Guisveld werkterrein
internationale jeugd
Een populaire maar gedegen
Geschiedenis der Nederlanden
C
Overijssel in
de binnenzak
Werken op Westzaanse boerderijen
Zes gemeenten gaan rupsen vanuit de lucht bestrijden
Campinghouder
heeft nadeel
voor zomertijd
Veel lof voor
vluchtelingenbeleid
pompbedlende-corveeër
HOLVERDA
Woo-Ping
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet H 6
Een Hongaar, een Fransman en een Nederlander werken aan een schuur op het erf van een
Westzaanse boer.
door Haro Hielkema
WESTZAAN Gabor uit Hongarije staat als een jongleur met een forse hamer op een wankele lat
Ullrich uit Duitsland heeft „fouragedienst" en smeert boterhammen vol hagelslag en aardbeien-
jam. Twee Poolse vriendinnen en hun Belgische vriend doen verwoede pogingen verrotte planken
aan mootjes te hakken. Een internationaal werkkamp in Westzaan, aan de rand van het Guisveld.
Bijna drie weken al zitten 22 Jonge
ren uit allerlei landen bij boer Metze
aan de Westzaner Middel op de boer
derij. Ze slapen op stro in de loop
stallen, hebben een houten keet als
onderkomen (ruimte voor eten, pra
ten en leest vieren) en werken halve
dagen op andere boerenerven aan de
Middel. Via de Stichting Internatio
nale Werkkampen (SIW) zijn ze 9 Juli
in Westzaan beland, waar voor het
tweede achtereenvolgende Jaar een
kamp op poten gezet is. Belangrijk
ste organisatie, die het Guisveld als
„werkterrein" aanbood, is het Kon-
takt Milieubeheer Zaanstreek.
De 8tichtlng Internationale Werk
kampen stelt zich ten doel Jongeren
uit alle landen te helpen bij hun
vorming In de maatschappij; vla de
kampen hoopt zij internationale
contacten te bevorderen. Bovendien
kan via het SIW werk gedaan wor
den, dat normaliter niet door ar
beidskrachten verricht kan worden.
Zo wordt er werk gezocht in de socia
le en maatschappelijke sfeer (kinder
tehuizen, ziekenhuizen) of in natuur
gebieden.
Natuurgebied
Het Guisveld is zo'n natuurgebied,
nietig verscholen achter het bebouw
de deel van de Zaanstreek. Een
fraaie omgeving, die vanwege haar
natuurwetenschappelijke waarde
(weldevogelgebled) voorzichtig be
handeld moet worden. Extra zorg ls
zeker geboden, omdat er nog altijd
vergaande plannen tot woningbouw
zijn. In de Zaanstreek groeide de
laatste Jaren veel verzet tegen die
gedachten, die vooral door het Zaans
gemeentebestuur geuit zijn. Vooral
dankzij de activiteiten van de Werk
groep Behoud Ouisveld en het KMZ
is er flink wat afgeknabbeld van de
bouwideeën Het KMZ heeft dit Jaar
weer zijn medewerking verleend aan
het werkkamp, vooral om publicitai
re redenen.
Eén van de drie leidinggevende figu
ren in het kamp, Peter Hendriks,
vertelt wat de Jongeren uit Honga
rije, Polen, Tsjechoslowakije, Ma
rokko. Denemarken, Ierland, Fin
land, Belgié, West-Dultsland en Ne
derland in Westzaan drie weken lang
uitspoken (zaterdag wordt het kamp
opgebroken). „We werken op ver
schillende boerderijen: hooien, mest
rijden, riet maaien, sloten baggeren
en stallen schoonmaken. Verder ma
ken we wat hekwerk en bouwen er
gens een schuurtje. In het Guisveld
zelf zitten we binna niet. Het is meer
boerenhulp wat we doen. Toch heb
ben we vooral de eerste dagen ruim
informatie gegeven over het Guis
veld en het belang van het gebied."
Klein lapje grond
De deelnemers aan het kamp heb
ben kennelijk wat moeite met de
Zaanse bezorgdheid voor het natuur
gebied. In hun eigen land bulken ze
van de natuurgebieden; het Guis
veld zien zij dan ook meer als een
klein lapje grond in de sfeer van
Madurodam. „Ze waren in het begin
zeker geïnteresseerd, maar de moti
vatie om er mee verder te gaan ont
breekt", zegt Peter Hendriks een tik
keltje teleurgesteld. „De deelnemers
zijn Jonger en de groep is te groot",
vult Saskla Praeltzer aan. Ze moeten
het kamp wel vergelijken met dat
van vorig Jaar. Toen waren de reac
ties erg enthousiast: de (oudere)
deelnemers (nu zijn het hoofdzake
lijk middelbare scholleren) discus
sleerden meer en de Westzaanse boe
ren praten nog over die Japanner,
die zich nauwelijks verstaanbaar
kon maken en daarom maar overdag
en 's avonds aan het werk was. Sas
kla zucht nu: „Het is een beetje
teleurstellend dat de discussie nu
wat algemeen blijft. We kunnen het
natuurlijk niet alleen over het Guis
veld hebben, maar proberen een ge
sprek los te maken over het functio
neren van boerderijen en over de
vraag wat men daarvan vindt. Je zou
zeggen dat er met zoveel mensen van
zoveel verschillende nationaliteiten
toch wel iets uit zou komen. Maar
van de gelegenheid om daarover van
gedachten te wisselen wordt onvol-
coende geprofiteerd. Het lijkt me
toch dat Je als Marokkaan en Hon
gaar samen over de gekste dingen
kunt kletsen. En echt, het is geen
zaak van de taal. Met vertalen is
alles op te lossen."
Discussie
Discussiestof ls er in de afgelopen
dagen door 8askia Praeltzer, Peter
Hendriks en Jeroen Huizing vol
doende aangereikt. De Jongeren heb
ben excursies gemaakt naar Hoogov
ens, Bruynzeel, de Zaanse politie, ze
hebben een weekend in Amsterdam
doorgebracht emzijn op stap geweest
naar Utrecht. Verder hebben ze con
tact gehad met medewerkers van het
Kontakt Milieubeheer en zijn in
Wijk aan Zee naar het strand ge
weest. „De discussie is beperkt ge
bleven tot enkele groepjes", zegt Pe
ter Hendriks. „Maar in de grote
groep kwam het er niet zo van."
Toch hebben de deelnemers wel met
plezier gewerkt, al moppert een
Pools meisje over het volgens haar
wat eenzijdige programma, over te
weinig warme maaltijden en over de
hygiënische toestanden: één kraan
tje voor alle 22 werkers en een slaap-
ruimte met weinig comfort. Een
Duitse Jongen gelooft dat ze met
elkaar goedkope arbeidskrachten
voor de boeren vormen (ze krijgen
net symbolische bedrag van één gul
den per persoon per uur), maar niet
temin vermaakt hij zich wel in dat
kleine lapje natuurgebied in Hol
land. In het werkkamp overheerst
duidelijk het vakantie-aspect: er
moét tijd genoeg voor het plezier
zijn. „Als Je werkelijk meer aandacht
wil kweken voor het Guisveld, zal Je
het kamp een bewuster thema mee
moeten geven. Dan moet het Guls
veldkamp gerangschikt worden on
der de noemer .jiatuurkampen". Zo
kunnen mensen duidelijker kiezen
uit de verschillende soorten kampen.
De deelnemers hebben op die manier
ook een betere motivatie", zegt Pe
ter Hendriks.
Hout hakken, sloten baggeren, mest rijden, hooien en stallen schoonmaken: het internationale
werkkamp aan de rand van hef Gui.veld. (Fo(o ERWIN VERHEIJEN)
A Q Th. W i A VTD1 7a, ..nt.n V.V i.mh da TVilllaet dlMafan* dvlnflran 7a nrnnlnmsn Hlnrw
A8TEN (ANP) Zes gemeenten in
de Peel in Noord-Brabant en Lim
burg gaan rupsen en larven van de
bastaard satijnvlinder vanuit een
sproelvliegtuig bestrijden. Die geza
menlijke aanpak vindt plaats ln
overleg met twee provinciale water
staten en met het consumentschap
voor de tuinbouw. Het te gebruiken
bestrijdingsmiddel levert volgens de
heer J. van de Thlllart, directeur
gemeentewerken Asten, geen enkel
gevaar op voor de volksgezondheid.
De te besproeien bomen bevinden
zich buiten de bebouwde kommen.
De rupsen hebben zich de afgelopen
zeven acht Jaren voornamelijk in
eikebomen genesteld. De rupsen
vreten de bomen kaal, waardoor
deze dood kunnen gaan. Bovendien
dringen ze woningen binnen en ver
oorzaken vooral bij mensen die daar
gevoelig voor zijn, langdurige Jeuk-
verschljnselen. Vorig Jaar sloegen de
gemeenten Asten, Someren en
Deurae de banden ineen en besloten
de bestrijding vanuit de lucht aan te
pakken. Dit Jaar hebben zich daar
bij de gemeenten Bakel, Horst en
Venray aangesloten.
door W. F. Stafleu
De verschijning van de Wink
ler Prins Geschiedenis der Ne
derlanden, geschreven door
achttien historici, mag wel
vin harte worden verwel
komd. De belangstellende
leek voor wie dit werk voor
al geschreven wordt heeft
wellicht Romein in de kast
(„De Lage landen bij de zee",
nog steeds herdrukt) of zelfs
Geyls „Geschiedenis van de
Nederlandse stam".
Beide belangrijke boeken dateren
overigens uit de jaren dertig, en
sindsdien is er uiteraard veel on
derzocht en ontdekt, dat tot nieu
we gevolgtrekkingen en een herzie
ne waardering heeft geleid. Voor
een deel ls dat ook al terug te
vinden in recente meer populaire
uitgaven als die van De Rek en
Verwey, maar een uitvoerige „nati
onale" geschiedenis die op weten
schappelijk niveau staat, daar
werd het inderdaad tijd voor.
Gedegen
Al Jaren wordt ln vele toonaarden
geroepen dat de belangstelling
voor geschiedenis zo toeneemt: er
zijn veel studenten, er verschijnen
omvangrijke werken (nog onlangs
is bijv. de WP Wereldgeschiedenis
voltooid, en de Universele Geschie
denis bijna) en series van Fibula en
andere uitgevers vinden gretig af
trek. De televisie voegt daar het
hare aan toe, maar dan zijn we
allang in de zéér populariserende
sector terechtgekomen. Deze WP is
juist voor mensen die wel plaatjes
willen kijken (daarover straks
meer) maar die vooral op een gede
gen, zij het begrijpelijke wijze wil
len worden ingelicht over hetgeen
de historici van vandaag te melden
hebben. Daarbij kunnen de lezers
desgewenst nog profiteren van een
beknopte maar zeer bruikbare bi
bliografie. Van voetnoten heeft
men afgezien, omdat het werk zich
niet tot vakmensen richt; een toch
wel betreurenswaardige beslissing.
Maar bij het vele dat de uitgaaf wél
biedt, kan men er vrede mee
hebben.
Deze WP wil niet zozeer het beken
de „gezonde nationale gevoel" aan
kweken; de redactie noemt dat te^
recht „enigszins problematisch".
Wel mag begrip worden gewekt
voor het eigene, voor de Nederlan
den, gezien in het geheel van Euro
pa en de wereld. Er zijn, zegt de
redactie, binnen Europa weinig ge
bieden waarvan de geschiedenis
een grotere exemplarische waarde
heeft dan die van de Nederlanden.
Dat leidt tot een volgende opmer
king: niet de „vaderlandse" ge
schiedenis is aan de orde, maar de
Nederlandse, waarin België en
Luxemburg, plus het stukje „Frans
Nederland" begrepen zijn. Er is
zelfs gestreefd naar een geïnte
greerde behandeling van de ge
schiedenis dezer gewesten. In de
ene periode zal dat gemakkelijker
gaan dan ln de andere voor de
prehistorie bijvoorbeeld makkelij
ker dan voor de zeventiende eeuw.
In deel 3 zal prof. Kossmann op
deze manier de periode 1780-1970
'behandelen. Wel, hij heeft met zijn
prachtige boek, dat vorig jaar ver
scheen, bewezep dat dat kdn en
men kan zelfs vermoeden dat zijn
bijdrage aan de WP zal bestaan uit
een verkorte versie van zijn boek.
Maar we zullen afwachten.
Voorlopig is er alleen deel 1. dat
loopt tot de Bourgondische tijd. De
auteurs zijn H. P. H. Jansen, d"Hae-
nens, De Laet, Mills, Van Rompaey
en Waterbolk, vertrouwde namen
op hun gebied. Kennelijk hebben
zij getracht nieuwe inzichten en
ontdekkingen tot hun recht te la
ten komen; hoe snel ontwikkelt
zich bijv. niet de archeologie. De
ene auteur slaagt daar natuurlijk
beter in dan de ander.
Genuanceerd
Treffend is de weloverwogen, voor
zichtige, relativerende toon van het
mooie hoofdstuk over de middel
eeuwen (van Jansen en Milis). Maar
ook d'Haenens laat ln zijn stukken
over de merovingische en de karo-
lingische periode duidelijk zien
waar de zekerheid ophoudt en de
hypothese begint, waarom we zove
el van de heerser en zo weinig van
het volk weten, en hoe zeer het van
de politieke ideologie van de histo
ricus afhangt of hij bijv. de tiende
eeuw „duister" zal noemen of niet.
Genuanceerde oordelen werken
meer verhelderend dan de grove,
voorbarige conclusies waaraan ou
dere populaire boeken, ook school
boekjes, nogal eens laboreerden.
De WP-redactie zou zichzelf ver
loochenen als ook ln deze uitgave
niet het volle accent was gelegd op
de illustratie. Er is gestreefd naar
de plaatsing van vaak onbekend
materiaal. Het beeldverhaal gaat
op die manier een eigen, boeiend
leven leiden. Een aparte vermel
ding verdient het kaartwerk, dat
onder leiding van dr Guido Peeters
ontworpen is. De uitvoering is roy
aal, degelijk en mooi
Winkler Prins Geschiedenis der Ne
derlanden in 3 delen. Deel 1, van de
prehistorie tot de Bourgondische pe
riode. Uitgave Elsevier, 360 blz., per
deel 74,50
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Hoewel de camping
houders ondanks het regenachtige
weer niet te klagen hebben over het
bezoek er is zelfs enige stijging in
het aantal kampeerders, vergeleken
met vorig Jaar ondervinden ze wel
nadelige invloed van de zomertijd.
Doordat de klok een uur vooruit is
gezet, blijken de kampeerders min
der uit te geven. Het kantinebezoek
is teruggelopen doordat de gasten
langer bulten blijven. De kinderen
gaan ook later naar bed, wat voor de
ouderen vaak aanleiding is om niet
mee te doen aan activiteiten, die 's
avonds op de camping worden geor
ganiseerd.
Volgens directeur A. W. Kroon van
de Recron, die organisatie van negen
honderd recreatie-ondernemers,
heeft de zomertijd ook als gevolg
dat de avonden rumoeriger zijn ge
worden. Het is vooral de jeugd, die
zich danig roert, fors drinkt en zich.
weinig aantrekt van de kampeer-
ders-discipline.
Een veelgehoorde klacht bU recrea
tie-ondernemers Is, dat de politie
nagenoeg niet optreedt, aldus de
Recron. De sterke arm zou ook ln
de nabijheid van campings wat
meer kunnen optreden om drank
misbruik en baldadigheid tegen te
gaan, vinden de ondernemers.
ALMELO De Provinciale VW Overijssel,
gevestigd in Almelo, heeft een reisboek voor
deze provincie uitgegeven. Een met kaartjes,
tekeningen en foto's geïllustreerd boekje van
128 pagina's. Handzaam formaat, pocketvorm,
een boekje voor de binnenzak, of voor bet
handtasje.
Overijssel heeft de toerist veel te bieden. Het is een
veelzijdig gewest. De plassen in „de kop", de oude
Hanzesteden Deventer, Zwolle en Kampen, het coulis-
senlandschap van Twente met zijn Saksische boerderij
en, stadjes als Blokzijl, Hasselt en Zwartsluis etcetera.
Wat behoort er al niet tot Overijssel? Ook Staphorst,
ook Urk, ook Emmeloord, elk met een eigen charme en
karakter, een ouder of Jonger verleden. Laten we de
kleine plaatsen niet vergeten, de kastelen, de haveza-
then, de kerken, de musea. Over dit alles informeert het
reisboek, en ook over de folklore, die hier en daar nog
welig tiert. Neem alleen maar eens dat verrukkelijke
Ootmarsum, een van de gaafste stedekes in Nederland,
waar het vlöggelen tot op de dag van heden in ere wordt
gehouden, waarbij de mensen tijdens de Paasdagen
zingend hand in hand grote slingers door de straten en
sommige huizen trekken. Hierin is het uniek. Op de
midwinterhoorn blazen rond de kerstdagen doet men er
ook, maar dat wordt in Twente op veel meer plaatsen
gedaan.
Handig is het dat het reisboek ook een zwerfkaart bevat,
een afstandstabel en een evenementenkalender. Ook
het culinaire aspect wordt niet vergeten. Speciaal Twen
te heeft een opvallend groot aantal café's, restaurants
en andere eablissementen. We maken ons sterk dat het
in dit opzicht het zuiden des lands slaat Men moet er
vanouds een goede dronk over zich gehad hebben. De
specialiteiten zijn voorts vele: Krentenwegge, uiteraard,
diverse soorten koek, moppen van verschillende her
komst, maar bijvoorbeeld ook Zuute Plassies uit Vrie-
zenveen, Dedemsvaartse turfjes, Losserse Anniesbe-
schütkes, Hasselter Juffers, Almelose Polonaises en
Zwolse blauwvingers.
Ui»if»»*/
Een van de illustraties in het „Reisboek voor Overijssel".
Een plekje in het mooie Twentse Ootmarsum, naar een
tekening van Hans Prins.
Een onmisbaar boekje voor allen, die ln Overijssel
vakantie houden of er een dagje als toerist doorbrengen.
Het kost op de VW-kantoren en bij de boekhandel in
Overijssel 4,95. Wie het bestelt bij de Provinciale VW
Overijssel te Almelo betaalt twee gulden extra met het
oog op de verzendkosten. Een beetje onbegrijpelijk
vinden we het dat in het geschrift ergens van een
streekmuseum wordt gesproken terwijl het betreft
een gehucht ln Twente er in werkelijkheid sprake is
van mogelijk de grootste verzameling kitsch („antiek"
voor de verkoop) die men in Nederland bijeen kan zien.
Jac. Lelsz
DEN HAAG (ANP) De Hoge Com
missaris voor de vluchtelingen, 8a-
druddin Aga Khan, heeft Nederland
ten voorbeeld gesteldvoor de andere
VN-landen voor zijn hulp aan vluch
telingen ln Zuidoost-Azië en Zuide
lijk Afrika.
„Nederland ls al Jaren lang een van
de belangrijkste steunpilaren van
de activiteiten van het Hoge Com
missariaat voor de vluchtelingen
van de Verenigde Naties. Vorig Jaar
verstrekte het de grootste bijdrage
aan het Jaarprogramma die ooit is
ontvangen, en het was tevens de
belangrijkste donor voor onze speci
ale activiteiten ln Indo-Chlna ln de
periode 1975/1976. De nieuwe specia
le bijdragen getuigen van Neder
lands uitzonderlijke grootmoedig
heid. Ik hoop dat andere landen dit
als een stimulans zullen be
schouwen."
Sadruddln Aga Khan doelde op de
speciale bijdrage van 3,8 miljoen
dollar, die Nederland heeft verstrekt
naast zijn normale bijdrage van 1,8
miljoen dollar voor het Jaarpro
gramma van 1977.
Van de 3,8 miljoen zijn 2,4 miljoen
bestemd voor hulp In Laos en Viet
nam, en ruim 400.000 dollar voor
hulp aan vluchtelingen uit Cambod
ja, Laos en Vietnam ln Thailand.
SAAB-HEYER
vraagt voor spoedige indiensttreding
in het bezit van rijbewijs.
Leeftijd tot 55 jaar.
Aanmelden dag. van 10 tot 17 uur, Alexanderpleln 26,
Den Haag. Tel. 070-639934
ZAKENFLITSEN
graszoden
Dj« »in onz, 3.25 per
m3. tuinaarde en mest in zakken,
altes franco thuis. Vd. Meer. gras
zoden. Noordwijk. tel
01719-13939.
UITKNIPPEN
T.V.-reparaties bij u thuis, ook 's avonds, vooraf prijsopgaaf
schriftelijke garentie. Financiering - persoonlijke lening mogeli|k.
Levering van (zo mogeli|k) elektrische artikelen. U wordt gehaald
en gebracht.
Rl)ka-Erkend Bedrijf Aether, Be 05550.
Hammarskjöldlaan 213 - Tel. 070-935893.
Fnenoeringen pcnocnikt leningen - HjfpiMnn
Rijk» Erkend Bedrijf Bemiddelaar Aether.
Ba. 05550
Hammaftkjfltftaan 213. te». 070-9358».
Hel altemteuwtte ln butaan gas ap
paratuur. Grote sortering tuinmeu
belen. parasols, koettxrxenpatro-
nen, kachels, transistor TL enz. De
Chinees-Indische Restaurant
Diefsteeg 15, Lelden Tel.
071-130373. Thans ook uitzending
worden vanaf 15,- verhoogd met
2.50 bezorgioon Degelijks van 1-
3 uur v.m. en van 5-9 uur avonds
thuisbezorgd.
DATSUN DEALER
AUTOBEDRIJF BROERTJES
SASSENHEIM 02522-12921
Echte, jonge, eerlijke auto's bij
VLASVELD
off. Toyota dealer. Nu Haarlemmer
weg 49a, Leiden, naast Groenoorri
balten. Tet. 134689.
Oames grijp de winst! Alléén
augustus BONTMANTELS
imet 20% korting m. garantie.
Nu nog eerste keus uit volle
dige kollektie 1977. Desg.
zeer soepele kredietservice.
De grootste goedkoopste
bontzaak v. Nederland: De
Bontkoning, Hoogstraat 97,
Rotterdam-C.. tel.
010-117.117. Parkeren v
zaak. Bij koop reisgeld terug
(ook benzine). Vrijdagavond
tot 9 uur geopend.
Wij zouden het er wel m willen
pompen voor SCHRIJF-, tal-
rekenmachines eerst kijken bij
Aveha. Moer dan 500 machines In
voorraad Prijzen v a f 95 Aveha
kantoormachmes import B V., ver
koop en technische dienst Schieweg
50. R'dam Tel. 248437. Ook zater-
Dames unieke zomer-aanbie-
dingll Nu BONTMANTEL ko
pen en 20% korting verdie
nen!) Gratis bewaren en d.s.
winter pas betalen. Nl volop
'keuze nieuwe collectie 1977.
Credietservice 'altijd moge
lijk!! Het Bontpaleis, Hoog
straat 153. Rotterdam-C., tel.
010-143337. Reisgeld terug
bij koopl Vrijdagavond tot 9
uur open.
TRAPBEKLEDEN
ENLAAT UW TRAP DOOR DE
SPECIALIST BEKLEDEN MET TA
PIJT. VINYL OF NYLONVILT VA.
150 Ind. tegloon en materiaal. Belt
u nu op en wij komen met staten bij u
aan huis. Tel. 070-891051. na 18
uur 070-881155.
FOTO JUTTE
goed en voordelig
Trouwreportages met gratis vergro
ting. Pasfoto's ge«jk küw Aart van
Nesstraat 58. tel. 010-123347.
BONTMANTELS! II Collectie
1977. Slechts deze maand
met 25% korting! Nu korting
pakken en eerste keuze Be
taal pas a.s winter. Schrift,
garantie. Credietservice mo
gelijk. Meest gesorteerde en
concurrerende bontzaak: La
Reine, Jonker Fransstraat 75
(vijf en zeventig). Rotterdam-
C. tel. 010-11.07.56 Reisgeld
(ook benzine auto) bij koop
terug)