VMF-bedrijven ten dele gered Het dal der Graddocks RADIO EN TELEVISIE Apartheid en commercie Ontslag voor vijfhonderd werknemers Nader onderzoek Gesprekken met Nixon ook hier op tv NCRV organiseert tentoonstelling over Roland Holst inooreen nieuwen ander Nederland KIJK VANAVOND NAAR DE RPF OP NEDERLAND n «1^ JAN P.M.RIETKERK Fries bestuur wil TeleaccursusFries Even puzzelen MAANDAG 9 MEI 1977 TVCOMM ENTAAR Mensen die beweren dat het met de apartheid in Zuid-AInka best meevalt, zullen zaterdag wel boos zijn geworden op de NCRV. De reportage waarmee een ploeg van Hier en Nu thuiskwam, bevatte beelden waaraan alle sensatie ontbrak. Toch drong het schrijnende van de toestand zich aan de kijker op. Misschien juist door dt sobere benadering van die situatie was de dreiging daarachter sterk voelbaar. Pijnlijk en beschamend duidelijk werd ook dat voor de goedkope zwarte arbeidskrachten tal van vanzelfsprekende rechten van de mens door de nazaten van Krüger en Botha niet worden gehonoreerd. In zijn serie praatprogramma's bracht Aad van den Heuvel zaterdag een van de betere afleveringen op het scherm. Met medewerking van Michel van der Plas een publicist en leverancier van teksten die graag meer zou willen dichten werden vele vormen van bewondering getoetst. Dat gebeurde op onderhoudende wijze en soms vanuit een verrassende gezichtshoek, zoals in het door toneelleider Ton Lutz voorgedragen vers Willemien. Geen kritiekloze adoratie, maar een bewondering die voortkomt uit respect voor de persoonlijkheid. Viel er in het uitgestelde Eurovisie Songfestival veel te bewonderen? Ik meen van niet; zeker niet in de geest van hetgeen in de voorgaande alinea is betoogd. Opvallende persoonlijkheid was er in deze mallemolen van de commercie, in dit gouden kalf van de platenboeren, niet te ontdekken. Een Frans meisje, dat de directeur van de BBC een poos met de prijs in zijn hand voor jan joker liet staan omdat het doorlopen van haar maskara haar meer zorgen baarde, won met een middelmatig liedje. Van het artistieke benul van de nationale jury's heb ik, als steeds in dit circus, weinig kunnen merken. Er is op a door Ton Hydra een betere en goedkopere manier talent te ontdekken. Dat de omroepen in zoveel landen zich lenen voor dit geldverslindende, commerciële monstrum, is, zacht gezegd, een vreemde zaak. Van de bedragen die deze nogal geestloze en matig georganiseerde grap heeft gevergd, is een flink aantal programma's te bekostigen. Zondagavond heeft de TROS de laatste aflevering in de serie De poorten van Azië uitgezonden. Daarin is meer te bewonderen dan in het songfestival en de hele reeks zal de BBC minder hebben gekost. Eerlijk gezegd maakt de bekwame aanpak van de Engelse omroep mij dikwijls jaloers. Wanneer zien wij kans om stukken van onze geschiedenis in dertig minuten zo effectief te belichten? Je publiek te laten kijken naar restanten van het verleden en daarmee een schets te geven van de lange priode in de geschiedenis, dat is zonder meer knap. Op het vlak van de bewondering was er dit weekeinde nog meer te beleven op de buis. Een zelden voorkomend geval van extreme zelfbewondering en een even extreme behoefte om bewonderd te worden. Dit alles belichaamd in de hoogst excentrieke Mathilde Willink. Veertien Jaar lang was zij de levensgezelling van de veel oudere en altoos hyperrealistisch schilderende Carel Willink. Henk van der Heyden sprak met haar, samen „uitgespreid" op haar hemelbed, maar in hogere sferen zal niemand zijn gekomen. TV-Privé, de naam van deze TROS-rubriek. is nooit op een zo onthutsende wijze tot een aanfluiting geworden als in de laatste uitzending. Een onvolgroeide verslaggever speelde zeer dubieus voor „moraaltheoloog" en dwong daarmee een al even onvolgroeide vrouw te gaan liggen op de bank van de psychiater in het bijzijn van een paar miljoen mensen. De TROS had én deze vrouw én de kijkers tegen deze kwalijke boulevard-journalistiek moeten beschermen. Van een onzer verslaggevers DEN HAAO De bedreigde gieterijen van VMF-Stork en de plasticspuitmachinefabriek SPPM in Hengelo van het zelfde concern zijn voorlopig gedeeltelijk gered. Wel gaat de gieterij in Utrecht (250 werkne mers) geheel dicht, maar de gieterij in Hengelo en de SPPM zullen voor ongeveer de helft doordraaien. Van de in totaal zeshonderd personeelsleden in Hengelo kunnen er ongeveer 350 ter plaatse blijven werken. De SPPM krijgt tien miljoen gulden steun van de regering en de Hengelose gieterij een zelfde bedrag. Dit is het gevolg van een „open ge sprek" (zonder voorwaarden vooraf) waaraan vrijdagavond het ministe rie van economische zaken, vakbon den en de VMF-directie deelnamen. Van de zijde van het ministerie nam minister Lubbers zelf aan het ge sprek deel. Secretaris Bas Nieuwland van de In- dustriebond-CNV zei in een com mentaar dat de acties rond de met sluiting bedreigde bedrijven toch succes hebben gehad. Verder was hij zeer te spreken over de inbreng van minister Lubbers in het gesprek. De Industriebond CNV zal de zaterdag ochtend zeer vroeg tot stand geko men besluiten op10 mei aan de leden voorleggen. Minister Lubbers heeft voor de SPPM in ieder geval een werkgele- genheidsgarantie gegeven voor 130 werknemers. Toch betekent dit niet dat de „afgeslankte" SPPM nu defi- AOVERTENTlE Van een verslaggever HILVERSUM De TROS en de KRO zullen om beurten de televisie gesprekken van de Britse Journalist 'David Frost met de ex-president van de Verenigde Staten. Richard Nixon. uitzenden. De TROS, die als eerste het recht van aankoop'had, vond de KRO als tweede gegadigde bereid dit kostbare project geza menlijk aan te kopen. Dit om de serie zo snel mogelijk na de uitzen dingen in Amerika op het Neder landse scherm te kunnen brengen. De TROS zendt het eerste interview uit op dinsdag 10 mei tussen 21.50 en 22.50 uur op Nederland 1. de KRO het tweede op vrijdag 20 mei. zelfde tijd en eveneens op Nederland 1. De dan nog resterende gesprekken la ten KRO en TROS voor eind juni verschijnen. Van onze radio en tv-redactie HILVERSUM In samenwerking met het Nederlands Letterkundig Museum organiseert NCRV's radio rubriek Literama een Roland Holst- tentoonstelllng in de hal van de NCRV-studio aan de Schuttersweg te Hilversum. Vanavond in een rechtstreekse uitzending van Litera ma wordt de opening verslagen (vijf over half tien op Hilversum 2). Te vens zal dit het begin zijn van vier uitzendingen over „De prins onder de dichters" (Roland Holst). De ope ning wordt verricht door een vriend van hem. de heer L. J. de Ruiter. Speciaal op verzoek van hedendaag se dichters gedichten geschreven over Roland Holst. Dat zijn Clara Eggink, Han G. Hoekstra, Hans van de Waardenburg. Ook deze gedich ten zullen te horen zijn. nitief gered is. In de zomer van 1979 zal worden bekeken of de zaak echt levensvatbaar is of dat alsnog tot sluiting moet worden overgegaan. Bij de Hengelose gieterij zal zo'n onderzoek zelfs al eind 1978 plaatsvinden. Het plan om met de SPPM voor de helft door te gaan, is door de VMF zelf ingebracht, zei topman jhr. Sickinghe na afloop van het gesprek. De reden dat het plan pas thans naar buiten is gebracht, is gelegen in het opschorten van het overleg door de bonden met de raad van bestuur van de VMF. De SPPM- conceptie betekent volgens minister Lubbers een sterke belasting voor VMF. Hij zei verder dat er zo snel mogelijk gesproken moet worden over de mogelijkheid, nieuwe typen dieselmotoren te ontwikkelen als aanvulling op het bestaande pro gramma van de Stork-Werkspoor- diesel vestigingen in Amsterdam en Zwolle. Minister Lubbers heeft toe gezegd, dat hij „positief zal overwe gen" of hij daar financiële steun aan kan geven „Dat zal ook wel financie ringsproblemen geven." Lubbers noemde het gesprek constructief en hoopte dat in de toekomst vaker van dit soort constructief overleg zal plaatsvinden. ADVERTENTIE nooi bijbelse noemen (18.40-18.50 uur.) Reformatorische Politieke Federatie Van een verslaggever LEEUWARDEN - Gedeputeerde Staten van Friesland zouden graag een Teleac cursus Friese taal en cul tuur op de tv zien. Het college heeft het Teleac-bestuur dit idee per brief ter overweging gegeven. De cursus zou speciaal bestemd moeten zijn voor niet-Friezen die zich in de pro vincie vestigen. Radio vandaag HILVERSUM I (298 r* en FM-kanaleu). TROS 7 00 Nieuw* 7 02 Ontbijt-Soos. lich te eo populaire klnsaieke muriek 7 30 Nieuws 7 41 Aktua-ochtendaditie. 8 30 Nieuas 8 38 Gymnastiek voor de huisvrouw 1000 Open school voorlich tingsprogramma RVU en TROS 10.20 (Si Sphinx, voor haar. voor en de hele kleintjes. (10 20 Nieuws 10 33 KabouterUjdi. 1140 Schoolradio VPRO 12 00 Piet Ponskaart presenteert (12 28 Mededelingen. 12.30 Nieuws! 13 30 (S) Mustek 15 00 Permanent Wave 13 30 Nieuws. IS33 (S) Nova Zembla. klankbeeld met tv-begelriding. EO I6.I5(S) Licht en uitucht 17 00 (Si Eigen wija; kleu terprogramma 17 IS (S) EO Metterdaad en grammofoonmuxiek. OVERHEIDS VOORLICHTING 17 20 Vast en seker. 17 38 Nieuws 17 32 <Si Klankbord actuali teiten informatie en commentaar IB00(S) Daar waar de molens staan, muzikale rundrcts door Nederland P P.: 18.19 Uitzen ding van dc KommunisUsche Eenheidsbe- weging 18 30 Nieuws EO 1841 <S> De grote opdracht; over zending en evangelisa tie 19 00 (S) Ronduit, jongerenprogramma. 19 40 (S) D«- Bijbel open. 20 00 (S) Reportage 30 23 (S) Een werkelijk groot Nederlander. ConsUntijn Huygen* 20 45 (S) Gal u-t uw land. hoorspelserie 21 15 <S> Avondover denking NOS 2130 (Si Openbaar Kunst bent. 21 40 Voor blinden en slechtzienden 21 55 (Sl Tambu 22 25 Bond ronder Naam. 22 30 Nieuws NCRV 22 40 (S) Hier en nu VOO 22 35 (S> Muiiefc en informatie 23 33- 24 00 Nieuw* HILVERSUM II (402 m eo FM kanalen!. NCRV 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnas tiek. 7.20 Vandaag. maandag (8 00 Nieuws. 8.11 Hier en nu). 8.30 Het levende woord 8.35 Te Deum Laudamus. gewijde muziek 9.00 Plein Publiek. (9.35 Waterstan den) II 00 Nieuws. 11.03 Plein muziek. 12.00 Het nuttigen van etenswaren is toegestaan, lunchprogramma. 13.00 Nieuws. 13 11 Hier en nu 13.30 Onder schooltijd. NOS: 14.30 Boerenbont 14 30 Den Haag dcre week. 15 00 Kijk op buitenland NCRV: 15 30 NCRV Leerhuis: leesoefeningen in de Bij bel 15 42 Een goed kwartier. 16.00 Nieuws. 16 03 Rozegeur en prikkeldraad 17.55 Me dedelingen 18 00 Nieuws. 18.11 Hier en nu. Aansluitend Macro, sociaal-economische rubriek 18.40 (S) Muziek in vrije tijd (19 00- 19 10 P P uitzending van het CDA). 19 43 (Si Met uw instemming lied van de week. 20 00 Nieuw* 20 05 tS) Ouverture trilogie van Dworsjak 20 40 (S) Pianomuziek van Beethoven 2135 (S) Literama Jive ..A Ro land Holst ten afscheid" NOS 23 02 (S) Met het oog op morgen, met om 23.05 Actualitei- tenoverzicht 23 20 De van Wijnen- Hoflandversie en 2352 Even ontspannen voor het slapen gaan, yoga. 23.55-24 00 Nieuws HILVERSUM III (445 ca FM-Ranaleni. KRO 7 02 (Sl Drie op je boterham, muziek en informatie voor de werkmens AVRO: 9 03 (S) 'n Goed begin 10.03 (S*M) Pcp-op- drie arbeidsvitaminen 11.03 Radiojour naal 1108 (Si Drie draalt op verzoek; Postbus 700. 12 03 (Sl Joost mag niet eten 14 03 Radiojournaal 16 03 (S) Popkontakt I de hit visser 15 03 (Si PopkonUkt II muziek met Mcta 16.03 (S) De h.tmeester» met o_a. de Telefoon top-5 (17 03-17 06 Radiojour naal) NOS 1603 De vakaturebank '.6.10 (S! NOS-maal AVRO: 19.02 (S) Het Stenen tijdperk. 20.02 Radiojournaal. 20.05 (S) Su- pcrclean Dreammachine. 21.02 (S) De Nege- n-uur-jazz-show. 22.02 Radiojournaal. 22 05 (Sj Blues, ballads L beat. 23.02 (S) Candle- lightshow. NOS: 1.02-7.00 (S) De maandag nachten van meL HILVERSUM IV (FM-kanalea). VARA: 7 00 Nieuws 7.02 (Sj Groot en klein, klassie ke muziek. 9.00 Nieuws. 9 02 Kinderen een kwartje? programma over school en thuis. 9 27 Wonen, verschil tuisen huis en thuis. 9.50 (S) Schoolradio. 10.00 (S) Opcrafrag- menten en liederen van Monteverdi. 10.40 (S) Muziek van Nederlanders: Radio Filhar monisch Orkest. 1125 (S) Alfred Brcndel speelt sonates van Beethoven 12.10 (K> Ka mermuziek van Paul Hindemith 12.55 (S) Het Radio Filharmonisch orkest met solist: klassieke muziek 14 00 Nieuws 14 02 Keu ren en kiezen, over ons koop- en leefgedrag. 14 30 De hand op dc knip, documentaire. 15 00 (S) Hongaarse dansen van Brahms. IS 20-17 00 (S) Muziek van formaat. Die Fle- dermaus. operette van Johann Strauss jr. TV vandaag NEDERLAND I 1045 NOS/NOT: Schooriektv.s*? 16 45 TELEAC: Wq en hat 18 45 NOS B*bapapa 16.55 Joumaai .11 19.05 KRO Tom en Jerry 19.10 The aMrounders 20.40 Alias Smith and Jones 21.35 NOS Journaal 21.50 KRO Zakken ol overgaan 23.00 SYMBIOSE 23.05 PP Uitzending van het Vertjond legen ambteli|ke wiBekeur 23.15 NOS Journaal NEDERLANDN 18 35 NOS TV-nformetie voor Surinaamse Nederlanders 18.40 P.P.: Uitzending van de Reformatorische Politieke Federatie 16 55 NOS Journaal 19 05 VARA Charke Brown en het Uemegmt 19.30 Dal A (91 nog mag meemaken 20 00 NOS JoumeM 20.25 VARA Tussen wal en schip 21.15 VARA-ombudsman 21.40 Terug naar de natin*. tv-serie 2210 Achter hel reeuws 23 00 NOS Journaal 22: Die schaatsen, ja, die kregen héél wat op hun onschuldige geweten, want Kareltje Knetter kón namelijk nog niet schaatsen. En als men iets niet kan, dan moet men het leren, wat gewoonlijk en vooral bij schaatsen gepaard gaat met veel vallen en opstaan. Doch om niet op het verhaal vooruit te lopen richten we onze aandacht nu eerst maar eens op de Kerkbrink van het goede dorp Rijkhuyzen. Het is namelijk Kerstmis geworden en het is bitter koud. Smidje Verholen en Kareltje Knetter waren naar de nachtmis ge weest en tesamen met vele andere brave dorpelingen traden ze nu uit de jubelende kerk naar buiten. Diep gedoken in de kraag van hun jas wandelden ze huiswaarts en de smid zei: „Brrr! Het vriest dat het kraakt, Kareltje. Het zal nou wel niet lang meer duren of de ijsbanen gaan open." „Dat ga ik schaatsen leren, baas," lachte Kareltje opgetogen. „Laten we dan toch eerst maar lek ker gaan eten," zei de smid, aan wie op dit moment een feestelijk maal blijkbaar beter besteed was dan een koude lichaamsoefening op een be vroren watervlakte. Het onmiddel lijke gevolg van de diepe gedachte was dan ook het omzetten derzelve in een daad. Vandaar dat we hier Kareltje al aan tafel zien zitten, vol verwachting kijkend naar de mooie boom en de hoeveelheid lekkernij en, die hoognodig verorberd moes ten worden. En op de achtergrond komt juist de smid lachend binnen met een knoert van een plumpud ding. „Vrolijk kerstfeest. Kareltje!" roept de smid guitig. „Maar doe me één genoegen, vent! Zit niet zo onbe hoorlijk met de bajonet op het ge weer aan tafel!" Beschaamd legde Kareltje zijn mes en vork weer neer FERD'NAND 169 Het was de eerste echte knock-out die ooit op Het Hoge Woud was voorgekomen. Geestdriftig drongen de jongens naar Ikey op, maar deze glipte weg om naar hij zei schone kleren aan te trekken. In werkelijkheid ging hij naar Horsey. „Zo", zei hij, „nu zal Boxall je niet langer lastig vallen. Maar wat je van de anderen te wachten hebt weet ik natuurlijk niet. Je zult gewoon moe ten aanvaarden dat Je net als de andere nieuwelingen ontgroend wordt." „Vreemd," zei Horsey.„w-we moe ten t-twee maal daags naar de k- kapel, v-voor de Evangelielezing. M- maar ik g-g-g-geloof dat er niemand echt n-naar luistert. Z-ze denken al leen aan k-knokken en s-slaan. ik heb je n-nlet gevraagd v-voor mij t-t-tegen Boxall te k-knokken. V- vechten is onbeschaafd en d-dom". Ikey voelde zich diep vernederd, alsof hij naakt voor zijn bescherme ling stond. „Met jou kan niemand verstandig praten, Horsey het heeft geen zin." zei hij. „Je vader had je niet naar een school als deze moeten sturen, dat is alles". Hij stond op en liep naar de anderen terug. „Stik." dacht hij, „die knul maakt mijn ziel nog eens lelieblank als ik niet uit kijk." Hazel potters lievelingsplekje was een soort grot, gevormd door een groot overhangend rotsblok bij de top van de heuvel waar de dassen zaten. Zij hield ervan, de dieren ga de te slaan, die er vrij en onbekom merd hun gang gingen nu Smut zich met potplanten bezighield. In de grot had ze een eigen hokje inge richt, met een vuurplaats van platte stenen, gelegd in een driehoek. De grot was open naar het zuiden, en het was er droog en warm. De vloer was bestrooid met gedroogde va rens: een rieten mat hing voor de ingang en beschermde de grot tegen de regen. Ze had de noodzakelijkste keukenartikelen erin opgeslagen: een kruik, een paar tinnen bekers en borden, wat aanmaakhout, een braadspit en wat meelzakken, waar ze vaak op ging liggen slapen als haar verbeelding haar ertoe verleid de in de grot te overnachten. Vooral in de lente zat ze er vaak, kookte een stamppot van groenten en gestoofd konijn in een ijzeren pot en vlocht kransen van bloemen die ze op haar hoofd zette, als een godin uit de oudheid. Ze was vermoedelijk de gelukkigste vrouw van de hele Vallei, want als ze zichzelf in een van de tinnen borden spiegelde, placht ze uit te roepen: „O. Hazel, watteen knappe meid ben je knap, lief en Je trek je eige van niks en niemandal wat an." Ze gaf Meg veel minder hoofdbre kens dan de andere zusters Potter ze kwam en ging en stelde nooit eisen. Soms at ze thuis mee of gapte ze een afgedankte jurk van een van de zusjes, maar verder zorgde ze voor zichzelf en zelfs een strenge man als Derwent maakte geen aan merkingen als hij haar de stal uit zag glippen met iets eetbaars, want ze nam alleen het schaarse dat ze nodig had. Op een warme zonnige dag in april lag ze naakt op de rots voor haar plekje, voor ieders blikken be schermd door kreupelhout en va rens. Ze staarde omlaag, naar het meer. Opeens schrok ze, want er kwam iemand met een roeibootje aan, die vlak bij de plek waar Smut zich vroeger verborgen had gehou den, aanlegde. Zelfs op grote af stand herkende ze hem en haar hart begon als een razende te bonzen. Ze zag dat hij langzaam het meer over zwom naar de westelijke kant. Snel sprong ze haar grot binnen en trok haar versleten Jurk aan. „Ik gaan em hier brenge," zei ze tegen zichzelf. „Ik zallem et huis late zien. Meschien wil-ie effe blijven om alles te bekijke." Haar besluit kwam niet luchthar tig. Zelfs haar broer Sam kende niet het bestaan van deze grot. In stinctief had ze het voor iedereen gehein> gehouden, uit angst dat men haar een baantje op de hals zou schuiven of haar naar de stoffige klas op Het Diepe Duin zou sturen. Maar „die jonge" zou haar nooit verraden; hij was te vertrouwen. Hij was net zo wild als zij, anders zou hij hier niet naakt zwemmen. Snel liep ze de helling af en net toen ze hem wilde roepen kwam hij het water uit, greep zijn hemd en broek en wilde zich aankleden. Ze giechelde even. Mannen schaamden zich altijd voor hun lichaam, wist ze. en ook wel waarom. Ze wachtte dus tot hij zijn broek aanhad. Toen stapte ze expres op een paar droge takken, zodat die flink kraakten en riep. „Hee, jonge, jonge die roeiboot mot je ophale, dus je mot weer trug zwemme!" Even keek hij geschrokken om, maar toen ze lachend tussen de struiken uitkwam lachte hij terug, gooide met een ruk zijn donkere kuif naar achteren en zei dat hij twee maal om het eilandje was gezwom men zonder onderbreking. Hij leek breder* en langer nu hij zijn kleren aanhad, bijna net zo mannelijk als haar broer Sam, dacht ze. Wordt vervolgd Horizontaal 1. pronk-gekheid, 2. grondsoort vaartuig-vallei. 3. niet goed door bakken-honingdrank-vogel, 4. hoge priester te Silo-plaaggeest schrijfgereedschap, 5. overschot-i baan voor baispel-pers. voor- naamw., 6. loflied-reeds-hoekpijler, 7. drassig land-landbouwwerktuig- vreemde munt, 8. telwoord-eind- vreemde munt, 9. onmisbaar-water in N.-Br. Verticaal 1. pootaardappel-voorteken, 2. bui- tenhaven-Myth. figuur-en omstre ken (afk 3. dierentuin-zwemvogel, 4. lokspijs-bevel-koor, 5. muziek- noot-dof-soort kabeljauw, 6. kleurstof-spinneweb-kindergroet, 7. plaats in Gelderland-herdersgod- duikereend, 8. bergplaats-steen- zwakke. 9. geestdrift-tor. Oplossing vorige puzzel Hor. 1 dosis, 5. oele, 7 nepent, 9. parade, 10. sb. 12. tors, 13. erker, 14. Ens. 15. sla. 16. L.0.17. Rt. 18. lee. 19. Leo. 20. romer. 21. mens, 22. An, 23. groeve. 25. Leende, 27. spar, 28. serie. Vert. 1. de, 2. snars. 3. Iers, 4. Spa, 5. onera, 6. e.t., 8. edele. 9. ponton. 10. Selene, 11. broos, 12 terra, 15 serre, 18. leger. 19. lever, 21. mede. 24. ons, 25. la. 26. re.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 4