Groningen pleit voor KSH-bedrijven Foxhol JU Slangeleren tas zou straks taboe zijn 1 Den Uyl: voorlopig niet over inhoud abortuswet praten 'Snijvloeistof tast huid werknemers aan' Niet meer elementen uit prijscompensatie halen Directie teleurgesteld over weigeren lozingsvergunning 'NV eist: _ok lonen vrije geroepen door "let beheersen Federatie Nederlandse Vakbeweging: eerst m'n §oudJ&ai§e opeten,.! Uitnodiging S. Kralt lSUfÉ- Tegengaan van handel in dode beschermde dieren roept weinig bezwaar op Onduidelijk of biljartbal van ivoor nog mag ISDAG 16 AUGUSTUS 1977 BINNENLAND •Trouw/Kwartet 'an een onzer verslaggevers JEN HAAG/FOXHOL Het provinciebestuur van Groningen zal zich tot de regering in Den „Taag wenden met het verzoek of de drie fabrieken van Koninklijke Scholten Honig NV (KSH) in bxhol toch althans een groot deel van hun afvalwater via de op 1 oktober te openen smeerpijp in e Eems mogen lozen. directie van de KSH verklaarde atjsteren teleugesteld te zijn over de t\« ;werp-beslissing van minister DY. riOGlïï3,2fGlSl iterterp, waarbij aan de drie xt: ~4- H-fabrieken in Foxhol geen lo- ,iNlGl ODZ11 VOOF -.vergunning verleend wordt. De -• f Twerp-beslissing is gisteren in drGlffGlTlGntGn iningen ter visie gelegd. In de 0 ip van september zouden defini- »ve vergunningen voor lozing ver- ijkend moeten worden, laa^ialve de drie Scholten-fabrieken svl Foxhol wil de minister ook drie bozere bedrijven geen vergunning anjyen: Union Verpakking BV, Free tv» en de NV Nove. Voor de drie eeijH-bedrijven zou de beslissing be ienen dat zij na 1 oktober him te kalwater niet meer kwijt kunnen: '7-1 provincie had al eerder beslist dat Politieke ZddK fing op het oppervlaktewater (het Jlle^schoterdiep) na 1 oktober verbo- datn zal zijn. a°^t provinciaal bestuur van Gronin- gaat bij zijn pogingen om toch ïgsvergunning voor de KSH fa- :ken te krijgen uit van zijn eerder lane belofte dat de kanalen na 1 oktober schoon zullen zijn en ander zijds van het belang van het behoud van de werkgelegenheid. Bij de drie Scholten-fabrieken in Foxhol wer ken tegen de twaalfhonderd man. Het provinciaal bestuur wil zien te bereiken dat de bedrijvan van KSH alsnog vergunning krijgen voor het lozen van negentig ton vuil. |n onze soc.-econ. redactie y ^STERDAM De FNV staat fl-Bp dat op 1 1978' wanneer lein Luc -werknemers op de nullijn zouden jeten gaan met hun loon, ook niet- )0-lonen en inkomens van vrije iepen zullen worden beheerst via nieuw afzonderlijk spoedwetje. erover is een afspraak gemaakt in [kabinetsformatie tussen PvdA, en D'66. Nadien fchter heeft >A-fractieleider Van Agt laten we- dat hij invoering op 1 januari 3 niet zo ziet zitten, vanwege de iompllceerdheld van het onder- IV-voorzitter Kok maakte giste- v i, na de vergadering van de fede- p aeraad van de FNV, duidelijk dat FNV zwaar tilt aan het afgespro- n wetje. „Het zou een geweldige jnder zijn tegenover de vakbewe- J?\g als meteen al bij de start van nieuwe kabinet dit wetje op de ue baan zou komen, doordat al- flri technische problemen worden -locht. Dat zou de massa van de JJknemers niet licht vergeten." Ik meende dat ten onrechte „aller- leeuwen en beren worden afge- lilderd" op de weg die tot het Itje moet leiden. federatieraad van de FNV heeft idelijke reserve" tegenover het komisch beleid zoals dat in de letsformatie is afgesproken. De heeft vastgesteld dat van jaar Jaar een standpunt tegenover dit lid zal worden ingenomen, het jaar 1978 zullen eind okto- igin november ledenvergade- :n van de FNV-bonden worden mden. Pas daarna zal de FNV- ig zich wat jet jaar 1978 betreft in binden aan een bepaald be en aan bepaalde afspraken met en werkgevers. ;atieve reactie van de onderne- op de formatie-afspraken „ge- ïtho| niet, van groot enthousiasme ende loyale medewerking aan dit nieu- lator beleid", aldus FNV-voorzitter >*en „Dit legt een zware hypotheek veelzet de komende maanden op ons ïider van de Arubaanse afschei- - h*partij MEP, Betico Croes, wil ^bestuurscollege van het eiland de stellen een commissie te vor- iruzaj[ (bestaande uit vertegenwoordi- va^van vakbonden, politieke par- Vlax en de zakenwereld op Aruba) met de nieuwe premier, Rozen- en met gouverneur Leito zou ken gaan praten. Daarbij zou le orde moeten komen de els tot ig van de MEP in de centra- iring. -Croes zei ook dat Aruba tionaal aandacht zal blijven voor de 'erkenning van de •n van de meerderheid van het volk". Iti uit regering? kant ar zei s, is zen< roor derlai ;rk ds" anaf ië asingttdels doen op Aruba geruchten ordelijnde dat de PPA zich uit de Afrilëe centrale regering zou willen die trekken. Bij de ondertekening >ns laiet regeerakkoord wilde de se- WageWs-generaal van de partij, Tri- I, zijn handtekening al niet zet- tndat hij het niet eens was met ereenkomst. Later gaf hij dui- chte rtkennen dat hij geen steun n te iï^en aan de nieuwe regering- an deïdai- Zoals gemeld is de voor al al^te aanleiding voor de moei- drfien op Aruba het lüet-opne- n de r311 de grootste partij op het is gel» de MEP, in het nieuwe dit def tig, adi intensieve patrouillering door n pla^itie in het weekeinde is, zo is i orgafn bekend geworden, bij het n keën in Oranjestad door de poli- l ond^choten op een auto waarvan c Huurder weigerde te stoppen, i de (Jhtie greep in toen er met ste- G. KI» flessen gegooid werd naar van dds van de minister van onder- (SSKlhevrouw Faustina Frank. Dr. W. L. G. S. Hoefnagels, president commissaris van de toch al in moei lijkheden verkerende KSH, zei giste ren in Foxhol dat hij nog niet direct commentaar op de ontwerp-beslis- sing wilde geven. „Maar we gaan niet opzij voor dreigementen. Besprekin gen met drie ministers eerder dit jaar (Westerterp, Van der Stee, Gruijters) hadden alle verwachting gegeven dat we ook na 1 oktober gewoon door zouden kunnen gaan met de produktie van aardappelzet meel. We kunnen niet toestaan dat van het doorgaan van een fabriek als deze alleen maar een politieke zaak gemaakt wordt." Dr. Hoefnagels doelde hier zonder twijfel op de vopr- al van Duitse zijde uitgeoefende pressie om geen ongezuiverd afval water op de Eems te lozen. Dr. Hoefnagels was gisteren in Fox hol in verband met het begin van de aardappelzetmeel-campagne in een van de drie fabrieken. Tegelijkertijd trad de eerste fase van een drie fasen-plan voor de zuivering van af valwater in werking. Deze eerste fase, waarvoor 8,5 miljoen aan kos ten gemaakt zijn, vermindert de ver vuiling met vijftien procent. De KSH heeft inmiddels al toestemming ge geven voor het aangaan van ver plichtingen tot ruim vijftien miljoen gulden voor de uitvoering van de tweede fase, die opnieuw belangrijke vermindering van de vervuiling ten gevolge zal hebben. Volgens dr. Hoefnagels is het ministerie van ver keer en waterstaat volledig bekend met deze tweede fase, en ook daar door vond hij de afwijzing van de vergunning onbegrijpelijk. De directie van de zetmeelgroep Ne derland van KSH had al eerder te leurstelling over de weigering van de vergunning geuit. Ook zij verklaar de dat dit geheel in tegenstelling was met de verwachtingen die het gesprek met de drie ministers had gewekt. De directie hoopte toch nog op een oplossing. Zij wees erop dat door de eerste twee fasen van het drie-fasen-plan de vervuiling in to taal al met 65 procent verminderd zou worden. Een aantal werknemers van de KSH-bedrijven in Foxhol bood dr. Hoefnagels gisteren een doodkist en een dode vis aan. De doodkist moest de verwachtingen voor de werkgele genheid symboliseren, de dode vis datgene wat de plaatselijke bevol king staat te wachten ten gevolge van de „geringe inspanningen" van KSH op het gebied van het milieu. De voorzitter van de bedrijfsleden- groep van de industriebond NVV, Bram Loehr, bood een petitie aan waarin diepe bezorgdheid tot uiting komt over de positie van de werkne mers in de noordelijke bedrijven van de KSH. „Geen sluiting" Met betrekking tot de positie van de werknemers zei dr. Hoefnagels dat er geen sprake is van sluiting van de KSH-bedrijven in Foxhol. „We heb ben al zoveel saneringen achter de rug, dat we er nu wel eens mee willen stoppen," aldus dr. Hoefnagels, die zei dat de vakbonden waarmee woensdag gesproken zal worden zo volledig mogelijk betrokken zullen worden bij de toekomst van de be drijven in Foxhol. In de ontwero-beslissing van Wes terterp worden drie soorten bedrij ven onderscheiden: bedrijven die al gesaneerd zijn, bedrijven die nog daarmee nog niet klaar zijn maar waarvan zeker is dat zij binnen één a twee jaar klaar zullen en ten slotte bedrijven waarover geen zekerheid bestaat wanneer zij gesaneerd zul len zijn. De zes bedrijven waaraan vergunning geweigerd wordt beho ren tot de derdfe groep. TNO-man: metaalarbeiders nauwelijks beschermd ROTTERDAM (ANP) Per jaar lopen duizenden Nederlandse metaalbewerkers een meestal onschuldige maar soms ernstige huidziekte op, verooraaakt door de snij- en koelvloeistoffen waarmee zij voortdurend in aanraking komen. Meestal gaat het volgens ir. M. J. C. Matthijsen van het Metaalinstituut TNO om een betrekkelijk onschuldige uitslag. Die zorgt Intussen wel voor drie- tot vierhonderdduizend verzuimdagen per Jaar, op een totaal van 335.000 metaalbewerkers. Maar er komen volgens ir. Matthijsen ook, vermoe delijk enkele tientallen per jaar, ge vallen van huidkanker voor. Hij is tot de conclusie gekomen dat er in de Nederlandse bedrijven nog vrij wel niets wordt gedaan om de werk nemers te beschermen tegen deze vloeistoffen, die tijdens boren, draai en, freezen en andere bewerkingen van metaal het ontstaan van de hoge temperaturen voorkomen. In het buitenland, met name in Engeland, zijjn volgens hem wel strenge veilig- heidsmaatreglen van kracht. beter zijn dan in Groot-Brittannië, ziet hij geen reden om aan te nemen dat deze beroepsziekte hier niet zou voorkomen. In Nederland proberen volgens ir. Matthijsen nog maar enkele bedrijven hun werknemers tegen de gevaren van snij- en koelvloeistoffen te bescher men. Philips zou daartoe besloten heb ben na enkele ernstige ziektegevallen. Een woordvoerder van het concern ontkent dit. De voorzorgsmaatregelen zouden zijn getroffen na een waar schuwende publicatie die eind vorig jaar in Amerika verscheen. Philips schakelt nu over op vloeistoffen die volgens het bedrijf niet schadelijk zijn. Op de eerste dag van de aardappelmeel-campagne in de KSH-fabrieken in het Groningse Foxhol bood een delegatie van personeelsleden de directie een doodkist en een dode vis aan. De doodkist moest het sombere perspectief voor de werkgelegenheid symboliseren, de dode vis de milieuvervuiling, die tijdens de campagne in forse mate door de KSH-fabrieken teweeggebracht wordt. Links op de foto de president-commissaris van de KSH, dr W. L. G. S. Hoefnagels, tweede van links de heer Bram Loehr, de voorzitter van de bedrijfsIedengToep van de industriebond NW. Volgens dr. A. Wink van het ministe rie van sociale zaken let de arbeid sinspectie wel degelijk op de be scherming van werknemers tegen snij- en koelvloeistoffen. Hij erken de overigens dat zeer veel metaalar beiders een of ander eczeem oplo pen, en dat er ook wel eens een geval van huidkanker wordt geconsta teerd. Maar hij zei niet te geloven dat de ernstigste vorm, kanker van het scrotum, zich in Nederland ooit als gevolg van werken met koel vloeistoffen heeft voorgedaan. Registratie Ir. Matthijsen houdt vol dat hij van tenminste één geval weet. Verder baseert hij zijn oordeel op een verge lijking met Engeland, waar de ver plichte registratie Jaarlijks 20 tot 25 gevallen laat zien. In Nederland be staat zo'n meldingsplicht niet, en omdat de werkomstandigheden op dit terrein hier eerder slechter dan Na jaren Ir. Matthijsen bevestigt dat die. voor zover men nu weet, inderdaad bestaan. Maar hij waarschuwt voor al te groot optimisme: schadelijke effecten blijken soms pas na vele jaren. Wat de samenstelling van de vloeistoffen betreft, zouden de grote fabrikanten (Shell, BP), heel zorg vuldig zijn, en bereid zijn om de adviezen van TNO op te volgen. Maar de tientallen kleinere fabri kanten denken volgens hem alleen aan de kosten. Het vervangen van een bepaalde schadelijke compo nent kan het eindprodukt een paar dubbeltjes per liter duurder maken. Het streven naar een zo laag moge lijke prijs leidt volgens ir. Matthij sen tot de gekste dingen. Hij heeft een flesje koelvloeistof in de kast staan dat volgens hem genoeg gif bevat om het hele Metaalinstituut TNO in Apeldoorn om zeep te brengen. Van onze sociaal-economische redactie AMSTERDAM De FNV is tegen verwijdering van nog meer elementen uit het cijfer dat wordt gehanteerd voor de automati sche prijscompensatie die elk half jaar wordt gegeven in de CAO- lonen. Verhogingen van indirecte belastingen (BTW, accijnzen) en ook de prijsstijging voor bepaalde medische voorzieningen, die in het ziekenfondspakket zitten, worden thans uit dat cijfer geëlimineerd. Na afloop van de federatieraad van de FNV zei FNV-voorzitter Kok gis teravond: „Het is niet denkbaar dat wij zullen instemmen met het elimi neren van nóg meer elementen uit de prijscompensatie. Dan zal je niet meer op de nullijn gaan zitten, maar knoop je jezelf op aan een minlijn." Handhaving van de automatische prijscompensatie was in februari de belangrijksteinzet van het grootste stakingsconflict wat Nederland sinds de tweede wereldoorlog heeft gekend. Tijdens de stakingen sloten vakcentrales en werkgevers een ak koord, met daarin de afspraak dat ADVERTENTIE samen een studie zou worden ver richt naar mogelijke betere syste men om de koopkracht voor werk nemers te handhaven, dan de tot nu toe gebrulkteautomatische prijs compensatie. In het overlegorgaan van werkgevers en vakbeweging, de Stichting van de Arbeid, wil het echter nog niet best vlotten met de afgesproken studie. Men is nog lang niet aan het trekken van conclusies toe. Van werkgeverszijde wordt met de gedachte gespeeld om naast indi recte belastingen en medische voor zieningen ook uit het cijfer voor de prijscompensatie te lichten zaken als: prijsstijging voor importen, prijsverhogingen voor energie (aard gas bij voorbeeld), milieuheffingen, huren. ADVERTENTIE het vers gebraden 10 minuten haantje van Herman Kramer Na Van Thijn (PvdA) ontving de kabinetsformateur gisteravond CDA-fractieleider Van Agt. 1 augustus j.l. was onze directeur de heer 25 jaar aan de Rabobank verbonden Wij willen onze erkentelijkheid jegens zijn nauwgezette toewijding en volle inzet uiten in een RECEPTIE die de jubilaris wordt aangeboden op dinsdag 16 augustus a.s. van 17.00-18.30 uur in „De Voorhof", Vliet n/z 36 te Rijnsburg, waarvoor wij onze leden en belangstellenden zeer gaarne uitno digen. HET BESTUUR RABOBANK RIJNBURG <si^ Van onze parlementsredactie DEN HAAG Formateur Den Uyl streeft ernaar om vooralsnog in de formatie géén inhoudelijke afspraken te maken over de abortus-wetgeving. PvdA-fractieleider Van Thijn zei gistermid dag na een ruim twee uur durend gesprek met de formateur dat deze voorlopig slechts procedureafspraken over eventuele wets wijzigingen op abortusgebied wil bespreken. „Hoe, vind je het parfum, dat ze zojuist van haar andere vriendje heeft gekregen?" De formateur sluit daarmee aan op het gisteren door de PvdA-fractie ingenomen standpunt, dat het on haalbaar ls om met het CDA tot overeenstemming te komen over de inhoud van de abortus-wetgeving. De PvdA-fractie stelde vast dat In dien er afspraken gemaakt worden over de procedure (bijvoorbeeld dat de Tweede Kamer opnieuw met initi atief-wetsontwerpen komt) in de for matie moet worden afgesproken dat de regering in ieder geval een even tueel door de Kamers aangenomen wetsontwerp zal tekenen en tot wet verheffen. In CDA-kringen voelt men, zoals be kend, niet veel- voor het maken van procedure-afspraken zonder meer, omdat dat vrij baan geeft aan de PvdA om samen met de op abortus- gebied enigszins gelijkdenkende WD een nieuw abortus-wetsont werp door het parlement te drukken. 'Onjuist' In PvdA-kringen werd gisteren ge zegd dat het „onjuist is om het CDA in een inhoudelijk compromis te ma noeuvreren over een zaak als abor tus, die voor hen principieel ligt. Een beetje onfatsoenlijk om dat elkaar Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Het plan een halt toe te roepen aan de handel in dode beschermde dieren en in allerhande veelal volstrekt nutteloze produkten van of gemaakt met deze dieren, heeft tot nu toe nauwelijks verzet opgeroepen. Tot gisteren kon iedereen zijn mening kenbaar maken en gezien het feit dat de voor stellen Ingrijpende gevolgen kunnen hebben, leek het waarschijnlijk dat van ver scheidene kanten in het be drijfsleven en de handel be zwaren zouden worden aan getekend. Alleen de bontin dustrie echter toonde belang stelling en liet weten met de voorstellen te kunnen meegaan. De lijst die de adviescommis sie voor bedreigde uitheemse diersoorten heeft opgesteld, is omvangrijk. Waneer de plannen werkelijkheid wor den, zal het niet alleen verbo den zijn te handelen in dode exemplaren (of herkenbare delen) van de tweeduizend diersoorten die vorige maand in Nederland wettelijk wer den beschermd, maar zullen ook andere dan deze dieren onder het verbod vallen. Zo zal de wolf niet meer om zijn huid mogen worden verhan deld, is het afgelopen met de opgezette zeeschildpadden en zullen degenen die veel geld willen betalen voor een exclusieve tas van slangeleer een andere geldbelegging moeten vinden. Maar ook een aantal soorten kevers, vlin ders en andere Insecten (op gezet voor de verzamelaar of In plastic geperst voor aan de sleutelbos) vallen onder het verbod. Aan de muur Delen van dode dieren wor den voor uiteenlopende pro dukten gebruikt of vaak al leen maar „voor de sier" aan de muur gehangen of op de schoorsteenmantel gezet. Ook daaronder zal, wat een groot aantal diersoorten be treft, een streep worden ge zet. Een greep uit wat vol gens de adviescommissie niet meer mag worden verhan deld: huiden van beschermde dieren, hoorns van de neus hoorn, nagels van wilde kat- achtigen, tanden van olifan ten en nijlpaarden, geweien van beschermde herten, ve ren en eieren van bescherm de vogels, skeletten van be schermde dieren, vleugels van vlinders. Voorts wil de commissie ook het vlees en de traan van alle walvissen In de ban doen, evenals het vlees en de soep van zee schildpadden. Carterolie Wat dit in de praktijk voor gevolgen zal hebben, is nog moeilijk te overzien. Potviso- Ile bijvoorbeeld wordt ge bruikt in de olie voor de ver snellingsbak van een auto, zodat deze carterolie waar schijnlijk van samenstelling moet veranderen. Het lijkt ook voor de hand te liggen dat er geen ivoren biljartbal len meer gemaakt zullen wor den, hoewel daarover geen duidelijkheid bestaat. Veel van dit onderdeel van de wet bedreigde uitheemse dier soorten zal afhangen van wat de rechter beslist: de Juri sprudentie zal moeten leren wat nog wel en wat niet meer een herkenbaar deel (zoals de wet zegt) van een dood dier is. Bij de bescherming van de levende exemplaren van uit heemse diersoorten, die vori ge maand werd gerealiseerd, ls verboden zo'n dier zonder vergunning bij zich te heb ben, hetgeen (mede) beoogde een eind te maken aan het houden van apen en katach- tlgen als huisdier. Wat de dode dieren (of hun herken bare delen) betreft, ls het ver bod alleen op de handel ge richt: het niet voor de handel in bezit hebben, is niet verbo den, zodat de vlinderverza melaar niet een deel van zijn verzameling hoeft In te leveren. Nog hoorzitting Hoe lang het nog zal duren voordat deze voorstellen van de adviescommissie (onder voorzitterschap van Utrechts burgemeester VonhofD zijn Ingevoerd en de vijf Jaar gele den bij de Tweede Kamer In gediende wet bedreigde uit heemse diersoorten geheel van kracht zijn, valt nog niet te voorspellen. Na de nu afge sloten periode waarin op de voorstellen kon worden gere ageerd, volgt nog een hoorzit ting. Daarna kan het nog ge ruime tijd duren voor de lijst ln het staatsblad verschijnt. aan te doen," aldus een PvdA-woord- voerder gisteravond. Na het beraad in de PvdA-fractie werd de abortus problematiek voor wat de formatie betreft een buitenbeentje genoemd, „meer ethisch dan politiek". Formateur Den Uyl ontving gisteren achtereenvolgens PvdA-fractlêvoor- zitte? Van Thijn en zijn CDA-col)ega Van Agt om hun eerste aftastende voorstellen voor te leggen over de in de formatie resterende programma tische punten, waarvan de abortus, de defensie en het energiebeleid de belangrijkste zijn. Vanmorgen spreekt de formateur daarover ook nog D'66-leider Terlouw. De drie fractieleiders bespreken vandaag de voorlopige gedachte van de forma teur in hun fracties om daarvan morgen bij Den Uyl verslag uit te brengea. Donderdag beginnen dan de echte onderhandelingen. De fractie van de PvdA hield giste ren als enige van de belde formatie betrokken fracties alvast een voor vergadering over de resterende pun ten. Men sprak daar behalve over de abortus ook over de kernenergie, het stakingsrecht en het mediabeleid. Voor dilemma Wat betreft het energiebeleid tekent zich voor de PvdA-fractie een groot dilemma af. Men zal nu moeten kie zen tussen het congresstandpunt dat de ultra-centrifugefabriek ln Al melo niet moet worden uitgebreid, en het standpunt van het demissio naire kabinet-Den Uyl dat dat wél mag, mits er aan bepaalde veilig heidsgaranties bij levering van ver rijkt uranium wordt voldaan? In kringen rond de PvdA-fractie wordt er nu op gewezen dat met name het Nederlandse beleid betref fende de veiligheid rond kernener gieleveringen de laatste maanden ln de wereld grote navolging heeft ge kregen (onder meer de Verenigde 8taten, en deels ook WestrDuitsland en Oroot-Brittannlë, zijn teruggeko men op hun voorgenomen leverin gen van kemenerglekennis aan an dere landen). Men wijst erop dat het ln dit stadium wellicht onjuist zou zijn om nu door stopzetting van de ultracentrifuge de Nederlandse in vloed op het kernenergiegebeuren ln de wereld plots tot vrijwel nul terug te brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3