r
Otje Soedioto
wil hulp aan
Indonesische
blinden
Klassieke spijkerbroek terugg
rTv»"
ROBLEEM OOK HET ONZE
Vakantietradities
'Je kunt als blinde ook een gelukkig mens zijn'
MAANDAG 29 AUGUSTUS 1977
VARIA
Trouw/Kwartet
door Mink van Rijsdijk
Naarmate de vakantie langer tot het verleden be
hoort, lijkt die vaak mooier te zijn dan de werkelijk
heid was. Je wilt gewoon een fijne tijd gehad hebben,
ook al waren diverse dingen niet zo dol. Dagen met
zon worden in de herinnering steeds mooier, die met
regen bagatelliseer je. Verkeersopstoppingen, mal
heur met de fiets, te smalle bedden of welke tegen-
heen dan ook veranderen in sterke verhalen. Echte
irritaties verdring je, vooral als die door wrijving met
vakantiegenoten ontstonden. De talloze keren dat je
je heilig voornam nooit en nooit en absoluut nooit
meer met Kees en Greet op vakantie te gaan zijn thuis
vervluchtigd in de illusie dat alles heerlijk en opper
best was.
Toch lean het heilzaam zijn juist in deze tijd van het
jaar de minder aangename dingen eens serieus te
overdenken. Vooral als het om bepaalde tradities gaat
waar eigenlijk het beste mee gebroken kan worden.
Neem nou die man die al jaren met zijn twee zonen
ging zeilen. Ze mochten beiden een vriendje meene
men. Naarmate de jongens groter werden, de vriend
jes meer vrinden, groeide ook de boot die de man
had. Heel vroeger was dat zo'n lekkere ouderwetse
BM geweest. Hij sliep aan boord, de jongens in twee
tentjes aan de wal wat toen nog overal probleem
loos kon. Schitterende vakanties waren dat geweest.
Natuurlijk was hij onbetwist de schipper, de baas, de
autoriteit die alles het beste wist.
Die positie verzwakte toen de jongens ouder werden
en een eigen mening kregen over het navigeren. Soms
gaf hij weieens een keertje toe dat het ook kon zoals
zij meenden dat het moest, meestal echter niet. Op
één punt bleef hij totaal onvermurwbaar: aan boord
van zijn schip wenste hij geen vrouwen. Dat was wat
hem betreft misschien best verklaarbaar, maar de
jongens vonden dat op den duur bar saai.
De vakantietraditie van deze vijf zeilers was echter zo
hecht dat ze de voorwaarden en strenge discipline elk
jaar maar weer voor lief hadden genomen. Toch
groeiden bij iedere tocht de irritaties, vorige zomer
zelfs zo hevig dat ze gezworen hadden nooit meer met
„de ouwe" te gaan varen. Maar toen bleek dat zijl
schip werd vervangen door een schoonheid van eel
oude tjalk met alles erop en eraan zwichtten ze aal
het begin van het vaarseizoen; ze waren voldoend!
botengek om het niet te kunnen laten. Varen met zo'!
schip was immers het einde. Al heel snel wer<|
duidelijk dat er van de tjalk geen kwaad woord ko
worden gezegd, maar „de ouwe" was moeilijker eil
veeleisender dan ooit. Vergat de man dat hij geen
kinderen meer aan boord had, maar mensen van in dJ
twintig? Overleg pleegde hij niet met hen, hij was dJ
schipper en liet nooit na dat op autoritaire manier tl
laten merken. De stemming aan boord was vaak om
te snijden. Dat stel ik me tenminste allemaal zo voorl
want ik ken de hierboven beschreven mensen nietl
noch ook maar iets van hui deven. Op een avond zal
ik aan dek van ons varend vakantie-onderkomen sl^"-"
schoon te maken, toen dat bloedmooie schip de haveru...
binnenkwam. „De jongens" stonden, overduidelijk^"
sleohtgehumeurd, met trossen en stootkussens klaar
om af te meren. „De ouwe" hield kwiek het roerJ|
„Klaar voor actie, jongelui," riep hij op generaals-#
toon geheel overbodig want iedereen was al op zijn
post. Ik zag blikken van verstandhouding en hoorde -
ostentatief snuiven. „Jan, zorg voor een stootkussen^!»
bij het bakboordzwaard," klonk het bars. Jan stond)
allang op bedoelde plek, compleet met stootkussenfler
na een dikke tien-jaar zeilen wist hij warempel weliar
wat hij te doen had. De toon en de hele situatiegrih
ergerde hem zo mateloos, dat hij zuigerig opmerkte: op
„Een stootkussen? Kan ik deze keer mijn voet er nietijn
tussen'houden?" Zelfs een niet-zeiler snapt dat voetgor
of hand tussen wal en schip verbrijzeld zou worden
tijdens de landingsmanoeuvre.
I in
Mijn sla was ondertussen klaar, maar ik bleef kijken|e z
naar dat ijselijk mooie schip, waarop de koele on-Hij
vriendelijke stemming niet veranderde. Het mokken-l 8:
de gezicht van Jan verried zijn gedachten: De ouwe6gei
kan het me doen, dit is geheid vooiLhet laatst dat ikes'
met hem gevaren heb. Hopelijk herinnert hij zichm e
volgende zomer zijn dure eed. Breken met vakantie- pis
tradities kan soms bar nodig zijn alleen niet va
iedereen durft het aan. 111F
vrat
ip n
&e 1
idi
"lm
!ht'
door Annemarie Lücker
Het leek er even op dat de spijkerbroek uit het
modebeeld zou verdwijnen. De romantische golf, die
de laatste twee seizoenen over ons kwam, deed het
oude vertrouwde vaalblauw naar wit uitslaan en de
rimpelrokken en wijde blouses wonnen terrein. De rok
is weer geaccepteerd, dat is zeker, maar hij kan de
spijkerbroek niet meer uit het straatbeeld verdringen.
Nederland staat hoog genoteerd; wij dragen
verhoudingsgewijs de meeste jeans van West-Europa.
Het zou grappig zijn om eens te tellen hoeveel
spijkerbroeken je tegenkomt in het café of in de
supermarkt (en dan niet eens op zaterdag). Na alle
modieuze grillen, van de „versierde" spijkerbroek, met
kralen, bloemen en frutsels, de superwijde pijpen, de
lage of hoge taillelijn, de gevlochten zakken en
ceintuurs, ziet de spijkerbroek van nu er weer uitzoals
in zijn oorspronkelijke vorm in de vorige eeuw toen hij
diende als ijzersterke Amerikaanse werkmansbroek.
Recht toe recht aan, met smalle rechte pijpen en een
normale taille, de zakken op de hoeken versterkt met
rood koperen nagels.
Ondanks de simpele vorm van de spijkerbroek zijn de
variaties van watje erop draagt groter dan ooit. Een
sjieke blazer en een zijden bloes, een kiel met kantjes
een grote blouson trui, een tuniek, een extra-wijd
mannencolbert, hoge hakken, gympjes en stoere
laarzen; het mag allemaal.
Een modieus aspect voor deze winter is de variatie in
materiaal. Naast de IJzersterke indigo jeans heb je de
corduroy jeans in grijze, beige en bruinige tinten,
welke uitstekend staan onder de grote wollige truien,
vesten en jasjes van dit seizoen, die u vast al op de
pennen heeft staan.
Corduroy spijkerbroeken voorzien van rechte pijp,
gedragen met Shetland v-hals truien. Alles van Lee.
VRAGEN uitsluitend in envelop sturen naar postbus 507. Voorburg
Per vraag een gulden in postzegels, bet liefst in waarden van 55 en
45 ets bijvoegen, en beslist niet aan de buitenkant opplakken
Geheimhouding verzekerd Briefkaarten worden terzijde gelegd
VRAAG: Een poosje geleden las ik
in Trouw over een ^werkmap, die
toegezonden zou werden aan alle
pastores, ter voorbenstding voor de
Bijbelweek: „De Bijlx*. een boek
om te vieren". Ik zou dtae map ook
graag willen bestellen.
ANTWOORD: Hoewel wij ons moei
lijk kunnen indenken diat dit adres
niet eerder ls gepul «liceerd in
TROUW, willen we het graag herha
len Te bestellen bij het N.B.G.,
Postbus 620, Haarlrm, tel.
023-259501 en bij de Kat h. Bijbel
stichting. postbus 27. Boxtel, tel.
04116-3537. Er zijn natuurlijk nog
meer adressen, maar dit .U o.i. al
voldoende. Kosten 4 gulden* accept
giro.
AANVULLING DOOR ABONNEE:
U zocht tevergeefs naar eeci gevel
steen (beter benijd dan beldaagd)
aan de muur van het Stadliuis te
Veere Volgens ter Laan (195 0) zou
die steen daar zijn. Nu. de stee» i is op
een andere plaats te vinden: Aan de
achterzijde van Kaai 14. waar vroe
ger de vismijn gevestigd was Tegen
woordig is dat pand in gebruik hij de
Jachtclub Veere als sociëteit. Op
deze gevelsteen staat behalve de ge
noemde spreuk een onleesbaar jaxar-
tal, maar daaronder „In den DoiOn"
met de afbeelding van een gr.ote
zwemmende vis (die meer op een
walvis dan op een dolfijn lijkt). Hiir-
telijk dank. vriend uit Veere! R'lj
ontvingen uit alle provinciën mede
delingen omtrent de spreuk, in aller
lei variaties.
VRAAG: Wie was de uitvinder van
de fluitketel? Wij herinneren om»-
van zestig jaar geleden, dat in de
winkel bij ons thuis voor het eerst
deze ketels werden verkocht. Ze wa
ren van blik en hadden een eigen
aardige schuine vorm: Brede bodem
en naar boven schuin toelopend. Ze
hingen aan een touw, geregen aan
de zolder van de winkel. De prijs
was. naar ik meen ƒ0,44. Inkoop
waarschijnlijk 0,30. Mijn vader
wilde om principiële redenen niet
meer dan 50 procent verdienen.
ANTWOORD: Wij zochten overal,
maar vergeefs. Wie kan ons helpen?
VRAAG: Wij hebben toch zo'n last
van de pluizen van de peppels. Alles
zit onder die vieze rommel. Is de
boom misschien volwassen, dat we
hem moeten vellen. Wij houden onze
bloemen- en groentetuin toch ook
graag goed en zijn bang dat alle
groente gaat bederven.
ANTWOORD: BIJ onze thuiskomst
na de vakantie, vonden we uw vraag
over de pluizen van de peppels. Op
onze vraag, hoe de bomen tegenover
ons huls zich gedragen hadden,
werd me verteld, dat het wel Iets
meer was geweest dan andere Jaren,
maar in elk geval was alles verdwe
nen, na wind en regen, en de tuin
heeft er kennelijk niet onder gele
den. Niet omhakken, die boom. Pep
pels zijn zo gezellig.
VRAAG: Nog een probleem over een
boom, maar nu is het een mooie
berk, waarvan iedereen geniet. Ech
ter de buren hebben veel bezwaar
tegen de eindeloze regen van zaad
hulsjes. Moeten wij onze boom nu
kappen?
ANTWOORD: A thing of beauty is a
Joy for ever (van lets moois word Je
altijd blij). Dat geldt vooral voor de
mooiste van alle bruidsbomen en
dat is de berk, en men moet voor iets
heel moois ook iets over hebben. Als
verder uw boom op een flinke af
stand van de erfschelding staat,
hoeft u helemaal niets te kappen. De
buren kunnen alles verwijderen wat
over hun schutting hangt.
VRAAG. In onze vakantie las ik de
Koosje van Mansveld trilogie van
Rle van Rossum. Bestaat het stadje
Eestervoort aan de Eest werkelijk of
is het fantasie. Van Gouda af gingen
ze er met een boemeltje naar toe.
ANTWOORD: Dit plaatsje bestaat
niet. We kunnen veilig aannemen
dat Schoonhoven bedoeld is. Vroe
ger ging daar ook een aardige boe
mel van Gouda naar toe. Als het een
grote rivier was. dan werd de Lek
bedoeld. Is het een kleine rivier, dan
is het de Vlist. Men kan dergelijke
vragen het beste aan de schrijvers
zelf stellen, vla de uitgever. Natuur
lijk kan een auteur aan een bepaal
de plaats denken, maar enige varia
tie kan hij of zij daar natuurlijk
altijd bij aanbrengen.
VRAAG: Bij een gerecht, dat ik van
plan ben te maken, wordt gezegd:
verse kruiden maken het geheel ver
rukkelijk. Welke zijn dat?
ANTWOORD: Jammer, dat u niet
schreef welk gerecht dat was, want
dat kan nog wel eens verschil uitma
ken. Verse krulden (fines herbes) is
een mengsel van verse, verschillen
de krulden, zoals peterselie, tijm
(nooit te veel tijm gebruiken), ker
vel, dragon, bieslook, marjolein. Als
u de mogelijkheid heeft zelf uw krul
den te kweken, is dit rijtje nog wel
uit te breideh, met verschillende
mintsoorten. oregano, selderij, enz.,
enz. In uw keuken hangt u een over
zichtelijke lijst van alle krulden en
de combinaties die het beste resul
taat geven. Ook deze lijsten zijn in
de boekhandel te koop en er zijn ook
aardige keukenhanddoeken (veel te
leuk om te gebruiken natuurlijk),
waar allerlei kruiden en recepten
opgedrukt zijn.
VRAAG: Zou u iets voor mij willen
opzoeken over de munt, waarvan ik
een afdruk voor u maakte. De munt
is van koper of brons gewicht min
der dan 10 gr. diameter 27> cm. Er op
staat een gekroonde C, waarin XIV.
Om de kroon een omschriftAn
dere kant twee gekruiste pijlen, er
boven er onder 1819 en verder
SKIL-Ling.
ANTWOORD: Leuk, die munt: het is
een Schelling (een kleine munt)
van Koning Karei XIV van Zweden
(1818-1844). Eigenlijk moet ik je nu
maar naar Je geschiedenisboek ver
wijzen: Deze man, oorspronkelijk
generaal Bemadotte, werd door Na
poleon geïntroduceerd als voorpost
van het Franse Keizerrijk, waar hij
tot kroonprins werd verheven, om
na de dood van Karei xm (1809-
1818) tot koning van Zweden ge
kroond te worden. Na de val van
Napoleon, wist hij, als enig staats
hoofd, dat door de keizer gecreéerd
was, zich te handhaven en hij was
het die de dynastie van de Bema-
dottes heeft gesticht. Hij was zeer
populair en het opschrift op jouw
munt luidt: Folkets Kërlek min Be
lóning De liefde van het volk is
mijn beloning. Zijn vrouw, de in
verschillende sentimentele en histo
rische romans voorkomende Desi-
rée, was een van de Jeugdliefdes van
Napoleon. Hoewel de keizer gepro
beerd heeft verschillende van zijn
generaals met deze Jongedame te
laten trouwen, had zij een bijzonde
re voorkeur voor de doorhem het
minst geschikt geachte Bemadot
te. Misschien beschouwde ook zij
deze generaal als een van de weinig
betrouwbare figuren uit de omge
ving van Bonaparte. Als je zo'n
munt in handen krijgt, wordt een
stuk geschiedenis ineens werkelijk
heid. Het is een belangrijke tijd en
het is zeker de moeite waard eens
precies na te gaan, hoe alle vorken
in de stelen zitten. Taxeren doen wij
niet. Daar is de munthandel voor.
Veel waarde heeft dit muntje niet,
maar het is een heel leuk bezit: een
ktèma eis aei, zoals de oude Grieken
al zeiden: Iets om te bewaren.
VRAAG: Bestaat er een vereniging
van mensen die lijden aan de ziekte
van Parkinson? Zo ja, waar is deze
vereniging dan gevestigd?
ANTWOORD: Naam noch adres
komt voor op de plaatsen, waar men
deze zaken moet vinden. Wij raden u
aan via uw kruisvereniging hiernaar
te informeren en zo deze vereniging
(nog) niet bestaat, uw wens voor de
oprichting bij uw kruisvereniging
kenbaar te maken (bij een dergelij
ke vraag en het antwoord, dat we
met enige moeite gevonden hadden,
kregen we laatst een reactie van een
wijkverpleegkundige: Wij zijn daar
toch immers voor en wij weten een
heleboel van deze zaken. Inderdaad
en daarvoor willen wij ijverige men
sen eens even graag in het zonnetje
zetten!).
VRAAG: Wij zijn al een poos bezig
om een bepaald boek te vinden.
Zoudt u dat in uw rubriek willen
plaatsen?
ANTWOORD: Het spijt ons zee
maar dat gaat moeilijk. Regelmati
speuren we bij allerlei boekenstd
letjes, welvaartsrestententjes, ve
kopingen enz. of we ergens mil
schien boeken vinden, die op h(
lijstje, waarop allerlei gevraagd
werken voorkomen, van onze vn
genstellers aanwezig zijn. Soms hel
ben we daarbij wel eens succe
Duurt dit te lang voor u dan kan ee
kleine advertentie wellicht snelli
uitkomst bieden.
VRAAG: Wij brachten een aard) 1
geitehaar kleedje mee uit Engelam 1
samengesteld uit stukjes van ve 1
schillend gekleurde huiden. Echti 1
het haar stuift er aan alle kanten a 1
Is er iets aan te doen?
ANTWOORD: Niet veel, het is sled
gelooid. (Het zou nog erger kunne»
als het zou gaan stinken!) Niet a
vloerkleedje, maar als wandkleï
gebruiken. Bespuiten met een god
koop soort haarlak. Jammer, b
was zo leuk. 9
DEN HAAG - „Als je blind
wordt betekent dat niet dat de
wereld ophoudt te bestaan. Je
kunt als blinde ook een geluk
kig mens zijn, je verdienstelijk
maken in de samenleving."
Otje Soedioto, een 27-jarige
student in de rechten aan de
universiteit van Semarang en
zeil blind, is daar heilig van
overtuigd.
In Indonesië ligt dacht echter nog
wel een beetje anders, vandaar dat
Otje zich enige Jaren geleden als
taak heeft gesteld daarin verande
ring te brengen, pogingen die langza
merhand vruchten beginnen af te
werpen.
„De regering heb ik aan mijn kant
staan, met name president Soeharto
heeft er alle begrip voor. en dat is een
groot winstpunt," vertelde Otje mij
vorige week. Hij is een paar weken in
ons land om te kijken hoe hier het
blindenonderwijs is opgezet en wat
er op ander gebied zoal voor blinden
wordt gedaan Het is een reis die ik
maak voor rekening van de Indone
sische regering. Bij thuiskomst ga ik
meteen rapport uitbrengen", aldus
Otje.
Zijn ervaringen in Nederland ver
werkt hij ook in zijn proefschrift
„Aandacht voor de sociale verzor
ging van de blinden in Indnesië"
waarmee hij eind dit jaar zijn rech
tenstudie hoopt af te sluiten. Een
maal meester in de rechten is Otje
niet van plan op een kantoorkruk te
zitten. Daar heb ik niet voor geleerd,
i daar heb ik als blinde niet al die
^moeite voor gedaan, want het is niet
tienvoudig in mijn omstandigheden
An Indonesië een universiteit te be-
aDeken. Ik wil iets dynamisch, iets
interessants gaan doen, iets waar
mee ik andere blinden kan helpen."
Die hulp kunnen ze best gebruiken.
Er zijn, naar Otje vertelt, volgens de
jongste statistieken, die voor een
groot land als Indonesië niet zo be
trouwbaar zijn als in Nederland de
gegevens van het Centraal bureau
van, de statistiek, in zijn geboorte
land ruim twee miljoen blinden, wat
neerVomt op anderhalf procent van
de Indonesische bevolking. Dat is
een indrukwekkend aantal en
slecmts een gedeelte daarvan krijgt
op ee|n of andere manier onderwijs.
„In he t verleden is er bijzonder wei
nig ge* "laan voor de blinden in mijn
land. Ii idonesié had het te druk met
anderezaken.
Particuliere schooltjes
Er is te lang oorlog gevoerd en in die
tijd had men wel iets anders aan het
hoofd dan zich bezig te houden met
de problemen van gehandicapten. Er
was een grote blindenschool in Ban
doeng, gasticht tijdens het Neder
landse bewind, maar verder was er
eigenlijk niets op een paar particu
liere schooltjes na."
Op een van die schooltjes, bij me
vrouw Soesa tyo in Semarang. kreeg
Otje, die als baby van zes maanden
blind werd door een complicatie van
mazelen, zijn eerste onderricht." Ik
was halar eerste en lange tijd enige
leerling. Nu treeft zij zo'n twintig
kinderen les. :De band met haar is
hecht gebleven. Zij vertaalde toen ik
op de highscho» >1 was en ook nu ik op
de universiteit 'ben studieboeken die
ik nodig heb in braille. Het is onge
looflijk wat zij allemaal doet. Zij is
huismoeder, onderwijzeres, directri
ce van haar sdaooitje en daarnaast
heeft ze mij."
De laatste jaren is er op het gebied
van blindenonderwijs in Indoensië
veel ten goede veranderd." In de
Indonesische grondwet staat dat ie
dereen recht heelt op onderwijs en
dat geldt natuurlijk ook voor blin
den. Die bepaling In praktijk te bren
gen is echter een kwestie die tijd ODt)OUWen
vraagt. Maar we aljn op de goede K
weg. Er zijn nu op tal van plaatsen
scholen en schooltjes, vooral op
Java. Op oost-Java zijn er nu drie. op
centraal-Java vijf »en op west-Java
door Fred Lammers
Otje Soedioto een braillebrief van thuis (foto: Dirk Ketting)
ook drie. Een heel belangrijke stap
vooruit was dat vorig Jaar in Soera-
baja de erste blindenbibliotheek van
Indonesië is geopend. Daar hebben
we nu de beschikking over enige
honderden boeken in braille, meest
in de Engelse taal en geïmporteerd
uit Amerika. We hebben op het ogen
blik vooral studieboeken. Wij zijn
trots op onze bibliotheek, al is die in
vergelijking met de blindenbiblio
theek in Den Haag, waar ze duizen
den boeken hebben, maar pover
tjes." vindt Otje.
Een van de meest belangrijke zaken
die in Indonesië ter hand moeten
worden genomen is het uitbreiden
van de bibliotheek in Soerabaja
waarvan Otje vice-voorzitter is heeft
in dit opzicht ook een groot werkter
rein.
Op tal van plaatsen heeft de Associ
ation afdelingen, die maandelijks
bijeenkomsten houden waar de le
den voorlichting krijgen. „We heb
ben momenteel zo'n 15000 leden.
Dat is natuurlijk op een totaal van
twee miljoen blinden erg weinig."
Als ik vraag hoe dat komt is Otjes
antwoord: „Velen weten nog niet
van ons bestaan af, hoewel we de
laatste tijd regelmatig via radio en
televisie propaganda mogen maken
voor ons werk. Tal van blinden kij
ken ook de kat uit de boom of willen
liever individueel leven. Zij begrij
pen nog niet dat je door samen te
werken een machtige organisatie
kimt opbouwen die veel kan be
reiken."
Teruggetrokken
Vooral in afgelegen dorpjes en des
sa's leiden veel blinden een terugge
trokken bestaan. „Het komt nog
steeds voor dat ouders blinde kinde
ren verborgen houden omdat zij zich
ervoor schamen dat hun kind is ge
handicapt." Zelf heeft Otje daarvan
geen last gehad. „Be ben de oudste
van zes kinderen. Mijn ouders zijn
altijd van oordeel geweest dat je
juist als Je blind bent goed onder
wijs moet krijgen, wil je later niet
met bedelen aan de kost zien te
komen. Gelukkig is het maar een
klein percentage van de blinden dat
uit bedelen gaat, want op het ogen
blik is het zo dat iedere blinde in
Indonesië die onderwijs wil ontvan
gen, dat kan krijgen, al moet je er
soms wel veel moeite voor doen.
Meestal zijn de scholen niet naast de
deur."
Otje is onder de indruk van de wijze
waarop in Nederland het onderwijs
met de blinden is geregeld. „Ik ge
loof dat in Nederland de modernste
methoden van de wereld worden
toegepast. Met name wat er gebeurt
op het gebied van het gesproken
boek is enorm. Daar zijn we in Indo
nesië ook mee begonnen. Een pro
bleem is geschikte mensen te vinden
die boeken willen lezen voor ban
dopnamen. Juist voor ouderen die
geen braille hebben geleerd is die
methode van groot belang. Gespro
ken kranten en tijdschriften, zoals
je hier in Nederland hebt, zijn ook
prachtig. Toch zullen we ons daar in
Indonesië niet in de eerste plaats op
gaan richten. Radio en televisie
brengen het nieuws ook en de mees
te blinden hebben wel iemand in de
buurt die hen kranten en tijdschrif
ten wil voorlezen. Bij mij thuis doet
een zuster of broer dat."
Piano spelen
waarbij volgens Otje Soedioto. ook
moet worden gedacht aan de oude
ren die braille hebben geleerd." Het
is zaak het boekenbezit zodanig uit
te breiden dat de boeken die werke
lijk belangrijk zijn aanwezig zijn.
Maar je mag niet te veel verwachten
van iets nieuws. We werken pas een
jaar. Dat vergeten sommige mensen
wel eens. We zijn nog aan het opbou
wen en kunnen niet die service geven
die we graag zouden willen geven. De
wil is er echter en dat is een voor
naam ding."
Na Soerabaja is het de bedoeling zo
snel mogelijk ook in andere delen
van Indonesië blindenbibliotheken
te openen. De sinds 1966 bestaande
Assosiation of Indonesian Blinds,
Dat thuis is voor Otje in Semarang.
Daar staat ook de paino waar hij
bijna dagelijks op speelt. „Een tijd
lang ben ik van plan geweest musi
cus te worden. In 1964 ben ik voor
vier jaar naar Australië gegaan om
daar een junior highschool voor
blinden te bezoeken. In die jaren
kreeg ik pianoles. Mijn moeder, die
erg muzikaal was en zelf heel goed
piano speelde, had mij daarvoor we
ten te interesseren. Toen zij over
leed. ben ik er abrupt mee gestopt
uit gevoelsoverwegingen. Op dit mo
ment speel ik nog wel piano, maar
alleen voor eigen plezier in de huise
lijke kring of bij goede vrienden.
Mogelijk dat ik over een poosje de
draad weer opneem en verder ga in
de muziek, want dat trekt me toch
heel sterk."
Voorlopig is er eerst de rechtenstu
die die moet worden voltooid. En
dan is er het rapport voor de Indone
sische regering over zijn ervaringen
in Nederland. Als ik Otje vraag wat
hij zijn regering in elk geval gaat
vertellen als hij over een paar weken
terug is in zijn vaderland, zegt hij:
„Ik zal ze vertellen dat ze het blin
denonderwijs nu echt moeten gaan
regelen in de praktijk, niet langer
moeten praten, maar wat moetèn
doen. Er moeten meer scholen ko
men. Dat zal veel geld kosten maar
de twee miljoen blinden van Indone
sië hebben daar recht op."