Nieuwe methode voor
pijlers Oosterschelde
Uien in 't zuur
Landschappen
Leo Gestel in
Warmenhuizen
Veel burgergroepen b
Nationale Taptoe Bred
KUNST
Geen bouw in open zee maar in dok
Gearresteerd na
verkeersongeluk
in West-Duitsland
„Rookmatigers"
behalen een
matig succesje
Nederlander niet
wegens moord in
Argentinië vervolgd
'r'^ rV>.v\sK,;
fi
WOENSDAG 20 JULI 1977
TROUW/KWARTET PRH 8 S
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het ontwerp van Rijkswaterstaat voor de half-open dam in de Oosterschelde is
opnieuw aangepast. Het betreft ook nu— een aanzienlijke wijziging in de plannen. Voor de werkers
aan de dam wordt de nieuwe bouwwijze veiliger. Ook de kans op vertraging en extra kosten
worden door deze methode verkleind.
Tot nu toe ging men ervan uit dat de
pijlers In open zee zouden worden
gebouwd, en wel op betonnen putten
met daarop stalen kuipen, die dan
werden drooggemalen. In de droog-
gezette kuip zou op een diepte van
zo'n 25 meter een ploeg mensen aan
het werk gaan om de verbinding
tussen pijler en put tot stand te
brengen. De bouw van zo'n complete
putrplJler-construcUe zou drie maan
den duren. Maar in die periode heb
ben wind en water nogal vrij spel
rondom zo'n kuip. en dat brengt ze
kere risico's mee.
Bouwdok
Nu heeft minister Westerterp op
voorstel van Rijkswaterstaat beslo
ten dat de 83 pijlers niet ter plaatse
zullen worden gebouwd, maar in een
dok. dat oorspronkelijk was bestemd
voor de bouw van caissons ten be
hoeve van het aanvankelijke plan
voor een stormvloedkering. Er wordt
speciaal voor het vervoer een hef-
schlp, voorzien van poten, gebouwd,
dat de pijlers naar hun plaats in de
stroomgeulen brengt, de poten op de
bodem laat zakken net een soort
booreiland en dan de pijlers neer
zet. De bodem rondom en tussen de
pijlers wordt met steenachtig mate
riaal versterkt. Het schip moet onge
veer honderd miljoen gulden gaan
kosten. De totale kosten van de dam,
2.9 miljard, worden door de nieuwe
methode niet beïnvloed. Het nieuwe
ontwerp biedt meer zekerheid dat
het werk In 1985 gereed kan komen,
zoals de Tweede Kamer wil.
Ook in technisch opzicht voldoet de
nieuwe pijler beter dan de pijler-put.
oplossing Eerder had men gedacht
dat de pijlers een goede fundering
zouden vinden in de pleistoceenlaag.
Die laag blijkt echter vooral in de
geulen, de Hammen en de 8chaar
van Roggenplaat wisselvallig van
karakter te zijn. Rijkswaterstaat
concludeerde dan ook dat men het
bij de fundering niet zozeer In de
diepte als wel In de breedte moest
zoeken. De thans ontwikkelde pij
lers. waarvan de grootste altijd nog
45 meter hoog wordt en 15.000 ton
zwaar, beschikken dan ook over een
bodemplaat van twintig bij vijftig
meter. Hiermee krijgen ze de vereis
te stabiliteit op een minder diep ge
legen fundatieniveau. Zoals we al
meldden komt er mogelijk een hulp
brug tussen de vaste wal en het dok
voor het vervoer van mensen en ma
terieel. Als alles goed verloopt wil
men in 1979 beginnen met de bouw
van de pijlers.
MON8TER (ANP) Een riskante
inhaalmanoeuvre van een studente
uit Groningen heeft aan vier men
sen het leven gekost. Een tegenlig
ger op de natte weg bij Stelnlurt
moest plotseling remmen toen hij
haar auto zag opdoemen, raakte aan
het slingeren en botste frontaal te
gen een vrachtwagen. Alle vier de
inzittenden een jong echtpaar,
hun kind en de grootvader kwa
men om het leven. De studente reed
na het ongeluk door. en werd later
door de politie achterhaald. Zij ls-
gearresteerd op verdenking van
dood door schuld.
DEN HAAG (ANP) De club
van actieve niet-rokers. die
ook op het ministerie van bui
tenlandse zaken enige tiental
len aanhangers telt, heeft daar
een wel zeer bescheiden succes
geboekt. Aanbevelingen, die
de departementsleiding heeft
doen uitgaan zijn zo ruim ge
formuleerd dat rokers zich er
nauwelijks iets van behoeven
aan te trekken.
In dienstruimten die ook wor
den gebruikt voor het ontvan
gen van bezoekers verzoeken
volgens de aanbevelingen het
roken te matigen. Op kamers
waar meer mensen werken zou
men In goed overleg met el
kaar kunnen bespreken of ro
ken wellicht bezwaarlijk is
voor nlet-rokers.
De verkoop van rookwaren zal
worden beperkt tot kantines
en de thans gebruikte automa
ten. Indien iemand dit vraagt
zal hij een bordje „matig uw
roken" kunnen krijgen. Bij of
ficiële internationale vergade
ringen zullen echter nog steeds
sigaren en sigaretten op tafel
staan.
DEN HAAG (ANP) - De Nederlan
der A. M., die geruime tijd in het
Argentijnse plaatsje San Carlos de
Bariloche gevangen heeft gezeten in
verband met de dood van zijn vriend
Harm Kamphuls, zal niet worden
vervolgd wegens moord. Een rechter
heeft beslist dat niet voldoende be
wijs aanwezig was tegen M., die ove
rigens nooit formeel in staat van
beschuldiging was gesteld. Uit me
dedelingen die in den Haag zijn ont
vangen is niet duidelijk, of M. tot
drie en een half Jaar gevangenisstraf
wegens fraude is veroordeeld.
Het lichaam van Kamphuis werd
ongeveer een Jaar geleden ontdekt
in een koffer in het huls dat M. en
zijn vriend in San Carlos de Bariolo-
che hadden gehuurd.
Vier jongens gijzelen
bewoner van woonboot
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Een 22-Jarige Am
sterdammer is in de nacht van
maandag op dinsdag enige uren ge
gijzeld op zijn woonboot door twee
Jonge Zwitsers en twee Duitsers. Het
viertal verdacht de Amsterdammer
ervan een camera van hen te hebben
gestolen. De Jongen werd mishan
deld en met een mes bedreigd, tot
dat de politie hem na enige tijd uit
zijn benarde positie in de boot in de
Keizersgracht wist te redden. Het
viertal is door de politie meegeno
men naar het bureau voor een
proces-verbaal.
(ADVERTENTIE)
„Geef mij maar Amster
dam" zo heet het liedje.
Maar „geef mij maar Am
sterdamse uien" is veel be
ter geschikt voor de „Eet-
hoek". Amsterdamse uien
zijn te koop in de groente
winkel of in de supermarkt.
Mooi goudgeel staan ze in
azijn te glanzen in inmaak-
potten. Maar geen echte
Amsterdammer die ze zo
noemt. In Amsterdam he
ten ze „JlddisJ zuur" of
„uien op Jodenzuur". Bul
ten de hoofdstad hebben ze
de naam .Amsterdamse
uien" gekregen en die naam
zetten de fabrikanten ook
op hun potten. De manier
van inmaken van deze uien
is afkomstig van de Joodse
keuken. De Joden brachten
het recept naar Amsterdam
en daarmee werd het een
hoofdstedelijke lekkernij.
Het inmaakrecept bleef in
de familie en geen buiten
staander die het aan de
weet kwam. Geen fabrikant
die het origineel kan na-
apen en geen particulier die
deze uien precies zó kan
inmaken.
Karretjes
Rond het Waterlooplein
vlógen de „Amsterdamse
uien" vóór de oorlog ge
woon uit het zuur. Daar
stond op zondagmorgen een
karretje vol houten kuipjes
waarin zelfingelegde augur
ken. komkommerschijfjes
en uien in Jodenzuur. Het
was toen net zo'n tractatie
als nu een ijsje. Omdat 'nie
mand ons het recept van die
originele .Amsterdamse
uien" wil verklappen, kun
nen we toch proberen zelf
uien op zuur te maken. In
de zomer zijn er nieuwe
uien. Ze zijn Jong, hard en
knapperig. Maar het meren
deel is uit het buitenland
afkomstig, de meeste Ne
derlandse uien worden pas
tegen het einde van de zo
mer geoogst. Ze worden dan
opgeslagen en komen pas
tegen de winter in de han
del. Al zijn het dan geen
échte Amsterdamse uien,
we geven ons .zelf-inge
maakte brouwsel" gewoon
de naam „van het huis". U
weet wel: la
Inmaken
Een kilo middelgrote uien
schoonmaken, onder een
laagje zout 12 tot 24 uur
laten staan. Daarna laten
uitlekken tot het vocht er
uit is. In een goed sluitende
pot of fles doen met onge
veer 10 peperkorrels, 6 lau
rierblaadjes, wat dragon en
wat venkel (niet veel) en een
heel klein beetje geraspte
mierikswortel (klaar te
koop). Daarover moet onge
veer 1 liter azijn. Het beste
is natuurazijn. Hoe lang het
duurt voordat de ingemaak
te uien klaar zijn, hangt van
het geduld van de eter af.
Na een weekje zijn ze al best
smakelijk, maar beter zijn
ze na een paar weekjes.
Warm
Een borrelhapje is met een
Amsterdamse ui natuurlijk
altijd op te vrolijken. Een
stukje kaas, een stukje
worst met zo'n ui op een
prikkertje vindt altijd af
trek. Ook een reepje papri
ka kan het best met zo'n ui
vinden. Maar ook bij de
warme maaltijd kunnen die
zure uien afwisseling bren
gen, zeker op een warme
dag. Een stukje rundvlees,
aardappelpuree en zure
uien, lnplaats van groente
of sla, is lekker verfrissend.
Bij patat frites neutralise
ren ze de vettige smaak.
El en ul
Maak de kropsla eens met
zure uien aan. De uien in
ringen of in snippers snij-
den. zoals Je met verse uien1'
ook doet. Bij een ei smaakt
een Amsterdamse ui goed 0
Neem voor 4 personen 4 har-
de eieren. Snijd ze doormld Jel
den. Haal de dooier eruit enlde
vermeng die met wat stijf- le
geklopte room, wat mos-en
terd, beetje peterselie en m
wat parmezaanse kaas. Pit-e
tiger wordt het met gruyere-se'
kaas. Hak vier Amsterdam- tei
se uien fijn en roer ze dooi
het mengsel. Vul daar deir
eierhalften mee. Laat een ul se<
goed uitlekken, zodat hi]
niet meer druipt van dep 1
azijn. Snijd hem dan in rin- 32
gen en leg hem als eer di
kroontje op de gevulde eie-
ren. Uien zijn nooit duur en
het hele jaar door zijn erf v
volop uien te krijgen. Leuken
om eens te proberen dienn
oude Amsterdamse Joden ui-
met hun geheime recept
naar de kroon te stekenvl£
Even experimenteren en
wie weet wat voor uien er tepnr
voorschijn komen.
door G. Kruis
WARMENHUIZEN Leo Gestel (1881-1941) van wie nu tot 15
augustus in het kader van de Toer-in Noord-Holland landschap
pen getoond worden in de oude Ursulakerk te Warmenhuizen,
was in feite één van de eerste „modernen" van de Nederlandse
schilderkunst.
Dat wilde in zijn geval zeggen, dat
hij steeds naar nieuwe wegen zocht
om wat hem bezig hield zo Intens
mogelijk te verbeelden. Hij heeft de
invloeden, die hem beroerden, die op
hem af kwamen stormen, overigens
nooit weggemoffeld of zelfs maar ge
camoufleerd. Maar het had nooit iets
van imitatie, van slap navolgen, het
was veel meer het verwerken van
bepaalde gegevenheden.
Zo heeft hij gepointilleerd (schilde
ren in kleurstippels), wat toen nau
welijks nog modem te noemen was;
propageerde hij, mèt Mondriaan en
Sluyters een stralend lumlnisme; het
expressionisme, vooral dat van „Der
Blaue Relter" ging niet aan hem
voorbij (Franz Mare), het futurisme
boeide hem in hoge mate en eigen
lijk werden al die verworvenheden
tenslotte samengevoegd in die ma
nier van werken, die Je dan bij ge
brek aan een betere aanduiding ku
bistisch noemt, maar die dat eigen
lijk maar ten dele is.
Persoonlijk beeld
Natuurlijk was Gestel zeer geïmpo
neerd door Braque en Picasso, maar
ook hier weer dat typische inpassen,
hij probeerde alles uit, zou Je kunnen
zeggen en behield alleen wat hij ge
bruiken kon, wat paste in zijn per
soonlijke beeld.
HIJ bepaalde zich ook veel meer bij
het natuurbeeld dan de Franse ku
bisten en dat blijkt zelfs nog uit die
met kleurrijke en beweeglijke seg
menten opgebouwde landschappen
waarvan sommige tot de topstukken
van zijn oeuvre behoren.
Wat me in het meeste van dit werk zo
aantrekt is de suggestiviteit ervan
en de onmiskenbare vreugde-van-
het-schilderen. Die is er al tijdens de
periode van experimenten (tot in het
baldadige toe soms) van uitzoeken
en afwegen; ze wordt groter als Ge
stel langzamerhand het experiment
laat voor wat het is en de weg vrij
maakt voor zijn volkomen natuurlijk
talent. Veel voorbeelden daarvan,
tot 15 augustus in de Oude Ursula
kerk te Warmenhuizen dinsdag t/m
vrijdag van 10.00 tot 12.00 uur en van
14.00 tot 17.00 uur.
Een sterk vergroot detail van een 18 eeuwse Russische ikoon, voorstellen 20
de het brandende braambos. Het>is een van de honderd stukken dii
antiquair Arno Zoetmulder vanJ&'juli tot 2 augustus dagelijks van 11.0 'b
tot 21.00 uur heeft bijeengebracht in het Grand Hotel Huis ter Duin t« S-
Noordwijk aan Zee. De ikonen, waarvan de zeer fijne details ook vergroo
xijn te bekijken, dateren van de 16e tot de 19e eeuw.
-mm "5T
BREDA Aan de tweede Nationale Taptoe die van 18 tot
met 27 augustus op de Parade voor de Koninklijke Milita
Academie in Breda wordt gehouden, zullen ongeveer 650 mi
kanten en enkele honderden medewerkers achter de schern
hun beste krachten geven.
Leo Gestel Landschap
Zoals gebruikelijk is er weer een gro
te deelname van militaire kapellen
en tamboerkorpsen, maar dit Jaar
komt het aandeel van de burgerlijke
deelnemers toch sterker naar voren
dan in 1976. Wat de militaire deelne
ming betreft: de beroemde beroeps
orkesten de Koninklijke Militaire
Kapel, de Kapel van de Koninklijke.
Luchtmacht en de Marinierskapel
zijn weer aanwezig. Verder werken
mee de Johan Willem Friso Kapel en
diverse tamboerkorpsen. De leiding
van deze militaire ensembles berust
bij luitenant-kolonel J. P. Laro.
Daarnaast komt de Red Hackle Pipe
band uit Antwerpen met muziek uit
de Schotse Hooglanden. De Elvi-
Band uit Steenbergen verzorgt een
show van koperblazers, slagwerkers
en majorettes, en het majorettenpe-
loton Cindy uit Den Haag treedt met
de gezamenlijke tamboerkorpsen
op. Vocale bijdragen worden gele
verd door de Koninklijke Zangver
eniging Breda's Mannenkoor en het
Princenmhage's Mannenkoor.
Negen avonden en een raiddag zul
len steeds 4500 mensen de taptoe
kunnen bijwonen. Voor liefheb
van deze soort evenementen is
da in ons land een unieke gele
heid. Twee jaar geleden werd de
toe in Delft opgeheven. Men h
toen de toenmalige minister van
fensie ervan kunnen overtuigen
Nederland toch een taptoe
hebben en dat Breda daarvoo:
meest geëigende plaats was.
menten: Breda is een garniz
splaats, heeft een uitstekende
commodatie die historisch
aantrekkelijk is, en Breda heeftta
muziekstad een naam hoog te n
den. De minister stelde als voorw
de voor zijn medewerking dat er 0€
redelijke deelname van burgert jt
pen zou zijn. Aan die voorwaar! je
vooral dit jaar ruimschoots void
d
De kaartverkoop voor de Bretf
taptoe is inmiddels begonnen via
V.V.V. Breda (tel. 076-125733 1
132150). De taptoe begint alle agl
den om 21.00 uur en op zaterdag
dag 20 augustus bovendien om
uur. Het programma duurt onge
een uur en drie kwartier.
.1