uit die meerderheid ge
vormd kabinet verantwoording
schuldig is aan dat parlement. Een
commissie uit het kabinet heeft nu
voorgesteld de senaat af te schaffen,
drie parlementen te laten kiezen
een voor de blanken, een voor de
kleurlingen en een voor de Indische
Zuidafrikanen. Iedere groepering
krijgt een eigen kabinet en daar
naast zal er een „raad van kabinet
ten" komen die de wetgeving voor
de drie bevolingsgroepen moet voor
bereiden. Een kiescollege uit de drie
parlementen zal een president kie
zen die uitvoerende bevoegdheid
krijgt, dus net als in bijvoorbeeld
Amerika en Frankrijk. De president
zal worden bijgestaan door een ad
viesraad van deskundigen.
Oppermachtig
In deze nieuwe structuur is de presi
dent oppermachtig. Buiten de drie
kabinetten en de raad van kabinet
ten om kan hij deskundigen aanstel
len met wie hij grotendeels de dienst
kan uitmaken.
Over dit plan is ln het kabinet en
andere sectoren van de Nationale
Partij achter de schermen een strijd
om de macht ontbrand. „Verkramp
te" kabinetsleden, onder aanvoering
van onder-minister voor Bantoe-za
ken, dr Andries Treurnicht. willen
van concessies aan de kleurlingen
en Indische bevolkingsgroep niets
weten. Zij zien er een fatale onder
graving in van de in bun ogen heilige
ideologie van de apartheid. Treur
nicht heeft al de suggestie gedaan
om dan maar een „thuisland" voor
de kleurlingen te creëren. Zoals de
kaarten nu liggen, zal Vorster zijn
plan doorzetten en zal hij zich ont
doen van mannen als Treurnicht
Maar hij zal er niets mee winnen,
want de plannen komen te laat. Wel
licht hadden ze vijf jaar geleden nog
een kans van slagen gehad Toen
was het misschien nog mogelijk ge
weest de kleurlingen te scheiden
van de zwarte Zuidafrikanen en aan
de kant van de blanken te krijgen,
door hen te bevoorrechten boven de
zwarte meerderheid.
Maar ironisch genoeg als resultaat
van de bizarre apartheidspolitiek
zijn de kleurlingen zich steeds meer
solidair gaan voelen met de zwarte
meederheid en ook als gevolg van de
zwarte bewustzijnsbeweging zijn
met name de jonge kleurlingen er nu
trots op zwart genoemd te worden
En zeker na Soweto zijn ze solidair
met de zwarte Zuidafrikanen. De
verdeel- en heerspolitiek van Vor
ster en zijn in het nauw gedreven
blanken heeft geen kans van slagen
meer Alleen een nieuwe structuur
waarbij ook de zwarte meerderheid
wordt betrokken en het afzien van
de onzalige thuislandenpolltiek kan
een begaanbare weg zijn. Alle ande
re wegen lopen op den duur dood.
