Studenten boos op Klein, die
schulden wil gaan innen
Vrouwen vaker en langer opgenomen
'Langzaamaan-vakanties' meer in trek
Regeringssubsidie voor
ander doel gebruikt
Strop voor Amro-bank
van ruim acht miljoen
Staatssecretaris overweegt proces
Verhuizingen
groot probleem
Onderzoek ziekenhuiservaringen:
Superbenzine
cent goedkoper
Onderzoek naar
tijdens operatie
Beschuldiging aan textielbedrijf
'Beroep van
huisarts
devalueert'
Middenstand
Versperring nog
rondom school
Door faillissement diamantzaken
Zelfs Libiërs op de fiets in oost-Nederland
Koffer van
Duitser werd
erg zwaar
Hulp van Boersma
ingeroepen bij
oplossing conflict
ZAtEROAG 30 JULI 1977
Van onze onderwijsredactie
ian DEN HAAG De studentenorganisaties zijn woedend op
staatssecretaris Klein (onderwijs), die door middel van gerechte
lijke stappen schulden van studenten wil gaan innen. „Het is
geen manier van Klein om studenten die hun schuldbekentenis-
,0 sen nog niet voldaan hebben als een soort misdadigers te kijk te
zetten," aldus een woordvoeder van de grootste landelijke stu
dentenorganisatie, het LOG.
ets
sen Enige duizenden studenten hebben
over drie studiejaren (van 1972 tot
1975) samen nog een schuld uitstaan
lets van bijna 2,4 miljoen gulden. Zij
per Jaar) een schuldbekentenis te
tekemen. Deze zogeheten promessen
moesten voor september vorig jaar
worden afgelost zonder rente. Er zijn
hadden die schuld voor 1 september nog 662 studenten die een schuldbe-
1976 moeten voldoen. Klein heeft tot
>n deze maatregelen besloten omdat hij
aar het onrechtvaardig vindt tegenover
fier de studenten die hun schulden wel
afgelost hebben, dat er nog enige
duizenden zijn die de afbetaling pro
beren te ontduiken.
et
opgelopen
'eet
:egt De studenten hebben de schuld op-
>k gelopen, omdat in 1972 de mogelijk-
s t« heid werd geopend om voor het col
legegeld (toen nog duizend gulden
kentenis hebben getekend voor de
jaren 72-73 en 73-74,-953 studenten
hebben hun schuld van het studie
jaar 73-74 nog staan en 3457 mensen
hebben nog een schuld over het stu
diejaar 74-75. Hoeveel studenten nog
een promesse hebben lopen over alle
drie de jaren is niet bekend.
De groep studenten die over een van
de eerste twee Jaren nog een schuld
hebben uitstaan, zullen het hardst
worden aangepakt. Tegen hen zal
onmiddellijk een rechtszaak worden
aangespannen. De laatste groep
wordt iets soepeler behandeld: deze
zal eerst een deurwaarder aan de
deur krijgen.
Een groot probleem met het innen
van de schuldbekentenissen is het
feit dat veel van de studenten inmid
dels verhuisd zijn en hun nieuwe
adres niet hebben opgegeven. Het
komt zelfs voor dat op het opgege
ven adres niet eens meer woonhui
zen staan, maar dat daar inmiddels
kantoorgebouwen zijn verrezen.
Rente
De studenten lopen het risico dat ze
zichzelf behoorlijk in de vingers snij
den, nu ze niet betaald hebben. Het
is namelijk niet uitgesloten dat ze
over de periode na september 1976
rente over de lening moeten gaan
betalen. Bovendien zullen ze hoogst
waarschijnlijk de kosten van het
rechtsgeding en van de deurwaarder
moeten betalen.
De studentenvakbonden vinden het
onrechtvaardig dat deze maatregel
uitsluitend studenten treft, die geen
studiebeurs hebben. Zij moeten na
melijk het collegegeld zelf betalen.
Bij studenten die wel een beurs heb
ben, wordt het collegegeld direkt
van die beurs afgetrokken. Zij hoe
ven pas te beginnen met het afbeta
len van hun schuld, twee jaar na het
beëindigen van hun studie. Boven
dien hebben zij daarvoor tien Jaar de
tijd.
In een telegram heeft het LOG een
spoedoverleg met de staatssecretaris
aangevraagd. De studentenorganisa
ties hebben in dit telegram geëist
dat hij geen stappen onderneemt
voordat dit overleg heeft plaats ge
had. Alle betrokken studenten wor
den opgeroepen onmiddellijk kon-
takt op te nemen met de studenten
vakbond in de eigen stad.
Ons commentaar staat op pagina 5
igs-
be-
ali
eU
ttt
ds
ooi
3»
ïrlt
sar
30S,
Van een onzer verslaggevers
TILBURG De groep zieken
huispatiënten ls aanmerkelijk
minder groot dan men over het
algemeen aanneemt, een groot
aantal van hen wordt geregeld
opgenomen, één van de vijf pa
tiënten ligt voor het eerst in het
ziekenhuis en vooral vrouwen
worden vaker en met langer
durende klachten opgenomen.
Dit blijkt uit een onderzoek
AMSTERDAM Superbenzine
wordt met ingang van maandag een
cent per liter goedkoper. Daarmee
komt de prijs op 1.076. Normale
benzine wordt niet in prijs verlaagd.
Superbenzine ging een maand gele
den ook al een cent in prijs naar
beneden. De oorzaak van de prijs
verlaging is de lage dollarkoers van
de afgelopen weken.
van dr. J. Bergsma, die als we
tenschappelijk medewerker
van de vakgroep klinische psy
chologie en psychotherapie is
verbonden aan de Katholieke
Hogeschool in Tilburg.
Dr. Bergsma heeft een onderzoek
ingesteld naar de ziekenhuiservarin
gen van ruim 700 ex-patiënten, af
komstig uit gemeenten van verschil
lend karakter en met een goede re
gionale spreiding. De bevindingen
daarvan zijn neergelegd in het rap
port „Hoe was het in het zieken
huis?" en kunnen gezien worden als
duidelijke aanwijzingen voor de wer
kelijke situatie in haar totaliteit.
Wie alleen lagere school heeft lijkt
meer risico te lopen dan mensen met
uitgebreider onderwijs. Men wordt
vaker opgenomen in kleinere zieken
huizen. Onder deze groep doet zich
meer invaliditeit voor en men telt er
meer arbeidsongeschikten en aan
merkelijk meer weduwen en weduw-
naren onder. Het actief lid zijn van
een kerk houdt kennelijk in, dat men
eerder in de kleinere dan de grotere
wijl patiënten met de hoogste oplei
dingen nauwelijks in de kleine zie
kenhuizen komen, aldus dr. Bergs
ma. Ook ontdekte hij, dat de klach
ten die tot opname leidden in de
lagere beroepsgroepen vaak van kor
tere duur zijn dan in meer ambtelijk
georiënteerde beroepsgroepen. Het
aantal malen dat patiënten worden,
opgenomen ligt op het platteland
aanmerkelijk hoger dan in de stad.
Sfeer
Het ging dr. Bergsma bij dit onder
zoek ook om gegevens over de bele
ving van de ziekenhuis-situatie, die
kunnen bijdragen tot een verbete
ring van de manier van verplegen en
behandelen in het ziekenhuis. Aan
de hand van vragenlijsten kon hij
vaststellen, dat bijna 80 procent van
de ondervraagden de dokters erg
aardig vond. Bijna alle ex-patiënten
vonden de verpleegsters erg aardig
en eenzelfde percentage had alle mo
gelijke hulp en steun van mede-pa
tiënten ondervonden.
CCIUCI Ut UC BJCUIC1C UOli UC BIUICIC 1**1
ziekenhuizen wordt opgenomen, ter- overlijden man
Van onze redactie economie
TILBURG De textieldrukkerij Vlisco ln Helmond heeft een
regeringssubsidie van 1,3 miljoen gulden niet voor het gestelde
doel gebruikt. Bovendien ls de subsidie verleend op een onjuiste
voorstelling van zaken bij Vlisco. De subsidie-aanvrage ls door
de overheid onvoldoende gecontroleerd. Tot deze conclusies
komt het Instituut voor ontwikkelingsvraagstukken (IVO) van
de Katholieke Hogeschool ln Tilburg. In een rapport „Beoorde
ling van een herstructureringssubsidie".
Achtergrond van de overheidsbij
drage aan het Helmondse bedrijf
was een nota van de ministers Lub
bers (economische zaken) en Pronk
(ontwikkelingssamenwerking) uit
december 1974 waarin zij wezen op
het gevaar dat het Nederlandse be
drijfsleven als gevolg van de toene
mende werkloosheid de grenzen wil
sluiten voor produkten uit ontwikke
lingslanden. De ministers wilden be
vorderen dat bedrijven tijdig zouden
overschakelen van produkten die
concurreren met ontwikkelingslan
den op produkten voor de Europese
markt. Daartoe trokken zij 35 mil
joen gulden uit.
Het eerste bedrijf dat voor een subsi
die in aanmerking kwam was Vlisco.
dat bedrukt textiel maakt voor de
Afrikaanse markt en de afzet in Afri
ka drastisch zag teruglopen. Vlisco
zou gaan investeren in machines,
gericht op de fabricage van zgn.
hoogmodische Europese stoffen.
Geen invloed
Het IVO constateert in haar rapport
dat de subsidie geen enkele Invloed
heeft gehad op het investeringspro
gramma van Vlisco. Ook heeft de
bijdrage niet geleid tot een vermin
derde export naar Afrika of een toe
name van de export naar de geïndus
trialiseerde landen. Ook wordt ln het
rapport betwijfeld of de subsidie tot
behoud van de werkgelegenheid zal
leiden.
De opstellen menen dat Vlisco de
investeringen best zelf hadden kun
nen verrichten en dat het bedrijf dat
zonder subsidie ook gedaan zou heb
ben. mede omdat zoals het blad
WIK van de Industriebond NW des
tijds schreef Vlisco in feite een
dochter is van de multinational Uni
lever. Dit concern bezit 43 procent
van de aandelen van Gamma Hol
ding, de moedermaatschappij van
Vlisco. In feite zijn de banden tussen
Unilever en Vlisco echter veel ster
ker. De export naar Afrika werd daar
voor een groot deel gekocht door de
Afrikaanse vestigingen van de multi
national.
Het rapport eindigt onder meer met
een aanbeveling dat subsidie-aan
vragen zorgvuldiger moeten worden,
beoordeeld.
ALKMAAR (ANP) De inspecteur
van de volksgezondheid in Noord-
Holland en de officier van justitie in
Alkmaar stellen een onderzoek in
naar het overlijden van de 22-jarige
Jacques Schuitemaker uit Heerhu-
gowaard tijdens een operatie, die hij
dinsdag ln het Sint Elisabeth-zie-
kenhuis in Alkmaar moest onder
gaan. Zowel bij de behandelende
specialisten als bij de directie van
het ziekenhuis bestaat ernstige twij
fel aan een natuurlijke doodsoor
zaak. De-officier van Justitie, mr. L.
A. Punt. meent dat er iets uit de
hand is gelopen. Het sectierapport
zal hierover nadere informatie moe
ten verstrekken. De jongeman on
derging een middenooroperatie uit
gevoerd door een in Alkmaar geves
tigde keel-, neus- en oorarts. Han
gende het onderzoek worden geen
nadere mededelingen verstrekt.
Rustiger
Overigens wordt in Den Haag ver
wacht, dat formateur Den Uyl het ln
zijn voortgezette fonnatiepoging
wat rustiger aan zal doen dan in het
begin van zijn formatie. Hoewel de
tegenstellingen over het te voeren
sociaal-economisch beleid en de er
mee samenhangende omvang van
de noodzakelijke bezuinigingen,
UTRECHT (ANP) „Het heeft er
alle schijn van dat een devaluatie
van het huisartsenberoep aan de
orde ls." Met deze uitspraak licht
de Landelijke Huisartsenvereni
ging (LHV) haar standpunt toe in
het honorariumconflict met de zie
kenfondsen.
Tien Jaar geleden is afgesproken
dat het honorarium van de huisarts
met een bepaalde standaardprak-
tijkomvang gelijk zou zijn aan dat
van een rijksambtenaar in het
maximum van salarisschaal 151.
Onder andere door een volgens de
LHV onjuist gehanteerde prijs-
maatregel van minister Lubbers,
zouden de artsen in feite beneden
dat niveau terechtkomen. De art
sen zien dat als een verminderde
waardering van het huisartsenbe
roep en menen dat die tot schade
aan de volksgezondheid zou kun
nen leiden. Die verminderde waar
dering zou bijvoorbeeld een gewij
zigde houding van de patiënt tot
gevolg kunnen hebben, die daar
door vaker of eerder naar een spe
cialist zou willen worden doorver
wezen. En dat wordt dan wel weer
duurder, aldus de LHV.
Secretaris dr. F. H. Werkman van
de Vereniging van Nederlandse Zie
kenfondsen vindt de uitspraken
van de LHV „onzinnig". Het is on
begrijpelijk, zegt hij, dat de LHV ln
feite concludeert dat iemands
maatschappelijke waardering af
hangt van de hoogte van zijn
Inkomen.
Acht procent slechts had veel kritiek
op de manier, waarop zij ln het zie
kenhuis waren behandeld, waarbij
nog kan worden aangetekend dat
vrouwen gevoeliger voor de sfeer in
het ziekenhuis zijn dan mannen en
meer belang hechten aan het con
tact met de medepatiënt.
Vervolg van pagina 1
Een delegatie bestaande uit zes man
van het landbouwschap heeft giste
ren eveneens met formateur Den
Uyl gesproken. Het gesprek ging
over de concurrentiepositie van de
Nederlandse landbouw in de EG.
Verder werd er gesproken over de
inflatiebestrijding, verlichting van
de lasten, die de landbouw moet
opbrengen, het sociale en fiscale kli
maat, de landinrichting en het prijs
beleid voor landbouwgronden.
Na de gesprekken met de vertegen
woordigers van de middenstand, de
landbouw en het middelbaar en ho
ger personeel zal formateur Den Uyl
zich dit weekeinde bezighouden met
het samenstellen van voorlopige
conclusies over het te voeren finan
cieel en sociaal-economisch beleid,
die hij dan maandagmiddag en -
avond ln afzonderlijke gesprekken
achtereenvolgens zal voorleggen
aan de fractievoorzitters Van Thijn
(PvdA), Van Agt (CDA) en Terlouw
(D'66). Dinsdag komen deze drie dan
weer achtereenvolgens bij Den Uyl
om hun reacties te geven. In de
dagen erna gaat de formateur weer
met de fractievoorzitters tezamen
rond de tafel.
Nog genietend van de va
kantie spelen enkele kin
deren hier met een vlieger
op het schoolplein van de
openbare basisschool in
Bovensmilde, waar eind
mei een honderdtal kinde
ren werd gegijzeld. Hoewel
de rust is weergekeerd,
zijn de prikkeldraadver
sperringen nog niet wegge
haald. Zoals gemeld zal het
schoolgebouw worden af
gebroken. Op de vrijgeko
men plaats zal een herten
kampje komen.
minder groot zijn dan het zich aan
vankelijk liet aanzien, wordt toch
verwacht dat Den Uyl daar met de
fractievoorzitters nog tenminste
twee weken over zal moeten onder
handelen.
Daarna komen dan nog de grote
strijdpunten als de defensie, de
abortus en het te voeren energiebe
leid. Vervolgens moet dan nog de
zetelverdeling in het nieuw te vor
men kabinet worden geregeld, waar
over in begin van de formatie al
strubbelingen ontstonden, toen het
CDA een gelijk aantal ministersze
tels claimde als de PvdA.
Met name de zetelverdeling zal, naar
het zich laat aanzien, ln de eindfase
van de formatie nog grote proble
men kunnen geven. In dit verband is
relevant de mening van Tweede Ka
mer voorzitter Vondeling, die hij VorderiniT
op één van de consultatiebezoeken
aan de Koningin uitte. Vondeling
sprak daar de verwachting uit, dat
er op Prinsjesdag, 20 september, nog
geen nieuw kabinet zal zijn.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het failliet
gaan van twee bekende Am
sterdamse diamantairs bete
kent voor de Amro-bank een
financiële strop van ruim acht
miljoen gulden. Donderdag
sprak de Amsterdamse recht
bank het faillissement uit van
Amstone BV aan de James
Wattstraat en Chr. Lewis en
Zn. BV. aan het Weesperplein,
beide ondernemingen van dia
mantair K. Lewis, die surséan
ce van betaling is verleend.
De twee diamantzaken waren inter
nationaal bekend en stonden bijzon
der goed aangeschreven. Vandaar
dat de Amro bank de heer Lev^ris een
grote financiële armslag had gege
ven. Een paar weken geleden bleek
dat de zaken niet zo voorspoedig
gingen als steeds was aangenomen.
Belastingaanslagen werden niet op
tijd betaald en dat was voor de rijks
overheid reden beslag te laten leg
gen op de bezittingen van de dia
mantair. Toen werd duidelijk dat er
met de boeken was geknoeid. De
voorraad diamanten op papier was
niet in overeenstemming met wat er
werkelijkheid in de kluizen aanwezig
was.
Volgens de Amro-bank staan de fail
liet gegane diamantairs voor een be
drag van 16,4 miljoen gulden bij de
bank in het krijt. Het is echter vrij-
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM/ALMELO De belangstelling voor langzaamaan-vakanties, waarbij
men veel moois ziet, waaraan men per auto voorbijstuift, neemt steeds toe. Het
valt daarbij op dat zoveel buitenlanders voor dit soort vakanties boeken. Van de
drieduizend reserveringen voor een fietsvakantie in oost-Nederland, wat dit
seizoen betreft, was bijna een derde uit het buitenland afkomstig. Er waren heel
veel Duitsers, bij wie de „Trimm Dich"-gedachte sterk leeft, ook in de vakantie-
tijd.
De samenwerkende provinci
ale- en streek-VW's in Gel
derland en Overijssel organi
seren nu enige jaren volledig
verzorgde, meerdaagse fiets
en wandelvakanties. Voor
deze gezonde, sportieve en
milieuvriendelijke vorm van
vakantie vieren blijken
steeds meer mensen „in" te
zijn. Voor de „Vakanties op
twee wielen" en de „Rugzak
vakanties", zoals ze heten,
hebben tot nu toe ln 1977
meer dan resp. 3000 en 1000
mensen zich laten in
schrijven.
Wat de buitenlanders betreft,
zijn het buiten de Duitsers
vooral ook Amerikanen die
het Gelderse en Overijsselse
land op twee wielen of twee
benen komen verkennen,
soms met een baby op de rug
Verder fietsen in deze land
streek Britten, Zwitsers, Zwe
den, Belgen, Fransen,
Luxemburgers, Denen, Ieren,
Canadezen en Australiërs.
Zelfs uit Libië is hier een
groep komen fietsen. Midden
augustus denkt een 25-tal Ja
panners in het kader van een
Europa-reis enkele fietstoch
ten te ondernemen. Ameri
kaanse families leggen voorts
grote belangstelling aan de
dag voor wandelvakanties.
Er komen bij de VW's veel
poslUeve reacties binnen
over de door hen samenge
stelde arrangementen. De
deelnemers logeren in gerief
lijke hotels uit de luxe- of
middenklasse. Men ervaart
de mogelijkheid om via de
VW rugzakken, fietsen, tan
dems en bagagetassen te hu
ren als prettig. Heel erg
wordt gewaardeerd de baga
getransportservice bij een
drietal arrangementen in
Twente. De VW laat ln dit
geval de bagage van de gas
ten iedere dag van hotel naar
hotel brengen. Soms komen
degenen, die zich belasten
met het vervoer van de baga
ge. voor zware opgaven te
staan, zoals ln het geval van
een Duitser, wiens koffer er
dagelijks gewichtiger op
werd de man bleek onder
weg stenen te verzamelen.
Voor het eerst hebben de
VW's in Gelderland en Over
ijssel dit jaar een informatie
brochure laten verschijnen
met alle bijzonderheden over
elf fiets- en tien wandel-
arrangementen. Nieuw is dit
Jaar een vierdaagse grens
landwandeltocht. Volgend
Jaar worden enige nieuwe
fietsarrangementen aan het
pakket toegevoegd: door de
Gelderse Achterhoek, het ge
bied van de Liemers en de
Duitse grensstreek.
Het beleid van de VWs is
erop gericht om de fiets- en
wandelvakanties zo veel mo
gelijk te spreiden over de
„buitengebieden" om te
voorkomen dat er een te gro
te druk ontstaat op de zwaar
belaste toeristencentra. Voor
de kleinere bedrijven beteke
nen de arrangementen, voor
al in voor- en naseizoen, een
welkome aanvulling tot het
bereiken van een goede be
zettingsgraad over het gehele
jaar. Vorig Jaar was er zo
doende van 15.000 extra over
nachtingen sprake en ln 1977
zal het waarschijnlijk tussen
de 20.000 en 25.000 komen te
liggen.
Voor de komende maanden is
er nog voldoende accommo
datie beschikbaar. Er kan ge
kozen worden uit een reeks
vakanties, variërend van 95
tot 430 gulden per persoon.
De prijzen hangen onder
meer af van het aantal dagen,
het genre hotels waar men
logeert en het aantal maaltij
den dat men gebruikt. Fiet
sers mogen uiteraard ook het
eigen, vertrouwde rijwiel
meebrengen.
wel zeker dat de helft van dit bedrag
ingevorderd kan worden omdat er
nog het nodige aan goederen aanwe
zig is.
De totale strop zal daarom ruim acht
miljoen gulden bedragen. De Amro-
bank geeft toe dat het „geen baga
tel" is. „We hebben echter een speci
aal fonds waaruit we dergelijke te
genvallers bekostigen. Zoiets maken
we gelukkig niet elk jaar mee, maar
het komt vaker voor dat er een be
roep moet worden gedaan op dit
fonds," was gistermiddag het com
mentaar van de zijde van de Amro-
bank.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG Het Informatiecen
trum ondernemingsraden, een groep
kritische vakbondsleden, heeft de
hulp van minister Boersma van soci
ale zaken ingeroepen in een conflict
met de Algemene bedrijfscom-
missie.
De bedrijfscommissie, die toeziet op
de uitvoering van de wet op de on
dernemingsraden. heeft laten weten
dat het geen klachten van het infor
matiecentrum meer wil behandelen
als het centrum niet opgeeft namens
welke werknemers het optreedt. Het
informatiecentrum vindt dat niet in
het belang van de werknemers. Het
heeft minister Boersma gevraagd de
commissie ongelijk te geven.
Volgens het informatiecentrum
heeft de bedrijfscommissie deze
week voor het eerst, en ln een nor
male routinezaak, de eis gesteld dat
het centrum namen zou noemen
Het centrum was, naar zijn zeggen
op verzoek van enkele werknemers,
aan het IJveren voor de instelling
van een ondernemingsraad bij de
VAM. De directeur van het bedrijf
weigerde volgens het centrum me
dewerking op grond van het feit dat
de 160 werknemers in drie vestigin
gen werken.
Zoals bekend zijn alleen vestigingen
met méér dan honderd werknemers
verplicht tot het instellen van een
ondernemingsraad. Het centrum
vroeg daarom de bedrijfscommissie
tot „formele samenvoeging" van de
drie vestigingen te besluiten om
daarmee de VAM te verplichten tot
het instellen van een ondernemings
raad. De bedrijfscommissie, die
door werkgevers en vakbonden
wordt bemand, liet daarop het cen
trum weten dat het verzoek niet in
behandeling zal worden genomen
als niet bekend ls namens welke
werknemers het is ingediend.
„Ik heb uw hangmat geleend om de
afstand tussen mijn nieuwe bomen
juist te maken
