Protest en verzet ligt
ons na aan het hart
Sn
s
Personalia
Mét Goudzwaard maar zonder politiek
9000 May-day-bezoekers
'Kerk moet duidelijk
spreken in politiek'
I
DR. R. H. BREMMER OP BONDSDAG:
Twee stromingen
Achtergrond
Hervormd-gereformeerde jeugd bijeen
Interview mei
J. W. Schulte-Nordholt
•n METZLER-
Baptisten-
jeugd
gaat door met
toogdagen
Duitse belijdenisbeweging
geen eenheid, maar groeit wel
VAN DA AC
Buitenverbandse jeugd in Spakenburg bijeen
VOORBIJGANG
vrijdag 20 mei 1977
KERK
Trouw/Kwartet .g 2
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
ENSCHEDE - Op de gisteren
te Enschede gehouden
bondsdag van de vrijgemaakte
gereformeerde jongelingsver
enigingen heeft de Enschedese
predikant dr. R. H. Bremmer
een actueel referaat gehouden
over het onderwerp: ..Protest
en verzet". Dit lijken, aldus dr.
Bremmer, twee hypemieuwe.
eigentijdse termen en zaken,
en „toch zijn het zaken die juist
gereformeerde jongeren na aan
het hart liggen".
Wij zijn. zei de referent, echte ..pro
testanten". Het woord Is vaak uitge
hold. maar het betekende oorspron
kelijk een krachtig protest tegen on
derdrukking op het punt van het
vrije dienen over God. In die zin
werd het woord het eerst gebruikt op
de Rijksdag te Spiers in 1529. De
vorsten en steden die zich daar ..pro
testanten" noemden, vochten tegen
onderdrukking en gewetensbeknot
ting.
Ook de term ..verzet" is niet nieuw.
Calvijn pleitte reeds in het vierde
boek van zijn InstituUe voor het
recht, zich tegen een tyrannieke
overheid te verzetten. Dat de Neder
landers in de zestiende eeuw kozen
voor de calvinistische reformatie,
heeft zijn grond in de mogelijkheid
die het calvinisme hen bood zich te
verzetten tegen het tyrannieke be
wind van Filips II. Toen de Koning-
stadhouder in 1688 zijn befaamde
tocht naar Engeland maakte, de eni
ge invasie die daar na Willem de
Veroveraar gelukt is. voerde hij in
zijn vaandel: voor vrijheid en protes
tantisme.
Dr. Bremmer vervolgde:
In deze twinügste eeuw zijn de ter
men ..protest" en „verzet" over heel
de wereld populair. Ze richten zich
nu tegen de bestaande orde. Nadat
het verzet in de tweede wereldoorlog
zich kantte tegen het nationaal-
socialisme en fascisme, is het nu
duidelijk gericht tegen technocratie
en het daaraan volgens velen ver
bonden kapitalisme. Er zijn in het
hedendaagse verzet duidelijk twee
stromingen te onderkennen De ene
verzet zich met geweld en hecht nau
welijks waarde aan alleen maar pro
test. Het zoekt zijn kracht in guerril
la-oorlog. bomaanslagen en gijzelin
gen. Propagandisten hiervan zijn fi
guren als Mao. Che Guevarra en Fi
del Castro. Zij hebben zich met ge
weld gekeerd tegen regerende elites
en daarop de macht veroverd. Ty
pische vertegenwoordigers van deze
stroming zijn de Baader-
Meinhoffgroep en de Zwarte Sep
tember. Daarnaast komt echter een
sterke stroming op die geweldloos
verzet tegen de bestaande orde pro
pageert. De geestelijke vader van
deze stroming is Tolstoi, die er een
anarchistische kleur aan gaf. Hoe
zeer met geweldloos verzet veel is te
bereiken, zien we als we letten op
mannen als Gandhi. Martin Luther
King en Boethoeli in Zuid Afrika. Zij
zoeken hun kracht in het protest
door middel van actiegroepen, pro
testmarsen. sit-down stakingen en
dergelijke. Ze vechten voor alterna
tieven die ze voor de bestaande orde
aanbieden. Ook in ons land steekt
achter veel actiegroepen de idee van
het geweldloos verzet.
Achter heel deze beweging zit een
diepgeworteld onbehagen met de
huidige samenleving. Men ervaart de
hoog-gelndustrialiseerde samenle
ving in het westen en de heersende
elites in de ontwikkelingslanden als
onderdrukkend en wil daar het alter
natief van democratie en collectivis
me tegenover stellen.
„Laat de
kinderkens
tot Hij komen"
zo zei Jezus lot de apostelen, die met hun grote-mensen-geredeneer de
kinderen van Hem wilderwweren. Breng de kinderen van Brazilië naar Jezus.
Geef ze een Nieuw Testament. Verhinder het niet met grote-mensen-
geredeneer. Nog 19.000 kinderen vragen dat van u. Giro 901000 t.n.v.
Stichting In de Rechte Straat te Velp met verm.: „N.T. Braz."
Opmerkelijk is echter dat waar revo- Veel nieuwkomers onder
Opmerkelijk is echter dat waar revo
lutionaire groepen de macht in han
den krijgen, zich een nieuwe dicta
tuur voordoet, die minstens even re
pressief zijn als het bewind dat zij
verdreven. Men zie maar naar Rus
land. Oost Europa en tal van ontwik
kelingslanden met communistische
of socialistische militaire dictaturen.
Zowel het gewelddadig als het ge
weldloos verzet, zo merkte dr. Brem
mer tenslotte óp, gaan ervan uit dat
de mens goed is en dat een ideale
samenleving tot stand kan worden
gebracht. Als gereformeerde protes
tanten staan wij niet kritiekloos te
genover overheid en samenleving. In
de vorige eeuw hebben de gerefor
meerden met alle kracht tegen de
liberale overheersing gevochten en
ook thans is er alle reden met kracht
op te komen tegen de dictatuur van
minderheden die door middel van
geweldloos verzet de overheid willen
verlammen. De mens is niet goed en
zijn ongebondenheid moet door
overheden bedwongen worden. Al
leen: die overheden zijn gebonden
aan wet en recht en daar hebben wij
hen aan te houden. Het evangelie
van Jezus Christus is een evangelie
van verzoening en vanuit de kracht
van die verzoening hebben wij ons in
de samenleving met zijn harde pola-
riseringstendensen voor overbrug
ging van de tegenstelling tussen ka
pitaal en arbeid in te zetten. Wij
zullen als gereformeerden ook ons
zelf onder de kritiek van het evange
lie van de verzoening hebben te stel
len. De vijfde bede van het Onze
Vader (vergeef ons onze schulden
gelijk ook wij vergeven onze schulde
naren) heeft maatschappij-kritische
kracht. Zo houden wij die ons uit
onze eigen geschiedenis aangereikte
termen als protest en verzet zuiver.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM „Mens uit één stuk" was het thema van
May-day, de jongerendag van Yough for Christ-Nederland, die
dit jaar voor de vijfde keer werd gehouden. In de Rotterdamse
Ahoy waren zo'n negenduizend jonge mensen bij elkaar, het
merendeel door de Nederlandse Spoorwegen met speciale trei
nen (de May-day-express) naar Rotterdam vervoerd. Op navraag
van presentator Bart van Empel bleek meer dan de helft van de
aanwezige jongeren voor het eerst de May-day te bezoeken.
Als een van de hoofdsprekers zei
Bart van Empelen over het thema:
„Het geloof, wat koop Je daar voor?
Als Jezus nu zou leven, zou Je Hem
dan willen zeggen: gaat U nou eens
een keer met mij naar school. ,Ik lig
er daar uit. Kan ik er wat aan doen.
dat lk zo ben'. Gaat U eens een dag
mee naar mijn werk. waar ik dubbel-
gehandicapten moet verplegen. Zelf
voelen we ons vaak als mensen die
uit allerlei kapotte stukjes bestaan.
God wil Je weer heel maken," aldus
Bart van Empel.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Op de druk bezochte bondsdag van de her
vormd-gereformeerde jeugdbonden in de Rotterdamse Doelen
heeft ds. J. Vroegindeweij uit Emmeloord erop aangedrongen,
dat de kerk duidelijk positie kiest in de politiek. Maar tegelijk zei
hij, dat de kerk nooit het evangelie mag vereenzelvigen met een
bepaalde ideologie.
ADVERTENTIE
Hervormd
Nederland
De hervormd-gereformeerde
jeugdbonden (HGJB) vormen de or
ganisatie van het jongerenwerk in de
rechtervleugel van de hervormde
kerk (de gereformeerde bond). Ge
woontegetrouw had de bondsdag
twee sprekers. Ds. W. O J van dei
Sluys uit Amsterdam hield een he-
melvaartsmeditatie over: ..WIJ heb
ben een Koning". Dat is geloofstaal
die de Heilige Geest Je moet leren
aldus ds Van der Sluys. want deze
Koning is een heel andere dan
aardse koningen. Hij was veracht en
de onwaardigste onder de mensen.
Heeft de Geest Jou al duidelijk ge
maakt, dat Christus zo voor Jou heeft
wülen worden''
Daarop ging ds. Vroegindeweij door
over de regering van Christus. Hij
regeert over het rijk van Gods gena
de en liefde voor een wereld en voor
mensen, die van Hem afgevallen wa
ren. In zijn regering wil Hij worden
aanvaard en geloofd Van ons wordt
niet gevraagd, zijn Koninkrijk op te
richten, want dat is al gebeurd, maar
wel ervan te getuigen. Dit werkte ds.
Vroegindeweij vooral uit naar de hei
liging van het leven. Als het dan om
de grote ethische vragen gaat ook
in de poliUek heeft de kerk te
getuigen.
Ds. Vroegindeweij betreurde het. dat
in het rapport ..nieuwe levensstijl",
dat in de voorjaarszitting van de
hervormde synode besproken is. met
geen woord gesproken wordt over de
christelijke houding ten aanzien van
de abortus. „Het blijkt mogelijk
schrijnend onrecht en leed dichtbij
te bedekken met het leed van de
wereld verweg." zei hij.
Zuid-Afrika
Dat de HGJB zelf de ontwikkelings
hulp niet vergeet, bleek uit de actie
..helpmekaar". die gisteren afgeslo
ten werd. Deze actie heeft 110.000
gulden opgebracht voor diverse pro
jecten in een zwart dorp in Zuid-
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN.
Postbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Afrika. Tegelijk heeft deze actie een
hele discussie over Zuid-Afrika op
gang gebracht in gereformeerde
bonds kring.
Deze bondsdag was wat anders op
gezet dan vorige Jaren, toen steeds
mensen teruggestuurd moesten
worden, omdat er geen plaatsen
meer waren. Ditmaal werd het
hoofdprogramma in de grote Doe
lenzaal tweemaal gegeven, 's mor
gens en 's middags. Tegelijk waren
er in andere zalen nevenprogram
ma's Zo konden nu drieduizend
mensen deze dag meemaken (vorige
Jaren hooguit 2500). De meningen
over dit experiment waren verdeeld.
Een gisteren gehouden enquête zal
meetellen in het beraad van het be-
stuuf. of men het in 1978 op dezelfde
wijze doet. of t men toch zal uit
wijken naar oe een of andere
sporthal. ..Dat laatste ongaarne."
zei ons secretaris ds H. J. Smit. want
in deze stijlvolle Doelen, waar we al
elf jaar samenkomen, voelt de
HGJB zich thuis."
Delegatie raad van
kerken naar Oost-
Duitsland
AMERSFOORT Een delegatie
van de Nederlandse raad van kerken
zal van 6 tot 13 Juni een werkbezoek
brengen aan de hoofdstad van de
DDR. Berlijn. Van daaruit gaat het
gezelschap op reis door de DDR om
contacten te leggen met een aantal
gemeenten. Het geldt hier een tegen
bezoek. Enkele jaren geleden be
zocht een delegatie van kerken in de
DDR ons land.
De Nederlandse delegatie bestaat
uit ds. C. Mak. synodepraeses van de
gereformeerde kerken, ds. F. Mooi,
dr W Rood. adjunct-secretaris van
de r.k. bisschoppenconferentie, de
heer H. Esaja van de evangelische
broedergemeente en het christelijk
pedagogisch studiecentrum, en ds. J.
A. Roskam van de lutherse kerk.
Rechterlijke macht Tot vice-
president van het gerechtshof in
Amsterdam is benoemd mr. S. Stof
fer. thans raadsheer in het ge
rechtshof in Den Haag.
Tot vice-president van de arrondis
sementsrechtbank in Den Haag is
benoemd mr. P A. C. Bondam,
thans kantonrechter in Den Haag en
rechter-plaatsvervanger in de arron
dissementsrechtbank in Den Haag.
Tot kantonrechter in Alphen aan
den Rijn is benoemd mr. D W. C.
van der Velde, thans directeur van
een levensverzekeringsmaatschap
pij en kantonrechter
plaatsvervanger in Den Haag.
Meer nieuws op pagina 9
Oeze week in Hervormd Nederland o.a.
Carter wil wapenwedloop doorbreken
Prof Heertje: de werkloosheid is een
veelkoppig verschijnsel.
Waarom zwegen de kerken over de
voor laarsstakingen
Het Palestijnse volk is doodmoe.
De woordvervuilmg van politici.
Ik abonneer mij op HN vraag een
proefnummer
Naam:
Straal:
Plaats:
Ab. prijs f 31,— per halfjaar.
Zonder postzegel verzenden aan
Antwoordnummer 1776 Den Haag.
Bellen kan ook: 070 - 512111
HN la ook In de loaae verkoop ver
krijgbaar TR14
J. A. Segers
Deputaten voor de evangelisatie
van de gereformeerde gemeenten
hebben de heer J. A. Segers. tot voor
kort directeur van een Mavo te Lis-
se. benoemd tot evangelist voor het
noorden van Nederland. Zijn
standplaats wordt waarschijnlijk
Leeuwarden.
ADVERTENTIE
bril: ieders oogmerk!
Jongeren die dat wilden konden ln
een speciale ruimte doorpraten over
deze toetsvraag. Enige honderden
jongeren maakten van deze gelegen
heid gebruik. Tijdens een zeskamp
die door ploegen uit de drie noorde
lijke provincies werd gewonnen was
er in de nabijgelegen Maashal een
afwisselend programma. Er was on
der meer een schaaksimultaan tegen
schaker Koen Zuidema. Hij won
twaalf partijen en verloor er twee.
Tien partijen liepen uit op een
remise.
Hannie van Leeuwen
Ook konden de jongeren in de spea-
kerscomer onder meer discussiëren
met mevrouw Hannie van Leeuwen,
lid van de Tweede Kamer voor de
ARP. Ze zei gegrepen te zijn door de
bijbeltekst: GIJ geheel anders, gij
hebt Christus leren kennen.
De jongeren maakten druk gebruik
van het stellen van vragen. Ze toon
den de meeste belangstelling voor
het abortusvraagstuk. Mevrouw Van
Leeuwen: „Ik vind het erg verdrietig
dat de kleine christelijke partijen als
het GPV, SGP en de RPF suggeren
dat ik de abortus zou bevorderen.
Alleen als een zwangere vrouw ln een
noodsituatie verkeert kunnen we ab
ortus toelaten. Dat vraagt het evan
gelie van mij".
Overigens merkte gespreksleider
drs. Pieter van Kampen op dat
Yough for Christ met het uitnodigen
van mevrouw Van Leeuwen geen ste
madvies wil geven: „Het ligt niet in
het karakter van Yough for Christ
zoiets te doen".
Mr. Van Maanen
Datzelfde gold ook voor het uitnodi
gen van mr. J. F. van Maanen. hoofd
televisie NCRV. „Iedereen mag zelf
weten welke omroep hij kiest." Een
van de jongeren suggereerde van de
drie christelijke omroepen een soort
CDA te maken. Dat stuitte bij mr.
Van Maanen op problemen. .Afge
zien van het feit dat het soms al een
hele klus is de NCRV bij elkaar te
houden gaat de wet zo'n regeling
tegen. We zouden er niet meer
zendtijd door krijgen." In het
slotprogramma sprak ds. P. Rie-
mersma, predikant te Harllngen:
„Toen ik hier vanmiddag bin
nenkwam kreg ik de tranen in de
ogen. Hoe is het ln Godsnaam moge
lijk dat zoveel jonge mensen getui
gen van de Heer."
Een collecte voor het werk van
Youth for Christ in de derde wereld
bracht een bedrag op van 23 duizend
gulden. Tussen de programma's
door konden de jongeren informatie
inwinnen bij een zestigtal stands.
Uiteenlopend van het Nederlands
Bijbelgenootschap tot Amnesty In
ternational.
Op deze jongerendag werd tevens
het boek „A story of Youth for
Christ" gepresenteerd. De eerste
qpcemplaren werden uitgereikt aan
tien jarige jonge aanwezigen. Dit
bpek geeft informatie over de ont
staansgeschiedenis. de huidige acti
viteiten van deze interkerkelijke
jeugdbeweging. De NCRV-televisIe
zendt zaterdagavond beelden uit
van deze jongerendag in het pro
gramma Hier en Nu.
Van een onzer verslaggevers
BILTHOVEN De nationale Jonge-
rentoogdag van de baptistenge
meenten. gisteren op de Vinkenhof,
is zo'n succes geworden, dat de orga
nisatoren besloten hebben met dit
jaarlijks evenement door te gaan.
Mede begunstigd door het fraaie
weer waren er ditmaal twaalfhon
derd mensen ln de grote tent op het
voetbalveld van het baptistensemi
narie. dat was tweemaal zoveel als
vorige Jaren.
Al tientallen Jaren worden er binnen
de nu 52-jarige Nederlandse baptis
ten Jeugdbond toogdagen georgani
seerd op hemelvaartsdag. De laatste
Jaren was er een financieel tekort
door een te gering bezoekersaantal,
mede omdat juist op hemel
vaartsdag verschillende baptisten
gemeenten plaatselijke gemeente-
dagen zijn gaan beleggen. Ook de
„Mayday" van Youth for Christ was
een concurrent. De organisatoren
hadden daarom laten weten, dat de
toogdag van gisteren de laatste zou
zijn. als er weer te weinig mensen
zouden komen.
Speciale gast en Indrukwekkend
spreker was Jeremia Hodoroaba, do
minee van de enige Roemeense bap
tistengemeente in West-Europa, na
melijk in Parijs. Vorig Jaar brachten
de Nederlandse baptistenjongeren
tienduizend gulden bijeen voor bij
bels in Roemenië.
door Albert Schipper
DORTMUND De derde „Gemeindetag unter dem Wort" is
gisteren in Dortmund afgesloten met een zes uur durende dienst
in het Westfalenstadion, waar onder anderen de Thubinger
wereldraadcriticus prof. BeyerhauS en de Argentijnse evangelist
Luis Pallau het woord voerden.
De Gemeindetag unter dem Wort is
de behoudende tegenhanger van de
sinds de oorlog klassiek geworden
Kirchentag. Deze is volgens de lei
ders van de belijdenisbeweging ech
ter veel te pluralistisch (kijkt om zo
te zeggen, te veel kanten uit). De
laatste tijd stelde de voorzitter van
de Gemeindetag, der Westfaalse do
minee Rudolf Baeumer zelfs vast dat
medewerkers aan de Kirchentag
zich daarmee uitsluiten van de Ge
meindetag. Met name op dit punt is
men het onder de leiders van de
Gemeindetag echter niet eens. Naast
kritiek op de Kirchentag vinden de
mensen van de Gemeindetag elkaar
in de afwijzing van vernieuwing van
de theologie, omdat zij menen dat
deze de gemeente slechts verontrust.
De Gemeindetag wil in de verwar
ring orde scheppen.
Dooie dagen
De bijeenkomst duurde drie dagen.
Dinsdagavond begon de vergadering
met een evangelisatiecampagne,
waar Luis Pallau en zijn Westfaalse
collega dr. Gerhard Bergmann spra
ken. Bergmann betoogde dat Jezus
Christus het antwoord is op alle vra
gen ln de huidige verwarring. Het
geloof in Hem geeft de geborgen
heid, waar zoveel mensen naar ver
langen en zonder welke Je niet kunt
leven en sterven.
Pallau, blijkbaar een leerling van de
Amerikaanse evangelist Billy Gra
ham. trachtte een zo omvangrijk mo
gelijke groep van de circa driedui
zend aanwezigen te bewegen hun
leven aan Christus te geven. Enkele
honderden maakten van de gelegen
heid gebruik om naar voren te ko
men. Pallau heeft bekendheid gekre
gen door soortgelijke campagnes in
Latijns-Amerika. Hij betoogde dat
de vrijheid in zijn werelddeel nog
nimmer zo groot was als nu.
Woensdag konden aanwezigen na
een bijbelstudie kiezen tussen vijf
tien discussiegroepen. Het ging in
deze groepen om propaganda tegen
het communisme, verzet tegen de
onderwijsvernieuwing en tegen de
gebruikmaking van groepsdyna-
mische processen in de kerk. De
kerk mag zich politiek niet engage
ren. werd in andere groepen gezegd
en in een groep werd gepraat over de
vraag hoelang men nog in de kerk
kan blijven, gezien de toenemende
druk op de rechtgelovigheid.
Basis
De basis waarop de vele, bijbelge-
trouwe en belijdenisgroepen, in de
Bondsrepubliek zich organiseren is
de afwijzing van de Kirchentag en
de kritiek op de kerk. Rudolf Bau-
mer heeft het voortdurend over
kerkstrijd (Kirchenkampf), zoals in
de Jaren dertig, maar zijn medebe
stuurder Paul Deitenbeck zegt dat
hij zich nog steeds op zijn plaats
voelt als dominee in de kerk. Kurt
Helmburger, de voorzitter van de
Piëtisten uit Beieren, verlangt dat
de kerk wat meer openheid schept
voor zijn richting en zegt best te
begrijpen dat de Kirchentag niet
alleen maar piëtisten toelaat als
spreker, terwijl prof. Beyerhaus
zelfs daarentegen de evangelikalen-
beweging niet meer vertrouwt om
dat deze met de wereldraad van
kerken spreekt.
Het in de belijdenisbeweging geor
ganiseerde conservatieve, piëtis
tische en evangelikaal ingestelde
protestantisme is geen eenheid en
kan daardoor als het erop aankomt
nog geen grote invloed uitoefenen.
Maar het aantal belangstellenden
neemt toe. Een kerksplitsing in de
Bondsrepubliek is nog niet op til,
maar de beüjdenisbeweging is wel in
staat de officiële kerk te storen in
haar zoeken naar een reactie op de
uitdaging van de moderne maat
schappij.
Van een onzer verslaggevers
„Wat gaat er hier gebeuren, een politieke vergadering of zo?", vroeg de chauffeur van
een van de twee extra ingezette bussen die gisteren pendelden tussen station-
Amersfoort en Spakenburg om enkele honderden jongeren naar en van hun jeugddag
te brengen.
De chauffeur had alle reden voor zijn vraag. Voor
de Spakenburgse Westerkerk stond een
volkswagenbus volgeplakt met affiches van de
Reformatorisch PoliUeke Federatie en een van
de sprekers op de jeugddag was de opsteller van
het CDA-program. prof. dr. B. Goudzwaard. De
aanwezige televisie completeerde het beeld van
een poliUeke vergadering.
De meer dan vijfhonderd Jongeren kwamen ech
ter niet met een politieke bedoeling naar Spa
kenburg maar voor de jeugddag van de jongeren
uit de gereformeerde kerken vrijgemaakt, buiten
verband. Ad de Boer, mede-redacteur van het
blad van de buitenverbandse jeugd en EO-
medewerker. bekende dat men zich bij de orga
nisatie van de jeugddag afgelopen herfst niet
gerealiseerd had dat de verkiezingen een zo sterk
licht op Goudzwaards aanwezigheid zouden wer
pen. De organisatoren hadden daarom besloten
de partijpolitiek buiten de deur te houden. Wel
deelde de RPF op het plein voor de kerkdeur
folders uit.
De eerste spreker was de Rotterdamse <Js. G. van
den Brink. Hij vertaalde het thema van de
Jeugddag „Durf JIJ anders te zijn" naar „Word
een ander mens". Daarvoor zijn nodig als uitwer
king van het geloof: flinkheid, kennis, zelfbe
heersing. volharding, godsvrucht, broederliefde
en liefde tot allen. Geloof is weten dat God
achter je staat en dat God Ja tegen de wereld
zegt. Van den Brink waarschuwde voor activi
teit. hoe idealistisch ook, zonder God. Ook
waarschuwde hij voor het naar binnen gekeerde
christendom dat zo zeer met God en de ziel bezig
ls dat het vergeet dat vier van de vijf mensen in
de wereld honger hebben.
Het wekte enige verbazing in de zaal dat de
televisielampen van de Evangelische Omroep
uitgingen voordat de tweede spreker prof.
Goudzwaard het podium betrad. In zijn toe
spraak. volgens afspraak zonder enig politiek
geluid, kenmerkte Goudzwaard de levensstijl
zonder Christus als verduisterd, vervreemd, ver
hard en verdoofd. De mens wordt geobsedeerd
door de dingen die hij heeft of wil hebben, door
de doeleinden die hij zich in zijn leven stelt. De
mens zet zich voor die doeleinden in zonder zich
aan iets of iemand te storen. De huidige samen
leving wordt, aldus Goudzwaard, gekenmerkt
door een voortdurend streven naar meer inko
men. meer luxe. De dag van vandaag wordt
beleefd als een mogelijkheid om morgen verder
te komen. Normen en wetten geven de mens
rillingen. Het zijn conventies die de mens belem
meren in zijn vcijheid.
Het leven van de christen staat in scherp
contrast hiermee, aldus Goudzwaard. Hij laat
zich niet beheersen door de dingen. De christen
wordt bevrijd van deze bezetenheid door bezit.
Goudzwaard waarschuwde voor de verwarring
die gemaakt wordt tussen het doel en de zin van
het leven. Het doel is iets dat in de toekomst ligt
terwijl de zin iets is van waaruit je leeft: Christus
is de zin van het leven van de christen. Tegen
over de taboes (leeggelopen normen) van de
moderne mens stelt de christen de Torah. de wet
die richting geeft naar het geluk. In de praktijk
houdt de christelijke levensstijl ln dat je meer op
mensen let dan op dingen De christen is erop uit
goed te zijn voor zijn medemens en hij laat zich
niet opslokken door de doeleinden die hij zich
gesteld heeft, aldus prof. Goudzwaard.
De jeugddag van de buitenverbanders werd mu
zikaal opgeluisterd door de Barendrechtse
zanggroep „Het zingende woord" onder leiding
van W.L. van Noort, die met begeleiding van
dwarsfluit, gitaren, slagwerk en orgel tal van
moderne geestelijke liederen ten gehore bracht
en de samenzang begeleidde.
„Volksunie"
Het was aan te zien komen d^a
Nederlandse Volksunie in dei®tl{
dagen van verkiezingstijd vaf te
zou doen spreken. In Den Haf£ r
Schiedam waren er al zulke zlbre
aan de hand geweest dat meirrs.
steeds brutaler optreden vanF n
gefrustreerden zou kunnen aan
verwachten. Dat is dan nu gefra
Voor de radio heeft de leider f1 ie
deze beweging zich onomwoifn
recistisch uitgelaten ten aan*16,
van allerlei landgenoten. Nu r115
vraag: wat doen we met dit |n r
fenomeen dat ons althans in
verte aan de dertiger jaren d<r
denken". Ook toen waren het,el^
voornamelijk toch wel in zek£ 31
opzicht gestoorde mensen diqoer
soort „idealen" aanhingen. mmmm
Sommigen zijn zelfs ongeneef
gebleken en hebben zich na al
het miljoenenleed. door hen
aangericht nog weten te nesti
bepaalde partijen." Boerenlej
Roskam is daar nog altijd een
voorbeeld van. Maar nu de
Volksunie. Wat moeten we en
Er gaan stemmen op die om e<
verbod en opheffing.van dezei
vragen. Van voor de oorlog hefjell
ik me niet dat hier ooit een pa
verboden is. Wel was het b.v.
verboden voor ambtenaren oi
van fascistische bewegingen t
Toch kan men zich bij al dit si
maatregelen afvragen of ze ge
zijn. Er zijn drie grote argume,,..
tegen. Een verboden partij oil
zich aan onze waarneming enj y»,
ondergronds doorwerken; 1
martelaren hebben altijd aan
kingskracht. Wanneer je met
verbieden van partijen, ook
ambtenaren begint kan het mV/
worden om het einde te vindei#
de Berufsverbote in Duitslan^i i
democratisch recht van vrije JU
meningstuiging moet gehand
Een derde argument ligt op e<
ander vlak. Wat deze mensen
beweren leeft bij veel meer mi
dan hun aanhang zou doen
vermoeden. Meermalen is
aangetoond hoe racistisch onP2'
denken nog is. Het bestaan vagj
groepering kan een spiegel voj,i.
zijn. Zo belachelijk word je air
toegeeft aan die neigingen. DiPc
voor ons volk alleen maar goel i
Beroepingswerk
NED. HERV KERK [®.r
Beroepen te Nieuw WeerdinL
Meijering te Nijland; te Eer k
Drongelen en te Babyloniër
L. Wullschleger kand. te Nuf
te Uithuizermeeden: C. L. V
te Krabbendijke; te Roode,
(part-time) H. P. v.d.
Ouwsterhaule.
Aangenomen naar Wierden:
gaard te Rotterdam-Delfs
naar Sneek: (toez.)W.M. van Ll
lenburg te Ouderkerk a.d.
Afscheid op 22 mei van Kruir
H. Bossenbroek ber. te Inge
Maasdam-Cillaarshoek: A.
Dam ber. te Strijen c a.
Intrede te Beverwijk-Heemsk
Kwakkelstein uit Goes; te W<
Codée uit St. Annaland; te Ewi
aan Zee en Egmond Binnei*'
Prins uit NOP (Nagele-Tollel
Bevestiging te Noordwijk (pal
van ds mr W v.d. Bergh-Sti<?e
drs. G. J. Kuiper te Boxmee
AA
GEREF. KERKEN Br
Beroepen te Spijkenisse: drÊ1
Th. Muntendam te Heerjansd
Sprang-'s-Grevelduin-Capelle
Paulus te Scharendijke. W
Afscheid van Haulerwijk: V;
Kwast ber. te Delfzijl.
Intrede te Katwijk aan Zee:ls
Horst uit Giessen. Rijswijk (N
Domburg en Westkapelle: f1S(
Hiddink kand. te Kampen. 'an
GEREF. KERKEN VRIJG.
Afscheid van Eindhoven: 1/ 1
ber. te Leusden. td
Intrede te Groningen W.: M
Drost uit Enschede Nov
Dordrecht: R. te Velde uit Jiï12
berg. idij
CHR. GEREF. KERKEN «g
Beroepen te Culemborg: pjha
huis te Noordeloos; te Damwu
Kievit uit Ermelo.
Intrede op 27 mei te Doornsf
van Zonneveld uit Leerdam.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Nunspeet: A. 1
hoef te Chilliwack (Can.).
GEREF. GEM. IN NED.
Bedankt voor H. I. Ambacht:
Beek te Opheusden.
Bisschop Bluyssei
Bisschop Bluyssen vai
Hertogenbosch heeft ervoor»
dat de inhoud van de bijbel
bij de mensen gebracht wol
vindt het Jammer dat de dc
katholiek nog steeds zo weit
de bijbel vertrouwd is. De bi
zei dit zaterdag bij de openi
de bijbeltentoonstelling in
Jan in Den Bosch, welke tot'
30 september gehouden wot
meende dat de tentoonstel#
geslaagde poging is om de'
van de bijbel dichterbij te
De bijbel is geen boek voor
den en pastores alleen, al'
bisschop, vandaar dat aan gei
hulp moet worden geboden
beter te verstaan o.m. v
belgroepen en door bestaand
laire uitgaven van de bijbel'
spreiden.