erzet beginnende leraren tegen salarisverlaging Bas de Gaay Fortman spreekt op Kirchentag n Het randschrift van de gulden Dure Ruysdael kibboets tours ■IVIItUN Rector moet openlijk woorden terugnemen sommige gevallen zeshonderd gulden per maand de leukste manier om israël te leren kennen BON Forse boete voor middeleeuwse strafmaatregel Leiden regelt beheer kabelnet J. W. Jongendijk na ongeluk overleden Nasleep verkiezingen %ERDAG 11 JUNI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet i onze onderwijsredactie )EN HAAG De onderwijsbonden verzetten zich fel tegen de |angekondigde verlaging van de salarissen van beginnende »raren met een eerstegraads bevoegdheid. Voor sommige groe ien van leraren betekent deze maatregel een achteruitgang van heer dan zeshonderdvijftig gulden per maand. De reeds zittende feraren worden niet door de verlaging getroffen. foensdag wordt dit geschil behan- |eld in de bijzondere commis sie van »et georganiseerd overleg tussen mi jster Van Kemenade en de ambte- jrenbonden. De bonden weigeren e voorstellen te accepoteren en wil- i de zaak terug verwijzen naar de intrale commissie van overleg met e minister van binnenlandse zaken. [ernpunt van het conflict is, dat de srlaging van salarissen voor leraren >el groter is dan voor andere amb tenaren. De algemene bezuiniging i de salarissen van jonge acade- isch gevormde ambtenaren is van- l maart ingevoerd in alle (semi) rerheidsfuncties. De beginnende •.ademicus ging er daarbij twee pe- ^adieken op achteruit. Het argu ment hiervoor was dat de salarissen _i jonge academici in het bedrij- leven ook gedaald zijn doordat het jibod groter werd. de centrale commissie voor overl- is afgesproken dat deze algemene 'aatregel voor het overheidsperso- ;el „vertaald"' zou worden voor do- inten in het voortgezet en hoger Onderwijs. Vooral in het voortgezet Ntonderwijs komt de klap har daan. Volgens de voorstellen van de minis- n, ter van onderwijs zou een 26-jarige beginnende leraar die een doctors graad bezit 2927,- bruto per maand gaan verdienen; dat is 643,- bene den het huidige aanvangssalaris. I Nog een voorbeeld: een 29-jarige ge promoveerde leraar krijgt in de toe komst 3314,-, dat is 655,- minder dan nu. Deze verschillen lopen door totdat de betrokkene 43 is. Dan zit ^.deze leraar op zijn top, en dat maxi- flmum 5565,- bruto per maand) '"blijft gelijk. ■Op zichzelf vinden de bonden een Jrerlaging van de salarissen niet on redelijk. Hun bezwaar richt zich Vooral tegen het voorstel om de lera ren meer te korten dan het overige (semi)overheidspersoneel. Geldt in het algemeen een korting van twee ,a, periodieken, de academisch ge- e vormde leraar (drs., dr., of M.O.B.) zou er drieëneenhalve periodiek op achteruit gaan. Dit komt doordat de minister sinds lang geldend extraatje van de eerstegraads leraar (ter grootte van anderhalve perio diek) meteen ongedaan wil maken. De bonden vinden het onjuist dat de ene groep ambtenaren zwaarder ge troffen wordt dan de andere. Komt de verlaging voor een beginnend ambtenaar buiten het onderwijs neer op ongeveer 360,- per maand, voor een eerstegraads leraar vari eert de korting van 414,- tot 655,- per maand, afhankelijk van leeftijd en vooropleiding (M.O., drs. of dr.). Verantwoordelijkheid B. van Dalen van de Algemene Bond van Onderwijzend Personeel zegt daarover: „Dan moet je wel kijken naar het werk dat een beginnend leraar doet. In tegenstelling tot een ambtenaar op een ministerie heeft hij geen in werkperiode, maar wordt hij direct belast met de volle verant woordelijkheid. Een ander bezwaar is dat met de aanvangssalarissen de hele salarisopbouw tussen je 26ste en 43ste jaar verslechtert". Zowel Van Dalen als J. Huisman, voorzitter van de protestants-chris telijke onderwijsbond, vinden dat enige nivellering van salarissen in het onderwijs gewenst is. Maar, zeg gen ze, dat moet dan in het kader van een totaalbeleid. Huisman voegt daar aan toe, dat in deze tijd van bezuinigingen het aandeel van onderwijs in de totale rijksbegroting gehandhaafd moet blijven. Nu is er geen garantie dat deze miljoenen- operatie ten goede komt aan andere sectoren van het onderwijs, bijvoor beeld aan de werkgelegenheid voor docenten. Een ander gevaar is dat deze verlaging gaat doorwerken in andere salarisgroepen. Het verschil tussen een leraar met een eerste- graads bevoegdheid en iemand met een tweedegraads bevoegdheid wordt nu zo klein (soms minder dan honderd gulden), dat bij een volgen de bezuiniging ook andere groepen docenten aan de beurt kunnen komen. Een bezwaar van W. Wieringa. voor zitter van de christelijke bond van overheidspersoneel, is dat de nu ge nomen maatregel niet zal gelden voor medici in overheidsdienst. „De NCBO is zwaar gekant tegen dit beleid", zegt hij. F. J. Roefs, voorzitter van het Ne derlands Genootschap van Leraren, zegt. „Als er voor het overheidsper soneel een salarisverlaging is, moet je de leraren daar niet van uitslui ten. Maar Je hoeft hen niet meer te laten inleveren dan de rest. Men vergeet dat de beginnende leraar meer verantwoordelijkheid draagt en harder werkt dan veel beginnen de ambtenaren." Drs Roefs maakt ook bezwaar tegen de opzet van het overleg in Nederland. In feite wor den de salarissen gedicteerd door de overheid, de bonden worden wel ge hoord, maar ze hebben geen midde len om zich te verzetten. Alleen het parlement is nog in staat het beleid van de minister terug te draaien. r-— A door Aldert Schipper BERLIJN De Kirchentag in Berlijn eindigt morgen met een openluchtdienst, waar meer dan honderdduizend mensen wor den verwacht. Gisteren was een een gesprek over een nieuwe economische wereldorde, waaraan onder meer Bas de Gaay Fortman deelnam Indrukweekend was de stilte, die vij ftienduizend mensen enkele ogen blikken in acht namen ter nagedach tenis aan Elisabeth Kasemann, de dochter van een van de medewerkers van de kirchentag. Zij werd enkele dagen geleden in Argentinië geëxe cuteerd. nadat zij eerst lange tijd gevangen had gezeten. De stilte viel ln de jaarbeurshal, waar de vroegere Chileense bisschop Helmut Frenz vertelde over zijn hui dige werk als leider van het werk van Amnesty International in West- Duitsland. West-Dultsland heeft zich bereid verklaard vierhonderd Chileense politieke gevangenen op te nemen, maar er zijn er tot dusver niet meer dan honderd toegelaten, omdat van de overigen de dossiers nog niet gereed zijn. „Dat betekent voor de gevangenen elke dag een dag langer lijden, omdat hier in Bonn de papieren van de ene schrijftafel naar de anderen worden geschoven", zei Frenz. Werkloosheid In de hal waar het ging over de LUXEMBURG i iLb.l. (B-7078) comf. Juli vol. Inl. A. Slabbers. Breeweg 6, SPANJE Iberbus b.v. Vijzelgracht 17. Amsterdam Telefoon 020-241010 of 239349 b.g.g. 225095 ©STA BRAVA/BARCELONA enkel ƒ130 retour ƒ234. TAR- IAGONA 140 254. VALENCIA 155//274. ALICANTE ,170 294. 4x per week met of zonder overnachting. Appartementenservice Üallorca *,uur voor permanente bewoning, comforta- bele bungalow vanaf half aug. tot eind juni met hUe tuin op een in aanbouw zijnd villapark, waaronder ver- thillende faciliteiten voor serieuze gegadigden. Brieven nr 7041 ur vd blad. Huurprijs ƒ220 pw Bijzonder geschikt voor men- __tn die hun eigen huis door kunnen verhuren. (B 8119). WEST-DUITSLAND feenstra voor h'jn-. Moezel en Neckar-reizen 6-, 10- en 13-daagse reizen. Vanaf ƒ300 p.p. prosp. op *nvr Rederij Feenstra Arnhem. Rijnkade 40. Tel 085-452805. kantoor Rotterdam Kasteelweg 3. Tel. 010-128222. (T-7239) leuenheerse ,n hel Esseeebergte. p|m 20 km ooste lijk van Paderborn. Privé pension. Bos. it-mb vis- en kanovijver in directe omgeving; w en k. sti pter; vol-pension DM 20.—; overn. en ontb. of half-pension ook J'K«-lijk. Vrij van 3 Lm 28 juli a.s. A Mikus. 3490 Neüenheerse, turmnenstrasse 11 Inl.; 030-761558 (na 14.00 uur). (T-8040) I In ons programma o.a. goedkope vluchten. I Israél Zwerftochten, Archeologische reizen. Smai-desert tours. Kampeerreizen. Duikreizen. Jerusalem/Nathanya/Sinai- arrangementen en uiteraard vele Kibboets- reizen (4, 5. 6 weken en 3 maanden). Bel of schrijf voor hel volledige programma' Kibboets Tours. Westersingel 52, I Rotterdam. Tel. 010 - 36 05 77 T Kies uw eigen REISGENOTEN, die vindt u bij de „van Blooys" Inter kerkelijke reizen. Reeds 20 jaar ver zorgen wij voor vele duizenden hun jaarlijkse vakantiereis, per bus, boot, trein of vliegtuig. Keuze uit 150 reizen. Ook voor u is er nog een reis vrij. Vraag vrijblijvend onze reisgids bij van Blooys States Express. Interkerkelijke vakantiereizen. Slaak 30, Rotterdam. Tel. 010-115339. (T-8098). voor het opgeven van uw vakan tieadvertentie in twee grote och tendbladen Uw vakantieadvertentie verschijnt in Trouw en Volkskrant elke zaterdag. Samen 365.000 betalende abonnees. Aantal lezers: ca. één miljoen. (NOP'75) Deze rubriek zal in 1977 nog op de volgende data verschijnen: Juni 11 18 25 juli 2 9 16 23 30 augustus 6 13 20 27 september 3 10 17 24 oktober 1 8 15 22 29 november 5 12 19 26 december 3 10 17 24 31 huidige werkloosheid in Duitsland zei de vice-voorzitter van het bonds- bureau voor de werkgelegenheid Helmut Minta gisteren wanhopig: „Waar geen arbeidsplaatsen zijn, kan ik ook niet bemiddeling aanbie den." Hij zette uiteen dat in de Bondsrepubliek in de laatste drie jaar twee en half miljoen arbeids plaatsen verloren gegaan zijn. Er zijn op het ogenblik een miljoen werklozen, die als zodanig officieel ingeschreven staan, maar er zijn 700.000 buitenlandse werknemers vertrokken en honderdduizenden zijn door (vervroegde) pensionering uit de statistieken verdwenen. Mina wees beslist af dat het werkschuwen betrof, die een te hoge ondersteu ning ontvangen. Hij vroeg om aan dacht en begrip voor de onvrijwilli ge werklozen. De Kirchentag streeft ernaar zoveel mogelijk tegenover de ene mening een andere te plaatsen en daarmee het gesprek te bevorderen. Soms leidt dat tot overeenstemming of tenminste een besluit het gesprek voor te zetten. Bij de bijeenkomst die gewijd was aan de kernenergie is dat harmoniemodel niet verwerke lijkt. Hier stonden minister Hans Maihöfer van energievoorziening en een van de leiders van de beweging tegen kernenergie ir. Eberhard Jo- chem tegenover elkaar. Maihöfer ging er van uit dat de Westduitsers volledige werkgelegenheid als doel voor ogen hebben. Dit vereist econo mische groei en daarvoor is een toe nemend energieverbruik nodig. Joh- cem meende daarentegen dat er geen direct verband hoeft te be staan tussen volledige werkgelegen heid en energieverbruik. Jochem kreeg omvangrijke steun uit het in grote getale aanwezigepubliek. Niet constructief De vroegere leider van de PPR dr. Bas de Gaay Fortman liet weten dat de houding van de Amerikanen in de laatste onderhandelingen over een nieuwe economische wereldorde hem heel wat meer aansprak dan de Duitse. „Als ik eerlijk ben, moet ik zeggen dat de Bondrepubliek bij het beraad over een grondstoffenpro- gramma niet een erg constructieve rol speelt", zei De Gaay Fortman. Hij stelde in zijn betoog vast dat de ontwikkelingshulp die het Westen tot dusver gegeven heeft de afstand tussen rijk en arm niet heeft ver kleind. De huidige internationale orde is net een monopoly-spel. Wie de meeste huizen heeft, staat er het beste voor om te winnen. In deze internationale orde moet Voorbeeld advertentie: rustig gelegen, vak. en seizoenpl- Reserverin- n en inl. Koekangerveldweg 12, Koekange. Tel. 05288-270 Deze advertentie kost In de combinatie VK/TR 46,- excf. 4% BTW., bij 3x plaatsen krijgt u 5% korting en bij 6x plaatsen 10% korting. SCHRIJF HIERONDER uw tekst, omcirkel de plaatsingsdata en stuur het geheel zonder postzegel in een open enveloppe naar TROUW antwoordnummer 2889 Amsterdam. Tekst: Adres Woonplaats Handtekening ROTTERDAM In Den Briel zijn „middeleeuwse praktij ken" toegepast. Twee mannen, een inwoner van Den Briel en een ,uit Oostvoorne, hebben een op heterdaad betrapte zak kenroller in een- schandpaal vastgezet. Gisteren bleek de rechter het met deze handelwijze niet eens te zijn. Het gaat niet aan eigen rechter te spelen, aldus de ma gistraat. De beide mannen kregen elk een boete van 150 gulden, of zes dagen hechtenis. Het incident vond plaats in maart. De aan de schandpaal geklonken man diende een klacht in wegens vrijheidsbe roving, nadat hij door de poli tie was bevrijd. De officier van justitie sprak gisteren van „middeleeuwse praktijken". De rechter was het met zijn betoog eens. een verandering komen, zei De Gaay Fortman. Volgens hem is het mogelijk, de importen uit de arme landen te verhogen en tegelijkertijd de werkloosheid in de rijke landen te bestrijden. Hij noemde bereke ningen, die er op wijzen dat de Bondsrepubliek elk jaar driehon derd arbeidsplaatsen zou kunnen winnen door uit de ontwikkelings landen voor een miljoen dollar aan goederen te importeren. Ontwikke ling van de wereldhandel is dus veel belovend, maar dan moet het Wes ten zich tevreden stellen met een minder gunstige ruilvoet met de der de wereld. Dat betekent dat wij ons tevreden moeten stellen met een da ling van het reële Inkomen, ook in Nederland. Levensstijl Door dr. C. Rijnsdorp De Nederlandse guldens en rijksdaalders dragen een randschrift: „God zij met ons" In de Lutherse kerk in Amsterdam werd donderdag een veiling gehouden bij Max van Waay uit de nalatenschap van dr. Hans Wetzler. Het getoonde winterlandschap van Salomon van Ruysdael werd op 200.000 gulden ingezet en ging voor 680.000 gulden van de hand. Hij wees op de actie voor vernieu wing van de levensstijl, die de Ne derlandse raad van kerken voert. Hoewel zeventig procent van de Ne derlanders aangesloten zijn bij een van de ledenkerken van de raad van kerken, is er echter van een nieuwe levensstijl statistisch niets te mer ken. De groepen die ermee bezig zijn, hebben de massa niet kunnen bereiken. Er is daarom een andere economische orde in Nederland no dig, aldus de vroegere PPR-leider. De kerk moet zich bezig houden met de vraag naar economische macht. Hij pleitte niet voor invoering van enige vorm van staatssocialisme, omdat de kritiek op het kapitalisti sche systeem ook toegepast kan worden op het economische systeem van Oost Europa. Decentralisatie De Gaay Fortman ziet meer in het zoeken naar decentralisatie en het sturen van Investeringen aan de hand van hun maatschappelijk nut. Bovendien zijn ter bestrijding van de werkloosheid en terwille van de instandhouding van de sociale zorg, een nationale inkomenspolitiek en een vermindering van de macht van de factor kapitaal ten gunste van de factor arbeid in de ondernemingen nodig. Wat ons voor ogen staat is een economie die democratisch is, die het recht van elke burger op inkomen veilig stelt en het recht op werk en medebeslissing garandeerd. Na de uitvoerige toespraak van De Gaay Fortman werd gevolgd dooi een uiteenzetting door een Duitse ontwikkelingsdeskundigen, maai toen waren intussen veel van de belangstellenden naar buiten ge stroomd, waar het tot hun spijt ech ter nog warmer was dan binnen. Een beetje frisse lucht hadden de dui zenden echter wel nodig, want giste ravond wachtte hun ook nog de li turgische nacht, tijdens welke een agapè gevierd zou worden en welke tot in de vroege morgen zou voort duren. Van onzte correspondent LEIDEN De raadscommis sie voor Algemeen Bestuurlij ke Aangelegenheden in Leiden is deze week akkoord gegaan met een aantal regels voor het beheer van de Leidse kabelte levisie. Er wordt voor het be heer een gemeentelijke com missie Centrale Antenne In richting Leiden in het leven geroepen. De commissie zal bestaan uit een lid van b. en w., drie raadsleden, een lid van elk der besturen van de federa tie van woningbouwverenigingen en de Stichting Kabelnet Merenwijk en iemand van het overleg wijkorga- nen. Nog niet zeker is of de Consu mentenbond en de Bond van grond en huiseigenaren tot de commissie toetreden. De beheerscommissie zal streven naar een zo laag mogelijk abonnementstarief, zal geen winst oogmerk hebben en gaat uit van een vrijwillige aansluiting op het kabel net. Er zal in Leiden dus geen anten neverbod worden ingesteld. De com missie zal geen eigen personeel in dienst hebben. Het technisch werk aan het kabelnet wordt uitbesteed. Deze vrome wens geldt niet de munt stukken zelf. Het betekent niet: „La ten we alleen voor eerlijke transac ties mogen dienen". Nee, dat „ons" slaat op het Nederlandse volk. Het gebruik stamt uit de tijd, dat Neder land zich, min of meer vanzelfspre kend, een christelijke natie vond. Of wij dat in Gods ogen waren, is een vraag apart Historisch is er wel een christelijk- nationaal decorum ontstaan. De Ko- ning(ln) is wel geen absoluut alleen- heerseries) meer, maar de betiteling „bij de gratie Gods" is als formule in stand gebleven. Centraal staat hier de vraag naar de waarde van het christelijk-nationaal decorum. Het ontstond in de tijd van de officiële kerkelijkheid, nauw ver bonden met de staat. Het decoratie ve element in het gebruik van officië le christelijke taal werd duidelijker .naarmate het religieuze element af brokkelde. Onder de overheersing van het libe ralisme in de negentiende eeuw stond het christelijk karakter van onze natie nominaal nog vast. De voormalige gereformeerde staats kerk kon zich idealiter als volkskerk zien. De toenemende ontkerkelij king en ontkerstening heeft het christelijk-nationaal decorum zijn natuurlijke basis voor een deel ont nomen. Dit proces heeft zich voltrok ken binnen het kader van een alge meen decorumverlies (van excellen tie tot Joop). Maar wij bepalen ons tot het functie verlies van het officiële christelijke taalgebruik. Cultuurhistorisch be zien is het algemeen decorumverlies moeilijk tegen te houden, omdat het samenhangt met het losraken van de westerse christelijke beschaving van haar religieus wortelgestel. Ook moet worden toegegeven, dat, om profetentaal te gebruiken, een volk God kan naderen met een ze genbede aan het slot van een troon rede en met het randschrift op zijn guldens en rijksdaalders, maar dat zijn hart zich van God vèr houdt. Hier staat tegenover dat voor een belangrijk deel van ons volk (getuige bijvoorbeeld de Jongste verkiezings uitslag) de decoratieve bovenbouw nog steeds daadwerkelijk steunt op het godsdienstig fundament en dus niet als zinloos kan worden verwij derd. „God zij met ons" is geen constate ring, maar een wens. „Gott mit uns" hield de annexatie in. In hoever het christelijke nationaal kan zijn, is een hoogst belangrijke, actuele vraag, die buiten de lijst van dit artikeltje valt De aanleiding is im mer het memorandum, dat het hoofdbestuur van het Humanistisch Verbond bij de kabinetsformateur heeft gedeponeerd en waarin ver scheidene wensen worden geuit, die gelijke behandeling van alle staats burgers beogen. (Men leze pagina van onze krant van gisteren). Het komt erop neer. dat het huma nisme, uit het christendom voortge komen en waarop het Erasmiaans stempel steeds meer verbleekt, zich nu tegenover het christelijk geloof als een seculaire (wereldlijke) religie gelijkwaardig wil Van een verslaggever DEN HAAG Tijdens hun vakan tie in Finland zijn oud-hoofdredac teur van Het Vaderland. J. W. Jon gendijk (63) en diens echtgenote bi een auto-ongeval om het leven geko men. De heer Jongendijk trad éér oktober 1949 in dienst bij Het Vader land als redactiechef. Sedert 1951 maakte hij als adjunct-hoofdredac teur deel uit van de hoofdredactie Per één september 1969 werd hi. benoemd tot mede-hoofdredacteur Op één maart 1973 nam hij wegens gezondheidsredenen afscheid. Hij bleef als algemeen redacteur aan de krant verbonden. APELDOORN De tweejarige Alexandra Boom uit Epse is eergis teren in het ziekenhuis in Zwolle overleden aan de gevolgen van een verkeersongeluk in Apeldoorn. Het kind raakte ernstig gewond, toen de auto waar ze met haar vader inzat werd aangereden door een andere auto. Vier andere inzittenden van de auto's werden met verwondingen ir het ziekenhuis opgenomen. APELDOORN De tweeëntwintig jarige A. Denekamp uit Apeldoorn is eergisterennacht met zijn auto tegen een boom gebotst en aan de gevolgen van deze aanrijding overle den. De man werd gisterochtend le venloos in zijn auto aangetroffen op de Waldhuizerweg. De oorzaak van het ongeluk is niet bekend. Prof. Bavinck In het stukje ever „voordelen" en „wilden" in de krant van gisteren is helaas aan prof. Ba vinck, die na een Amerikaanse reis in 1908 bepaalde indrukken weergaf, een voorletter te veel meegegeven Inplaats van dr J. H. Bavinck had er moeten staan H. Bavinck. Van onze onderwijsredactie 's-HERTOGENBOSCH De rector van het Peellandcolle- ge in Deurne, de heer Hoogbergen, moet van de president van de Bossche rechtbank zijn beschuldiging tegen de leraar Frans van deze school, de heer Overwater, intrekken. De rector had de leraar enige tijd geleden beschuldigd van onbetrouwbaarheid. Tijdens de verkiezingsstrijd had den de PvdA en het CDA elk twee uur de tijd gekregen om politieke voorlichting op de school te ko men geven. De WD kreeg die kans niet omdat deze partij vol gens de heer Hoogbergen alleen maar met de schoolleiding wilde praten. In een verklaring zei de rector vervolgens dat hij dat een tikje elitair van de WD vond. De leraar frans geloofde de ver klaring van zijn rector, die ook voorzitter is van de algemene ver eniging van schoolleiders, niet erg en ging bij de WD te rade. De bestuurders van deze partij ont kenden ten stelligste dat de VVD niet voor de leerlingen wilde praten. Rector Hoogbergen werd op zijn beurt weer boos op de heer Over water, omdat hij het geheim van de lerarenkamer had geschonden en beschuldigde hem van onbe trouwbaarheid. Overwater nam dat niet en span de een kort geding tegen zijn rec tor aan. De president van de rechtbank probeerde gisteren nog de zaak in der minne te schikken, maar dat lukte niet. Hoogbergen weigerde zijn woorden in te trekken. Gisteren sprak de president uit dat Hoogbergen binnen drie da gen na betekening van het vonnis „tijdens de koffiepauze in de do centenkamer van het Peelland- college ten overstaan van de eiser en de aanwezige medewerkers een verklaring af moet leggen dat de vorige door hem op 16 mei voorgelezen verklaring wordt in getrokken." Hoogbergen is veroordeeld tot het betalen van de kosten van het kort geding die bijna negenhon derd gulden bedragen. Komt hij het vonnis niet na, dan staat daar op een dwangsom van honderd gulden voor iedere dag dat hij de verklaring niet aflegt. Simpkins

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 9