Belangrijke rol Andriessen bij formatie PvdA laat eis vallen met Nieuwe Haaöse Courant en met Nieuwe Leidse Courant Ecevit wint Turkse verkiezingen SP£RZ'fc Drama Mogelijk weer nieuwe bemiddelingspoging Vondeling weer voorzitter Ontploffing bij Philips Weikomstvoordeel 'OUvy hoort bij u. Macht en onmacht van het parlement Pagina 11 n deze krant HET WEER Veranderlijk Paniek wegens Zuidmolukse aspergetelers Hervormingsvoorstellen geen breekpunt meer Er is veel leed in de wereld Trouw draait er niet omheen Trouw 35STE JAARGANG NR 10157 DINSDAG 7 JUNI 1977 UITGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 14.82 (MAAND)— 44.45 (KWARTAAL) 175.60 (JAAR) POSTGIRO 660000 BANK NED.CRED.BANK REK,NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO X11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0.60; FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1,80, LUXEMBURG FRS 13. PAGINA 2: Priesteropleiding in zware crisis PAGINA 3: Te weinig werk in het onderwijs Acrylnitril kankerverwekkend? PAGINA 5: Borstbeeld van Gerbrandy PAGINA 7: Watergate-mannen eindelijk de cel in Naar Londen om de koningin absoluut niet te zien LONDEN Van da honderd, duizenden bezoekers die in Londen zijn voor de viering van het jubileum van Elisa- beth II zal in elk geval één geen enkele moeite doen een glimp op te vangen van de koningin. Dat is zijne godde lijke heiligheid Shree Pra- moekh Sjastri Shree Nara- janswaroepdasji, leider van een Hindoestaanse sekte in India. Zijn godsdienst schrijft hem een strikt celibaat voor en om dat na te leven zorgt hij er al veertig jaar voor geheel uit de buurt van vrouwen te blij ven. Hij zegt dat hij eigenlijk in veertig jaar geen vrouw meer heeft gezien en dat hij niet van plan is voor de konin gin een uitzondering te ma ken. De 57-jarige Swami (godsdienstleraar) arriveerde zondag vanuit Bombay in Lon den. Via een tolk vertelde hij verslaggevers: „Ik ben swami geworden toen ik zeventien was en ik ben onmiddellijk volgens de kuisheidsgelofte gaan leven. Ik heb, sindsdien nooit meer een vrouw gezien." Hij is van India naar Engeland gevlogen per jumbojet. Hij maakte gebruik van de kleine salon boven de eerste klas in het toestel. Daar werd hij be diend door mannelijk perso neel. Op het vliegveld zorgde een schare monniken er voor dat de swami geen vrouwen te zien kreeg. Hij liet nog weten in Engeland niet naar de tele visie te zullen kijken. De jubi leumviering, reden voor zijn bezoek aan Londen, zal hij via de radio volgen. Enkele opklaringen en plaatse lijk een bui. Matige tot krachti ge aan de kust tijdelijk harde zuidelijke wind, later ruimend naar westelijke richtingen., Maximumtemperaturen onge veer 14 graden. MORGEN EN OVERMORGEN: Aanhoudend wisselvallig en weinig verandering in tempera tuur. zon op: 05.22 onder: 21.57 maan op: 01.34 onder: 13.14 Van onze Haagse redactie DEN HAAG De CDA-fractie heeft gisteren besloten de voormalige KVP-fractieleider Andriessen een be langrijke rol toe te kennen bij de komende kabinets formatie. Andriessen werd unaniem gekozen in het fractiebestuur, dat optreedt als formatieteam en tevens wordt hij voorzitter van een programcommis sie. Deze programcommissie, be staande uit vier KVP'ers, drie leden van de AR en twee van de CHU, bereidt de politieke besluitvorming over de formatie voor. Volgens fractieleider Van Agt moe ten deze beslissingen niet gezien worden als pogingen de bittere pil van vorige week voor Andriessen wat te vergulden. Zoals gemeld moest de KVP-voorman vorige week wijken voor de AR-leider Aantjes die toen in zijn plaats plaatsvervangend frac tieleider werd. Andriessen stapte toen ook uit het presidium van de CDA-fractie. Hij verbond gisteren aan zijn bereidheid toch weer zitting te nemen in het fractiebestuur en in de programcommissie de voorwaar de dat de fractie duidelijk blijk van vertrouwen moest uitspreken. Dat gebeurde met unanieme stemmen. Zoals bekend wordt Andriessen be schouwd als een behendig onderhan delaar in kabinetsformaties. KVP-overwicht In het fractiebestuur zitten nu vier KVP'ers (Van Agt, Andriessen, Peij- nenburg en Kleisterlee, als secreta ris), twee anti-revolutionairen (Aan tjes en Schakel)- en twee christelijk- historischen (Kruisinga en Van der Mei). Op de vraag of met deze verde ling de KVP niet een te groot over wicht heeft gekregen zei Van Agt: „We moeten natuurlijk de veelkleu righeid in het oog houden, maar daa rover moeten we niet gaan millime teren". Het presidium blijft na het vertrek van Andriessen bestaan uit Van Agt, Aantjes en Kruisinga. Het is niet geheel duidelijk hoe precies de verhoudingen tussen presidium, fractiebestuur en programcommis sie geregeld zijn. Van Agt deelde nog mee, dat het onderzoek om te ontdekken wie bin nen de CDA-fractie de pers heeft voorzien van de geheime notulen van de CDA-fractievergaderingen op 26 mei, toen het conflict Aantjes- Andriessen ontstond, gaande is. Hoe precies dat onderzoek wordt ver richt, wilde hij niet meedelen. UTRECHT/ONNEN Het treinverkeer tussen Venlo en Horst-Sevenum in Zuid-Lim burg werd gistermiddag om streeks vier uur voor tweeën eenhalf uur stilgelegd, omdat een machinist van een goede rentrein vier mensen langs de spoorbaan had gezien, van wie er drie op Zuidmolukkers zou den lijken. Een van hen droeg een „op een wapen gelijkend voorwerp" bij zich. De machinist zag het viertal om kwart voor vier ter hoogte van Grubbenhorst en zijn waarneming werd bevestigd door een machinist van een volgende trein. De door de spoorwegen ingeschakelde rijkspolitie trof vier mannen aan in een groene bestelwagen. Het bleken inderdaad drie Zuidmolukkers te zijn en een Europese Nederlander: asper getelers die met hun tuinge reedschap op weg waren naar huis. Om half zeven gistera vond reden de treinen weer. Kabinetsformateur Den Uyl begon gisteren de besprekingen voor het vormen van een nieuwe regering. Als eerste ontving hij drs. Ed van Thijn, de fractievoorzitter van de PvdA (rechts). Laat in de avond volgde mr. Van Agt, fractievoorzitter van het CDA. Van onze parlementsredactle DEN HAAG De fractie van de Partij van de Arbeid in de Tweede Kamer hecht niet langer aan de eis dat voorafgaande aan de echte onderhandelingen over de kabinetsformatie éérst klaarheid moet komen over de vier hervormingsvoor stellen. Geen verzet CDA DEN HAAG Het PvdA-Kamerlid Vondeling zal deze week weer voor de functie van voorzitter van de Tweede Kamer worden voorgedra gen. Dit staat vast nu de CDA-frac tie in grote meerderheid gisteren besloten heeft zich niet tegen de benoeming van Vondeling te verzet ten. De PvdA, als grootste Kamer fractie, heeft het recht de voorzitter te leveren en Vondeling is daar de enige kandidaat. Het CDA heeft de afgelopen weken nogal eens problemen gehad met Vondelings uitspraken. Dat gola met name zijn uitspraak dat hij moeite zou hebben met de beëdiging van Van Agt als Kamerlid. Den Uyl heeft als PvdA-fractievoorzitter deze week contact gezocht met Van Agt over het Kamervoorzitterschap. Op voorstel van Van Agt heeft, de overgrote meerderheid van de frac tie van de CDA nu besloten akkoord te gaan met de tweede termijn van Vondeling als Kamervoorzitter. Kleine partijen Het CDA heeft gisteren voorts be sloten dat de kleine partijen in de Kamer uit het Kamerpresidium ge weerd moeten worden. De Tweede Kamer zal deze week over de samen stelling van het presidium beslissen. Van de zijde van het CDA zal wor den voorgesteld te benoemen: twee volwaardige PvdA-leden, twee vol waardige CDA-leden, één volwaar dig VVD-lid plus één plaatsvervan ger van de VVD, één volwaardig D'66-lid en voor de resterende kleine partijen één plaatsvervanger. Bij een ontploffing in de gieterij voor huishoudelijke apparaten van Philips in Groningen raakten gisteren zes personen licht gewond en werd er voor enkele honderdduizenden guldens schade aangericht. De explosie ging met een enorme sterke luchtdruk gepaard waardoor een van de gevels van de hal werd weggeblazen. Op de foto is een brandweerman buiten de gieterij aan het puinruimen. De waarnemend fractievoorzitter van de PvdA, drs Van Thijn, noemde gisteravond na zijn bezoek als infor mateur de aanpak van kabinetsfor mateur Den Uyl „een alleszins rede lijke werkwijze" Die werkwijze houdt in dat de formateur de forma tie in twee fasen splitst: In de eerste fase komt het sociaal economisch beleid aan de orde, in samenhang met de vier hervormingsvoorstellen (de wet ondernemingsraden, de in vesteringsregeling, de vermogen- saanwasdeling en de grondpolitiek), In de tweede fase de overige beleid spunten. Den Uyl begon, nadat hij midden vori ge week het verzoek van de Koningin kreeg een kabinet te formeren, giste ren met zijn gesprekken met betrokke nen. Gistermiddag sprak hij met Van Thijn, gisteravond laat met Van Agt. Den Uyl wil in zijn gesprekken aller eerst streven naar het leggen van een vertrouwensbasis tussen de betrokken fracties, die van de PvdA en die van het CDA. Daartoe wil hij in eerste aanleg meer weten van de opstelling van de fractievoorzitters over de vier hervormingsvoorstellen, die niet los gezien kunnen worden van de „centra le doelstellingen van het te vormen kabinet, de bestrijding van de werk loosheid en de inflatie", aldus een ver klaring die Den Uyl gisteravond uitgaf. Van Thijn gaf gisteren toe dat Den Uyl met deze werkwijze afwijkt van wat de PvdA wilde, maar vond toch dat Den Uyl en de PvdA-fractie wat de werkwijze betreft niet ver uiteen liggen. „Ik wil procedureel niet dog matisch zijn", aldus Van Thijn giste ravond. „Bij ons heeft steeds voorop gestaan de samenhang tussen het noodzakelijk te voeren sociaal eco nomisch beleid en die vier hervor mingsvoorstellen. Die mogen elkaar in de gesprekken van de formateur best overlappen.l maar die vier her vormingsvoorstellen worden wel de belangrijkste beslissingspunten voor onze fractie in de komende weken". voelen voor een splitsing van behan deling van zaken, maar dan alleen als het om de behandeltechniek, de procedure gaat. Er mag „geen ran gorde in belangrijkheid van te be handelen zaken" zijn. aldus Van Agt, die herhaalde dat het CDA geen voorwaarden vooraf zal accep teren, ook niet als de procedure dus danig is vervormd dat er feitelijk wel sprake is van het eerst behande len van de vooraf gestelde voor waarden. IJs breken PvdA-fractievoorzitter Van Thijn sprak gisteravond na zijn bezoek aan de formateur de hoop uit dat er snel klaarheid komt over de vier hervormingsvoorstellen, opdat ook de sociale partners, de werkgevers en werknemers, snel weten waar zij aan toe zijn, en hun plaats kunnen bepalen. Van Thijn benadrukte dat er geen enkele reden voor zijn frac tie is om gezien de voor deze partij gunstige verkiezingsuitslag de koers te wijzigen, en hij riep het CDA op Vervolg op pagina 3 (ADVERTENTIE) ASSEN Het beleidscentrum in Assen heeft gisteren gegevens betrokken van zowel de Zuidmolukse gemeenschap als van de treinkapers. Aan de hand van die gegevens zal worden uitge maakt of een tweede bemiddelingspoging zin heeft. Dit was vrijwel het enige nieuws dat gisteren in Assen en in Den Haag bekend werd. De gegevens van de treinkapers wer den verkregen door twee telefoonge sprekken die psychiater Mulder met hen voerde. Aangenomen wordt dat gegevens uit de Zuidmolukse ge meenschap naar voren zijn gebracht in een gesprek van RMS-kopstukken met leden van het beleidsteam. Hier bij waren onder meer de heer Lokol- lo, vice-president van de RMS en minister Van Doorn aanwezig. De gegijzelde leerkrachten en hun overvallers in de school te Smilde hebben gisteren maar één maaltijd gehad. De Molukse overvallers ma ken steeds moeilijkheden als het eten door een ander wordt gebracht dan de vrouw die dit vanaf het begin heeft gedaan. De voedselvoorziening van de trein ging normaal door. De enige activi teit die werd waargenomen was dat twee gewapende treinkapers door enkele gegijzelde treinreizigers de rommel onder en bij de trein lieten opruimen. Drie kapers probeerden gistermid dag opnieuw stenen over de trein te gooien. Het leek op een geïmprovi seerd partijtje slagbal. De trein bood het vertrouwde beeld: dekens en kle ren hingen uit de raampjes te luch ten. Zie ook pagina 3 en 5 Rangorde De fractievoorzitter van het CDA, minister van justitie Van Agt, zei gisteravond, voordat hij laat in de avond een bezoek bracht aan de kabinetsformateur, eventueel wel te I8TANBOEL (AP. UPI, Reuter) Duizenden mensen gingen gisteren de straten van de grote Turkse ste den zingend op om de verkiezings overwinning van de sociaal-demo cratische partij van Boelent Ecevit te vieren. In de straten van Istanboel en Ankara werd onophoudelijk „pre mier Ecevit, premier Ecevit" en „Ecevit, de man van het volk" ge schreeuwd. Ofschoon de definitieve verkiezings uitslag gisteravond nog niet bekend was en Ecevit nog geen absolute meerderheid had behaald toen ne gentig procent van de stemmen wa ren geteld verklaarde hij gister avond op een persconferentie de vol gende Turkse regering te zullen sa menstellen. Zeker is in ieder geval al dat de Republikeinse Volkspartij van Ecevit de grootste partij in het land is geworden. Op basis van de telling van 90% van de uitgebrachte stem—®n heeft zijn partij 195 van de 450 parlementszetels veroverd. Op zijn persconferentie liet Ecevit we ten dat hij „minimaal 220 zetels en misschien meer" had gewonnen. Po litieke waarnemers menen dat Ece vit samen met de steun van een aantal onafhankelijke kandidaten en dissidenten van andere kleinere partijen een regering zal kunnen vormen. De partij van de huidige premier Demirel haalde volgens de telling gisteravond 188 parlementszetels. Ofschoon de Gerechtigheidspartij van de huidige premier de partij van Ecevit niet heeft kunnen verslaan heeft zij wel een aantal zetels kun nen winnen ten koste van de kleinere centrumpartijen. Tijdens de ver kiezingen van 1973 wist de Gerech tigheidspartij slechts 149 parle mentszetels te veroveren. De grote verliezer van deze ver kiezingen is de fanatiek moslemse partij van Nationale Redding van vice-premier Erbakan. Deze partij lijkt minder dan 30 van haar 48 par lementszetels te zullen kunnen be houden. De enige partij die naast de Republikeinse Volkspartij en de Ge rechtigheidspartij winst heeft ge boekt is de fascistische partij van Nationale Actie van vice-premier Turkesj. Deze partij won twaalf par lementszetels terwijl zij er in 1973 slechts drie had veroverd. Westerse diplomaten toonden zich gisteren tevreden met de Turkse ver kiezingsuitslag. Zij geloven dat de overwinning van Ecevit tot een ver betering van de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en Turkije zal bijdragen. Ook geloven zij dat Ece vit, die premier was ten tijde van de Turkse inval op Cyprus in 1974, de sleutel in handen houdt tot de oplos sing van het conflict op Cyprus en tot een vermindering van de span ningen in de Zuidoostflank van de Navo. @0k w Ben je een hardwerkend chemisch bedrijf in Tiel. Héb je door een paar ongelukjes al niet zo'n beste naam meer. Stel je een echte mllieufunctionaris aan. En dan schuiven er weer twee vaten vergil van een auto af. Net voor de wielen natuurlijk. Nieuwe abonnee: Straat: Plaats:Giro Betaalt per kwartaal Opgegeven door: Adres: Plaats: Ik ontvang graag naar keuze: Een degelijke mini-indexklapper voor telefoonnummers en adresgegevens. Handzaam formaat. Geschikt om mee te nemen in elke jas of tas. 0 Drie kleine gekleurde klosjes garen en naalden in een fraaie balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie. O Twee verschillende Ot en Sien afbeeldingen. Te gebruiken als sierplaat of place-mat. In de originele kleuren en afwas- baar. De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel. Hij betaalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben ontvangen) 6.55 minder voor de eerste termijn. Schrijf op de open envelop. Trouw-Kwartet. antwoordnum mer 2792, Amsterdam. Een postzegel is niet nodig, die betalen wij. Bellen kan ook: 020-913456, afdeling service.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 1