Volvo-Saab wordt Europa's
vijfde automobielgroep
0 West land Utrecht
E35EESHB
W asprogramma
op 60 graden
'bont en grauw'
u
Amfas ziet kansen voor
meer arbeidsplaatsen
Ruim zestig
miljoen pakjes
koffie
gehamsterd
Concurrentie dwong tot samenwerking
Tevredenheid
over werken via
uitzendbureaus
Industriële
produktie
iets gedaald
Hypotheekbank nv
afgifte
87*% pandbriefbiljetten
aan toonder in coupures
van 1.000,- en 10.000,-
Zuinige wasautomaat bestaat nog niet
Mening over reclame (5)
Bedrijven staken
653 miljoen in
vestiging in België
DINSDAG 10 MEI 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet pS 17/RH 19
Het nieuw gevormde autoconcern
Volvo-SaabfScania geeft werk aan
100.000 mensen. Links een Saab
met directeur Curt Mileikowsky en
rechts een Volvo met topman Pehr
Gyllenhammer. Laatstgenoemde
zal de leiding van het nieuwe con
cern krijgen.
den
Van onze automedewerker
GOTHENBURG /STOCKHOLM
De nieuw ge
vormde combinatie Volvo-
'Saab-Scania wordt het vijfde
autoconcern in Europa. In
Zweden waren deze onderne
mingen afzonderlijk al de
grootste twee particuliere be
drijven van het land, met vele
particuliere aandeelhouders.
Vorig jaar bereikte Volvo een omzet
van 15,7 miljard Zweedse kronen
9.5 miljard) tegen Saab 9,6 miljard
kronen 5,5 miljard). Gezamenlijk
komt dat neer op een omzet van
bijna 15 miljard gulden waarmee
Volvo-Saab-Scania in de automo
bielindustrie na Daimler-Benz,
Volkswagen. Renault en Peugeot-
Citroën komt, maar voor Fiat en
British Leyland. Volvo maakt over
wegend personenauto's (300.000 per
jiar) maar bij Saab-Scania ligt het
zwaartepunt van de activiteiten op
de vrachtwagens. Beide onderne
mingen hebben in Nederland doch
terbedrijven: Volvo Car met een fa
briek in Born en Saab-Scania Neder
land met assemblagebedrijven te
Zwolle en Meppel.
Stagnatie
De fusie tussen beide ondernemin
gen is nodig om hun internationale
concurrentiepositie te handhaven.
Bride hebben in 1976 een redelijk
rendement behaald, maar sinds eind
vorig jaar zijn in de personenauto-
produktie moeilijkheden ontstaan.
AMSTERDAM Uitzendkrachten
zijn over het algemeen nogal tevre
den over de samenwerking met hun
uitzendbureaus. Slechts 12 procent
is niet zo tevreden en 2 procent
ontevreden, aldus een enquête van
de Algemene Bond van uitzendbu
reaus dat door het NIPO is ver
werkt.
De uitzendkrachten verwachten
duidelijk meer van het uitzendbu
reau dan van de Gewestelijke Ar
beidsbureaus. Volgens slechts 9 pro
cent van de 2.300 ondervraagden
zouden zij beter af zijn indien het
werk van de uitzendbureaus zou
worden overgenomen door de
GAB's Vijftig procent vindt dat zij
dan juist slechter af zijn terwijl het
voor 35 procent niets uitmaakt.
De belangrijkste reden om bij een
uitzendbureau te gaan werken is dat
iemand slechts een deel van de dag
of een deel van de week wil of kan
werken. Dit werd geantwoord door
27 procent van de ondervraagden
Anderen willen maar een deel van
het jaar werken (23 procent). 17 pro
cent werkt via een uitzendbureau
om meer afwisseling in zijn of haar
arbeid en 12 procent doet dit om de
periode tot een vaste baan te over
bruggen.
De Zweedse economie is minder
sterk gebleken dan voorheen, de au
toverkopen zijn in het eerste kwar
taal van dit jaar met 10 procent
teruggelopen en de export naar
Amerika van zowel Volvo als Saab
daalde vorig jaar met meer dan een
kwart.
Beide automerken hebben in de Ver
enigde Staten hun belangrijkste ex
portmarkt gevonden, maar de kos
tenstijgingen in Zweden prijsden
hun auto's juist uit de markt. Dit
jaar hebben Volvo en Saab dan ook
een paar weken de fabriekspoorten
moeten sluiten
Door te gaan samenwerken hopen
beide ondernemingen op den duur
jaarlijks een miljard kronen ruim
een half miljard gulden te kunnen
besparen. Dat is meer dan belde vo
rig jaar samen verdienden: Volvo
boekte in 1976 namelijk een winst
van 582 miljoen en Saab-Scania van
255 miljoen kronen. De besparingen
zullen vooral moeten voortkomen
uit gezamenlijke research en ontwik
keling voor personen- en vrachtau
to's en mogelijk ook uit standarise-
ring van de produktie. Over dit
laatste is echter niets aangekondigd.
Ook op het gebied van de personen
auto's zijn Volvo en Saab concurren
ten, al maakt Volvo er vijfmaal zo
veel als Saab. Maar op andere gebie
den vullen beide elkaar aan.' Zo fa
briceert Volvo de motoren voor het
straalvliegtuig Saab Viggen. Volvo
produceert verder boot- en indus
triemotoren, veel speciale mobiele
werktuigen en vrijetijdsartikelen.
Saab-Scania heeft ondermeer een
computerafdeling Datasaab
Voor de produktie van lichte
vrachtwagens is Volvo al eerder een
samenwerking aangegaan met Daf,
Magiris-Deutz en Renault. Motoren
voor de zes cylinder personenauto
van Volvo 264 worden samen met de
Renault en Peugeot in Frankrijk
gebouwd', de motoren voor de Ne
derlandse Volvo's 66 en 343 komen
eveneens van Renault. Voor diesel
motoren werkt Volvo sinds kort met
Volkswagen samen.
Saab-Scania importeert in Zweden
de merken Volkswagen, Porsche en
Autobianchi, dat tot de Fiatgroep
behoort. Motoren voor het model
Saab 96 worden van Ford betrok
ken. Maar Saab maakt zelf. evenals
Volvo, motoren in de twee-
literklasse. Op dit gebied mag dan
ook wel het eerste tastbare resultaat
van de aangekondigde samenwer
king verwacht worden.
De fusie is volgens de bekendma
king van beide als „Zweedse oplos
sing", dus zonder buitenlandse
partners, behalve voor de twee grote
ondernemingen ook goed voor het
land.
Concurrenten
Wel wordt in het fusiebericht de
nadruk erop gelegd, dat de bestaan
de merknamen en verkoop organisa
ties volstrekt gescheiden zullen blij
ven. Vooral op vrachtwagen gebied
zijn beide ondernemingen eikaars
concurrenten. In Nederland nemen
Scania en Volvo waar het om zware
vrachtwagens en trekkers gaat de
derde en vierde plaats in na Daf en
Mercedes-Hanomag. Beide hebben
een zelfstandige Nederlandse impor
teur: voor Scania is dat Beer's Zo
nen en voor Volvo Nebim, beiden in
Den Haag.
De personenauto-verkoop voor Vol
vo wordt in Nederland behartigd
door Volvo-Car. Voor Saab is dit de
Algemene Import Maatschappij de
Vianen, die behoort tot de A R M.
groep en evenals Beer's los
staat van Scania Nederland te
Zwolle.
Zowel van de zijde van Volvo-Car ais
van Scania Nederland wordt als
enig commentaar op het Zweedse
fusie bericht gegeven dat dit geen
consequentie zal hebben voor de Ne
derlandse vestigingen. Hoe de ont
wikkelingen binnen het nieuwe con
cern op de duur zullen voortgaan
valt natuurlijk moeilijk te voorspel
len. Saab en Scania zijn eind 1968
gefuseerd en bleven naast elkaar
voortbestaan. Volvo heeft eind 1975
de Daf personenauto-fabriek over
genomen en vorig jaar het bestaan
van het merk personenauto Daf
beëindigd.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Uitbreiding van arbeidsplaatsen voor ons
concern zien we in hoofdzaak in de sfeer van diversificaties
(grotere verscheidenheid). Dit zei mr. J. van Someren, voorzitter
van de raad van bestuur van de Amfas Groep (verzekeringen)
tijdens de presentatie van het jaarverslag 1976.
In ons hele bedrijf, zo merkte hij
verder op. zullen wij moeten trach
ten om de werkzaamheden op een zo
efficiënt mogelijke wijze te verrich
ten. Want hoe vreemd het ook klinkt,
daarmede is de uitbreiding van ar
beidsplaatsen het meest gediend via
de tussenstap winst.
Sprekende over het uitstel van het
wetsontwerp van staatssecretaris
Van Rooi jen inzake de kortlopende
koopsom-levensverzekeringen zei hij
van mening te zijn, dat een behande
ling van het wetsontwerp in het na
jaar de terugwerkende kracht steeds
moeilijker gaat maken en onaan
vaardbaarder. Het spaarkas-sparen
zag hij beslist niet als een aflopende
affaire. Integendeel, de Amfas (met
ruim 27 procent van de markt het
grootste spaarkasbedrijf in Neder
land) merkt een grote belangstelling
voor spaarkassen, vooral bij mid
dengroepen en speciale bevolkings
groepen als artsen e.d.
Goed jaar
Met 1976 heeft de Amfas Groep een
goed jaar achter de rug. De totale
omzet (het totaal van premieinko
men en opbrengsten van de beleg
gingen) nam met 14,4 procent toe tot
836 miljoen. De winst steeg met
11,5 procent tot 24,8 miljoen. Het
dividend wordt verhoogd tot 5,80
(5,20) per aandeel van 20.
Wat de toekomst betreft is het beleid
gericht op stimulering van een ge
zonde omzetgroei. Verwacht wordt,
dat de diversificaties in toenemende
mate aan de resultaten zullen gaan
bijdragen.
Hoewel vermoedelijk enige daling
van de winst in de schadeverzeke
ringsbedrijven zal plaatsvinden,
wordt voor het gehele concern dit
jaar een zodanige winststijging ver
wacht. dat ook na uitbreiding van
het aantal aandelen door de reeds
aangekondigde emissie de winst
per gewoon aandeel slechts weinig
zal afwijken van die over 1976. Ook
1978 wordt door de raad van bestuur
nog als een goed jaar gezien, zij het
dat door het huidige economische
klimaat de dienstverlening aan be
drijven wat terugloopt. Dit wordt
echter meer dan opgevangen door de
dienstverlening aan particulieren
De nieuwe aandelen die zullen wor
den uitgegeven kan op 20 mei wor
den ingeschreven en wel door hou
ders van uitstaande aandelen in de
verhouding 1:5 tegen de koers van
70. De claimhandel vangt op 12 mei
aan. Stortingsdatum is 9 juni. De
emissie houdt mede verband met de
activiteiten op het gebied van hypo
theken, vast goed en financierings-
bedrijven. Versterking van het eigen
vermogen is hierdoor noodzakelijk
geworden.
ADVERTENTIE
DEN HAAG De produktie van de
Nederlandse industrie zonder de
bouw is in maart een kleinigheid
gedaald en lag weinig hoger dan in
maart van het vorige jaar. Het door
het CBS samengestelde hoeveel-
heidsindexcijfer van de gemiddelde
dagproduktie (gecorrigeerd voorsei
zoenbeweging) bedraagt voor maart
)1 123 tegen 124 voor februari jl en
122 voor maart van het vorige jaar
In februari van het vorige jaar was
het indexcijfer eveneens 122. Het
indexcijfer van maart lag onder het
gemiddelde van geheel 1976 (125).
Wij stellen vanaf 10 mei 1977 verkrijgbaar
Looptijd 5 jaar
Hoofdsom plus rente is ook eerder opneembaar:
opklimmend van 5' na twee jaar tot 8- /r na vijf jaar
Volgens samengestelde interest
Verkrijgbaar bij uw adviseur voor verzekeringen of bela^
tingen en onze kantoren
Tegelijkertijd is de afgifte van onze 8'
ten gestaakt.
r pandbriefbiljcl-
Arr.m.-rOsm Goud ƒ11460 11 MO
'US0 117W.I per k* Zdwer MS-3MSO
*1590 50. pit kg
Kantoren door hel gehele land
Hoofdkantoor Amsterdam. Sarphattsirajl I
020- 252525. 1st 41 en 42
De bonte was komt lang niet zo schoon uit de
wasautomaat als het witte wasgoed. Dit blijkt
uit een onderzoek naar de wasresultaten van
elf wasautomaten bij het gewone
witwasprogramma en het 60°
bontwasprogramma, dat door de Stichting
Vergelijkend Waren-Onderzoek (VWO) is
gedaan, met de bonte was (waarnaar voor het
eerst zo'n onderzoek is gedaan VIP) blijken
de machines duidelijk moeite te hebben.
Hierbij wordt door de
Stichting VWO
aangetekendl dat AEG en
Bosch de witte was
duidelijk schoner deden
dan Blue Air. Erres en
Indesit. De resultaten van
de andere machines lagen
daar tussen met
uitzondering van
Vendomatic, die het minst
schoon waste. De bonte
was werd nog het best
gedaan door Bosch,
Siemens en Zanker
Zanussi gaf bij de bonte
was de minst goede
resultaten, terwijl die van
de andere merken daar
tussenin lagen.
Het verschil in vuil- en
vlekkenverwijdering bij
het witwasprogramma en
het 60
bontwasprogramma is
niet zo groot bij lakens en
slopen die doorgaans
niet zo vuil zijn als bij
ondergoed en vooral bij
keukendoeken,
tafellakens, kindergoed,
werkkleding enz.
Bleekmiddel
Dit blijkt ten dele het
gevolg te zijn van het feit
dat bij wassen tot 60%
het bleekmiddel in de
waspoeder nagenoeg niet
werkt Vlekken die alleen
door bleken geheel te
verwijderen zijn, zoals
bijvoorbeeld koffie-, thee-
en vruchtenvlekken. gaan
er bij temperaturen tot 60*
zodoende niet Uit.
Vaak. zo wordt
opgemerkt, zal een niet zo
goed wasresultaat met
bontgoed toch nog wel als
voldoende worden
ervaren Maar dat komt,
doordat vuil en vlekken
op een bonte ondergrond
niet zo goed zichtbaar zijn
dan op wit wasgoed
Opvallend is voorts, dat
uit alle
gebruiksaanwijzingen
blijkt, dat het op elkaar
afstemmen van
wasprogramma's en
wasadvlezen in
textielartikelen zoals de
wassymbolen op
ingenaaide etiketten
tot dusver nauwelijks
sprake is.
De nadruk, die in de
reclame voor
wasautomaten nogal eens
wordt gelegd op het
aantal wasprogramma's,
blijkt niets te zeggen over
de werkelijke
mogelijkheden. De ene
fabrikant telt allerlei
programma-variaties en
Tabel 1
ft
1
«'«Ma*
f
i
l
i
11
f
CA
CM
AtO LM.am.lF
101»
455
«0 >5» «MS
*3
BA* AM LB 120
94»
550
59 «53 >445
BoachVASB
'SST
1145
(O >00 >95
K":
EfM AEH W7
1300
1000
45 lOhNbIKI
-
Mótll LI L. NL
.•49
495
60 iS7.S>9»
Marl|n#n LT 1010
«80
650
60 >»0 >6»
PfMIip* AWB 101 OM
>52»
1150
40 >615<9V12B
Stommt WV 4700.12
1ST»
1400
«0 aSO
If::
VandomaUc TM»
'99
799
59 5*43 >8»
Zankaf VA 401 L
1*98
1095
60 HI was
It-:
ZAffuwOiaOT
1049
«00
60 >595.»
I:
apart in te stellen
programma-onderdelen
(zoals spoelen en
centrifugeren) bij elkaar
op. terwijl de andere dat
niet doet terwijl dat merk
die mogelijkheden wel op
de machine heeft
De Stichting VWO meent
dat kan worden volstaan
met zeven
basis-wasprogramma's,
indien die goed zijn
afgestemd op de gangbare
textielsoorten
Voorts blijkt, dat de
zuinigè wasautomaat nog
steeds niet is uitgevonden.
De huidige waspoeders en
wasmachines werken
nauwelijk
energiebesparen. Hieruit
volgt dat. om zuiniger te
wassen, de
wasprogramma's van de
automaten én de
wasmiddelen verbeterd
moeten worden Er blijken
bij de onderzochte
machines grote
verschillen in water- en
stroomverbruik.
Prijzen
Tot slot van deze korte en
daarmee onvolledige
behandeling van deze test
(die, zoals ik vorige week
schreef, voor 2,50 te
koop is) wil ik de aandacht
richten op de
adviesprijzen en
winkelprijzen Per winkel
kunnen de prijzen sterk
verschillen en daarom is
het goed cat bij aankoop
van een wasautomaat de
laagst gesignaleerde
prijzen in het tabelletje bij
dit artikel, stevig in het
achterhoofd worden
gehouden.
Let voorts op de
garantietermijn en op wat
deze garantie omvat en
vergeet ook niet te vragen
naar de servicekosten Het
servicetarief voor eén uur
arbeidsloon (inclusief
voorrijdkosteni bedraagt
bij Erres 99 19.
Daarentegen vraagt
Indesit. ongeacht de
tijdsduur, een vast bedrag
van 45.28
Tabel 2
Wasreeuhaten
«EG ItilBH f
•M AM l» 120
lOKAVIM
Int* ACM 3S7
MN* LAX. NL
LI 1010
Ahritpt AWB 101 PM
Swnwnt WV 4700.37
VrnOomalic 7131
Zankar VA «01 L
2»nuaal SL 25 T
nlwatptogiaflima
9.»,«»M ti res -•
Me *0«H «IW
De koffie is de laatste tijd
afschuwelijk duur gewor
den en we zijn nóg niet
aan het eind Want een
prijs van zeven gulden (of
meer) per pakje is niet uit
gesloten Aan de andere
kant moeten we ook weer
niet Al te dramatisch over
de koffieprijs doen. Heel
wat landgenoten drinken
hun dagelijks bakje nog
tegen een lagere of zelfs de
oude prijs. Want met z'n
allen hebben we knap ge
hamsterd: de een met een
pakje extra: de ander met
dozen tegelijk.
Met elkaar hebben we. zo
blijkt uit een gesprek met
Douwe Egberts, niet min
der dan 64 miljoen! pakjes
koffie gehamsterd Snel
uitgerekend komt dat op
een gemiddelde buffer per
gezin voor twee maanden,
dan wel op een gemiddel
de voorraad per gezin van
dertien pakjes.
Maar zelfs bij de huidige
prijs is een kopje koffie
nog redelijk goedkoop
vergeleken met een glaas
je bier of frisdrank (om
van een borrel maar te
zwijgenhetgeen blijkt
uit een berekening die
Douwe Egberts onlangs
heeft gemaakt.
Kop koffie 15.5 ct
(met melk en suiker)
Kop oploskoffie 13.5 ct
(met melk en suiker)
Kop thee (met suiker) 3 ct
Olas bier (pijpje)32 ct
Glas cola 21 ct
Glas cassis31 ct
Een sigaret 9 ct
Speculanten
Zoals de hulsvrouw in het
klein heeft gehamsterd, zo
hebben de speculanten op
de termljnmarkten in het
groot gespeculeerd. Deze
„jongens" zijn de laatste
weken gelukkig wat in
hun piepzak komen zitten
doordat de consumenten
de Amerikaanse
huisvrouwen voorop
voor een deel op koffie-
mengsel zijn overgestapt
en minder ..echte" koffie
Zijn gaan kopen. Het ge
volg is geweest, dat de
prijzen op de termijn
markten, waarop de koffie
niet tastbaar aanwezig is,
fors zijn gedaald
Op korte termijn zal hier
van nog niets in de win
kelprijs te merken zijn. In
ons land hebben de koffie-
branders nog een prljsach-
terstand van een maand
of drie in te lopen, waaro
ver driftig met de regering
wordt onderhandeld In
dien de daling op de ter-
mijnmarkten blijft door
zetten. zal dat op de wat
langere termijn wel dege
lijk in een (lagere» win
kelprijs gaan doorwerken.
Intussen mogen wij wel
varende mensen wel
eens bedenken, dat de ar
me bevolking In de Zuida-
merikaan.se exportlanden
geen cent wijzer is gewor
den van de sterk gestegen
koffieprijzen
Consument
Of de prijs van koffie op
de wereldmarkt gedu
rende langere tijd zal blij
ven teruglopen hangt voor
een groot deel van ons als
consument af Indien we
met z'n allen onze
hamstervoorraad gaan
aanspreken of zolang de
Minister Gruijlers (Volkshuisvesting): Ik vind reclame
meestal een overbodige verleiding; zonder aansporing
ben ik al kooplustig genoeg. Wel waardeer ik reclame die
zakelijk informeert en mij er daardoor van kan weerhou
den dingen (e kopen, die ik eigenlijk niet kan gebrui
ken." (Uit Adformatie)
koffie zo duur blijft in gro
ten getale op „gemengde"
koffie overstappen, kan
het niet anders of de we
reldmarktprijs van koftie
zal structureel zoals dat
in vakjargon heet
dalen
In afwachting van de tijd
dat dit gaat doortikken in
de huishoudportemonnee
adviseert de Consumen
tenbond, zélf eens een kof-
fiemengscl te maken door
koffie te mengen met chi-
chorei of gebrande gerst.
Met een mengsel van een
op twee is het verschil met
„zuivere" koffie niet te
proeven en het scheelt vijf
cent op een kopje, aldus
de Consumentenbond
De grote koffiebranders in
ons land zijn ook aJ aan
het experimenteren gesla
gen met een mengpro-
dukt. Momenteel wordt
echter nog geen markt
voor kofficmengsel aan
wezig geacht. De Neder
landers zijn niet zo gewel
dig geporteerd voor koffie-
surrogaat, en hechten
meer aan „zuivere" koffie
TILBURG Van 1971 tot en met
1975 zijn In België 1.173 nieuwe Ne
derlandse vestigingen tot stand ge
komen. De investeringen in deze
vestigingen van het Nederlandse be
drijfsleven bedroegen in totaal 653
miljoen gulden, aldus het Econo
misch-Technologisch Instituut te
Tilburg
Ruim 80 procent van het geinves
teerde bedrag ging in vestigingen in
de industrie, die ongeveer zes pro
cent van het totale aantal nieuwe
vestigingen uitmaakten Dit komt
erop neer. dat in deze periode van
vijf Jaar 71 Nederlandse industriële
ondernemingen zich in België heb
ben gevestigd en daar voor 505 mil
joen gulden hebben geïnvesteerd
De industriële vestigingen hebben
aan ongeveer 3.800 mensen werk
verschaft De meeste industriële
vestigingen kwamen tot stand in
Belgisch Limburg, waar in totaal
bijna 2.000 arbeidsplaatsen werden
gecreëerd
