steenkool goedkoopste
ilternatief voor gas
fokker-VFW geeft
usieplannen toe
s;;
deTijd
deTijd
deTijd
deTijd
deTijd
OrmasS
Sharpfax
kopieer
machines
Meer samenwerking en
begrip nodig tussen landen
Hoogovens
Lardinois tot tuinders:
Vestiging buiten
„bekende centra"
esprek met Messerschmidt
afsar--"-—
Protest personeelsleden octrooibureau
Herstructurering
bakkersbedrijf
zinvolle operatie
Hypotheekrente per 13 sept.
Wereldbank-dochter IFC in jaarverslag:
Ier0*'
V(
SF
lerpiapsgewijze
evaluatie
brtugese munt
„Bedachtzame belegger"
zeiden ze van de heer Bergsma.
Totdat ze hoorden wat
voor rendement hij maakte.
Ook niet iets voor u, zö'n
Amro Obligatie-beleggingsrekening?
Provincie:
Hoogovens
mag uitbreiden
ondanks ontslagen
Londense beurs
op hoogtepunt
Consumenten
gids
wellicht gratis
de trein
in
I
I
I
I
I
Weekblad
ERDAG 15 SEPTEMBER 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet P 25 - RHS 29
GENINGEN (ANP) Het zou goed zijn, als een aantal niet op het aardgasnet aan te sluiten
;uinbouwbedrijven eens bij wijze van proef ging werken met steenkool of bruinkolen. Ir P. J.
inois, voorzitter van de hoofddirectie van de Centrale Rabobank, deed deze suggestie gisteren
ageningen op het nationaal tuinbouwcongres.
sale overgang naar deze brand-
fen wilde hij de tuinders niet
praten. Maai wèl ried hij hun
de aardgasprijzen niet langer
de olieprijzen te vergelijken, ook
i die vergelijking voor de Neder-
ise regering het uitgangspunt bij
energieprijsbeleid voor de glas-
ibouw.
olie, maar steenkolen en bruin-
>n vormen nu het goedkoopste
rnatief voor aardgas en worden
r tuinders elders in de Europese
neenschap al gestookt.
energie is de laatste jaren sterk in
gestegen, maar volgens Lardi-
hebben de Nederlandse tuin-
s veel kunnen opvangen door ver
ing van hup produktie per m2,
at de energieprijs per hoeveel-
heid produkt toch nog onder contro
le bleef.
Ir Lardinois besprak onder meer ook
cfe hoge grondprijzen, waar de tuin
ders evenals andere agrariërs mee te
maken hebben. Hij ried hun aan, bij
hun pogingen daaraan te ontkomen,
ook eens te denken aan vestiging
buiten de bekende centra. Van die
centra worden in de tuinbouwwereld
vele voordelen genoemd, maar nu, zo
leek het ir Lardinois, komt er toch
een nadeel tevoorschijn. Want juist
in tuinbouwcentra als het Westland,
Boskoop en het gebied rond Venlo
vindt men die hoge grondprijzen,
terwijl in gebieden daarbuiten ge
noeg zou zijn te krijgen voor „goede
landbouwprijzen". Wel is het een
punt of men daar al of niet kassen
mag bouwen.
Grondprijs
-
sprekingen gaande zijn over een fusie tussen Fokker-VFW en Meevallers
Duitse vliegtuigindustrie Messerschmldt-Bolkow-Bohm. meevallers
De grondprijsstijging, aldus Lardi
nois, heeft de laatste drie tot vier
jaar de stijging van de arbeidskosten
in de tuinbouw overtroffen en het
dubbele bedragen van de energie
prijsstijging. Voor een tuinder die uit
eigen vermogen financiert betekent
ze op basis van een bedrijfseconomi
sche grondrente van 3,5 procent in
een jaar of zes een kostentoeneming
van 0,30 tot 1,20 per m2. Werkt
men met bankkapitaal, dan zijn de
kosten in die tijd gestegen van 0,50
k 0,60 tot 4,— k 5,— per m2.
Vooral de startpositie van de jonge
tuinder wordt hierdoor zeer bemoei
lijkt. Elders in Europa is de grond-
prijsstijging in de tuinbouwcentra
lang niet zo erg geweest als hier.
Het is dringend nodig, aldus ir Lardi
nois, dat de tuinbouw zich hierover
beraadt en de oplossing zoekt in
verschillende richtingen, niet alleen
nu toe had men van Fokker-
W-kant altijd zeer terughoudend
eageerd op de vooral in Duitsland
ang lopende geruchten over fusie-
nnen. Een samenwerking wordt
t uitgesloten geacht", was steeds
commentaar. Nu heeft de woord-
Irder in Bremen echter toegege-
dat begin september de Duitse
atssecretaris Gruner en een hoge
derlandse regeringsvertegenwoor-
er besprekingen hebben gevoerd
ir de fusie. Messerschmidt c.s. is
restigd in de buurt van München.
kofficiële bevestiging van de fusie-
fcrekingen komt op een tijdstip
iAet niet zo erg botert tussen de
ffte poot VFW en Fokker binnen
f lokker-VFW-concern. De Dun
's gaan in Bremen een eigen ver-
ganisatië oprichten voor de
oop van hun kleine straalvlieg-
VFW-614. Zij vinden dat het
irale verkoopkantoor in Amster-
i de Fokker F-27 en F-28 teveel
trekt.
I PACEMAKERS Vitatron Medi-
1 in Dieren, een fabriek van pace-
ikers (hartstimulators), heeft een
ijoenencontract afgesloten met
Poolse volksrepubliek. Deze
Jereenkomst betreft de overdracht
i know-how inzake de produktie
a lithium pacemakers. De licentie
|ldt voor het vervaardigen van
Icemakers voor de oosteuropese
1CINDU-KEY en KRAMER heeft
et eerste halfjaar van 1977 afgeslo-
jn met een licht verlies nadat de
Irste helft van 1976 nog een winst
i 3,5 miljoën te zien had gege-
De ontwikkeling kwam tot
(and ondanks het feiX dat de half-
'iromzet steeg van 174 tot 192
jiljoen. De vooruitzichten wijzen
let op een positief resultaat voor
f77.
I DOUWE EGBERTS De Ameri-
panse Consolidated Foods wil met
;n gewijzigd bod komen op een
iel van de aandelen van Douwe
ISberts. De Amerikanen kwamen
1 juni met een „tender" voor G5
tt van de aandelen, waarmee onge
ler 390 min zou zijn gemoeid. Dit
'd werd niet geëffectueerd, onder
:er door de plotseling scherp stij
fde koffieprijzen en de gevolgen
ïarvan voor de branders. De ne-
invoorwaarden zullen naar ver
wachting niet worden gewijzigd. Dit
betekent onder meer, dat het Ameri
kaanse concern circa 26 pet van de
stemgerechtigde aandelen z*i ver
werven plus een belang van 39 pet in
de vorm van niet in aandelen om te
zetten certificaten.
AUDET Gezien de gunstige
gang van zaken in de eerste zeven
maanden van dit jaar zal AUDET
een belastingvrije uitkering van 10
pet in aandelen ten laste van de
agioreserve doen. De aandelen zul
len volledig delen in het dividend
over het lopende boekjaar. De om
zet in de eerste zeven maanden van
1977 is toegenomen met circa 13
procent. De exploitatieresultaten in
de eerste zeven maanden zijn met
bijna 30 procent gestegen. Voor het
laatste deel van het jaar wordt een
minder sterke stijging van de winst
verwacht, gezien de uitzonderlijk
gunstige ontwikkeling in de laatste
maanden van 1976.
Drs J. J. Schouten, voorzitter van het
overlegorgaan van de drie centrale
tuinbouworganisaties noteerde en
kele meevallers in de tuinbouw
waarop hij nu eens de nadruk wilde
Jeggen. Zo noemde hij de bloembol
lensector waar de gunstige tulpen-
prijzen voor een goede stemming
zorgen. De heer Schouten hoopte
echter dat het tulpenareaal niet uit
gebreid zou worden. De champig
nonkwekers die twee jaar geleden
bijna aan de grond zaten, kunnen
zich nu verheugen in betere resulta
ten en aan de augurken kleeft een
goede winst.
In de sierteelt wilde de heer Schou
ten schaduwzijden niet omzeilen
maar positief achtte hij bijvoorbeeld
de omzet van potplanten. Die was in
augustus op de veiling in Honselers-
dijk 49 procent groter dan in dezelf
de maand, vorig jaar. De totale Ne
derlandse bloemen- en plantenom-
zet op de veilingen steeg in de eerste
zeven maanden 19 procent.
RIJSWIJK De zevenhonderd per
soneelsleden van het Internationale
octrooibureau (IIB) in Rijswijk heb
ben het werk neergelegd om te protes
teren tegen het eenzijdig veranderen
van de arbeidsvoorwaarden. Volgens
een woordvoerder van het actiecomité
op het octrooibureau zijn de werkne
mers tot nu buiten de besprekingen
over nieuwe arbeidsvoorwaarden ge-
HEDEL - Uit het feit dat de afzet
van brood in een zéker evenwicht
lijkt te komen mag de voorzichtige
conclusie worden getrokken, dat de
herstructurering van het bakkersbe
drijf in 1973 een weliswaar moeilijke
maar zinvolle operatie is gebleken.
Dit zei minister Van der Stee (land
bouw en visserij) gisteren in Hedel
bij de opening van het nieuwe pand
van de Saba, het samenwerkings
verband van vijftig bakkerijen
Ondernemersafspraken die gericht
zijn op verdediging en samenwer
king van het kleinbedrijf moeten in
beginsel worden toegestaan, aldus
de bewindsman die echter vindt dat
ondernemersafspraken en economi
sche macht via concentratie onder
toezicht dienen te staan.
Hij stelde daarbij dat de prijsaf
spraak die gemaakt is tussen de
broodleveranciers en de supermark
ten snel tot stand is gekomen en een
voorbeeld is van bescherming van
producent en consument.
houden. Het octrooibureau moet eei)i
ander personeelsbeleid gaan voeren,
omdat het bureau zal opgaan in dc
Europese octrooiorganisatie, die in
München is gevestigd. De directie van
het IIB heeft een voorlopige over
gangsregeling gecreëerd, waarin vol
gens het actiecomité promotiemoge
lijkheden ontbreken, de pensioenre
geling beduidend minder voorstelt en
op grond waarvan mogelijk een deel
van het personeel moet afvloeien. De
overgangsregeling is Buiten het perso
neel om tot stand gekomen. Momen
teel onderhandelen dc vakbonden met
de directie, maar wanneer het perso
neel ook daarna nog niet in de bespre
kingen zal worden betrokken, zullen
de acties doorgaan. „Dat betekent dat
we het werk niet zullen hervatten en
dat we het octrooibureau zullen bezet
ten," aldus de woordvoerder.
Op de foto: kaartende werknemers in
het bezette gebouw.
Naam
bank
Renle vast
gedurende:
Afsluitprov.
(procenlrn)
Rentepercentages
mei zonder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
1 jaar
15
15
8.5
8 25
85
825
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1.5/2.-
1 52-
85
825
85
825
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1 5
15
8.9
8.5
83
89
85
83
Centraal Beheer
10 jaar
8.5
8 b
Ennia
10 jaar
8.5
8.7
Nat. Nederl.
10 jaar
5 jaar
-
8.5
8.5
8.7
8.7
Rabo Bank
adviesrente
variabel
125
85
85
Rabo-Hyp-Bank
5 jaar
1.5
8.5
85
RPS
5 jaar
1
8.25
8.25
Stad A dam
5 jaar
1-
8.25
8.25
Westland
Utrecht
standaard
no nsk
budget
5 10 jaar
S/10 jaar
variabel
2
2 -
2
83
87
89
8.5
89
8.9
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL
Ook deze week zijn er weer diverse verlagingen in de hypotheekrente
voorgekomen o.a. bij de levensverzekeringsmaatschappijen. Voor ge
garandeerde leningen met een vijf jaar vaste rentevoet blijft het
laagste percentage 8,25 procent.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis in Amers
foort).
kopiëren, ook op gewoon
papier
#\ORMAS BV
ftmwen RemOrandtMn 9
Tel (030)78 7844- TeleiWO
levering vla dealers
WASHINGTON De ontwikkelde en de ontwikkelingslanden
dienen nauwer samen te werken en meer begrip voor elkaar op te
brengen. Dat schrijft de Internationale Financierings-Maat-
schappij (IFC), een zusterinstelling van de Wereldbank, in haar
verslag over het boekjaar tot en met 30 juni J.l
advertentie
Vervolg van pagina 1
7 |tod
ISSABON Portugal zal zijn
t, de escudo, het komend half-
iar stapsgewijs devalueren tot een
imum van zes procent.
Portugese nationale bank zal ie-
ere dag drie koersen vaststellen:
in voor handelstransacties, die
nnen een maand betaald zullen
orden, een voor transacties binnen
jilt rie maanden en één (de laagste
oers) voor transacties binnen zes
laanden. De bedoeling is dat bui-
nlandse handelspartners zich op
S lie manier kunnen indekken tegen
*n waardedaling van de escudo. De
eleide daling zal worden berekend
P basis van een gemiddelde van de
- lunten van Amerika. Engeland,
rest-Duitsland, Zwitserland, Ne-
erland. België, Frankrijk, Spanje.
L, talie en Zweden.
f to 25 augustus maakte de regering-
I oares bekend dat zij had gekozen
oor een stelsel van „beheerst zwe-
en" voor de koersvorming van de
scudo, dus niet voor een krachtige
- -j evaluatie ineens. Sedertdien is de
oers van de escudo ten opzichte
an die valuta's ongeveer vijf pro
ent gedaald. Voordien, op 25 febru-
ri, werd de munt met vijftien pro
mt gedevalueeerd. Het was de eer-
SIR veriagtog in 46 jaar.
Toen de heer Bergsma destijds met het Amro
Obligatiefonds in zee ging, had hij daar zo z'n
redenen voor. Hij had eerder al wat
beleggingservaring opgedaan; dc zekerheid van
participeren in het Amro Obligaticfonds stond
hem daarom wel aan. Dat betekende dat de
Amro voor Bergsma streel t naar een hoge
uitkering met zo min mogelijk risico.
Ook de verdere loop van zaken kwam
Bergsma goed uit. Storten en opnemen naar
eigen inzicht, met een minimum van f 50,-. Van
elke mutatie een keurig overzichtelijk afschrift
met waardeberekening ontvangen.
Als vroeger iemand zich wel 'ns wat
laatdunkend uitliet over z'n „bedachtzaamheid",
had Bergsma daar heus wel z'n antwoord op.
Maar nu heeft hij een standaardmanier om
iemand wat dat betreft 't zwijgen op te leggen:
hij toont gewoon het rendcmcntpcrcentagc over
't afgelopen iaar. En eerlijk gezegd heeft 't hem
zelf ook wel een bcctie verrast, die ruim 8%.
Kwam neer op een uitkering van
f 12,40 per participatie op jaarbasis. I
Die Bergsma overigens automatisch
heeft laten herbcleggen door Amro.
De bonden hebben de directie van
Hoogovens laten weten niet ak
koord te zullen gaan met gedwon
gen ontslagen. Eerst willen ze met
de leiding van Hoogovens alle mid
delen nagaan om die ontslagen te
voorkomen. Gevraagd is na te gaan
in hoeverre het beschikbare werk
over het huidige personeelsbestand
kan worden verdeeld. „Het komt
niet van pas", aldus districtsbe
stuurder Henk Krul van de Indus
triebond NW, „dat een bedrijf als
Hoogovens waarin de Staat en de
gemeente Amsterdam voor respec
tievelijk 28 en 3 procent deelnemen,
mensen gaat ontslaan". Piet van de
Ende, districtsbestuurder van de In
dustriebond CNV noemde als mid
delen tot arbeidsspreiding onder
meer vervroegde pensionering, of
het dragen van de financiële last,
niet door de duizend ontslagen
werknemers maar door alle Hoogo
vens-werknemers.
Vijf-ploegendienst
Verder hebben de bonden gepleit
voor een vijf-ploegendienst (nu is er
een vier-ploegendienst). De directie
is- bereid hierover te praten, mits dit
buiten de nu genomen maatregelen
wordt besproken. De directie van
Hoogovens wil er alleen over praten
in het kader van de nieuwe CAO-
onderhandelingen.
Overigens is nog niet bekend waar
de ontslagen precies zullen vallen.
Eind dit jaar hoopt de directie een
plan te kunnen presenteren waarin
de functies en arbeidsplaatsen zul
len staan vermeld welke moeten ver
dwijnen Op 23 september praten de
industriebonden weer met de Hoog
ovensdirectie. Morgen wordt overleg
gepleegd met de kaderleden van de
bonden. Het 23.000 man tellende
personeel van Hoogovens zal van
daag een brief van de directie ont
vangen. waarin de moeilijkheden
van de onderneming worden uiteen
gezet.
Volgens de ondernemingsraad heeft
de directie steeds gezegd, dat pas
tot ontslag zal worden overgegaan
als allerlaatste redmiddel. „Het is
nu aan de directie", aldus de onder
nemingsraad, „om aan te tonen dat
ontslagen onontkoombaar zijn".
Ministers ingelicht
De directie van Hoogovens heeft
dinsdag de ministers Lubbers (eco
nomische zaken) en Boersma (socia
le zaken) ingelicht over de structure
le problemen bij Hoogovens De be
windslieden hebben toegezegd, al
dus het Hoogovensbestuur. dat de al
bestaande overheidsmaatregelen,
HAARLEM De bij Hoogovens te
Ijuiden aangekondigde ontslagen
zijn voor het Noordhollandse provin
ciebestuur geen aanleiding de voorge
nomen plannen rond de uitbreiding
■van Hoogovens (onder andere de aan
leg van een nieuwe voorhaven) te
herzien. Het provinciebestuur meent,
dat Hoogovens ondanks de personeel
sinkrimping in de komende jaren de
kans moet houden opfverderc ont
plooiing. Tijdelijke ontwikkelingen
moeten bij Hoogovens duidelijk ge
scheiden worden vanontwikkelingen
op lange termijn, aldus desgevraagd
de Noordhollandse gedeputeerde dr.
ir. J. IJff. Volgens hem is Hoogovens
nog steeds een „zeer efficiënt be
drijf."
De uitbreding van Hoogovens is voor
een belangrijk deel afhankelijk van
de medewerking van de provincie.
Deze medewerking bestond tot nu toe
in ruime mate, blijkens de al weer
enige tijd geleden verschenen procin-
ciale Nota van Uitgangspunten voor
het Amsterdam-Noordzee Kanaal-ge
bied. Ir. IJff vertrouwt er overigens
op, dat het Hoogovens in de toekomst
weer beter zal gaan.
onder meer op het gebied van de
vervroegde pensionering, kunnen
worden toegespitst op de situatie bij
Hoogovens. Voor het overige wach
ten de ministers de resultaten van
het overleg tussen vakbonden en
staalbedrijf af. Tijdens het overleg
met de ministers heeft Hoogovens
niet om financiële steun gevraagd.
Vandaag zal de vaste Kamercom
missie van economische zaken zich
vermoedelijk ook bezighouden met
de problemen van de staalonderne-
ming bij IJmuiden.
De IFC is in 1956 gesticht en het
lidmaatschap staat open voor alle
landen die bij de Wereldbank zijn
aangesloten. De IFC heeft thans 106
leden-landen. Haar functie is bij te
dragen aan de economische ontwik
keling van haar minder ontwikkelde
leden-landen door middel van bevor
dering van de groei in de particuliere
sector. Zij doet dat niet alleen door
kredieten beschikbaar te stellen
maar ook door deel te nemen in het
aandelenkapitaal van bedrijven.
Rechtstreekse buitenlandse investe
ringen. een belangrijke schakel in de
toenemende wederzijdse afhanke
lijkheid tussen „noord" en „zuid"
(respectievelijk Industrie- en ontwik
kelingslanden). zijn een twistpunt
geworden, zo merkt de IFC op. Zij
zijn financieel niet zo belangrijk
meer als in de jaren vijftig en zestig,
maar zij dienen in de eerste plaats te
worden beschouwd als brengers van
vaardigheden, technologie en toe
gang tot markten. Voor de toekomst
dient een gezonde basis voor weder
zijds vertrouwen te worden gelegd,
wil men een opbouwende oplossing
vinden voor de twistpunten.
Investeringen
In de ontwikkelingslanden dient
men, naar het oordeel van dè IFC,
zijn beleid ten aanzien van de bui
tenlandse investeringen te verbete
ren. Het voortduren van de economi
sche vooruitgang van veel ontwikke
lingslanden staat of valt met het
beschikbaar zijn van technologie en
vaardigheden uit het buitenland en
hangt steeds meer af van toegang tot
buitenlandse markten voor hun
export.
Aan de andere kant moeten ontwik
kelde landen harder zoeken naar
nieuwe benaderingen van recht
streekse investeringen. Gezamenlij
ke ondernemingen van de buiten
landse investeerders, de regering
van het gasüand en plaatselijke on
dernemers kunnen daar. naar het
inzicht van de IFC, een belangrijke
bijdrage aan leveren, al naar gelang
de behoefte van de betrokken ont
wikkelingslanden
advertentie
'Van onze
Zuidmolukse
correspondent'
'Jullie belanda s maakten ons
tot christen en leerden ons
schieten. Dat hebben we niet
vergeten: we zijn goed gelovig
en als strijders ook niet mis
Waar het recht faalt begint de
oorlog'.' De Zuidmolukse
welzi|nswerker Rudy Metekohy
brengt samen met Felix
Huizinga verslag uit van een
grimmig weekje Assen
LONDEN De Londense beurs
heeft gisteren een hoogtepunt be
reikt. De Financial Times-index
voor gewone aandelen steeg tot
549.2 waarmee het vorige record, da
terend van mei 1972. met ruim 6
punten werd overtroffen Zeven we
ken geleden stond de index nog op
430. De index zou echter op 1100
moeten staan, om de aandeelhou
ders geheel te compenseren voor de
inflatie.
LUXEMBURG - Als het Eu
ropese parlement zijn zin
krijgt, dan zal „De Consumen
tengids" gratis in de trein ver
spreid worden en ook in te zien
zijn op openbare adviesbu
reaus, reisbureaus, beurzen en
tentoonstellingen, dit om een
nog grotere lezerskring te be
reiken.
Bij een debat over het consu
mentenbeleid in het Europese
parlement in Luxemburg wees
een Franse parlementariër er
in dit verband op dat de 260
miljoen inwoners van de EG
ook 260 miljoen consumenten
zijn.
Het Europese parlement wil
verder zo snel mogelijk EG-
regels over consumentenkre
diet. schriftelijk onderwijs, ef
fecten en verzekeringscon
tracten.
Blank is blind
Natuurlijk zullen de blanken in
Rhodesie de strijd tegen de
zwarte meerderheid verliezen
ze willen het alleen zelf nief
weten Harm Bofje reisde rond,
keek. luisterde en noteerde
Een verbijsterend verhaal
Economie: het gaat
niet goed
Zijn de lonen te hoog? Blijft de
vraag in de produktie
inderdaad teveel achter? Waar
zit de tout? Joan Smithuis
onder professoren een
gesprek met Van den Doel,
Hartog en De Jong.
Een priester werd
weduwnaar
Hoe verwerkt de Nijmeegse
bijbeiprotessor Grossouw (70)
de tragedie zijn jonge vrouw te
overleven en nu een priester
weduwnaar te zijn, die de zorg
heeft voor twee |onge
kinderen? Een interview van
Ton Oostveen.
Bon voor proefabonnement
5 weken de Ti|d voor i gulden
advertentie
Méér vlees in de kuip
metMöHer
moler&co
Ma>d»lmMtKti«ppi| Mollw ICtbv
Oude Boekcloveweg 31. Hengelo (Ol.
Tol 05400-159 33* PoMtw» 10, Tele. 44318
Antwoordnummer 8 Amtterdam
Beuling na ontvjngii «jn acceptgiro
Overal to koop I 2.2S
l^Monntmtnttn lol 020 23 1114
7onder poel/egel /enden aan do Ti|d.
