Kerk moet zich voor recht op werk inzetten Vi Waarom zijn er eigenlijk geen ex-hervormden? Groeiende eenheid onder niet-blanke gereformeerden Uit brieven van lezers VANDAAG Wereldbond Hervormde/Gereformeerde kerken: „Praktisch nut niet verwarren met zinvolheid" Elvis Presley analyse van een tijdperk Abdij loopt gevaar Voorbijgangers; Door bus gegrepen Conferenties Kerkelijke aandacht voor zieken en medisch werk I ANTIEKBEURS 1977 I de Doelen-Rotterdam zatardsg m zondag DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1977 KERK Trouw/Kwartet 3DEF door A. J. Klei We zullen niet beweren dat de tele foon geen ogenblik stil heeft ge staan. maar er waren toch verschei dene lezers die ons opbelden met de mededeling dat professor Van Baaren zich in zijn artikel over Pokke Sierksma (het stond in de krant van eergisteren) had vergist: Fokke Sierksma was niet gerefor meerd, maar hervormd van komaf. Eerlijk gezegd had Ik mezelf ook al afgevraagd of de heer Van Baaren het wel goed had. Fokke Sierksma heeft eens verteld, hoe hij tot stu die is gekomen. Na de lagere school ging hij naar de mulo en het was voor zijn ouders en ook voor hem zelf een vanzelfsprekende zaak. dat hij later in de zaak van zijn vader zou gaan. Op zekere dag kwam de dominee op ziekenbezoek bij z'n moeder. Alvorens de pastor te ont vangen, wilde mevrouw Sierksma zich een beetje opknappen: of do minee heel eventjes zou kunnen wachten? Dat kon, en de predikant ging in de huiskamer zitten. Daar viel zijn oog op het rapport van Fokke, dat op tafel lag. En wat toen verder ge schiedde. was naar de beste tradi ties van een christelijke streekro man; de dominee riep uit dat een Jongen met zulke hoge cijfers ver der moest studeren! Voordat Fok ke goed wist wat er aan de hand was. zat hij al in Leeuwarden toela tingsexamen te doen voor het gym nasium. Studeren betekende in dat milieu en in die tijd: voor dominee leren. Fokke Sierksma heeft inderdaad nog een jaar „gewoon" theologie gestudeerd. Dat gebeurde met de studiebeurs, waar de dominee voor gezorgd had. en.het gebeurde aan de rijksuniversiteit te Gronin gen. Welnu, uit de laatste kan zon neklaar blijken, dat de Sierksma's niet gereformeerd waren, want ge loof maar niet dat vooroorlogse ge reformeerden (en na-oorlogse net zo min) hun kinderen theologie lie ten studeren aan een rijksuniversi teit. Nee, zij hadden daarvoor hun eigen Vrije Universiteit in Amster dam plus de eigen kerkelijke oplei ding in Kampen. Nu neem ik aan. dat professor Van Baaren dit verhaal ook kent. Toch had hij het over de gereformeerde afkomst van Sierksma. Een voor de hand liggende verschrijving, dunkt me. Er zijn immers geen notabele ex-hervormden, er zijn eigenlijk he lemaal geen ex-hervormden. Je hoort er tenminste nooit over. Wel over ex-gereformeerden, ook over ex-roomsen, maar ex-hervorm den nee. Hoe zou dat komen? Het komt hiervandaan dat de gren zen tussen de hervormde kerk en de „wereld" erg diffuus, erg vloei end zijn. Je kon maar een piepklein beetje geloven, alleen met oudjaar naar de kerk gaan en tóch her vormd zijn en dat willen weten ook. Je bleef bij de kerk, onkerkelijk- zijn had. eerlijk gezegd, ook iets ordinairs, nietwaar? Als je een kind kreeg, liet je dat ook dopen, er was nog zo'n mooie doopjurk in de fa milie. maar bij 't opvoeden liet je zo'n kind in godsdienstig opzicht vrij. Als dan zo'n kind min of min geruisloos uit de kerk verdween, stond het niet als ex-hervormd te boek, je zei op z'n hoogst dat zij of hij nog uit een christelijke familie kwam. Voor de betrokkene zelf was volstrekt geen sprake van een breuk, het ging allemaal vanzelf. Hiertegenover staan de gerefor meerden en de roomsen met hun strenge kaders. Daar liep je er niet straffeloos de kerkelijke kantjes van af en wie het een en andermaal vertikte naar de kerk of naar cate chisatie te gaan, moest tenslotte een keus doen: in de kerk blijven en dan in 't gareel lopen, of eruit stap pen. In zo'n geval ben je duidelijk ex-gereformeerd en ex-rooms. Nu weet ik wel dat er ook .zware" hervormden zijn, die kunnen af dwalen. maar gelet de positie van de hervormde kerk als geheel, be reiken dezen toch nimmer de sta tus van ex-hervormd. Ik zal geen algemeen bekend persoon kunnen opnoemen, die ex-hervormd is. Ex- gereformeerden kennen wij allen bij bosjes, te beginnen bij onze minister-president, en je hoeft in de schrijverswereld ook maar even rond te lopen om her en der tegen ex-gereformeerden aan te botsen: Biesheuvel, 't Hart. Wolkers.Ie dereen kent ze. Inmiddels gaan de gereformeerde kerken met de dag rrieer op de hervormde kerk lijken en je hebt alle kans dat de uitgesproken ex- gereformeerden tenslotte uitster ven. Dan gaat het bij hen net als met de ex-hervormden: zij glijden stilletjes uit de kerk weg. In dit verband is het merkwaardig dat de bewuste ex-gereformeerden weinig op hebben met alle veranderingen in hun voormalige kerk. Als zij om hun heimwee-naar-vroeger te voe den, nog eens een voet in de kerk zetten, wensen ze daar geen versjes van Huub Oosterhuis te zingen, maar de psalmen in de berijming van 1773, en ze begeren ook een stevige preek in plaats een praatje over de derde wereld. Aldus teken de ik op uit de mond van een ex- gereformeerde, die mij voorkwam minstens zo verontrust te zijn als de verontrusten. Overigens zal „gereformeerd" voor lopig nog wel een begrip blijven voor strenge godsdienstigheid. Een collega van mij althans zei, spre kend over een fraai meisje, dat hij een warm hart (en misschien nog wel méér) toedraagt: ze is marxiste geworden, en dat is nog erger dan gereformeerd! door Aldert Schipper ST ANDREWS De kerk moet een brede beweging op gang brengen om in de Westerse landen het recht op arbeid te laten opnemen in de grondwetten Hiervoor heeft de Duitse theoloog prof. dr. Jürgen Moltmann uit Tübingen gisteren gepleit in het beraad dat de wereldbond van hervormde en gereformeerde kerken (WARC) In het Schotse St Andrews houdt. Prof. Moltmann heeft de grondwet- ten van een groot aantal Westerse en Oosteuropese landen naast elkaar gelegd en hij heeft daarbij ontdekt dat in deze constituties niet steeds het recht op arbeid van de burgers v .-rankerd ligt In de Westerse grond wetten is weliswaar het recht op ei gendom gegarandeerd, maar niet dat op werk. Maar ook dat is een grondrecht dat de universele verkla ring van de rechten van de mens bevat De wereldbond van hervormde en gereformeerde kerken heeft reeds in 1970, toen de Amerikaanse president Carter nog lang niet op het toneel verschenen was met zijn nadruk op de rechten van de mens. een begin gemaakt met de studie van de men senrechten. De WARC heeft gezocht naar een theologische basis. Aanlei ding tot deze studie was de roep om bevrijding die in de jaren zestig in de theologie weerklonk. Om aan bevrij ding Iets te kunnen doen moet je weten in welk kader je werkt. Het is daarvoor nodig dat je bepaalde rech ten van de mens omschrijft. Anders zou iemand op een bepaalde dag kunnen zeggen dat hij Je wil bevrij den van de bezittingen die je hebt. Twee soorten Prof. Moltmann zette uiteen dat er twee universeel erkende soorten van grondrechten zijn. de individuele en sociale, zoals het recht op arbeid. De laatste jaren pleiten de landen in de derde wereld voor een derde catego rie van grondrechten, namelijk het recht op leven en op vrijheid van honger De basis van de grondrechten is volgens prof. Moltmann de menselij ke waardigheid. Men kan de lijst van mensenrechten lang of kort ma ken. maar men spreekt altijd van mensenrechten in meervoud. Men selijke waardigheid is echter één en ondeelbaar. Binnen de christelijke traditie moet men de menselijke waardigheid afleiden van GOD. want de mens is naar Zijn beeld geschapen. De menselijke waardig heid verlangt dat er een evenwicht bestaat tussen individuele en socia le grondrechten. Volgens prof. Moltmann is het daar om nodig dat de kerk streeft naar de handhaving van de individuele grondrechten in landen waar deze in het gedrang komen, zoals de landen van Oost-Europa en in veel landen van de derde wereld, waar de ideolo gie van de nationale veiligheid wordt aangehangen. De kerk zou daarnaast in de rijke landen van het Westen moeten streven naar de soci ale grondrechten. Het recht op ar beid is juist in deze landen met hun groeiende werkloosheid een pro bleem. In Schotland bijvoorbeeld is tien percent van de werkende bevol king werkloos. Prof. Moltmann ver telde dat de Westduitse sociaal de mocratische partij, waar hij lid van Korte duidelijk qescnreven. helst aan een kant getypte. Oneven kunnen worden gestuurd naar Secretarie Hoofdredactie Trovw/Kwartei. Postbus 859. Amsterdam. Bh pubiikatie wordt de naam van de schnjver vermeld. Abortus Wij ontvangen veel brieven met be schouwingen over het abortusvraajp stuk. We kunnen er niet toe over gaan deze te plaatsen, niet alleen omdat hun getal te hoog is, maar ook omdat ze goeddeels herhalingen behelzen van denkbeelden, welke in eerder gevoerde discussies in deze rubriek over abortus naar voren zijn gebracht Wij verzoeken de inzen ders zich in dit stadium te beperken tot een oordeel over wat (eventueel) als politieke afspraak uit de bus komt Hoofdred. Trouw. Mededeling In onze krant van zaterdag 30 juli 1977 was een brief opgenomen geschreven door de heer W. Koster tijdens zijn vakantie in Heerlen. Wij vermelden nu nog even dat de vaste woon en verblijfplaats van deze briefschrijver Veenendaal Is. Deze wat huishoudelijk aandoende mede deling moeten wij plaatsen, omdat in een vakblad van leraren is gesug gereerd dat Trouw brieven opneemt Onze adressen: AMSTERDAM: Postbus 859 Wibautstraat 131 Tel. 020-913456 Telex 13006 ROTTERDAM/DORDRECHT Postbus 948 WesttHaak 9 Rotterdam Tel 010-115588 DEN HAAG/LEIDEN. Postbus 101 Parkstraat 22 Den Haag Tel 070-469445 ZWOLLE/GRONINGEN Postbus 3 Melkmarkt 56. Zwolle Tel 05200-17030 van gefingeerde lieden die vóór sala ris-verlaging van leraren (zouden) zijn. WIJ zijn geneigd tot alle kwaad, maar tot zulke schelmenstreken ia- ten we ons niet verleiden. Amsterdam hoofdredactie Trouw Misverstand Uit die discussie tussen mevrouw Labots en R van Waveren blijkt opnieuw dat protestanten en rooms- kathoüeken vaak naast elkaar heen praten, doordat zij onder dezelfde termen iets anders verstaan; in dit geval de termen „aanbidding" en het daaraan beantwoordene „afgo derij". Een rooms-katholiek ver staat onder aanbidding enkel „het toebrengen van goddelijke eer aan een schepsel". Een terecht wijzen Zij het met verontwaardiging af. wan neer een protestant hen verwijt dat zij de heiligen en de beelden aanbid den. Zij willen daaraan immers geen goddelijke eer toebrengen. Maar een protestant neemt de term „aanbid ding-afgoderij" veel wijder. Hij ver staat er onder: „Religieus vertrou wen stellen In iemand of iets buiten God" (Heidelbergse Catechismus vraag 95). Dat doet een rooms-ka tholiek wèl. Het gaat bij een beeld niet enkel om de voorgestelde per soon Aan bepaalde beelden wordt een bijzondere kracht toegeschre ven. die God eraan zou hebben ver leend. Vandaar de vele pelgrimsoor den. waar bepaalde beelden, vooral van Maria, vereerd worden. Het is beter, lijkt mij, om die termen „aan bidding-afgoderij" in de onderlinge discussie te vermijden en elkaar dui delijk de vraag stellen (n die vanuit de Bijbel zien te beantwoorden) Mag men zijn religieus vertrouwen stellen in iemand of iets buiten God1 VHp diJ.J. Merger Naschrift redactie: Hoewel de dis cussie over de wenende Madonna in deze kolommen al afgesloten is. leek het ons goed bovenstaande opmer kingen van ds Hegger (die uit rooms- katholieke knng afkomstig is en priester geweest is) nog door te is. overweegt het recht op arbeid bij de volgende verkiezingen in 1978 te kiezen als een van de belangrijkste onderwerpen. Of het beraad van de WARC met een aanbeveling van deze strekking komt, .is nog lang niet zeker. In een van de studiegroe pen waar dit onderwerp aan de orde was. bleken enkelen zich af te vra gen of de kerk wel een eigen rol te spelen heeft waar het over de grond rechten gaat. Prof. Dr. W. A. Whitehouse uit Can terbury. een afgevaardigde van de Engelse presbyterianers, zei giste ren tenminste dat de mensen niet aldoor moesten praten over hun rechten, maar zich liever eerst maar eens moesten bezighouden met hun plichten. Hij vond dat het denken over de mensenrechten ons wordt opgedrongen door de sociale bewe ging. Prof. Moltmann antwoordde echter dat reeds ln de Schotse con fessie uit 1560 gesproken wordt over het recht op verzet tegen een tyran- nieke overheid en dat er zonder recht op verzet geen echte democra tie kan gedijen. Van een onzer verslaggevers ZEIST De vraag wat goed is, wordt tegenwoordig steeds meer vervangen door de vraag wat prak tisch en nuttig is. In plaats van de vraag naar de zin van het leven wordt tegenwoordig veelal gevraagd naar het doel van het leven. Het lijkt wel of er „eindselen" ln plaats van beginselen ten grondslag liggen bij de vraag naar de zin van het leven. Dit constateerde prof. dr. B. Goud zwaard op een in Zeist gehouden studieconferentie over het thema „Mensen en/in structuren." Het gaat er de christen niet om dat hij zijn do^l bereikt, aldus prof. Goud zwaard, maar of hij zinvol, dat wil zeggen vanuit Gods normen han delt. Iedere poging tot genezing van de samenleving moet niet uitgaan van de verwachting van succes, maar vanuit de christelijke op dracht helend bezig te zijn. Eerst dan komt de menselijke vrijheid en verantwoordelijkheid tot zijn recht. Behalve door prof. Goudzwaard werd op de conferentie, georgani seerd door het Centrum voor Refor matorische Wijsbegeerte, het woord gevoerd door ir. S. Strijbos over de opkomst van de tegencultuur en door dr. J. Klapwijk over het neo- marxisme. De driedaagse conferen tie werd door een dertigtal mensen, voornamelijk studenten, bijge woond. De teksten van de voor drachten zijn te bestellen bij ge noemd Centrum, Postbus 149, Maarssen. ADVERTENTIE Hervormd Nederland Verder deze week in H.N.: Cees Buddtngh' - dichter over ge- De machteloosheid van Olie B. Crisis in de PPR Wat mankeert de Israëliërs? Ik neem vnjbfrjvend proefabonne ment 2 maanden H.N voor f 5 - Naam Straat: Plaats Tel. nr Ab. prijs 31.- per halfiaar Zonder postzegel verzenden aan Ant woordnummer 1776 Oen Haaq Bellen kan ook: 070-512111 HN is ook in de losse verkoop verkrijgbaar. De beroemde abdij op de rots van het eiland St. Michel voor de kust van Bretagne, vanwaaruit elk jaar de kerstnachtmis via de Franse televisie wordt uitgezonden, loopt in haar uitzonderlijke positie gevaar. De abdij ligt namelijk in een baai, welke dreigt te verzanden doordat de zee te veel zand aanvoert. De rots, bij vloed een eiland en bij eb een schiereiland lijkt nu voorgoed aan het vasteland gekoppeld te worden en dan is de unieke aardigheid er af. door Aldert Schipper ST. ANDREWS Er is een groeiende spanning tussen de blanke Nederduitse Gereformeerde Kerk en haar zogenaamde dochter kerken in Zuid-Afrika. Dit heeft de scriba van de (zwarte) Nederduits Gereformeerde Kerk in Afrika, ds. Sam Buti in St. Andrews gezegd, waar de WARC, de wereldbond van hervormde/ gereformeerde kerken een beraad houdt. Ds. Buti, die lid is van het uitvoerend comité van de WARC en voorzitter van de Zuidafrikaanse raad van kerken, zette uiteen dat zijn kerk direct betrokken is bij de opstand in de zwarte woongebieden in zijn land, doordat zijn kerkleden onder de arrestanten en doden zijn. Oost-Europa Ds. Buti vertelde dat verscheidenen van zijn kerkleden zonder proces ge vangen zitten en dat velen lange tijd in eenzame opsluiting gehouden worden. Kerkleden worden ook op andere manier gemarteld en er zijn enkele kerkleden in de gevangenis onder de martelingen bezweken. Ds. Buti vertelde dat deze gebeurtenis sen de moraal in zijn kerk niet aan tasten, maar er eerder voor zorgen dat jonge kerkleden hun christen- zijn serieuzer gaan nemen. DE GROTE ZOMER De zomer loopt duidelijk ten einde. I, Hoewel, je kunt er ook weer geen peil op trekken. Zo heb je verdrietig geconstateerd dat't maar blijft n 01 regenen, terwijl ze in Eindhoven nogN bezig zijn de kelders leegte hozen, or de zon komt door en de zomer is eeat weer terug. Maar we weten het: onze^1" zomers eindigen in een herfst. Veel n or mensen kunnen daar niet zo goed )6 h tegen en dat is best te begrijpen. opr Herfst is onttakeling. De zomer iTp hie'd het niet. Joachim van Fiore, dl r middeleeuwse abt. droomde van een1 .Vé zomer die niet meer zou eindigen, pist Hij profeteerde een derde rijk, dat van de Geest. Was het in het eerste rijk, dat van de Vader, winteKspi geweest, met netels en gras, in het - tweede rijk werd het lente en kwamen de eerste bloemen te voorschijn. Maar het derde rijk spande de kroon, dan kwam de zomer met z'n volle bloei. Volgens Joachim zou dat niet meer eindigen Die zomer die nog binnen de grenzen van onze geschiedenis zou vallen, zou alleen afgelost worden door de wederkomende Christus, j v0] Het nieuwe van zijn droom en profetie was hij dat hij niet meedeetL J met hen die de wereld als maar L v ouder en vermoeider zagen worden. ven Voor hem was er hoop en toekomst. In onze ogen ingewikkelde berekeningen want in de bijbelse j: d getallen lag volgens hem veel i f wijsheid brachten hem bij het jaar 1260, welk jaar hij intussen zelf niet beleefde. Hij was. denk ik. een sympathieke verschijning. Hij maakte geen ruzie om zijn visie. Hij had kritiek op de kerk, maar predikte geen omverwerping van kerk en pausdom. Hij was tegen geweld. Dat hoorde naar zijn overtuiging niet bij het werken van de Geest. In veel opzichten liggen zijn gedachten ver van ons. Zijn speculaties met getallen en beelden en figuren doen ons wat amateuristisch aan. Een soort theologische huisvlijt die ons niet ligt. Maar wij delen zijn afkeer van geweld en zijn leven uit de hoop. Zijn gedachten hebben sommigen verleid. Laten ze ons sterken in iets goeds. Iets dat we misschien wel wisten en hoopten, maar waar we telkens weer aan herinnerd mogen worden. Eens komt de grote zomer. '?2 NED. HERV. KERK Beroepen: te Boven-Hardlnxveld, i. pol Boot te Nijkerkerveen; te Noord- j oostpolder (wijkgem. Nagele-Tolle-fcri beek), I. Kandel te Laren (Gld). Bedankt: voor Hierden, P. J. Bos tti| Ridderkerk. Benoemd: tot catecheet-past. me dew. te Abbenbroek, J. Verdijk teu Stellendam, die deze benoeming perl1 1 sept, heeft aangenomen. GEREF. KERKEN Aangenomen: naar Maasland, J. J.l Sonneveld te Scheemda. jj DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP r Beroepen: te Koog en Zaandijk, B.L Post te Surhuisterveen. De zwarten, de kleurlingen en de Indiase gereformeerden zijn nu nog MADRID De Spaanse staat financiert 7? procent van de uitga ven van de r.k. kerk; 7 procent haalt de r.k. kerk uit eigen grondbezit en vermogen, terwijl 21 procent door de gelovigen wordt opgebracht. Aldus meldt het economisch tijdschrift „Fomento de la Produccion". NEW YORK Zeventig r.k. theo logen hebben zich tijdens een inter nationaal congres in Indiana (Vere nigde Staten) vrijwel eenstemmig uitgesproken vóór meer decentrali satie van het kerkelijk bestuur. Aan het congres, belegd door het theolo gische tijdschrift ..Concilium", werd deelgenomen door onder anderen Hans Küng en Johann Baptist Metz en van uit Nederland door de kerk jurist professor dr. P. Huizing S. J. uit Nijmegen. ieder in een eigen kerk gescheiden, maar zij willen samen met de blanke gereformeerden tot één kerkverband komen, omdat er geen leerstellige verschillen zijn tussen alle gerefor meerde kerken. De blanke gerefor meerden weigeren echter tot deze eenheid te komen omdat zij dan hun overheersende positie zouden ver liezen. Slechter Ds. Buti vindt dat de verhouding tussen de vier NG-kerken in zijn land steeds slechter wordt. Onder de niet-blanken groeit de eenheid ook ten aanzien van de politieke situatie in het land. Buti citeerde instem mend een uitspraak van de in Neder land gepromoveerde theoloog dr. Alan Boesak, die gezegd heeft dat christenen eigenlijk horen te bidden voor de val van de Zuidafrikaanse regering. Ds. Buti sprak in een podiumdiscus sie waar ook de Hongaarse dr. Karo- ly Toth aan meedeed. Hij vertelde dat de verhouding tussen de commu nistische regeringen in Oost-Europa en de christenen langzaam verbe tert, doordat de overheid een meer pragmatische houding aanneemt te genover de kerk. De christenen van hun kant trachten een positievere houding te vinden tegenover de staat en merken dat hun rol als staatsburger door de autoriteiten ernstiger wordt genomen. NOORD-OOSTPOLDER (ANP) - De negenjarige Hubrecht Koeman is omgekomen toen hij door een autobus gegrepen werd. Het onge luk gebeurde voor zijn huis. i IC] Hi Weekend over het kloosterlevei met drs F. Zonnenberg, n.a.v. diens w artikelen in De Bazuin, 23-25 sep-. tember, 't Dackhues, Huissen (tel. 085-259105). Zendingsoriëntatiecursus van de!*1 geref kerken (vrijg.) voor meeleven-E de kerkleden, zes zaterdagmorgens^ van oktober 1977 tot maart 1978. Inf. en aanm. A. de Graaf (tel. 03499- 2185). I£ Een leergang in liefde, met en over drie films van Bergman. 30 l.r sept.-2 okt., Den Alerdinck. Laag i Zuthem (tel. 05290-541). Zomergastenweek, 17-24 septem ber, De Hezenberg, Hattem (tel. 05206-1648). UTRECHT Zondag 11 september besteden de twee grootste kerken van ons land aandacht aan zieken en aan medisch werk. Onder het motto „Aandacht voor zieken is gezond" houdt de r.k. organisatie „De Zonne bloem" de jaarlijkse nationale zie kendag. Het gaat daarbij om de vraag: „Wat kunnen zieken en gezon den voor en met elkaar betekenen?, want eenzijdige aandacht leidt tot neerbuigendheid, aldus de zonne bloem. Diezelfde dag houdt de hervormde kerk een collecte voor medische dienstverlening in de derde wereld. Deze medische-diakonale inzame ling wordt georganiseerd door drie hervormde instanties: de generale dlakonale raad, de raad voor de zen ding en de gereformeerde zendings- bond in de hervormde kerk. Op de begroting van de raad voor de zen ding staat ruim een miljoen voor medisch werk. Daarvan is meer dan 425.000 gulden voor Kameroen (zie kenhuizen met mobiele klinieken in Ghana, 162.000 voor Nigeria (onder meer ieprozenzorg) en ruim 95.000 voor Indonesië (toerusting, studie en het ziekenhuis in 8oerabaja). De ge reformeerde zendingsbond heeft ruim 3 ton uitgetrokken voor Oost- Afrika. „Gezondheidszorg is duur. In som mige landen is hulp van de overheid maar heel spaarzaam te krijgen." aldus de hervormde folder voor de medische collecte. ADVERTENTIE £»Va cftfö £»Va £»Va èVtó KUNST- georganiseerd door do Sbcttmg Grtde Nederlandse Antiquairs 11-18 uur W? «W? Wï? svr? W? «W?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 2