rTTTTrnrri
unst bij Van Tilburg miljoenen
waard
TyresquS
e koerier
Gesloten tv-circuit op
bijeenkomsten Van Agt"
noeierij bijstandsuitkeringen in Rotterdam
Nilfisk,daar
vliegt het vuil
CDA-verkiezingscomité raadt aan:
Kloos
Boekwerk
Verkiezingsagenda
Hartchirurg ontmoet patiënten
Raadsman Frans H. in cassatie
Nederlandse justitie kan oud-wethouder niets ten laste leggen
Toch vergunning
voor manifestatie
van Amicales
Spuiter nog
steeds actief
Onderzoek bandjes
Tenerife voltooid
Al die zware jongens
staan niet voor niks
opTyresoles.
Eis ook
|RDAG 30 APRIL 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet3
net 36 verdachten
een onzer verslaggevers
it-e^TTERDAM Er zijn nu zesendertig verdachten in het fraude-schandaal bij de Rotterdamse
maneentelijke sociale dienst. Negen van hen zijn ambtenaren, vier van hen zijn werkers aan het
erct-Kruiskadeproject. de drieëntwintig overigen zijn bemiddelaars. Al deze mensen worden
deudacht van knoeierij met gelden van bijstandsuitkeringen aan uit Suriname afkomstige
i terdammers.
ko
U r de ambtenaren is het nu al
anjnden lopende politie-onderzoek
em sloten. Het proces-verbaal tegen
nderen zal, wordt verwacht, over
enje weken kunnen worden afge-
^eten. Wat betreft de omvang van
fraude, er worden bedragen ge
simd tot ver boven de tien miljoen
nspen. „Al deze genoemde bedra-
icht zijn een slag in de lucht," verze-
"de ons echter een woordvoerder
rvai het Rotterdamse gemeentebes-
,et< r. „Het werkelijke bedrag is onbe-
an ld en er is nu nog niet bij benade-
na te gaan om hoeveel het gaat."
ussen staat wel vast, dat het zeker
t om kleinigheden gaat: de bedra-
?Pf(i die de verdachten in hun zak
gestoken variëren van vijf-
DJiderd tot tweeduizend gulden.
bedragen waren „beloningen"
ijfbr het verlenen van „bemiddeling"
he*
„Bemiddeling"
werd beloond
het verkrijgen
dssteun.
van over-
ficier van justitie mr. J. Schoon-
•d, die zich met deze gigantische
ak bezighoudt, zegt dat er geen
an rdenking rust op beleidsambtena-
ui\n van de Rotterdamse sociale
stanst. Er werken daar achthonderd
ibtenaren. Het gToepje, dat zich
n de wanpraktijken zoü hebben
huldig gemaakt, ziet hij naar ver-
uding als klein.
angifte
direöteur van de dienst, de heer
Bruens (59 jaar), kwam in septem-
er vorig jaar tot de ontdekking dat
ch in zijn dienst onregelmatighe-
;n voordeden. Hij deed aangifte bij
politie. Deze week déëlde hij mee
ïtslag te nemen naar aanleiding
an de problemen binnen de dienst,
r bestaat tegen de directeur geen
erdenking.
e heer Bruens zei niet in staat te
ijn de noodzakelijk gebleken reor-
anisatie door te voeren. Tevens
wam de-directeur onder druk te
;aan van intimidatie. Ndat de frau-
e in september aan het licht was
«komen, werd hij persoonlijk bij
gelmaat belaagd.
Een van de opgaven, waarvoor offi-
(ier van justitie mr. Schoonaard
itaat is nagaan hoe het mogelijk is,
dat deze fraude niet eerder is ont
dekt en, dat zij zo'n omvang heeft
gekregen.
In het algemeen kwam de zaak neer
op het opmaken van valse rappor
tages, waardoor mensen, die geen
recht hadden op een uitkering, toch
geld kregen. Een aantal „klanten"
speelde het spel mee, na daartoe te
zijn aangezet door de bemiddelaars.
De frauderende ambtenaren eisten
hun deel van het geld op door de
mensen te vertellen dat zij geen
recht hadden op uitkering of slechts
recht op een geringer bedrag.
Vertrouwenspositie
Daarbij hebben Surinamers, die in
dienst waren van de stichting socia
le belangen Surinamers en die heb
ben gewerkt aan het West-
Kruiskadeproject hun vertrou
wenspositie onder hun landgenoten
misbruikt. Hun werk was het leggen
van contacten tussen de pas in Ne
derland aangekomen Surinamers en
de ambtenaren van de gemeentelij
ke sociale dienst. Zij vertelden hun
landgenoten-dat bepaalde ambtena
ren voor hun belangen opkwamen
als die daarvoor geld kregen. Gewil
lig stonden deze pas uit Suriname
aangekomenen, die de Nederlandse
gewoonten niet kenden, bedragen af
aan de werkers in het West-
Kruiskadeprpject.
De West-Kruiskade, een van de
straten in het westen van de Rotter
damse Binnenstad, geldt als voor
naamste trefpunt van Surinamers.
Bekend is in het West-
Kruiskadeproject het werk van Mau
Fabri, die als „streetcornerworker"
de diepst afgegledenen poogde te
bereiken. Bij een politie-rel werd hij
gearresteerd, kort daarop vrijgela
ten en uiteindelijk is hij volgens zijn
zeggen in alle opzichten teleurge
steld, naar Suriname teruggegaan.
In 1975 hebben zich 20.000 van deze
ex-rijksgenoten onj een uitkering
gemeld bij de gemeentelijke sociale
dienst in Rotterdam. Die uitkerin
gen betroffen verhuiskosten, ver
nieuwing van elektrische bedrading
bij het betrekken van een oud huis,
installatiekosten en ook wel remi
gratie naar Suriname.
In één land
De gemeentelijke woordvoerder zei:
„In het algemeen behoren er twee
ambtenaren te.zijn, die bij een uit
kering moeten optreden: de man die
de beslissing omtrent de uitkering
neemt en de man die de uitbetaling
doet. In een aantal gevallen bleek
dat deze beide functies in één hand
samen kwamen. Hier ligt een moge
lijkheid tot fraude. De bemiddelaars
zijn geen ambtenaren, zij hebben
geen enkele officiële status, maar
waar de binnenkomende Surina
mers vreemd waren in onze samen
leving kwamen er uit de eigen ge
meenschap vertrouwensmannen
naar voren, mensen die die de weg
wisten".
In dit alles haalt de gemeentelijke
woordvoerder nog een extra
moeilijkheid aan: „Rotterdam
heeft, evenals Amsterdam, een aan
tal kosten vergoed, welke vergoedin
gen later in opdracht van het minis
terie van CRM moesten worden te
ruggedraaid. Maar dit gold vooral
voor bejaarden, niet in de eerste
plaats voor Surinamers."
Een raadsel
Voorzitter Sumodihardjo van het
COOS., het Centraal opbouw-
orgaan voor Surinamers in de regio
Rotterdam en tweede op de lijst
voor het Democratisch Actie
centrum bij de Kamerverkiezingen
is het een raadsel hoe de zaak zover
heeft kunnen gaan. „Ik ben blij,"
zegt hij, „dat deze zaak grondig
wordt schoongemaakt. De betalin
gen en knoeierijen hebben helemaal
geen goede invloed op de Surinaam
se gemeenschap gehad. Wij van het
Vandaag viert Pieter van Vol
lenhoven zijn 38ste verjaardag.
COOS hadden problemen omdat wij
helemaal geen inzicht konden krij
gen in het doen en laten van de
mensen van de West-Kruiskade,
hoewel dat project deel uitmaakt
van het COOS. Het West-
Kruiskadeproject werkte helemaal
op zichzelf, in een uiterst los ver
band met het COOS. Men kan dat
project misschien beschouwen als
een wat losse vereniging van men
sen, die wellicht agressiever waren
dan anderen, verder dan anderen
gingen in hun optreden. Ik zie de
zaak in ethische zin misschien an
ders dan velen van mijn landge
noten."
Ook de heer Sumodihardjo kan over
de omvang van de fraude weinig
zeggen: „De door velen genoemde
bedragen lijken mij erg aan de hoge
kant, maar ik durf nu geen enkele
reële schatting te maken."
Geen weg terug
Mr. Schoonaard zei nog: „Er zijn
geen aanwijzingen dat de handel
wijze van de verdachte ambtenaren
bij hun collega's of chefs bekend
was. Het vermoeden is, dat de strak
ke normen, volgens welke de betrok
ken ambtenarten gewend waren te
werken en de klaarblijkelijk veel
rekbaarder normen van de werkers
aan het West-Kruiskadeproject en
de bemiddelaars geleidelijk aan in
elkaar zijn gaan overvloeien. Zo ont
stond tenslotte een situatie waarin
het groepje van negen ambtenaren,
eenmaal verstrikt in een net van
onregelmatigheden, geen weg terug
meer heeft gezien en steeds verder is
gegaan. De dienst heeft deze ont
wikkeling niet tijdig onderkend"
ADVERTENTIE
1HIPHOL Samenwerking tus-
en de NLM City Hopper (een volle
ochter van de KLM) en City Cou-
een bedrijf gespecialiseerd in
vergat mijn ei erbij te
het verzorgen van spoedzendingen,
maakt vanaf volgende week moge
lijk om expresse pakketten in hoo
guit vier uur in vrijwel heel Neder
land van huis tot huis afgehaald en
bezorgd te krijgen.
De NLM onderhoudt vier maal per
dag met F-27 vliegtuigen diensten
tussen Schiphol en Eelde, Twente,
Eindhoven en Beek. Voor vervoer
tussen plaatsen, die binnen een
straal van dertig kilometer van deze
luchthavens liggen en voor zendin
gen ipet een maximaal gewicht van
25 kilo en een maximale lengte van
een meter geldt voor geheel Neder
land een standaard-tarief van 65 gul
den. Voor verder gelegen plaatsen en
grote zendingen gelden andere ta
rieven.
De nieuwe dienstverlening richt zich
vooral op zendingen met een
spoedeisend karakter, zoals compu
tergegevens en andere documenten,
vervangende machine-onderdelen
en ipedicijnen.
De stoere stofzuiger uit Denemarken
Nilfisk b.v.- Diemen.Tel. 020 - 99 43 01, toestel 1Ï3
DEN HAAG In een circulaire aan de regionale campagne
teams raadt het centraal verkiezingscomité van het CDA deze
teams aan om. wanneer ze een avond met lijsttrekker Dries
van Agt organiseren, maar een gesloten televisie-circuit aan te
leggen.
De ervaring leert namelijk dat Van
Agt zoveel mensen trekt, dat ook
de grote zalen die het CDA huurt
steevast te klein zijn om het aantal
mensen te bevatten. Regel is dat er
telkens mensen naar huis moeten,
ondanks het feit dat iedereen best
bereid is wat in te schuiven.
In Zwolle en Hoogeveen trok de
CDA-lijsttrekker zo'n 1500 mensen.
Afgelopen donderdagavond in Til
burg werd het aantal geschat op
ongeveer 2000. Hiermee zou wel
eens een naoorlogs record bereikt
kunnen zijn. Volgende week
spreekt Van Agt in Rotterdam,
Groningen. Alphen a/d Rijn en
Ede
De voorzitter van de VARA, de
heer A. Kloos heeft de verwijten
van WD-leider Wiegel huichelach
tig genoemd. Wiegel meende dat de
VARA een platformvoor linkse
partijen zou zijn. Kloos zei: „Wiegel
en de zijnen komen ruim aan de
bak. Zij hebben in diverse pro
gramma's van de VARA hun zegje
kunnen doen, maar wij kunnen het
niet helpen, dat Wiegel een debat
met Duisenberg voor de VARA-
televisie weigert."
In een gisteren verschenen boek
werk zijn de programma's van alle
politieke partijen die momenteel in
de Tweede Kamer zitting hebben,
bijeengebracht. De programma's
werden bijeengebracht en van een
register voorzien door prof dr I.
Lipschiets uit Groningen.
Van vier partijen, te weten D"66,
PSP, SGP en VVD, kon slechts het
ontwerp-verkiezingsprograntma
worden opgenomen, omdat pas in
een vrij laat stadium het definitie
ve programma werd vastgesteld. In
een verantwoording zegt de sa
mensteller dat dit gebeurd Is in
overleg met de betrokken partijen.
Het boekwerk verkiezingsprogram
ma's wordt uitgegeven door de
Staatsuitgeverij te Den Haag.
In het boek is ook een interessante
verhandeling over het Nederlandse
kiesstelsel te vinden van de hand
van mr. dr. W. K. J. J. van Ommen
Kloeke, de secretaris van de Kies
raad. Het voorwoord van het boek
is geschreven door Kamervoorzit
ter Vondeling.
PvdA: 1 mei viering Ahoy-
Complex Rotterdam om 16 uur met
Den Uyl, Van Thijn en mevr. Van
den Heuvel.
CPN1 mei viering schouwburg t/o
De Doelen Rotterdam om 19.30.
Spreker. Bakker.
PSP: 1 mei viering PSP-afdeling
Groningen. Spreker: Van der Lek.
Radio en televisie: Nederland 1:
Teleaccursus over ministers (zater
dag, 18.15); Hilversum 1: Staatsse
cretaris Schaefer en mr. W. Aantjes
in De Rooie Haan (zaterdag 12.41);
Hilversum 2: Uitzending ARP (za
terdag 18.20); Nederland 1: Teleac
cursus over de regering (zondag
14.30); Nederland 2: 1 Mei
toespraak Den Uyl in Rotterdam
(zondag 20.30).
In het St. Radboudziekenhuis ln Nijmegen ontmoette de belaamde hartchirurg dr D. A. Cooley uit
Houston gisteren honderden ex-patiënten. Een van hen, de jeugdige Henk Dinter uit Apeldoorn
bedankt de chirurg nogmaals met een handdruk. Henk's ouders kijken toe.
ROTTERDAM De raadsman mr
J Hermans van de 41-jarige hoofd-
verpleger Frans H uit Kerkrade, die
vorige week woensdag door het ge
rechtshof in Den Bosch werd veroor
deeld tot een gevangenisstraf van
achttien jaar, heeft voorlopige cas
satie ingesteld tegen het arrest.
De hoofdverpleger, die zich niet
schuldig acht aan moord op bejaar
de patiënten, heeft de wens te ken
nen gegeven tot het uiterste toe
door te vechten. Hij houdt vol nim
mer de injectie-spuit te hebben ge-
pan een onzer verslaggevers
^DORDRECHT Als heeft de ruime publiciteit rond de minstens twintig
niljoen waard zijnde kunstcollectie van Jacob Abraham van Tilburg (88) de
Jniversiteit van Pretoria ook in Zuidafrikaanse ogen wel in een moeilijk parket
gebracht, toch zal de verzameling als geschenk worden aanvaard. Met die
"estrictie dat indien iemand met bewijzen kan aantonen dat bepaalde
Kunststukken hem toekomen er onmiddellijk en onvoorwaardelijk afstand van
?al worden gedaan.
nadruk verklaart niets in
haar bezit te willen hebben
waarop anderen aanspraak
zouden kunnen maken. Dit
geldt niet voor één of meer
stukken maar zonodig voor
de gehele collectie".
van
zijn
De oud-wethouder
Dordrecht heeft
kunstschatten overigens nog
niet overgedragen. In te
genstelling tot wat werd ver
dacht heeft het ministerie
Van justitie geen officieel ver-
toek ontvangen de om duide
lijkheid in deze zaak te ver
schaffen. Volgens de ambas
sade van Zuid-Afrika is, na-
xiat twijfel over de afkomst
van de door Van Tilburg ten
geschenke aangeboden col-
ectie was gerezen, aan de Ne
derlandse ambassade in Pre
toria gevraagd of er iets be
kend was over de ach
tergrond van de kunstschat
ten van Van Tilburg. De am
bassade verklaarde „daar
«een ambtelijke bevestiging
van te kunnen geven". Daar-
nee was voor de universiteit
kennelijk de kous af, want
verdere stappen zijn niet on
dernomen.
Een woordvoerder van de
Zuid-Afrikaanse ambassade
stelde het zo; „Er is de uni
versiteit een kostbaar ge
schenk aangeboden. Er zijn
heftige aanvallen op Van Til
burg gedaan, maar niemand
heeft tot dusver bewijzen ge
leverd. De universiteit heeft
uit het contact met de am
bassade de indruk gekregen
dat ook de Nederlandse justi
tie Van Tilburg niets ten las
te kan leggen. Tenslotte zegt
Van Tilburg zelf dat hij voor
de identiteit van elk stuk van
zijn verzameling een getuige
heeft. Welnu, kan de universi
teit dan anders doen dan het
aangeboden geschenk aan
vaarden? Wat niet weg neemt
dat zij bij voorbaat en met
Verjaring
Men kon niet vertalen waar
de vorig jaar al aangeboden
schenking nog altijd niet is
overgedragen. „Dat heeft de
universiteit niet in de hand,
Van Tilburg zal zijn eigen
voorwaarden wel stellen". De
juridische aspecten van de
zaak-Van Tilburg lijken een
voudig. Al wat hem aan ver
mogensdelicten in de schoe
nen zou kunnen worden ge
schoven, Is, zoals minister
Van Agt onlangs verklaarde
verjaard. „De universiteit zit
goed", zei Van Tilburg zelf.
Even goed had hij kunnen
zeggen: „Wie doet mij nog
wat?" Hetzelfde geldt in feite
voor tegen hem aangedragen
zaken, die niet direct met de
kunstcollectie te maken heb
ben, zoals verraad en mede
plichtigheid aan deportatie,
misdrijven die niet verjaren
maar die uiterst moeilijk of
helemaal niet te bewijzen zul
len zijn. De Rijksrecherche is
op Jast van de procureur-
generaal in het ressort Den
Haag mr G. W. baron van der
Feltz een onderzoek begon
nen. Maar volgens het minis
terie betekent dit nog niet
dat het op meer zal uitlopen
dan op een algemene oriënta
tie op de zaak. De kunst en
antiekverzameling van Jacob
van Tilburg bestaat uit onge
veer zevenduizend stukken.
Daaronder bevinden zich cir
ca drieduizend schilderijen,
aquarellen en grafisch werk
van zogeheten kleine mees
ters uit de 17de tot en met de
19de eeuw. Zijn porseleinver
zameling omvat 2400 stuk
ken waaronder 570 stuks
Delfts-blauw van grote waar
de en zeer zeldzaam Chinees
en Japans porselein. Van een
hand geschilderd porseleinen
bord is slechts één ander
exemplaar op de wereld be
kend. Het bevindt zich in het
Victoria en Albertmuseum in
Londen. De collectie wordt
één van de grootste particu
liere verzamelingen van de
wereld genoemd. Hetzelfde
geldt voor Van Tilburgs bezit
aan aquarellen van de Itali
aanse meester Falconi. Hij
heeft dan ook nog een aan
Rembrandt toegeschreven
doek in zijn bezit. Andere
kostbaarheden zijn antieke
uurwerken, waaronder tien
uit hout gesneden Japanse
klokken, brons, antieke kas
ten, volgepropt met kleinere
kunstvoorwerpen, antiquitei
ten, en beeldhouwwerk.
Museum
Dit alles heeft zijn huis ln
Pretoria tot een rijk museum
gemaakt. In de particuliere
correspondentie die de zaak-
Van Tilburg aan het rollen
heeft gebracht komt de vol
gende omschrijving voor:
„Als Je daar rondloopt kun Je
je ogen niet geloven. Letter
lijk alles waar het oog op valt
is echt, oud, antiek.Daar
komt dan nog bij wat Je niet
direct ziet omdat het achter
een schot of een gordijn ligt,
te weten opgestapelde schil
derijen en aquarellen. Er is
één kamer vol Chinees porse
lein en meubelen, meubelen
en nog eens meubelen. Er zijn
grote „kussenkasten" die als
hij ze opent vol blijken te
liggen met zilveren tafelbe
stekken, kristal en noem
maar op. Ons lekenoog is niet
bij machte de waarde te be
palen van dit alles. Maar als
je daar dan nog bij rekent
een enorme postzegelverza
meling en buiten het huis du
re cactusplanten en een col
lectie van honderden
„zeepsteen"-beelden (primi
tieve Afrikaanse kunst) dan
moet Je wel komen aan een
bedrag dat in de miljoenen
loopt.
In zijn „kasteel" haalde Van
Tilburg zoals hij aan een
Zuidafrikaanse krant vertel
de op zekere dag uit een klein
Chinees beeldje drie diaman
ten en twee robijnen. Dat was
dan nadat hij het met een
mes had opgemaakt omdat
hij „gevoeld" had dat het een
schat bevatte.
hanteerd om de bejaarde patiënten
van de Lückerheidekliniek van het
leven te beroven. Hij zou insuline
hebben toegediend om ze van pijn
en onrust te bevrijden.
Voor de rechtbank ln Maastricht
hoorde Frans vorig jaar twee maal
levenslang tegen zich eisen. Hem
waren toen negen moorden ten laste
gelegd. De rechtbank, die slechts
vijf moorden bewezen achtte, ver
oordeelde hem ten slotte tot dertien
jaar gevangenisstraf. Zowel de offi
cier van justitie als de hoofdverple
ger gingen in hoger beroep.
DORDRECHT De gemeente Bre
da heeft aan de organisatie Amica
les vergunning verleend om op Ko
ninginnedag op een sportterrein een
manifestatie te houden. Eerder deze
week werd de organisatie zaalruim
te geweigerd omdat Amicales actief
is onder Marokkaanse gastarbeiders
om hen in de greep van koning Has
san II te houden.
De gemeente Breda wees het ver
zoek van anders denkende organisa
ties om tegen Amicales een demon
stratie te houden van de hand. Men
mag wel demonstreren als men
maar van het veld dat Amicales ter
beschikking heeft gekregen van
daan blijft.
STAVANGER (DPA. AFP) De
Amerikaanse specialist op het ge
bied van ollerampen Paul „Red"
Adair is gistermiddag in Stavanger
aangekomen om te helpen bij het
dichten van de spuiter op het boo
reiland „Bravo".
Tot dusver worden de werkzaamhe
den geleid door Adairs medeven
noot Boot Hansen. Een woordvoer
der van de Amerikaanse Phllllps-
groep in Noorwegen, eigenaresse
van het spuitende booreiland, ver
telde dat het moederbedrijf Adair
heeft gevraagd zelf naar Noorwegen
te gaan.
WASHINGTON Amerikaanse
luchtvaartdeskundigen hebben hun
onderzoek van de vijf .zwarte do
zen" met registraties, die uit de
wrakken van de twee op Tenerife
verongelukte Boeing 747-
passagiersvliegtuigen waren gebor
gen gisteren voltooid.
De registraties zijn deze week naar
de Spaanse autoriteiten opge
stuurd, aldus een woordvoerder ln
Washington. Alleen de Spaanse au
toriteiten zijn bevoegd de tekst en
de bevindingen van de Amerikaanse
specialisten te publiceren. Bij de
vliegramp zijn op 27 maart 579 men
sen omgekomen.
(ADVERTENTIE)
DE BAND MET DE GROENE SVP
