Wie waardevrij is, hij werpe de eerste steen
Is abortus mensenmoord?
"We hebben heel wat
informatie zó voor u
klaarliggen.
INFO
Bouwfonds helpt mensen
in een eigen huis.
IRt brieven van lezers
BULLETINS
Een antwoord aan Koos van Weringh
w
BOUWFONDS
Loop binnen bij'n Bouwfonds - infocentrum.
IBouwfonds
ZATERDAG 3 SEPTEMBER 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
door
mr. F. F. F. de Vries
In Trouw van 26 augustus Jl. lanceert Koos van Weringh een scherpe aanval op de werkgroep Recht
en Openheid in de Zaak-Menten en met name op mijn artikel over het optreden van Rüter. In zijn
artikel wil Koos van Weringh signaleren „wat er gebeurt als wetenschap een politieke zaakt wordt."
Nu dacht ik dat er nog maar weinig mensen in Nederland rondlopen, die geloven in een volledig
waardevrije, onafhankelijke en „objectieve" wetenschapsbeoefening. Zelfs de natuurkunde en de
kernfysica zijn niet waardevrij: wie maken bijvoorbeeld de neutronenbom?
In het bijzonder wanneer het gaat
om het vraagstuk van vervolging en
berechting van oorlogsmisdadigers
komt zeer indringend de vraag naar
voren aan welke kant stel je Je op.
waartoe wend Je je kennis als
Jurist, historicus, politicoloog enz
aan en aan wie verleen je je dien
sten0 De werkgroep heeft duidelijk
een gedaan, zoals Rüter dat
ook gei heeft. Wij kie2en partij
vóór die me.: en, die willen opkomen
voor vervolging en berechting van
oorlogsmisdadigers en tegen he.
vend fascisme. Ook dfi laatste is aan
de orde: Vele mensen in Nederland
ook onder Trouwlezers zijn ver
ontrust over de ontwikkelingen ln
West-Duitsland, waar tienduizenden
getroffen worden door de „Berufs-
verbote" en de demqcratie op de
tocht staat.
Als Koos van Weringh badinerend
wil praten over onze oogmerken, dan
laat hij alleen maar zien aan welke
kant hij staat.
Bij d Menten gaat het zowel
om d».- ver i on berechting van
een oorlogsnu*cb<d er. als om de
vraag wie Me.bijzonder
rond 1950 (toen er ook al bewijzen
waren) beschermd hebben.
Van Weringh zegt dat als wij spreken
over de belangrijke „oorlog. '«sdnHi-
ger Menten," wij daarmee laten a.»cn
dat voor ons het proces overbodig Is
„De oordelen zijn al geveld," zegt hij.
Dit is natuurlijk onjuist. Menten is
en wordt aangeklaagd als oorlogs
misdadiger, maar dat wil nog niet
zeggen dat hij berecht is. In de kran
ten wordt bijvoorbeeld ook (en te
recht) gesproken ovr de kapers en
gijzelaars van De Punt en Bovens-
milde. terwijl de rechter nog geen
•vonnis heelt uitgesproken.
wij, zeggen dat Menten een be
langrijke oorlogsmisdadiger is, dan
willen wij daarmee uitdrukken, dat
wij overtuigd zijn door het vele be
wijsmateriaal dat vóór en tijdens
het pror^ naar voren Is gebracht.
Wij suan daarin niet alleen. In zeke
re zin zou men kunnen zeggen dat
wij tot de groep van aanklagers be
horen. zoals bijvoorbeeld nu de offi
cier van justitie Habermehl. Ook
bijvc beeld de Protestantse Stich
ting Bibliotheekwezen geeft als on
dertitel van haar „knipselmap Men
ten": „Kranteknipsels over zaken
van de oorlogsmisdadiger Menten in
de Jaren 1950-1954".
De Waarheid
Van Weringh verwijt ons dat wij ons
hoofdartikel regelrecht uit de Waar
heid hebben overgeschreven en pro
paganda voeren voor de parlements-
fractie van de CPN. Nog afgezien
van de vraag of dit juist is, waarom
zouden Juristen niet de Waarheid
lezen? Gelukkig leven we niet meer
ln de jaren 1940-1945, toen dit verbo
den was. Het niet vermelden van het
optreden van de CPN zou een ver
valsing geweest zijn. Iedereen heeft
onder andere op de televisie
kunnen constateren hoe de CPN-
fractie zich ingespannen heeft.
Overigens verzwijgt Van Weringh
dat wij ook geciteerd hebben uit de
toespraken van vertegenwoordigers
van andere partijen (PvdA en WD).
Hij is zwaar gebelgd over mijn kri
tiek op Rüter. in wie Menten zo'n
sterke verdediger getroffen .ïeeft
(sterker dan de officiële verdediger
Van Heyningen).
In het kader van onze doelstellingen
kon kritiek op het optreden van de
door Menten zo geprezen professor
niet uitblijven. Mijn doel was onder
meer aan te tonen dat dit optreden
niet uit de lucht kwam vallen.
Als je de gebelgde reactie van Van
Weringh leest, zou ik zo maar wat
losse kreten op palet gezet hebben,
terwijl ik juist aangetoond heb dat
Rüter niet de „onafhankelijke we
tenschapsman" is, zoals Van We
ringh probeert voor te geven.
Drie van Breda
Daartoe is informatie gegeven over
het proefschrift van Rüter, waarvan
een belangrijk onderdeel eindigt
met een pleidooi vóór de vrijlating
van de „Drie van Breda", waarbij als
Bedrijfs- en school
jeugd
Trouw van 27 augustus schenkt aan
dacht aan de vele voortreffelijke
werkzaamheden van de Bedrijfs-en
Schooljeugd (B.S.J i Hf-~' -naakt
u gewag van het feitu^L B*driif*
en Schooljeugd tot twee me
Werkgroep Israël van
king heeft uitgesloten, omdat ken
nelijk „de basis tot samenwerking
ontbrak" Deze uitsluiting is nog
steeds voor ons een volkomen raad
sel Van meet af aan heeft de Werk
groep Israël zijn solidariteit betuigd
met de principiële uitgangspunten
van de samenwerkende actiegroe
pen. Gezien de indertijd gebezigde
argumenten kunnen wij niet anders
concluderen, dan dat de uitsluiting
louter gebaseerd is op onverdraag
zaamheid, verpakt in politieke slo
gans. Immers. Zionisme werd gelijk
gesteld met racisme en Israël werd
dé onderdrukker van de Palestijnen
genoemd Niet alleen een onverant
woordelijke verdraaiing van de fei
ten. maar ook een identificatie van
de Werkgroep Israël met deze waan
ideeën. En dat terwijl de Werkgroep
Korte duidelijk geschreven, liefst aan één kan» getypte, bneven kunnen worden
gestuurd naar Secretaris Hoofdredactie Trouw/Kwartet. Postbus 859. Amsterdam. Bij
DuWikatte wordt de naam van de schnjver vermeld
Israël uitermate kritisch staat ten
opzichte van alle partijen (inclusief
de Israëlische regering) en ijvert
voor een twee-staten oplossing (één
Joodse en één Palest jnse staat). Dit
in tegenstelling tot het wel aan de
B.S.J. deelnemende Palestina Ko-
mité. dat streeft naar één Palestijn
se staat zonder het recht van de
Joden op een eigen land te erken
nen. Men weigert gewoonweg onze
visie, ondanks de vele gesprekken,
serieus te nemen.
Wij hopen dat de B.S.J. op zijn into
lerante houding zal terugkomen en
dat de discussies tussen alle betrok
ken partijen, op initiatief van de
verantwoordelijke Hervormde Ge
meente tot een oplossing van de
problemen zal leiden. Een oplossing,
die een eind moet maken aan de
momenteel achtergestelde positie
van de Werkgroep Israël op de Am
sterdamse scholen.
Mafirn drs A. H. Wertheim
Bouwvergunning
Onder de kop „Ministers Vorrink en
Gruijters oneens" verscheen in uw
blad van 22 augustus jJ. het bericht,
waarin staat vermeld, dat minister
Vorrink meent, dat houders van
bouwvergunningen niet het recht
hebben met bouwen te beginnen,
alvorens beschikt wordt over de be
nodigde bouwvergunningen. Dat
laatste moet zijn „hinderwetvergun
ningen". Overigens heeft minister
Vorrink jammer voor haar on
gelijk, omdat nu eenmaal de weige-
ringsgronden voor een bouwvergun-
argument gehanteerd wordt dat het
Nederlandse volk zelf nalatig is ge
weest tijdens de Tweede Wereldoor
log. Niet vrijlaten zou volgens Rüter
betekenen dat „de bijzondere recht
spleging een alibi wordt voor hen,
die maar al te graag eigen falen en
eigen schuld naar de Duitsers door
schuiven".
Voorts is informatie gegeven over de
studieperiode van Rüter in Freiburg
(in het zuiden van West-Duitsland),
toen hij veel goodwill en contacten
opgebouwd heeft met de Westduitse
justltie-autoriteiten. Iedereen, die
weet hoe het Westduitse justitie
apparaat vergeven is van oud-nazi-
rechters en -aanklagers, kan nagaan
wat dit betekent.
Ook is informatie gegeven over het
optreden van Rüter tijdens het pro-
ces-Menten zelf. In het bijzonder
over zijn gang naar West-Duitslnd in
gezelschap van de advocaat van
Menten. Terwijl de zaak reeds aan
hangig was bij de bijzondere straf
kamer, ging hij met gegevens uit het
procesdossier onder meer op bezoek
bij de ex-Gestapo-chef Landau. Zo
iets zou een verdediger kunnen
doen. maar zeker niet een door de
rechtbank benoemde getuige-des-
kundige met een strikt omschreven
opdracht. Van Weringh verzwijgt
dat dit optreden ook bekritiseerd
werd door de voorzitter van de bij
zondere strafkamer, mr. Schröeder
Vonnissen
Van Weringh verwijt mij dat ik niet
vermeld heb dat Rüter zich sinds
1966 bezighoudt met de uitgave van
alle vonnissen, die in West-Duits
land tegen nationaai-socialistische
oorlogsmisdadigers uitgesproken
zijn. „Dat zou immers niet passen in
het beeld van Rüter, de doofpot-
voorstander", zegt hij. Inderdaad
ning in de Woningwet limitatief en
dwingend zijn genoemd en daaron
der valt niet het vereiste van een
hinderwetvergunning, welke gere
geld is in de Hinderwet.
Nieuw Vennep G. A. C. Verwij
Neutronenbom (10)
1. Inzet neutronenbom heeft voor
keur boven kernbom voor tactisch
gebruik, dat betekent: de beslissing
voor de inzet van de neutronenbom
wordt gemakkelijker genomen. 2. De
zgn. „forward" strategie, waarvan
vooral Duitsland een voorstander is,
maakt de inzet van de neutronen
bom ideaal vooral omdat in die stra
tegie de preventieve aanval past.
Het gebruik en de escalatie wordt
dan niet bepaald maar opgedrongen
door de tegenpartij, wie dat ook
mocht zijn. 3. Het kwaad in de mens
is dus in feite samengebald in zijn
defensieve offensieve bewapening,
dus blijft totale ontwapening „ide
aal", daarvoor heeft men ook een
strategie nodig die moet worden ge
leerd niet alleen bij middelbaar ho
ger onderwijs maar ook aan de Kon.
Militaire Academie te Breda.
Ommen J. Mezenaar
heb ik dit niet vermeld. Voor een
meer volledig beeld van Rüter had
ik het beter wel kunnen doen. Het
past immers precies in het beeld dat
ik in mijn artikel heb geschetst!
Want het gaat er niet om, zoals al in
het voorgaande uiteengezet, of ie
mand specifieke belangstelling
heeft voor een bepaald onderwerp,
maar hoe hij zijn kennis toepast.
Aan wie komt het resultaat van de
gevonden wetenschap ten goede? In
de zaak-Menten treedt Rüter op als
verdediger van Menten!
Overigens wat stellen de vonnissen
van West-Duitse rechters tegen na
zi-oorlogsmisdadigers eigenlijk
voor? Zij die de „moordenaarsdolk
hadden onder de rechtersmantel".
de rechters uit de Hitlerperiode, ble
ven voor een groot deel op hun pos
ten en waren belast met de berech
ting van oorlogsmisdadigers.
„Vervalsing"
Van Weringh beticht mij van verval
sing, omdraaiing en weglating,
noemt mij een om-de-hals-brenger
van onafhankelijke wetenschapsbe
oefening en plaatst mij op één podi
um met Hitler en Stalin. Het is nogal
wat!
Na zelf alle mogelijkheden voor ver
valsing enz. uitgeput te hebben
komt hij met de bekende koude-
oorlogs-truc: „communisme en fas
cisme is één pot nat". Van Weringh
schijnt er niet van op de hoogte te
zijn dat in de anti-Hitler-coalitie
Stalin. Churchill en Roosevelt (later
Truman) zij aan zij gestreden heb
ben tegen de grootste misdadiger
van de mensheid: Hitler. Van We
ringh schijnt vergeten te zijn dat
vele lezers van Trouw zij aan zij
streden met lezers van De Waarheid
in het verzet en met spanning de
slag rond Stalingrad volgden. Ook
zij leefden in de vaste overtuiging
dat de schuldigen gestraft zouden
worden.
Zaak L.
Zojuist komt mij onder ogen een
nieuwe uitgave van het Juridisch
Studentenblad Ars Aequi (1977 nr.
7), waarin Rüter liefst 20 bladzijden
krijgt toegemeten om zijn gal te
spuwen over de rechterlijke uit
spraak tegen de oorlogsmisdadiger
L. Daarbij gaat het hem kennelijk
niet om de zaak-L. maar om de
Zaak-Menten. waar ook de kwestie
van het Nederlanderschap en de Ne
derlandse Rechtsmacht een rol kan
gaan spelen. In ons bulletin heeft mr
T. Boekman een artikel aan dit
vraagstuk gewijd.
Ontstellend is het slot van het be
toog van Rüter. waar hij voortbor
duurt op een omstreden uitspraak
van prof. Enschedé, die in 1976 ge
sproken heeft over een „sociaal-psy
chologisch zieke sfeer waarin nog de
bloemen van een concentratie
kampsyndroom „bloeien". Rüter
ziet dan nog meer bloemen bloeien,
die „onze strafrechtspleging vergif
tigen". Wie had het ook al weer over
een onafhankelijke weten
schapsman?
Uiteraard kon mijn antwoord ge
zien de beperkte omvang van dit
artikel verre van volledig zijn.
Geïnteresseerde lezers wil ik daar
om voor een meer volledig antwoord
verwijzen naar ons informatiebulle
tin (dit kunt u bestellen door een
bedrag van 3.20 te storten op post
giro 37.96.800 tnv Mr H. Geleynse te
Breda, Haagweg 297). Daarin kunt u
lezen waarom waakzaamheid in de
Zaak-Menten geboden blijft.
Mr F. F. F. Vries is lid van de werk
groep 'Recht en openheid in de zaak-
Menten'
door prof. dr. G. Kuiper Hzn
Al vele jaren sleept de zaak van de regeling van de abortus zich voort. Bij de wet was het verboden
de bevruchte eicel te verwijderen, maar het is wel zeker dat het ondanks alle strafbedreiging op
grote schaal plaats vond, vaak op levensgevaarlijke wijze, soms door ter zake kundige artsen
Hetzelfde is het geval met allerlei
sexuele praktijken, de meeste niet
door de wét verboden, maar vroeger
toch als ontoelaatbaar beschouwd.
Masturbatie bijvoorbeeld, hoewel
door vrijwel iedereen beoefend. Ove
rigens ontoelaatbar zonder discus
sie. want dat alles bevond zich in de
taboesfeer. Daarbij wordt de ontwik
keling van onvoorstelbare aantallen
kinderen onmogelijk gemaakt. Trou
wens ook op natuurlijke wijze: nach
telijke zaadlozing en menstruatie.
Over die natuurlijke wijze en dus
ook over de spontane abortus is geen
discussie. Alleen als het gebeurt
door toedoen van de mens.
De vraag die ik mij sinds lang stel is
deze: waarom is vernietigen van
zaad en eicel niet en van de bevruch
te eicel wel mensenmoord? Wat
maakt een mens tot mens? Daarover
is veel te zeggen, maar daartoe be
hoort in ieder geval wel dat hij rede
lijk denken kan, dat hij een wil heeft
(kan kiezen en beslissen) en gevoe
lens (emoties) heeft of kan ontwikke
len en t.z.t. zal hebben. Kun je nu
zo'n microscopisch kleine cel of een
vrucht waarin nauwelijks iets men
selijks qua uiterlijk is te ontdekken.
,'wordt in de Bijbel niet gesproken
over mijn worm?) ook al mens noe
men? Ik zeg dit niet om te schokken
of geloofsgenoten te kwetsen. De
vraag stellen is in dit geval zeer
beslist niet haar beantwoorden, posi
tief noch negatief.
Waarom houdt niemand zich met die
vraag bezig? Uit vrees voor roomse
casuïstiek? Ik ben toch wat bang
voor deze „kinderkruistocht". Die
geeft wel een rechtlijnige vastheid,
maar onder het verheven argument
van de bescherming van het hulpelo
ze, ongeboren leven wordt voorbijge
gaan aan zeeën van ellende die onge
wenste zwangerschappen voor de ou
ders en de straks geboren kinderen
met zich brengen.
Taboe
Is het soms toch ook hier de taboe
sfeer? Je zou het denken want ook zij
die een vrij ingrijpen willen en baas
willen zijn in eigen buik (ongewenste
zwangerschap is overigens het ge
volg van het niet baas zijn in eigen
buik) stellen de vraag niet aan de
orde die ik opwierp. Zij hebben ui
terst goede argumenten voor zwan
gerschapsonderbreking m.b.t. de
zwangere vrouw, maar mijden vol
strekt de stelling van de andere
kant, namelijk dat het mensen
moord is. Vinden ze dat nu ook, maar
vinden ze die toelaatbaar ais het om
het geluk van de vrouw gaat? Waar
om zegt men dat niet openlijk?
Ik heb deze vraag aan de orde ge
steld omdat ik het taboe (dat altijd
leidt tot huichelachtigheid) wj] aan
tasten en omdat zij leidt tot enige
relativering van de standpunten, al
was het maar omdat er onzekerheid
is over de antwoorden. Ik heb al
thans die overtuiging, ondanks de
ferme metingen die ten beste worden
gegeven. Wordt het niet tijd dat de
feiten eens op een rijtje worden gezet
(de Morning Afterpil is tenslotte ook
niet anders dan een medicijn tot
abortus provocatus) en de principië
le discussie wordt geopend over de
vraag wannéér er sprake is van men
senmoord? De redactie van ons blad
zou er goed aan doen een aantal
deskundige mensen hierover in zijn
kolommen aan het woord te laten.
Het kan onder de huidige omstan
digheden zelfs in het landsbelang
zijn: we mogen toch geen kabinets
formatie laten mislukken op een al
thans in mijn ogen zo onzekere en
onduidelijke zaak. Meer duidelijk
heid kan ook pas de religieus-politie
ke standpuntbepaling „echt" ma
ken, vrij van de invloed van het
taboe.
Dr. G. Kuiper Hzn. is hoogleraar in de
sociologie aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam.
Als u problemen hebt met
het kopen yan een eigen huis
moet u eens bi) een Bouwfonds
infocentrum langs komen.
Wij geven dagelijks
honderden mensen voorlichting
over alles wat maar met wonen
te maken heeft.
Wat ons in het bijzonder ter
harte gaat, is het eigen woning-
bezit voor mensen met een
bescheidener inkomen.
In de eerste plaats bouwen
wij zelf huizen waarbij leefbaar
heid en kwaliteit voor een
gunstige prijs voorop staan.
Op deze Bouwfonds-huizen
geven we onze garantie.
Ten tweede houden we ons
bezig met voor u belangrijke
zaken als premie, subsidie,
financiering en
verzekering.
Hypotheken bijvoorbeeld:
dat is iets waarin we graag met u
méédenken. En daarvoor hoeft
u echt geen Bouwfonds-huis te
kopen. We helpen iederéén die
met een eigen huis bezig is!
Véél hulp hebben we al
kant en klaar op papier gezet.
U kunt zich gratis abonneren
op de infokrant. Hierin vindt u
regelmatig aktuele nieuwtjes en
een overzicht van het komplete
Bouwfonds-huizen-aanbod over
ons hele land.
Daarnaast liggen in de info
centra gratis infobulletins voor
u klaar.
Zoals gezegd, zijn hypotheken
natuurlijk een erg belangrijk
onderwerp in onze informatie
verstrekking.
Eén van de infobulletins heet
bijvoorbeeld: "22 belangrijke
punten om hypothecaire leningen
te vergelijken'.'
Maar er zijn ook andere,
minder zware onderwerpen die we
glashelder behandelen. Zoals:
warmte-isolatie/geluidsproblemen/
subsidie voor het isoleren van
woningen/eigen woningen in de
"beschutte sfeer voor lagere
inkomens/verbouwingen/ loon-
en inkomstenbelasting en AOW/
AWW premie in relatie tot het
eigen huis met hypotheek/de
makelaar en andere bemiddelaars
in onroerend goed/ hoe verkoop
ik mijn huis?...
Kortom, op véél vragen vindt
u misschien al een antwoord als u
zo'n infobulletin meeneemt.
U krijgt ze gratis natuurlijk,
want hulp waarvoor u moet
betalen is er al genoeg in de wereld.
Alkmaar, Botcrwraat
Tel (072) I20*l2cnl2l7"v
Amersfoort, Rcgcntcssdaan 34
Tel. (033)30470
Amsterdam, Westcindc-14
Td (020)267232
Apeldoorn, Kanaalstraat 14-16 (hoek
Stationsstraat) Tel. (055) 21 6413.
Arnhem, Koningstraat 69 b
Tel (0*5)422152
Assen, Markt 20 Tel (05920) I 5957
Den Haag, Nassauplcin 13.
Tel (070)650*00
Enschede, Bnnkstraat *7
Tel. (053) 31 3090
Goes, Oostsingel 170-172.
Tel (01100)13310
Groningen, Peizerweg 6* 62 (ingang
rechts naast Adm dc Ruyterflat)
Tel (050) 1*3033
Haarlem, Anegang 29
Tel (023) 313*52 en 321247
Leeuwarden, Nicuwcstad *9
Tel (05100)5 04.35
Lelystad, Bortgerd 201
Tel (03200)27474
Middelburg, Korte Delft 2
Tel (011*0)2 715*
Rotterdam, Schicdamscdijk 73 a
Tel (OIO) 1365 KJ
Terneuzen, Axdscstraat 12
Tel. (01150)6625
Utrecht, Nachtegaalstraat 72
Tel (030)319744
Zulphen, Stationsstraat 24
Td (05750) 15544
Zwolle, Eekwal 2.lel.(05200) 11641.
Openingstijden werkdagen 10.00 - Ifi.OUuur
Op maandagavond van 1* 30- 20.30 uur
nv Bouwfonds Nederlandse Gemeenten
emeenten N
co MI
