Bergs 'metabletica': veel willekeur
GSÖ
Prijstreffer
29.-
19.-
A
1
Voorbeeld-project
voor huisvesting
van gehandicapten
iE?t mt~wt auiï^
«txtfcNs
sct&eningenbM
A
MAKELAAR-TAXATEUR
GEZINSVERZORGSTERS
ELRI
BAR-BISTRO PACO
DEZE RUBRIEK VERSCHIJNT EENMAl
PER TWEE WEKEN
VRIJDAG 10 JUNI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Goede en wonderlijke uitspraken in nieuw boek
Het zal de lezer niet aanstonds opvallen dat deze schrijver in zijn
nieuwste boek ditmaal aangekondigd wordt met zijn voornamen
voluit: Prof. Dr Jan Hendrik van den Berg, zenuwarts en hoogle
raar te Leiden. Is dit een eerste toegeven, een concessie aan de
geest des tijds óf een minzaam zich toewenden naar zijn critici,
wier vragen en aanmerkingen hij een twintigtal jaren volslagen
negeerde óf een verandering in het substraat van de schrijver die
dan metabletisch moet samenhangen met veranderingen in het
substraat van dit boek?
Bij voorbeeld:
1. De opzet van het boek dat zou
bestaan in „Rekenkundige Beschou
wingen", maar radicaal gewijzigd
werd in „Twee Omwentelingen in de
Westerse Geestesgeschiedenis".
Heeft het tumult van onze tijd de
schrijver bewogen eerst daarover
zijn licht te laten schijnen?
2. De titel „Gedane Zaken", waarvan
wij geleerd hebben dat zij geen keer
nemen, werd in het betoog tot para
dox. want bij de tweede omwente
ling namen vele gedane zaken heel
letterlijk een keer.
3. Er werd niet alleen een hoofdstuk
futurologie toegevoegd, maar het ge
hele boek werd naar de futurolo
gische apocalypse toegeschreven.
Hoewel dat de metabletica niet wei
nig verandert, de metabletica waarin
men niet mag verstoren en dat zeker
niet door heil en onheil aan te kondi
gen, zo niet al te roepen.
Boeiend
Van den Berg behandelt de eerste
omwenteling rond 1700, daarvan de
vroege gevolgen tussen 1733 en 1749
en de late gevolgen tussen 1781 en
1800. vervolgens de tweede geestes-
omwenteling rond 1900 en daarvan
weer de vroege gevolgen tussen 1945
en 1960 en de late gevolgen, te ver
wachten tussen 1995 en 2015, dat wil
zeggen ongeveer 96 van 328 Jaren,
dat is bijna dertig procent van de
periode 1687-2015. Uit deze Jaren ver
meldt hij niet alles, maar wel van
alles. Het is een met feiten, toelich
tingen, verklaringen, oordeelvellin
gen en suggesties overladen boek.
Desalniettemin is het, als bij Van
den Berg gebruikelijk, een boeiend,
amusant en leerrijk boek. De om
vang dwingt tot overgave, de
schrijftrant verleidt tot overgave.
Overgave aan de IJver, het vernuft en
de vaardigheid van een tovenaar
waar hij de waarheid dient of een
goochelaar waar hij naar willekeur te
werk gaat. Want reeds de keuze van
de besproken Jaren en de keuze van
de voorvallen liggen geheel in de
handen van de schrijver.
Plet Grijs heeft eens aangeboden om
tegen voldoende betaling voor ieder
van de afgelopen 2000 Jaartallen te
bewijzen dat het een omslagjaar was
in de ontwikkeling van wat dan ook.
Ondanks enkele rekenkundige ont
sporingen. bij voorbeeld op bladzijde
217 en 280 heb ik de neiging de
vermelde feiten als zodanig te ver
trouwen. Maar de keuzen van perio
den en voorvallen vormen de
grondslag van een betoog dat uit
loopt op een aantal aannemelijke en
verhelderende uitspraken èn een
aantal wonderlijke beweringen. Hoe
wel hij zich mag beperken is het de
recensent geboden dit toe te lichten.
Maar prettig is het niet van een
schilderstuk de lijst te loven en het
doek te laken.
1. Laten we met het begin beginnen.
de val van de autoriteit In 1687
door
prof. dr A. de Froe
bijvoorbeeld de atoombom, zit niet
in de wiskunde, maar in onze neigin
gen. Ook zonder technische con
structies kunnen wij veel kwaad
doen. Dat begon al bij Kaïn en AbeL
Om zo te zeggen.
Gelijkheid
3. Op niets is Van den Berg zo gebe
ten als op gelijkheid, in het bijzon
der gelijkheid van mensen. De ge
lijkmakerij begint volgens hem met
een aanslag op het drinkwater, toen,
in 1783, Cavendish en Lavoisier aan
toonden dat water een verbinding is
van waterstof en zuurstof in vaste
verhouding en düs overal en altijd
hetzelfde. De gevolgen waren ver
schrikkelijk: het onthoofden van
Lodewijk XVI reeds in 1793 en de
atoombom in 1945 (blz. 130 en 131).
Toch zijn mensen altijd in veel op
zichten aan elkaar gelijk, anders
zouden we ze niet eens als mensen
kunnen herkennen; en ook altijd in
veel opzichten ongelijk. Gelijk zijn
de fundamentele menselijke ei
genschappen, ongelijk de graden-
van ontwikkeling van die ei
genschappen. Van den Berg maakt
daarvan (blz. 204): In het goede, ver
hevene, zijn wij verschillend. In het
bestiale gelijk. Van den Berg vrees
de wraak van de „te veel beloofden"
(blz. 118), de opstand der horden, de
„abdication of the white man" (blz.
178). Dit laatste wordt voor hem
zekerheid door de sedert 1945 geble
ken offensieve kracht van de Sicl-
liaanse opening in het schaakspel.
Deze opening, door Polerio in 1590
het eerst opgetekend, geeft zwart
mogelijkheden van initiatief. En dat
niet omdat zwart o.a. het witte
centrum verstoort, zoals een scha
ker zou denken, maar, volgens Van
den Berg (blz. 369) „omdat zich in de
Prof. Van den Berg betrekt in zijn beschouwingen ook bet satyrische blad
„Mad", waarvan hier een titelblad.
verzoekt Perrault in een gelegen
heidsgedicht de autoriteit van de
Ouden af te schaffen (blz. 29). De
autoriteit werd in beginsel afge
schaft (blz. 30 en 198), aldus Van den
Berg. Wat gebeurde daarvóór en
daarnfi? Daarvóór o.a.:
1520 Luther ontkent de autoriteit
van de Paus.
1530 Copernicus ontkent de autori
teit van Ptolemaeus.
1534 Hendrik VIII maakt de Engelse
kerk los van de Paus.
1581 Afzweringen van Philips n bij
plakkaat van verlatinge, waarin de
vorst op zijn plaats wordt gezet..
1649 Onthoofding van Karei I van
Engeland.
Daarna: Na de Franse revolutie,
waarin de eerste omwenteling vol
tooid werd, kwam Napoleon. Geen
autoriteit?
Zou het niet verstandiger zijn autori
teit te zien als een verschijnsel dat
uit zichzelf leidt tot verstarring en
daardoor bij een levende ge
meenschap tot opstand, een proces
dat zich eindeloos herhaalt?
2. De infinitesimaalrekening, door
Leibniz in 1684 gepubliceerd (Nova
methodus pro maximls et minimis),
nadat hij in 1673 de „Lectlones Opti-
cae et Geometricae" van Isaac Bar
row (leermeester van Newton) had
gelezen. Van den Berg suggereert
(blz. 34 en 35) dat bij het kleiner
maken van verschillen pas aan het
eind een sprong gemaakt wordt van
oneindig klein naar nuL Dat is niet
waar. Getallen zijn steeds disconti
nu; aan de laatste sprong zijn niet
anders dan sprongen vooraf gegaan.
Maar deze laatste sprong nu is vol
gens Van den Berg onverantwoord.
De sprong van een wissewas naai
nul (blz. 291 en 292) levert een te kort
op. een fout die terug te vinden is in
de technische constructies die wij
niet zonder de differentiaalrekening
kunnen maken: een brug, een vlieg
tuig, een ruimteschip, een atoom
bom. (v.cLB.).
En toch stel ik, en iedere mathe-
maat mag mij op de vingers tikken,
dat dank zij het verwaarlozen van
het oneindig kleine (als daar sprake
van is) onze technische constructies
heel wat nauwkeuriger en betrouw
baarder kunnen zijn dan zonder de
differentiaalrekening voor mogelijk
gehouden kan worden. Het kwaad,
door Barend Mensen
AMSTERDAM Op vrijdag 26 augustus laat de AVRO de R uit
haar „Avondje AVRO" vallen. Het wordt dan een „Avondje
AVO". Dit betekent dat de televlsleultzendlng geheel in het
teken zal staan van de gehandicapte mens, In het bijzonder van
zijn problemen ln het nogal altijd vrijwel alleen op valide
mensen afgestemde woon- en leefmilieu. De bedoeling ls het
Nederlandse volk op de hoogte te stellen van een bijzonder
project van de Vereniging AVO en uiteraard de medewer
king in te roepen voor de verwezenlijking ervan
Openbar* kennisgeving
„Beperking vaargelegenheid"
Hot voornomen bestaal om ongeveer 1300 meter
ten zuiden van de Hoornbrug over het Rljn-
Schiekanaal ten behoeve van rijksweg 19 een
vaste brug te bouwen met een doorvaarthoogte van
7 meter boven normaal boezempeil.
Bezwaren hiertegen kunnen tot 3 weken na het
verschenen van dit blad schriftelijk worden inge
diend bt| Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland,
provinciehuis. Koningskade 1 te s-Gravenhage.
Begin september sten in OEN HAAG gl
de mondelinge arondopleldlng
onroerende goederen
Inschrijvingen zijn vanaf heden mogelijk voor een beperkt
aantal deetne(e)mers(sters)
M.O.O.G. (Mak. Opl. Onr. Goed.)
7a DEVENTER Tet 05700-10916.
GEREFORMEERDE
STICHTING
VOOR
GEZINSVERZORGING
TE 'a-GRAVENHAGE
Wij zoeken
met een prot. christelijke levensovertuiging.
Informatie te verkrijgen bij de afd. Gezinsver
zorging. dageli|ks van 8.30-9.30 uur. tel.
638992.
Sollicitaties schriftelijk of na telefonische al-
spraak. Ons adres: Laan van Meedervoorl
436.
Geheel gevoerd windjack. Buitenkans voor vakantie en
vnjetijd. Polyester/katoen. Beige.
mtS-M-L ami
Kies uw poloshirl maar uit. 't Poloshirt onder 't |ack is er in
marine. Weu. rood en zwart Ecru-kleurige schouderpas
1 Andere poloshirl is er »n manne. bleu en bruin en heeft
een kontrasttxes op mouw en schouders Allebei soepel
acryl
mt S-M-L-EL am.
Alleen deze week
Vereniging AVO houdt zich al vijftig
jaar bezig met de arbelds- en wel
zijnszorg voor mindervaliden. Opge
richt met de bedoeling gehandicapte
mensen thuis te verrichten werk te
bezorgen of hun zo mogelijk een aan
gepaste arbeidsplaats te geven, is zij
in feite de grondlegster geweest van
de sociale werkvoorziening. Men
ging er ook toen al van uit dat de
mindervaüde er recht op heeft naar
vermogen deel te nemen aan het
arbeidsproces en voordele van
zichzelf, maar even goed ten nutte
van de gemeenschap.
Dat veel gehandicapten wat arbeids
prestatie betreft niet onder behoe
ven te doen voor hun valide mede
mensen mits hun produktie kan ge
schieden met aangepaste middelen,
niemand zal het nog ontkennen. De
sociale werkvoorziening is een gege
ven geworden. Zij staat in Nederland
bovendien op zo'n niveau dat er in
het buitenland met bewondering
naar wordt gekeken. Anders is het
echter met wat er bulten de
werksfeer wordt gedaan om de ge
handicapte mens te laten merken
dat hij er met zijn rolstoel of hoe hij
zich ook beweegt bij hoort. De „vali
de" maatschappij gaat aan de vele in
dit opzicht te constateren tekortko
mingen nogal achteloos voorbij. Ook
velen van hen die beter moesten
weten hebben er vaak geen oog voor.
Project
De Vereniging AVO nu wil die on
achtzaamheid doorbreken met een
project dat een voorbeeld zal zijn
van hoe er rekening kan worden ge
houden met de gehandicapte. Er
wordt natuurlijk al wat gedaan.
Maar het moet niet blijven bij aange
paste woningen en een handvol voor
zieningen die het de betrokkenen
wat gemakkelijker maken. In feit is
het een mentaliteltskwestie, prak
tische voorzieningen voor de minder-
vallde inplaats van als aardige tege
moetkomingen als logische noodza
kelijkheden te beschouwen. Het pro
ject dat de Vereniging AVO op het
oog heeft is de stichting van een
groot vakantiecentrum met bunga
lows. caravanplaatsen en een kam
peergelegenheid, dat te gebruiken is
door ledereen, validen zowel als ge
handicapten. Dit vakantieoord zal
niet anders zijn dan welk ander ook.
Het verschil zal alleen zitten ln de
opzet van de huisjes, die zo „voor-
aangepast" zullen zijn dat zij ook
door mlnder-vallden kunnen worden
bewoond.
„Denk niet aan een vakantieoord
speciaal voor gehandicapten", zegt
voorzitter A. Marseille van de Veren
iging AVO. „Dat wordt het beslist
niet. Wij stellen het zo dat er in
Nederland een nieuwe accommoda
tie bij komt die voor iedere vakantie
ganger toegankelijk is. Alleen zal het
ln dit oord niet zo zijn dat de minder-
valide genoegen moet nemen met
een toevallig op een vakantie
centrum aangepast huisje en dat hij
verder niet moet zeuren. Nee, hij kan
Stichting
verhouding van het blanke en het
zwarte hoofdras een verschuiving
voltrok."
„Iemand moet op het schaakbord
beginnen. Dat is bij afspraak de
witspeler. Neemt zwart het initia
tief, dan ontneemt zwart een privile
ge aan wit". Maar beginnen en het
initiatief nemen zijn ln het
schaakspel niet aan elkaar gelijk.
En door deze, ten onrechte gestelde,
gelijkheid gaat de gehele redenering
de mist in.
WIJ wijzen nog op enkele geestlg-
overmoedige beweringen:
de enige vergissing in Gods
scheppingswerk: het opzettelijk ver
geten van Eva (blz.96);
Playboy als eerst positieve anti
conceptivum (blz. 141);
het einde van de evolutieleer;
(blz. 205);
de overbabbellngsheerschappij;
blz. 157), want het eind is ernstig
gemeend:
De „dronken nacht" (blz. 190) van
1700 tot 1900, niet geheel verdreven
door het ochtendgloren van de twee
de omwenteling, eindigt tenslotte
aan het einde van deze eeuw met
een apocalyptische ondergang van
de gelijken en dus met weinig men
sen op een nieuwe aarde. (blz. 373).
y
VIS-SPECIALITEITEN RESTAURANT
Deltaplein 327-328, Kijkduin,
tel. 233801.
Geopend v. 6-1 uur. Zondags vanaf 1 uur.
ducdalf
dr. I.tykjd, S
UI. 076.H7IW
uniek gelegen aan de)
2e binnenhaven te
scheveningen
«ar ruim# parkeergelegenheid.
'e-maandege gaslotan.
re!
E
Ui
t
a»
tf
«t
ti
it
ui
pub
r. Ulykad, 1)
I. 070 50
K OLD
HSHLll
MAN
bar bodega
Prof. dr. A. de Froe, oud-hoogleraar
in de anthropo-biologie aan de Uni
versiteit van Amsterdam, bespreekt:
„Gedane zaken, twee omwetenlingen
in de westerse geestesgeschiedenis,"
Metabletica van de materie, deel II,
door prof. dr. Jan Hendrik van den
Berg. Uitg. Callenbach,
Nijkerk, 400 bladzijden, 54 illustraties
Prijs 54,90.
WOUBRUGGE (Z.H.)
"HET OUDE RAEDTHUYS"
hotel-café-restaurant
Voor uw diners en
zakenlunches,
gezelschappen
van 40-100 personen.
Parkeergelegenheid.
Raedthuysstraat 2,
tel. 01729-8103.
HOOG SOEREN <vj
Voor een uitstekend verzorgde
een ruslig long weekend, een
reünie of een geslaagde a(fr
buiten het zomerseizoen.
Hotel „Oranjeoori
Hoog Soeren (5 km ten we
van Apeldoorn), tel. 057694
Uniek gelegen in het natuur
reservaat het Kroondom
\U44/
'"■AIMC**0
SCHIEDAM
Een goede accommodatie. Iedere kamer heeft een
huistelefoon, douche en .toilet.
Dan da keuken "gastronomie" zoals U maar zelden
vindt, met vela specialiteiten
Zeer gsschik' voor zakenlunches en recepties.
HOTEL-CAFÉ- RESTAURANT
R IJ N M O N D
Nieuwl.ndplein 12 Telefoon OIO - 70 60 66
Café Restaurant
Er is gelegenheid voor het ontvangen
gezelschappen
en bnsreizen
rieservering gewenst.
C. A. Henrion Verpoorten
Sportlaan 2
Tel. 01083-3219 (5355)
Heltevoetsluis
Restaurant Sctieffg
LljnbSan 87, Rotterdam
'et
Laatste woensdagLJ
v.d. maand
INDISCHE
maano
RIJSTTAfê
Iedere donderdag 6
VISSPECULITEliq
Tel. 010-12 66 991
van elk huisje gebruik maken omdat
hij hier door de opzet van het geheel
geen probleemgeval zal zijn.
Gemeente gezocht
Daarom noemt de Vereniging AVO
het een „Integratieproject". De vali
de huurder van een bungalow zal
slechts opvallen dat er geen drem
pels zijn, dat de deuren wat breder
zijn, dat de kastjes onder het aan
recht zo nodig te verwijderen zijn,
dat er ln het tollet steunbeugels zijn
of kunnen worden aangebracht, kor
tom dat er ln elk opzicht rekening ls
gehouden met het eventuele gebruik
van een huisje door een gehandicap
te. Voor de lokatie van dit project
zoeken we een gemeente die bereid ls
haar eigen aanpassingen voor gehan
dicapte mensen zo ver mogelijk door
te voeren. Met dit alles willen we een
voorbeeld geven van hoe de invalide
mens in het normale patroon, dat
ook voor hem normaal moet zijn kan
worden geïntegreerd. We hopen na
tuurlijk dat dit voorbeeld en de er ln
verwerkte ideeën navolging onder
vinden."
De mensen die zich met deze zaak
bezig houden zeggen dat er tal van
dingen zijn te verzinnen en toe te
passen die het leven voor de gehan
dicapte toegankelijker maken. Het
hoeft niet eens altijd veel te kosten.
Een beetje fantasie en de bereidheid
rekening te houden met de aanwe
zigheid van mindervaliden kunnen
al wonderen doen.
SPECIALITEITEN RESTAURANTS
HET KASTEEL VAN RHOON
Dorpsdijk 63. Tel. 01890-8896 en 8884
Tjtie cKouse of ^oids
CULINAIR
ANOERS
Iedere avond gele
genheid tot dansen
met Herman Wege-
wijs aan de plano.
Vrijdags én zaterdags wordt hij verge
zeld door een violist.
5-gangen menu's f 42,50
(ïricl.apéritief en-koffie) levens la carte
Tafelreserveringen: Tel. 070-644771
Hofstraat 4, Den Haag
Zondags gesloten
HOTEL-CAFÉ
RESTAURANT
swindregt
TE ZWIJNDRECHT
BIEDT ZIJN GASTEN: A
Gerenoveerde hotelkamers f
tel., douche en toilet. Zalen vit
alle doeleinden van 20 lot jt
pers. A la carte restaurant*
plate-service. Reductie moge*
heden voor grotere
zeischappen.
Direktie Hubert Kusten
Commandeur du Taj
Tel. 078-27877.
Zoekt u voor uw etentje een romantische sfeer
Bar-Bistro 'PACO'
rustiek gelegen aan de Rotte
exclusieve diners „by candle light"
sfeervolle bar
1 ouderwets gezellig
Bergse Linkerrottekade 323 (bij Irenebrug).
telefoon 010-201087
Keuken geopend van 12.00 tot 14.00 uur en van 17.00 tot 22.00 uur. r
Keuken 't maandags gesloten.
De Vereniging AVO heeft voor de
exploitatie van dit project, waarvoor
aan een terrein van 35 tot 40 hectare
wordt geacht, de stichting „Land
zonder drempels" in het leven geroe
pen. Men is bezig met het zoeken
naar de meest geschikte plaats, lig
gend op het territoir van een dorp of
een stad die „voorbeeldgemeente"
wil zijn en die dus ook haar openbare
voorzieningen zoveel als maar moge
lijk ls wil aanpassen. Met enkele
gemeentebesturen ls over mogelijke
vestigingsplaatsen al overleg ge
pleegd maar beslissingen zijn nog
niet gevallen. Men hoopt op korte
termijn het ideale terrein te vinden,
want volgend jaar moet de eerste
paal voor het integratieproject de
grond ln.
Voor zover men dat nu kan bekijken
zullen de stlchtlngskosten om-
streeks twintig miljoen gulden be
dragen. Omdat het vakantieoord za
kelijk wordt geëxploiteerd behoeft
dat kapitaal niet ln één klap op tafel
te komen. Waar de Vereniging AVO
met haar straks te ontketenen actie
(die op het ogenblik onder meer met
„regioavonden" overal ln het land
wordt Ingeleid) op mikt ls de verkrij
ging van het startkapitaal en de mid
delen waarmee de aan de bijzondere
opzet van het vakantiedorp verbon
den extra kosten kunnen worden op
gevangen.
Chinees Indisch Restaurant
"ORIËNT.
Wastsrsingtl 4 Rotterdam
010-360019
RESTAURANT
Se luie ülan
Sleervol dineren bij kaarslicht
Gerenomm. keuken en wijnkaart
(1ste afslag na Heinenoordtunnel
richting 's-Gravendeei aan 3e afslag)
's Maandags gesloten.
MIJNSHEERENUND
TEL 01662 -1629
Inlichtingen kant. Rotterdam Nita de Vries. Tel. 010-115588.
Kantoor Oen Haag Ua Meloen, tel. 070-469445.