Begin naar Roemenië Brits racisme speelt in op sociale onzekerheid Spaanse Basken blijven onrustig Brits marine-jaarboek waarschuwt voor Sowjet-vloot Amerikaans-Chinees gesprek vordert goed "koers Barnard "kaken afspraak fcjver euthanasie Samenzwering achter geweld, zegt Sri Lanka Tito gearriveerd in Noord-Korea Britse staking gaat toch door Oud-minister India vreest voor veiligheid Nationaal Front op weg naar derde partij Engeland 4JDERDAG 25 AUGUSTUS 1977 BUITENLAND Trouw/Kwartet7 Ionden iupi. afp> De Barine van de Sowjet-Unie Bint steeds meer aan slag vaardigheid, krijgt steeds leer bases en buitenlandse ,i#nloophavens ter beschik- enlng, terwijl de Noordatlanti- ache Verdragsorganisatie zich ■nferllest in eindeloze debatten 'Ver het niveau van de de- (nsie-ultgaven. rï^it is de conclusie van Jane's Figh- nang Ships, het gezaghebbende Britse jaarboek over de samenstel ling van de op de wereldzeeën rond varende vloten. In het voorwoord bij het jaarboek constateert kapitein-ter-zee John Moore, een voormalige ondercom mandant van de Britse marine-in lichtingendienst. dat de groeiende sterkte van de Sowjet-vloot een be dreiging is voor de aanvoer van grondstoffen van de westelijke lan den. De Sowjet-Unie bouwt elk jaar zes nieuwe kernonderzeeërs met ra ketten die een reikwijdte van 8000 kilometer hebben. Bovendien werkt de Sowjet-Unie aan nieuwe geluidarme onderzeeërs. Momen teel beschikken de Sowjets over 142 kernonderzeeërs. En er zijn er nog tien in aanbouw. Verder heb ben ze 100 met dieselmotoren aan gedreven onderzeeboten en nog eens 100 achter de hand. Daarte genover staan 104 Amerikaanse kernonderzeeërs en nog 31 in aan bouw en slechts tien dieselonder zeeboten. Het Britse jaarboek maakt boven dien melding van het aantal raket ten dat deze boten kunnen meene men en het bereik van die raketten. Het toekomstig antwoord van de Verenigde Staten hierop is gelegen in de ontwikkeling van de Toma hawk kruisraket, waarop de Rus sen geen verdediging hebben, zo meent het boek. Voorts wordt melding gemaakt van de veelzijdige helikopter moeder schepen van het type Kiew, waar van er al één operationeel is en twee in aanbouw. Deze goed uitge ruste schepen kunnen een deuk slaan in het Amerikaanse over wicht in vliegdekschepen. Het Britse rapport ziet echter ook negatieve kanten aan de ontwikke ling van de Russische vloot. Een groot aantal schepen is namelijk in de Jaren vijftig en zestig gebouwd en deze zijn nogal verouderd. Voorts zijn er moeilijkheden met het aantrekken van vakbekwame bemanningsleden, terwijl de lagere rangen bij de marine door dienst plichtigen worden vervuld, wat ook al geen pluspunt is. De helikopter moederschepen moeten bovendien sterk vaart verminderen als de heli kopters opstijgen en dalen. Het landen en opstijgen is een nogal secuur karwei dat de Russen nog steeds niet goed onder de knie hebben. Het rapport oefent kritiek uit op de NAVO in verband met de onderlin ge nationale wedijver die leidt tot een veelheid aan scheepstypen. Het rapport pleit voor standardise» tie. waardoor er minder schepen nodig zijn. Voorts wordt kritiek uit geoefend op de Amerikaanse nei ging om te licht bewapende en te grote schepen te bouwen. De Brit ten krijgen op hun kop omdat zij de nationale kennis op het gebied van de luchtkussenvoertuigen voor de marine braak laten liggen. Sraël overweegt diplomatiek offensief tegen PLO iiiRUZALEM (Reuter, UPI, w De Israëlische premier d bnachem Begin vertrekt van- fjjjtag voor een vierdaags staats- ;er(Zoek naar Roemenië. Het be- n. lek vindt plaats op uitnodi- Bchg van de Roemeense eerste s inister Manescoe. Het bezoek eu niet ten doel hebben een [Jj Demeense bemiddeling in het veridden-Oosten conflict op ordng te brengen, on AAPSTAD (Reuter) De hart- .j^ansplantatie-chirurg Christiaan smard heeft in Kaapstad gezegd it hij een overeenkomst met zijn roer en mede-arts Marius heeft ge- oten dat de een de ander zal hel- ïn sterven als hij ongeneeslijk ziek ten en de wil tot leven heeft verloren, 'ortarnard zei tot verslaggevers bij de Engiblikatie van zijn boek Night Sea- eenn" (dat handelt over het probleem \an stervende patiënten): „Marius ben ik besloten nooit een situatie te urcjten ontstaan, waarin wij onge- ziek worden en de wil om te hebben verloren, zonder iets te Jtinnen doen om ons leven te beëd igen. Onze overeenkomst is dat als at met een van ons gebeurt, de nder hem zal helpen-te sterven." *™Yans voorstel [°,°7oor ontwapening d i»ARIJS (UPI, AP) De Franse eetfresident Valery Giscard d'Estaing syfeeft gisteren meegedeeld dat Crankrijk binnenkort komt met een ats lereldomvattend ontwapenings- lourogramma in verband met de ge er vaarlijke vormen die de bewape- de (ingswedloop in de wereld begint ran an te nemen. Binnenkort valt, al- zallus Giscard, de benoeming te ver- an dachten van een internationaal te naam en faam bekend staan- persoon, die het plan moet voor- iereiden en uitwerken. De Franse ninlster van buitenlandse zaken De uiraingaud zei dat de plannen zou- ■en moeten leiden tot een kwantita tief en kwalitatief doelmatige beper- tng van de bewapening. Roemenië is het enige land in Oost- Europa dat diplomatieke betrekkin gen met Israël onderhoudt. In 1972 bezocht de toenmalige premier van Israël, mevrouw Golda Meir, Roeme nië. In die dagen probeerde de rege ring in Boekarest een geheime ont moeting tot stand te brengen tussen Golda Meir en president Sadat van Egypte, maar dit mislukte. Na het bezoek van mevrouw Meir hebben verscheidenen Israëlische ministers van buitenlandse zaken bezoeken aan Boekarest gebracht. landbouwkundig, cultureel en tech nisch gebied wordt er al tussen beide landen samengewerkt. Israël en Roe menië zijn het er beide over eens dat verschil in politieke opvattingen niet moet leiden tot de verbreking van de onderlinge contacten. Israël hoopt dat Roemenië zijn invloed zal aan wenden om ook andere Oosteurope- se landen naar dit standpunt over te halen. Jeruzalem zou graag de be trekkingen met de Sowjet-Unie her stellen, die in 1967 verbroken werden ten gevolge van de zesdaagse oorlog. Politiek staat Roemenië niet achter Israël. De regering in Roemenië Daian heeft herhaalde malen kritiek uitge- 3 oefend op de regering van Israël in verband met de vestiging van joodse nederzettingen in bezet Arabisch ge bied. Israël zou wel de wetenschap pelijke en handelscontacten met Roemenië willen uitbreiden. Op De Israëlische minister van buiten landse zaken Mosje Dajan heeft ge zegd tijdens een persconferentie in Londen dat de Verenigde Staten de wereld aan de gedachte proberen te laten wennen dat de Palestijnen MADRID (UPI, Reuter) De spanning in Spaans Baskenland is gisteren verder opgelopen tijdens de vijfde achtereenvolgende dag van grootscheepse demonstraties die leidden tot botsingen met de politie. mhi een 1 Bllsof Giscard de vraag naar de '00rfranse wapenleveranties en de ont- le rlkkeling van de Franse defensie al rme00rvoelde, merkte hij tijdens de bekendmaking op, dat Frankrijk m ipens had ontwikkeld en had gele bij gebrek aan een plan voor lgemene ontwapening. In vroegere aren heeft Frankrijk ook al eens w<oorstellen in deze richting gedaan, naar die voorstellen zijn toen de nist ingegaan. De demonstraties in Baskenland vinden hun directe aanleiding in de arrestatie van Miguel Angel Apalate- gul, een 22-jarige Bask die in de Franse havenstad Marseille gevan gen zit. De Franse autoriteiten zou den van plan zijn hem aan de Spaan se politie uit te leveren. Apalategui zou betrokken zijn geweest bij de ontvoering van een Baskische indus trieel die later om het leven gebracht is. Apalategui is Inmiddels in hon gerstaking gegaan tegen zijn uitleve ring. De arrestatie van Apalategui geeft opnieuw voedsel aan het Baskische streven naar vrijlating van alle poli tieke gevangenen en zelfstandigheid voor het gehele Baskenland. In Pam plona heeft de gouverneur van de provincie Navarre een voor aan staande zondag geplande Baskische bijeenkomst verboden. De organisa toren van de bijeenkomst verwacht ten meer dan 100.000 Basken, onder wie de burgemeesters van 67 steden en dorpen. Baskische regering De regering van premier Suarez heeft besloten contact op te nemen met de leider van de Baskische rege ring in ballingschap, Jesus Maria de Leizaola, die in Bayonne (Frankrijk) woont. De regering streeft ernaar een formule te vinden waaronder de Madrileense regering en de Baski sche regering in ballingschap be sprekingen kunnen beginnen over regionale autonomie voor dit gebied. Baskenland was vlak voor de Spaan se burgeroorlog enige tijd autonoom. Alle Spaanse partijen, inclusief soci alisten, communisten en de gematig de Baskische nationalistische partij hebben de recente gewelddadige ac ties van de Basken veroordeeld. De hongerstaking van vier leden van de Baskische afscheidingsbeweging ETA in de Carabanchel-gevangenls in Madrid zijn nog steeds in honger staking om kracht bij te zetten aan hun eis voor amnestie en vrijlating van ETA-leider Apalategui. De Ma drileense autoriteiten vrezen toene ming van de onrust en hebben alle gevangenispersoneel van vakantie teruggeroepen. Er is ook onrust in de gevangenissen van Sevilla, Gijon, Cordoba en Zamora. Sociale onrust De ellende kan overigens niet op voor de regering Suarez nu commu nistische en socialistische vakbonds leiders hebben aangekondigd dat het regeringsprogramma tegen infla tie en werkeloosheid niet hun steun krijgt. Overigens verklaarden de so cialisten zich wel bereid tot voortzet ting van het overleg. De communisti sche leider Santiago Carrillo heeft in verband met de sociale onrust een bezoek gebracht aan premier Sua rez. Er zijn de afgelopen tijd in ver schillende sectoren stakingen ge weest en het ziet er naar uit dat het land nu ook nog een hete herfst tegemoet gaat. moeten meedoen aan vredesoverleg in Genève. De VS zoeken naar ma nieren om de PLO te legaliseren, aldus Dajan. De minister beklem toonde nog eens dat hij in Londen niet had gesproken met de Jordaan se koning Hoessein. De minister sprak in Groot-Brlttannië met Jood se leiders die de ministers vroegen een einde te maken aan het oprich ten en legaliseren van nederzettin gen in bezet Arabisch gebied. Een woordvoerder van het Israëli sche ministerie van buitenlandse za ken in Jeruzalem heeft gisteren be kend gemaakt dat Israël overweegt een propagandistische tegenaanval te ondernemen tegen toenemende pogingen om de PLO acceptabel te maken in de wereld. Israël zal zich blijven verzetten tegen de acceptatie van de Palestijnse Bevrijdingsorga nisatie als volwaardige onderhande laar bij de Geneefse conferentie. Mochten de Verenigde Staten over gaan tot erkenning van de PLO dan zal dit leiden tot een impasse in de verhouding tussen Israël en de VS. Woordvoerders van het Israëlische ministerie van financiën hebben gis teren laten doorschemeren dat er waarschijnlijk opnieuw bezuinigd zal moeten worden op de Israëlische defensie-uitgaven. Er is onlangs al acht procent afgegaan, maar de hol lende inflatie maakt een verdere be perking onontkoombaar. COLOMBO (Reuter) De regering van Sri Lanka (Ceylon) is van me ning dat de jongste gewelddaden waarbij zeker 54 doden vielen en minstens 1000 mensen werden gear resteerd, het gevolg zijn van een politieke samenzwering. De regering heeft het bestaande uitgangsverbod met twee uren uitgebreid. Het zal nu duren van 20 uur tot 6 uur 's morgens. In een gisteren gepubliceerd rege ringscommuniqué wordt gezegd dat „mensen die macht hadden maar die nu kwijt zijn, getracht hebbende pogingen te dwarsbomen van de re gering om de volksmassa op korte termijn steun te verlenen." Politie en militairen patrouilleren om gewelddaden tegen te gaan. Het geweld dat gericht blijkt te zijn te gen de Tamils, een minderheid van 2,5 miljoen mensen op het eiland, neemt nu volgens de regering af. De Chinese vice-premier Teng Hsiao-ping was volgens journa listen die erbij waren gisteren in een stralend humeur tijdens zijn besprekingen met de Ame rikaanse minister van buiten landse zaken Cyrus Vance (links). Hij vergastte zijn gast op tal van anekdotes uit zijn verleden. TOKIO (Reuter, AP) De Joegosla vische president Tito is op zijn reis van Moskou naar Peking in Noord- Korea aangekomen, waar hij in Pjongjang van het vliegtuig werd gehaald door zijn Noordkoreaanse ambtgenoot Kim il Soeng. Ook dui zenden met vlaggetjes uitgeruste Noordkoreanen waren ter verwelko ming aanwezig. LONDEN (Reuter, AFP) Bespre kingen ter voorkoming van een sta king van Britse assistent-vliegver- keerslelders zijn gisterochtend vroeg geëndigd in een Impasse. De 850 betrokkenen hebben besloten hun stiptheidsactie met ingang van vandaag op te voeren tot een sta king die tot dinsdag zal duren ten einde druk uit te oefenen voor toe passing van een twee Jaar oude ar beidsovereenkomst. De uitvoering van de overeenkomst wordt opge houden door de officiële loonstop. In de Londense haven zijn gisteren 4.000 arbeiders in staking gegaan om kracht bij te zetten aan loonei sen. Zij eisen een extra-beloning van het afhandelen van ongebruikelijke ladingen. PEKING (UPI, AP, DPA) Amerikaanse en Chinese functiona rissen hebben gisteren gezegd dat er vooruitgang is geboekt bij de besprekingen over de normalisering van de betrekkingen tussen beide landen. Amerikaanse woordvoerders zeiden dat er meer vooruitgang was geboekt dan men had verwacht. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Cyrus Vance heeft gisteren tweemaal een onderhoud gehad met de vlce-voorzitter van de Chinese communistische partij (en vice-premier) Teng Hsiao-ping. Teng verklaarde dat de gesprekken heel nuttig waren geweest en onder streepte de noodzaak om te komen tot een volledige normalisering van de betrekkingen. Vance heeft met Teng ook van gedachten gewisseld over het probleem van de mensen rechten. zo is meegedeeld. Amerikaanse functionarissen spra ken gisteren de verwachting uit dat minister Vance voor zijn vertrek nog een onderhoud zal hebben met par tijvoorzitter Hoe Kwo-feng, gezien het voorspoedige verloop van de be sprekingen. Vance vertrekt morgen uit Peking en zal terugreizen via Japan om daar verslag uit te bren gen over zijn bevindingen. Taiwan De Chinezen hebben Vance gisteren opnieuw duidelijk gemaakt dat her stel van de diplomatieke betrekkin gen alleen dan mogelijk is, wanneer de Verenigde Staten hun betrekkin gen met Taiwan, dat China als een opstandige provincie beschouwt, verbreken. In een gisteren bekend geworden re devoering die Teng hield op het vori ge week gehouden elfde partijcon gres van de Chinese communistische partij, wordt nog eens de noodzaak onderstreept dat de Chinezen min der tijd moeten verdoen met praten en harder moeten werken. Teng wees op de noodzak dat de strijd tegen de Chinese radicalen, in China beter bekend als de bende van vier, tot het einde toe moet worden voorgezet. NIEUW DELHI (Reuter, UPI) De in hechtenis genomen voormalige minister van defensie van India Bansi Lal heeft gisteren tegenover een rechtbank de vrees geuit dat hij zal worden vermoord tijdens zijn verblijf in de gevangenis. Lal was één van de belangrijkste medewer kers van de voormalige Indiase pre mier Indira Gandhi en werkte nauw samen met haar zoon Sanjay. De ex- minister wordt van corruptie be schuldigd. Bovendien zou hij partij fondsen achterover hebben gedrukt Volgens Lal heeft de politiechef van het bureau, waar hij gevangen zit, het plan opgevat hem om het leven te brengen. De rechtbank heeft ge weigerd maatregelen ter bescher ming van de oud-minister te treffen. s is ;erki ri Hl de I eek! ipei ing &e d— oor Bert van Panhuis enigi— avtet is niet toevallig dat de rechtse extremisten van de Britse scistische en racistische partij National Front onlangs Juist in Zuid-Londense wijk Lewisham en Deptford demonstreerden, et is namelijk in deze wijk, met relatief veel gekleurde bewo- ers, dat de partij zijn grootste psychologische succes heeft k ei orm eboekt. Héfet gebeurde bij een tussentijdse ugufcrkiezing voor een Labourzetel in 1 vane gemeenteraad van Lewisham. De ge Vacante zetel was die van de verte- het fenwoordiger van de kleine maar :conterk verpauperde woonwijk Dept- arqu>rd. Bij die tussentijdse verkiezing, Cabg juli vorig jaar, kwam maar een Janleln deel van de kiezers naar de Het resultaat was echter errassend. Labour wist weliswaar e zetel te behouden maar op de ijkveede plaats kwam de nationale "-tij, een racistische afsplitsing National Front en derde was het int zelf. De grote verrassing was hter dat, zouden de twee geestver- ante partijen gezamenlijk zijn op- itreden, de eerste racistische be- uurder zou zijn gekozen. Vandaar Sh' het Front enkele weken geleden he^idg. Deptford is van ons. is eOswald Mosley oi 3tlairok al bestaat het National Front pg maar elf jaar, de wortels van fascistisch-racistische bewe- voeren tot in de jaren twintig. *n oogste sir Oswald Mosley be- jerkt succes met zijn bond van Brit- l fascisten. Mosley was een scherp- pnig en begaafd politicus uit de ringen van de aristocratie. Sir Oswald Mosley maakte eerst car rière in de Conservatieve Partij, maar stapte in de jaren twintig over naar Labour. Teleurgesteld over het onvermogen van de Britse regering de economische crisis met succes te lijf te kunnen gaan keerde hij ook Labour de rug toe. In 1932 kwam hij enthousiast terug van een reis door Italië. Mosley was bekeerd tot het fascisme. Groot-Brittannië met zijn traditionele afkeer van extremisme volgde hem echter niet. De enige plaats waar hij op handen werd ge dragen was East End, de krottenwijk in het oosten van Londen, bevolkt door dokwerkers en arme oudjes. Toen de oorlog uitbrak werd sir Os wald met zijn vrouw en aanhang geïnterneerd en na 1945 kreeg hij geen voet meer aan de grond. Al spoedig vertrok de Britse fascisten- leider naar Frankrijk, waar hij nog steeds woont. Er bleven echter fascistisch en nazis tisch geöriënteerde groepen bestaan zoals de Britse natlonaal-socialisti- sche beweging van Colin Jordan. Aanhangers van deze beweging vormden in het midden van de jaren Een beeld van de recente ongeregeldheden in Lewisham. zestig samen met groepen als de Britse nationalistische partij, de groot-Britse beweging, de vereniging voor raszuiverheid en de liga van aanhangers van het Britse wereld rijk het National Front. Het gezicht van de partij wordt gro tendeels bepaald door twee man nen: John Tyndall en Martin Web ster. De 42-jarige Tyndall ls voorzit ter van de partij. Tot het midden van de Jaren zestig was hij de rech terhand van Colin Jordan, de Britse natlonaal-sociallstische leider. In die periode liet hij zich graag kieken in een uniform, dat sterk leek op dat van de Duitse nazi's. De tweede man ls Martin Webster, 33 Jaar oud en nationaal campagneleider. Hij geldt als één van de belangrijkste ideolo gen van de partij en meent dat het NF zich in de eerste plaats moet richten tegen de immigratie en de immigranten uit het Westindlsche gebied, het Indische subcontinent en de Afrikaanse Aziaten. Andere democratie De ideologie van het National Front ls samengesteld uit uiterst rechtse stokpaardjes en vooroordelen. Zo wil de partij Groot-Brittannië weer sterk maken, de economie hervor men. de misdaad uitbannen, het el- land vrijmaken van gekleurden, het vertrouwen in het Britse rijk herstel len en het nationalisme verstevigen. J Met het oog op dit laatste is het Front fel gekant tegen de Verenigde Naties en het Britse lidmaatschap van de Europese Gemeenschap. De aanhang van het Front moet voornamelijk worden gezocht in ge bieden waar de socialisten over het algemeen sterk staan, zoals het zuiden, oosten en noorden van Lon den en in het industriegebied in midden-Engeland. De stembusuit schieters liggen stuk voor stuk in deze gebieden. Bij de elf van de veertien tussentijdse verkiezingen voor het Britse parlement sinds ok tober 1974 waaraan het Front heeft meegedaan ls tweemaal een redelijk succes geboekt. In beide gevallen betrof het een kiesdistrict In Bir mingham, Stechford en Ladywood, en het succes bestond hieruit dat de kandidaat van het Front die van de Liberalen, vanouds de derde partij in Engeland) voorbijstreefde. Kwetsbaren Naar sociaal milieu uitgesplitst moet de aanhang van het National Front voornamelijk worden gezocht In de kwetsbaarste groep, de onge schoolde arbeiders, de ouderen, de werklozen. Dat is ook niet zo ver wonderlijk. Het is met name het anti-immigrantenstandpunt dat voor de verkiezingsresultaten zorgt. Het Front hamert erop dat de soci aal zwakkeren in de allereerste plaats worden bedreigd door de im migranten, die, net als zij. moeilijk aan de slag komen. Zij zijn ook de eersten die bij economische terug val op straat komen te staan. Deze zwakkeren zijn het ook die met de immigranten moeten strijden om een gemeentewoning en om de soci ale uitkeringen. Als die immigran ten er niet waren zouden de sociaal zwakkeren misschien meer kansen hebben, zo verkondigt het Front met succes. Dat blijkt ook wel uit de situatie in het hierboven genoemde Lewisham- Deptford In heel Lewisham met zijn ruim 200.000 inwoners wonen 8 pro cent zwarten en in Deptford is dat zelfs 13 procent. Van de werklozen in Lewisham is 16 procent zwart en onder de 16-17-Jarigen is dit percen tage zelfs 20. Van de 200 gezinnen in de wijk. die geen dak boven hun hoofd hebben zijn er 98 zwart In dit district wist het Front en de Natio nale Partij dus de helft van het aantal kiezers achter zich te krijgen. Onder met name socialisten wordt er dan ook op gewezen dat men het succes van het National Front niet uitsluitend als blind racisme mag afdoen maar dat men ook oog moet hebben voor de sociale kant aan de zaak. Dat een dergelijk standpunt niet altijd in dank wordt afgenomen heeft niet alleen Enoch Powell erva ren maar hebben ook de zuld-Lon- dense parlementariërs Bob Melllsh en Mauieen Colquhoun gemerkt. Ui terst linkse groepen hebben er voor weten te zorgen dat beiden na hun waarschuwing een nieuwe termijn als parlementslid wel kunnen ver geten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 7