Energieraad wil
plan voor
warmte-isolatie
r*
CDA steunt vakbeweging die T J
inkomensmatiging accepteert
Zwachtels voor Schweitzerziekenhuis
Meneer van het radio-
tijdsein. Draagt u toevallig
Carter
Haagse Post:
excuses voor
roddel politie
or
jg^Rennies
^moet je altijd bij
je hebben. K
Opnieuw toename
werkloze vrouwen
Markerwaard
CPN-brief
Nogmaals:
het stemmen
bij volmacht
Stemadvies
Huursubsidie
Seiko Quartz.
Eens zullen alle horloges zo nauwkeurig zijn.
Resultaat van actie onder de Trouw-lezers
2'WOENSDAG 11 MEI 1977
BINNENLAND
^Trouw/Kwartet_
inne
zag
k va
3e
ikh
-och
was
:tni(
atze
creef
rend
Zoi
»P
Dat
ha»
gro:
.Règering moet actiever beleid gaan voeren'
Van onze redacteur wetenschappen
DEN HAAG De regering moet een actiever beleid voeren voor
energiebesparing. Voor de warmte-isolatie van hulzen en gebou
wen. waarmee forse resultaten mogelijk zijn, zou een nationaal
plan moeten worden opgesteld. Tegenover duidelijke streefcij
fers zou daarin ook een duidelijk overzicht van verplichtingen
van de kant van de overheid moeten staan.
ADVERTENTIE
CONQUEROR
een echte mannenschoen
Voor alle dag. voor weer en wind
Puur iuchi-lederen heren molière mei
lederen tusscnzool en sloer
crêpe-rubber onderwerk
Malen 5/12. Pri|S 86,90
Utrechtsestraat 123
Gelderlandplein 8
Amsterdam
tel. 020 - 23 37 01
bij Zwartjes kunt u ook per
post bestellen voor verzending
naar binnen- en buitenland!
DONDERDAG KOOPAVOND
Canj Van een verslaggevi.
veer.
d tb
reijiu
rombi
Van
jindt
e Hai
ïgerii
ïntaii
oor
oorst
;wetg
it
rt afg
- pari
herfs
3 do
ents
twee
170
;erhn
jorstt
;usw(
te
ang
-iebtf
3).
/an i
;ers,
$eli
AMSTERDAM De Haagse Post
zal in het nummer van deze week
zijn verontschuldigingen aanbieden
aan de echtgenote van de Amster
damse commissaris van politie Too
renaar. Die verontschuldigingen gel
den de publikatie van roddelpraat
jes in de Haagse Post. Het ging om
roddelpraat binnen het Amsterdam
se politiecorps, volgens welke me
vrouw Toorenaar een kind zou heb
ben van de Chinees Chung Mon.
Zoals wij gisteren hebben bericht
heeft mevrouw Toorenaar een kort
geding aangespannen tegen het
weekblad omdat ze zich in eer en
goede naam voelde aangetast.
De redactie van het weekblad
schrijft nu dat het de roddelpraat
had weergegeven om de sfeer bin
nen het Amsterdamse corps te
schetsen. Het kletspraatje was
uitsluitend bedoeld om de sfeer te
tekenen en mag niet gelezen worden
als de weergave van feiten, aldus het
blad. Maar voor zover de tekst aan
leiding mocht geven tot misver
stand, betreuren we dit, zo schrijft
het blad.
v
Het was gisteren nog niet bekend of
mevrouw Toorenaar het geding nu
zal intrekken.
ADVERTENTIE
Ingezonden mededeling
Woensdag 11 mei 19.29 uur
Kenmerk-TV Ned. 2
Interview met de vice-minister
van Volksgezondheid van de Soci
alistische Republiek Vietnam,
momenteel in Nederland op uit
nodiging van het Medisch Comi-
tee Nederland-Vietnam.
•.Zou de slagroom zo stijf genoeg
rijn?"
ADVERTENTIE
•1 1 L 1
Moag/uur overvalt |t\ Komt
mverwjchts. Goed als je dan
een paar Rcnriies bij je hebt
Brandend m«J j>;/uui 1
Opgeblazen gevoel? n -v,
Druk op de maa>G Rennies helpen direkt
Met deze boodschap komt-de vorig
jaar opgerichte Algemene energie-
raad (AER) in zijn eerste niet door
de regering aangevraagde advies.
Een ander punt om krachtig aan te
pakken is de ombouw van de centra
le-verwarmingsketels. Die kunnen
volgens de huidige inzichten veel
zuiniger werken dan de ketels die nu
algemeen in gebruik zijn. Ook deze
ombouw zou in een nationaal pro
gramma tot stand moeten komen,
„op dezelfde manier als dat gebeur
de bij de ombouw in de zestiger jaren
van gasapparaten." Dat werkt name
lijk aanzienlijk goedkoper dan wan
neer de zaken mondjesmaat en Indi
vidueel worden aangepakt, lichtte
gisteren dr. ir. A. P. Oele toe, de
voorzitter van de AER. De ombouw
is overigens een heel profijtelijke in
vestering: het geld verdient zichzelf
in een paar jaar terug.
Gezien de grote besparingsmogelijk
heden, pleit de AER voor een zo
positief mogelijke opstelling van de
betrokken overheden ten opzichte
van stadsverwarming. Dat is met na
me voor de nieuwe stad Almere „ei
genlijk de enige oplossing". Een be
langrijke besparingsmogelijkheid is
verder de overgang van het wegver
keer op dieselmotoren, tegenwoor
dig ook voor kleinere auto's goed
mogelijk.
Wanneer dit pakket maatregelen
voor 100 procent zou worden uitge
voerd, zou dat in 1985 een besparing
van twaalf procent betekenen op het
totale dan te verwachten energie-'
verbruik van Nederland. De AER
houdt dat overigens niet voor moge
lijk. Maar met een actief beleid moe
ten deze ingrepen tegen die tijd voor
dertig tot veertig procent kunnen
zijn uitgevoerd. Alleen voor het
marktaandeel van dieselmotoren
durft de AER voor 1985 nog geen
hogere schatting dan 7,5 procent
aan. Als dit beleid gerealiseerd
wordt, zou de besparing op het totale
energieverbruik vier procent be
dragen.
En dat zullen we hard nodig hebben,
aldus dr. Oele, want de aanwijzingen
komen nu van alle kanten dat we in
de loop van de jaren tachtig niet
meer alle olie zullen kunnen kopen
die we wel zouden willen hebben. De
OPEC-landen zouden tegen die tijd
gewoon geen belang meer hebben in
extra inkomsten, omdat ze meer
geld op dat moment niet zinvol kun
nen gebruiken.
Gerichte kritiek
De Algemene energieraad oefent ge
richte kritiek op het voorllchtl
beleid dat de overheid nu voert, i
advertenties met het brandende
kaarsje halen te veel onderwerpen
in willekeurige volgorde overhoop.
In de te „geleerde" teksten worden
te weinig Ideeën te vaak opgediend.
De geloofwaardigheid wordt aange
tast doordat de overheid niet zelf,
letterlijk in eigen huis, zichtbaar
aan besparing doet.
De campagne zou per doelgroep ge
richt moeten worden. Uiteindelijk
moet de bij elke burger aanwezige
creativiteit en het vernuft om ener
gie te besparen, ln gang gezet en
Van onzt Haagse redactie
DEN HAAG De ongunstige ont
wikkeling van de werkgelegenheid
is vooral t£ wijten aan een toename
van het aantal werkloze vrouwen en
bouwvakarbeiders.
Het aantal werkloze mannen (exclu
sief bouwvakkers) is iets afgeno
men. De werkloosheid voor het
seizoen gecorrigeerd is tussen
eind maart en eind april gestegen
met 3100 personen en bedroeg eind
vorige maand 196.500. Volgens het
ministerie van sociale zaken moet
de ontwikkeling van de werkloos
heid nog steeds met voorzichtigheid
geïnterpreteerd worden.
In het maandelijks verslag van de
arbeidsmarkt spreekt sociale zaken
over een opvallend hoog werkloos
heidspercentage onder onderwij
zend en sociaal- en geneeskundig
personeel, vergeleken met april vo
rig jaar. De werkloosheid ontwikkel
de zich gunstig voor „seizoengevoe-
lige" groepen, zoals landbouw- en
horecapersoneel.
Voorzitter dr. ir. A. P. Oele van
de energieraad.
gestuurd worden. „Energiebespa
ring is immers niet lets van alleen
bijvoorbeeld de centrale overheid.
Het voorlichtingsbeleid moet daar
om ook aansluiten bij acties van
anderen, bijvoorbeeld van de consu
mentenorganisaties respectievelijk
van de kerken om zuinig met ener
gie en grondstoffen om te gaan."
De AER wil dat er zo snel mogelijk
een zutnigheidslabel voor energie-
verbruikende apparaten wordt Inge
voerd. Dat wij daarmee op een Euro
pese regeling wachten, is mis
plaatste bescheidenheid. Een Ne
derlands initiatief zou de
totstandkoming van een EEG-label
Juist kunnen versnellen. Wat de iso
latie van huizen betreft, is er volgens
de raad dringend behoefte aan een
goede regeling voor huurhuizen
zestig procent van de woningvoor
raad. De kosten van isolatie zijn nu
voor de eigenaar, terwijl de baten bij
de huurder terechtkomen ln de
vorm van lagere stookrekeningen.
En de kosten kunnen lang niet altijd
in de huur worden doorberekend.
Grote verspilling"
Aan de isolatie van kantoren, scho
len, kazernes en dergelijke ls tot nog
toe nauwelijks iets gedaan. De AER
tekent aan dat weliswaar het directe
energieverbruik voor dit soort ge
bouwen naar verhouding niet on
gunstig is, maar dat daar tegenover
een „ronduit grote verspilling"
optreedt door de manier van verlich
ten. Bovendien wordt ln toenemen'
de mate „en vaak zonder aanwijsba
re reden" energieverslindende kli
maatbeheersing toegepast. Per sal
do zijn dan ook een groot aantal
maatregelen denkbaar ter beper
king van het energieverbruik ln deze
sector. De raad wijst met name ook
op het nut van schakelblokken die
de verwarming 's middags op tijd
laag zetten en 's morgens weer hoog.
ADVERTENTIE
dé vakbeurs voor
bedrijfshuishoudingen
ziekenhuizen
verpleeginrichtingen
gebouwendiensten
van de overheid
schoonmaakonder
nemingen
diensten voor de behan
deling van afvalstoffen
internationale vakbeurs voor
bedrijfsmatig onderhoud en schoonmaak
vakbeurs voor gemeentereiniging
en vuilverwerking
10-13 MEI
dagelijks geopend van10-17uur
AMSTERDAM Fa|
Het CDA steunt „van harte" de vakbeweging. CNV en FNV, wanneer die Inkomensmatiging
accepteert, maar meer nadruk legt op verdere democratisering. Dit zei CDA-UJsttrekker Van VerkieZingSagenda
Agt gisteren op een verkiezingsbijeenkomst.
Van Agt verweet zowel WD als
PvdA. dat zij de kiezers niet vertel
len waar het op staat met hun
plannen. CDA-deskundigen heb
ben berekend „dat ook de WD-
plannen uitkomen op een nullijn
voor de doorsnee werknemer". De
inkomensgroei die de WD de men
sen voorspiegelt, gaat namelijk ge
heel op aan de loonpost „inciden
teel" (promoties, periodieken e.d.),
„WD-ers houden hier echter
angstvallig hun mond over," aldus
Van Agt.
Het CDA zegt hardop dat er de
komende Jaren een mullljn voorde
lonen ln zit. „Wij willen de kiezers
niet voor de gek houden en er eer
lijk voor uitkomen dat wij op dit
punt niet veel kunnen beloven, om
dat de werkgelegenheid voor ons
de komende jaren zwaarder
weegt."
De PvdA wil echter, zo ging Van
Agt verder, een te groot deel van de
nationale economische groei aan
de collectieve sector (overheid, so
ciale voorzieningen) laten toeko
men. Voor herstel van bedrijfswin
sten blijft in de PvdA-plannen nul
over. „Daardoor lopen investerin
gen, en dus ook de groei van de
werkgelegenheid gevaar. De PvdA
D'66 is tegen drooglegging van de
Markerwaard. Argumenten, die zo
wel binnen als bulten het parle
ment zijn aangevoerd voor de
drooglegging, spreken lijsttrekker
Terlouw niet aan. Wij menen, dat er
geen behoefte is aan nieuwe
landbouwgrond, gezien de over
schotten waar de EEG nu al mee te
kampen heeft, aldus Terlouw in
Amstelveen. Ook voor een tweede
nationale luchthaven ls de Mar
kerwaard niet nodig. Waar uitbrei
ding van het luchtverkeer nodig ls,
kan dit gedurende een aantal Jaren
zeker op Schiphol opgevangen
worden.
vergeet dat Juist de sociaal zwakke
ren gebaat zijn bij een renderend
en zich vernieuwend bedrijfsle
ven," aldus Van Agt. Hij wees erop
dat voldoende draagkracht voor fi
nanciering van de sociale sector
een renderend bedrijfsleven en vol
doende werkgelegenheid vereist.
Te optimistisch
Van Agt verweet de PvdA dat die
van een iets te optimistische econo
mische groei uitgaat in haar plan
nen. De PvdA rekent zich rijk, en
meent vervolgens dat het CDA de
groei van de collectieve uitgaven te
sterk wil Inperken. Het CDA kiest,
met een wat lagere verwachting
inzake economische groei, „niet
voor een te gemakkelijke weg. Zorg
voor het milieu. schaarse
grondstoffen en de kansen Cp ont
wikkeling van de derde wereld, ver
sperren de weg naar goedkope op
lossingen." aldus Van Agt
De WD daarentegen wil met de
bezuinigingen bij overheid en so
ciale voorzieningen weer veel te
hard van stapel lopen, meent Van
Agt. „De benadering van de WD
kan niet. Dat gaat de kant op van
afbraakbeleid. Wij vinden dat je bij
alle ombuigingen in de komende
Jaren de zwaks ten moet ontzien. Ik
zie niet hoe de VVD dat redt met
een nullijn voor de collectieve uit
gaven."
De CPN heeft in een brief aan
PvdA en PPR opnieuw aangedron
gen op een gesprek tussen de be
sturen van de drie partijen. „Ge
zien het optreden van Van Agt's
CDA en ter bevordering van de
eenheid tegen rechts, is het van het
grootste belang dat de partijbestu
ren van PvdA, PPR en CPN in de
naaste toekomst om de tafel gaan
zitten om ernstig te beraadslagen
over een aantal hoofdvraagstuk
ken". aldus de CPN.
De, partij noemt het „ronduit ver
derfelijk" een debat met de com
munisten uit de weg te gaan. „Ou
derwetse anti-communistische ar
gumenten kunnen geen enkel ex
cuus vormen voor het ontwijken
van een gesprek", aldus het CPN-
bestuur.
AMSTERDAM - Ons stukje in de
krant van gisteren over stemmen
bij volmacht behoeft, mede blij
kens enkele telefonische reacties,
een kleine aanvulling. Wij schreven
dat men, om voor een ander te
kunnen stemmen, zelf kiesgerech
tigd moet zijn. Dat is Juist, maar ln
bepaalde gevallen is het tevens no
dig dat de gemachtigde zijn eigen
oproepingskaart voor de verkiezin
gen mee naar het stembureau
neemt.
Indien men iemand machtigt die
niét ln het eigen stemdistrict woont
(in dat geval moet men dus .uiter
lijk vandaag een ingevuld formu
lier op het raadhuis Ingeleverd heb
ben) krijgt de gemachtigde een
machtigingskaart toegezonden,
waarmee men op elk stembureau ln
Nederland terecht kan. Zo'n ge
machtigde kan voor de ander stem
men. ook al kan hij zijn eigen op
roepingskaart niet tonen. De mach
tigingskaart is voldoende.
In het andere geval, waarin men
iemand machtigt die in hetzelfde
stemdistrict woont (zo'n machti
ging kan tot op het laatste moment
verleend worden), is het wel nodig
dat de gemachtigde zijn eigen op
roepingskaart bij zich heeft. Dat de
gemachtigde voor zichzelf ook
stemt is niet voorgeschreven, maar
het meenemen van de eigen kaart
wel. Ons voorbeeld in de krant van
gisteren dat men een buurman des
noods nog tien minuten voor slui
ten kan machtigen, gaat dus alleen
maar op als die buurman zijn eigen
kaart nog in zijn bezit heeft, wat ln
de praktijk er op zal neerkomen
dat de buurman eerder zelf nog niet
is wezen stemmen. Want ln dat
laatste geval ls hij zijn oproepings
kaart kwijt.
De Hindoestaanse kerkge
meenschap Shri Sanatan Dharm
heeft haar leden geadviseerd bij de
verkiezingen op 25 mei op de PvdA
te stemmen. Volgens de priester
raad van de Hindoestaanse kerkge
meenschap. die ongeveer 60.000 le
den telt, behoort de PvdA steun te
krijgen vanwege de goede opvang,
begeleiding en zorg van Hindoesta
nen ln Nederland, die door het ka
binet-Den Uyl tot stand is gebracht
en wordt gehouden. Bovendien vin
den alle Hindoestaanse priesters
dat hun kerk in grote mate is ver
bonden met de gedachten en
doelstellingen van de PvdA. Het
stemadvies van de Hindoestanen ls
het enige van kerkelijke zijde: geen
enkele kerkgemeenschap in Neder
land geeft nog een stamadvles.
CDA-UJsttrekker Van Agt heeft
zich gisteren ln Beneden-Leeuwen
afgezet tegen de feUe kritiek van
PvdA-zijde op de CDA-plannen
over bezuinigingen op de huursub
sidies. Van Agt zei dat PvdA-
woordvoerders, die de CDA-
plannen schandaüg en asociaal
noemen, last hebben van verkie
zingskoorts.
HIJ benadrukte in navolging van
Aantjes dat het CDA koste wat
kost wil voorkomen dat bezuinigin
gen op huursubsidie mensen met
lagere inkomens treffen. Het CDA
wil bezuinigen op die subsidies die
terecht komen bij mensen die ze
niet verdienen, zei Van Agt, die er
aan toevoegde dat het CDA de stel
ling aandurft dat men de komende
Jaren een groter deel van het inko
men moet besteden aan het wonen
dan tot nu toe is gedaan.
CDA:
Aantjes, om 19.30 uur ln de Goede
Herderkerk te Grootegast;
Andriessen, om 20 uur in het geref.
Centrum in Abcoude; De Gaay
Fortman, om 20 uur voor het CDA
te Schagen; Goudzwaard, om 20
uur in het concertgebouw te Barne-
veld; Peljnenburg, om 20 uur ln De
Schaapskooi, camping Duinrell te
Wassenaar.
PvdA: Van Kemenade. om 20 uur
ln het Pankratiushuis. Nobelstraat
33 te Heerlen; Pronk, om 20 uur in
de stadsschouwburg te Sittard en
om 21.15 uur ln Het Staargebouw te
Maastricht; Den Uyl. om 20 uur in
Het Staargebouw te Maastricht en
om 21.15 uur ln de stadsschouw
burg te Sittard.
WD: Joekes, om 20 uur in
Moordrecht (debat met Van der
Hek van de PvdA); De Beer. om 20
uur voor Leidse studenten Rapen
burg 73 te Leiden.
PPR: Van Doom. om 20 uur in het
cultureel centrum te Enschede.
DS'70: Drees. om 20 uur in hotel
Cocagne Vestdijk 47 te Eindhoven
GPV: Verbrugh, om 20 uur in Holi
day Inn, Montgomerylaan 1 te
Eindhoven
RPF: Rietkerk, om 20 uur in
Drachten
Forums Amsterdam om 20 uur in
De Populier, Nieuwe Herengracht
93 over Partij kiezen voor Zuide
lijk Afrika met Scholten (CDA),
Ter Beek (PvdA). De Gaay
Fortman (PPR).
Breukelen om 20 uur in gebouw
Savatori, Straatweg voor chr. plat
telands jongeren met' De Jong
(CDA), De Zeeuw (ex-KVP, thans
PvdA) en Waalkens (WD).
Amsterdam om 20 uur in Krasna-
polsky, sociaal-economisch debat
met Vermaat (CDA). Halberstadt
(PvdA), en Pais (WD).
Radio en televisie: Nederland 2
(18.40) uitzending GPV. Nederland
2 (19.04) Kenmerk met o.a. discus
sie dr. Goudzwaard en dr. H.M. de
Lange n.a.v. oproep raad van ker
ken inzake verkiezingen; Neder
land 1 (22.30) Den Haag Vandaag
over D'66; Nederland 1 (23.25) uit
zending Socialistische Partij; Hil
versum 1 (18.19) uitzending RKPN;
Hilversum 2 (19.00) uitzending
CPN; Hilversum 2 (23.20) Den Haag
Vandaag.
ADVERTENTIE)
Vervolg van pagina 1
strateglsche-nucleair gebied en de
conventionele (niet-nucleaire)
strijdkrachten van het Warschau
pact zijn veel sterker dan voor de
verdediging nodig zou zijn. De Ver
enigde Staten zijn bereid een be
langrijke bijdrage aan verbetering
van de NAVO-defensie te geven, ais
onze geallieerden bereid zijn het
zelfde te doen, aldus Carter.
Premier Den Uyl zei desgevraagd de
reden van Carter niet te hebben
beschouwd als een oproep om meer
geld aan defensie uit te geven. In
zijn speech legde hij, evenals Carter
overigens, veel nadruk op het feit
dat met een betere taakverdeling en
standarisatle van bewapening veel
geld binnen de NAVO gespaard kan
worden. Den Uyl wees erop dat de
economische crisis de NAVO ook
kan verzwakken en dat de minder
grote economische groei ln de ko
mende Jaren het noodzakelijk
maakt het beschikbare geld zo goed
mogelijk te besteden.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De economisch directeur van het Albert Schweitzereieken-
huls in Lambarene, de heer Max Caulet, heeft gisteren in Amsterdam een rol
zwachtels in ontvangst genomen. De rol werd hem „symbolisch", aangeboden
door mr J. J. Wentink uit Den Haag mede namens diens vrouw.
Het echtpaar Wentink ver
zorgt de in onze krant maan
dagse rubriek „Uw probleem
is het onze". Mevrouw J.
Wentlnk-Frumau heeft on
langs enkele maanden lang
een actie onder de Trouw-
lezers gevoerd voor het zie
kenhuis ln Lambarene. Het
resultaat: enkele honderden
zwachtels, handdoeken en
babydekens, vervaardigd
door bejaarden, bedlegerlgen
en gehandicapten. Aan de ac
tie deden onder meer hulpbe
hoevenden mee, die soms al
leen maar hun handen kon
den gebruiken Directeur
Caulet aanvaardde het „sym
bolisch" resultaat van de ac
tie onder dankbetuiging.
Sinds augustus vorig jaar is
men ln Lambarene (Gabon)
bezig met nieuwbouw van
het Schweitzer-ziekenhuis.
De eerste fase van deze
nieuwbouw, waarvoor minis
ter Pronk namens de Neder
landse regering een miljoen
gulden beschikbaar gesteld
heeft, zal ln totaal negen mil
joen gulden kosten. Gabon
zelf heeft vijf miljoen voor
deze nieuwbouw gegeven, de
Verenigde Staten 2,5 en Zwit
serland een half miljoen.
De nieuwbouw is noodzake
lijk geworden, omdat het oor
spronkelijk ziekenhuis van
Albert Schweitzer, gebouwd
in 1925, in de loop der Jaren
sterk verouderd ls. De heer
Caulet vertelde gisteren in
Amsterdam op doorreis
naar Frankrijk en Zwitser
land iets over de gang van
zaken rond het ziekenhuis.
Caulet, die na de dood van
Schweitzer in september
1965, gekenschetst kan wor-,
den als de drijvende kracht'
achter het ziekenhuis in p»
Lambarene, vertelde dat er
de afgelopen Jaren nogal veel
kritiek ls geweest op het doen
en laten daar, maar dat de
crisis na Schweltzers dood nu
U overwonnen. Zowel het
buitenland als Gabon heeft
zich garant gesteld voor een
voortzetting van het werk
van Albert Schweitzer. Twee
dingen stonden daarbij voor
op: het hospitaal moest weer
goed gaan lopen en er moest
een nieuw ziekenhuis worden
gebouwd.
Met dit alles ls nu begonnen,
aldus Max Caulet. die vertel
de dat het voortbestaan van
het ziekenhuis voor de eerste
vijf Jaar is verzekerd. Het zie
kenhuis biedt plaats aan 250
zieken, onder wie tachtig le-
pralijders.
Mr J. J Wentink (links) biedt de zwachtels aan de
heer Max Caulet. economische directeur van het
Albert-Schweltzeizlekenhuis ln Lambarene.