!x-gegijzelden krijgen
itkering van regering
Veel beuken nu nog dood door droogte
Formatie
Gevangenen 2 dagen
per week naar huis
tderen duizend, ouderen drieduizend gulden
=jn als theelicht
Mariniers niet debet
aan dood van twee
gegijzelden in trein
Demirel heeft weer
regering in Ankara
Water bij Eist wordt ontvet
Proefneming in Roermond:
Pensioenrechten
aantal politici
minder gunstig
Den Uyl en Van Agt
Briefwisseling over
VAD leidt niet tot uitweg
chits houdt op
Pipings in
Wis spreekuur
Eeuwenoude bomen kregen vorig jaar te grote klap
lnerhalf jaar
tegen
"lïnehandelaren
Ook invloed
van storm
Deense vissers
vragen steun
„Geweld noodzaak
bij aanhouding
van zendamateurs"
JISDAG 20 JULI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet R H s 3
HAAG (ANP) De regering heeft besloten om „onverplicht" een geldelijke tegemoetko-
„wegens ondergaan leed" beschikbaar te stellen voor hen die bij de gijzelingen in december
,j°ln Wijster en Amsterdam en in mei/juni in De Punt en Bovensmilde enkele dagen of weken
hun vrijheid zijn beroofd. Deze tegemoetkoming in de immateriële schade die de ex-
zifelden hebben geleden is een uitkering ineens van 1.000 voor elk der gegijzelde schoolkinde
er. tn 3.000 voor de overige gegijzelden. Aan de nabestaanden van de bij de gijzelingen
komen onschuldige slachtoffers, voorzover echtgenoot of bloedverwant in de eerste graad,
tegemoetkoming van 3.000 eveneens worden aangeboden. Het ministerie van justitie heeft
termiddag bekend gemaakt.
ring heeft met haar besluit
king willen geven aan „de
:ns van medeleven en solida-
die bij haar en, naar zij aan-
bij het gehele Nederlandse
itaan met betrekking tot de
(ving en het leed" dat de ex-
tlden en hun familieleden heb-
''"idergaan. De centrale beleids
tere te unlngsgroep ten behoeve
Je nazorg van ex-gegijzelden
;J), Ingesteld naar aanleiding
act &bzelln8en 'n Amsterdam en
T, had de regering op de wense-
van een financiële uitkering
in als een „erkenning van het
ie leed".
jfd onderscheid
bepalen an de hoogte van de
Z. 'jngen is geen onderscheid ge-
'j naar de bijzondere omstan-
len waaronder de gijzelingen
unt uitgevoerd, ook al omdat het
k is daarin de persoonlijke
aarop ieder slachtoffer de be-
van de gijzeling heeft erva-
a beleefd tot uitdrukking te
Wel is onderscheid ge-
'J®; naar de leeftijd van de ex-
.,*Mden. De ex-gegijzelden die
,jde van de gijzelingen de leef-'
^n veertien Jaar hadden bereikt
sct een uitkering, als zij of hun
IJke vertegenwoordigers daar-
jjs stellen, van 3.000 en de
"^kinderen in Bovensmilde en
".rdam, die minder lang van
'Hijheid zijn beroofd, een uitke-
an 1.000.
verplicht
°°&ering vindt de hoogte van de
ringen aan de ex-gegijzelden
en billijk", gezien tegen de
3 nura uitkering die volgens de
jorlopige regeling schadefonds
Halsmisdrijven kan worden uit-
In totaal krijgen 241 ex-gijzelaars en
de nabestaanden van de zes omgeko
men gijzelaars in de treinen bij Wijs
ter en De Punt en het Indonesische
consulaat-generaal 503.000 gulden.
Drieduizend gulden krijgen de 52 gij
zelaars in de trein bij De Punt en de
nabestaanden van twee omgekomen
gijzelaars, de vijf onderwijzers in de
school in Bovensmilde, de 32 gegijzel
den in de trein bij Wijster en de
nabestaanden van drie daar omgeko
men gijzelaars, en 33 gegijzelde vol
wassenen in het Indonesisch consu
laat-generaal in Amsterdam en de
nabestaanden van een man die om
kwam toen hij uit een raam sprong.
Duizend gulden gaat naar elk van de
111 gegijzelde kinderen in de school
in Bovensmilde en de acht kinderen
van het Indonesische schooltje in het
gebouw van het consulaat-generaal in
Amsterdam.
gekeerd voor levenslange invalidl-
tei£.of vergelijkbare gevallen.
De regering stelt nadrukkelijk dat
het hier gaat om een onverplichte
uitkering, omdat zij niet aansprake
lijk gesteld kan worden voor schade
diff de slachtoffers van de gijzelin
gen of derden hebben geleden. Het
ministerie van justitie heeft in het
verleden, ook zonder dat hiertoe een
wettelijke verplichting bestond, in
dien daarom was verzocht de mate
riële schade aan goederen van ex-
gegijzelden vergoed, die het recht
streeks gevolg was van op hun be
vrijding gerichte overheidsmaatre
gelen, aldus het ministerie. Bescha
digde kledingstukken, weggeraakte
voorwerpen en dergelijke werden
aan slachtoffers vergoed. Het minis
terie van justitie wijst erop dat de
ex-gegijzelden, los van de uitkering
it Zwitserse Bazel zitten mensen op een terras van een café
thee wordt geserveerd, die verwarmd wordt door zonne-
ie. De zonne installatie is aan de voorkant van het café
^wd.
ineens, een beroep kunnen doen op
het schadefonds geweldmisdrijven.
Voor de tegemoetkoming wegens
ondervonden leed komen niet de
mensen in aanmerking die op de dag
waarop de gijzelingen begonnen, al
in vrijheid werden gesteld. Ook niet
degenen die niet daadwerkelijk ge
gijzeld zijn geweest, zoals de passa
giers in het achterste treinstel in
Wijster, aldus Justitie. Van de tege
moetkoming zijn ook uitgesloten zij
die bij eerdere gijzelingsacties be
trokken zijn geweest. Aan de hier
bedoelde ex-gegijzelden zijn volgens
het ministerie van justitie voorzover
zij materiële schadeclaims hadden
ingediend, al aanzienlijke bedragen
uitgekeerd.
Onderzoek wijst uit:
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De twee gegijzelden
die de bevrijdingsactie van de inzit
tenden van de gekaapte trein bij De
Punt niet hebben overleefd, zijn niet
door mariniers gedood. Het onder
zoek heeft uitgewezen dat de 20-
jarige mejuffrouw J. Monsjou vrij
wel zeker is getroffen door een kogel
die van buiten de trein tijdens de
inleidende acties is afgevuurd door
het terreurteam. Toen de mariniers
de trein binnendrongen, moet de
vrouw al overleden zijn.
De 40-jarige M. van Baarsel is door
een Molukker doodgeschoten toen
hij tijdens de beschieting opstond
omdat hij ademnood kreeg. De ka
per die het dodelijke schot afvuurde
werd vrijwel meteen er na door een
marinier in borst en maag gescho
ten. Het ministerie van Justitie
heeft gisteren een officiële lezing
over de dood van de twee gegijzel
den gegeven. Daarin wordt gezegd
dat „het vermoeden bestaat dat een
van de twee slachtoffers door vuur
van buiten de trein" is gevallen.
Deze officiële uitspraken zijn van
belang als de schuldvraag aan de
orde komt. Dat kan met name een
rol gaan spelen bij het uitkeren van
verzekeringsgelden.
ANKARA (Reuter) Volgens welin
gelichte kringen in de Turkse hoofd
stad Ankara is de Turkse regerings
formateur 8oeleiman Demirel erin
geslaagd een coalitieregering te vor
men. Al enige tijd onderhandelde
Demirel, die leider is van Turklje's
op een na grootste partij, de Gerech-
tigheidspartij, met de moslemse Na
tionale Reddingspartij van Nece-
mettin Erbakan, en de Partij van
Nationale actie van Alpaslan Tur-
kesj. De grootste moeilijkheid bij de
onderhandelingen vormde de verde
ling van de ministersposten.
Het water in de omgeving van Eist is na de brand in een vrieshuis ,,botervet" geworden. Gisteren is
men begonnen met het ontvetten, dit zal naar verwachting zeker een maand in beslag nemen.
ROERMOND/DEN HAAG (ANP) In de open gevangenis
Te Roer in Roermond begint vandaag een experiment met
uitbreiding van het verlof voor gedetineerden. Een jaar lang
mogen de gedetineerden twee dagen per week naar huis in
plaats van één weekend per maand, zoals tot nog toe.
De proef houdt in dat in Te Roer
gedetineerden geplaatst worden
die in Roermond en omgeving wo
nen. Het voordeel daarvan is on
der meer dat een werkkring die
voor een gedetineerde gevonden
wordt, na afloop van zijn gevan
genschap voor hem behouden
kan worden.
Een commissie, waarin zitten ver
tegenwoordigers van het open
baar ministerie, van de reclasse
ring en van de directie gevange
niswezen, gaat bekijken of de uit
breiding van het verlof na de
proefperiode gehandhaafd kan
worden en of ook voor de andere
open gevangenissen een dergelij
ke regeling mogelijk is.
Er komt ook een experiment in
een half-open gevangenis en in
een gevangenis voor langgestraf
ten. Zo denkt men eraan om de
gedetineerden in de half-open ge
vangenis Bankenbosch in Veen-
huizen één keer per maand een
weekend verlof te geven. Een
proef daarmee begint in het na
jaar. Wat meer voorbereidingstijd
meent de justitie nodig te hebben
met een proef in een gevangenis
voor langgestraften. Aan de
proefnemingen ligt de gedachten
ten grondslag dat het in stand
houden of opbouwen van contac
ten buiten de gevangenis de aan
passing van de gevangenen aan
de maatschappij na afloop van de
straf kan vergemakkelijken.
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG Vanaf 8 juni j.l. is er
een eind gekomen aan de gunstige
pensioenrechten van Kamerleden
en ministers. Vanaf die datum zul
len deze politieke ambtsdragers, net
als ambtenaren veertig dienstjaren
moeten werken om een normaal
pensioen van zeventig procent van
het salaris te verwerven. Tot nu toe
konden politieke ambtsdragers in
twintig jaar een volledig pensioen
opbouwen.
Andere politieke ambtsdragers, wet
houders en provinciale gedeputeer
den, kunnen nog een jaartje door
gaan met hun snelle pensioenop
bouw. Voor hen zal de wetswijziging
pas volgend jaar gaan gelden, als
hun huidige ambtsperiode afloopt
met de verkiezingen voor provincia
le staten en voor de gemeenteraden.
Al opgebouwde pensioenaanspra
ken zullen door de wetswijziging
niet worden aangetast
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Ex-formateur Den
Uyl en de CDA-fractleleider Van Agt
hebben maandag in wederzijdse
brieven geprobeerd de openlijke me
ningsverschillen over de gang van
zaken rond de vermogensaanwasde-
ling, die tot een einde leidde van de
formatiepoging Den Uyl. uit de
weg te ruimen. Beide heren plegen
met hun feitenopsomming per brief
echter de meningsverschillen nog
niet te kunnen overbruggen.
Daarop is gisteren verder mondeling
contact tussen Den Uyl en Van Agt
gevolgd. Daarbij is afgesproken
naarbulten verder geen mededelin
gen over de inhoud van de brieven te
doen. Den Uyl zal in zijn nog toege
zegde bijlage op de eerdere brief aan
de Koningin over zijn formatiepo
ging naar verwachting niet meer op
de VAD-zaak ingaan. Hij was dat
eerder wel van plan, omdat hij zich
gegriefd voelde door de beschuldi
ging van Van Agt, niet de hele waar
heid over de VAD-breuk te .hebben
gesproken.
Na de briefwisseling met Van Agt en
mede op grond van het advies van
zijn adviseurs, dat het niet zinnig is,
nu een persoonlijke welles-nietes-
strijd met de CDA-fractieleider aan
te gaan, ziet hij er echter vanaf, in de
bijlage nog over de VAD te spreken.
De bijlage, die vandaag verwacht
wordt, zal uitsluitend gaan over de
wél bereikte akkoorden in de forma-
tieweken tot nu toe. betreffende de
grondpolitiek en de ondernemings
raden.
VER (ANP) De Drentse
arts dr. L. D. Broekema uit
'er die bij toneelmin-
erre een zekere faam heeft
itieforven door zijn regie van
dvcespeare-stukken die Jaar-
d in Diever worden opge-
heeft nu ook aan be-
igdheid gewonnen bij de
lalpeerders op de zes cam-
vaP die het Drentse plaatsje
geis.
ct.
Broekema heeft een busje
reschaft waarmee hij dage
de campings afrijdt. Al
M<aar houdt de arts spreek-
en°P de campings, maar de
tatfnmodatie was eigenlijk
tkéSeschlkt. vond de arts. De
najiitgerust met apotheek en
lufzoektafel, is beter ge-
narft voor onderzoek van zle-
icampeerders. aldus dr.
kema.
ARNHEM (ANP) De eeuwenoude beukenlanen op het landgoed Hagenau bij
Dieren bieden een troosteloze aanblik. Veel kapitale beukenbomen staan
schraal in het blad. Grote zijtakken liggen afgebroken en overal begint de schors
los te laten. Volgens de boswachter van het landgoed zullen deze statige reuzen,
die zo'n 250 Jaar geleden zijn geplant, geveld zijn. Andere deskundigen zeggen
dat in ons land tienduizenden beuken hetzelfde lot ondergaan. Niet de ouder
dom, maar de droogte van vorig jaar heeft de bomen parten gespeeld.
(ANP) De officier van
^bij de rechtbank ln Arnhem.
ae L. de Haas. heeft gisteren
jpjtwee Arnhemmers wegens
in heroïne gevangenisstraf
'fcgjan anderhalf jaar met aftrek.
afmen worden ervan verdacht
pand in de Arnhemse
heroïne te hebben ver-
apl. De hard drugs werden door
van de twee uit Amster-
Qgfiaald. Ter zitting verklaarde
ifri hen dat het om slechts
aa grammetjes ging, maar de
ieI van justitie zei daar geen
van te geloven. Uitspraak
j 2 augustus.
Volgens adjunct-houtvester
van Staatsbosbeheer, lng. H.
Verheul, hebben de beuken
vorig Jaar de doodklap gekre
gen. Oorzaken zijn de Janua-
ristorm en de grote droogte
van de zomermaanden.
„De storm bezorgde veel bo
men een beschadiging aan
het wortelstelsel. De wortels
knapten of scheurden ln.
Door deze beschadiging krijg
Je schimmels ln het wortel
stelsel, met als gevolg dat het
gaat aftakelen. De opname
capaciteit van het water
wordt dus beperkt. In hetzelf
de Jaar krijgen we te maken
met twee onvoorstelbaar dro
ge maanden, een dubbele
ramp dus," aldus lng.
Verheul.
Vooral de eeuwenoude beu
ken hebben de dubbele klap
niet overleefd. Boswachter
W. van Voorst van het land
goed Hagenau zegt dat dat
eind vorig Jaar al te zien was,
omdat de beuken eerder dan
normaal het blad lieten val
len. Dit Jaar is het blad opval
lend klein.
Een derde oorzaak van de
massale beukensterfte Is vol
gens boswachter Van Voorst,
dat 1976 een „beukenjaar"
was. „Eens ln de zeven of
acht Jaar dragen de beuken
beukenootjes. De takken van
de bomen hier hingen op de
grond van de zware ladingen
nootjes. Zo'n boom heeft dan
natuurlijk nog meer water
nodig."
Monument
Op veel plaatsen is nu al door
het gebladerte heen te kij
ken. „Als Je door een beuk
naar boven kijkt, mag Je de
lucht niet kunnen zien." Vol
gens Van Voorst zijn de kapi
tale beukenlanen die het
landgoed Hagenau nu nog
tot een monument maken,
binnen afzienbare tijd ver
dwenen.
Volgens lng. Verheul van
Staatsbosbeheer zijn beuken
gevoelige bomen. Een beuk
die in de volle zon komt te
staan, bijvoorbeeld omdat
zijn „buurman" omwaait,
verbrandt. De schors laat los
en binnen twee Jaar moet de
boom worden geveld omdat
het hout „gaat slapen" en de
boom anders vanzelf omvalt.
Het publiek zal de komende
Jaren ln Nederland veelvul
dig arbeiders zien die schijn
baar gezonde beuken vellen.
Dat zijn dan echter steeds
dode bomen, waar de „slaap"
ln zit. Het hout ls zijn veer
kracht kwijt en kan dan zo
afbreken. Aangezien dat ge
varen kan opleveren voor het
verkeer worden zulke bomen
geveld.
„Vlakwortelaar"
De beuk komt ln Nederland
vooral voor op de betere
leemhoudende zandgronden
in Twente, de Achterhoek en
de Veluwezoom. In tegenstel
ling met de elk en de populair
ls hij een „vlakwortelaar",
dat wU zeggen dat het wortel
stelsel niet diep in de bodem
doordringt. De populier en de
elk zoeken met hun wortels
het water dieper op. Volgens
lng. Verheul hebben de beu
ken op de Veluwe ook erg te
lijden onder de algehele wa
teronttrekking aan de bodem
voor de drinkwatervoorzie
ningen. 81nds 1911 ls het wa
terpeil op de Veluwe volgens
hem enkele meters gezakt.
Bosbouwdeskundlgen zien
geen enkele mogelijkheid om
massaal uitdrogen van de
beuken ln de toekomst te
voorkomen. „Water geven ls
een druppel op de gloeiende
plaat, als Je bedenkt dat een
enkele beuk op een warme
dag 500 liter water verdampt.
Dat betekent 25.000 liter per
hectare beukenbos per dag.
Daar ls niet tegen te sproei
en." aldus lng. Verheul.
Tienduizenden
Staatsbosbeheer heeft nog
geen exacte Inventarisatie
gemaakt van de stervende
beukebomen ln Nederland.
Men neemt aan dat het er
tienduizenden zijn. In En
schede wordt het aantal vol
gens rayonchef van de plant
soenendienst H. J. Bekkers
op meer dan honderd ge
schat. De rentmeester van
het landgoed Twickel bij Del
den. Ir. C. Brunt, schat dat in
het dertig hectare grote park
rond kasteel Twickel zeker
tweehonderd beuken op ster
ven staan. Het zijn, volgens
hem, meest beuken tussen de
honderd en tweehonderd Jaar
oud. De boswachter van
landgoed Hagenau telt er
meer dan honderd. HIJ vreest
echter dat dit aantal zich zal
verdrievoudigen.
Ook beroemde oude beuken
moeten eraan geloven. In het
buurtschap „De Drie" (ge
meenste Ermelo) staan vijf
tien beuken die meer dan
driehonderd Jaar geleden zijn
geplant. Het ziet er volgens
hem naar uit dat zij de droog
te niet hebben overleefd.
Niets aan te doen
De mens kan volgens lng.
Verheul geen enkele invloed
uitoefenen op deze ontwikke
ling. Midden ln de bossen
valt de sterfte nog wel mee.
Vooral de beukenlanen, die
vaak vrij ln het landschap
liggen, zijn het meest kwets
baar voor storm, zonnebrand
en dergelijke. Hoewel Staats
bosbeheer volgen* lng. Ver
heul meer plant dan kapt,
ziet het er naar uit dat Neder
land ln de komende jaren
heel wat van zijn oude karak
teristieke beukelanen zal ver
liezen.
Vervolg van pagina I
Terlouw had aanvankelijk Van Agt
als Informateur voor een CDA/VVD-
kabinet willen voorstellen, maar
kwam daarop vrijdag terug tijdens
zijn bezoek aan de Koningin. „Ik
vind dat Je met het staatshoofd een
gesprek over de problemen moet
voeren en Je niet moet beperken tot
formele standpunten." zei Terlouw
gisteren, zonder overigens inhoude
lijk enige mededeling te willen doea
Ruppert
Het advies van Van Thijn om de
christen-democraat Ruppert als in
formateur de VAD te laten oplossen
om zo de terugkomst van Den Uyl
als formateur voor te bereiden, is in
CDA-kring niet al te best gevallea
Men herinnerde er daaraan, dat
Ruppert bij de formatie van het
eerste kabinet-Den Uyl samen met
de socialist Burger „enig ruw werk"
ten aanzien van de christen-demo
craten heeft verricht.
Van Thijn maakte gisteren duidelijk
dat ter oplossing van de problema
tiek van de VAD van de PvdA geen
concessies meer te verwachten zijn.
Desgevraagd bevestigde hij, dat de
door hem aanbevolen CDA infor
mateur dus met name het CDA tot
toegeeflijkheid zou moeten bewe
gen. De vraag is. hoe hard deze stel-
lingname zal blijken te zijn, indien
beide partijen onder leiding van een
informateur werkelijk weer rond de
tafel komen te zitten. Van Thijn
wijst in ieder geval een eventuele
informateur uit PvdA-kring niet zo
stellig meer van de hand als vorige
week. Wordt zo een man eventueel
tezamen met een CDA-informateur
benoemd, dan zal de PvdA-fractle
zich daarover nog eens moeten bera
den, zei Van Thijn gisterenmiddag.
Onwil
Van Thijn nam ook afstand van de
eerdere PvdA-stelling dat in de
breuk over de VAD, de VAD zelf niet
zozeer belangrijk is geweest als wel
de volgens de PvdA gebleken onwil
van het CDA de vakbeweging vol
doende te vriend te houden om de
noodzakelijke inkomensmatiging te
slikken. De PvdA vindt het nu vol
doende als alleen de vermogens-
aanwasdeling zelf via een CDA-ln-
formateur geregeld wordt, ten einde
de weg voor Den Uyls voortgezette
formatie weer vrij te maken. Van
Thijn vond het gisteren jammer, dat
Van Agt bij diens weigering een
CDA/WD-combinatie uit te probe
ren, de mogelijkheid van samenwer
king met de WD niet definitief
heeft uitgesloten. Hij noemde de
duidelijke voorkeur die Van Agt je
gens de PvdA heeft uitgesproken,
echter toch „een nieuw politiek sig
naal". Vorige week zei Van Thijn
nog dat pas van een nieuw politiek
feit sprake zou zijn, Indien Van Agt
de WD definitief zou afzweren.
Van een onzer verslaggevers
HANSTHOLM - Deense vissers
hebben hun regering om financiële
steun verzocht gedurende de perio
de dat in de Noordzee niet op haring
mag worden gevist. De voorzitter
van de Deense vissersbond meende,
dat de meest redelijke oplossing
voor zowel de EG ais geheel, de
vissers en de vislndustrie ls. dat de
gemeenschap uit eigen middelen fi
nanciële steun verstrekt.
Voor Nederlandse vissers, die even
zeer worden gedupeerd door het ver
bod op de haringvangst, bestaat een
Rijksgroepsregeling Zelfstandigen.
Op deze regeling kan een visser aan
spraak maken als hij buiten eigen
schuld (zoals door het vangstverbod
het geval ls) in financiële problemen
komt. Dergelijke regelingen bestaan
niet in landen als Groot-Brittannië
en Denemarken.
Het verbod op de haringvangst in de
Noordzee dat door de ministers van
landbouw van de EG is ingesteld,
brengt twee- tot drieduizend
arbeidsplaatsen in de visverwerken-
de industrie in Noord-Duitsland in
gevaar, zo heeft een woordvoerder
van de Westduitse organisatie van
de vislndustrie dinsdag gezegd.
Minister Van Agt:
DEN HAAO (ANP) Minister V«n
Agt (justitie) heeft toegegeven dat
bij de arrestatie van enige illegale
zendamateurs in Oirsbeek „enig ge
weld" moest worden gebruikt. In
antwoord op schriftelijke vragen
vanuit de Tweede Kamer schrijft hij
dit toe aan verzet, gepleegd door
twee van de vier arrestanten. Vol
gens de minister is niet gebleken dat
de opsporingsambtenaren bij de
aanhouding en overbrenging van de
verdachten onrechtmatig zijn opge
treden. Evenmin bleek dat het ge
bruik van geweld onevenredig was,
aldus de bewindsman.
„Mijn schoolrapport Ik zal nooit
een grote carrière behoeven te
maken
