1
Palestijnen wijzen
bemiddeling VS af
DDR reageert
fel op kritiek
De machtsstrijd in de Chinese 'bende van vijf'
Werknemers Ley land
weigeren te staken
Smith wijst plan
Owen-Young af
Machtsstrijd in Ethopië
VS stellen Japanners gerust
Nieuwe nederzetting in bezet gebied
Gasontploffing
Cairo: 14 doden
VN-macht voor Nkomo onaanvaardbaar
Voor econoom Bahro geen „alternatief"
Militairen maken korte metten met rivalen
MER DAG 27 AUGUSTUS 1977
BUITENLAND
T rouw/Kwartet
H6""
BIRMINGHAM ReuterWerk
nemers van een Britse automobiel
fabriek hebben gisteren voor boei
end nieuws gezorgd. Een voor het
bedrijf afgekondigde loonstaking
is namelijk afgelast omdat een
groot deel van de werknemers he
lemaal niet wilde staken
Het opmerkelijke toneel deed zich
voor in de grote assemblagehal
van de British Leyland-dochter
Longbride in Birmingham. Een
groep van 1500 arbeiders ging on
der het zingen van de slagzin wij
willen werken" in een protestmars
naar het kantoortje van de vak
bondsvertegenwoordigers binnen
het bedrijf. De hoofd-vakbonds-
man besloot tenslotte de staking
maar af te gelasten al hield hij
staande dat tweederde van het to
taal aantal werknemers 20.000
wel degelijk wilde staken om de eis
van 47 procent loonsverhoging
kracht bij te zetten. Bij British
Leyland hebben zich in ruim twee
jaar tijd 700 loongeschillen en tien
grote stakingen voorgedaan.
De plotselinge revolte van de ar
beiders bij Long bridge kwam voor
de Britse regering als een ge
schenk uit de hemel. De looneis
nan het bedrijf betekende de ern
stigste bedreiging tot nu toe van de
voorgestane loonmatiging. British
Leyland is het enige staatsbedrijf
binnen de sector automobielfabri-
cage en de regering heeft zich ver
plicht niet in te gaan op looneisen
hoger dan tien procent. Het minis
terie van arbeid heeft momenteel
zijn handen al vol aan de staking
van de assistent-verkeersleiders
van Heathrow en Gatwick.
Op
DAMASCUS (Reuter, UPI, AP) De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO wijst de Amerikaan-
op se bemiddelingspogingen in het Midden-Oosten van de hand. De PLO zal zich verzetten tegen de
fde Amerikaanse aandrang om de Veiligheidsraadsresolutie 242 te aanvaarden. Een woordvoerder van
dia het Israëlische ministerie van buitenlandse zaken verklaarde niet verbaasd te zijn over het
^'Palestijnse standpunt.
en Het Palestijnse standpunt over de
nu. Amerikaanse bemiddeling in het
rse Midden-Oosten werd gisteren be-
•kt, kend gemaakt na afloop van de bij-
tf0J eenkomst van de centrale raad van
ne_ de PLO in Damascus. De raad heeft
onverkort vastgehouden aan het be
leid dat in maart werd bepaald door
de Palestijnse nationale raad (het
Palestijnse parlement) tijdens een
"^'bijeenkomst in Cairo. Tijdens deze
lra bijeenkomst werd Palestijnse deel-
je~ name aan vredesoverleg op basis van
en resolutie 242 van de Veiligheidsraad
oor uitgesloten. Deze resolutie formu-
ers leert het recht van alle landen in het
n^" Midden-Oosten op veilige en erken-
ut* de grenzen en erkent dus impliciet
het bestaansrecht van Israël.
De centrale Palestijnse raad be
er schuldigde de Verenigde Staten er-
iin- 'van onder een hoedje met Israël te
en spelen. De Amerikaanse minister
en. van buitenlandse zaken Cyrus Vance
an- zou tijdens zijn recente rondreis
ien door het Midden-Oosten met plan-
id- nen zijn gekomen die indruisen te-
agt gen de nationale rechten van het
Palestijnsé volk. Bij monde van
PLO-woordvoerder Khaled Fa-
choem wees de raad op het belang
van een voortgezette en opgevoerde
erkenning van de Palestijnse rech
ten door de Verenigde 8taten. Vroeg
of laat zal Washington ons wel moe
ten erkennen, aldus het Palestijnse
standpunt.
Westelijke diplomatieke waarne
mers leggen er de nadruk op dat de
verklaring van de centrale raad van
de PLO niet uitsluit, dat er in de
foekomst contact tussen de VS en de
PLO blijft. Men neemt aan dat de
pogingen zullen worden voortgezet
om te komen tot een resolutie in de
Veiligheidsraad die acceptabel is
voor beide partijen door erkenning
van de politieke rechten van de Pa
lestijnen én van het bestaansrecht
van Israël.
De secretaris-generaal van de Vere
nigde Naties Kurt Waldheim zei gis
teren in een interview met een Israë
lische krant dat de PLO zeker bereid
is een dergelijke nieuwe resolutie te
accepteren. Jasser Arafat zou Wald
heim persoonlijk deze verzekering
hebben gegeven. De PLO heeft dit
inmiddels ontkend. Waldheim ver
wacht dat de Veiligheidsraad vol
gende maand bijeen zal komen om
over het Midden-Oosten te praten.
De bijeenkomst van de Palestijnen
j strijd tegen de zionistische vijand.
Moskou
Fachoem deelde mee dat er binnen
kort opnieuw een bijeenkomst van
de centrale raad plaatsvindt nadat
de leiders van de PLO, onder wie
Jasser Arafat, een bezoek hebben
gebracht aan Moskou. Fachoem ver- mensen om het leven gekomen en
klaarde dat de PLO best het geduld zes gewond. In de fabriek werden
heeft om te wachten op een formele flessen gevuld met butaangas.
CAIRO (AFP) Bij een ontploffing
in een gasfabriek in de Egyptische
hoofdstad Cairo zijn volgens berich
ten in de Egyptische pers veertien
in Damascus is in Israël bekeken
met een gevoel van: zie je wel. Een
woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken zei dat de hou
ding van de PLO geen verrassing
was. Politieke waarnemers zijn van
oordeel dat een tegemoetkomende
stap van de Palestijnen op dit mo
ment de regering van premier Begin
pas goed in moeilijkheden zou
brengen.
Israëlische militairen hebben op de
bezette westelijke oever van de Jor-
daan een nieuwe nederzetting ge
sticht. De nieuwe nederzetting ligt
ten noordwesten van de stad Jenin
en is opgezet door de zogeheten Na-
chal, een groepering van militairen
die niet alleen het geweer maar ook
de spade hanteert. Zegslieden in Je
ruzalem wijzen erop dat de toestem
ming voor deze nederzetting al ten
tijde van de regering Rabin werd
verleend. Het is de bedoeling dat de
nieuwe nederzetting later civiel ge
bied wordt. Eerdere besluiten van de
Israëlische regering om Joodse ne
derzettingen in bezet gebied te lega
liseren leidden tot grootscheepse in
ternationale protesten.
Roemeense regeringsleiders hebben
premier Begin van Israël, die mo
menteel een bezoek brengt aan Roe
menië, gevraagd zijn standpunt te
genover de bezette gebieden iets te
versoepelen. Zij verklaarden zich be
reid tot. bemiddeling in het Midden-
Oosten als Israël water in de wijn
doet. Begin contstateerde in ant
woord op de Roemeense verzoeken
dat Roemenië en Israël wel vrienden
zijn, maar niet dezelfde inzichten
hebben.
TOKIO (Reuter, UPI, AP) - De
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Cyrus Vance is giste
ren op zijn terugreis uit China in
Japan aangekomen om daar verslag
uit te brengen over zijn bevindin
gen. De Amerikaanse minister ver
klaarde tegenover de Japanse pre
mier Foekoeda,en de minister van
buitenlandse zaken Ichiro Hatoya-
ma dat alle Amerikaanse bondgeno
ten in Azië zullen profiteren van de
betere betrekkingen tussen China
en de VS, dit ondanks het feit dat er
nog geen concrete stappen voor het
herstel van de diplomatieke betrek
kingen voor de deur staan. Vance
stelde de Japanners voorts gerust
dat de contacten met China de sta
biliteit op het Koreaanse schierei
land niet zullen aantasten. Japan
voelt zich niet helemaal gerust over
de Amerikaans-Chinese toenade
ring en vraagt zich af of het zo
langzamerhand eens niet wat meer
aan zelfverdediging zou moeten
gaan doen.
De Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken, Richard Hol-
brook, is gisteren naar Taiwan (nati
onalistisch China) gereisd om daar
te vertellen over het bezoek van
Vance aan Peking. Holbrook brengt
ook een bezoek aan de leiders van
Zuid-Korea. De Amerikaanse ban
den met Taiwan vormen het grote
struikelblok voor het herstel van de
Chinees-Amerikaanse betrekkin
gen. Peking beschouwt Taiwan als
een opstandige provincie en vindt
dat de Verenigde Staten zich niet
met de binnenlandse aangelegenhe
den van China moeten bemoeien.
De secretaris-generaal van de VN Waldheim (links) besprak één
dezer dagen de plannen voor een vredesmacht in Rhodesië met de
Britse premier Callaghan.
SALISBURY (Reuter, UPI, AFP) De Rhodesische premier Ian
Smith zal het nieuwe Brits-Amerikaanse voorstel voor een
overgangsregeling in het land verwerpen als de inhoud, zoals
dagbladen de afgelopen dagen hebben geschreven in hoofdzaak
bestaat uit een verzoek aan de premier om af te treden en uit een
voornemen het Rhodesische leger te vervangen door een vredes
macht, mogelijk van de Verenigde Naties.
Ook voor Nkomo van het Patriottisch Front is een VN-vredes-
macht onaanvaardbaar.
Smith kent het plan nog niet offi
cieel, aangezien de Britse minister
van buitenlandse zaken, David
Owen, het hem nog niet heeft voor
gelegd. Owen gaat de nieuwe voor
stellen, gericht op het vermijden van
een bloedbad in Rhodesië, eerst
trachten te „verkopen" aan het „Pa
triottisch Front" van Nkomo en
Moegabe en aan de „frontlijnstaten"
rond Rhodesië, die de guerrilla van
het front steun verlenen.
Dit gebeurt dit weekeinde in de
Zambiaanse hoofdstad Loesaka. Als
de reacties van de zwarte leiders
perspectieven bieden zal Owen zijn
voorstellen die hij in samenwer
king met de Amerikaanse VN-am-
bassadeur Andrew Young heeft uit
gewerkt daarna bij Smith aan
kaarten.
tieke gedachtengang de steun heeft
van Pretoria.
Geen taxatie
In Lagos, waar hij donderdag de VN-
conferentie tegen de apartheid toe
sprak, zei Young zich niet te durven
wagen aan een taxering van de kan
sen op succes van die nieuwe Brits-
Amerikaanse plannen. Hij waar
schuwde echter dat „een bloedbad
en de totale vernietiging" van Rho
desië het enige alternatief betekent.
Eveneens in Lagos verklaarde Jos
hua Nkomo dat de ontwapening van
zijn guerrillastrijders (waarin het
plan naar verluidt eveneens voor
ziet) voor hem „absoluut onaan
vaardbaar" Is.
door J. den Boef
De DDR heeft deze week een 41-jarige econoom gevangen gezet,
omdat hij in West-Duitsland een boek vol kritiek op het socialis
me van de oostduitse staat laat publiceren. In de DDR bleek
publicatie niet mogelijk. Volgende week verschijnt het boek van
de econoom Rudolf Bahro, met de titel ..Het Alternatief" op de
markt (uitgever: Europaische Verlagsanstalt. Keulen).
De kortgeleden nog vrijwel onbeken
de economische functionaris Bahro
werd al jong communist. Hij ver
klaarde nog onlangs er zeker van te
zijn, dat hij dat tot het eind van zijn
leven zal blijven. Bahro wist dat hij
een grote kans liep gearresteerd te
worden, maar had zich voorbereid op
„het uur van de waarheid". Een an
dere uitspraak van Bahro: „Zij kun
nen mij uit de partij gooien, maar
van het door mij aan de orde gestel
de probleem en van de DDR kunnen
zij mij niet losmaken"
Het is een overtuigde communist,
die het boek schreef „voor de DDR
en degenen die daar regeren". Bahro
wil een vernieuwing van de commu
nistische beweging in zijn land. De
SED (Socialistische Eenheidspartij)
waarvan hij zelf lid is. vindt de
schrijver volkomen ongeschikt om
politieke hervormingen door te voe
ren, omdat zij „verburokratiseerd"
is. Een nieuwe „Bond van commu
nisten" zou de in de DDR in zwang
zijnde vorm van communisme, met
zijn „industrialisatie-despotisme' en
zijn „vereeuwiging van een late klas
sen-maatschappij" grondig moeten
herzien.
Overtuigd marxist
Bahro is een van de overtuigde
marxisten die zeggen dat „terugge
keerd moet worden naar de oor
spronkelijke visies van Karl Marx".
De belangrijkste daarvan is naar zijn
mening de „opheffing van de heer
schappij van mensen over mensen"
In een gesprek met een Westduitse
journalist maakte Bahro een verge
lijking met de kerkgeschiedenis: „De
partij bevindt zich ih eenzelfde situ
atie als de kerk van de paus vóór
Luthers Reformatie: ongelovig tot
diep in de eigen gelederen". De mid
delen om de massa te mobiliseren
zijn volgens Bahro versleten. „Onte
vredenheid en berusting maken zich
breed, omdat de oorsponkelljke idee
is uitgehold"
De schrijver zegt in zijn boek, gepro
beerd te hebben de produktiever-
houdingen in de DDR te analyseren
en aan te tonen dat in de praktijk de
oude (niet-socialistische) arbeidsver
deling is blijven voortbestaan „De
verhoudingen m het arbeidsproces
worden bepaald door het bestaan
van een hiërarchie, waarin alle infor
maties worden verwerkt over het
hele economische, politieke en maat
Rudolf Bahro
schappelijke gebeuren. Dit verloopt
zo centralistisch, dat de beslissings
macht is geconcentreerd op één punt
in het Politburo, om niet te zeggen
bij één enkele man"
Impuls verbruikt
Als gevolg daarvan heeft de enkeling
in zijn afhankelijke positie niet de
mogelijkheid om mede te beslissen
Een (extreem) voorbeeld. „Een lid
van het Politburo kan beslissen over
kwesties die met oorlog en vrede te
maken hebben, maar een werkster
kan hoogstens zelf uitmaken wat
voor lappen zij bij haar werk ge
bruikt", aldus Bahro, die meent dat
het menselijke leven op aarde niet
meer zo de moeite waard zal Zijn, als
deze zowel in het kapitalisme als In
het nu bestaande socialisme heer
sende praktijk nog lang voort be
staat".
„De impuls van de oktoberrevolu
tie van 1917 is verbruikt", aldus de
schrijver. „De eenmaal ingeslagen
weg van de niet-kapitalistische in
dustrialisatie wordt niet meer ge
volgd De partij duldt echter niet dal
over deze problemen wordt gedeba-
teerd, omdat zij gemakshalve alles
liever bij het oueo ude laat". Vandaat
dat Bahro, die zijn boek heeft voor
zien van het opschrift „Berlijn,
hoofdstad van de DDR 1976" omdat
het daar werd geschreven, is gearres
teerd
Strijdig
Amerika wil aan de andere kant
garanties voor Taiwan voordat het
land overgaat tot diplomatieke be
trekkingen met China.
Kernafval
Minister Vance spreekt in Japan
ook over het geschil tussen de VS en
Japan over de Japanse fabriek voor
de opwerking van kernafval bij To-
kai Moere. De Japanse premier Foe-
koeda heeft de Amerikaanse in
stemming met de levering van nu
cleaire brandstof een zaak van leven
of dood voor de Japanse regering
genoemd. De VS willen eigenlijk de
verspreiding van dit soort fabrieken
over de wereld wat beperken en wil
eerst internationale regels stellen
Japan heeft geen zin om daarop te
wachten
Volgens Smith zijn de hoofdpunten
zoals die door de pers werden weer
gegeven strijdig met afspraken die
hij met Owen heeft gemaakt aan het
begin van diens nieuwe initiatief.
„Het zou me verbazen als meneer
Owen me iets dergelijks zou voorleg
gen," zei Smith, „want het zou bete
kenen dat men de uitgangspunten
diametraal heeft omgekeerd. Dat
zou oneerlijk zijn."
Inmiddels vertrekt Smith vandaag
naar Pretoria om daar de steun van
Zuid-Afrlka in te roepen voor zijn
afwijzende houding ten opzichte van
het vermoedelijke plan Owen-
Young.
Aangezien Zuid-Aïrika Smith econo
misch kan maken en breken, is het
Zuidafrikaanse standpunt van
doorslaggevend belang. Hoe waar dit
is, blijkt wel uit het feit dat letterlijk
alle Rhodesische partijen in de ver
kiezingsstrijd beweren dat hun poli-
NAIROBI (Reuter, UPI, AFP) In Ethiopië is momenteel weer een machtsstrijd bezig tussen de
verschillende militaire leiders. Dat leiden doorgaans goedingelichte kringen af uit de verdwijning
van het politieke toneel van ideologisch leider en hoofd van het civiele politieke bureau Haile Fida.
Veel aanhangers van Fida zouden uit vrees voor hun leven zijn ondergedoken.
Fida leidde de Al-Ethiopische socia
listische beweging MESN, die de mi
litaire raad van kolonel Mengistoe
ideologisch stuurt. Deze opperste
militaire raad, de Dergue. zou een
einde aan de machtsstrijd hebben
willen maken door de belangrijkste
vertegenwoordigers van de MESN
uit te schakelen. Mengistoe zou de
breuk met de leiders van de MESN
woensdag zelf hebben aangekon
digd. Hij zei toen dat enige lieden,
waarin men groot vertrouwen had
gesteld, waren gedeserteerd
De polltiek-ideologische moeilijkhe
den in de Ethiopische top worden
door Oosteuropese waarnemers nog
als „kinderziekten van een jonge so
cialistische staat beschouwd". Erva
ren Russische en Oostduitse advi
seurs in Addis Abeba zouden echter
betwijfelen of de Ethiopische mili
taire leiders het met veel lawaai ver
kondigde socialisme zelf reeds heb
ben verwerkt. De MESN zou stelling
hebben genomen tegen de almacht
van de militairen, die alleen maar
nodig zouden zijn voor de strijd te
gen de „contra-revolutionairen" en
daarna zouden moeten verdwijnen.
Deze els wordt ook in brede kring
onder de studenten gesteld maar de
monstraties van de studenten wer
den bloedig de kop in gedrukt
Volgens het Egyptische blad Al
Achram van gisteren is de chef van
de Ethiopische inlichtingendienst
Girmi Bekela intussen in Noord-Je
men aangehouden. Hij zou opdracht
hebben gehad de uitgeweken ambas
sadeur van Ethiopië in Noord-Jemen
te vermoorden
door Victor Zorza
Het belangrijkste vraagstuk waarvoor de nieuwe Chinese leiders zich
geplaatst zien werd op het laatste partijcongres niet opgelost. Daarom is
het duidelijk dat de strijd over de richting van de Chinese ontwikkeling zal
doorgaan. Deze strijd, die over velerlei zaken gaat, was al gaande tijdens
het bewind van Mao Tse-toeng.
Centraal staat nu de vraag of de militairen
in staat zullen worden gesteld om het
leeuwendeel van 's lands rijkdommen in te
pikken om een sterke oorlogsmachine op
te bouwen, wat dan door de veronderstel
ling dat een oorlog met de Sowjet-Unie
onvermijdelijk is. moet worden gerecht
vaardigd. Wanneer de militairen hun zin
krijgen zou een van de gevolgen van de
enorme bewapening kunnen zijn dat de
spanning tussen de Sowjet-Unie en China
tot het punt zou kunnen oplopen waarop
een zenuwachtig Kremlin, dat nu in zijn
eigen machtsstrijd verwikkeld is, zou be
sluiten militair in te grijpen voor dat de
bedreiging te zeer werkelijkheid wordt.
Al geruime tijd wordt er over een dergelij
ke actie in het Kremlin gesproken. Aan het
einde van de jaren zestig gaf Moskou zelfs
een teken aan de Verenigde Staten, dat de
beide landen maar gezamenlijk de zaak
moesten aanpakken, nog voor China de
wereld in een kernoorlog mee zou sleurpn
De haviken ten opzichte van China in het
Kremlin hebben de discussies echter in het
verleden altijd verloren omdat het Chinese
leger, ondanks het enorme aantal soldaten
niet over de moderne wapens beschikte die
het tot een werkelijke militaire bedreiging
zouden maken. Ondanks de strijdlustige
uitspraken was het Chinese leger defensief
ingesteld en niet in staat tot succesvolle
offensieve acties tegen de Sowjet-Unie.
De keerzijde van de medaille is de vraag of
de middelen die door de Chinese militairen
worden opgeëist niet in eerste Instantie
voor de economische ontwikkeling van het
land gebruikt zouden moeten worden.
Wanneer de Chinese landbouw niet de
beschikking krijgt over de middelen waar
aan zo dringend behoefte is 2ou de voedsel-
produktie wel eens achter kunnen blijven
bij de bevolkingstoename. En dat in een
land dat door de eeuwen heen al veel
intensiever bebouwd werd dan veel andere
landen.
Wanneer de Chinese industrie niet de mid
delen krijgt om een modern machinepark
op poten te zetten waardoor China deel
kan gaan uitmaken van de moderne we
reld, zal het land alleen komen te staan of
misschien zelfs wel uiteen vallen onder de
druk en de noden van een mensenmassa
die het miljard nadert en nog steeds groei
ende is. De tekenen van de discussie over
deze problemen, die sinds de dood van
Mao Tse-toeng tussen de regels van de
Chinese pers naar buiten kwamen, wekten
de indruk dat het meningsverschil op het
partijcongres opgelost zou worden.
Maar de toespraak van de nieuwe partijlei
der Hoea Kwo-feng ging het probleem uit
de weg en omzeilde zorgvuldig alle duide
lijke formuleringen over deze zaak die in
de discussie werden gehanteerd. Hij noem
de zonder onnodige nadruk de nieuwe ritu
ele formulering die roept om modernise
ring van zowel de industrie als de strijd
krachten. Dit was een duidelijke pogingen
om de hele zaak naar de achtergrond te
schuiven, tenminste zo lang de machts
strijd nog aan de gang is,
„Bende van vijf"
Sommige waarnemers menen uit de sa
menstelling van het nieuwe politbureau,
waarin negen van de 23 leden min of meer
beroepsmilitairen zijn, te kunnen afleiden
dat de militairen een overwinning hebben
geboekt of tenminste aan Invloed hebben
gewonnen Een dergelijke Interpretatie is
echter twijfelachtig. De werkelijke macht
ligt bij de kern van het politbureau een
nieuwe „bende van vijf', als er ooit een
bestaan heeft. In deze kem is de invloed
van de militairen geenszins overwegend.
De tweede man in volgorde is maarschalk
Jeh Chien-jing. Hij is zonder meer het
belangrijkste lid na Hoea Kwo-feng en is
verantwoordelijk voor het overleven als
partijleider van Hoea. omdat hij de steun
van de strijdkrachten voor Hoea heeft
verzekerd
Maar de eerbiedwaardige tachtigjarige
maarschalk zal nauwelijks bereid of in
staat zijn daadwerkelijk deel te nemen aan
het soort binnenskamersegevecht, waarin
de machtsstrijd binnen de Chinese leiding
over het algemeen wordt beslist. De derde
man op de lijst, Teng Hsiao-ping, die door
de „bende van vier" aan de kant werd
gezet en pas nu met enige vertraging in
zijn functie werd hersteld draagt welis
waar formeel de titel van stafchef, maar is
voornamelijk een politiek bestuurder
Hij liet zich zelf tot stafchef benoemen
(een hoofdzakelijk politieke zet) om zich
van de steun van de militairen te verzeke
ren in de strijd om de macht toen hij als
opvolger van Mao naar voren werd gescho
ven. Maar zijn belangstelling gaat in eerste
instantie uit naar de economische ontwik
keling en hij heeft herhaaldelijk laten
doorschemeren dat hij dit als de meest
belangrijke zaak op de agenda van China
beschouwt ofschoon hij tegelijkertijd lip
pendiensten bewees aan de eisen van de
militairen.
Aanstaande machtsstrijd
De vierde man, Li Hsien-nien is de be
langrijkste vice-premier. Zijn belangstel
ling voor de economische ontwikkeling is
zeker groter dan voor een daverende bewa
peningsinspanning De vijfde man, gene
raai Wang Toeng-hsing is een militair al
leen in die zin dat hij bevelhebber was van
Mao's lijfwacht en op het beslissende
ogenblik in de strijd na de dood van Mao
zich opstelde achter Hoea. Hij leverde de
mannen die de weduwe van Mao en de rest
van de bende van vier zowel als hun belan
grijkste volgelingen oppakte. Hij is echter
geen militair van enig belang.
Het militaire belang van deze 'bende van
vijf' is dus enigszins kleiner dan op het
eerste gezicht lijkt. Hetzelfde geldt voor de
overige militaire leden van het politbu
reau, die vaak bejaard zijn om niet te
zeggen afgeleefd. Zij zijn gesneden uit het
hout van de oude Chinese militairen, die
voornamelijk partljvolgellngen zijn Hun
verdeelde loyaliteit is in het verleden dui
delijk geworden en zal hen bij een toekom
stige beslissing strijd in verschillende rich
tingen doen uiteen gaan,
Maar terwijl de invloed van de fractie uit
het leger, die voorstander is van een snelle
opvoering van de bewapening op dit ogen
blik niet beslissend is, hetgeen duidelijk
wordt door het falen van de leiders om het
debat over de verdeling van de gelden, kan
deze invloed nog steeds een belangrijke rol
spelen in de machtsstrijd die nu aanstaan
de is
Zelfs binnen«de „bende van vijf" bestaat er
grote spanning tussen de belde machtigste
leden, want Hoea Kwo-feng is grotendeels
verantwoordelijk voor de vertraging van
Tengs terugkeer naar de macht. Net zoals
hij eerder gedeeltelijk verantwoordelijk
was voor de verguizing van Teng, ten tijde
van de rellen in Peking van vorig jaar
Lange termijn
Er bestaat ook potentiële spanning tussen
Hoea en Wang Tung-hsing, die de moge
lijkheden verschafte om de bende van vier
aan te pakken. Zijn diensten van toen en
zijn opheffing tot de macht van nu, zijn te
vergelijken met die van Alexander Sjele
pin, die ervoor zorgde dat de Russische
veiligheidspolitie zich achter Breznjew
schaarde in de actie om Chroesjtsjew aan
de kant te zetten en die vervolgens
Breznjews gevaarlijkste tegenstander
werd Omdat Hoea en Wang de jongste
leden zijn van de leidende top, zal de strijd
om de macht op lange termijn tussep deze
twee moeten worden uitgevochten
Als deze strijd op lange termijn voorafge
gaan wordt door een gevecht tussep Hoea
Kwo-feng en Teng Shaio-ping, dan zal
Wang waarschijnlijk de zijde van Teng
kiezen om zijn meer gevaarlijke rivaal te
verzwakken Dit is de manier waarop de
sitrijd om de macht en debatten over het
beleid binnen communistische leiders-
groepen altijd met elkaar verweven zijn.
Er bestaat geen enkele redenen om aan te
nemen dat dit plotseling met de dood van
Mao Tse-toeng anders zou zijn geworden.
En Teng Shiao-ping. die al wat voorzichti
ge hints gegeven heeft om tot een regeling
met Moskou te komen, kan nu wel eens
verantwoordelijk zijn voor de relatief ge
matigde toon van Hoea's uitnodiging aan
de 8owJet-Unle om tot normale betrekkin
gen met China te komen Als dit echt
bewaarheid wordt kan de druk op hei
Peklngse politbureau om tot een snelle
uitbreiding van de strijdkrachten te ko
men. veel gemakkelijker ter zijde gesteld
worden door de groep die zich sterk maakt
voor een economische ontwikkeling op
grote schaal. De strijd rond de versterking
der strijdkrachten is nauw verbonden met
het debat over de vraag hoe Peking in de
toekomst zich zal opstellen tegenover de
Sowjet-Unie en .dat geldt op dezelfde ma
nier. tegenover de Verenigde 8taten
