(ans op uitroeiing van wilde dieren Brazilianen Te tekening van een lezer druk als een klein baasje Vliegende brandweerman bewaakt Veluwse bossen Jenia kondigt een algeheel jachtverbod af I) ooral stroperij en bedreiging Brandgevaar door droogte en wind ZO Opnieuw warm kampioenen van de ouderdom tv en alcohol man te leen ongelooflijk ÈNSDAG 13 JULI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet een onzer verslaggevers ITERD AM/NAIROBI vrees Is groeiende dat de kudden wilde dieren in de ;ld zijn gedoemd tot uit- 'en. Als er geen einde komt ji het stropen op grote schaal aan de vernieling van het uurlij k milieu van de die- zal aldus deskundigen grote wild van Afrika bin- vijf tot tien jaar tot een te waarlozen aantal zijn terug dacht. De grote kudden oli- ten, neushoorns, leeuwen en lere wilde dieren van de stafrikaanse vlakten zullen bij het uitblijven van afregelen, verdwenen zijn. is ook een hoopvol teken: Kenia ft in mei een drastische bescher mde maatregel genomen door het eggen van een algeheel Jachtver- De minister voor toerisme en Izaken, Matthew Ogoetoe, kon- de aan dat voortaan alleen foto- irl's zullen zijn toegestaan. Niet- ün vindt nog steeds de buit van Dpers een weg naar de illegale idel. Veel natuurbeschermers gel dat slechts internationale atregelen de wildstand kunnen den. uitzondering van Kenia worden oost- en zuidelijk Afrika nog eds safari's op groot wild gehou- l En met beperkingen kunnen de ers nog „wettelijk" terecht in Oe- ida, Tanzania, Zambia, Botswa- Zuidwest-Afrika, de Centraal-Af- aanse Republiek en Soedan. Jachtverbod kost Kenia naar yachting vier miljoen dollar in- sten uit vergunningen en Jacht feeën per jaar. Er moet dus wel leiding toe geweest zijn. Het cij- iteriaal over de razendsnelle jrultgang van het wild, hoewel ledig, was verbijsterend. In de le helft van 1976 werd in het te Tsavopark de dood geregi sseerd van 1040 olifanten, 235 neus doorns en twintig luipaarden. Het wifal olifanten in dit park daalde in 36.000 in 1973-1974 tot ongeveer looo in 1976. Volgens het Keniase plementslid John Conchella wer- a in het Mara-natuurreservaat in westen van Kenia vorig Jaar D00 olifanten door stropers ge- bd. In het nationale park van Nai- Olifanten in een Europese dierentuin: hun laatste toevluchtsoord? jacht beperkt tot het wildreservaat Selous. Wereldberoemde parken ais de Serengeti en de Ngorongoro-kra- ter blijven geheel voor de jacht ver boden. Zuid-Afrika: In Zuid-Afrika is na ja ren van achteruitgang in de wind- stand thans weer een overvloed aan wild. In de afgelopen vijftien jaar zijn de Zuidafrikanen zich bewust geworden van de noodzaak tot be scherming met als resultaat dat in sommige gebieden er nu tekenen van „overbevolking" zijn. Rhodesië: de oorlog tussen zwarte nationalistische guerrillastrijders en de Rhodesische strijdkrachten heeft de jacht tot een minimum beperkt. Veel antilopen Zambia: Jacht met vergunning is in Zambia toegestaan, maar slechts een paar buitenlandse jagers bezoe ken dit land. Zij jagen voornamelijk op olifanten, zwarte rhinocerossen en krokodillen die in grote aantallen aanwezig zijn. De meeste wilde die ren in Zambia worden door stropers gedood. Ethiopië: volgens recente rapporten zijn in Ethiopië praktisch alle leeu wen en cheeta's verdwenen uit het nationale park Awach, het belangrijkste natuurgebied in dit land. Koeien en schapen hebben daar de/ plaats van de wilde dieren ingenomen. APELDOORN (ANP) Vakantiegangers die dezer dagen op de Veluwe vertoeven kunnen daar een vliegende brand weerman in actie zien: nu als gevolg van de droogte en de wind van de laatste dagen de natuur weer behoorlijk brand gevaarlijk is, vliegt onafgebroken een Cessna van het vlieg veld Teuge boven het Veluwse bosgebied. De brandweer man die de piloot aan boord gezelschap houdt heeft alleen maar tot taak te speuren naar mogelijke rookkolommen. Voor deze permanente luehtsur- veillance is door het ministerie van Landbouw geld beschikbaar gesteld na de grootste bosbrand van na de oorlog, die vorig jaar op de Veluwe ongeveer vierhonderd hectare natuurgebied verwoestte. Om de waarnemingen direct naar de grond te kunnen doorgeven kan de vliegende brandweerman rechtstreeks praten met de brandweren van Apeldoorn, Ede, Arnhem en Harderwijk, Over die vier brandweerkorpsen heeft het Veluws Brandweer Comité de taak van de bestrijding van bos branden in het gebied verdeeld. De bewaking vanuit de lucht is niet het enige punt waarop men paraat is, er zijn nu achttien brandtorens op de Veluwe bezet. Volgens de commandant van de Apeldoornse brandweer, lng. A. Heijnen, heeft de bewaking van uit vliegtuigen het voordeel dat een groter gebied bestreken kan worden. Aan het eind van het jaar zal worden bezien of het aan vaardbaar is een vliegtuig in de lucht te hebben in combinatie met minder brandtorens. Bij het huidige alarmeringssysteem kan de brandweer volgens de heer Heijnen in een tijd van twee tot tien minuten ter plaatse zijn. Om een snelle plaatsbepaling moge lijk te maken beschikken alle voertuigen van de bosbrandweren over topografische kaarten. De Apeldoornse brandweer heeft verder haar commandobus verbe terd, zodat direct mobilofonisch contact gelegd kan worden met alle Veluwse brandweerkorpsen, met de politie en de BB. Volgens de heer Heijnen zouden de drie posten Arnhem, Ede en Harder wijk eveneens over een dergelijke verbindingswagen moeten be schikken. Vorig jaar ging in ons land bijna 2500 hectare natuurgebied verlo ren, meer dan in vijftig jaar hét geval geweest was, aldus de heer Heijnen. robi, dicht bij de Keniase hoofdstad gelegen, slonk het totaal aantal ze bra's in een periode van twee jaar van 15.000 tot 1500 exemplaren. Droogte en milieu Stroperij op grote schaal is de hoofd oorzaak van de onrustbarende ach teruitgang. Daarnaast hebben de droogte van de laatste jaren en de vernietiging van het milieu danig huis gehouden onder het wild. Door de natuurlijke omgeving van het OVGfZicllt dier in woestijnen te herscheppen heeft de houtskoolnijverheid van Kenia en landbouw en bosbouw in het algemeen in Afrika en Azië de naderende ondergang van het wild bespoedigd. syndicaten, die hoge prijzen betalen voor dierenhuiden en ivoor. In het centrum van Nairobi liggen de sou venirwinkels vol met ivoor en huiden voor de toeristen, zoals portemon- nales en tassen van leeuwen of zebrahuid. Twee olifantstanden la gen in een winkel voor 7.211 dollar samen, maar de winkelier was bereid die prijs tot 5.048 dollar te laten zakken als in Amerikaanse dollars zou worden betaald. Het wegkappen van regenwouden heeft tot gevolg dat het wilde dier zich terugtrekt in nog wel leefbare gebieden, waar het een prooi wordt van een andere menselijke vijand, de slechts op geldelijk gewin beluste stroper. De stropers in Kenia en an dere Afrikaanse landen hebben vaak banden met duistere internationale De persbureaus Associated Press (AP) en United Press International (UPI) hebben onlangs een overzicht gegeven van de stand van zaken in de belangrijkste Afrikaanse landen. Oeganda: president Idi Amin heeft de jacht op olifanten verboden. In het nationale park Kabalega daalde het aantal olifanten tussen 1963 en 1973 van 14.309 naar 2246, voorname lijk als gevolg van stroperij. Tot voor kort werd als favoriete bezigheid van de soldaten van Amin genoemd het met machinegeweren neermaaien van grote aantallen olifanten. Ook de krokodillenstand in de Nijl zou op deze wijze zijn gedecimeerd. Het ja gen met vergunning is nog toege staan op onder meer leeuwen, nijl paarden en diverse antilopen. Kenia: in het wereldmilieuverslag van het milieuprogram van de Vere nigde Naties, dat begin dit jaar uit kwam, stond dat de openbare me ning van Kenia langzamerhand tot het besef komt dat de „nationale parken van Kenia, die de grootste reserve aan wilde dieren ter wereld bevatten, het slachtoffer zijn van een massale verwoesting zonder weer ga". Blijk van deze bewustwording is het recente jachtverbod. Ook het Naboeroe-meer in Kenia dat twee tot drie miljoen roze flamingo's herberg de, wordt bedreigd; dit keer door milieuvervuiling. Tanzania: IN 1975 heeft Tanzania nieuwe jachtregels uitgevaardigd. De jager moest een aparte vergun ning kopen voor elke leeuw, rhinoce ros of ander dier dat hij wenste af te schieten. Zes maanden per jaar is de Vervolg van pagina 1 Van de zijde van het ministerie van defensie werd ons meegedeeld dat het gebaar van Rotterdam iets ge heel nieuws is. Een marinewoord voerder van het ministerie van de fensie: „Op regeringsniveau vraagt het bezoekende land, in dit geval Brazilië, aan ons ministerie van buitenlandse zaken of een bezoek aan Rotterdam dan wel Amster dam mogelijk of gewenst is. Van de zijde van het ministerie van buiten landse zaken wordt dan geant woord of dit al dan niet het geval is. De Braziliaanse regering heeft dus als antwoord op haar verzoek ge kregen dat de Custodio De Mello welkom is. De koninklijke marine is, zoals in deze zaken gebruikelijk, belast met de „liaison". Zij verleent service, met assistentie van de ontvangende stad. In dit geval weigert Rotterdam deze as sistentie te verlenen, zodat wij alles zelf moeten doen: de koninklijke marine zorgt dus voor de bussen voor een tocht voor de opvarenden door Nederland. De receptie 's a- vonds in de Van Ghent-kazerne gaat gewoon door, evenals de re ceptie aan boord van het schip. Op beide recepties ontbreken verte genwoordigers der gemeente Rot terdam. De marinierskapel der ko ninklijke marine zal niet optreden maar dit is in dit geval niet iets bijzonders: die is met vakantie en de Braziliaanse regering was daar van ruim te voren op de hoogte." Ook andere landen B. en W. van Rotterdam stellen dat zich naast Brazilianen ook adelborsten uit Equador, Peru, Ar gentinië, Bolivia. Mexico en Chili aan boord bevinden. „Ook uit Por tugal", aldus de marinewoordvoer der. „maar daarover wordt in de verklaring van B. en W. van Rotter dam gezwegen." B. en W. van Rotterdam lichten in hun verklaring toe dat begin 1975 het PPR-raadslid H. Simons vra gen heeft gesteld met betrekking tot militaire manifestaties en vloot- bezoeken. De heer Simons is toen geantwoord dat een gemeente op een vlootbezoek geen invloed heeft, omdat dit een zaak is van de rege ring, maar dat de gemeente zich wel het recht kan voorbehouden een bezoekend buitenlands oor logsschip de gebruikelijke repre sentatieve aandacht te onthouden. B. en W. van Rotterdam bereiden een notitie voor over de internatio nale aspecten van het Rotterdamse gemeentelijke beleid. Om zo'n nota is uit de gemeenteraad reeds gerui me tijd geleden gevraagd. T&ningen, b|j_ voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, tasterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. HET WEER door Hans de Jong Weerrapporten Vandaag zal het opnieuw zonnig en warm worden in het binnen land. De temperatuur kan even als gisteren tot 25 27 graden oplopen. In de tweede helft van de week zal het weer een tikkel tje meer gestoord kunnen zijn met hoogstens echter een ver spreide bui en bovendien ver toont de temperatuur dan de neigng wat te dalen, speciaal in het binnenland. Als tegenpres tatie krijgen we dan wel het voordeel van meer zonneschijn. Hoe dit allemaal precies zit, zo dadelijk, eerst de mededeling dat Roosendaal gisteren al zijn tiende zomerse dag in successie doorbelde. Ook in Luxemburg is het de laatste tijd verrukkelijk. Medewerker Wil Goos uit Ro zenburg schrijft: „Het is hier al langer dan een week mooi en warm met iedere dag 25 tot 29 graden (gistermiddag om 14 uur was het 28 graden bij vrijwel windstilte). Wij gingen met som ber weer uit Nederland vandaan en kwamen hier bij een stralen de zon aan. Wij zitten gezellig met de campingbewoners rolla des te roosteren en er worden zwemwedstrijden gehouden." Het is om jaloers op te wor den Wat een verschil met het „klimaat" van noord- en noord west-Nederland. Gisteren heeft de natuur de vakantiegangers hier weer het grootste deel van de dag voor het lapje gehouden. In Gorredljk werd pas na half- vijf 's middags het eerste plekje blauw waargenomen. Er groeide daaruit een zeer grote opklaring, die het beste deed verwachten, maarom zeven uur zat de hele lucht alweer dicht. De algemene situatie wordt ge kenmerkt door een wat in bete kenis afnemende hogedrukuit- loper uit het IJslandse. Op de 500 millibar-kaart (ruim vijfdui zend meter hoogte) werd giste renmiddag ten zuiden van Twente ergens boven het Rijn land een afzonderlijk hogedruk- centrumpje waargenomen. Het werd geflankeerd door een klei ne depressie boven Denemar ken, die naar het zuidoosten koerste en een onweersgeval (koude put) ten westen van Bre- tagne met op vijfduizend meter hoogte min 16 graden tevenover min 10 boven Hannover en Sleeswijk. Dit minimum doet de laatste dagen telkens onweer ontstaan, verspreid over Frank rijk en boven Het Kanaal en ook Zuid-Engeland. Het is te ver wachten, dat een uitloper die tot zuidwest-Duitsland reikt, gelei delijk aan nog iets noordelijker zal komen, maar vervolgens wordt tegengewerkt door het hogedruksysteem, waarin lucht drukstijgingen zijn waar te ne men op het traject Groenland- IJsland—Schotland. Als gevolg van enige toeneming' van de luchtdrukverschillen ver toont de wind in ons land na vandaag de neiging wat sterker uit het noordoosten te gaan waaien. Van die kant wordt gaandeweg wat koelere lucht aangevoerd die het kwik tot minder hoge waarden zal inspi reren dan daarvóór. Die lucht is echter wel droger, zodat de zon er vermoedelijk meer aan te pas zal komen. Of het noorden en ook westen er vandaag de wol ken helemaal mee kwijt zullen raken, is echter nog wel te be twijfelen. De weg voor oceaan depressies van formaat naar West-Europa blijft geblokkeerd door noordoostelijke tot noorde lijke hoogtewinden ten westen van de Britse eilanden. En dan nog iets over hittegol ven. De laatste dagen is er van twee kanten op het noordelijk halfrond een hittegolf geweest. Die in de Verenigde Staten hing samen met een hogedrukgebied boven de Golf van Mexico. Langs de westelijke en noorde lijke zijden ervan werd zeer war me lucht uit Mldden-Amerika en het westelijk deel van de Golf van Mexico de Verenigde Staten ingevoerd. Volgens de weerkaar ten zijn er vorige week om één uur 's nachts in die hete stro ming temperaturen van 33 tot 37 graden waargenomen, onder an dere in Missouri en Kentucky. De andere hittegolf deed zich voor in Turkije en Griekenland. In laatstgenoemd land werd het maandag Jongstleden nog plaat selijk 42 tot 48 graden! Wccrraporten an gisteren 17 Amsterdam onbew. 22 De Bilt onbew. 23 Declcn onbew 25 Eelde zw bew. 19 Eindhoven onbew 25 Den Helder geh. bew. 16 Rotterdam onbew. 21 Twente onbew 23 Vllsslngen onbew. 20 Zd. Limburg onbew 26 Aberdeen zw bew. 15 Berlijn onbew 28 Bordeau zw bew. 23 Frankfort 1. bew. 31 Helsinki zw. bew. 16 Kopenhagen onbew. 24 Locamo onbew 29 Londen geh bew 21 München onbew. 21 Nice onbew. 27 Oslo 1. bew. 25 Parijs onweer 27 Rome onbew. 10 Spilt 1. bew 27 Stockholm zw. bew. 31 Wenen onbew. 19 Strandweer Vandaag in het noorden en noordwesten eerst nog mist of bewolking, later opklaringen. Luchttemperatuur van 17 tot 19 graden Celsius in het noorden en noordwesten, en tot 20 23 graden meer naar het zuiden. Vrijwel overal droog. Verdere vooruitzichten meer zon en overwegend gunstig vakantie- weer, afgezien van een enkele plaatselijke bui. De Nederlander die tot nog toe als oudste te boek staat, was vorige week in deze krant te lezen, Is de Rotterdamse mevrouw J. Hordijk geweest; zij overleed op 25 septem ber 1975 en was toen 108 Jaar. Niet waar, schrijft een lezeres uit De Meern, die zich van vroeger „Chris semeuje" herinnert, een oude dame uit Holterhoek in de Achterhoekse gemeente Eibergen die na haar 108ste verjaardag nog eens twee jaar voor de boeg zou hebben. De lezeres heeft gelijk: Chrissemeuje overleed op 7 oktober 1959, vijf dagen na haar honderdtiende ver jaardagsfeest. Chrissemeuje heette zij voor de buurt en familie. Haar werkelijke naam was mevrouw Christina (Chrisse) Karnebeek-Baks, maar er waren niet veel mensen meer die haar volledige naam kenden. Zij was voor iedereen de tante, de ..meuje" die tweemaal getrouwd was geweest, maar zelf geen kinde ren had en daarom op hoge leeftijd inwoonde bij een achterneef, wiens grootvader een broer van Chrisse- meujes moeder geweest was. Al toen ze haar 103e verjaardag vier de, was ze sinds kort de oudste van Nederland; een paar weken eerder was de 104-jarige Nijmeegse me vrouw E. Schutz overleden die zich tot dan de „kampioen" mocht noe men. Chrissemeuje hechtte er niet aan de oudste te zijn. „Ik kan d'r toch niks aan doen", zei ze altijd. Niettemin merkte ze op haar ver jaardagen wel, dat anderen dat wèl belangrijk vonden. Natuurlijk kwam de burgemeester dan op be zoek, de commissaris van de konin gin liet meer dan eens van zich horen, een paar maal kreeg ze een telegram van de koningin (en een taart erbij toen ze 110 werd), me neer pastoor kwam de mis bij haar thuis opdragen, persmensen en an dere nieuwsgierigen verdrongen zich op zo'n dag voor de ramen, er kwamen vele tientallen brieven en gelukstelegrammen, koren (waar onder de Maastreechter Staar) en plaatselijke muziekverenigingen brachten haar serenades. Behalve de oudste van het land was Chrissemeuje ook de oudste klant van de Rijksverzekerings bank in Amsterdam. In 1919 kreeg ze op grond van artikel 370 van de toen bestaande invaliditeitsweg een kosteloze rente; op haar 104e verjaardag, in 1953 dus, ontving ze na 34 Jaar als enige nog steeds die uitkering en enkele ambtenaren van de bank stuurden haar bij die gelegenheid een fles eau de cologne met een gedicht. „Dahk voor het werk, dat U ons ambtenaren hebt gegeven!", stond daar onder meer in, en het laatste couplet ging zo: „Wij wensen U geluk en hopen nog vele malen - Uw kosteloze rente te mogen uitbetalen - het naddel voor het Rijk ten spijt! - Nog vele jaren in een goede gezondheid!" Honderdtien mag voor ons land dan een hoge ouderdom zijn, die leeftijd staat nog ver in de schaduw van die bejaarde mensen in de Sowjet-Unie en soms ook in andere streken bereiken. Kort geleden konden we nog melding maken van de Amerikaanse, in de Afrikaanse staat Liberia geboren, ex-neger slaaf Charlie Smith die 135 jaar werd, en in de Sowjetrussische staat Azerbeldsjan vierde in 1965 de boer Sjirali-Babi Moeslimow zijn 160ste verjaardag. In een streek in Georgië concerteerde Lang televisiekijken geeft dezelfde bijverschijnselen als teveel alco holgebruik. Dat is gebleken uit een ondereoek, dat uitgevoerd is door een aantal Amerikaanse artsen. Automobilisten blijken na lang te levisiekijken niet capabel om ach ter het stuur te gaan. Vermoeidheid van de ogen is daar dan de oorzaak van. Oogartsen hebben naar aan leiding van het onderzoek gezegd dat een weggebruiker na lang tele visie kijken ongeveer twee uur moet wachten voordat hij weer gaat rijden. Dat de verschijnselen van televisiekijken en het gebruik van alcohol iets gemeen hebben ondersteunt de stelling dat televi siecritici een moordend vak .heb ben gekozen. Wie het langer dan drie jaar uithoudt is óf een genie*óf verloren. althans in de Jaren zestig nog regelmatig een koor van 22 mannen van boven de honderd Jaar, en in diezelfde tijd meldde het persbu reau Tass dat de Sowjet-Unie wel 21.000 mensen van honderd en ou der telde. Ook in ons land groeit het aantal honderdjarigen en oude ren sterk: in 1972 waren er 160 mannen en vrouwen van een eeuw en ouder, nu zijn dat er al 286. Deze reusachtige roofvogel is een kondor. Bepaald te groot als huisvo gel, want zijn vleugels hebben een spanwijdte van niet minder dan drie meter. Een gevaarlijk dier, dat soms zelfs niet schroomt zijn eigen oppas ser aan te vallen. Des te onverklaar baarder is het, dat zo'n anderhalf jaar geleden het mannetje of de man, zullen we maar zeggen van het Wassenaars kondorpaar gesloten kon worden. Omdat het zo'n kostba re vogel is heeft het dierenpark ge daan wat het kon om het dier terug te vinden. Er is zelfs een beloning van 3000 uitgeloofd voor degene die het park op het spoor van dief of vogel kon zetten, maar ook dat heeft niets uitgehaald. Het kondorvrouw- tje slijt sindsdien haar dagen als onbestorven weduwe, maar lang hoeft ze niet meer alleen te zitten. Ze krijgt een vijftienjarige echt vriend te leen uit de dierentuin van Wuppertal. Twee jaar mag ze probe ren samen met hem voor nakomelin gen te zorgen en blijkt het paar daar langer voor nodig te hebben, dan mag zij nog eens voor twee jaar met hem uit logeren in Wuppertal. Kon- dors zijn pas op hun twaalfde jaar geslachtsrijp en houden er lange verlovingstijden op na. In Wasse naar hopen ze nu maar, dat deze kondordame en -heer er wat die ver lovingstijd betreft wat moderner op vattingen op nahouden en dat het een beetje gauw tussen hen klikt. Om te bewijzen „dat de Britse ex portgeest nog springlevend is", reikt een Engels tijdschrift voor export en handel elk haar prijzen uit voor „ongelooflijke staaltjes van export". Ditmaal viel de hoog ste onderscheiding toe aan een tienmansfabriekje in de stad Hall fax, die „origineel oosterse" ge- bedsmatjes maakt en die naar Mekka verkoopt, de heilige stad voor elke moslem. De baas van het bedrijfje is met de produktle be gonnen, toen hij hoorde dat er in- Mekka een tekort aan matjes kwam, doordat de leveranciers in Beiroet hun zaken wegens de Liba nese burgeroorlog moesten staken Uit een bibliotheekboek over het mohammedanisme haalde hij het gebruikelijke dessin. De eerste monstermatjes vielen in Mekka blijkbaar in de smaak, want er wer den er meteen heel wat besteld. Het fabriekje heeft er intussen al bijna 75.000 verkocht, die kennelijk niet voor de origineel oosterse exempla ren onderdoen. Eervolle vermeldingen gingen naar een firma die Chinees eten in blik maakt en die aan klanten in Hong kong verkoopt, naar eentje die yo- gamatjes naar India uitvoert en naar een bedrijf dat Zwitserse smulpapen originele Zwitserse cake maar dan wel „made in England" weet aan te smeren. t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5