ans op slachtoffers kleiner
Aantjes spreekt van
onverstandig besluit
Politie nam foto's gijzeling in beslag
WAT DOET ASPRO BRUIS
TEGEN HOOFDPIJN.
Zeven kinderen uit
Bovensmilde nog
in het ziekenhuis
Philips batterijen,
die gaan lang mee.
"Yssen kapers en gegijzelden groeit relatie
gapers geven
lo^ts toe
Andriessen tweede voorzitter CDA-fractie
eerst m'n
QoudJduO^fe
opeten..! j
Ouders gegijzelde
kinderen
danken overheid
PHILIPS
Voor alles dat heel goed
spelen draaien bewegen verlichten moet..
Fotograaf laat het er niet bij zitten
Werkloosheid
AG 31 MEI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
I
i onze Haagse redactie
N HAAG Op het ministe-
Gvan justitie in Den Haag
:t men er meer en meer van
dat er zowel in de trein als
.Ie school een vertrouwensre-
ïk is gegroeid tussen overval-
itwtj en gegijzelden. De kans op
latijelijke incidenten is daar-
lettte aanzienlijk afgenomen, zo
ht 'dt gehoopt.
:en
li?t kans dat de overvallers mensen
'vaHn neerschieten met wie ze nu al
dan een week In afgesloten
ten alle ongemakken delen Is
iger dan in de eerste dagen van
de gijzelingen, toen er nog nauwe
lijks contacten waren tussen over
vallers en gegijzelden, zo wordt gere
deneerd. In verschillende kringen in
Den Haag Wordt bevestigd dat er
inderdaad zo langzamerhand in trein
en school sprake is van een relatie
met enig wederzijds vertrouwen. BIJ
de gijzelingen in Wijster en Amster
dam, anderhalf jaar geleden, was na
verloop van tijd ook van een dergelij
ke verhouding sprake.
Een woordvoerder van het ministe
rie benadrukte gisteravond overi
gens wel dat er ondanks dit nog
steeds sprake is van een hachelijke
situatie, en dat de ervaring heeft
geleerd dat iedere gijzeling weer op
een geheel andere manier verlooDt.
Op het ministerie, waar het crisis
centrum in verband met de gijzelin
gen gevestigd is, was er het gehele
plnksterweekeinde een bezetting
van omstreeks vijftig mensen, onder
leiding van wisselend minister Van
Agt (meestal 's nachts) en staatsse
cretaris Zeevalking (overdag). Regel
matig vervoegden zich andere be
windslieden (premier Den Uyl, de
ministers De Gaay Fortman, Van
der Stoel, Van Doorn en Stemerdink)
voor beraad. Opvallend was dat de
gehele nacht van zaterdag op zon
dag, het merendeel van deze minis
ters in het crisiscentrum aanwezig
bleven. Volgens een woordvoerder
hield dit niet direct verband met de
situatie in de trein of in de school,
maar verder is die nacht vooral ge
sproken over de vraag hoe het verder
het ziekenhuis
il. Erielingspop.
;t, zo^
top
lovi
Vervolg van pagina 1
gen belden op tijd hun mediclj-
Er is wel contact met een zesde-
medisch studente van 23 Jaar,
de trein gegijzeld is. Zij heeft
leling gedaan over de ge-
ieidstoestand van de mensen
trein. De toestand van de
:ere vrouw wordt stabiel ge
ld. In de trein zit ook een ver-
iter.
r weigeren de kapers ook nu
gen Jvoortdurend elke bemiddeling.
poging daartoe van de ex-
111 ïrwijzer en RMS-mlnlster Kuhu-
1, referendaris op het (Neder-
itriaftse) ministerie van onderwijs, is
k vage week op niets uitgelopen. De
and wallers volstaan met hun eis om
touwen met een aantal Molukse ge-
eenttteerden per vliegtuig het land
ni zaie gaan. Volgens het beleidscen-
fi pin is er voor een vlucht met onze-
irch I bestemming geen vliegtuig-
;rius fanning te vinden. Vandaar de
eriusiran de regering om, alvorens
1 vicafcr te onderhandelen, eerst die
emming bekend te maken. Hoe
if het contact met de kapers is,
t onder meer uit het feit dat ze
ilefoon soms laten rinkelen zon-
(54) kelfs maar op te nemen. Doen ze
rectewei, dan is hun reactie vaak
c is h^sief. Hieruit wordt opgemaakt,
ituurfret verzet van de kapers nog
heeriniet gebroken is.
ctiefu
lijke fcerste pinksterdag hebben mi-
i bij Ar Stemerdink (defensie) en
lecretaris Van Lent een be-
gebracht aan de troepen die bij
;elingen zijn ingezet.
wereK
iorgen was het precies een
Juar I geleden dat de gijzelingsacties
jubil#°vensmilde en Onnen begon-
nog 1 Gedurende het pinksterweek-
- Hngen enkele malen voedsel-
tten naar de trein en de
>1. De berichten over de ge-
eidstoestand van de overval-
en vier gegijzelde leerkrachten
school zijn vaag. Uit het feit
steeds weer voedsel accepte-
ordt echter opgemaakt dat
:ezondheid in ieder geval niet
wensen overlaat,
onder de trein is een grote
maakbeurt op touw gezet. De,
heurs die voedsel brachten
- het vuilnis mee terug. Er
^en n schoppen mee naar de trein
1950jpaen. omdat men aanvankelijk
gerety dat de kapers het vuil wilden
sloot Iven. Behalve eten en mediclj-
hjke bngen er ook rookwaren, scho
nk wieren en gezelschapsspelletjes
e begde trein,
om di
•langstelling van nieuwsgierige
was het hele weekend nogal
'lijk. Vooral de trein trok veel
ht van met kijkers gewapen-
tnsen. Op een gegeven moment
oude rijksweg tussen Haren
w les door vijf kilometer lange
eeeu»in ^lde richtingen versperd,
lerdaf de mensen die bij de trein
gten zijn, betekende dit vaak
oponthoud. Alleen een ljsco-
zijn nog enkele kinderen voor observatie opgenomen. Hier een meisje met haar
moet met de Zuldmolukkers in Ne
derland na afloop van de gijzelingen,
overigens zonder nog tot conclusies
te komen.
Staatssecretaris Zeevalking gaf in
het crisiscentrum enkele keren een
korte persconferentie, waarin hij
toelichtte dat er met de kapers voor
namelijk wordt gesproken over za
ken van huishoudelijke aard zoals
eten, schoonmaken etc. De vorderin
gen van de contacten met de over
vallers zit vooral vast op de weige
ring van de Zuldmolukkers om te
zeggen waar ze met de door hen
geëiste Boeing naar toe willen. Zee
valking zei gistermiddag overigens
de indruk te hebben dat de kapers
ook wel akkoord zullen gaan met een
ander type vliegtuig. Hij benadrukte
dat de telefoonverbinding tussen de
kapers in de trein en die in de school
niet met opzet door de autoriteiten is
defect gemaakt, maar dat er sprake
is van een technisch mankement. Op
het ministerie van Justitie werd mee
gedeeld dat er alleen vanuit de
school wordt aangedrongen op her
stel van de telefoonlijn.
Zelfde man
De directeur-generaal directie poli
tie van het ministerie van justitie,
mr A. J. Fonteijn, zei zondagnacht
dat de contacten met de overvallers
in de trein en de school steeds met de
zelfde Zuldmolukker plaatsvinden,
„een soort chef d'équipe". De hou
ding van de kapers via de telefoon
varieert volgens deze woordvoerder
van koel tot agressief, terwijl men
voor de autoriteiten buiten de school
en trein geen enkele keer een naar
hartelijkheid neigend woord heeft
overgehad.
Minister Stemerdink van defensie en
zijn staatssecretaris Van Lent
brachten zondagmiddag per heli
kopter een bezoek aan de militairen
in Drente, die betrokken zijn bij de
gijzelingen. Minister De Gaay
Fortman van binnenlandse zaken
deelde gistermiddag mee dat hij
vandaag niet naar Londen zal ver
trekken om deel te nemen aan de
Europese conferentie over internati
onale terreur. De Gaay Fortman
heeft het te druk op het crisis
centrum in Den Haag.
ADVERTENTIE
Aspro Bruis lost in watervolledig
op. Bereikt daardoor het snelst de
piekwaarde pijn zich bevindt en
begint direkt te werken
Afdoende en langdurig
Het Innemen van Aspro Bruis
gebeurfderhalve met een maximum
aan pijnstillend effekt en een
minimum aan risico omdat het
reeds opgelost is
Zo'n doosje Aspro Bruis hoort
daarom ook thuis In de vakantie
koffer Voorde zekerheid Want op
vakantie heeft niemand tijd voor
hoofdpijn
ASPRO BRUIS,VOOR IEDEREEN DE BESTE OPLOSSING,
Van een onzer verslaggevers
ASSEN Slechts zeven kinde
ren van de 27 kinderen die bij
de gijzeling in Bovensmilde be
trokken waren, verblijven nog
in het Wilhelminaziekenhuis te
Assen. Waarschijnlijk zullen
ook zij vandaag of misschien
morgen naar huis mogen
keren.
Zondag laat in de morgen werden
tien kinderen uit het ziekenhuis ont
slagen. ZIJ kunnen bij hun ouders
uitzieken. Het kind dat waarschijn
lijk een hersenvliesontsteking heeft
opgelopen, maakt het goed en is
koortsvrij. Er zijn twee (verschillen
de) ouders die ook door het virus zijn
aangetast. Ook zij maken het goed
en kunnen thuis verder verpleegd
worden.
De aard van het virus is nog steeds
niet bekend. Het duurt volgens
woordvoerders van het ziekenhuis,
zeker nog drie tot vier dagen, eer dat
bekend is. Dat is een normale gang
van zaken bij een dergelijk laborato
rium-onderzoek, aldus de medische
staf. De kans op besmetting bij an
dere inwoners van Bovensmilde is
nog steeds niet uitgesloten, maar de
mogelijkheid neemt wel af. Aanvan
kelijk was er zaterdag nog zorg over
de gezondheidstoestand van de kin
deren.
Dokter Nelck, kinderarts van het
Wilhelminaziekenhuis, deelde op een
persconferentie zaterdagmiddag
mee dat men over de aard van het
virus niets kon zeggen. De bij
verschijnselen noemde Nelck toen
nogal verontrustend. Sommige kin
deren lagen aan een infuus om
uitdroging, door te veel braken, te
voorkomen. Verder vertelde de kin
derarts dat de ziekte zeker niet opge
lopen is door het voedsel dat naar de
school werd gebracht. „Dergelijke
virussen kunnen optreden waar te
veel mensen zich in een te kleine
ruimte bij elkaar bevinden en waar
de spanning te groot is. Andere ver
schijnselen zijn kramp en neerslach
tigheid. De gezondheidstoestand
van de zwangere vrouw in de trein
lijkt redelijk goed.
het vers gebraden
10 minuten haantje van
Herman Kramer
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG De voorzitter
van de voormalige fractie van
de ARP in de Tweede Kamer,
mr. W. Aantjes, vindt het een
„politiek erg onverstandige be
slissing" van de nieuwe CDA-
fractie in de Tweede Kamer om
de KVP'er Andriessen aan te
wijzen als tweede fractievoor
zitter na lijsttrekker Van Agt.
Van een onzer verslaggevers
ASSEN Vier ouderparen van ge
gijzelde kinderen hebben namens al
le ouders van de kinderen uit de
school hun waardering uitgesproken
voor de handelwijze van de overheid
in deze kwestie. De ouders van de
vier kinderen wensten verder ano
niem te blijven omdat zij, zoals ze
zeiden, vreesden voor belaging door
de pers en daar hadden ze volgens
hun zeggen al genoeg last van onder
vonden. „Onze morele vrijheid wordt
door de pers aangetast", aldus de
ouders. Ook deelden zij mee dat de
kinderen het meest bang waren ge
weest toen er vanuit de school ge
schoten werd op de gestoorde vrouw
(dinsdag) die door de politiebewa
king was heengelopen en vlak voor
de school stond. De kinderen wisten
aanvankelijk niet dat er naast de
vrouw werd gemikt. De ouders zelf
voelden zich het wanhopigst toen
het moment van de bevrijding was
aangebroken. Het idee dat hun kind
alsnog niet naar huis mocht gaan
was hierbij de belangrijkste factor.
Aantjes zei dat zaterdagavond in een
tv-uitzending van de NCRV. waar hij
voor het eerst zijn stilzwijgen
doorbrak nadat de CDA-fractie in de
eerste vergadering na de verkiezin
gen vorige week donderdag de twee
de man op de CDA-IiJst Aantjes pas
seerde en Andriessen bij meerder
heid van stemmen tot tweede voor
zitter koos.
Behalve Aantjes liet ook de voorzit
ter van de voormalige CHU-fractie
Krulslnga weten de uitslag van de
stemming in de CDA-fractie onver
standig te vinden. Volgens Aantjes
liet ook de voorzitter van de voorma
lige CHU-fractie Kruisinga weten de
uitslag van de stemming in de CDA-
fractie onverstandig te vinden. Vol
gens Aantjes was ook de CDA-
partijvoorzitter Steenkamp (oor
spronkelijk KVP) „perplex", en
lijsttrekker Van Agt (eveneens KVP)
„geschokt" door de uitslag van de
fractiestemming, die voornamelijk
door uit de KVP afkomstige CDA'ers
tot stand was gebracht.
Aantjes benadrukte dat het hem
.nlet om zichzelf gaat, maar „om onze
aanhang die op mij als eerste man na
de heer Van Agt heeft gerekend. Die
mag ik niet in de steek laten". Aan
tjes wees erop dat het CDA bij de
verkiezingen van vorige week in van
oorsprong sterke KVP-provincles
verlies heeft geleden, en in traditio
nele protestants-christelijke provin
cies winst boekte.
Vandaag opnieuw
Zoals bekend werd vorige week don
derdag in Ae nieuwe CDA-fractie af
gesproken dat er vandaag opnieuw
zou worden gesproken over de neteli
ge kwestie van het tweede voorzit
terschap, nadat met name Aantjes
fel tegen de uitslag van de stemming
ADVERTENTIE
op 1
c g^deed goede zaken. En een an-
kans Seld te slaan uit het
^ren van kijkers. BIJ Smilde
de ring waarbinnen geen
-Jfsglerigen meer werden toege-
HezS pUder gemaakt. Een gezamen-
- jkerkdlenst van de dorpelingen
nipid^1 sportveld kon daardoor niet
r Jtn bezocht door mensen uit de
Van een onzer verslaggevers
ASSEN Fotograaf Hans Peters van het Algemeen Nederlands Fotopersbu
reau (Anefo) heeft het afgelopen weekeinde een vervelende ervaring gehad in
Bovensmilde, toen een politieman van de rijksrecherche hem zijn foto-apparaat
afpakte, met de mededeling, dat de fotograaf zijn materiaal maar als in beslag
genomen moest beschouwen. De fotograaf die de vrijkomende kinderen fotogra
feerde moest zelf onmiddellijk mee naar het hoofdkwartier van de rijksre
cherche in Smilde. Hij heeft van de politie geen mededeling gekregen waarom
zijn materiaal nu eigenlijk in beslag genomen werd.
Cor Rodenburg, voorlichter
van de provincie Drente, zei
later, dat het materiaal afge
pakt was, omdat er een foto
bij zou zijn, waarop een uit de
school gevluchte Zuldmoluk
ker te zien zou zijn. Deze zou,
volgens Rodenburg, zijn
kans hebben waargenomen
tijdens de chaotische situa
tie, die ontstaan was. toen de
ruim honderd kinderen de
school mochten verlaten. De
ze uitspraak is door de voor
lichter van Justitie, de heer
Van Leeuwen met klem te
gengesproken. Maar waarom
de film dan wel in beslag ge
nomen was. wist hij ook niet
te vertellen.
Duurde lang
Nadat Hans Peters bij de
rijksrecherche en bij Justitie
protest had Ingediend tegen
de gang van zaken, duurde
het nog tot zondagochtend
eer hij het betreffende mate
riaal (drie filmrolletjes) weer
kon ophalen bij de rijksre
cherche ln Assen. In de tus
sentijd pendelde Peters tus
sen allerlei overheidsinstan
ties heen en weer om er ach
ter te komen waar de films
eigenlijk werden bewaard en
hoe hij ze kon terugkrijgen.
Pas toen de heer Van Leeu
wen van Justitie zich per
soonlijk met de zaak bemoei
de, kwam het materiaal vrij
snel boven water. Er waren
toen door de politie al af
drukken van gemaakt, die
Hans Peters niet kreeg. Hans
Peters bevond zich, toen hem
zijn materiaal werd afgeno
men. niet op speciaal verbo
den-terrein. Collega
fotografen die rondom hem
heen werkten, bleven onge
moeid.
Na de gijzeling in Bellen,
waar Peters indertijd ook
materiaal werd afgenomen, is
het overlegorgaan pers. Justi
tie, politie opgericht om
richtlijnen op te stellen voor
Journalisten en fotografen in
dergelijke gevallen. Dit ls ge
beurd na klachten van de Ne
derlandse Vereniging van
Journalisten (NVJ). BIJ de
gijzeling in Bellen moesten
verschillende malen fotogra
fen hun spullen Inleveren bij
de politie (vooral Duitse foto
grafen overkwam dat toen
herhaalde malen).
Niet netjes
Hans Peters is stellig van
plan het er niet bij te laten
zitten. Vla zijn werkgever, di
recteur J. Evers van Anefo en
de NVJ wil hij de zaak aan
hangig maken. „Allereerst
ben ik niet bepaald netjes
behandeld, en ten tweede
hebben ze m'n negatieven
wel erg lang gehouden. Bo
vendien waren ze, toen Ik ze
terugkreeg, zwaar overont-
wikkeld Het ergste ls dat Ik
deze foto's, van de vrijlating
van de kinderen, zaterdag
niet heb kunnen publiceren.
Dat heeft natuurlijk geld ge
kost. het waren goeie platen.
Ik dien daarom een schade
claim ln, maar hoe hoog die
wordt, weet ik nog niet. Dat
moet ik nog overleggen met
mijn werkgever en de NVJ."
aldus Hans Peters.
De NVJ was dit weekeinde
Voorlichter van justitie Van
Leeuwen (links) in gesprek
met Anefo-fotograaf Hans Pe
ters (rechts) toen zijn film
materiaal nog soek was.
niet bereikbaar voor com
mentaar.
had geprotesteerd. Het tweede voor
zitterschap wordt zo belangrijk ge
acht omdat wordt aangenomen dat
deze na de kabinetsformatie vrijwel
vanzelf fractievoorzitter is wanneer
Van Agt weer in het kabinet zitting
neemt.
Aantjes liet voor de televisie
doorschemeren na de voor hem en
zijn achterban teleurstellende gang
van zaken wel moeite te zullen heb
ben met het alsnog op zich nemen
van het tweede voorzitterschap,
maar dat hij dat waarschijnlijk toch
zal doen om de kiezers niet teleur te
stellen.
CDA-minister Boersma noemde za
terdagmiddag voor de VARA-
microfoon het treffen in de CDA-
fractie een „bedrijfsongeval". Hij zei
het op zichzelf logisch te vinden dat
Aantjes fractievoorzitter van het
CDA wordt wanneer Van Agt op
nieuw minister wordt.
Vervolg van pagina 1
De voorlopige notitie van het plan
bureau is een oppervlakkige „moder
nisering" van het rapport „de Neder
landse economie in 1980". dat vorig
Jaar werd uitgebracht. Dat rapport
raamde voor 1980 een werkloosheid
van 150.000, uitgaande van een om
vangrijke stimulering door de over
heid van de investeringen via de
nieuwe „wet op investeringsreke
ning". en uitgaande van een beheer
sing van de groei der collectieve
voorzieningen volgens de z.g. „één-
procentsoperatie."
Minder groei
Vorig jaar ging het planbureau ,nog
uit van 3,75 procent economische
groei gemiddeld per jaar In de
nieuwe voorlopige notitie is dit 3.5
procent. De inflatie wordt overan-
derd geraamd op ruim 6 procent per
jaar, en de reéle loonsverbetering
voor de „modale" werknemer onver
anderd op 1,5 procent Jaarlijks. Bij
dit laatste cijfer moet echter worden
aangetekend dat thans wordt veron
dersteld dat „incidentele" loonstij
gingen. zoals promoties en hogere
betalingen wegens een gemiddeld
stijgend opleidingsniveau, een stij
ging van loonkosten van zeker an
derhalf procent zullen veroorzaken.
Vorig Jaar werd nog gedacht dat de
post ..Incidenteel" hoogstens één
procent zou beslaan. Bij de nieuwe
gedachten over „incidenteel" is er
dus bij 1,5 procent ruimte voor reële
loonsverbetering al geen plaats meer
voor verhoging van cao-lonen anders
dan via prijscompensaties.
Overleg
Het planbureau raamt thans wel een
herstel van bedrijfswinsten, en een
jaarlijkss stijging van investeringen
met 7 procent. Dat niettemin de
werkloosheid toch sterk kan oplo
pen, komt mede door een toeneming
van de beroepsbevolking die sneller
verloopt dan een Jaar geleden nog
werd voorzien.
Minister Boersma vertelde zaterdag
dat hij nu al bezig is centraal overleg
te organiseren met vakbeweging en
organisaties van werkgevers. „Dat
kan niet wachten." vond Boersma.
Het nieuwe kabinet zal meteen moe
ten beginnen met een beleid om de
werkloosheid terug te dringen.
„Leve mijn vader, die sijn slaap opof
fert voor aijo Ueve dochter