Visserijconflict
naar Europees hof
IHC-Holland laat
kranen in Japan bouwen
Accijnzen als financiering voor gezondheidszorg
Wereldkoffieprijs daalt aanzienlijk
Nederlander grote lezer van vakbladen
Koffielanden bang voor surrogaten
Staatslening
500 miljoen
Slagers verontrust
over huisslachten
Hypotheekrente per 2 mei
Prijzen hier aanzienlijk hoger dan in Japan
Verdere winststijging bij Elsevier
WOENSDAG 4 MEI 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet PS1 5/rhi 7
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM - De koffieprodu-
cerende landen zijn opgehouden,
zo lijkt het, de koffieprijzen
kunstmatig op te vijzelen. Ze zijn
daar bang voor de surrogaten die in
Amerika (door General Foods) aan
de koffie worden toegevoegd ten
einde de prijs te drukken. Ook in
Nederland wordt de toevoeging
van surrogaten overwogen.
Dit zegt de heer Slob, directeur van
de Verenigde Levensmiddelenfa-
brieken (VLF) in Bolsward in
antwoord op vragen over de dalen
de koffieprijs op de wereldmarkt.
De noteringen op de koffietermijn-
markten in Londen en New York
zijn maandag met bijna driehon
derd pond sterling per ton gedaald.
Daarmee zijn de prijzen rond dui
zend pond sterling beneden het
topniveau van half maart gedaald
en is het laagste punt sinds half
februari bereikt.
De Verenigde Levensmiddelenfa-
brieken heeft overigens nog geen
plannen om koffie met surrogaten
(granen als rogge en gerst worden
daarvoor gebruikt) te mengen. De
VLF heeft namelijk niet de indruk
dat het koffieverbruik terugloopt,
zoals in de Verenigde Staten (met
tifen tot vijftien procent). Daar
naast hebben consumentenonder
zoeken uitgewezen, dat de Neder
landse huisvrouw niet staat te
wachten op surrogaatkoffie.
Dat het verbruik van koffie niet
terug is gelopen is intussen niet
meer dan een indruk. Zekerheid
krijgen de koffiebranders pas als
de gezinnen door hun hamstervoor
raad van tien tot twaalf pakjes per
gezin heen zijn.
Tenslotte wacht de VLF met surro
gaatkoffie, omdat de koffiemarkt
onzeker is. „Als de markt tenslotte
daalt, dan accepteert de consu
ment het surrogaatprodukt niet
meer en dan zitten fabrikant en
handel met de gemaakte kosten en
voorraden onverkoopbare produk-
ten", aldus de heer Slob.
Een verlaging van de consumen
tenprijs op grond van de lagere
wereldmarktprijzen zit er niet in.
„Er moet nog een behoorlijke prijs
verhoging komen aldus de heer
Slob. die erop wijst dat de Industrie
nog met duur gekochte voorraden
zit.
Maar als de wereldmarktprijzen
nog eens met 300 pond sterling
zakken de komende weken, is dan
een verlaging van de consumen
tenprijs mogelijk?
De heer Slob: „nou nee .op het
eerste gezicht zou ik nee zeggen. Ik
denk, dat zo'n daling ook nog on
voldoende zal zijn. Ik weet het ech
ter niet zeker. Ik zal het voor u
nakijken".
CORK Het EuropeseJSerecIbtshof in Luxemburg zal nu een oordeel moeten geven over de
rechtsgeldigheid van het instellen door de Ierse regering van een 50-mijls-visseriJzone. Daarna zal
de districtsrechter in Cork beslissen of de tien Nederlandse schippers en hun bemanning, die
afgelopen vrijdag werden opgebracht wegens het schenden van de 50-mijlszone, al dan niet
schuldig zijn.
In de motivering van Zijn tussenvon
nis stelde rechter Carroll, dat Ier
land, toen het In 1973 toetrad tot de
Europese Gemeenschap, het aantal
supra-nationale voorschriften had
^aanvaard. Een daarvan is dat een
lidstaat geen verschil mag maken
tussen haar eigen zeevissers en die
van de andere leden van de Europese
Gemeenschap. Voorts is het een
lidstaat niet toegestaan regels uit te
vaardigen betreffende het proberen
op peil te houden van de visstand in
wateren, meer dan 12 mijl van de
kust. Alleen de Europese Commissie
heeft die bevoegdheid. Nu Ierland
dat toch gedaan heeft, acht de rech
ter zich niet bevoegd de Nederlandse
vissers te vonnissen alvorens het Eu
ropese Hof heeft uitgemaakt of de
Ierse vijftig mijlszone legaal is.
Het vrij laten van de Nederlandse
Vls»erlJberlcWec van dinsdag
IJMÜIDEN 330 kg tong, 4 kisten tarbot en
griet, 151 kisten kabeljauw, 1124 kisten koolvls.
409 kisten schelvis, 413 kisten wljUng, 24 kisten
schol, 30 kisten schar, 75 kisten makreel. 308
kisten diverse. Prijzen In guldens:
Per 1 kg: heilbot 13.18, tarbot 13.78, gr. tong
10.40-10.01, gr. m. tong 11.01-11.10, kl. ra. tong
12.10-11.67, tong I 13.07-12.31, II 11.63-10.81.
Per veertig kg: hammen met kop 186-164.
poontjes 60-72. wolf 122-106, heek 254 leng 84-70.
lommen 76-72, tarbot 444-260, griet 324-164.
kabeljauw I 110-114, n 127-100, in 128-124 IV
130-124, V 82-35, witte koolvls I 102, UI 02-00.
koolvls I 57-54. O 63-56. III 70-50, IV 52-42.
schelvis I 136-122, II 108-00. UI 100-76 IV 93-48,
Schol m 120, IV 84-78, wijting IU 88-45, bot
35-34. haal 100-80. schar 77-59. makreel U 56-33.
schartong 116, horstmakreel 23-8
Besommingen: KW 11 1800, KW 41 ƒ82.700,
KW 221 4800. VL 73 45.800, SL 6 3000, UK
135 en 145 2200. IJM 18 5100. LJM 27 1600.
SCHEVENINOEN - In totaal aangevoerd: 170
kisten. Tong en tartjot 301 kilo. schol 17. wijting
40, kabeljauw 71, makreel 14 en diversen 29.
Noteringen per kilo: tong groot 10,27, tong
groot middel 10,48 tót 10,49, tong klein mid
del 10,86 tot 11,03, tong 1 10,00, tong 2
0,08, tarbot 1 14,08, tarbot 2 12,-, tarbot 3
0,50, tarbot 4 6,50, griet 2 5,86, schol 2
130, schol 3 118 tot 118,. schol 4 73 tot
75, poon 70 tot 88, schar 40 tot 50.
kabeljauw 1 360 tot 370, kabeljauw 2 140
tot 145, kabeljauw 3 130 tot 145, kabeljauw 4
132 tot 136, kabeljauw 5 136, makreel 40
tot 70, garnalenaanvoer totaal li^.kllo. Oar-
nalen flauw 6,- tot 6,07. Besommingen
kustvlsser schev 32 5.160, schev 64 4,573, th 04-
7,184 en de ljm 501.600. verwachte aanvoer voor
mogen, ongeveer vijf kustvlssers.
vissers en hun schepen is" het resul
taat van de overeenkomst tussen de
openbare aanklager en de advocaat.
De eerste zei dinsdagmiddag dat de
staat zich kon verenigen met de me
ning van de verdediging dat de dis
trictsrechter een uitspraak had ge
daan door de zaak te verwijzen naar
het Europese Hof. Daarmee was vol
daan aan de formele eis. neergelegd
in een wet van 1959, dat een detentie
niet opgeheven kan worden voordat
er een vonnis is geveld.
Politieke oplossing
Aanklager Fenelly verklaarde in de
rechtszaal, dat zijn regering hem
geïnstrueerd had het voorstel van
zijn tegenplelter te aanvaarden.
Dinsdagochtend, nadat de rechter
had verklaard geen wettelijke moge
lijkheid te hebben de verdachten en
hun schepen te laten vertrekken, wa
ren alle partijen het er over eens dat
de betreffende wèt niet voor "deze
situatie geschreven is en dat er iets
op gevonden moest worden, Fenelly
beloofde contact op te nemen met
„Dublin". Gezien het feit dat er
voortdurend overleg is geweest tus
sen de Ierse pn Nederlandse rege
ring, is het waarschijnlijk dat het nu
bereikte compromis een politieke
oplossing is.
De Nederlandse schippers en reders
in Cork zeiden dat wel zeker te we
ten. Eén van hen, schipper J. M. Bal,
van de „Onderneming 2" (Sch 108).
vertelde dat minister Van der Stoel
(buitenlandse zaken) zich al die da
gen persoonlijk met de zaak had
beziggehouden. „Alle telegrammen
aan onze advocaat en de man van de
ambassade waren door hem persoon
lijk ondertekend. Ik neem mijn petje
voor hem af dat hij dit bij de Ieren
heeft weten te bereiken. We weten
nu tenminste zeker dat de regering
achter ons staat:'.
Opgetogen
De schippers en reders tonen zich
DEN HAAG Het ministerie van
Financiën heeft de 8 procent
staatslening 1977 per 1978/1979, waar
op de inschrijving volgens het tender-
systeem gisteren openstond, vastges
teld op 500 miljoen. De koers van
uitgifte van de lening is bepaald op
100,50 procent.
De inschrijvingen op deze lening, die
zijn gedaan tegen een koers van
100,50 procent of hoger worden ten
volie toegewezen. Op de inschrijvin
gen tegen een lagere koers dan 100,50
procent vindt uiteraard geen toewij
zing plaats.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De slagers zijn ver
ontrust over de nog steeds toene
mende illegale verkoop van vlees. In
veel Nederlandse gemeenten is het
huisslachten door boeren nog steeds
toegestaan. De bedoeling is dat de
veehouder uitsluitend voor de con
sumptie van zijn eigen gezin slacht
maar in de praktijk wordt steeds
meer aan familie, kennissen en zelfs
vreemden verkocht vaak zonder
btw. Dit zei de heer H. de Mooy,
voorzitter van de Bond van Christe
lijke Slagerspatroons tijdens de
jaarvergadering van zijn organisatie
in Lunteren.
HIJ stelde vast dat vlees dat in de
winkel wordt verkocht terecht is on
derworpen aan strenge keuringsei
sen. Daarom bepleitte de heer De
Mooy dat slachtingen voor privé-
verbruik voortaan plaatsvinden in
officieel goedgekeurde slachthuizen
en dat paal en perk wordt gesteld
aan de illegale verkoop.
Naam
bank
Rente vast
gedurende:
Afsluitprov.
(procenten)
Rentepercentages
met zonder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
1 jaar
1.5
1.5
9
875
9
8.75
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1.5/2.-
1.5/2.-
9.25
9-
9.25
9
Bouwfonds
30 Jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
1.5
9.3
8.9
8.7
9.3
8.9
8.7
Centraal
Beheer
10 jaar
8.9
8.9
Ennla
10 jaar
-
8.9
9.1
Nat. Nederl.
10 Jaar
5 jaar
89
89
9.1
9.1
Rabobank
(adviesrente
variabel
1.25
9-
9.-
Rabo-Hyp. Bank
5 jaar
1.5
9.25
9,25
RPS
5 Jaar
I.-
8.75
8.75
Stad A'dam
5 jaar
1.-
8.75
875
Westland
Utrecht
standaard
no risk
budget
5 Jaar
5 Jaar
variabel
2.-
2-
2.-
8.9
93
89
9.1
9.5
8.9
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL
Op de hypotheekmarkt is momenteel een zekere stabilisatie waar
neembaar. Het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten heeft als enige
besloten om de rente zelf iets te verlagen.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis in
Amersfoort).
Districtsrechter Bernard Carroll
opgetogen over de overwinning van
hun advocaat in de rechtszaal. „We
hebben bereikt, wat we wilden berei
ken, namelijk dat het Europese Hof
zich over die 50-mijlszone uit
spreekt." aldus reder Cor Vrolijk,
eigenaar van een van de opgebrach
te trawlers. Hij en zijn collega's zijn
ervan overtuigd dat het Hof in
Luxemburg de uitbreiding van de
Ierse visserijzone tot 50 mijl onwet
tig zal verklaren. Vandaar dat er
onmiddellijk werd afgesproken die
zelfde avond aan boord van het hos
pitaal-kerkschip „De Hoop" feest te
gaan vieren.
De Nederlandse vissers gaan voorlo
pig niet meer binnen de 50-mijlszone
vissen. „Daar wachten we mee tot er
in Luxemburg uitspraak is gedaan.
Dat heeft buitenlandse zaken ons
geadviseerd en daar houden we ons
aan," aldus de schipper van de Sch
108.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM IHC-Holland heeft van Napier Shipping (een van de werkmaatschappijen van
de Heerema-Groep) een opdracht gekregen voor het ontwerpen van vier grote offshore kranen.
Onlangs werd door IHC-Holland al een order ontvangen voor het ontwerpen van een grote kraan
voor de Netherlands Offshore Comp., zodat nu het ontwerpen van vijf grote offshorekranen aan de
orderportefeuille is toegevoegd.
Napier Shipping en de Netherlands
Offshore Comp. zullen de „bijbeho
rende" kraanschepen in Japan laten
bouwen. Daarom zullen, aldus zegt
IHC-HoUand, de kranen^om prak
tische rédenen ook grotendeels ln
Japan worden gebouwd.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM - Verhoudingsgewijs worden nergens zoveel
professionele vakbladen gelezen als in Nederland en de Verenig
de Staten. Deze twee landen worden gevolgd door de Duitse
Bondsrepubliek, Engeland en Frankrijk, zo meldt Uitge
versmaatschappij Elsevier in het jaarverslag.
Het verslag gaat in een algemene
beschouwing wat dieper in op de
internationale aspecten van de uit
geverij en in het bijzonder op de
mogelijkheden van internationale
uitgaven. Die mogelijkheden blijken
in feite slechts onbeperkt te zijn bij
in het Engels verschijnende boeken
of tijdschriften op het gebied van de
bèta-rwetenschappen. Niet-
wetenschappelijke vaktijdschriften
'zijn ephter weer landgebonden, om
dat déze bladen niet zonder adver
tenties kunnen en reclame meestal
op nationale markten gericht is.
Kostbare boeken
In Nederland is ook de vraag naar
kostbare boeken of boekenseries bij
zonder groot, zo citeert Elsevier in
ternationale schattingen. Ons land
bevindt zich hier in het gezelschap
van België, Frankrijk, Duitsland en
de Scandinavische landen maar niet
van Groot-Brittannië en de VS. In de
Angelsaksische wereld beschikt men
Over een hoog ontwikkeld uitleenap
paraat via de openbare en schoolbi
bliotheken zodat de afzet per
kostbaar werk soms nauwelijks gro
cer is dan in Nederland ondanks het
grote taalgebied. Omgekeerd is de
afzet van het lager geprijsde boek
veak veel groter dan in Nederland,
niet alleen absoluut maar ook rela
tief gezien. Tekenen wijzen erop, al
dus Elsevier dat het verschil in
marktstructuur tussen de Angelsak
sische en de andere landen door de
jaren heen eerder toe dan afneemt.
Overigens viel de verkoop van nas
lagwerken in Nederland in 1976 wat
tegen. Volgens het bestuur is dit te
wijten aan de inhaalvraag voor au
to's, die vorig Jaar optrad.
Elsevier acht de vooruitzichten voor
1977 bevredigend. Het bestuur ver
wacht dat de groei van de resultaten
even hoog zal zijn als in 1976 toen de
nettowinst groeide van 15.6 tot
17,5 miljoen. De bijdrage aan de
winst van de sinds 1974 overgeno
men en opgezette bedrijven in bin
nen- en buitenland zal dit Jaar naar
verwachting verder verbeteren. De
overname van de Edicomgroep zal
het resultaat waarschijnlijk niet on
gunstig beïnvloeden.
Kenmerkend voor 1976 was ener
zijds de toeneming van de winst bij
de hoofdgroep wetenschap en ander
zijds het relatief achterblijven van
de hoofdgroep boeken ten opzichte
van 1975. Een opmerking van onge
veer dezelfde strekking stond deze
week ook ln het jaarverslag van
Kluwer.
IHC-Holland zal het ontwerp, de es
sentiële delen en het toezicht bij de
bouw leveren. Bij Sumitomo Heavy
Industries sinds een Jaar of vier
licentiehouder van IHC-Holland
zal de feitelijke bouw plaats hebben.
Over de waarde van de opdracht kon
de woordvoerder van IHC-Holland
nog geen mededelingen doen en
evenmin over het prijsverschil tus
sen Nederland en Japan
Opgemerkt werd wel dat. gezien de
huidige offshore-marktverhou
dingen waarbij de prijzen voor de
bouw in Nederland aanzienlijk hoger
liggen dan die ln Japan. IHC-
Holland steeds meer zoekt naar sa
menwerking met buitenlandse be
drijven die qua prijs en levertijd in
deze markt nog kunnen concurreren.
Bij IHC-Holland wordt dit in de ge
geven omstandigheden de enige ma
nier geacht, om de bestaande kennis
in stand te houden en verder uit te
bouwen.
JANSON SHIPYARD: Deze
scheepswerf en machinefabriek, ge
vestigd ln Aalst, heeft de contracten
getekend voor de levering van pon
tons, boorplatforms, sleepboten, fa-
brieksschepen en opslaghallen voor
een waarde van bijna 40 miljoen.
Deze bestellingen komen van bedrij
ven ln Saoedi-Arablë. Koeweit en
Nigeria. Voor de enkele honderden
mensen bij het bedrijf betekent dit
werk voor ongeveer anderhalf Jaar
BOLIDT BOUW: Het bouwbedrijf
Bolidt in Alblasserdam heeft uit Sa-
oedi-Arabië een order van bijna 5
miljoen gekregen voor kunststof-
vloeren in sportcomplexen. Het gaat
om 40.000 vierkante meter.
VFW-FOKKER: Eastern Airlines
gaat vier „luchtbussen" huren voor
een periode van vier maanden. Het is
voor het eerst, dat een Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij belangstel
ling toont voor deze A-300. welke
machine wordt gebouwd door een
combinatie waaraan VFW-Fokker
deelneemt.
IBB-KONDOR: De vooruitzichten
worden niet onbevredigend geacht,
aangenomen dat de komende tijd
nog zodanige (bouw)orders veroverd
kunnen worden, dat de omzet op het
peil van 1976 kan blijven. In 1976 was
de omzet 45 43) miljoen, waaruit
een winst resulteerde van 476.756
(ƒ451.728). De uitkering wordt her
vat met een dividend van 5 procent.
Voor het laatst werd over 1970 divi-
dent uitgekeerd. Dat was toen ook 5
procent.
AKZO: In de Jaarvergadering van
donderdag zullen de resultaten over
het eerste kwartaal van dit Jaar be
kend worden gemaakt.
door mr. J. Reugebrink
Enige tijd geleden heeft men in
de krant kunnen lezen dat prof.
dr. B. van Praag een aantal
accijnzen wil verhogen en en
kele nieuwe invoeren om langs
die weg tot een rechtvaardiger
financiering van de gezond
heidszorg te komen. Van Praag
is hoogleraar ln de economie te
Leiden; hij is specialist in de
economie van de „non-profit"
sector, waaronder ook de ge
zondheidszorg valt. We merken
het allen: de gezondheiszorg
gaat steeds méér geld kosten.
Eén van de oorzaken daarvan
ls bijv. dat we zoveel tan
dartsen nodig hebben. En waa
rom hebben we zoveel tan
dartsen nodig? Omdat vele
mensen buitensporig snoepen.
Welnu, aldus Van Praag, laten
we dan een accijns op snoep
goed invoeren. Soortgelijke re
deneringen kun je houden bij
andere artikelen waarvan wij
weten dat ze de gezondheid
van de mens schaden. Men zou
het ook zo kunnen zeggen: naar
de mening van Van Praag moe
ten mensen die ongezond wil
len leven dat zelf weten, maar
ze moeten wel zelf de extra-
kosten betalen die ze de ge
meenschap als gevolg van hun
levenswijze bezorgen.
De theorie van Van Praag-heeft al
verschillende bestrijders gekregen.
Dat was ook wel te verwachten: be
lastingverhogingen zijn immers niet
populair. Bovendien ondervinden
belastingtheorieën, die min of meer
worden gebouwd op ethische uit
gangspunten vaak kritiek. Zo vat de
commentator van NRC/Handelsblad
op 29 april Jl. de mening van Van
Praag als volgt zeer tendentieus sa
men: „mensen die ongezond leven
moeten zelf voor de risico's opdraai
en. Door tijdens het leven extra ac
cijns te betalen op suiker, snoep
goed, rokerij en alcohol komt boon
tje mooi om zijn loontje, met als
toegift een hartinfarct, kunstgebit,
longkanker of misschien wel een rol
beroerte. Voor de oppassende burger
die zich niet aan de ondeugd over
geeft kan de ziektekostenpremie
drastisch omlaag". Naar de mening
van deze commentator legt Van
Praag het accent op de straf voor de
zonde.
Uitverkiezlngsleer
Toen ik dit commentaar las moest lk
denken aan de Amerikaan Simons,
die zich eens bezig heeft gehouden
met de vraag, waarom accijnzen ei
genlijk geheven worden. Hij meende
de grond voor deze belastingen te
hebben gevonden ln de uitverkie
zlngsleer van Calvijn. Hij stelt dan:
„De enige overtuigende verdediging
van de accijnzen berust op de calvi
nistische premisse dat de arme ge
bruikers van het aan een accijns
onderworpen artikel kennelijk zijn
verdoemd voor hun volgend leven,
zodat zij ln dit leven derhalve rustig
mogen worden voorbereid op hun
toekomstig lot door een belas
tingdruk te dragen die anders bij de
uitverkorenen terecht zou komen."
Zeer ver gezocht, denkt u? Maar het
kan niet worden ontkend dat ner
gens ter wereld ln de zeventiende
eeuw de accijnzen zo populair waren
als bij de calvinistische overheid in
onze streken. In 1643 werden deze
belastingen in Engeland geïntrodu
ceerd vanwege het succes dat zij in
de Nederlanden hadden. En nog ln
het midden van de vorige eeuw was
er een Nederlander, die algemeen als
een serieus mens werd beschouwd,
die betoogde dat de alcolholaccljns
moest worden verhoogd, omdat drin
kers die zich die duurdere drank
toch niet wilden ontzeggen door gro
ter gebrek aan eten wat spoediger
aan hun einde zouden komen, waar
door de maatschappij werd verlost
van enige ballast!
Nochtans komt de theorie van Si
mons mij voor de zeventiende eeuw
toch wel ver gezocht en voor onze
tijd zelfs als baarlijke nonsens voor.
Immers hoe hoger de zon komt, hoe
geringer de Invloed van Calvijn. Lan
den als Italië zijn dan ook zo goed als
geheel vrij van calvinistische smet
ten. Maar geen enkel land ln Europa
heeft zoveel accijnzen als Juist Italië!
Wanneer Je de commentator van
NCRC/Handelsblad leest zou Je den
ken dat de theorie van Van Praag
veel lijkt op die van Simons. Maar
dat ligt dan niet aan Van Praag maar
aan die commentator. In wezen doet
Van Praag namelijk weinig anders
dan een uitgangspunt, dat elders al
is aanvaard, toepassen op de ge
zondheidszorg. Wanneer het gaat om
milieuheffingen zijn de meesten van
ons van mening dat degene die de
boel verpest ook de kosten moet
dragen om de zaak weer schoon te
krijgen.
Vervuiler betaalt
We hebben daarvoor zelfs een begin
sel bedacht: de vervuiler betaalt.
Welnu, zo redeneert Van Praag ken
nelijk, dat beginsel zou lk ook willen
toepassen binnen het kader van de
gezondheidszorg. Buitensporig snoe
pen heeft tot gevolg dat die kosten
worden betaald door degene die ze
veroorzaakt? Neen, aldus de com
mentator ln NRC/Handelsblad, want'
het ongezonde gedrag van die men
sen ls geen bewuste keuze. ZIJ heb
ben van kindsbeen af verkeerd in
een milieu waar het ongezonde leven
als aanvaardbaar gold. Daarom ls de
hele samenleving schuldig, zeker als
die samenleving tolereert dat het
ongezonde leven vla pers, radio en
televisie wordt gepropageerd. Bo
vendien acht hij het onverstandig de
overheid aan te moedigen accijnzen
te verhogen: „dat bedenkt ze zelf
wel". Dat laatste argument verzwakt
de redenering naar mijn mening ln
hoge mate. En wat het eerste argu
ment betreft: zou 8lmons dan toch
gelijk hebben? Zijn sommigen onder
ons Inderdaad gepredestineerd tot
snoepen, roken en drinken? Het ls
immers geen bewuste keuze?
Het idee van Van Praag spreekt mij
wel aan. het is overigens ook niet
nieuw. Maar de vraag rijst of wij in
Nederland het punt, waarop zo'n
idee kan worden gerealiseerd, al niet
hebben gepasseerd. Het komt mij
voor dat ook hier geld: tussen droom
en daad staan wetten in de weg en
praktische bezwaren. De speelruim
te die Nederland heeft op het gebied
van de accijnzen is namelijk uiter
mate gering. Dat komt dit keer niet
zozeer door de EEG (van een harmo
nisatie van de accijnzen is binnen de
EEG nog^üet veel terecht gekomen,
en het zal ook nóg wel enige tijd
duren voordat daar wat van terecht
komt) maar door de Benelux. Met
België en Luxemburg hebben we een
verdrag gesloten (in 1972) tot unifica
tie van de accijnzen. In de drie lan
den worden dezelfde accijnzen gehe
ven, terwijl ook de tarieven gelijk
Zijn.
Ingewikkelde proce
dure
Natuurlijk kun Je de accijnzen nog
verhogen of verlagen, maar dan ls er
een ingewikkelde procedure voorge
schreven om dat op een gemeen
schappelijke basis te bereiken. De
vraag ls, of bijv. een verhoging van
de suikeraccijns (die inderdaad niet
hoog mag worden genoemd: ruim 4
cent per kilo) zoals Van Praag voor
stelt, haalbaar ls binnen de Benelux.
WIJ kunnen dat misschien wel willen,
maar als België en Luxemburg dat
niet wensen, komt er niets van te
recht. En wat betreft de invoering
van nieuwe accijnzen, bijv. een ac-
eljns op snoepgoed, ln beginsel
opent het verdrag de mogelijkheid
dat één van de drie lid-staten een
nieuwe accijns invoert (gezamenlijk
kan natuurlijk altijd, maar dan moe
ten ook alle drie landen ermee in
stemmen), maar daaraan zijn wel
verstrekkende gevolgen verbonden.
Accijnzen plegen te worden terugge
geven wanneer de goederen worden
uitgevoerd. Dat zal ook met een ac
cijns op snoepgoed moeten plaats
vinden. Immers, niet de produkiie
van die goederen, maar de con
sumptie daarvan veroorzaakt de kos
ten die Van Praag wil bestrijden. En
als een goed wordt geëxporteerd,
wordt hier hier te lande niet gecon
sumeerd. zodat de belasting „ten on
rechte" is geheven. Of het land van
invoer dan ook een accijns op dat
goed wil heffen, moeten ze zelf we
ten: zij kunnen bij de invoer dat
goed aan een accijns onderwerpen
Wanneer je een accijns heft op hier
te lande vervaardigde goederen, be
tekent dat dat je ook een accijns
moet heffen bij de invoer van die
goederen.
Wanneer bijv. onze alcoholaccijns
niet bij Invoer zouden worden gehe
ven, zou de groothandel alle alcohol
houdende dranken uit het buiten
land halen. Op die dranken zou im
mers geen accijns drukken, omdat
het ultvoerland een eventuele ac
cijns bij uitvoer heeft teruggegeven.
Dat zou natuurlijk nogal wat gevol
gen hebben voor de binnenlandse
Industrie. Voor de schatkist trou
wens ook. Welnu, het verdrag tussen
België. Luxemburg en Nederland
zegt, dat indien één van de landen
een accijns gaat heffen op een goed
waarvoor geen gemeenschappelijke
accijns wordt geheven, zulks geen
aanleiding mag geven tot het instel
len of handhaven van controles of
formaliteiten aan de binnengrenzen
Stel je nu eens voor dat wij het idee
van Van Praag zouden volgen en
bijv. een accijns op snoepgoed zou
den invoeren. Dan zou dat praktisch
betekenen dat de snoeplndustrie uit
wijkt naar België, en wij hier vervol
gens gewoon accijnsvrij Belgisch
snoepgoed consumeren. Want België
kent die accijns niet, en wij mogen
bij de gTens geen formaliteiten in
stellen om bij invoer die accijns te
gaan heffen. Van Praag heeft dan
niet bereikt wat hij bereiken wilde,
maar er is wel een stuk werkgelegen
heid overgeheveld naar onze zuider
buren. En dan praat ik nog niet eens
over andere problemen: wie weet
bijv. precies de grens tussen snoep
goed en andere goederen"'
Ik vrees dan ook dat het op zichzelf
aardige idee van Van Praag niet voor
realisering vatbaar is. omdat wij de
autonomie op dit gebied hebben op
geofferd aan een vrij verkeer van
goederen binnen de Benelux. De eni
ge weg lijkt mij voor Van Praag, dat
hij nadat hij Nederland heeft over
tuigd van de Juistheid van zijn idee,
naar België en Luxemburg vertrekt
om ze daar ook voor zijn standpunt
te winnen En dat kon wel eens te
lang gaan duren
Mr. J. Reugebrink is lector in het
belastingrecht aan de Rijksuniversi
teit te Leiden.
