Bescherming tegen
medisch onderzoek
onjuist
gewenst
Rotterdam Folk '77: groots festival
Geen fouten bij verkiezingen L,
Tegenvoorstel
experimenten
controle op
erfelijkheid
Cafita Koffiecreamer
komt van
Koninklijke Buisman
Klachten over ongerief bij stembureaus
iendriks ziet teveel bezwaren
eerst m'n
Qcudföimtje
opeten..!
IS
tennies
'moet je altijd
je hebben.
Nu 108 mensen vrijgekomen
JMU&T
'eeneï
hoort erbij,
Vijfentwintig groepen en solisten uit acht landen
DONDERDAG 9 JUNI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
3
A. Vondeling weer Kamervoorzitter
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Op de ver
kiezingsdag zijn er in en om
de stembureaus geen fouten
gemaakt die invloed hadden
op de uitslag. Dit concludeer
de het PvdA-Kamerlid Vel-
lenga die als voorzitter van de
commissie geloofsbrieven in
de Tweede Kamer gisteren
verslag uitbracht van de gang
van zaken op de verkiezings
dag, 25 mei.
Wel waren er een aantal klachten
over ongerief in en om verschillen
de stembureaus binnengekomen.
Veelal ging dat om een te moeilijke
ligging van dergelijke bureaus met
name voor invaliden en ouden van
dagen. Ook vonden sommige kie
zers, dat er teveel inkijk in het
stemhokje was, dat het potlood
slecht was, het schrijfblad te hoog
was of de gleuf van de stembus te
breed voor het stembiljet.
Slordigheden
Ernstig was dat een aantal stembu
reaus de processen-verbaal bij de
uitslag nogal slordig invulden.
Maar dit gold niet het aantal stem
men, zodat ook dit geen invloed op
de uitslag heeft gehad. De meeste
slordigheden zijn begaan bij het
invullen van het aantal stemmers
bij volmacht.
In Eist werkte een stemmachine
waarvan er ook dit keer een zeer
beperkt aantal met de verkiezingen
gebruikt werden niet zoals het
hoorde. Dezelfde overigens die
daar in 1972 ook al niet goed
werkte.
In Heeze moest een stembus tus
sentijds worden geopend omdat
een kiezer er per ongeluk een
sigarettenpeuk in had laten vallen.
Volgens de heer Vellenga hadden
de kiezers op grote schaal gebruik
gemaakt van de dit Jaar verruimde
mogelijkheid om bij volmacht te
stemmen.
Presidium
Met 122 van de 147 uitgebrachte
stemmen werd dr. A. Vondeling
(PvdA) door de nieuwe Tweede Ka
mer als eerste voorgedragen om
door de Koningin tot Kamervoor
zitter benoemd te worden. Tweede
op de voordracht is de CDA-er
Kleisterlee en derde de WD-er
Portheine. Ook in de oude Kamer
vormden deze drie Kamerleden de
top van het presidium.
Het opmaken van de voordracht
geschiedde nadat Vondeling in zijn
kwaliteit van voorzitter van de
„oude" Kamer zijn medekamerle
den beëdigd had. Voordat hij met
die beëdiging begon was hij zelf
door de Koningin beëdigd.
Op de eerste vergaderdag van de nieuwe Tweede Kamer waren
de leden Den Uyl en Van Thijn (rechts) in een zeer opgewekte
stemming.
ADVERTENTIE
ijk
Van onze parlementsredactie
daarover een oordeel
DEN HAAG Staatssecreta-
ste ris Hendriks (volksgezondheid)
wil de bevolking beschermen
tegen geneeskundig onderzoek
op grote schaal, dat niet aan
in bepaalde eisen voldoet. Hen
driks meent dat er op het ge-
ij bied van bevolkingsonderzoek
„soms bijna explosief te noe
men activiteiten worden ont-
lis plooid", waaraan grote bezwa-
«ït ren kunnen kleven.
Hendriks heeft een voorontwerp van
wet (wet op het bevolkingsonder
zoek) gestuurd naar de centrale raad
voor de volksgezondheid. De raad zal
Hendriks
geven.
Staatssecretaris Hendriks consta
teert een groeiende publieke be
langstelling voor bevolkingsonder
zoeken naar bijvoorbeeld ademha
lingsziekten en hartziekten. Waar de
overheid niet reageert komen dan
vaak particuliere organisaties met
plannen voor onderzoek. „Hoewel
die adtiviteiten te waarderen zijn,
zijn commerciële belangen hier vaak
niet vreemd aan. Meer in het alge
meen kleven er in vele gevallen grote
bezwaren aan, die niet zelden de
voordelen geheel teniet doen".
Een van de grootste „knelpunten" ls,
naar de mening van de staatssecre
taris, de vaak twijfelachtige waarde
r mnpi i
ADVERTENTIE
Maagzuur overval! je. Komt
onverwachts. Goed als je dan
een paar Renrties bij je hebt.
Brandend maagzuur?
Opgeblazen gevoel? T
Druk op de maag' Kennies helpen direkL
Van een onzer verslaggevers
Nij-
ASSEN Met de vrijlating van de
heer Van Hattem uit de gekaapte
trein bij Onnen is het totaal aantal
vrijgekomen mensen op 108 gekomen.
In alle gevallen was de gezondheids
toestand van de gegijzelden de direc
te aanleidjng hiertoe. Vorige week
werden de 105 kinderen uit de school
in Bovensmilde vrijgelaten, omdat er
een besmettelijke ziekte onder hen
was uitgebroken. Daarna mochten
twee zwangere vrouwen, van wie één
een schildklieraandoening had, de
trein verlaten. De heer Van Hattem
was de honderdachtste „gelukkige"
die vrij kwam, omdat hij hartklachten
had.
van bevolkingsonderzoek als middel
van ziektebestrijding. De praktijk
laat bovendien zien dat de organisa
torische opzet van onderzoek nogal
eens te wensen overlaat.
Hendriks noemt het een gevaar dat
weinig aandacht wordt besteed aan
personen, bij wie een afwijking
wordt geconstateerd. De bewinds
man is ook bevreesd dat de persoon
lijke levenssfeer van veel mensen
wordt aangetast, er worden immers
op grote schaal medische persoons
gegevens verzameld door Instanties 1
of personen die zich niet met medi
sche behandeling bezighouden.
Kwaliteit
Het is dan ook van groot belang, dat
de overheid maatregelen neemt om
de kwaliteit van bevolkingsonder
zoek te verzekeren. Hiertoe is een
aparte wet nodig. Voor de gewenste
kwaliteit is het involdoende dat een
bevoegde instantie een „eenvoudige
toestemming" krijgt voor bevol
kingsonderzoek. In de eerste plaats
moet de regering aangeven welke
soorten van bevolkingsonderzoek in
beginsel toelaatbaar zijn. Vervol
gens moet de overheid een „aanwij
zing" geven aan de instantie die het
onderzoek wil uitvoeren. Daarbij
kunnen regels gegeven worden voor
de onderzoeksmethode (waarborgen
voor bijvoorbeeld veiligheid en des
kundigheid van de onderzoekers).
Als laatste stap dient een beslissing
genomen te worden over het verle
nen van een vergunning.
De minister van volksgezondheid
kan, volgens het voorontwerp van
wet, vrijstellingen geven van de
voorschriften. Dit geldt voor instel
lingen die werkzaam zijn op het ter
rein van wetenschappelijk bevol
kingsonderzoek.
IDew
het vers gebraden
10 minuten haantje van
Herman Kramer
ARNHEM De procureur-generaal
bij het gerechtshof in Arnhem heeft
gisteren tegen vier Zuidmolukkers
die roofovervallen hebben gepleegd
in Twello en Teugel celstraffen
geëist. Tegen de 24-jarige S. uit
Utrecht werd vier jaar geëist, tegen
de 23-jarige H. uit Zoetermeer vijf
jaar, tegen de 23-jarige L. uit Am
sterdam vier Jaar en tegen de 22-
jarige L. uit Woerden één jaar en
drie maanden. De vier hadden de
overvallen gepleegd om aan geld te
komen voor heroine.
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Organisaties van onderzoekers en studenten
hebben minister Trip een tegenvoorstel aangeboden voor de
regeling van experimenten met erfelijke eigenschappen. De
Bond voor wetenschappelijke arbeiders (BWA) en de Algemene
Studentenvereniging Amsterdam (ASVA) hadden grote bezwa
ren tegen het advies dat een speciale commissie van de Akade-
mie van wetenschappen hierover had uitgebracht.
Het komt er ongeveer op neer, aldus
BWA en ASVA, dat de voormannen
van deze tak van biologisch onder
zoek adviseren om de controle op
hun eigen activiteiten aan hunzelf
(of in ieder geval elkaar) op te dra
gen. De combinatie van advisering,
controle en uitvoering van het on
derzoek in dezelfde groep achten de
organisaties in strijd met beginselen
van behoorlijk bestuur.
Het gaat om biologische experimen
ten waarin materiaal (DNA) dat erfe
lijke eigenschappen van een dier,
plant of ander organisme bepaalt, in
een bacterie of virus wordt inge
bouwd. Zo ontstaan volstrekt nieu
we combinaties van eigenschappen.
Dat is wetenschappelijk ongemeen
boeiend. Volgens sommige deskun
digen liggen er ook belangrijke prak
tische toepassingen in het verschiet.
Anderen twijfelen daar heel nadruk
kelijk aan, maar intussen valt een
duidelijke belangstelling uit met
name de farmaceutische industrie te
noteren.
ongeluk geconstrueerde nieuwe
ziekteverwekker laat ontsnappen.
Omdat ze het ook niet goed konden
overzien, trokken de bio-chemici in
1974 zelf aan de bel. De proeven
werden opgeschort en internationaal
overleg leidde uiteindelijk tot Ame
rikaanse en Engelse veiligheidsricht
lijnen. Minister Trip van weten
schapsbeleid vroeg een commissie
van de Koninklijke Nederlandse
akademle van wetenschappen om
advies over hier te nemen maatrege
len. De akademiecommissie advi
seerde in hoofdzaak hantering van
de Engelse richtlijnen, met een be
langrijke verfijning die uit de Ameri
kaanse afkomstig is.
academiecommissie en. na enig por
ren van die zijde, ook staatssecreta
ris Klein. Die verduidelijkte dat de
„uiterste terughoudendheid" slechts
betekende dat de universiteiten zich
aan de richtlijnen van de academie
commissie moesten houden. Daar
mee was de oude en weinig inzichte
lijke toestand weer hersteld.
Met dit stukje recente geschied
schrijving illustreren de opstellers
van het tegenvoorstel dat de ver
schillende bevoegdheden beter defi
nitief uit elkaar gehaald kunnen
worden. Onderzoekvoorstellen zou
den in het kader van het weten
schapsbeleid bekeken moeten wor
den en daarnaast beoordeeld door
afzonderlijke commissies voor veilig
heid, gezondheid en milieu. Het toe
zicht op de naleving van richtlijnen
wordt dan opgedragen aan de Ar
beidsinspectie.
Vergunning
„O, Teddy, wat hou ik toch veel van
Meningsverschillen
De grootste meningsverschillen
gaan echter over de mogelijke risi
co's die toepassing van de nieuwe
technieken met zich brengt. De opi
nies lopen uiteen van „eigenlijk niets
aan de hand" tot de vrees voor een
wereldomvattende epidemie nadat
iemand ergens een al of niet per
ADVERTENTIE
oort
tus-
i tot
I en
1963
:rtig
van
1 ds.
cant
Vin-
1931
ging
Van
cant
Op
be
nder
1945
mili-
jeng;
ver
naai
1955
Hec
van
ia et
'ater
van
i Ne
jaren
»vert
neen
or di
ïden
ieder
rue
tniet
zij»
ma*
waar
idere
cheid
ADVERTENTIE
(Voor Koffie met een grote K)
Discussie
Tot zover leek het glad en keurig te
verlopen, maar de commissie had
zich ook opgeworpen als toezicht
houdend orgaan dat, in afwachting
van een wettelijke regeling, met on
derzoekers afspraken zou maken
over door hen te treffen veiligheids
maatregelen, waarna ze hun gang
konden gaan. De eerste overeen
komst, met biologen van de VU.
kwam in stilte tot stand. Maar de
aanzet voor de tweede, met prof. Piet
Borst van de universiteit van Am
sterdam, leidde tot stevige openbare
discussie.
Het toenmalige Tweede-Kamerlid C.
J. van Kuijen (PPR) sprong er in met
vragen aan minister Trip die er op
neer kwamen dat de afweging van
wenselijkheid en maatschappelijk
risico van dit onderzoek niet bij een
adviescommissie van biologen thuis
hoort maar in het parlement. Trip
zegde toe dat staatssecretaris Klein
de universiteiten zou vragen, „de ui
terste terughoudendheid te betrach
ten" zo lang de zaak niet in het
parlement behandeld was.
Bijna iedereen begreep daaruit dat
de zaak stilgelegd was. Behalve de
Intussen gaat de recente geschiede
nis door. Het Amsterdamse college
van bestuur heeft de procedure ten
behoeve van het onderzoekproject
van prof. Borst weer op gang ge
bracht. De A8VA-fractie in de uni
versiteitsraad en de PPR in de Twee
de Kamer vuurden een nieuwe serie
vragen af. De opstellers van het te
genvoorstel voorspellen de haastige
doorzetters nog meer moeilijkheden.
Een eerst wat over het hoofd geziene
partij in de zaak is namelijk de ge
meente Amsterdam, die de noodza
kelijke verbouwing in het laborato
rium van Borst ziet als een wijziging
in de zin van de Hinderwet van een
vergunningplichtige instelling. Voor
het afgeven van die vergunning eist
Amsterdam een zogeheten risico
analyse. Maar wat er op dit terrein in
de internationale literatuur te vin
den is, wordt door drs. Bas de Boer.
een van de opstellers van het tegen
voorstel. gekenschetst als uitermate
treurig natte-vingerwerk. Het tegen
voorstel werd ontwikkeld in een pro-
jectgroep aan de centrale interfacul
teit van de universiteit van Amster
dam. Het wordt op 20 juni gepubli
ceerd als bijzonder nummer van We
tenschap en samenleving, het
maandblad van de BWA en het Ver
bond van wetenschappelijke onder
zoekers.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Een fonkelend optreden van gitarist/zanger Ralph McTell, de
Schotse groep Five Hand Reel en de Engelse formatie Faiiport Convention
heeft gisteravond het grootste folkfestival ingeluid dat ooit in ons land werd
gehouden. Zo'n vijfentwintig groepen en artiesten uit acht landen zullen tot en
met zaterdag 11 juni het spektakel Rotterdam Folk '77 (als onderdeel van het
Holland Festival) in De Doelen opluisteren.
Rotterdam Folk '77 is het
vervolg van het vorig jaar al
op wat kleinere schaal geor
ganiseerde Celtic Event, een
folkgebeuren waaraan met
name groepen uit Bretagne,
Schotland, Ierland en Wales
(tezamen de bakermat van de
keltische folkore) deelnamen.
Dit Jaar is het festival breder
opgezet, hoewel het de orga
nisatoren tot hun spijt niet is
gelukt om voor een stevige
Amerikaanse inbreng te zor
gen. Naar verluidt was het
geld er wel, maar mensen als
Joan Baez en Pete Seeger
bleken niet geëngageerd te
kunnen worden.
Dit is Cafita KofficcTfamer
Onder een nieuw eliket
Maar verder als vanouds -
«mIs ie bit velen op (afel
Geprezen om /n romig-
hetd en maUcelnke oplos-
jlitj v kkurkraihl
<«eefi ieder kopte een
warme imt /onder de koffie
alie luiden
Geen wonder dus dat
Cafita als de ideale partner
voor een vers kopte koffie
wordt gezien
Trouwens, wie had er
anders verwacht van een
pracht lid van de Buisnun-
fvrubr
Van-huis-uit thuis op
koffie zet-gebied Am genet
men meer val «ine luiffa?
Fairport
ZOO GENIET MEN MEER VAN ZIJNE KOFFIJ
Toch mag de lijst van deelne
mers zich meten met bijvoor
beeld die van het beroemde
Cambridge Festival. Ralph
McTell, die met „Streets of
London" internationaal van
zich deed horen, behoeft nau
welijks meer Introductie.
Datzelfde kan gezegd worden
van Fairport Convention.
Deze groep bracht in tien
Jaar tijd niet minder dan
veertien langspeelplaten op
de markt, en dat alles onder
de bezielende inspiratie van
violist Dave Swarbrick.
Vanavond staat het festival
voornamelijk in het teken
van de Ierse volksmuziek.
Optredenden zijn Andy Irvi
ne Paul Brady, die geza
menlijk (tot de opheffing)
deel uitmaakten van de fa
meuze groep Planxty. Verder
zijn te horen Mike, Norma en
Elaine Watersons (The Wa
tersons), aangevuld met de
gitarist Martin Carthy. En
last but not least de Bothy
Band, een tamelijk nieuwe
folklormatle die onlangs met
veel succes optrad tijdens
het Pinkpop Festival in
Geleen.
Vrijdagavond 10 Juni biedt
een gitaresk allerlei. Aller
eerst is daar de troef
Stephan Grossman, de in Ita
lië woonachtige Amerikaan
se bluesgitarist, die zich wel
licht zal laten verleiden tot
een duotje met zijn Engelse
collega John Renboum, me
de-oprichter van Pentangle
(inmiddels ontbonden). Een
ander interessant duo van
deze avond is het optreden
van F airport-vioLlst Dave
Swarbrick met gitarist Mar
tin Carthy.
Folkmarkt
Zaterdag, de slotdag, wacht
de bezoekers van Rotterdam
Folk een boeiend program
ma. Zowel in de hal als in de
grote en kleine zaal van het
Doelencomplex wordt één
groot folkfeest gevierd met
onder andere onze eigen
groep Fungus, „de Engelse
Don McClean" Richard Di-
gence, zangeres June Tabor
(vroeger onderdeel van de
Silly Sisters), de Duitse for
matie Ougenwlede, de zang
groep Swan Arcade, en als
absolute toppers The Albion
Dance Band en de uit Bretag
ne afkomstige harpist Alan
Stivell, die door een viermans
combo zal worden begeleid.
Dit bonte programma wordt
nog gecompleteerd door een
De groep Fungus vertegenwoordigt Nederland.
folkmarkt in de grote hal,
waaraan de Nederlandse
groep Wolverlei muzikaal ge
stalte zal geven.
Ook zijn er z.g. „weekartles-
ten" (onder andere The Tan-
nahlll Weavers en de Battle
field Band) die gedurende de
dagen van het festival op wil
lekeurige plaatsen ln Rotter
dam hun opwachting zullen
maken met een openlucht
concert. Alle deelnemende
groepen en solisten zullen
tenslotte ln actie komen tij
dens het slotfeest, dat zater
dag tot drie uur 's nachts zal
duren.
