De school apart of samen?
Boek van Titulaer
in opzet geslaagd
Kanttekeningen bij hei begin van een nieuwe vereniging
*mm
mmm
mm
Trou\
'De mens in het heelal' begrijpelijk
PPR en CPN niet
langer in presidium
van Tweede Kamer
LEUKE
VAKANTIES
VOOR
JONGE
MENSEN!
DEZE
ZOMER
O.A. NAAR
oud-leraren en
oud-leerlingen
REÜNIE
voor „Felua", Ede,
OPEN HUIS
FAMILIEBERICHTEN
VRUO.'G 10 JUNI 1977
TROUW/KWARTET P 12 - RHS
door drs. T. M. Gilhuis
Op haar voettocht naar een nieuw fenomeen in onderwijsland
heeft de „Vereniging voor Samenwerkingsscholen" even de pas
ingehouden toen ze op 4 Juni haar eerste landelijke vergadering
in Amersfoort hield. Vriend en vijand kregen daar gelegenheid
„de parade af te nemen".
Het deed deugd de Ingeschrevenen
voor deze tocht aanmerkelijk min
der triomfantelijk en militant te zien
voorbijgaan dan vroeger wel eens
het geval ls geweest Opmerkingen
als „het Imago van de christelijke
school Ls ernstig aangetast al poet
sen de bestrijders van de samenwer
kingsschool dat nog zo fraai op";
.het confessioneel onderwijs ls bezig
achter de horizon te verdwijnen, er
lijkt nauwelijks protestants-christe
lijk onderwijs meer te bestaan" enz.
werden niet meer gehoord. Inte
gendeel. de voorzitter, drs. M Roes-
srngh. sprak over Invloed en waarden
van het confessioneel onderwijs die
behouden blijven en zei dat vanuit
de nieuwe vereniging de grote af
braak van dit onderwijs niet begin
nen zal. Hoewel 't was duidelijk
dat het betoog van Prof. Van Praag
hiermee in tegenspraak was toen hij
zei dat het beginsel van de samen
werkingsschool ligt In de onvrede die
steeds meer mensen voelen over de
verzuiling van het onderwijs.
Het geluld moest ook wel wat ge
dempt worden. De voorheen wel ge
dane bewering dat ln de laatste Jaren
zeer vele samenwerkingsscholen
zouden zijn opgericht en dat ook de
confessionele politieke partijen
steeds positiever over het verschij
nsel van de samenwerkingsschool
gingen nadenken, bleek moeilijk vol
te houden. Het geringe aantal deel
nemers bij de start wees tenminste
bepaald niet op veelheid en dat het
CDA vóór de samenwerkingsschool
zou zijn valt ln het licht van haar
recente optreden ln de Tweede Ka
mer en uit haar verkiezingsprogram
bepaald niet te bewijzen; eerder het
omgekeerde.
Dat men toch ook zich zelf nog wel
afvraagt of men op deze voettocht op
de goede weg ls zeker wanneer
men denkt aan het kleuter- en basis
onderwijs bleek mijns Inziens uit
de aarzeling van een der aangesloten
scholen toen er gezegd werd dat je er
zeker „bij jonge kinderen verschrik
kelijk voor moet oppassen" Je eigen
levensbeschouwing te laten door
komen.
Schrijver van het boek van de maand „De mens in het heelal",
Chriet Titulaer met een telescoop.
door Rob Foppema
Chriet Titulaer is ooit eens omschreven als de verbinding
tussen het Nederlandse volk en het heelal. Dat was nog vóór
de tijd dat hij. hangend aan de paal van een golfslagmeter
en in andere standjes, via Teleac ook dichterbij gelegen
takken van wetenschap onder de mensen bracht. Die om
schrijving had een onmiskenbaar waarheidsgehalte. Chriet
ls gewoon uniek.
Wanneer Iemand met deze repu
tatie een boek samenstelt dat ln
alle eenvoud „De mens ln het
heelal" heet, mag Je Iets bijzon
ders verwachten. Dat ls het ook
geworden. Titulaer heeft zijn mid
delaarschap verder uitgediept
dan ooit HIJ heeft een bewuste
poging gedaan om de moderne
astronomische Inzichten duide
lijk te maken voor mensen, die er
nog werkelijk helemaal niets van
af weten Dat ls een hoog gegre
pen doel. Voor zover lk dat kan
beoordelen, is het hem gelukt
Dat doel vlei op een gelukkige
manier samen met de presentatie
van de uitgave ..De mens ln het
heelal" ligt ln de winkel als ..Boek
van de maand". Dat zijn ln het
algemeen rijk geïllustreerde
kunstdrukwerken, die voor een
stuntprijs worden aangeboden
met de bedoeling om mensen de
boekhandel ln te krijgen, die daar
andere niet zouden komen. Dank
zij die lage prijs en de bedrijvig
heid van de commissie voor de
collectieve propaganda van het
Nederlandse boek. pleegt het
Boek van de maand ln zeer grote
aantallen over de toonbank te
gaan En die haast gegarandeerde
massa-oplage maakt weer de
stuntprijs mogelijk, een fraaie cir
kelredenering die al Jaren tot be
vrediging van alle partijen op-
Kk Titulaer stelde met zicht-
r genoegen vast dat binnen
kort één op de honderd Nederlan
dera zijn boek zal bezitten en be
dacht daarna hardop dat hij per
televisie nog wel omvangrijker
publieken pleegt toe te spreken.
Maar toch leuk.
Hoewel zijn boek dus voor de
leeksten der leken ls opgezet,
heeft Chriet ook de astronomi
sche fijnproever niet ln de kou
willen laten staan. HIJ stopte ln
het omvangrijke illustratiemate
riaal zo veel mogelijk foto's die
nog nooit eerder waren gepubli
ceerd.
Het boek gaat grotendeels over
het heelal, maar begint nadrukke
lijk met de mens en het ontstaan
van het leven. HU laat zo de mens
zien ln zijn boeiende dubbelrol als
onderdeel ln en als bekUker van
het heelal Scherp zet Titulaer
zich daarbij af tegen de vooral ln
EO-kringen heersende voorkeur
voor het vasthouden aan het
scheppingsverhaal dat zich vol
gens de letter van Genesis ln zes
maal vierentwintig uur afspeelt.
Dat ls zUn goed recht, maar wan
neer hU het bepleiten van die op
vatting bestempelt als een „Uit
was van ons omroepbestel" gaat
hij te ver. De ln dit land heersen
de vrijheid van meningsuiting
houdt ook ln de vrijheid om me
ningen te uiten, die door een over
grote meerderheid als weten-
schappeUk onhoudbaar worden
gezien.
Chriet TitvlMR De ment ia bet
heelal; uitgeverij Agea Elsevier.
Tot eo met 2 juU 18,50, daarna
31.50.
Het ls bekend dat het protestants-
christelijk onderwUs. gezien de door
zijn organisaties gedane uitspraken,
de samenwerkingsschool afwijst.
Het meent dat een school haar doel
stelling niet kkn formuleren gegrond
op twee fundamenteel verschillende
levensbeschouwingen. Levensbe
schouwingen die men ln de samen
werkingsschool niet alleen gelijke
rechten geeft maar ook van gelijke
w44rde acht. Tegelijkertijd het
christendom en z'n exclusieve teken
het kostbaar kruis, èn het humanis
me, en de zelfhandhaving van de
mens, zónder Kruis.
en tóch
De deelnemers op weg naar de sa
menwerkingsschool noemen nu
reeds hun reis „een fraaie voettocht
waarbU het zicht allengs beter
wordt" Wanneer mensen uit het
christeUJk onderwijs aan dit beeld
twijfelen, dienen zij zich er wel be
wust van te zUn dat ook hiln tocht
niet zonder voetangels en klemmen
Trouw van 6 juni heeft ln zijn com
mentaar op de samenwerkings
school terecht gewezen op de uitda
ging die deze school stelt aan het
christeUJk onderwijs. Ook al wijst
men de samenwerkingsschool af
dit mag niet betekenen dat men zich
zou mogen onttrekken aan de bevor
dering van de doorwerking van het
evangelie in al dat onderwijs dat
bulten het specifiek christelijke ge
geven wordt.
De kerken zouden een beroep op
haar ln dezen gedaan, niet onbeant
woord mogen laten. Zeker de Ned.
Herv. Kerk, die zich altijd al voor
het oenbaar onderwijs verantwoor-
deUJk heeft gevoeld voorzover het er
om ging ook dd&r bekendheid te
geven aan de Naam van Jezus Chris
tus, zal hier helpen. Het zou bepaald
geen kwaad kunnen, wanneer ook
andere kerken te denken valt
bUvoorbeeld aan de gereformeerde
kerken zich eens zouden bezinnen
op een antwoord op de hier gestelde
uitdaging. Maar wat de laatst
genoemde kerken betreft dit zal
nog wel even duren! Want hoezeer
zU ook telkens hebben verklaard dat
hun voorkeur uitgaat naar het chris
teUJk onderwijs aan de vulling
van het „bUzondere" zelfs ln dat
onderwUs hebben zU generaal ge
sproken tot nu toe nauweUJks
enige bUdrage geleverd.
Voetangels en klemmen
Dan van de zijde van de samenwer
kingsscholen uit gezien de „ham
vraag"; hoe bijzonder ls die christe-
UJke school vandaag elgenUJk? Lukt
het nog haar identiteit te handha
ven ook wanneer de samenstelling
van haar bevolking minstens zo plu
riform ls als die van een samenwer
kingsschool? Komen daar buiten-
kerkeUjke ouders en kinderen, ko
men daar leerlingen (denk aan vele
jongvolwassenen bij het voortgezet
onderwUs) die het christeUJk karak
ter van hun school wel voor gezien
houden, eigenlijk wel aan hun trek
ken? Of hebben we aan hen en hun
situatie geen boodschap?
Ik heb de Indruk dat deze vragen
nog geheel afgedacht van de ant
woorden ln de kring van het chris
teUJk onderwUs nog maar nauwe
UJks gesteld worden. Zeker minder
bij de besturen dan bU de perso*
nelen.
Wanneer men ziet hoe zeer men
vaak bevreesd ls voor het laten méé
participeren ln de problematiek
rondom de identiteitsvragen van ge
zin en school door bultenkerkeUJke
ouders dan zUn we hier nog lang
niet op weg. Nu de Jachtvelden weer
opengaan bij de leerUngenwerving
is het opnieuw zaak zich af te vra
gen. wél de kinderen van bultenker-
keUjken maar hun ouders bulten
de deur of hoogstens beschouwd als
Ueden van de twééde rang? Moet de
door hen gekozen school ook niet
hün school worden? Zeker, Ud wor
den van de vereniging of van haar
bestii.u zal niet kunnen omdat men
nu eenmaal de statuten niet zal kun
nen onderschrijven maar waarom
hen buitengesloten van de ouder
participatie c.q. van de oudercom
missie? Wanneer hun eenmaal dul-
deUjk ln het allereerste gesprek toen
ze hun kind aangaven gewezen ls op
.de signatuur van de school waarte
genover men zich op z'n minst loy
aal moet opstellen waarom dan
met hen niet verder gesproken over
de zin die zij aan hün leven geven en
de doelstelling van ónze school?
Hoe kun Je op een christeUjke
school godsdienstonderwijs geven
aan buitenkerkeUjke kinderen zón
der hierover telkens weer ln contact
te treden met de ouders? En waar
om niet telkens weer na afgelegde
verantwoording hun de kans ge
ven „af te haken" wanneer ze vinden
dat bij ons (christeUJk) onderwUs de
ramen dicht gaan en hun kind asth
ma dreigt op te lopen?
En wanneer dan een situatie een
maal gegroeid ls als van negentig
procent buitenkerkeUjken op een
christeUjke school? In ieder geval
niet boos worden over de hier be
doelde uitdaging zoals onlangs ln
bestuurlijke kring gebeurde door
te zeggen: O. daar hebben we niets
mee te maken. We verteUen gewoon
van Jezus en daarmee uit. Van
„christeUJk" paternalisme gespro
ken! Maar wel beginnen de Identi
teit van je school naar het grond
vlak toe te vertalen. Ook naar de
(Jong-volwassen) leerlingen toe en
hun de gelegenheid geven er wezen
lijk bij betrokken te worden.
Een en ander betekent ook dat de
besturen geen docenten moeten
aansteüen die met het christeUJk
onderwijs hoewel ze er naar gesol-
Uciteerd hebben ln wezen geen
affiniteit hebben. Waarom opdrach
ten geven waaraan ze straks toch
niet kunnen of wülen voldoen?
Op z'n minst mag van het christeUJk
onderwUs verwacht worden dat het
zich van deze vragen bewust wordt.
Beter nog wanneer het begon ze te
beantwoorden.
Drs. T. M. Gilhuis is voorzitter van de
Stichting Unie „School en Evan
gelie".
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De PPR en de CPN
maken niet langer deel uit van het
presidium van de Tweede Kamer.
De omvang van dit kamerbestuur
werd gisteren vastgesteld op zes
man. Naast de door de koningin
benoemde voorzitter VondeUng
(PvdA) en de ondervoorzitters Klels-
teriee (CDA) en Porthelne (WD)
vulde de Kamer het presidium aan
met Engwlrda (D'66), Dolman
(PvdA) en Schakel (CDA).
Een voorstel van WD-fractieleider
Wiegel om het presidium van de
Kamer uit vijf inplaats van zes man
te laten staan werd niet door de
Kamer overgenomen. Wiegel had ln
het presidium voor PvdA, CDA,
WD en D'66 elk een zetel willen
creéren, «n ook een zetel willen ge
ven aan de kleine parUJen.
Lees erover in
het kleurrijke
programma van
'Perscombinatie
reizen
Informatie boeking
Wlbautstraat 131
AMSTERDAM
TEL. 020-814400
UBBO EMMIUS LYCEUM,
STADSKANAAL.
Aan alle
Ter gelegenheid van het afscheid
van drs. D. Algera als rector van
het lyceum, wordt een receptie ge
houden op vrijdag 24 juni 1977 van
19.00 tot 22.00 uur in het Geert
Teis Centrum te Stadskanaal.
Uw komst wordt zeer op prijs gesteld.
elndex. klassen HJLV.O. 70-71.
Adres opgeven bij:
J. Bosveld, Jac. v. Ruysdaelpleln 79, Lisse, tel. 02S21-
10824 of bl| J. v. d. Post, Prof. Wlnklerln. 137,
Castrfcum, tel. 02518-50672.
Dr. J. Th. de Visserschool
Daalseweg 112, UTRECHT
1917 1977
60 JAAR
Vanwege dit jubileum houden wij voor alle
oudleerlingen en oud-leerkrachten in onze
school
op zaterdag 18 juni van 13.00 u. - 16.00 u.
Tevens tentoonstelling van schoolfoto's enz.
HARTELIJK WELKOM
kunnen van maandag lot en met vrijdag
telefonisch van 9 00-19 30 uur opgegeven
worden op nummer 020-913456.
Op zondagavond Is dit alleen mogelijk van
18.00-20.00 uur.
Op 1 juU D.V. hopen wij dankbaar met onze kinderen en
kleinkinderen de dag te herdenken waarop wij 40 jaar
geleden getrouwd zijn.
Op 11 juli daaropvolgend vieren wij tevens het ambtsju
bileum.
Ds. P. H. de Kleer
J. de Kleer-Hoogeveen
Ben Viegerstraat 36 Nunspeet
Receptie donderdag 7 juU van 15.00-16.30 uur in „De
Wissel".
Berkum ZwoUe.
„Jezus, leven van mijn leven"
Gez. 49 (o.b.)
Heden ontsliep in zijn Heer en Heiland mijn
geliefde vader
Hendrik Horjus
weduwnaar van W. C. Ooijevaar
in de gezegende ouderdom van 85 jaar.
K. Horjus
Heemstede. 8 juni 1977
Valkenburgerplein 8'
Geen bezoek aan huis
geen bloemen - geen toespraken
De overledene ligt opgebaard in het "Mortuarium
van het Diaconessenhuis, Handellaan 2 te Heem
stede.
Bezoek aldaar dagelijks van 14.00 tot 15.00 uur. De
teraardebestelling zal plaatsvinden maandag 13
juni a s. om 13.30 uur op de algemene begraaf
plaats te Heemstede.
Vertrek vanaf Valkenburgerplein 8' circa 13.15
uur.
Gelegenheid tot condoleren in de aula van de
begraafplaats na afloop van de plechtigheid.
Met groot leedwezen geven wij kennis van het
overlijden op 8 juni van de heer
H. Horjus
in de ouderdom van 85 jaar.
Wij hebben in de heer Horjus een goed vriend en
collega verloren.
Aan onze samenwerking blijven wij een goede
herinnering behouden.
D. W. Brand n.v.
Fa. H. Horjus
Amsterdam 1977
De teraardebestelling zal plaats vinden maandag
13 juni a.s. om 13.30 uur op de algemene begraaf
plaats te Heemstede.
In Zijn weg en op Zijn tijd nam de Heere uit ons
midden weg, na een liefdevolle verpleging in het
verpleeghuis „Swinhove" te Zwijndrecht onze lie
ve vrouw, moeder en grootmoeder
Marrigje Cornelia
van den Berg-Hoogendijk
op de leeftijd van 79 jaar.
Tot op de laatste dag dat zij daartoe in staat was,
heeft zij in het geloof haar lievelingsliederen
psalm 68 10 en 42 5 gezongen.
Gelovende dat de inhoud daarvan thans aan haar
bevestigd is, doe de Heere ons in onze smart en
ons verlies daarin rust en troost vinden.
Bleskensgraaf:
F. A. van den Berg
C. van den Berg
A. van den Berg-Schakel
Meerkerk;
P. van den Berg
A. van den Berg-Schakel
Meerkerk:
P. van den Berg
A. van den Berg-Verhoef
en kleinkinderen.
Bleskensgraaf; 8 juni 1977
Abbekesdoel 58.
Geen bloemen.
De overledene ligt thuis opgebaard en vanaf za
terdagavond in de aula bij de begraafplaats, al
waar gelegenheid tot condoleren zal zijn van 7-9
uur n.m. en na afloop van de begrafenis.
De begrafenis zal D.V. plaatsvinden op maandag
13 juni op de begraafplaats Meulenbroek 16 te
Bleskensgraaf, daaraan voorafgaande zal er een
rouwdienst plaatsvinden in de aula bij de begraaf
plaats welke aanvangt om 2 uur n.m.
Tot de vervulling won 1 Thessalonicenzen;
4:16: 4:16
is van ons heengegaan
Klaas van Til
weduwnaar van Grietje Frans,
oud 76 jaar.
Het laatste jaar werd hij liefdevol verpleegd in het
verpleegtehuis „De Wijngaard" in Bosch en Duin.
Hoogeveen:
J. van Til
L. van Til-Koster
Alkmaar;
P. F. van Til
J. C. van Til-van Kampen
Schoorl:
J. van Til
M. van Til-Marees
Ouderkerk a.d. IJssel:
K. van Til
C. van Til-Meima
Amsterdam:
F. J. van Til
A. van Til-Huisman
Alkmaar;
T. F. Bodbijl-Blinksma
en kleinkinderen
Alkmaar, 8 juni 1977
Oranjelaan 20.
Geen bezoek aan huis
Geen bloemen
Geen toespraken.
De begrafenis vindt plaats op maandag 13 juni om
14.00 uur op de algemene begraafplaats, Wester-
weg te Alkmaar.
De Heer nam tot Zich onze emeritus predikant
ds G- J. Sybesma
oud 75 jaar.
Hij diende onze gemeente van 1931 tot 1934 en van
1950 tot 1955.
In dank voor wat hij voor ons deed bidden wij
voor zijn geliefden die achterblijven. De Heer
trooste hen.
Namens de kerkeraad van
Vinkeveen en Waverveen
T. Rienks, praeses.
J. Tornsma, scriba.
-
Wie zal ons scheiden van de liefde van
Christus?
Romeinen VIII35
God heeft bij Zich thuis gehaald Zijn dienaar,
mijn lieve man
Willem Bieshaar
emeritus predikant der
Nederlands Hervormde Kerk
in de ouderdom van 74 jaar.
J. Bieshaar-van Hoogevest
Ermelo, 9 juni 1977
Bilderdijklaan 5.
De begrafenis zal plaats vinden maandag 13 juni
1977 om 14.30 uur op de Algemene Begraafplaats
te Ermelo.
Aan de begrafenis gaat een rouwdienst vooraf in
de Nederlands Hervormde Kerk, Putterweg te
Ermelo om 13.30 uur.
Gelegenheid tot condoleren na afloop van de
begrafenis in „De Hoeve." naast de Nederlands
Hervormde Kerk.
Geen bezoek geen bloemen
geen toespraken.
God heeft tot Zijn rust doen ingaan onze geliefde
vader en grootvader
Rinze Postma
weduwnaar van T. Zwanenburg
in de ouderdom van 79 jaar.
„En ik hoorde een stem uit de hemel
zeggen:
Schrijf, zalig de doden, die in de Here!
sterven, van nu aan.
Ja, zegt de Geest, dat zij rusten van hun[
moeiten.
want hun werken volgen hen na".
Openbaring 14: 13.
Eindhoven;
E. R. Postma
H. Postma-Bosch
Den Haag:
G. J. Postma
G. C. Postma
en kleinkinderen.
Den Haag, 8 juni 1977.
Gagelplein 4.
Correspondentie-adres: Rietveldlaan 11,
Eindhoven.
De dienst van Woord en Gebed zal worden gehou
den maandag 13 juni om 13.00 uur in de Valken-
boskerk, ingang Loosduinsekade 359, waarna de
begrafenis zal plaatshebben om 14.00 uur op
„Nieuw Eykenduynen", Kamperfoeliestraat 2a te 'I
Den Haag.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis-
plechtigheid op „Nieuw Eykenduynen".
A
V
Liever geen bloemen.
Heden behaagde het de
Here van ons te nemen
onze zeer geliefde, zorg
zame. en onvergetelijke
moeder, groot- en over
grootmoeder, zuster,
schoonzuster en tante
Geertrui
van Dalen
weduwe van Goverinus
Stolle
op de gezegende leeftijd
van ruim 87 jaar.
Ps. 116 onberijmd.
Een ieder die haar heeft
gekend weet wat zij voor
ons heeft betekend.
Zwijndrecht
J. B. Stolk-Staat
Hilversum
J. Stolk
J. C. Stolk-Keegel
Zwijndrecht
G. S. Kranendonk-
Stolk
P. Kranendonk
I. Staat-Stolk
A. Staat
Klein- en achter
kleinkinderen
en verdere familie.
Zwijndrecht, 9 juni 1977
Burg. de Bruïnelaan 42.
Geen bloemen
Onze moeder ligt opge
baard in het Rouwcen-
trum, ingang Uranus-
straat 25.
Gelegenheid tot condole
ren aldaar zaterdag van
19 tot 20 uur.
De begrafenis is bepaald
op maandag 13 juni om
15 uur vanuit de aula op
de Algemene Begraaf
plaats aan de Jeroen
Boschlaan
.Dl
Heden nam de Here vaiuii
ons, na een langdurig li>
den, onze geliefde zuster»"*
schoonzuster en tante »c^
Martha Bokma R(
in de ouderdom van 8r^
B<
jaar.
Psalm 421
(onberijm
Hilversum:
P. Bokma
G. Bokma-de Jon||j,
Nichten en neven
Hilversum, 6 juni 1977
Loosdrechtseweg 251
De begrafenis heeft i
stilte plaats gehad op d
Begraafplaats „ZuideJ
hof" aan de Kolhon
weg te Hilversum.
met z'n
355.000
intensieve
lezers en
lezeressen
EEN
ONMISBAAR
ADVERTENTIE
MEDIUM
Hotel de l'Europe IV.V.,
Amsterdam.
Oproeping tot de jaarlijkse Algemene Vergad-
van Aandeelhouders te houden op woensdag 29
1977 om 15.30 uur ten kantore van de vennootscbr
Nieuwe Doelenstraat 2-4, Amsterdam.
Aandeelhouders die deze vergadering wensen bijï
wonen, dienen hun aandeelbewijzen uiterlijk f
vrijdag 24 juni 1977 te deponeren bij de Algemei
Bank Nederland N.V. te Amsterdam, de Amstq
dam-Rotterdam Bank N.V. te Amsterdam of I
kantore van de vennootschap.
De te behandelen onderwerpen en de jaarreken
liggen vanaf heden ter inzage en zijn kosteloos w
krijgbaar voor aandeelhouders ten kantore vanê
vennootschap te Amsterdam.
De Directie.
