>eschikt politie straks over
ntembaar meesterbrein?
Verzet tegen benoeming
Ten Brink duurt voort
I
deTijd
deTijd
deTijd
deTijd
Nog geen besluit over
wensen lanqbouw
annen tol vermaling
wisumptie-aardappelen
Nederland wil over Dollardhaven praten
Hoe vaak moet
ik't nu nog zeggen?
Financieel Dagblad weer niet verschenen
reede Kamer zou projekt moeten doormeten
Handtekeningen
voor vrijlating van
Rus Georgi Vins
Nieuwe richtlijnen
voor straffen na
rijden onder invloed
Buskes, de rode
preektijger
De Gaay
Fortman
Heerlijk, helder Heineken.
Herzberg terug
in Israël
Nouchka's
Debuut
"Weekblad
DAG 12 MEI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
13
DRECHT/BREDA De politiekorpsen van tweeëntwintig
en middelgrote steden in Nederland maken gebruik van
natische surveillanceplanning. Dat zal bitter weinig men-
ets zeggen. Toch hebben zij er zijdelings over kunnen lezen
berichten over de heibel die is ontstaan over een bij de
■rdamse politie voor de registratie van verdachten in ge-
zijnd meldingsformulier. De automatische surveillance-
ilng en het door de Rotterdamse hoofdinspecteur B. D.
,a gewraakte formulier hebben op zich zelf niets maar in
r verband alles met elkaar te maken. Dat verband is de
aatisering van vitale onderdelen van het politieapparaat.
Barend Mensen
i oefende kritiek uit op het feit
t het door hem bedoelde formu-
gevens moeten worden inge-
ie als discriminerend, ja zeis
Kch te beschouwen zijn. Zo
forden aangegeven of een ver
bijvoorbeeld woonwagenbe-
invalide. gluurder, homofiel
lie is. Ook moet worden aange-
I Iemand jood, neger, Moluk-
geuner. Antilliaan, Noordafri-
if blanke is. Kalma sprak over
irraulier dat gebruikt wordt
e automatisering van de her-
igsdienst. Dat is een van de
itomatiseringsprojekten die in
itie-apparaat ontwikkeld wor-
let tweede is de automatise-
de meldkamer, het eerste de
atische surveillanceplanning.
men bij de politie eigenlijk
ït doen? Dat zullen velen zich
en na kennis te hebben geno-
an Kalma's kritiek en van de
over de automatisering van
5P-kamerlid Van der Lek aan
nisters van binnenlandse Za-
van justitie. Het antwoord op
raag is eenvoudig: men is bezig
iparaat te perfectioneren door
Ic te maken van computersys-
die la minute bepaalde voor
»ek, opsporing en preventieve
lamheden benodigde gege-
kunnen produceren. Een ande-
lag is hoever men met die gege-
- vooral als het persoonlijke
effen gaat. Daar is moeilijk
loort op te geven.
•zelig
1 verleden is wel gebleken dat
eide en door buitenstaanders
controleren computerbestan-
e dan ook nog met allerlei
„magnestische opslag" van
gegevens gekoppeld kunnen worden,
griezelig worden gevonden. Men wil
er haring of kuit van hebben en op
zijn minst weten hoe en onder welke
reglementering ze gehanteerd wor
den. Over het gehel automatiserings-
projekt van de politie is tot dusver
weinig meer bekend dan wat de mi
nister van binnenlandse zaken er in
een brief (van 14-11-75) aan de Twee
de Kamer over meedeelde en wat er
sindsdien in politiebladen over
toepassing en mogelijkheden is ge
schreven. Minister De Gaay
Fortmans mededelingen kwamen
hoofdzakelijk neer op de organisatie
van de automatisering, die dus om
vat: de surveillanceplanning, de
meldkamer en de herkennings
dienst. De eerste twee vallen onder
zijn verantwoordelijkheid, de derde
resoorteert onder de minister van
justitie. Het project surveillance-
planning is sinds een jaar operatio
neel. Het meldkamerprojekt is tot
dusver in ontwikkeling in Amster
dam, Rotterdam en Den Haag. Auto
matisering van - de herkennings
dienst is een projekt waarmee men
al jaren bezig is in Amsterdam en
sinds kort ook in Rotterdam. Het
(oppervlakkige) verschil is dat
Amsterdam is aangesloten op het
computercentrum in Apeldoorn en
het Rotterdamse, evenals de surveil
lanceplanning in de tweeëntwintig
gemeenten, op dat in Heerlen.
Van tevoren
De surveillanceplanning stelt de po
litie in staat aan de hand van statis
tische, in de computer opgeslagen
gegevens vooraf uit te maken hoe
veel mankracht en materiaal wan
neer en waar moeten worden inge
zet. Als in een stad bijvoorbeeld op
een bepaalde plaats en op een be
paalde tijd incidenten plegen voor
te komen dan kan men die als het
ware van tevoren plannen en maat
regelen nemen. Ook in dit project
worden voor het verzamelen van ge
gevens formulieren gebruikt.
'Ras'
Volgens de minister betreffen de ge
gevens die daarop worden vermeld
alleen tijd en plaats en nog wat
zakelijke dingen. De praktijk is ech
ter dat er ook een kolommetje rasJ
type op staat en moet even goed
worden ingevuld. Over dit formulier
heeft Van der Lek zijn vragen ge
steld. Vrijwel gelijktijdig bracht de
Rotterdamse hoofdinspecteur Kal
ma het formulier in de openbaar
heid dat gebruikt wordt voor de
automatische herkenningsdienst in
Rotterdam. Dat formulier is hele
maal in strijd met wat nog leuk kan
worden gevonden.
Vermeden
Natuurlijk pas een nuchtere beoor
deling: het is uitsluitend bedoeld
voor intern gebruik, in eerste instan
tie voor opsporingswerkzaamheden.
Het moet er aan meehelpen de kring
van voor een misdrijf aan te kijken
verdachten te vernauwen zodat de
dader sneller is te vinden. Een
woordvoerder van de Rotterdamse
politie zei dat het in feite niets te
maken heeft met het opmaken van
een proces-verbaal, zoals Kalma zou
hebben gesuggereerd. Een hoofdin
specteur van een ander politiekorps
zei ons er geen enkel gevaar voor
iemands persoonlijke belangen in te
zien, temeer niet omdat ongetwij
feld ook voor de in dit kader verza
melde gegevens de wet op de justi
tiële documentatie geldt. Maar de
voor de automatisering verantwoor
delijke ministers hebben inmiddels
toch wel laten weten dat een stan
daardformulier is ontworpen waar
op ongewenste kwalificaties en dis
criminerende aanduidingen zorgvul
dig zijn vermeden. Ze zeggen er
niets over dat ook het formulier voor
de surveillanceplanning zal worden
gekuist. Dat is overigens niet het
enige.
De heer N. Garritsen, die zich gron
dig in deze materie heeft verdiept
nadat de PSP-afdeling Breda was
opgeschrikt door een kr an te bericht
over deelname van de Bredase poli
tie aan een groot automatiserings
project. vraagt zich af onder wiens
controle dit alles eigenlijk valt. De
doelstellingen van bijvoorbeeld de
meldkamerautomatisering zijn op
zich zelf goed. zij ontlast het perso
neel en maakt een efficiënter en
sneller gebruik van mankracht en
materiaal mogelijk. In het kader
van dit project is het mogelijk zgn
hulpbestanden te raadplegen. De
minister noemt er in zijn brief zeven,
te gebruiken bij rampen als grote
branden, de benadering van een ge
bouw bij stil alarm enz.
Nog te bevatten
Maar er zijn ook andere mogelijkhe
den. Men wil een koppeling met het
kentekenregister in Veendam, men
wil het opsporingsregister op het
meldkamerproject aansluiten. Dat
zijn twee hulpbestanden die niet op
het lijstje van de minister voorko
men. Voorts is men bezig de verkeer
songevallenregistratie te koppelen.
Daar behoeft men al komen daar
wel persoonlijke gegevens aan te
pas op zichzelf in het geheel niet
tegen te zijn. Maar als dat allemaal
kan kunnen er meer dingen en wie
houdt dat in de hand?
In de politiebladen hebben voor
beelden gestaan van tot stand te
brengen koppelingen van gemeente
lijke computers, personen- en goe
derenbestanden. De artikelen daar
over zijn geschreven door mensen,
die op het ogenblik actief zijn in de
automatisering, zegt de heer Garrit
sen. Wie kan straks nog bevatten
hoe het allemaal in elkaar zit? Wie
kan nog overzien wat er mee ge
beurt? Wat tot dusver naar buiten is
gekomen noemt hij zeer onvolledig.
De doelstellingen kunnen allemaal
eerbaar zijn, het belang van het volk
kan er ten volle mee zijn gediend,
een gerechtvaardigde eis is dat het
automatiseringsproject in zijn ge
heel moet kunnen worden doorzien.
Er moet daarenboven niet pas aan
reglementering worden gedacht als
de systemen ontwikkeld zijn en er in
theorie misschien wel, maar in de
praktijk geen greep meer op te krij
gen is. In elk geval is het zo dat nu al
verder wordt gegaan dan de minis
ter in zijn brief heeft aangeduid.
Daarom zou het project naar de
Tweede Kamer moeten worden
ddorgespeeld om eens grondig te
worden doorgelicht.
-H-
Bij de Moerdijkbrug op Rijksweg 16 j i
ÏÏÏSSiFÏÏÏ Van der Stee wil eerst; discussie in ministerraad
DEN HAAG Minister van dejr Stee (landbouw), heeft nog geen
besluit genomen over financiële wensen, die het landbouwschap
hem heeft voorgelegd na deteleurstellende verhoging van de
landbouwprijzen door „Brassier. De bewindsman wil eerst in de
ministerraad een discussie over de wensen van land- en tuin
bouw. j
ren een enorme verkeerschaos ont
staan toen een tankauto met butagas
kantelde en werd aangereden door
een vrachtauto met mammoetkraan
en een personenbusje, waarvan de
bestuurder om het leven kwam. Aan
beide zijden van de Moerdijkbrug
ontstonden kilometerslange files. Op
de foto de zwaarbeschadigde kraan
die de weg volledig blokkeerde.
DEN HAAG Minister Van der
8toel krijgt vanmorgen om tien uur
op het ministerie van buitenlandse
zaken ruim 60.000 handtekeningen
aangeboden, welke zijn verzameld
voor de vrijlating van de Russische
Baptisten predikant Georgi Vins.
De handtekeningen worden over
handigd door de CHU-senator Piket,
en zijn het resultaat van een actie
van de comités ds. Geordi Vins en
vrijheid voor vervolgden. Beide co
mités posten sinds maandagmorgen
bij de Sovjet-ambassade in Den
Haag. Tot en met zaterdag willen de
demonstranten op deze wijze de
aandacht vestigen op het lot van
talrijke christenen in de Sovjet-Unie
die in strafkampen en verbannings
oorden verblijven vanwege hun
geloof.
Drs. P. Bukman, voorzitter van h&
landbouwschap, deelde dit gisterefc
mee na een gesprek met de minister
„Wij hebben aangedrongen op een
zeer spoedige beslissing over oixst
wensen", aldus Bukman. De prijs
verhoging voor landbouwprodukten.
die de EG-ministerraad heeft
vastgesteld, valt voor Nederland ci*-
ca 350 miljoen gulden te laag uij.
zegt het Landbouwschap. Het wil nü
een lastenverlichting voor de Nedet
landse agrariërs, verbetering van df
concurrentiekracht en sociale maat
regelen. waaronder „maatregelen dië
de inkomens ondersteunen". „WS
hebben de minister verteld, dat wi
de wens van BTW-verhoging lateri
vallen", aldus de heer Bukman Dè
minister had op die wens afwijzend
gereageerd.
De maatregelen die heft.
landbouwschap bepleit, moeten
INDAM De aardappelmeelindustrie, zowel het coöperatie-
fcneern Avébé in Veendam als de particuliere onderneming
pklijke Scholten-Honig, overweegt dit jaar een voor-
icampagne op te zetten met overschotten consumptie-
pppelen. Dit om hun tekort aan grondstof, veroorzaakt door
kleine fabrieksaardappeloogst en van de afgelopen twee
t enigszins goed te maken.
pébé is het principebesluit ge-
fc Men onderzoekt daar nu
lel consumptieaardappelen er
Jcbaar zijn en hoe geschikt de
itijn voor verwerking tot aard-
neel. Leidt dit onderzoek tot
rfinitief besluit om de campag-
beginnen. dan zal deze zich
itend afspelen in de fabriek
te Veendam. Volgens Avébé
de aardappelhandel op deze
igne aangedrongen.
(ANP) De beschuldiging
et Nederlands Maritiem Insti-
dat de Russen hun han-
loot op een onevenredige wijze
ten uit te breiden om daarmee
iverheersende positie in de we-
sheepvaart in te nemen, wordt
de Russen „schromelijk over-
n" genoemd.
toofd buitenlandse betrekkin-
an het Russisch ministerie van
ivaardij Igor M. Averin zegt,
r geen enkele reden is de Wes-
wereld te waarschuwen voor
verovering van de zeehan-
Dutes door Rusland en andere
turopese landen.
Koninklijke Scholten-Honig heeft
plannen om in Nederland con
sumptie-aardappelen te gaan ver
werken laten varen. Eerst dacht men
dat hier nogal wat van deze aard-
apppelen over waren, maar bij nader
inzien blijkt dat volgens de directie
nauwelijks het geval te zijn. Wel
heeft men nu nog plannen aardappe
len te gaan verwerken in het bedrijf
te EÈhlichhëim, in Duitsland nabij
Coevorden, en/of te Haussimont tus
sen Troyes en Chalons in Frankrijk.
Dat kunnen Duitse en/of Franse aar
dappelen zijn, eventueel aangevuld
met Nederlandse. Contracten zijn
reeds opgemaakt.
Geen idee
Schattingen van aardappel-
overschotten in Nederland en Euro
pa hebben de beide ondernemingen
nog niet. Ook het Produktschap
voor Aardappelen kan ze niet geven:
veel hangt er van af hoe vroeg of laat
de nieuwe aardappelen beschikbaar
komen en de oude uit de con-
sumptiemarkt verdringen. En dat
hangt weer af van het weer in diverse
landen.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Er zullen spoedig
nieuwe richtlijnen komen voor de
door de officieren van justitie te
eisen straffen, die overtreding van
artikel 26 van de wegenverkeerswet
(het rijden onder invloed van alco
hol). Dit heeft de Amsterdamse pro
cureur-generaal, mr. J. F. Hartsui
ker, meegedeeld.
Deze nieuwe richtlijnen zullen een
ruimer gebied bestrijken dan de
richtlijnen die de vijf procureurs
generaal in november 1974 uitgaven,
toen een wetswijziging van artikel
26 van de WVW van kracht werd.
De destijds door de vergadering der
vijf procureurs-generaal uitgegeven
richtlijnen, gelden uitsluitend voor
de overtreding van artikel 26 lid 2 en
zijn alleen van kracht voor zover het
bloed-alcoholgehalte ligt tussen de
0,5 en 1,5 promille.
vporal ten goede komen aan de sec
toren. waar de financiële problemen
het grootst zijn: de melkveehouderij
en de akkerbouw in de veenkoloniën,
„pe minister kan op een groot aantal
punten wel met ons meedenken De
beslissing is. zei hij echter, een zaak
van de ministerraad", aldus Buk
man Hij hoopt, dat volgende week
zekerheid bestaat over het inwilligen
van de wensen.
Emden rekent op uitvoering project
Van een onzer verslaggevers
ASSEN De Dollardhaven die Duitsland bij Emden wil bou
wen, zal nog onderwerp van gesprek moeten zijn tussen Duits
land en Nederland. Dit zei gisteren drs R. J. Eysink Smeets,
plaatsvervangend directeur regionale economische politiek van
het ministerie van economische zaken.
„Bij het Eems-Dollard verdrag van
1960 is de kwestie met de landsgrens
niet geregeld maar er is wiel afgespro
ken dat er goed overleg zou worden
gepleegd zoals dat tussen nabuur
landen behoorlijk is", aldus de heer
Eysink Smeets. Hij en ook dr. Hel
mut Wachter van de Duitse ambas
sade in Den Haag wilden echter niet
te diep ingaan op deze kwestie. In
Emden wordt echter al zonder meer
gerekend op uitvoering van het pro
ject, dat een miljard gulden gaat
kosten. De bondsregering heeft toe
gezegd 435 miljoen gulden (bijna de
helft) te zullen betalen. De deelstaat
Nedersaksen moet tets meer betalen.
Hoewel de Duitse pers meldt dat
deze zaken al vaststaan, is volgens
dr. Wachter de zaak alleen nog maar
technisch rond. Er zal ondermeer
met Nederland nog worden gespro
ken over de grenskwestie in het
Eems-Dollardgebied, over het milieu
(Nederland ziet de Dollard als na
tuurgebied) en ook over de sociaal-
economische gevolgen met betrek
king tot de nog Immer lege Eemsha-
ven bij Delfzijl.
De Duitse Dollardhaven, die iets gro<
ter wordt dan de Eemshaven, is eed f
van de knelpunten op een inventarii
satieüjst die is opgesteld door eeii
Duits-Nederlandse werkgroep. D^
afgelopen twee dagen vond in Asset j
overleg plaats tussen de ministeriep
van economische zaken in Den Haas t
en Bonn over de sociaal! i
economische aspecten van het regio» t
nale beleid. Het is de bedoeling da$
de vorig jaar april gestarte j
werkgroep nog voor het eind van diq
jaar komt met een grensoverschrij-
dend actieprogram, waarin tevenji i
beleidsaanbevelingen worden ge-
daan. Het gaat om een experiment 1
dat volgens de heer Eysink Smeets
nieuw is in Europa. Indien het
slaagt, zal het een vervolg krijgen in
het grensgebied van Limburg met
Duitsland zowel als België. Met de j
Belgen ls hierover inmiddels al con
tact gelegd.
(ADVERTENTIE)
Dominee J.J. Buskes.
weerbarstig christen,
hardhekkig non-conformist.
lastig bondgenoot. Wil even
graag christen zijn als socialist
maar verbindt die woorden niet
graag met elkaar. Een interview
van Ton Oostveen, over leven
en dood. geloof en ongeloot,
Christus en Marx en de
politieke boodschap van de
bijbel.
r
Herman van Run in gesprek
met de demissionaire minister
van binnenlandse zaken Een
begaafd verteller over het einde
van het kabinet, de
verkiezingsstrijd, zijn verleden
en zijn naar hij hoopt nog lange
toekomst
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het perso
neel van het Financieel
Dagblad heeft gisteren niet
voldaan aan het verlangen van
de heer H. Sijthoff naast de
krant van die dag, ook de niet
verschenen editie van dinsdag
nog te maken. Met name de
grafische bonden vonden dat
onverantwoord. Er zou veel te
veel overwerk voor verricht
hebben moeten worden.
Deze afwijzing belette de algemeen
directeur van Hendrik 81Jthoff Fi
nanciële Bladen B.V. die het Finan
cieel Dagblad met een oplage van
21.000 uitgeeft, niet te reageren op
het door het personeel gestelde en
gisteren om vier uur aflopende ulti
matum. Hij ging voorshands niet in
op het verzet tegen de benoeming
van de heer H. ten Brink tot direc
teur. Vla zijn raadsman, mr. L. van
Vollenhove, nodigde hij het ruim
tachtig man tellende personeel
slechts uit tot bijwoning van een
's avonds om acht uur te houden
vergadering om „alle wrijfpunten" te
bespreken
Opnieuw ontstonden lange discus
sies. Velen wilden niet praten. Zij
vinden dat de benoeming van H. ten
Brink gewoon ongedaan moet wor
den gemaakt. De mildere opvatting
was dat na het „open gesprek" de
verantwoordelijkheid voor de regel
matige verschijning van het FD al
tijd nog op de directie zou kunnen
worden afgeschoven. De stemming
was minder emotioneel dan dinsdag.
Toen veroorzaakte het nieuws dat
directeur Richard (om wiens opvol
ging per 1 september het conflict
draalt) twee maanden eerder ontslag
was verleend en feitelijk deze week
nog zal vertrekken, zoveel deining
dat de krant niet verscheen.
zelf al tot de conclusie gekomen dat
het FD de volgende dag weer zou
moeten verschijnen. Als het conflict
echter niet op bevredigende wijze Bed rei ffi Ti IT
wordt opgelost, ligt de verantwoor-
delijkheid daarvoor echter ln de
eerste plaats bij de heer Sijthoff
zelf."
krant die onafhankelijkheid hoog in
haar vaandel heeft staan."
Geen opzet
„Er was geen enkele opzet bij," aldus
een lid van de redactie. „De redac
teuren en het zetterijpersoneel wa
ren door alle emoties eenvoudig niet
bij machte de krant te maken. Het
dreigement van de heer Sijthoff dat
het niet of onregelmatig laten ver
schijnen van de krant onherroepe
lijk ontslag zal betekenen, hebben
we dan ook maar naast ons neer
gelegd. Dinsdag waren we namelijk
Het zit het personeel bijzonder hoog
dat de algemeen directeur met wie
men tot dusverre via de directeur
Richard en hoofdredacteur Metse-
maekers een goede verstandhouding
had. zijn beloften niet heeft gehou
den en de heer Ten Brink als nieuwe
directeur heeft voorgedragen. „Het
gaat om drie dingen," aldus het re
dactielid. „Ten eerste om de benoe
mingsprocedure waar Je anno 1977
niet meer mee aan kunt komen, ten
tweede om de benoemde en ten der
de om de wijze waarop deze zich.
zonder ook zelf eens te komen pra
ten, laat binnenhalen." Al staat de
„benoemde" op de tweede plaats ln
het rijtje, het ls wel duidelijk waar de
schoen wringt. Een lid van de redac
tie: „Wie of wat de heer Ten Brink ls,
weten we ln feite niet. Wat we wel
weten ls dat hij een omstreden fi
guur is. Alleen daarom al vinden wij
het niet passen ln de sfeer van onze
Het personeel zal op den duur nlet^
bereid zijn, of zich gedwongen voe
len, water in de wijn te doen. „Wij
zien ln hem een bedreiging van het
FD." De grafische bonden en de Ne
derlandse vereniging van Journalis
ten stellen zich achter het personeel.
Ze ontkennen echter niet dat het een
moeilijk conflict is, waarin voor bel
de partijen maar weinig manoeu
vreerruimte bestaat. „De Juridische
basis is maar smal," aldus mevrouw
Galama van de NVJ, „want er ls geen
enkele wettelijke regeling die bij de
benoeming van een directeur in
spraak voorschrijft."
Op enkelen na hebben de ongeveer
25 redacteuren van het FD zich dezer
dagen gemeld als lid van de journa
listen-vakbond. Slechts twee van
hen waren georganiseerd. ZIJ hebben
de advocaat mr. P. C. van den Hoek
in de arm genomen. De om steun
verzochte NVJ wilde omtrent haar
taak echter eerst duidelijkheid. De
vakbond zal nu met medewerking
van de raadsman officieel voor de
redacteuren van het FD opkomen
Mr Abel Herzberg over de vele
rijke maar vage beloften aan de
vooravond van de verkiezingen
j in Israel: 'De behoefte aan
'verandering' in dit land is zo
gestegen, dat zich een nieuwe
.partij heeft aangemeld die dit
woord als voornaamste slogan
in haar vaandel draagt
'Ik ben heus geen schatje op
de set, hoor.' Regisseuse
Nouchka van Brakel ('Ik ben
de enige filmende moeder')
over vrouwenfilms in het
algemeen en Het Debuut in het
bijzonder.
Bon voor proefabonnement
S wikin di Tijd vow 5 gulden.
•dril:
pints
B Zonder postzegel renden iin de Tijd.
«j Antwoordnummer 6. Amsterdam
Belilmg ni ontvangst vin icciptgiro.
