Nederland heeft Molukkers
nooit eigen republiek beloofd'
Verlies Shell Chemie
Premier Evertsz:
gevoelig verlies
Automobilist rijdt
in op voetgangers:
2 kinderen gedood
in Molukse
in Culemborg
Informatie.
fgevaardigde ronde tafelconferentie beticht ir Manusama van geschiedvervalsing:
Raffinaderij dicht bij rode streep
Positieve reactie
van Smildenaren op
voorstellen enquête'
prezen
Hop»*1
Actie Geuldal
heeft al 1,3 miljoen
gulden opgebracht
JANI
DAG 20 JUNI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
een onzer verslaggevers
HAAO „Nederland heeft nooit onafhankelijkheid aan de
ibonezen beloofd en Ir Manusama verstrengelt waarheid met
;ri#gens. Dat leidt bij onze jongens tot een explosie". Dit zei de
ter L. Polhaupessy zaterdagmiddag op een conferentie van
t^idmolukkers In Den Haag.
(haupessy was afgevaardigde na*
tns Ambon op de ronde tafelconfe-
in 1949, warbij Nederland de
over Nederlands-Indië
ht grdroeg aan Indonesië. Hij be-
ïuldigde ir Manusama, president Tplporam
n de RMS, ervan zich aan ge-
ie liedvervalsing te hebben bezon-
heid om via overleg met de Indonesi
sche regering een zelfstandige repu
bliek der Zuidmolukken te bewerk
stelligen.
jd door de indruk bij de Zuidmo-
ordfkers te wekken dat Nederland in
Sent verleden zelfstandigheid aan de
publiek der Zuidmolukken heeft
n ojoofd. Op de vraag of hij ir Manu-
ïeltjna erkent als president van de
IS, zei hij cynisch: „Natuurlijk
in ik iemand als hij zich als zoda-
uitgeeft. Lou de Palingboer gaf
ook voor God uit, dus erkende
>u de Palingboer als God".
(haupessy zei te spreken namens
't a groep van ongeveer 500 Ambone-
i uit geheel Nederland. Teruggrij-
pd in de historie van de tot stand-
ming van de Republiek der Vere
rde Staten van Indonesië, betoog-
Vof hij dat ir Manusama destijds
eft gekozen voor de Indonesische
(ïheidsstaat en voor de mogelij k-
„Wat men nu niet meer weet is dat ir
Manusama bewust koos voor Indo
nesië. Op een uitnodiging van de
Nederlandse regering om deel te ne
men aan de ronde tafelconferentie
waar kon worden opgekomen voor
het zelfbeschikkingsrecht van de
Molukkers, antwoordde Manusama
telegrafisch: „Wij hoeven niet te ko
men want Mohammed Hatta (minis
ter van buitenlandse zaken van In
donesië) vertegenwoordigt ons", al
dus Polhaupessy.
Hij betoogde verder dat hij in die
tijd de Nederlandse regering onder
ogen heeft gebracht dat het Molukse
volk zelf liever met Suriname en de
Antillen in het koninkrijk nieuwe
stijl zou zijn opgenomen, waarna het
te gelegener tijd de onafhankelijk
heid zou hebben kunnen verwerven.
„Manusama koos echter voor Indo
nesië, dus moet hij nu niet voortdu
rend overal zondebokken zoeken",
aldus Polhaupessy die zei dat hij de
tijd nu rijp acht om de Ambonezen
en de Nederlanders te confronteren
met de historische waarheid.
„Niets beloofd"
„De historische vervalsing van Ma
nusama en onze andere leiders zit
hierin dat hij heeft beweerd dat Ne
derland dertig jaar lang heeft be
weerd dat Nederland ons iets heeft
beloofd, terwijl niets is beloofd", al
dus deze voormalige vertegenwoor
diger van Ambon op de ronde tafel
conferentie. „Het is thans de taak
van de Nederlandse regering om ir
Manusama de vraag te stellen: Wan
neer hebben wij dat aan u beloofd:
Polhaupessy trachtte op de confe
rentie van zaterdag aan te tonen uit
de stukken van de RTC-overeen-
komst dat de deelstaten van de Ver
enigde Staten van Indonesië welis
waar voor de overeenkomst van
Renville konden onderhandelen
over zelfbeschikkingsrecht, maar
dat daarna slechts een zekere mate
van zogeheten intern zelfbeschik
kingsrecht, binnen de Indonesische
eenheidsstaat mogelijk was. Pol
haupessy beschuldigde achtereen
volgens Indonesië ervan vanaf Java
dezelfde vorm van kolonialisme te
bedrijven als Nederland als kolonia
le staat had gedaan, Nederland er
van destijds te lichtvaardig te zijn
omgesprongen met het zelfbeschik
kingsrecht van de Ambonezen en de
Molukse leiders, onder wie ook ir.
Manusama ervan „de door de eeu
wen heen hooggehouden nationali
teit van de Ambonees in vijf Jaar
tijd van 1945 tot 1950 te hebben
veranderd in respectievelijk eerst
die van Molukker, daarna Oostindo
nesiër, dan Indonesiër, tenslotte
Zuidmolukker en nu RMS-er".
Polhaupessy verweet vervolgens mi
nister Van Doorn buiten hem om
met president Soeharto van Indone
sië te hebben gesproken, wat uit
mondde in een regeling waarbij
slechts Ambonezen boven de 55 Jaar
naar Ambon mogen terugkeren. Hij
zei tijdens een bezoek aan Indonesië
uit gesprekken met regeringsfunc
tionarissen daar te hebben gecon
cludeerd dat er ook wel andere
mogelijkheden zijn.
Desgevraagd merkte hij op dat er
geen verzetsbeweging is op de Mo-
lukken maar dat Javanen de Moluk-
ken gaan bevolken. „Ik heb Soehar
to niet gevraagd die Javanen weg te
halen, maar alleen een beetje voor
ons op te schuiven", aldus Polhau
pessy. „Wij zouden onze Jongeren
L. Polhaupessy: Weinig vertrouwen in Molukse leiders.
moeten inzetten voor de opbouw
van ons land", verwoordde hij, hier
mede een oplossing zoekend voor de
oplossing van de Zuldmolukse pro
blematiek. „Alles wat op Ambon
moet worden gedaan moet echter
door onszelf worden opgeknapt,
want ik heb weinig vertrouwen in de
Nederlandse regering".
Hij meent dat in gesprekken met de
Indonesische regering veel meer te
bereiken is dan in die met de Neder
landse regering. Niettemin zou de
Nederlandse regering voldoende
geld en garantie moeten verstrek
ken aan Molukkers die vanuit Ne
derland terug willen naar hun vader
land indien daarover met Indone
sië een akkoord zou zijn bereikt
om daar een bestaan te kunnen op
bouwen.
ADVERTENTIE
!r EN HAAG Shell Ne
erland Chemie werkt
et verlies en bij Shell
m ïderland Raffinaderij is
dait situatie niet rooskleu-
X al wordt voor dit jaar
^n kleine winst ver
dicht. Dit heeft de direc-
aan de ondernemings-
ad meegedeeld tijdens
e gebruikelijke informa- Klein deel
e over de gang van
anft eerste kwartaal 1977 van
,nriell Nederland Chemie is nog
wtft een redelijk resultaat afge-
»ten, maar de resultaten van
resterende negen maanden
D Jrden enigszins bezorgd tege-
gepet gezien. Dit ligt niet zozeer
t de geproduceerde en ver-
chte hoeveelheden, maar
p.n de lage verkoopprijzen.
betjt name de prijzen op de polypro-
leenmarkt zijn zeer laag. De on-
meming is sinds 1975 meer gaan
a%open, maar gezien de prijzensi-
,initie verwacht de directie dat 1977
een verlies zal worden afgeslo-
'W1j. De verkochte hoeveelheden stij-
'eei trouwens nauwelijks meer. Dit is
1 gevolg van de omstandigheid,
de in 1976 begonnen verbetering
I opzichte van 1975 in de economie
lpi Europa niet dooreet.
tmber
j probleem, waarmede Shell Che-
Nederland kampt, geldt volgens
"irectie voor de gehele chemische
Ook uit Duitsland worden
berichten ontvangen. Op
markten voor chemische
lukten treedt een verzadiging
op, op andere markten keert men
weer terug naar het gebruik van na-
tuurprodukten (katoen in plaats van
kunstvezels).
Rubberplantages, mits goed be
stuurd, kunnen relatief goedkoop
natuurrubber produceren. De sinds
1975 sterk gestegen olieprijzen heb
ben de produktiekosten van iso-
preenrubber erg verhoogd waardoor
de winstgevendheid van dit produkt
achterblijft.
ging van de Arabische olieprijzen
per 1 juli met vijf procent.
Twee net In gebruik genomen fabrie
ken van Shell Nederland werken
maar op een klein deel van de capa
citeit Daardoor zijn de inkomsten
laag, terwijl de vaste kosten moeten
worden doorbetaald. Dat betekent,
dat deze fabrieken in 1977 een groot
verlies zullen lijden. Het verlies, dat
Shell Nederland Chemie dit Jaar zal
lijden, komt voorts enerzijds door
dat de grondstofkosten en de loon
kostenstijging niet in de verkoop
prijs van de eindprodukten zijn door
te berekenen en anderzijds doordat
een aantal fabrieken sterk onderbe
last is.
In 1976 boekte de onderneming een
„bescheiden" winst, nadat in 1975
een verlies was geleden.
Olieprijzen
Bij Shell-Nederland Raffinaderij
wordt dit Jaar wel een winst ver
wacht, maar die zal klein blijven.
Het bedrijf zal dicht bij de rode
streep blijven en er hoeft maar wei
nig te gebeuren, of er zal verlies
worden geleden.
Ooreaak van de niet rooskleurige
gang van zaken is de „nogal ongun
stige" prijzenontwikkeling op de
markt voor olieprodukten. De som
bere verwachtingen omtrent het re
sultaat over dit jaar zijn mede geba
seerd op de aangekondigde verho-
ASSEN (ANP) Het anonieme
voorlopige Comité bevolking Bo-
vensmllde heeft een enquête onder
de nlet-Molukse bevolking van hft
dorp gehouden. Van de 700 uitgege
ven formulieren kwamen er onge
veer 500 terug. Ongeveer 95 procent
van de ondervraagden zou positief
gereageerd hebben op de voorstel
len die in de enquête waren gedaan,
maar zouden daarop ook talrijke
aanvullingen hebben geuit. Die
voorstellen waren:
de Molukkers moeten op den
duur tussen de Nederlanders in het
dorp worden gehuisvest;
goed poltle-optreden met wapen-
zoekingen is nodig;
hulp van plaatselijke en landelij
ke overheid is nodig om de contac
ten tussen Molukse en niet-Molukse
bevolking te herstellen.
De aanvullingen varieerden volgens
het anonieme comité van „er moet
een NIPO-enquête komen" tot de
wens naar een burgemeester met
ruggegraat. Het voorlopige comité
heeft dinsdag 14 juni een voorlopig
rapport uitgebracht aan leden van
de Tweede Kamer. De resultaten
van deze enquête zal men aanbieden
aan de speciale Kamercommissie
voor Zuidmolukse aangelegen
heden.
Informatie, nuchter en objectief over aardgas en zijn
toepassingen. In 12 brochures.
Voor u, als u vragen of problemen hebt.
Uw Gas- of Energiebedrijf
(ook voor advies en documentatie)
Vervolg van pagina 1
De andere drie zetels van Aruba
gaan naar de PPA (de Arubaanse
patriottistische partij), die met
Evertsz' NVP, de Frente Obrero en
de vertegenwoordigers van de bo
venwindse eilanden de huidige rege
ringscoalitie vormt.
Boycot
Op de bovenwindse eilanden deden
zich geen wijzigingen voor. Opval
lend is wel, dat met name op Saba en
Sint Eustachius zoveel kiezers het
lieten afweten. Op Saba kwam maar
achttien procent op (er werden niet
meer dan 118 stemmen uitgebracht)
en op Sint Eustachius 52 procent
(goed voor 315 stemmen).
Zowel op Sint Eustachius als op
Saba (met respectievelijk 1.363 en
991 inwonders) was een actie ge
voerd om de verkiezingen te boycot
ten als bewijs van vereet tegen Sint
Maarten, dat met zijn ruim 10.000
inwoners en zijn grotere welvaart
sterk domineert in het gezelschap
van de twee andere bovenwindse ei
landen.
Commentaren
Boy Rozendal heeft onmiddellijk na
het bekend worden van de uitslag
laten weten dat hij erop rekent de
nieuwe premier te worden. Betico
Croes zag in de uitslag een duldelijke-
bevestiglng van de al eerder in maart
door het Arubaanse volk gedane uit
spraak over de onafhankelijkheid.
Croes zei regeringsverantwoordelijk
heid te willen dragen, om dan met
Nederland een dialoog te kunnen
beginnen tot vaststelling van een
datum voor de onafhankelijkheid
van althans het eiland Aruba.
Minister De Gaay Fortman (Antilli
aanse zaken) is verrast over de winst
die de Curacaose Democratische
Partij van Rozendal heeft behaald.
.Blijkbaar is meneer Rozendal erin
geslaagd om de mensen die zich en
kele Jaren geleden van de Democra
tische Partij hebben afgescheiden,
weer tot de partij te doen terugke
ren', zei de minister in een commen
taar op de verkiezingsuitslag.
VAALS (ANP) Twee kinderen uit
het Zuidlimburgse Vaals zijn het
afgelopen weekend om het leven ge
komen door een ernstig verkeerson
geval. Een onverzekerde auto, be
stuurd door iemand zonder rijbe
wijs, reed zaterdag in Vaals op een
groep voetgangers in. Het achtjarig
meisje I. Schêfer was op slag dood.
Het driejarige meisje A. Horbach
overleed zondag in een ziekenhuis
aan de opgelopen verwondingen.
De automobilist haalde bij een flau
we bocht een bromfietser in en ver
loor daarbij de macht over het
stuur. Bij vergeefse pogingen zijn
auto weer in het rechte spoor te
krijgen botste hij tegen een gepar
keerde auto. Door deze botsing
vloog de auto schuin over de weg en
reed daar in op een groep voetgan
gers, die op weg was naar een feest-
markt. De twee kinderen werden
daarbij geschept en tegen de muur
van een woning gedrukt.
Bij een frontale botsing tussen twee
personenauto's in Diemen raakte de
28-jarige S. R. Mangalle uit Amster
dam gistermorgen zo ernstig ge
wond, dat hij later in een ziekenhuis
overleed. De oorzaak van het onge
val is niet bekend.
In zijn woonplaats Schagen is zater
dagmiddag de 52-jarige. P. J. van der
Fluit om het leven gekomen bij een
verkeersongeval. Met zijn auto raak
te hij door onbekende ooreaak in de
berm. Daarna schoot hij de weg over
en botste hij tegen een boom
De negenjarige Maria Slagter uit
Lutjebroek is zaterdagmorgen voor
haar ouderlijk huis verongelukt
toen zij van een uitrit de straat op
fietste en onder een auto kwam.
De 48-jarige Joh. Rlkmanspoel is gis
teravond in zijn woonplaats Ootmar-
sum om het leven gekomen toen hij
lt€in een onzer verslaggevers
ULEMBORG Enkele tientallen jonge Zuidmolukkers heb-
i in de nacht van vrijdag op zaterdag in hun woonplaats
lemborg urenlang slag geleverd met de plaatselijke politie, die
versterking uit Utrecht en Nijmegen moest vragen. Een jonge
$idmolukker, die met een stuk hout een politieman te lijf wilde
werd gearresteerd. Hij is in verzekerde bewaring gesteld.
1 ongeregeldheden begonnen om
fceveer half drie 's nachts, na af-
jp van een feestje van de sociale
(ADVERTENTIE)
mm
'«irt
academie, waarop ook Zuidmoluk
kers aanwezig waren geweest. De
Zuidmolukse feestgangers gooiden
in een winkelstraat in het centrum
links en rechts stenen door etalage
ruiten en ruiten van woningen. Bij
de komst van een handvol plaatselij
ke politiemannen, die door gedu
peerden waren gealarmeerd, trokken
de Zuidmolukkers zich terug in de
Zuidmolukse woonwijk Ter Weide,
die zij begonnen te barricaderen. De
politie, die daar versterking kreeg,
loste waarschuwingsschoten, waar
bij niemand gewond raakte. Tegen
half negen zaterdagmorgen keerde
de rust in de Culemborgse wijk weer
terug. Volgens de politie is voor hon
derdduizend gulden schade aange
richt.
Op de foto: Gewapende politieman
nen houden een gemaskerde Zuid
molukker in het oog.
met zijn fiets een voorrangsweg wil
de oversteken en gegrepen wera
door een personenauto.
In de gemeente Withem is gister
middag de 81-jarige H. Hooghoudt
uit Utrecht bij een verkeersongeluk
om het leven gekomen. De man reed
mee in een auto waarvan de be
stuurster geen voorrang verleende
aan een andere auto.
De 24-jarige R. Kerlen uit Nieuwer-
kerk aan den IJssel is gistermiddag
in Bodegraven met zijn motor veron
gelukt. De Jongeman moes: plotse
ling afremmen voor een voor hem
rijdende personenauto die afremde,
raakte in een slip en kwam daardoor
op de linkerweghelft terecht waar hij
werd overreden door een tegenligger.
lADVERTENTIEI
VALKENBURG (ANP) De in
maart begonnen actie van de Stich
ting Limburgs Landschap en van de
Vereniging tot behoud van natuur
monumenten in Nederland, met als
inzet twee miljoen bijeen te brengen
voor het veilig stellen van drie bij
zondere projecten in het Geuldal
heeft een goed verloop. De actie
Geuldal heeft tot nu toe ruim 1 3
miljoen gulden opgebracht, zo heb
ben beide organisaties zaterdag la
ten weten. Tevens hebben zij 10.000
nieuwe leden geboekt.
In het kader van de actie hebben z.J
aan alle gemeentebesturen vai
Zuid-Limburg schriftelijk gevraagd
om de sterk vervuilde rivier de Geul
met zijtakken te zuiveren en er op
toe te zien dat die rivieren schoon
blijven. In het Natuurhistorisch Mu
seum van Maastricht is een speciale
tentoonstelling ingericht, gewijd
aan het stroomgebied van de Geul
vanaf de oorsprong in België tot aan
de uitmonding in de Maas. Deze
expositie blijft tot 15 september
geopend.
„Wat zullen we hem het eerst vertel
len? Dat ik de autoradio kapot heb
gemaakt, of dat u een deuk in het
spatbord hebt gereden?"
