Tweede Northsea Festival jazzhoorn des overvloeds YMCA-wereldassemblee: eenheid beproefd en bevestigd KUNST UIT DE KERKBLADEN Noemen bij de voornaam voelt wel prettig VANDAAG Conferenties 'Onweer-invasie Strandweer MAANDAG 10 JULI 1977 KERK KUNST Trouw/Kwartet2 door Aad Kik BUENOS AIRES Van 29 juni tot 7 juli kwam in de Ar gentijnse hoofdstad Buenos Aires de wereldassemblee van de YMCA bijeen. Ruim zeshon derd afgevaardigden uit 62 lan den namen er deel aan de vier jaarlijkse marathon voor geza menlijke bezinning en beleids bepaling. Hoewel niet alle 86 aangesloten landen in staat waren een delegatie te zenden, was er toch sprake van een record-deelname. Het christelijk Jongeren verbond, de Nederlandse YMCA, zond een de legatie van acht personen, bestaan de uit vrijwilligers en stafleden. Aan deze wereldassemblee ging, ook In Nederland, een diepgaande discussie vooraf over de vraag of een dergelij ke vergadering wel gehouden moest worden In een dictatoriaal geregeerd land als Argentinië. Op Frankrijk en Denemarken na besloten alle aange sloten landen, vooral uit solidariteit met de Zuldamerlkaanse YMCA's, niettemin Buenos Aires als verga derplaats te aanvaarden. Onder het thema „Oeroepen tot verzoening" werd In plenaire bijeenkomsten en in werkgroepen gesproken over de functie van de YMCA In de samenle ving en over tal van Interne vraag stukken. Enkele van die punten zorgden voor een krachtige test van de eenheid binnen de 123 Jaar oude wereldbond. Daartoe stimuleerde onder meer de toespraak van bis schop Paul Oregorius van de 8y- rlsch-orthodoxe kerk In India, zijn sterk provocerende bijdrage schet ste de kerken en de YMCA als bour- geols-organlsaties die geen werkelij ke oplossing bieden voor de grote wereldproblemen. Christelijk leiderschap Zo leek het erop, dat de eenheid ln de YMCA ernstig verstoord zou worden doordat een aantal landen met klem bepleitte dat het totale kader (vrij willigers en beroepskrachten) zou moeten bestaan uit overtuigde chris tenen. Een werkgroep, die ln de afge lopen vier Jaren dat vraagstuk bestu deerd had, deed daartoe enkele vér strekkende voorstellen. Bezwaren tegen een dergelijk „screening sys tem" kwamen uit twee richtingen. Enerzijds uit landen waar christenen ln de minderheid zijn en vele aan hangers van andere godsdiensten met de YMCA sympathiseren en er aan meewerken. Anderzijds uit lan den waar ln de postchristelijke cul tuur de vraag naar de persoonlijke motivatie niet meer beantwoord kan worden met het citeren van een afge legde belijdenis. In voorbesprekingen had de Neder landse YMCA gesteld dat aanvaar ding van het evangelisch uitgangs punt van de organisatie voldoende moest zijn voor „toelating" tot een leidinggevende functie. Het gaat niet aan, zo meende men, daarna dan ook nog navraag te doen naar de aard en Inhoud van het persoonlijk geloof. Tot diezelfde conclusie kwam ook de wereldassemblee, zich reali serend dat een groter aantal christe nen onder medewerker de YMCA- niet automatisch christelijker maakt Met name de Duitse afge vaardigden die nadrukkelijk verder wilden gaan, konden zich slechts met moeite bij het beeluit neerleg gen. In de dagen daarna deden zij uiterste moeite om ln de werkgroe pen over andere thema's het onder werp alsnog aan de orde te stellen. Economie Veel aandacht werd besteed aan het zich sterk uitbreidende ontwikke lingswerk van de YMCA. Een film over ontwikkelingsprojekten voor de allerarmsten ln Zuld-Amerlka oogst te veel bljvaL De ln 1973 gestelde prioriteit voor ontwikkelingswerk werd bevestigd en uitgebreid. Zo worden YMCA's ln de rijke wereld opgeroepen met kracht mee te werken aan een nieu we levensstijl Alle YMCA's wordt aangeraden bij hun regeringen aan te dringen op aanvaarding van de nieuwe Internationale economische orde. De wereldbond zelf zal vla haar permanente vertegenwoordigers bij de VN eveneens Invloed trachten uit te oefenen op het Internationale overleg over een nieuwe orde. Videla Tot grote voldoening van de meeste congresgangers was de openingsdag voorbijgegaan met sobere vertegen woordiging van officiële Instanties en zonder toespraken van die zijde. Op de sluitingsdag echter verscheen op eigen Initiatief en aandringen pre sident Jorge Videla, leider van de militaire junta in Argentinië, om de assemblee alsnog toe te spreken. In een zwaar bewaakt congresgebouw riep hij op tot het doorbreken van de strijd der Ideologieën en versterking van de menselijke moraal naar chris telijke maatstaven. De teleurstelling over deze ongewenste .inmenging" uitte een aantal aanwezigen door na afloop van de toespraak te blijven zitten en niet te applaudiseren. Tijdens een groot aantal gesprekken met Individuele vertegenwoordigers uit dictatoriaal geregeerde landen werd duidelijk hoe beperkt de speel ruimte van de YMCA daar vaak ls. Ook stelden zij soms ernstig in moei lijkheden gebracht te worden door al te gemakkelijke uitspraken van YM CA's in landen met volledige vrijheid van meningsuiting. In een groot aan tal landen met politieke strijd ls de YMCA een van de weinige plaatsen waar slachtoffers uit de verschillen de „kampen" een veilig heenkomen vinden. Op grond van de discussie over Buenos Aires als vergader plaats voor deze assemblee zal het hoofdbestuur van de wereldbond eerst diepgaand overleggen alvorens de plaats van de assemblee van 1981 wordt vastgesteld. Wel werden daar- De politieke fQm; politieke effec ten van de film. 23-30 Juli, Kerk en Wereld, Driebergen (teL 03438-2241). Kerk en maatschappij, over het maatschappelijk functioneren van de kerk en haar perspectieven voor de toekomst, 30 Jull-5 augustus, Woodbrookerscentrum, Kortehem- men (Fr.) (tel. 05128-1313). voor al uitnodigingen ontvangen van de V8 en de Filippijnen. Nederland al de komende vier Jaar in het hoofdbestuur vertegenwoordigd worden door de heer C. van Eljslnga, voorzitter van het christelijk Jonge ren verbond. De heer A.A. Dekker, Jeugdwerk-adviseur van het CJV ln Friesland, werd gekozen ln het dage lijks bestuur van de commissie voor vluchtelingenwerk van de wereld bond. (Drs A. Kik is Hoofd Programma van het Christelijk Jongeren Verbond, de Van links naar rechts: Eduardo Galetti, voorzitter Zuidamerikaanse YMCA, bisschop Paul Gregorios (Verghese) Nederlandse YMCA, en leidde de de- uit India, en de aftredende voorzitter en algemeen secretaris van de wereldbond van YMCA's, K.M. PhUip uit legatie naar Buenos Aires). ,ndia e„ de Zwced Fredrik Fr,nkun. door Rud Nlemans DEN HAAG In de supertech- nocratische metropolls New York blies vorige week een boos zwart mannetje de licht jes uit. Prompt duvelde Amerl- ka's sociaal-maatschappelijke orde ln elkaar en wordt een burgemeester die riant aan de East River woont, woedend omdat zijn armste onderdanen als hyena's winkels plunderen. Maar kom, laat lk bij meljn leest blijven: toen de lampjes weer aangingen waren er ook enkele honderden jazzmusici zoek. Ze konden goeddeels worden teruggevonden op het tweede Noordzee Festival, dat dit weekend deze uitputtende avonden en nachten aan zeker 15.000 lans voorbij ls ge trokken. Vorig Jaar stuntte theateragent Ac- ket met veel verve en nog meer geld het Europese festivalcircuit binnen. Na het succes begon de Residentie er iets in te zien. om er haar stoffige jazztraditie wat mee op te poetsen. Er kwam een ton op tafel, over de huur van vijf congreszalen en hallen werd niet meer gepraat en zo kon vla een professioneel voorbereide Jazz- supermercado de Hofstad omhoog worden gestoten ln de vaart der vol keren. Jazzkermls De trend van dit soort manifestaties ls, naar mate er geld ln gepompt wordt, die van de grootschaligheid. Ze worden beheerst door de wet van de grote getallen. Voor de musici, big shots en tweede garnituur zijn het leuk betaalde reünleën, balans-op ruimende muziekmarkten, waarmee de hete Amerikaanse steden kunnen worden ontvlucht. De revolutie wordt op zulke oog- en oorverdulste- rende Jazzkermlssen natuurlijk niet gepredikt. Die komt eerder vanuit Vlllage-lofts aangeslopen en niet via de Sweellnck-zaal met een parket vloer glad en gereed voor de tango van Gato Barbieri. Vorig Jaar was een groot contingent eigentijds Improviserende Nederlan ders op het feest te horen, dit Jaar gingen alleen Misja Mengelberg en Han Bannlnk op het aanbod in. Er ls helaas alweer een grimmig touwtrek ken losgebroken over prijzen, subsi dies en principes. Er ligt een protest brief bij de gemeente, met de sugges tie, die 1,5 ton voortaan aan een soort Haags BIM-huis te besteden. Potverterende projecten versus het toch wel gerechtvaardigde verlan gen naar wat steun voor een gestruc tureerd modern muziekleven. Als re censent symphatiseer lk met dat laatste, want 300 musici vla een ge raffineerde dienstregeling beluiste ren ln vijf zalen nijgt naar totale Indigestie. Krenten uit de pap Inhoudelijk beperkte lk me terwille van de overlevingskansen dus tussen de lavenlssen, snacks, videoshows en andere exposities door, tot enkele muzikale krenten uit de pap. Een impressie van zestien uren muzikaal gevuld door 46 groepen en solisten. Vrijdag heersten voornamelijk de grote grijze mannen van de 40-er Jaren jazz middels dubbele shows van Mingus, Gillespie, Joe-Williams/ Benny Carter c.s. en Max Roach ln de Carrouselzaal. Mingus wisselt gedurig zijn tenor saxen en pianisten, wier kwaliteit, afgezien van de bassende baas, nou net bepaalt of er Iets opmerkelijks gebeurt. Met Ricky Ford en Robert Neloras op voornoemde instrumen ten was er niets schokkends aan de Prof. dr. C. H. Llndljer mijmert in het lutherse blad ELK over het noe men bij de voornaam: Er ls wel kritiek op dit bij de voor naam noemen. Men vindt het gewild populair, ln strijd met de plechtig heid van een ambt, aantasting van noodzakelijk gezag. Een Amster damse hervormde predikant kwam onlangs met een zwaar theologische kritiek, toen minister Vorrink tegen een Journalist had gezegd: „Vraag het maar a&n Joop". De predikant vond dit ontluistering van de mens en bracht het zelfs ln verband met de schroom van de Qocfsrtaam ln de bijbell Ik hoorde ook wel kritiek uit de nieUEuropees-Amerikaanse we reld. Iemand uit Afrika zei dat hij zijn achternaam belangrijker, wezenlijker vond dan xljn voornaam (want de achternaam duidde zijn behoren-tot-een-familie Onze adressen: AMSTERDAM: Postbus 859 Wfcautstraat 131 TeL 020-913456 Telex 13006 ROTTERDAM/DORDRECHT Postbus 946 Westbtaak 9. Rotterdam Tal. 010-115588 DEN HAAG/LEIDEN: Postbus 101 Parkstraat 22. Den Haag Tal. 070-489445 ZWOLLE/GRONINGEN: Postbus 3 Melkmarkt 56. Zwolle Tel. 05200-17030 aan, en dat was belangrijker dan zijn eigen persoon). En ln Amerika maakte ik een student mee uit Azië die weigerde om zijn hoogleraar ..Howard" te noemen. Wat lk er zelf van vind? Na aanvankelijke aarze ling ben lk er voor gewonnen. In bij* de voornaam noemen en genoemd worden voel lk: een persoonlijke be nadering, een overbrugging van ge neraties, een afbraak van enigszins vermolmde plechtigheid, en geens zins de afbraak van werkelijk gezag. Natuurlijk, het ls maar een klein stapje. Natuurlijk, het hoeft niet, het moet niet geforceerd worden (niemand moet doen wat hij niet wil). Maar het voelt wel prettig, vind lk. Kerk absent Mevrouw Baars uit Zoetermeer, schoonmoeder van een van de gegij zelden in de trein bij De Punt, schrijft over haar ervaringen ln het opvangcentrum voor familieleden ln De Mondige Oemeente, het blad van de gereformeerde kerk van Zoeter- De opvang ln het centrum was ge weldig vanaf het moment dat Je kwam tot Je wegging. Er waren maatschappelijk werkers/sters van de spoorwegen en altijd een arts en een zenuwarts om mee te praten. Als er iemand alleen zat, schoof er wel een van hen aan tafel en dat was erg fijn. Maar wat we daar gemist heb ben was de kerk. Die heeft zo ver schrikkelijk verstek laten gaan, daar hebben we geen woorden voor. Het was toch duidelijk ook een taak voor de kerk. Dat behoeft dan geen gereformeerde dominee te zijn of een hervormde, het kan net zo goed een pastoor zijn, maar er was niets of niemand. Niet om te preken of uit de bijbel te lezen, neen, gewoon er zijn, net als wij allemaal. We hebben altijd al veel waardering gehad voor het Leger des Heils, maar die ls ook nog groter geworden, want die wa ren er weL Dagelijks met een bloe metje of fruit, of ze hielpen met koffie schenken of soep ronddelen, zoals we allemaal op zijn tijd deden. God erin Ds. A A. Spijkerboer zag ln Amster dam vlak voor de verkiezingen tus sen andere schreeuwerige posters een biljet met de woorden „Links eruit, God erin!" In Woord en Dienst schrijft hij: Wat lk wil zeggen is, dat Je wel volkomen van het evangelie ver vreemd, en geestelijk verwilderd moet zijn, wanneer Je denkt dat Je vla de stembus God in het zadel kunt helpen, want daartoe werden we opgeroepen met de leuze „Links eruit. God erin!" Alsof God ln onze landspolltlek ln het zadel geholpen zou moeten worden! Alsof God de moeite zou nemen met Jinks" te gaan concurreren! Alsof God, naar- ik tenminste aanneem, onze verkie zingsstrijd niet met een glimlach zou gadeslaan? Alsof het evangelie niet kritisch en richting aangevend boven 411e partijen zou staan! Alsof je Juist in het geloof! niet zou moeten weten, dat jouw bij de ver kiezingen hopelijk naar beste ge weten! uitgebrachte stem, een heel feilbaar stemmetje ls! Toen lk gisteravond naar huls toe fietste heb ik even gekeken of het aanplakbiljet er nog hing. Het was er niet meer, Jammer. Er was een ander biljet overheen geplakt waarop met grote lettere te lezen stond: „De stem van het volk ls de stem van God." Ik vond dat geen vooruitgang. Maar ln leder geval blijven we wel met God bezig. Hij hopelijk ook met ons. Overgangen Over kerkelijke overgangen over en weer ds. J. H. Velema ln het christe lijke gereformeerde weekblad De Wekker. Als Iemand meent dat hij niet langer chris telljk-gerefonneerd kan zijn om des gewetens wil en hij met zijn kerkeraad, hetzij als lid hetzij als predikant, daar ernstig en aanhou dend over gesproken heeft en be zwaren tegen de leer of de toepas sing van de leer daar gebracht heeft waar het behoort en het antwoord heeft bekeken en gewogen, en daar na toch meent zich te moeten ont trekken dan betreuren we dat. maar we erkennen het recht daartoe. Maar als Iemand nog nooit van zijn bezwaren kennis heeft gegeven, daar als predikant nooit met ambts broeders over heeft gesproken en dan Ineens om heel persoonlijke re denen zonder bij de kerkelijke ver gaderingen aan de bel getrokken te hebben, ja een zeker vertrouwen had gekregen, zich gaat ontrekken, dan is dat woordbreuk en niet over eenkomstig de belofte en een be lofte in de kerk heeft de kracht van een eed in een plechtig ogenblik afgelegd. Leden uit andere kerken kunnen we alleen maar ontvangen als zij om principiële redenen ko men; als ze er van overtuigd zijn: lk ben niet veranderd sinds ik belijde nis deed, maar de kerk, waarin lk belijdenis deed, is van het rechte spoor afgegaan. Overgangen om persoonlijke redenen ruzie, te leurstelling, miskenning hebben geen waarde. Er moest een duidelij ke afspraak zijn tussen plaatselijke kerken dat men alleen leden- uit andere kerken overneemt als er principiële motleven ln geding zijn, ook al zal de betrokken kerkeraad het met de motivering niet eens zijn. Kerk en vakantie De vrij gemaakt-gereformeerde pre dikant van Brouwershaven, ds. R. T. Urban, ziet ln deze weken 's zon dagsmorgens veel vakantiegangers ln de kerk, maar mist er dan 's a- vonds heel wat van. Hoe kan dat? vraagt hij in het Gereformeerd Kerkblad: Waar zijn de anderen? Zien ze soms de vakantie van hun werk ook als vakantie van de kerk? Zijn het soms het hele Jaar door eenmalige kerk gangers; of nemen ze, nu ze onder het direkte toezicht van de eigen kerkeraad uit zijn, de vrijheid om maar met een kerkgang genoegen te nemen? Broeders en zusters, ls er ln zo'n geval nog echt sprake van liefde voor de Heere en Zijn kerk? Juist op een vrije zondag, en Juist ln de va kantierust, ontvangen we veel van onze goede God. Juist dan hebben we ook alle tijd om te rusten bij Hem, en uit Zijn hand een rust te ontvangen die oneindig ver boven vakantierust uitgaat Wie werkelijk de Heere liefheeft zal dan ook zeker niet onnodig een tweede kerkdienst verzuimen, vooral niet ln een tijd waarin men er meer tijd voor heeft dan ooit Vandaar dat lk u als die naar van God eens recht in de ogen kijk, en vraag: hebt u Hem echt lief? Ook tijdens uw vakantie? Is uw ant woord: Ja? Welnu: laat die Uefde dan ook blijken! Zoek Hem en uw broe ders en zusters dan trouw op, ln Zijn huls". ...en Hij zag het misbaar en die hard huilden en schreeuwden En bij het binnenkomen zei Hij tegen hen: Wat maken jullie daar een lawaai en wat schreeuwen Jullie? Het kind is niet gestorven, het slaapt! Maar ze lachten Hem uit (Markus 5,37-40) Ze moeten daar met armen en handen gezwaaid hebben, want we lezen: Hij zag het misbaar. Maar 't staat ook van hun huilen en schreien. Hoorde Hij opnieuw wat anders, dwars door dat lawaai heen? Gaf Hem dat gehoorde in om die wonderlijke woorden te spreken: Het kind ls niet gestorven, het slaapt? Dat kan best Hij sprak hier op aarde, wat Hij bij zijn Vader gehoord had. Hij hoorde niet het gehuil van de wanhoop en de onmacht, maar HIJ hoorde het lied des levens. Dat zou hier vandaag overwinnen. Dat zou sterker zijn dan het klaaggezang van de dood. Daarom kon Hij 't zo zeggen, dat het kind sliep. Dat was natuurlijk onzin voor die mensen. Dat ls begrijpelijk.1 Wij zouden 't ook niet genomen hebben wanneer iemand op die manier onze begrafenis verstoorde. Dat ls belachelijk. Dat komt omdat het haaks op onze ervaringen staat Dood is bij ons dood. Als we 't over de slaap des doods hebben, dan is dat een soort mooi-pratea In het huis van de tijger moetje de tijger geen wild beest noemen. Maar dat is bij Jezus anders. Hij bedoelt echt dat dood niet meer dood is. Bij Hem i is dood niet meer dood. Met zijn I komen in de wereld worden de dingen anders. Worden de machten anders verdeeld. Is er een grens aan wat onbegrensd machtig leek. Dat is écht troost als we bij een graf staan. Dat houdt ons staande en geeft ons hoop. De groep Gravity met zes tubaïsten. orde. Zanger Joe Williams improvi seerde met de subliem kraaltjes rij gende pianist Ellis L ar kins relaxed en welluidend op o.a. Miles Davis' „All Blues" en maakte aardige toe spelingen op zijn liefdesleven. Naast Carter, drummer Alan Dawson en de zing-strljkende bassist Major Holley ging de 60-Jarige Texaan Ar- nett Cobb op tenor met goudeerlij ke, uit zuivere modderpoelen opge schepte blues-licks en Hawklns- trekjes verdiend met de tïloml strijken. Dizzy Gillespie maakte los van aller lei fratsen weer boelende popmu ziek, verpakt in zijn favoriete Latij nse ritmiek, pupil John Faddls braaf in zijn kielzog en een IJzersterke Rodney Jones op gitaar. In de Bon- blnizaal bleek het Afrikaanse fluit- gitaar-percussieduo Malombo een surprise van de eerste orde. Met name Philip Tabane verblufte de massa met virtuoze driftbuien op de elektrische gitaar. Er waren voorts in nostalgie gedrenkte solo-recitals van de pianisten Teddy Wilson en John Lewis. In de PWA'Zaal raakte Frans Eisen wat hulsje-beestje-be- bopjazz in opdracht kwijt aan een log-bewegend twintigmans studio- orkest, terwijl ln de Sweelinckzaal (bolwerk van de avantgarde) de eens zo briljante trompettist Jimmy Owens luide, uiterst vervelende rockjazz stond te blazen voor een handvol liefhebbers. Sensationele tuba's De zaterdag was nóg drukker be zocht dan de vrijdag. Te druk, ge woon. Ook dit mammoetfestival barst nu al uit haar Congreswanden en zal naar nog meer speeldagen moeten uitzien. Belangrijkste pro grammapunten waren de twee uit verkochte concerten van de 73-Jari- ge eminence grise Count Basle. Het orkest klonk solide en warm, het mooiste solowerk kwam op naam van trombonist Al Grey en van de baas zelve. Het werd allengs proble matischer dichtbij de bandstands te komen, de Indrukken werden daar door met de minuut fragmentari- scher. De Faya Lobbi-zaal bleek niet meer bereikbaar voor horden dlxle- landfans en verhuisde met DSC, Ted Easton, Harbourband en alle buitenlandse gasten naar de voor hal. De 8weelinckzaal was volge propt met staand, zittend, liggend en hangend luistervolk, dat zich gre tig te goed deed aan de extraverte, boelende muziek van altist Oliver Lake (solo) en Archie Shepp (kwar tet) met o.ra. pianist Mal Waldron. Na eindeloze voorbereiding en het opstellen van een uit de hand gelo pen hoeveelheid geluidsapparatuur werd, wat mij betreft, de kroon van deze avond in het souterrain van het gebouw op de hoofden gedrukt van de groep „Gravity", een schitterend consort van liefst 6 tubaïsten, die o.Lv. de machtige atleet Howard Johnson onbeschrijflijk swingende kopermuziek de zaal inbliezen op een melodisch-harmonisch tapijt van elektronica. Een lust voor oor en oog, waar de leider het blaasgeval om zijn machtige tors slingerde als ware het een stropdasje. Tuba or not tuba, moegestreden ploegde lk door golven lege bierflessen naar bulten, op weg naar bed en schrijfmachine. O Ja, zangeres Carmen McRae kwam niet. Oef, ze had er geloof ik niet meer bij gekund. Waar gaat het heen met. mondi| blijven, voor ouderen, 25-31 juli Crabbehoff, Dqjdrecht (tel 078-70988). Pluk de dag, voor ouderen, 23-29 juli, De Essenburgh. Hierden (teL 03413-841). HET WEER door Hans de Jong Door toedoen van de hogedrukge- bieden in de afgelopen vier weken is er in ons land vrijwel geen regen meer gevallen. Ook heeft het niet geonweerd. Tijdens het weekeinde zijn de grondslagen gelegd voor een wijziging. Met een diepe depressie (990 millibar) ten westen van Schot land op weg naar het zuidoosten als animator, regent het eindelijk weer in ons land. Een schip bij het cen trum van dat minimum meldde zon- dagmiddag een luchtdrukdaling van dertien m.b. In drie uur tijd, een ander schip gaf windkracht negen op, dat is storm. In feite is dit het begin van een betere fase voor de sterk verdroogde bosgebieden, landerijen en onze tuintjes. Deze ontwikkeling ls alleen maar toe te juichen, hoezeer het gevaar ook dreigt van een langere natte staart (de Hondsdagen begin nen morgen) en hoe onplezierig het ook zal zijn voor de vele vakantie gangers. Maar hopelijk blijven er tussen de depressies voldoende zon nige ruggetjes van hoge druk voor komen: daar wijst de weerkaart al thans wèl op. Na lossing van een volgende storing midden op de oce aan zal dè zon er weer meer aan te pas komen. Doordat de Schotse de pressie min of meer stationair gaat worden of naar het zuidoosten weg zakt, blijft ln ons land de tempera tuur op een redelijk niveau met maxima van achttien tot twintig graden, veelal bij wind uit zuid tot zuidwest. Omdat het vandaag regent volgt hier een verhaaltje uit een vrij ver verleden, namelijk de zomer van 1923. Van de zesde tot veertiende Juli heerste er toen een hittegolf met temperaturen tussen 29 en 30 gra den (Maastricht). In Nederland kwa men tientallen mensen om door zon nesteek een Engels weerkundig blad meldde zelfs honderdvijftig en verdrinking. Op de achtste was er lokaal onweer op de Veluwe: Apel doorn 42 mm waaronder hagels als knikkers, pas op de vijftiende vond het definitieve afscheid plaats door Invallende zuidwestelijke hoogte winden. Dat ging met uitgebreid on weer gepaard. Londen had toen al een zeer bange nacht achter de rug. Van negen op tien Juli beleefde de metropool een invasie van uitzon derlijk heftige onweersbuien. Die hadden hun ontstaan ergens bij Pa rijs, mogelijk door Invloed van de Seine. In de Junl/Juil-uitgave van „The Journal of Meteorology" worden herinneringen opgehaald aan deze hevige elektrische uitbarsting, die misschien wel de ergste van deze eeuw daar is geweest. In Hastings viel geen regen, In Eastbourne, vijf entwintig kilometer meer naar het zuidwesten, wèl, namelijk vijftig millimeter, Rottingdean 115 mm. De buien bereikten 's avonds om acht uur de zuidkust, waren twee uur later boven Londen, bleven daar de hele nacht in alle hevigheid door gaan en '8 morgens om zeven uur waren ze gevorderd tot het Humber- gebied. 8tortregens, bliksem en don der gingen zes tot acht uur onophou delijk over Londen door, vrijwel niet afnemend in intensiteit. In Chelsea werden 6.924 bliksemflitsen geteld met een maximale frequentie van zevenenveertig per minuut. Het spoor van de ene bliksem werd nog vastgehouden door het netvlies van het oog, of de volgende was er al weer en daarna alweer een nieuwe. Het leek of drie buien elkaar boven Londen ontmoetten. Er was geen zuchtje wind, de wolken dreven maar wat door elkaar. Overal zag jei de lichten aan, hulsmoeders zetten midden in de nacht thee, geen hond blafte, geen vogel zong. Het nood weer deed bij de mannen angstige gedachten naar boven woelen over veldartillerie, machinegeweer- en granaatvuur uit de oorlog ln Frank rijk. Het geweld gaf vrouwen de In druk dat de Duitse Zeppelins waren weergekeerd. De bliksem veroor zaakte vrijwel overal in Londen branden. Vandaag eerst niet zo mooi met re gen. In de loop van de middag weer kans op opklaringen van het westen uit. Daarna vrij goed strandweer. Krachtige, af en toe harde zuidwest- tot zuidelijke wind, luchttempera tuur zeventien tot achttien graden. Zeewater zeventien graden. Verdere vooruitzichten: veranderlijk met nog meer regen en verderop ln de week toenemende zonneschijn Temperatuur redelijk. geh bew onbew 1 bew halt bew half bew rw bew zw bew onbew 1 bew regen HOOGWATER dinsdag 19 julL Vllulngen 4 41 17.03, BaringvUeUlulzen 4-51-17.14. Rottere" 6.48-18 49, 8cheverJngen 5.44-18.10, Umul 6.20-18.46, Den Helder 10.40-3X14, 1 0.58-13.48. Delfzijl 343-14 48.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 2