Geen organisaties' achter gijzelingen e tekening van een lezer :ommentaar School (1) School (2) Achteraf voorspellen van acties is waardeloos 3 S/ERKIEZINGEN Pinksteren droog? lilaklied van bijna 200 jaar weinig KAPER gezond strips welkom blikken jurk lAG 27 MEI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet *°1hien hebben de kinderen in de 7^pte school in Bovensmilde na [re gijzelingsacties zelf wel „kapertje" gespeeld. Met ^goedtreintjes en playmobiels „echte" vuurwapens. Of "^jjhien hebben ze elkaar al spe- ooit gegijzeld als een nieuwe' it op het diefje met verlos. teelse pau-pau-geroep is nu i>md en voor de gegijzelde kin- I is het spel bittere ernst ge- Zij hebben deel aan de felijke wereld van de volwasse- Een aparte kinderwereld be- niet. [is begrijpelijk dat het eerste an de regering is de kinderen wel uit hun gevan- iap te bevrijden. Kinderen n een groot incasseringsver- tn, maar als onder hen paniek :ekt is de situatie moeilijk in ind te houden. Wat dat betreft mmde volwassenen in de trein in overigens zeer betrekkelijk pordeel. Zij kunnen de risico's T onberaden handelen beter ^Dch. Uit o.a. Engelse literatuur JV>. het onderwijs aan kinderen immigranten (en dat zijn Mo- M kinderen nog altijd) is bekend ~^e problemen van een dergelij- mdverhuizing tot in de tweede, e generatie zichtbaar kunnen J De ouders van deze kinderen Ithans hun grootouders hebben gemeenschappelijke herinne- aan vroeger en vaak een ge- nschappelijk ideaal. Maar de nt%ren en kindskinderen groeien i de tweeslachtige positie van t g te horen en er ook weer niet zei e horen. entchool is uit op integratie, maar htviuders van de Molukse kinderen ^en hunkeren naar een ander j SI rland. Op school overheerst de lep<erlandse cultuur, thuis wordt I enans gedroomd van een andere eld. De vrijlating van de Moluk- „„jnderen demonstreert die twee- "htigheid. k onder gewone omstandig- len rust op de onderwijzers van school in Bovensmilde al een ire taak. Als Nederlanders en overzien en hebben, mag men ho pen, elkaar tot steun. De kinderen in de school vormen ook een gemeenschap die enige be schutting biedt. Maar alles zal toch afhangen van de onderwijzers van wie in deze dagen het bovenmense lijke wordt verlangd. Het beroep van onderwijzer is ge lukkig niet altijd zo zwaar als de taak die nu aan de gegijzelde leerkrachten is opgedrongen. Toch moet men niet onderschatten wat van veel onderwijzers reeds onder normale" omstandigheden wordt gevergd, met name in die gebieden met een internationaal samengestel de bevolking. Er zijn scholen in ons land waar driekwart van de kinde ren van origine niet-Nederlandstalig is. Er zijn scholen waar meer dan twintig nationaliteiten zijn verte genwoordigd. Veel van deze scho len staan in wijken die ook sociaal al minder bedeeld zijn. De school in Bovensmilde heeft in verhouding tot veel andere scholen misschien nog wel een bevoorrechte positie. Er zaten wel enige Molukse kinde ren op school, maar onderwijskun dig telt dat in Nederland allang niet meer als probleem. Molukkers elkaar ooit willen ver staan dan zal de school moeten bijdragen aan dat wederzijdse be grip. Die taak beperkt zich niet tót de kinderen in de klas, maar strekt zich ook uit tot de ouders. In de omstandigheden van dit ogenblik wordt terecht vooral ge dacht aan de opvang van de kinde ren en hun ouders na hun zo be geerde bevrijding. Maar zolang wij gedoemd zijn tot afwachten is er misschien ook gelegenheid ons te bezinnen op de verantwoordelijk heid die wij leggen op de schouders van steeds grotere groepen onder wijzers. De regering heeft de laatste jaren al veel hulp gegeven. Maar tal van scholen onder moeilijke omstandig-. heden profiteren daar nog niet van. En scholen die wel extra hulp ont vangen klagen nogal eens dat dit te weinig is. Als de onderwijzers in Bovensmilde straks hopelijk ongedeerd de school mogen verlaten, doen wij er misschien goed aan niet alleen aan lintjes te denken, maar vooral aan extra voorzieningen voor het multi- raciale onderwijs. door Johan ten Hove en James Dorsey De namen van formele, informele, invloedrijke, vermeende en al „afgedankte" leiders in de Zuidmolukse gemeenschap, de namen van groepen, groeperingen, bewegingen en actiegroepen vliegen over de tafel, staan in de kranten en zijn dagelijks te horen voor radio en televisie. Allemaal met het doel iets naders te weten te komen over wie er nu eigenlijk verantwoordelijk is voor de acties in Ommen en Bovensmilde en welke groep of beweging deze heeft uitgevoerd. Minister van justitie Van Agt heeft laten weten dat hem bekend is welke groep hierachter zit. Er wordt over een „meesterbrein" gesproken en Van Agt sprak over „een of meer intellectuelen" en dacht dat de brief met eisen „in een bepaalde richting" wees en het hier kennelijk „professi onele krachten" achter zaten. Ook schijnen velen plotseling te we ten dat er een actie op komst was, „dat er iets broeide" en dat de conflicten binnen de Zuidmolukse gemeenschap hoog opgelaaid waren. Die mensen die achteraf zeggen dat zij van tevoren al wisten dat deze actie zou plaatsvinden, hadden hem moeten voorkomen. Verrassing Voorspellingen achteraf dat er wel een actie moest komen omdat „er al lang iets broeide" zijn even veel waard als die over de aanstaande coup in Thailand. Met dit verschil nog datzo'n coup niet achteraf voor- SOllaSir speld hoeft te worden. Dat kan echt van te voren, alleen blijft de vraag van het hoe en wanneer. In een gesprek dat wij met Noes Solissa en drie van zijn vrienden in Assen hadden, stond Solissa erop te verklaren dat de „Actiegroep" niet bestond, dat er dus ook van een afsplitsing geen sprake kon zijn en dat een niet bestaande groep, laat staan een nietbestaande afsplitsing daarvan, onmogelijk een actie kan voeren of plannen kan beramen, zo als er wordt gesuggereerd, om bij voorbeeld burgemeester Samkalden van Amsterdam te ontvoeren. „Na het gesprek van minister Den Uyl en RMS-president Manusama op 17 ja nuari, heb ik een aantal uitspraken gedaan. Dat werd door journalisten meteen aangegrepen om van een nieuwe groep te spreken. Hoe gaat dat, er komen meer journalisten die allerlei vragen stellen en voor je het weet ben je leider van een groep. Dat laat je dan maarzo. Actiegroep na 17 januari heeft eigenlijk nooit be staan" De datum en de vorm van deze ilaatste Zuidmolukse actie is slechts aan een zeer beperkt gezelschap be kend geweest. De actie heeft in Zuid molukse kringen even veel verras sing gewekt als daarbuiten. Als mogelijke daders zijn nu ge noemd het Zuidmolukse Bevrij dingsfront, een zich marxistisch- leninistische noemende organisatie, die echter weinig aanhang zou heb ben en waarvan in Zuidmolukse kringen wordt aangenomen dat ze niet is betrokken bij deze ócties. Verder dissidente groepen binnen de overkoepelende jeugdorganisatie Permuda Masjerakat (de Vrije Zuid molukse jongeren die nauw gelieerd is aan de Badan Persatuan, de een heidsorganisatie van de RMS. Voor al de „Actiegroep na 17 januari 1976" onder leiding van Noes Solissa uit Bovensmilde of een „nog radicalere afsplitsing" hiervan wordt dan naar voren gehaald. De jongeren-geweging Pattimura heeft in een communiqué, waarin wordt betreurd dat er kinderen bij de acties betrokken zijn, maar waar in men zich solidair verklaart met de politieke bedoeling van de acties, de groep „Zuidmolukse mationalisten" genoemd. En tenslotte hebben de kapers van de trein en de bezetters van de school zich op geen enkele wijze uitgelaten over hun ach tergronden. eAlle naar voren gehaalde namen van mensen en bewegingen moeten wel de indruk wekken dat de Zuid molukse gemeenschap uitstekend georganiseerd is, om niet te zeggen overgeorganiseerd. Een indruk die nog versterkt wordt door het veel vuldig etiketteren van „links radi caal naar rechts radicaal en gewoon radicaal." Zuidmolukse jongeren hoeven nog maar een kaartavond te beleggen en over een aantal zaken te praten of „er is al een nieuwe groep gevormd, die vanwege haar radicali- teit uit een andere groep weggelo pen is of er uit gestoten is!" Feit blijft dat er momenteel een trein bij Onnen gegijzeld is en dat er een school in Bovensmilde bezet is door een aantal Zuidmolukse jonge ren. Uit het eisenpakket en het ge coördineerde optreden blijkt dat daar enige organisatie aan vooraf is gegaan. Dat hoeft niet in te houden dat één van de bestaande en bekende los- vaste groeperingen hier de hand in heeft. De mogelijkheid bestaat inderdaad dat zoiets op een kaartavond door een groep vrienden of kennissen in dezelfde buurt op touw gezet is. De mogelijkheid bestaat inderdaad dat een groep vrienden, wel degelijk ge frustreerd door het uitblijven van succes van hun ouders in het stre ven naar het RMS-ideaal, „ergens" bij iemand thuis of in een café of in een schuurtje het plan beraamd heeft. Dat de acties in het noorden van Drente werden uitgevoerd zou erop kunnen wijzen dat in ieder geval een deel van de daders daar gezocht moet worden. Enige bekendheid van het terrein rondom Onnen en enige bekendheid van de situatie om de school is toch wel vereist. Nadruk Hoewel het oude RMS-ideaal nog wel meespeelt bij deze actie lijkt het minder nadruk te krijgen dan bij de vorige (Wijster en Amsterdam). De daders verwijzen deze keer in hun brief voor hun politieke eisen slechts naar die, welke bij de vorige kapingen en gijzelingen gesteld zijn. Veel meer nadruk krijgt de eis dat de 21 gevangenen vrijgelaten moet worden. Tot in details wordt in de brief geregeld hoe en wanneer de kapers met hun gijzelaars en de ge detineerden tenslotte op Schiphol moeten aankomen. Ook dit wijst in de richting van Bovensmilde en As sen, waar immers de meeste van de gedetineerden vandaan komen. De nadruk op de vrijlating van de gede tineerden, het feit dat de acties ge richt zijn tegen een Nederlands „ob ject", en dus de Nederlandse over heid en niet de Indonesische onder druk zetten, en het feit dat de acties in Onnen en Bovensmilde uitge voerd worden, zou er op kunnen wijzen dat het gaat om vrienden, familie-leden en kennissen van de gedetineerden uit Bovensmilde en Assen. Uitspraken over een „meesterbrein" of één of meer intellectuelen komen in dit verband wat laatdunkend over. Het lijkt of we ons moeten verbazen dat Zuidmolukse jongeren wel eens zouden kunnen lezen en schrijven. s^singen. bjj_voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus 859, Amsterdam, i en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. HET WEER door Hans de Jong „(XSCHEI OEH- OHnrtKKEUN&S"- manchettfn ennti kim tmrrdwrrk. MODEL „SVlO.AfgW' may »©t f kiezen of je ze neemt: j« of ja. Donderdags voor Pinksteren krij gen de weerkaarten doorgaans een iets grotere aandacht dan voor gewone weekenden. Er wordt gespeurd naar weerfacto- ren, die de zon hoog zouden kun nen houden ofde feestdagen in het water zouden kunnen doen vallen. Het resultaat van mijn donderdagse denken wil ik hier graag neerleggen in het volgende: „Het weer tijdens de Pinkster- weeleend zal in grote trekken be zien droog en zonnig blijven. Een omvangrijk hogedrukgebied ten Noorden van ons land lijkt mans genoeg om zich onweersstoringen in Frankrijk en Noord-Italië van- het lijf te houden. De wind blijft in de Noordoost tot Oost-hoek en zal vooral aanvankelijk goed bruikbaar zijn voor de zeilers. La ter zwakt die wind wat af door het naderbijkomen van genoemd maximum. De temperatuur houdt zich keurig aan het zomer se boekje met middagwaarden tussen 20 en 25 graden, in het zuiden weer wat hoger, in het noorden lager. Een herhaling van het tropische Pinksterweer zoals we dat in mei 1944 en dus tijdens de laatste oorlog meemaakten( 32 graden werd het toen), staat niet op het programma. Eerder kan de temperatuur later een paar veertjeslaten. Het systeem waarop deze gunsti ge prognose grotendeels is gebas- seerd wordt met name genoemd: een hogedrukgebied. Het bedekte gisteren vooral het zeegebied tus sen IJsland en Noorwegen en een groot deel van de Noordzee. Het water daar is niet warmer dan 10 tot 12 graden. De barometers in het centrum wezen 10.32 millibar. Het maximum vertoonde nog al tijd tekenen van stabiliteit. Dat viel op te maken uit de langzaam oplopende of constante barome ters, vooral uit scheepswaarne mingen. Doordat het maximum behalve in de richting van Honga rije zich ook in noordwestelijke richting uitstrekt en daar zeer breed is opgezet, waaien de hoog tewinden boven een groot zeege bied ten westen van de Britse eilanden tot bij zuidoost- Groenland algemeen uit zuidoos telijke richtingen. Daardoor blijft de poort, die toegang verleent naar Westeuropa voor de oceaan depressies gesloten. Maar... we zijn nog niet helemaal gerust. Daarvoor dient de blik naar zuidwest- en zuid-Europa ge richt te worden. Het dichtst bij huis, namelijk ten westen van Bretagne ligt een ondiep lage drukgebied, dat gistermiddag nog tot in Wales lichte regen veroor zaakte. De aanval van dit mini mum is echter een afknapper ge worden. Het vult op en veroor zaakte gisteren vooral over noord- Nederland nog wel een harde noordoosten-wind (het vergrootte de luchtdrukverschillen) waar mee koele lucht het land binnen stroomde. Op een bepaald mo ment was het in Groningen niet warmer dan zeventien graden te genover Roosendaal 24 graden. Het weer in west-Frankrijk was bewolkt en koel (13 tot 16 graden), maar voor het overige was het daar redelijk met een zuiden windje. Geen gevaar van die kant dus. In zuidoost-Frankrijk regende en onweerde het daarentegen wel: Lyon donderdagmörgen in zes uur elf millimeter, buien van meer betekenis vielen in noord-Italië met veel onweer: Turijn 21 milli meter in zes uur. Ook in Locarno donderde het. Het klinkt op zich zelf nogal dreigend maar de hoog testromingen boven het conti nent (oost tot noordoost in onze omgeving, noordelijk over midde n-Europa) verdrongen de regen en onweer in de richting van de Bal kan. waar Griekenland gistermid dag tegen de dertig graden aanzat en het zuiden van Joegoslavië 26 tot 28 graden mat. De barometers zakten daar stevig overigens. Ook geen direct gevaar uit zuidoost- Europa dus. Samenvattend het volgende: het slagen van een gunstige Pinkster prognose hangt af van a. de be reidwilligheid van het Noordzee- maximum om alert te blijven het algemene beeld in de natuur wijst daar ook op) en b. de vrien delijkheid van Middellandse Zee storingen zich niet met ander mans zaken bemoeien maar zich op eigen terrein te blijven uit leven. Amsterdam onbewolkt 21 De Bilt onbewolkt 21 Deelcn onbewolkt 19 Eelde onbewolkt 18 Eindhoven onbewolkt 21 Den Helder licht bew. IR Rotterdam onbewolkt 21 Twente licht bew 17 Vlinlngen onbewolkt 21 Zd. Limburg licht bew. Aberdeen licht bew 14 Athene onbewolkt 25 Barcelona zwaar bew 2U Berlijn half bewolkt 14 Bordeaux zwaar bew 17 Brussel onbewolkt 23 Frankfort onbewolkt 23 Geneve zwaar bew 17 Helsinki licht bew 11 zwaar bew. 21 Klagenfurt geheel bew 18 Kopenhagen licht bew Lissabon zwaar bew Locarno regenhui 16 Londen licht bew 23 Luxemburg onbewolkt 22 Madrid half bewolkt Malaga zwaar bew. 23 Mallorca licht bew 25 Mvlnchen half bewolkt 1» Nice zwaar bew. Hi Oslo onbewolkt 24 Parijs half bewolkt 25 zwaar bew 21 Spilt half bewolkt 2b Stockholm licht bew 15 Wenen onbewolkt 15 Zunch licht bew 22 Casablanca half bewolkt 23 I-.tanbocl onbewolkt 22 Turns zwaar bew. 24 Hoogwater zaterdag 28 mei Vllssingen 10 41- 23 15. Haringvlietsluizen 10 40-23 18. Rotter dam 12 45. Schevenmgen 11 43. lJmutdcn 12 27. Den Helder 3 25-15 51. Harlingen 6 04-18 14. Delfzijl 8 11-20 25 *de fiets, de brommer, de auto avond op een veilige plek, want Igenochtend is het Luilak al fet niet overal in het land feest peel vroege Luilakvierders wil- hun grappen en uitspattingen wel eens tot vervoermiddelen )reiden. ist af te raden is te gaan kijken r het lawaai dat Luilakvierders Be prille ochtenduren voor de maken. Ontdekken die een (eging in een huis, dan zullen ze ïrd mogelijk dit lied ten gehore Bgen om de „luilak" aan de i te stellen: „Luilak - beddezak £gen uren, hallef tien - is die c niet gezien". Zo was althans ons altijd de „normale" gang [zaken op luilak, maar mevrouw rtvriend uit Rotterdam herin- t zich een heel ander Luilaklied. gaat zo: b de markt van Warmoezieren jaterdags voor 't Pinksterfeest - lak met een dronk te vieren - Is |ouds in zwang geweest. Tot vroeg opstaan geeft dit reden want wie 't laatst komt met zijn schuit - Moet aan zoopjes geld be steden - En men lacht hem helder uit. Opgestaan dus dappere knapen - En u niet te gauw beroemd - Want zo gij te lang blijft slapen - Zult gij luilak zijn genoemd". Mevrouw Kortvriend tekent daar bij aan, dat „warmoezieren" tuin ders waren (die kwamen, aan het vers te zien, met hun bootjes naar de markt) en dat „aan zoopjes geld -besteden" zoveel was als een rondje geven. Oude, niet meer ge bezigde uitdrukkingen, die dan ook van lang geleden stammen. Dit Luilaklied. schrijft ze. is al van 1793. Het komt uit een klein, heel oud prentenboekje, gebonden in perkament, waarin oude tekenin gen met versjes stonden. Zij en haar zusje kregen het meer dan zeventig jaar geleden van een buurvrouw, die toen zelf al een ou de dame was en het boekje vermoe delijk op haar beurt ook al vroeger van een ouder iemand gekregen had. Omdat zij en haar zusje toen pas vier en drie jaar oud waren en dus nog niet konden lezen, las hun moeder ze de versjes bij de tekenin gen uit het boekje voor. Zodoende kent mevrouw Kortvriend het vers je nog altijd uit haar hoofd en dat is maar gelukkig ook, want het boek je is ze in de loop der jaren kwijtge raakt. „Je mag buiten lopen maar dan wel in een kooi je lijkt dan wel een dier dat gevangen zit je hebt het even goed als thuis alleen je bent de vrijheid kwijt je zit bijna de hele dag in je kamertje en je krijgt maar 1 uur in de week bezoek en dat is samen 3 dagen in het jaar en dat is weinig". Het onderwerp „gevangenis" uit het school-t.v.-programma „Heeft de regen een vader" heeft wel in druk gemaakt op de vijfdeklassers van de (lagere) Clausschool in Steenwijk. De onvrijheid zit Nico, die het bovenstaande na de uitzen ding opschreef, niet lekker, anders dan Douwe die nog wel een vrolijke kant aan het gevangenisleven ziet: „Het is me wel meegevallen in de gevangenis want je kon er nog van alles doen ik dacht dat er gewoon een bed en een tafel en een kast stond. Ik dacht dat je niks mee mocht nemen maar je mocht een paar stripboeken meenemen en ge woon leesboeken en dan kun je overdag gaan lezen". Van het onderdeei „begrafenis" zijn vooral Anna-Maria en Evalien diep onder de indruk. In de schoolkrant van de Clausschool staan ook hun reacties afgedrukt: „Je moet gewoon weer verder leven net als andere mensen", schrijft Anna-Maria. „Ik vond het wel goed dat ze dat uitzonden want dan voel je zelHioe erg het is als je broer of zusje begraven wordt. En Evalien: „Van die begrafenis vond ik het ook heel erg want je kunt het maar niet zomaar vergeten ook als je nog een broertje of zusje hebt en je kijkt naar hem of haar dan denk je steeds aan de overledene". „Bij stripverhalen hoef je niet te denken het is niet goed voor je. Vooral voor het mondelijk taalge bruik. Maar het is leuk om te lezen en er zit veel fantasie in". moes, soep, patat, een kroket. We hebben ook pannekoeken gegeten. Er waren er wel 200". Ongeacht of ouderen het wel of niet goed voor ze vinden, kinderen zijn dol op stripverhalen, zelfs kinderen die verder niet van lezen houden. Het project stripverhalen sloeg in klas 4/5 van de Clausschool in Steenwijk dan ook bijzonder goed aan. Achteraf schreef Michel: „De wereld van de stripverhalen is heel anders dan de gewone wereld, wat er in stripverhalen gebeurt kan niet in het echt gebeuren. Ik vind strip verhalen leuker om te lezen dan gewone boeken". En Mark vond: Elk jaar gaat een aantal klassen van de Oranje Nassauschool in Amsterdam-noord voor een (werk-)weekje naar een boerderij in het Noordbrabantse Bladel. Klas voor klas. en als je de verslagen in de schoolkrant Kontakt leest, krijg je de indruk dat ze daar meer pret maken dan werken. Gewerkt wordt er natuurlijk toch, maar leuke din gen waren er ook genoeg: ,,'s Zon dags zijn we naar de Belgische grens gelopen", vertelt Wilfred. „Dat is wel een eind hoor, maar ja lopen is gezond. We stonden plotse ling in België. De meester zei: har telijk welkom". Gitta herinnert zich weer iets anders: ,,'s Middags gingen we met meester Gorter een spel maken. Boter-kaas-en-eieren. Ik moest me rot schuren, toen mochten we het nog schilderen ook. Spijkers inslaan is niet zo een voudig, ik sloeg op mijn vinger". Bij Henk zijn de maaltijden het sterkst blijven hangen: „Het eten was erg lekker. We kregen spercibo- nen, een slavink. worteltjes, appcl- Remco, tweedeklassertje van de Amsterdamse Oranje Nas sauschool, heeft zijn geheel eigen opvattingen over de aan de aanpak van kapers. Een maand geleden al schreef hij een fantasieverhaal in de schoolkrant over de kaping van een trein, die naar Geluksland moet. maar onderweg in Pechland helaas tot stoppen gedwongen wordt. Er is maar één kaper, die meteen de machinist neerschiet: „Alle mensen riepen: rotzak! De militairen brengen spelletjes en eten. Het eten wordt goed bewaakt met kettingen. De hele stad praat er over. De politie stapt in de auto. Tu tu tu pang. pang, mis! Eén man pakt hem bij zijn nek. De kaper stikt en alle mensen vieren feest. Leve de politie!" In deze rubriek vindt u enkele cita ten uit de schoolbladen die ons sinds de laatste oproep zijn toege stuurd. Nogmaals: schoolkranten blijven welkom, ook als het niet de allernieuwste nummers zouden zijn. Van meer dan (weeduiiend bier- en frisdranktinnctjes heeft Sharon Wheet, een studente aan de univer siteit van Philadelphia, de ringetjes afgcsloopt waarmee je zo'n blikje opentrekt. Ze maakte er cen'„jurk" van, die achteraf toch wel iels te kil an te bloot bleek, zodat ie er maar wat onder aantrok.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5