Belangrijke rol
Andriessen
bij formatie
PvdA laat eis vallen
met Nieuwe Haaöse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
Ecevit wint Turkse verkiezingen
SP£RZ'fc
Drama
Mogelijk weer nieuwe
bemiddelingspoging
Vondeling
weer
voorzitter
Ontploffing bij Philips
Weikomstvoordeel
'OUvy hoort bij u.
Macht en onmacht
van het parlement
Pagina 11
n deze krant
HET WEER
Veranderlijk
Paniek wegens
Zuidmolukse
aspergetelers
Hervormingsvoorstellen geen breekpunt meer
Er is veel leed in de wereld
Trouw draait er niet omheen
Trouw
35STE JAARGANG NR 10157 DINSDAG 7 JUNI 1977
UITGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 14.82 (MAAND)— 44.45 (KWARTAAL) 175.60 (JAAR)
POSTGIRO 660000 BANK NED.CRED.BANK REK,NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO X11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0.60; FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1,80, LUXEMBURG FRS 13.
PAGINA 2:
Priesteropleiding
in zware crisis
PAGINA 3:
Te weinig werk
in het onderwijs
Acrylnitril
kankerverwekkend?
PAGINA 5:
Borstbeeld
van Gerbrandy
PAGINA 7:
Watergate-mannen
eindelijk de cel in
Naar Londen om
de koningin
absoluut niet
te zien
LONDEN Van da honderd,
duizenden bezoekers die in
Londen zijn voor de viering
van het jubileum van Elisa-
beth II zal in elk geval één
geen enkele moeite doen een
glimp op te vangen van de
koningin. Dat is zijne godde
lijke heiligheid Shree Pra-
moekh Sjastri Shree Nara-
janswaroepdasji, leider van
een Hindoestaanse sekte in
India. Zijn godsdienst schrijft
hem een strikt celibaat voor en
om dat na te leven zorgt hij er
al veertig jaar voor geheel uit
de buurt van vrouwen te blij
ven. Hij zegt dat hij eigenlijk
in veertig jaar geen vrouw
meer heeft gezien en dat hij
niet van plan is voor de konin
gin een uitzondering te ma
ken. De 57-jarige Swami
(godsdienstleraar) arriveerde
zondag vanuit Bombay in Lon
den. Via een tolk vertelde hij
verslaggevers: „Ik ben swami
geworden toen ik zeventien
was en ik ben onmiddellijk
volgens de kuisheidsgelofte
gaan leven. Ik heb, sindsdien
nooit meer een vrouw gezien."
Hij is van India naar Engeland
gevlogen per jumbojet. Hij
maakte gebruik van de kleine
salon boven de eerste klas in
het toestel. Daar werd hij be
diend door mannelijk perso
neel. Op het vliegveld zorgde
een schare monniken er voor
dat de swami geen vrouwen te
zien kreeg. Hij liet nog weten
in Engeland niet naar de tele
visie te zullen kijken. De jubi
leumviering, reden voor zijn
bezoek aan Londen, zal hij via
de radio volgen.
Enkele opklaringen en plaatse
lijk een bui. Matige tot krachti
ge aan de kust tijdelijk harde
zuidelijke wind, later ruimend
naar westelijke richtingen.,
Maximumtemperaturen onge
veer 14 graden.
MORGEN EN
OVERMORGEN:
Aanhoudend wisselvallig en
weinig verandering in tempera
tuur.
zon op: 05.22
onder: 21.57
maan op: 01.34
onder: 13.14
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De CDA-fractie heeft gisteren besloten
de voormalige KVP-fractieleider Andriessen een be
langrijke rol toe te kennen bij de komende kabinets
formatie.
Andriessen werd unaniem gekozen
in het fractiebestuur, dat optreedt
als formatieteam en tevens wordt hij
voorzitter van een programcommis
sie. Deze programcommissie, be
staande uit vier KVP'ers, drie leden
van de AR en twee van de CHU,
bereidt de politieke besluitvorming
over de formatie voor.
Volgens fractieleider Van Agt moe
ten deze beslissingen niet gezien
worden als pogingen de bittere pil
van vorige week voor Andriessen wat
te vergulden. Zoals gemeld moest de
KVP-voorman vorige week wijken
voor de AR-leider Aantjes die toen in
zijn plaats plaatsvervangend frac
tieleider werd. Andriessen stapte
toen ook uit het presidium van de
CDA-fractie. Hij verbond gisteren
aan zijn bereidheid toch weer zitting
te nemen in het fractiebestuur en in
de programcommissie de voorwaar
de dat de fractie duidelijk blijk van
vertrouwen moest uitspreken. Dat
gebeurde met unanieme stemmen.
Zoals bekend wordt Andriessen be
schouwd als een behendig onderhan
delaar in kabinetsformaties.
KVP-overwicht
In het fractiebestuur zitten nu vier
KVP'ers (Van Agt, Andriessen, Peij-
nenburg en Kleisterlee, als secreta
ris), twee anti-revolutionairen (Aan
tjes en Schakel)- en twee christelijk-
historischen (Kruisinga en Van der
Mei). Op de vraag of met deze verde
ling de KVP niet een te groot over
wicht heeft gekregen zei Van Agt:
„We moeten natuurlijk de veelkleu
righeid in het oog houden, maar daa
rover moeten we niet gaan millime
teren". Het presidium blijft na het
vertrek van Andriessen bestaan uit
Van Agt, Aantjes en Kruisinga. Het
is niet geheel duidelijk hoe precies
de verhoudingen tussen presidium,
fractiebestuur en programcommis
sie geregeld zijn.
Van Agt deelde nog mee, dat het
onderzoek om te ontdekken wie bin
nen de CDA-fractie de pers heeft
voorzien van de geheime notulen
van de CDA-fractievergaderingen op
26 mei, toen het conflict Aantjes-
Andriessen ontstond, gaande is. Hoe
precies dat onderzoek wordt ver
richt, wilde hij niet meedelen.
UTRECHT/ONNEN Het
treinverkeer tussen Venlo en
Horst-Sevenum in Zuid-Lim
burg werd gistermiddag om
streeks vier uur voor tweeën
eenhalf uur stilgelegd, omdat
een machinist van een goede
rentrein vier mensen langs de
spoorbaan had gezien, van wie
er drie op Zuidmolukkers zou
den lijken. Een van hen droeg
een „op een wapen gelijkend
voorwerp" bij zich.
De machinist zag het viertal
om kwart voor vier ter hoogte
van Grubbenhorst en zijn
waarneming werd bevestigd
door een machinist van een
volgende trein. De door de
spoorwegen ingeschakelde
rijkspolitie trof vier mannen
aan in een groene bestelwagen.
Het bleken inderdaad drie
Zuidmolukkers te zijn en een
Europese Nederlander: asper
getelers die met hun tuinge
reedschap op weg waren naar
huis. Om half zeven gistera
vond reden de treinen weer.
Kabinetsformateur Den Uyl begon gisteren de besprekingen voor het vormen van een nieuwe
regering. Als eerste ontving hij drs. Ed van Thijn, de fractievoorzitter van de PvdA (rechts). Laat in de
avond volgde mr. Van Agt, fractievoorzitter van het CDA.
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG De fractie van de Partij van de Arbeid in de Tweede Kamer hecht
niet langer aan de eis dat voorafgaande aan de echte onderhandelingen over de
kabinetsformatie éérst klaarheid moet komen over de vier hervormingsvoor
stellen.
Geen verzet CDA
DEN HAAG Het PvdA-Kamerlid
Vondeling zal deze week weer voor
de functie van voorzitter van de
Tweede Kamer worden voorgedra
gen. Dit staat vast nu de CDA-frac
tie in grote meerderheid gisteren
besloten heeft zich niet tegen de
benoeming van Vondeling te verzet
ten. De PvdA, als grootste Kamer
fractie, heeft het recht de voorzitter
te leveren en Vondeling is daar de
enige kandidaat.
Het CDA heeft de afgelopen weken
nogal eens problemen gehad met
Vondelings uitspraken. Dat gola
met name zijn uitspraak dat hij
moeite zou hebben met de beëdiging
van Van Agt als Kamerlid. Den Uyl
heeft als PvdA-fractievoorzitter
deze week contact gezocht met Van
Agt over het Kamervoorzitterschap.
Op voorstel van Van Agt heeft, de
overgrote meerderheid van de frac
tie van de CDA nu besloten akkoord
te gaan met de tweede termijn van
Vondeling als Kamervoorzitter.
Kleine partijen
Het CDA heeft gisteren voorts be
sloten dat de kleine partijen in de
Kamer uit het Kamerpresidium ge
weerd moeten worden. De Tweede
Kamer zal deze week over de samen
stelling van het presidium beslissen.
Van de zijde van het CDA zal wor
den voorgesteld te benoemen: twee
volwaardige PvdA-leden, twee vol
waardige CDA-leden, één volwaar
dig VVD-lid plus één plaatsvervan
ger van de VVD, één volwaardig
D'66-lid en voor de resterende kleine
partijen één plaatsvervanger.
Bij een ontploffing in de gieterij voor huishoudelijke apparaten
van Philips in Groningen raakten gisteren zes personen licht
gewond en werd er voor enkele honderdduizenden guldens schade
aangericht. De explosie ging met een enorme sterke luchtdruk
gepaard waardoor een van de gevels van de hal werd weggeblazen.
Op de foto is een brandweerman buiten de gieterij aan het
puinruimen.
De waarnemend fractievoorzitter
van de PvdA, drs Van Thijn, noemde
gisteravond na zijn bezoek als infor
mateur de aanpak van kabinetsfor
mateur Den Uyl „een alleszins rede
lijke werkwijze" Die werkwijze
houdt in dat de formateur de forma
tie in twee fasen splitst: In de eerste
fase komt het sociaal economisch
beleid aan de orde, in samenhang
met de vier hervormingsvoorstellen
(de wet ondernemingsraden, de in
vesteringsregeling, de vermogen-
saanwasdeling en de grondpolitiek),
In de tweede fase de overige beleid
spunten.
Den Uyl begon, nadat hij midden vori
ge week het verzoek van de Koningin
kreeg een kabinet te formeren, giste
ren met zijn gesprekken met betrokke
nen. Gistermiddag sprak hij met Van
Thijn, gisteravond laat met Van Agt.
Den Uyl wil in zijn gesprekken aller
eerst streven naar het leggen van een
vertrouwensbasis tussen de betrokken
fracties, die van de PvdA en die van
het CDA. Daartoe wil hij in eerste
aanleg meer weten van de opstelling
van de fractievoorzitters over de vier
hervormingsvoorstellen, die niet los
gezien kunnen worden van de „centra
le doelstellingen van het te vormen
kabinet, de bestrijding van de werk
loosheid en de inflatie", aldus een ver
klaring die Den Uyl gisteravond
uitgaf.
Van Thijn gaf gisteren toe dat Den
Uyl met deze werkwijze afwijkt van
wat de PvdA wilde, maar vond toch
dat Den Uyl en de PvdA-fractie wat
de werkwijze betreft niet ver uiteen
liggen. „Ik wil procedureel niet dog
matisch zijn", aldus Van Thijn giste
ravond. „Bij ons heeft steeds voorop
gestaan de samenhang tussen het
noodzakelijk te voeren sociaal eco
nomisch beleid en die vier hervor
mingsvoorstellen. Die mogen elkaar
in de gesprekken van de formateur
best overlappen.l maar die vier her
vormingsvoorstellen worden wel de
belangrijkste beslissingspunten
voor onze fractie in de komende
weken".
voelen voor een splitsing van behan
deling van zaken, maar dan alleen
als het om de behandeltechniek, de
procedure gaat. Er mag „geen ran
gorde in belangrijkheid van te be
handelen zaken" zijn. aldus Van
Agt, die herhaalde dat het CDA
geen voorwaarden vooraf zal accep
teren, ook niet als de procedure dus
danig is vervormd dat er feitelijk
wel sprake is van het eerst behande
len van de vooraf gestelde voor
waarden.
IJs breken
PvdA-fractievoorzitter Van Thijn
sprak gisteravond na zijn bezoek
aan de formateur de hoop uit dat er
snel klaarheid komt over de vier
hervormingsvoorstellen, opdat ook
de sociale partners, de werkgevers
en werknemers, snel weten waar zij
aan toe zijn, en hun plaats kunnen
bepalen. Van Thijn benadrukte dat
er geen enkele reden voor zijn frac
tie is om gezien de voor deze partij
gunstige verkiezingsuitslag de koers
te wijzigen, en hij riep het CDA op
Vervolg op pagina 3
(ADVERTENTIE)
ASSEN Het beleidscentrum in Assen heeft gisteren gegevens
betrokken van zowel de Zuidmolukse gemeenschap als van de
treinkapers. Aan de hand van die gegevens zal worden uitge
maakt of een tweede bemiddelingspoging zin heeft. Dit was
vrijwel het enige nieuws dat gisteren in Assen en in Den Haag
bekend werd.
De gegevens van de treinkapers wer
den verkregen door twee telefoonge
sprekken die psychiater Mulder met
hen voerde. Aangenomen wordt dat
gegevens uit de Zuidmolukse ge
meenschap naar voren zijn gebracht
in een gesprek van RMS-kopstukken
met leden van het beleidsteam. Hier
bij waren onder meer de heer Lokol-
lo, vice-president van de RMS en
minister Van Doorn aanwezig.
De gegijzelde leerkrachten en hun
overvallers in de school te Smilde
hebben gisteren maar één maaltijd
gehad. De Molukse overvallers ma
ken steeds moeilijkheden als het
eten door een ander wordt gebracht
dan de vrouw die dit vanaf het begin
heeft gedaan.
De voedselvoorziening van de trein
ging normaal door. De enige activi
teit die werd waargenomen was dat
twee gewapende treinkapers door
enkele gegijzelde treinreizigers de
rommel onder en bij de trein lieten
opruimen.
Drie kapers probeerden gistermid
dag opnieuw stenen over de trein te
gooien. Het leek op een geïmprovi
seerd partijtje slagbal. De trein bood
het vertrouwde beeld: dekens en kle
ren hingen uit de raampjes te luch
ten.
Zie ook pagina 3 en 5
Rangorde
De fractievoorzitter van het CDA,
minister van justitie Van Agt, zei
gisteravond, voordat hij laat in de
avond een bezoek bracht aan de
kabinetsformateur, eventueel wel te
I8TANBOEL (AP. UPI, Reuter)
Duizenden mensen gingen gisteren
de straten van de grote Turkse ste
den zingend op om de verkiezings
overwinning van de sociaal-demo
cratische partij van Boelent Ecevit
te vieren. In de straten van Istanboel
en Ankara werd onophoudelijk „pre
mier Ecevit, premier Ecevit" en
„Ecevit, de man van het volk" ge
schreeuwd.
Ofschoon de definitieve verkiezings
uitslag gisteravond nog niet bekend
was en Ecevit nog geen absolute
meerderheid had behaald toen ne
gentig procent van de stemmen wa
ren geteld verklaarde hij gister
avond op een persconferentie de vol
gende Turkse regering te zullen sa
menstellen. Zeker is in ieder geval al
dat de Republikeinse Volkspartij
van Ecevit de grootste partij in het
land is geworden. Op basis van de
telling van 90% van de uitgebrachte
stem—®n heeft zijn partij 195 van de
450 parlementszetels veroverd. Op
zijn persconferentie liet Ecevit we
ten dat hij „minimaal 220 zetels en
misschien meer" had gewonnen. Po
litieke waarnemers menen dat Ece
vit samen met de steun van een
aantal onafhankelijke kandidaten
en dissidenten van andere kleinere
partijen een regering zal kunnen
vormen.
De partij van de huidige premier
Demirel haalde volgens de telling
gisteravond 188 parlementszetels.
Ofschoon de Gerechtigheidspartij
van de huidige premier de partij van
Ecevit niet heeft kunnen verslaan
heeft zij wel een aantal zetels kun
nen winnen ten koste van de kleinere
centrumpartijen. Tijdens de ver
kiezingen van 1973 wist de Gerech
tigheidspartij slechts 149 parle
mentszetels te veroveren.
De grote verliezer van deze ver
kiezingen is de fanatiek moslemse
partij van Nationale Redding van
vice-premier Erbakan. Deze partij
lijkt minder dan 30 van haar 48 par
lementszetels te zullen kunnen be
houden. De enige partij die naast de
Republikeinse Volkspartij en de Ge
rechtigheidspartij winst heeft ge
boekt is de fascistische partij van
Nationale Actie van vice-premier
Turkesj. Deze partij won twaalf par
lementszetels terwijl zij er in 1973
slechts drie had veroverd.
Westerse diplomaten toonden zich
gisteren tevreden met de Turkse ver
kiezingsuitslag. Zij geloven dat de
overwinning van Ecevit tot een ver
betering van de betrekkingen tussen
de Verenigde Staten en Turkije zal
bijdragen. Ook geloven zij dat Ece
vit, die premier was ten tijde van de
Turkse inval op Cyprus in 1974, de
sleutel in handen houdt tot de oplos
sing van het conflict op Cyprus en
tot een vermindering van de span
ningen in de Zuidoostflank van de
Navo.
@0k
w
Ben je een hardwerkend chemisch bedrijf in Tiel.
Héb je door een paar ongelukjes al niet zo'n beste
naam meer. Stel je een echte mllieufunctionaris aan.
En dan schuiven er weer twee vaten vergil van een
auto af. Net voor de wielen natuurlijk.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar keuze:
Een degelijke mini-indexklapper voor telefoonnummers en
adresgegevens. Handzaam formaat. Geschikt om mee te
nemen in elke jas of tas.
0 Drie kleine gekleurde klosjes garen en naalden in een fraaie
balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie.
O Twee verschillende Ot en Sien afbeeldingen. Te gebruiken
als sierplaat of place-mat. In de originele kleuren en afwas-
baar.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) 6.55 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop. Trouw-Kwartet. antwoordnum
mer 2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig, die betalen wij.
Bellen kan ook: 020-913456, afdeling service.