,Geen achterstelling humanisten'
Ook dit jaar weer botulisme verwacht
Hafgnjiafjm
een borrel
vanFloryn.
Opvangprogramma Zuidmolukse
kinderen maandag al begonnen
Je voeten maken
watmee,xeg!
ALSHETN0U
Ziekteverlof voor
rector in Woerden
BEWEZEN IS DAT
DE WAS 00K
MILIEUVRIENDELIJK
KAN.
MmD/mZt
VEILIGE GELDBELEGGING
Voetfrisdusi
Gijzeling
Prof. Kremers
commissaris
in Limburg
•n METZLER-
,God zij met ons" van munt af?
'Pak problematiek
Zuidmolukkers ook
bestuurlijk aan'
Veel werk voor
televisie en PTT
bij gijzelingen
klok het schone alternatief
Positie NOS
niet al te
best bekend
Grotere verspreiding van bacterie bij warme zomer
VRIJDAG 10 JUNI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Zeer binnen
kort is de benoeming te ver
wachten van prof. dr. J. Kre
mers als commissaris van de
Koningin in de provincie Lim
burg. Prof. Kremers (44), die
voorzitter is van de weten
schappelijke raad voor het re
geringsbeleid gold al geruime
tijd als de belangrijkste CDA-
kandidaat voor de vacature in
Limburg. De beslissing over de
benoeming wordt vandaag tij
dens de kabinetsvergadering
genomen.
Prof. Kremers volgt mr. dr. C. M. J.
A. van Rooy op, die met pensioen
gaat. Hij studeerde psychologie in
Nijmegen, waar hij in 1957 zijn doc
toraal haalde met lof. In 1960 prom
oveerde hij in eveneens in Nijmegen
en in 1961 werd hij research-mede-
werker aan de Universiteit van Cali-
fomië.
Daarna was hij tot 1963 adjunct-
directeur van het psychologisch la
boratorium in Nijmegen. In 1963
werd hij benoemd tot lector en in
1965 tot hoogleraar. In 1972 werd hij
voorzitter van de wetenschappelijke
raad voor het regeringsbeleid. Prof.
Kremers is eveneens enige tijd voor
zitter geweest van de Nederlandse
katholieke schoolraad.
ADVERTENTIES
bril: ieders oogmerk!
DEN HAAG (ANP) Het hoofdbestuur van het Humanistisch
Verbond vindt dat aan de achterstelling van humanisten en
andere buitenkerkelijken zo spoedig mogelijk een einde moet
worden gemaakt. De gelijkwaardigheid van elke staatsburger
dient te worden erkend, ongeacht de levensovertuiging.
Verwijzingen in overheidsstukken naar een bepaalde levenso
vertuiging (b.v. dat het staatshoofd „bij de gratie Gods be
veelt" in „Godes heilige bescherming" en „God zij met ons" op
enkele mUnten) acht het verbond verouderd. Daarmee wordt
de gelijkwaardigheid van alle staatsburgers miskend.
Hetzelfde bezwaar heeft het Huma
nistische Verbond tegen de eenzij-
dige bevoordeling van de confessio
nelen in het onderwijs, de geestelij
ke verzorging in zieken- en bejaar
dentehuizen en bij de zendtijdver
deling.
Het hoofdbestuur van het Huma
nistisch Verbond heeft gisteren bij
de kabinetsformateur een memo
randum gedeponeerd, waarin de
bestaande achterstelling wordt ge
signaleerd. Het is in feite een ver
langlijstje van de humanisten over
een aantal maatschappelijke
vraagstukken waarin het verbond
uitgaat van gelijke behandeling
van alle staatsburgers.
Afschriften van het memorandum
zijn gestuurd aan alle in de nieuwe
Tweede Kamer vertegenwoordigde
politieke partijen. Ook de confessi
onele partijen kregen het verlang
lijstje op grond van de overweging,
dat elke volksvertegenwoordiger
op de bres dient te staan voor
handhaving van het gelijkheidsbe
ginsel, ongeacht de levensovertui
ging van waaruit hij of zij leeft of
werkt.
Wensen
In het memorandum pleit het
hoofdbestuur van het Humanis
tisch Verbond onder meer voor:
afschaffing van het door ambts
dragers uitgesproken gebed bij
opening en sluiting van vergade
ringen van sommige openbare
lichamen, bijvoorbeeld in ge
meenteraden en bij Provinciale
Staten.
geen achterstelling van buiten
kerkelijken bij benoeming in
openbare ambten.
vermelding van „humanist" in
de ruriek „levensovertuiging op
vragenlijsten van de overheid.
legalisering van de abortus en
geen dwingelandij op grond van
een levensovertuiging t.a.v. de
vrijwillige euthanasie.
respectering door dragers van
een openbaar ambt in het
bijzonder de minister van justi
tie van andere ethische inzich
ten dan die van henzelf.
erkenning van andere relatievor
men dan het huwelijk en het
verstrekken van faciliteiten aan
de verschillende relatie-hulshou
dingen (b.v. betreffende huisves
ting, belastingen en pensioen
rechten).
versterking van de rechten van
minderjarigen.
bescherming van de persoonlij
ke levenssfeer door vermijding
van onnodige overheidsregistra
tie van joden, homofielen en an
dere minderheidsgroepen.
De twee Zuidmolukse onderhandelaars zijn gisteren weer voor besprekingen bij de trein in Onnen geweest. Hier helpen
dr. Tan en een kaper mevrouw Soumukil de spoordijk af op weg naar de ingang.
Van een onzer verslaggevers
SMILDE/ASSEN Het speciale opvangprogramma voor de Zuidmolukse kinderen van de
openbare lagere school in Boven-Smilde is, naar gisteren bleek, maandag al begonnen. Het
programma is ontworpen door vijf leerkrachten uit de Zuidmolukse wijk, die een professionele
kracht en een aantal Zuidmolukse moeders bereid vonden de kinderen te begeleiden.
Evenals bij het opvangprogramma
van de honderdvijf gegijzelde kinde
ren ligt de nadruk hier op creatieve
expressie. De kinderen doen veel aan
sport, handwerken en tekenen. Een
verschil is echter dat de Zuidmoluk
se kinderen gestimuleerd worden om
over de gijzelingen en de gevolgen
ervan te praten en te schrijven. Zij
maken bijvoorbeeld opstellen, waar
uit overigens weinig op te maken
valt. De vijftien Molukse kinderen
werden immers kort na het begin
van de bezetting vrijgelaten.
De provinciale schooladvies- en be
geleidingsdienst is niet actief bij dit
opvangprogramma betrokken.
„Maandag kregen we een telefoontje
van de Zuidmolukse leerkrachten,
waarin ze vroegen om adviezen.
Woensdagmiddag hebben we hun
benadering doorgenomen en die ad
viezen gegeven. De zaak bleek
onderwijskundig goed in elkaar te
zitten. Daarom hebben we besloten
het programma niet verder te bege
leiden", zegt directeur drs J. J. H.
Oosterwijk. Het opvangprogramma
in de Zuidmolukse wijk duurt eve
nals het andere tot 25 juni.
Drs Oosterwijk is erg tevreden over
de opvang van de gegijzelde kinde
ren in Boven-Smilde tot nu toe. Het
ADVERTENTIE
Wij kunnen u te EPE (VELUWE) percelen BOSGROND aanbie
den uit een kavelplan genaamd „EPE-WEST".
De grond is in de directe nabijheid van villa s, bungalows etc.
gesitueerd. Het terrein op zichzelf ligt lijnrecht tegenover een
terrein dat de bestemming recreatie bezit. Het geheel ligt ca. 4
minuten rijden van hartje Epe.
De begroeiing bestaat overwegend uit een zeer gevarieerde
naaldhoutopstand, visueel bijzonder aantrekkelijk. Het betreft
hier een lichtelijk geaccidenteerd gebied.
De huidige bestemming is bosgrond en
van gemeentewege wordt momenteel
geen toezegging gedaan
wat betreft bouwen e.d.
PERCEELSGROOTTE
Reeds vanaf 1500 mJ tot 3000 m'. Combinatieaankopen moge
lijk.
KOOPSOM per m'
Deze varieert van 4.50 tot 6,00 vrij op naam. dus geen
verdere kosten Ook geen BTW of makelaarskosten.
GEZIEN DE AARD DER AANBIEDING VERWACHTEN WU
EEN STROOM VAN GEGADIGDEN EN OM HET EEN EN
ANDER IN GOEDE BANEN TE LEIDEN ZIEN WIJ UW VOOR
LOPIGE KOOPINTERESSE GAARNE TEGEMOET ONDER
NUMMER 7039 TROUW A DAM.
programma blijkt bij de kinderen
zowel als de ouders aan te slaan: „De
kinderen komen wat meer los. Ze
nemen zelf de vrijheid om over de
gijzeling te praten, zowel individueel
als in groepsverband". Elke dag
wordt de gang van zaken nabespro
ken en op het ogenblik is men bezig
met het opstellen van het program
ma voor de volgende week. „We wil
len iets meer structuur in het geheel
gaan brengen. Tot nu toe was het zo
dat de kinderen zich tijdens creatief
spel op verschillende manieren kon
den uiten. Volgende week willen we
wat meer aandacht besteden aan
bijvoorbeeld taal om de kinderen zo
EINDHOVEN Minister De Gaay
Fortman (binnenlandse zaken) heeft
gisteren op een vergadering van de
vereniging van Nederlandse ge
meenten in Eindhoven gezegd, dat
er alle reden is om de Zuidmolukse
problematiek ook bestuurlijk aan te
pakken. Volgens de minister zou er
„breed overleg" moeten komen, op
gemeentelijk, provinciaal zowel als
landelijk niveau, over de plaats van
de Zuidmolukkers in bestuurlijke
zin in ons land.
weer langzaam maar zeker voor te
bereiden op hun normale lespro
gramma", aldus drs Oosterwijk.
Van een verslaggever
HILVERSUM De voortdu
rende gijzelingen vergen veel
mankracht en faciliteiten van
de Nederlandse televisie en de
PTT. Alleen al voor de bericht
geving door het NOS-journaal
zijn permanent vijftig journalis
ten, presentatoren en technici
op de vier lokaties en in het
Hilversumse centrum in touw.
Er bestaat nauwe samenwer
king tussen het NOS-journaal
en de actualiteitenrubrieken
van de omroepen, zowel pro
grammatisch als technisch.
Naast zes journaalverslaggevers
zijn steeds zes verslaggevers
van de omroepen aanwezig.
Overdag en 's avonds zijn vier
elektronische cameraketens
permanent in bedrijf. Twee bij
de trein, één bij de school en
één in Assen. T^vee camerake
tens worden in reserve gehou
den voor onverwachte ontwik
kelingen.
De journaalredactie heeft in de
afgelopen weken ongeveer ze
ven uren gijzeiingsnieuws ver
zorgd in 66 gewone en negen
extra uitzendingen. Driemaal
per dag worden via het Eurovi-
sienet beelden verzonden. Deze
reportages worden via satelliet
en straalverbindingen door der
tig omroepen in de gehele we
reld uitgezonden. De achttien
buitenlandse tv-maatschappij-
en die eigen teams in Nederland
hebben kunnen per dag gemid
deld twaalf aparte unilaterale
uitzendingen verzorgen. We
gens de tijdsverschillen komt
hierbij ook veel nachtwerk. Via
de radio zijn al meer dan hon
derdvijftig uitzendingen de
ether ingegaan.
ADVERTENTIE
Bij apotheker
en drogist
ADVERTENTIE
Klok C5 loiaalwasmiddel Klok Hagelwit fo<.laatami
ronder fosfaten. gennswasmiddcL
Van onze onderwijsredactie
WOERDEN De rector van de rijksscholengemeenschap te
Woerden heeft ziekteverlof gekregen in afwachting van de uit
komsten van het onderzoek dat wordt ingesteld naar de moei
lijkheden aan deze school. Dit heeft staatssecretaris De Jong
(onderwijs) meegedeeld.
Een Beiersdorf produkt
Zoals bekend werd de school op 25
april bezet. Een belangrijk deel van
de docenten en ouders steupde die
actie van de leerlingen. Besloten is
toen een commissie van overleg te
benoemen waarin alle geledingen
zijn vertegenwoordigd. Het onder
zoek staat onder leiding van een
ambtenaar van het ministerie van
onderwijs. Zolang de rector met ziek
teverlof is neemt de heer R.J. Noor
man uit Zwolle de leiding waar.
Vervolg van pagina 1
Wel liet hij doorschemeren dat een
gesprek tussen enerzijds mevrouw
Soumokll en dr. Tan en anderzijds
Juffrouw Tomasoa aanleiding ge
weest is voor het uitstel van het
tweede gesprek tot gistermiddag.
Aanvankelijk wilde men dat gesprek
woensdagmiddag al voeren. Voor
zij naar de trein gingen hadden me
vrouw Soumokil en dr. Tan wel een
beraad van een half uur met psychi
ater Mulder, commissaris van de ko
ningin in Drenge mejuffrouw Schil-
thuis en procureur-generaal baron
Van Der Feltz.
Zowel de regering als de kapers had
den laten weten geen bezwaar te
hebben tegen de aanwezigheid van
juffrouw Tomasowa Zij was dins
dag in Assen al betrokken bij een
gesprek, dat minister Van Agt met
mevrouw Soumokil en dr. Tan had,
en dat leidde tot de tweede ontmoe
ting met de kapers gistermiddag.
De acute toestand van de heer T. H.
van Hattem uit Soesterberg die gis
teren wegens hartklachten uit de
gekaapte trein bij Onnen werd vrij
gelaten is gisteren verbeterd. Vanuit
het Academisch Ziekenhuis in Gro
ningen werd meegedeeld, dat de
heer Van Hattem de afdeling hart-
bewaking nog niet mag verlaten en
dat hij in ieder geval voorlopig voor
behandeling en observatie in het
ziekenhuis moet blijven.
De heer J. Wlesslng, voorlichter van
het Groninger ziekenhuis, deelde
nog mee, dat hartklachten zoals bij
de heer Van Hattem. kunnen ont
staan door een combinatie van fac
toren. Hij noemde onder meer
stress, gebrek aan beweging, slecht
eten en veel roken. Er bestaat dan
ook zeker een kans, dat meer men
sen, die evenals de heer Van Hattem
voor de gijzeling geen hartpatiënt
waren nu ook met dergelijke klach
ten komen. Dat verklaart voor een
deel de opmerking van psychiater
Mulder, dat de gijzelingen uit ge
zondheidsoogpunt niet al te lang
meer mogen duren.
De gezondheidstoestand van de 29-
Jarige onderwijzer Simon van Beetz
uit Assen, die tegelijk met de 105
kinderen de school in Bovensmilde
mocht verlaten na het uitbreken
van een Infectie-ziekte, ls redelijk.
Uit het antwoord van staatssecreta
ris De Jong op vragen uit de Tweede
Kamer blijkt dat de school in Woer
den met verschillende problemen
kampt. Als een van de oorzaken
noemt de staatssecretaris de snelle
groei van de school, het gebrek aan
ruimte (waardoor veel lessen niet
gegeven kunnen worden) en het te
kort aan bevoegde docenten. Het
blijkt erg moeilijk te zijn om in
Woerden volledig bevoegde docen
ten aan te trekken. Van de vijftig
leraren zijn er tweeëntwintig in tijde
lijke dienst en twaalf docenten zijn
onbevoegd.
HILVERSUM De positie van
de NOS als zendgemachtigde
blijkt bij het Nederlandse volk
niet goed bekend te zijn. Dit
blijkt uit een onderzoek dat is
verricht voor de afdeling kijk- en
luisteronderzoek van de NOS. die
de vragen samenstelde. Meer dan
een kwart van de ondervraagden
meende dat men lid kan zijn van
de NOS en 62 procent weet niet
dat de NOS alle t.v -studio's op
haar naam heeft. Bij het spon
taan noemen van een omroep
waarbij de a-omroepen met 84 tot
89 procent werden aangeduid,
kwam de NOS met 52 procent ver
achteraan. Hiernaar gevraagd
dacht 8 procent dat de NOS een
particuliere onderneming is. 22
procent hield het op een semi-
overheidsorgaan, 54 procent op
een overheidsinstelling en 16 pro
cent wist het niet. Op de vraag
naar het verschil tussen de NOS
en andere omroepen zei 24 pro
cent van de ondervraagden dat de
NOS nieuws en sport brengt en de
andere omroepen niet en 19 pro
cent dat de NOS een overkoepe
lende organisatie is.
„Ze moeten wel erg om je lachen,
Tommy
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Er is niet de minste reden om te veronderstellen dat het dit
jaar met het botulisme wel zal loslopen. Als er weer een warme zomer komt, zal
de door de bacterie Clostridium botulinum veroorzaakte vergiftigingsziekte nog
wijder om zich heengrijpen dan vorig jaar al het geval was.
Helaas is er geen enkel ander
bestrijdingsmiddel dan de
kadavers van vogels en ande
re vergiftigde dieren op te
sporen en te verbranden.
Daarmee bestrijd men dan
de ziekte niet eens in werke
lijke zin, maar schakelt men
vergiftigingshaarden uit en
doet men iets tegen de ver
spreiding.
Het nut van andere eventueel
te nemen maatregelen, bij
voorbeeld het verlagen of
Juist verhogen van het water
peil, trekken de zich met het
botulisme bezighoudende
deskundigen in twijfel. Afge
zien van andere gevolgen
hiervan voor de natuur wor
den de problemen van het
botulisme er slechts door ver
plaatst.
Een rigoureuze opruiming
vorig jaar ten koste van zwa
re financiële offers ter hand
genomen door gemeenten en
waterschappen wordt in
tussen als een noodzakelijk
heid gezien. De vier deskun
digen die op een door de Rot
terdamse dierenbescherming
en de Stichting Het Zuidhol
lands Landschap georgani
seerde bijeenkomst van hun
grote bezorgdheid over de
schrikbarende toenemening
van het botulisme blijk ga
ven waren daar eenstemmig
over.
Vogelwacht
In Rotterdam zal daarom een
uit vrijwilligen samengestel
de vogelwacht gaan functio
neren. Deze krijgt de taak
dagelijks kadavers op te spo
ren. Men hoopt dat dit initia
tief zo nodig in de andere
gemeenten waar botulisme is
voorgekomen wordt overge
nomen, zodat de opsporing
effectiever zal zijn.
Wel werden er volgens dr. M.
J. Adrianl oud-directeur van
het biologisch centrum Wee
ver's Duin vorig Jaar ruim
zestigduizend vogellijken ge
raapt en vdriüetigd. Schat
tingen over het werkelijke
aantal slachtoffers lopend
tot In de honderdduizenden.
In 1974 was het botulisme in
slechts 30 gemeenten be
kend, in 1975 was dit aantal
opgelopen tot ruim 130 en in
1976 kwam de ziekte in meer
dan 240 gemeenten voor.
Niet alleen vogels zijn er vat
baar voor, maar ook vissen,
runderen, paarden en marter
achtige zoogdieren. We spre
ken dan over een van de ze
ven verschillende soorten bo
tulisme, veroorzaakt door de
gistvorming die optreedt als
de bacterie van het type C
zich bij temperaturen van
twintig graden Celcius of ho
ger op zuurstofarme eiwitrij
ke bodem (dus een kadaver)
gaat vermenigvuldigen. Di
recte bestrijding ls niet mo
gelijk, aldus de aan het cen
traal diergeneeskundig insti
tuut verbonden dierenarts
drs. E. A. ter Laak en dr J.
Huisman hoofd van de afde
ling infectieziekten en qua
rantaine van de OO en OD te
Rotterdam. De bacterie is be
stand tegen vrijwel alles en ls
vooral ook zo moeilijk aan te
pakken, omdat zij sporenvor-
mend is. Onder de voor haar
slechtst mogelijke omstan
digheden kan zij tien Jaar
blijven leven.
Voorzichtigheid
Hetzelfde geldt uiteraard
voor de types van de bacterie
die gevaarlijk zijn voor de
mens, maar die sinds de
Tweede Wereldoorlog in Ne
derland niet zijn gesigna
leerd. Desondanks wordt gro
te vooizlchtigheid aangera
den. Zieke en dode dieren
en niet alleen vogels mo
gen niet met de blote handen
worden aangeraakt. Wie nog
zelf levensmiddelen van dier
lijke of plantaardige aard
conserveert dient dat volgens
dr. Huisman te doen met een
kookproces dat voldoende
lang ls om eventueel aanwv-
zig gif onwerkzaam te ma
ken. Hoe ernstig de situatie
voor de vogelstand is blijkt
uit het feit dat tot dusverre
bij 53 verschillende vogel
soorten botulisme is gecon
stateerd.
