iRhodesië- gesprek
sieeft geen nut'
Spanje Staakt politiek uiteen
Honger vergroot saamhorigheid arme Chilenen
3
VS eisen van Israël
vermindering steun
aan rechts Libanon
Minder Amerikaanse
troepen in Korea
Vorming gewesten
speelt door bij
Belgische stembus
<komo: Owen weet dat
.M'Sj LISBURY/LOESAKA (Reuter, UPI, AP) Een gesprek over
b nieuwe grondwet voor Rhodesië is volgens de zwarte leider
iah<x shua Nkomo nutteloos. Nkomo liet weten dat door de Britse
hij Minister van buitenlandse zaken David Owen voorgestelde be-
enttyekingen „geen zin hebben. En hij weet dat",
tend
syrische krant:
Peres zet zijn
Verkrachters in
Rome veroordeeld
„Geluk is dat mijn vader weer werk vindt"
:RDAG 16 APRIL 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
zing
hi omo vertrok gisteren vanuit de
t jechoslowaakse hoofdstad Praag
be6^ar Angola waar maandag een ver-
dering begint over zuidelijk Afri-
ase Eerder al had Nkomos broeder in
Vra?fc strijd Robert Moegabe gezegd dat
Avo" een gewapende strijd de zwarte
M 8] perderheid in Rhodesië aan de
)utacht kan brengen. In nieuwe be-
rekingen waaraan behalve de
Iart« nationalisten en de blanke
n6St nderheidsregering ook Groot-
'.ttannië en de Verenigde Staten
luden moeten deelnemen ziet Moe-
be geen enkel heil meer.
Inlster Owen vertrouwt er echter
i dat zo'n grondwetgevende confe-
wpp ntie binnen drie maanden kan be-
nnen. De Verenigde Staten hebben
pub! -
,wM'itern wil fellere
erh^ampagne in westen
PENEN (AFP) Dr. Michael Stern,
e russisch joodse arts die sinds het
legin van de week in Wenen ver-
ilijft. heeft in een interview met de
ur V! lostenrijkse radio bij het westen
angedrongen op „een intensivering
ila v 'an de campagne ten gunste van
urn degenen die zich uitsloven voor de
echten van de mens",
ie J Mijn invrijheidstelling", zei Stern,
ee I bewijst dat deze campagne
:ichpeltreffend is. want ik dank haar
tsluiténd aan de bemoeienis van
irsonen en organisaties in het wes-
in". De arts omschreef het leven
an dag tot dag in de kampen waa-
Sn de dissidenten zijn geinterneerd.
lag ls „wreed". Hij beschuuwt het feit
,,Hi lat hij er levend uit gekomen is als
trr en „wonder",
nswi 'ooral de celstraf die hij gekregen
vro iad op 7 februari, vanwege een brief
hi lie hij had geschreven aan zijn
uw" rouw en waarin hij de omstandig-
chtii leden van zijn detentie beschreef,
tting was in het bijzonder „onmenselijk"
maafeweest.
laten weten eraan te zullen meewer
ken als Groot-Brittannië daarom
vraagt, hoewel Washington eerder de
boot had afgehouden. Aan de mis
lukte conferentie over Rhodesië in
Genève, die werd voorgezeten door
de Brit Ivor Richard, namen de Ver
enigde Staten niet deel. Groot-
Brittannië is op papier nog steeds
Rhodesië's moederland", omdat dit
zich twaalf jaar geleden eenzijdig
onafhankelijk heeft verklaard.
Joshuna Nkomo heeft laten weten
dat een eventuele nieuwe conferen
tie over Rhodesië niet mag worden
beschouwd als een voortzetting van
het overleg in Genève. Dit gesprek
mislukte omdat blank en zwart het
niet eens konden worden over een
overgangsregering. Deze zou het
land moeten besturen totdat de
zwarte meerderheid de macht in
Rhodesië volledig overneemt.
Minister Owen zal zijn voorstellen
dit weekeinde in Rhodesië bespre
ken met de leider van de blanke
minderheidsregering, Ian Smith. Te
gelijkertijd komen de presidenten
van de „frontlijnstaten" (Rhodesiës
zwarte buurlanden) bijeen.
Voor zijn vertrek naar Rhodesië had
Owen gisteren een gesprek met de
Zambiaanse president Kenneth Ka-
oenda. Deze waarschuwde Owen dat
hij de strijd in Rhodesië zal blijven
steunen als in de Brits-Amerikaanse
voorstellen de wat Kaoenda
noemde „mensenrechten" niet
worden geëerbiedigd. „Wij willen
geen vrede tot elke prijs", aldus de
Zambiaanse president, die duidelijk
maakte alleen akkoord te kunnen
gaan met volledige zeggenschap
voor de zwarte meerderheid in Rho
desië. Owen zelf zei in Loesaka de
indruk te hebben dat steeds meer
mensen in Rhodesië vinden dat er
een overgang van een blank minder
heidsregime naar een zwarte meer
derheidsregering moet plaats
vinden.
Ü.S IEIROET (AFP, UPI) - De Verenigde Staten zetten
iret Israël onder druk om haar steun aan de rechtse
[JJJI trachten in zuid-Libanon te verminderen. Dit meldde
tisteren het Syrische dagblad Al Schark.
)e Syrische krant meende dat Ame-
Ika er gedeeltelijk in geslaagd was
het Israëlische beleid ten aanzien
Laa. 'an zuid-Libanon „dat de spanning
ivon#n het gebied opvoerde" te verande-
vonf en. Functionarissen van het Ameri-
entx&aanse ministerie van buitenlandse
ekei^aten hadden de afgelopen week
iieerfhun „diepe bezorgdheid" over de si-
landftuatie in zuid-Libanon uitgesproken,
verbaar Palestijnen en linkse Libane-
tegen over rechtse Libanezen
taan. Al geruime tijd steunt Israël
ie rechtse Libanezen door het oplei-
ien van strijders en bevoorraden
de rechtse Libanese
«trijdkrachten.
iurl Ondertussen verklaarde de verte-
voof lenwoordiger van de Palestijnse Be-
Delf njdingsbeweging (PLO) in Koeweit,
ïlatk A'i Jassin, dat Koeweit zijn diploma-
er ei heke inspanningen heeft opgevoerd
isset de standpunten tussen de Liba-
A)êtjnese regering en de PLO over de
zul uitvoering van het akkoord van Cai-
iralrt
Brandweerlieden in Madrid verlaten met de handen hoog de kazerne die zij enkele dagen bezet
hadden gehouden om hun eis voor hogere lonen en vakbonden kracht bij te zetten.
Kabinet bijeen
JL t/ TEL AVIV (AFP. UPI) - De nieu
ro dichter bij elkaar te brengen. Dit
akkoord, dat de Palestijnse militaire
aanwezigheid in Libanon regelt werd
in 1969 tussen de PLO en de Libane
se regering overeengekomen. Koe
weit is lid van de commissie van de
Arabische Liga die toezicht moet
houden in Libanon op de nakoming
van het wapenstilstand.
De geestelijke leider van Shi'a mos-
lemse bevolking in Libanon die de
meerderheid van de bevolking in
zuid-Libanon vormt, Imam Moesa al
Sadr heeft gisteren in Amman Israël
en de rechtse Libanezen voor de vij
andelijkheden in het zuiden ver
antwoordelijk gesteld. „Het Libane
se conflict werd door Israël veroor
zaakt, om de Arabische tegenstellin
gen uit te buiten, maar ik verzeker u
dat Libanese moslems en christenen
vreedzaam in broederlijke coëxis
tentie met elkaar zullen blijven le
ven." aldus de Imam.
MADRID (Reuter/UPI) - Sta
kingen en politiek geweld trof
fen Spanje vrijdag terwijl pre
mier Adolfo Suarez met zijn
ministers bijeen was om de po
litieke crisis te bespreken die
ontstond na de legalisering
van de communistische partij.
Tienduizenden verlieten in de Indus
triegordel van Madrid hun werk na
een links protest tegen het econo
misch beleid van de regering. Veel
forensen kwamen te laat op hun
werk doordat een aantal buschauf
feurs zich achter de stakers schaar
de. Militairen namen het centraal
station over nadat stakende
brandweerlieden door de politie ver
dreven waren. Donderdagavond
werden tientallen mensen gearres
teerd. Oproerpolitie gooide rook
bommen tijdens verboden straatde
monstraties op de 46ste verjaardag
van de proclamatie van de republiek
die in de burgeroorlog door generaal
Franco vernietigd werd. Vijf politie
mannen werden vrijdag gewond
toen in de vroege ochtend een
brandbom in een patrouillewagen
werd gegooid.
Kritiek
Volgens regeringskringen zal het ka
binet spreken over een mogelijke
reactie op de sterke kritiek van het
leger op het intrekken van het 38
jaar oude verbod jegens de commu
nistische partij. Aan de kabinetsbij
eenkomst waren besprekingen voor
afgegaan tussen premier Suarez en
de stafchef van het leger, generaal
Jose Vega Rodriguez. Deze leidde
dinsdag een vergadering van de op
perste raad van het leger waarvan
de 18 belangrijkste legergeneraals
deel uitmaken. Op die bijeenkomst
leverden de generaals kritiek op het
besluit van de regering tot legalise-
ROME (DPA) Zeven jonge Italia
nen die samen met elf andere, onbe
kend gebleven mannen in Rome in
indertijd 17-jarige Claudia Caputi
hebben verkracht, zijn gisteren ver
oordeeld tot gevangenisstraffen van
tussen de twee en een half en vier
jaar. Tijdens het proces was Claudia
Caputi door de niet gepakte daders
ontvoerd, opnieuw verkracht en be
werkt met een scheermesje.
ring van de communisten, maar „uit
vaderlandsliefde" aanvaardde men
het besluit grommend. Vóór het ka
binet bijeenkwam, werd Pascual Pe-
ry Junquera door koning Juan Car
los beëdigd als nieuwe minister van
marine. Hij volgt admiraal Gabriel
Pita da Veiga op die aftrad uit pro
test tegen de erkenning van de com
munistische partij.
Rechtse politici zetten intussen hun
pogingen voort om een spoedzitting
van de Cortès het parlement uit
het Franco-tijdperk te krijgen om
kritiek te leveren op de premier we
gens de erkenning van de commu
nisten.
CAIRO (AFP) - PLO-leider Jasser
Arafat heeft donderdag in een on
derhoud met president Sadat van
Egypte gezegd, dat de Sowjet-Unie
haar betrekkingen met Egypte wil
verbeteren, zo schreef gisteren het
dagblad Al Achram.
Sadat en Arafat hebben het in hun
onderhoud ook gehad over de weige
ring van de Sowjet-Unie om Egypte
te voorzien van moderne wapens en
onderdelen voorreeds eerder aan dit
land geleverde wapens, aldus Al
Achram.
TEL AVTV (AFP, UPI) De nieuwe
kandidaat van de Israëlische Arbei
derspartij voor het premierschap,
minister van defensie Sjimon Peres
heeft zijn politieke opvattingen uit
een gezet.
De opvolger van lijsttrekker en pre
mier Jltzhak Rabin wil In het ko
mende Jaar streven naar hervatting
van de diplomatieke betrekkingen
met de Sowjet-Unie. Moskou had de
betrekkingen na de Zes
daagse oorlog ln 1967 verbroken. Te
genover het dagblad Haaretz ver
klaarde Peres dat hij de Verenigde
Staten duidelijk zal maken, dat er in
Israël een nationale consensus be
staat, die algehele terugkeer naar de
grenzen van voor de Zesdaagse oor
log en een nieuwe verdeling van
Jeruzalem verwerpt. De Amerika
nen zullen ook moeten begrijpen dat
territoriale concessies van de kant
van Israël alleen gerechtvaardigd
zijn als zij vrede brengen.
Ondertussen hebben regeringskrin
gen in Jeruzalem bekend gemaakt
dat premier Jitzhak Rabin vanaf 21
april verlof zal nemen. Een deel van
zijn taken zal door Peres tot de
verkiezingen op 17 mei worden over
genomen. Rabin, die onlangs aftrad
toen bekend werd dat zijn vrouw
illegale bankrekeningen in de Ver
enigde Staten bezat, zal wel tot aan
de verkiezingen formeel premier
blijven.
WASHINGTON (Reuter/UPI) Het Amerikaanse leger heeft
bevestigd dat er stappen zijn genomen die kunnen leiden tot een
vermindering van het aantal Amerikaanse militairen in Zuid-
Korea tot hun laagste niveau sinds de Koreaanse oorlog.
Een Nike-Hercules-
luchtafweerraketbataljon van 1200
man wordt overgedragen aan het
Zuidkoreaanse leger en een onder
deel van 250 man voor de bediening
van verouderde raketten van het ty
pe Sergeant wordt ontbonden. In
Zuid-Korea zijn momenteel 39.100
Amerikaanse militairen gestatio
neerd. De reductie zou hun aantal
brengen op minder dan 38.000, voor
het eerst sinds de Koreaanse oorlog
van 1950.
In 1974 was het aantal Amerikanen
afgenomen tot 38.000 man. Na de
communistische zege ln Zuid-
Vietnam in april 1975, was het aantal
in alle stilte vergroot tot 42.000 man.
President Carter heeft gezegd dat
Amerika wel eens al zijn troepen te
vele uit Zuld-Korea zou kunnen te
rugtrekken, na zorgvuldig overleg
met de regeringen van Zuid-Korea
en Japan. De Amerikaanse
luchtmacht zou wel ln Zuld-Korea
blijven.
Vietnamgesprek
In Amerikaanse regeringskringen is
verder vernomen dat in mei in Parijs
overleg op hoog niveau begint tussen
de Verenigde Staten en Vietnam,
met het oog op normalisering van de
betrekkingen tussen beide landen.
door Bert van Panhuis
Economische problemen van België mogen dan een be
langrijke plaats innemen in de verkiezingscampagne, de
zogeheten gemeenschapsproblemen oftewel gewestvorming
ligt zeker zo gevoelig.
Het is nog steeds „zoveel hoofden
zoveel zinnen" maar toch ligt het
in de bedoeling dat een nieuwe
regering, hoe die er dan ook uit
moge zien, zal trachten deze moei
lijke zaak zo goed mogelijk te
regelen.
In het begin van de jaren '70 is de
Belgische volksvertegenwoordi
ging begonnen met een herzie
ning van de grondwet. Hierdoor
moest het mogelijk worden te ko
men tot een wijziging van de een
heidsstaat in hetzij een federale
staat (de meest vergaande veran
dering) hetzij een sterk gede
centraliseerde staat waarin de ge
westen (twee of drie, dat is ook
alweer een vraag) vergaande be
voegdheden zouden krijgen. De
problemen zijn tweevoudig.
In de eerste plaats is er de kwes
tie-Brussel waarbij het gaat om
de status en de grootte van de
hoofdstad, in de tweede plaats de
positie van Wallonië tegenover
Vlaanderen. Het is noodzakelijk
zoveel mogelijk partijen bij el
kaar te krijgen, omdat voor een
grondwetsherziening inzake ge
westvorming zowel een tweederde
meerderheid in het parlement als
ook een meerderheid in beide
groepen parlementariërs (Vlamin
gen en Walen) nodig zijn.
Akkoord
Wat zijn nu de opvattingen zoals
de leiders van de partijen die na
morgen in het beraad zullen bren
gen? De christelijke CVP wil een
globaal politiek akkoord. De CVP
wil gewestvorming en
grondwetsherziening niet van el
kaar loskoppelen. Wat de kwestie
Brussel betreft voelt de CVP er
niets voor nog verder toe te geven
aan de ultbreidingsdrang van de
hoofdstedelingen. Zij neigt er eer
der naar de randgemeenten te be
schermen tegen Brussel en de
rechten van de Vlaamstalige
Brusselaars onverkort te
handhaven.
De Vlaamse socialisten willen
eveneens vaart zetten achter de
regeling van „Brussel". Voorzitter
Willy Claes: „Voor ons kan de
status van Brussel slechts defini
tief uitgevoerd worden als er een
akkoord bestaat over de rest van
de communautaire problemen".
Bovendien wil de BSP het ambte
lijk- en bestuursapparaat zodanig
hervormen dat het dichter bij de
mensen komt te staan.
De Waalse vleugel van de partij
stelt zich wat sterker op. Voor
man André Cools de afgelopen
weken herhaaldelijk van anti-
Vlaamse gezindheid beticht van
wege zijn gebruik van de uitdruk
king „CVP-staat" wil een nieuw
evenwicht tussen de rechten en
plichten van Brusselaars. Walen
en Vlamingen.
De liberalen willen geen commu-
nitair pact als onderwerp van het
regeringsakkoord omdat dit
moeilijk zou zijn te breken De
PVV en zijn vleugels heeft als de
meest elitair ingestelde groepe
ring toch altijd wat in zijn maav
gezeten met de ge
meenschapskwesties. De libera
len willen daarom een regeling
waarbij zowel Wallonië, Vlaande
ren als Brussel in zijn waarde wor
den gelaten en waarbij de ver
schillende minderheden be
schermd worden
„Brussel" speelt, het ligt voor de
hand. het sterkt
ksterkst bij de drie taaipartijen.
De Volksunie, de Vlaamse federa
listen willen een totale staatsher
vorming. Zolang over de
grondwet wordt gepraat met ge
westvorming moet de gewestvor
ming stilliggen, meent Meindert
Hugo Schiltz. De VU wenst een
bondsstaat meh twee deelstaten.
Vlaanderen en Wallonië en een
aparte status voor Brussel, waar
bij de Vlaamse Brusselaars onder
de bevoegdheid van de Vlaamse
deelstaat komen. Dit Ingewikkel
de idee komt neer op een optima
le bescherming van Vlaams Brus
sel en Vlaanderen.
Hervorming
Van de twee Waalse partijen wil
de Rassemblement Wallon een
hervorming van de staat in twee
gedeelten: eerst moet gewestvor
ming en de status van Brussel
worden geregeld en daarna kan
de grondwet worden herzien. Heh
standpunt van de RW komt erop
neer dat de Waalse elelmenten ln
België via een wettelijke regeling
moeten worden versterkt. De RW
gaat hierbij hand ion hand met
haac fanatieke Brusselse zuster,
Democratisch Front van Fransta-
ligen (FDF). Dit wil ooral een ver
sterking van de hoofdstad door de
annexatie van een aantal randge
meenten. Het is vooral deze drang
van de FDF met in haar kielzog
de RW die het klimaat in België
negatief beïnvloedt en de rege
ring de afgelopen jaren heeft ver
lamd. Toch zou ds nieuwe rege
ring een pakt over de ge
meenschappen niet kunnen af
sluiten zonder de taaipartij erbij
te betrekken. Aan de h andvol
akkoorden, die de afgelopen jaren
over de gewestvorming zijn afge
sloten zullen er nog wel een aantal
moeten worden toegevoegd.
Een portret van de Belgische
premier Tindemans staatop
pagina 19
l var
Van een medewerker
De „Stichting Kardinaal Cardjin" van de aartsbisschop van Santiago, die
zich bezig houdt met de sociale omstandigheden in Chili, heeft onlangs een
rapport gepubliceerd over de huidige situatie van de Chileense arbeiders.
In dit rapport zijn de inzichten samengebracht van verschillende vooraan
staande katholieke vakbonden alsmede de opvattingen van priesters die
hun pastorale arbeid onder de armsten verrichten. Het rapport geeft verder
de ideeën weer van mgr. Georges Hourton, hulpbisschop van Santiago.
Om een zo objectief mogelijk beeld van de
situatie te krijgen, heeft de stichting de
onder-ministers van arbeid gevraagd ook
de mening van het regime weer te geven.
Maar deze hoge functionaris heeft gewei
gerd er iets over te zeggen.
Huilen
Mgr. Hourton vertrouwt ons toe: „Er vindt
geen enkele catechisatieles plaats waarop
men zich voorbereidt op doop of huwelijk
of er duiken economische problemen op.
De mensen weten niet wat ze moeten doen.
Ze zijn gedesoriënteerd en verschrikkelijk
gedemoraliseerd. De pastorale bijeen
komsten ontwikkelen zich op die manier
tot werkelijke gezamenlijke psychothera
pie. Mannen en vrouwen geven vrijelijk
uiting aan hun gevoelens van frustratie en
huilen wanneer ze vertellen wat hen is
overkomen.
Ruben Collados. voorzitter van de katho
lieke arbeidersbeweging, bevestigt dat de
voortdurende daling van het levenspeil
van de arbeiders te wijten is aan het mili
taire regiem, dat hen beroofd heeft van al
hun wapens in de strijd en van alle moge
lijkheden om druk uit te oefenen.
Een van de eerste maatregelen die de
militairen namen na de val van en de
moord op de grondwettelijke president
van Chili, Salvador AUende, nu al weer
meer dan drie jaar geleden, was een totaal
verbod op alle vakbondsactiviteiten. De
arbeiders kunnen hun eisen niet stellen, en
ze kunnen helemaal niet staken. Ze mogen
hun eigen leiders niet meer kiezen. Alle
vakbondsleiders die medestanders waren
van Allende. zijn gedood, gevangen geno
men of verbannen. Ze zijn vervangen door
mensen die ermee belast zijn hun collega's
te bespioneren, zodat zelfs het minste ver
zet geen kans van slagen heeft.
Talrijke vakbondsleiders zijn anti
marxisten die zich in de eerste maanden
van de junta als verdedigers van de mili
tairen hebben opgeworpen en die een grote
mate van meegaandheid met de militairen
aan de dag hebben gelegd, maar ook zij
zijn de afgelopen maanden uit de gratie
geraakt. Pinochet heeft deze mensen ge
woon laten vallen en hij heeft in hun plaats
mensen benoemd die zijn. vertrouwen
hebben.
Geen discussie
De arbeiders hebben zelfs het recht niet
om in vrijheid bij elkaar te komen. Wan
neer een vakbond genoodzaakt ls zijn le
den bij elkaar te roepen dan moet men
daarvoor eerst de toestemming van de
plaatselijke militaire commandant vragen
onder overlegging van de zaken waarover
men wil spreken. Dit soort bijeenkomsten
mogen alleen informatief van karakter
zijn. Het is absoluut verboden te discussië
ren of over een of ander onderwerp een
stemming te houden. Op die manier is het
onmogelijk dat er een echte vakbeweging
blijft bestaan. De arbeiders bevinden zich
ln een volledig verwarde situatie.
De arbeiders worden het zwaarst bedreigd
door de werkloosheid. In Santiago zijn er,
nota bene volgens officiële cijfers, meer
dan 150.000 mensen zonder werk op een
beroepsbevolking van 1.100.000. Dit cijfer
beloopt 250.000 als men er de mensen bij
telt die door de regering te werk gesteld
zijn in het kader van het werkverschaf
fingsprogramma dat is opgesteld om
werkloze kostwinners te hulp te komen. Zij
worden te werk gesteld als straatvegers en
boomplanters voor een salaris dat hen
slechts in staat stelt twee kilo brood en
twee liter melk per dag te kopen. Verder
hebben ze geen recht op voorzieningen.
Het drama van de werkloosheid treft niet
alleen de mensen die zonder werk zitten.
„Iedere arbeider die in een fabriek werkt,
weet dat er achter hem 500 mensen staan
die bereid zijn z'n baan over te nemen voor
een lager salaris," aldus Ruben Callados.
„De werkgevers weten heel goed van deze
dreiging gebruik te maken. Ze verplichten
hun arbeiders overuren te maken zonder
dat ze die betaald krijgen. Velen zijn er zo
aan gewend geraakt te leven om te werken
en niet te werken om te leven".
De vertumlng van de arbeidersklasse in
Chili is éven duidelijk als de verrijking van
de rijken. De ellende wordt dagelijks
zichtbaar bij de volksmaaltijden die de
katholieke kerk ter beschikking stelt ln de
wijken van de armen, maar ook van de
middenklasse. Zo krijgen duizenden kin
deren de kans om vijf dagen ln de week
tenminste een keer per dag te eten. Mgr
Hourton vertelt erbij dat van de 30 fami
lies ln de parochie Santa Adriana die hun
kinderen naar de gaarkeukens sturen bij
28 het water en bij 26 de elektriciteit is
afgesloten, omdat ze de maandelijkse re
kening niet konden betalen.
De bisschop vertelt voorts een aantal gege
vens die komen uit een enquête die hij in
zijn bisdom heeft laten Instellen naar de
sociale en economische omstandigheden.
„Men constateert honger, ondervoeding en
weinig weerstand tegen besmettelijke
ziekten. De angst verergert de psychische
die stoelt op verblinding of naïviteit. Op
problemen. De mensen hebben niet de
fysieke kracht meer voor het zware werk
dat ze moeten doen. De stabiliteit van het
huwelijk neemt ai. Het aantal echtschei
dingen neemt toe. omdat men steeds ver
der van huls werk moet zoeken, soms nog
ln het land zelf maar vaak ook in het
buitenland. De onmogelijkheid om in de
gezinnen in het allemodlgste te voorzien
leidt tot discussies en ruzies. Talrijke Jon
ge mensen laten zich schelden waarna elk
van belden terugkeert naar het ouderlijk
huis".
Kinderen
Het is niet moeilijk zich voor te stellen wat
de gevolgen hiervan zijn voor de kinderen.
MgT Hourton vertelt dat men bij de kinde
ren een toenemend vragen hoort naar din
gen die in een andere samenleving nor
maal zijn. Tijdens een catechi-satlegroep
van achtjarige kinderen die zich voorberei
den op de eerste communie stelde men op
een dag de vraag wat voor hen „het geluk"
was. „Dat mijn vader werk vindt",
antwoordden zeven van hen. „Dat mijn
vader zijn werk niet kwijt raakt", zei de
achtste.
Pater Etlnnc Oumucio woont in één van
de armste wijken van Santiago en heeft
zich geheel gewijd aan de dienst aan de
armen. HIJ kent het leven ln deze wijk door
en door Hij vertelt: „Ik houd niet op de
hoop levend te houden, maar geen hoop
ieder moment in de geschiedenis heeft
Israël zijn hoop levend gehouden te mid
den van de grootste smart. De hoop ls
steeds het fundament geweest waarop
men zijn geschiedenis heeft gebouwd. Op
dezelfde manier zit er in het huidige lijden
van de Chileense arbeiders een nauwelijks
waarneembare maar niettemin diepe en
reële hoop.
Eenheid
Eén van de tekenen van deze hoop is
volgens pater Oumucio de toenemende
overtuiging bij de arbeiders van het belang
van eenheid en solidariteit om met elkaar
te delen wat men heeft. Onze miniscule
solidariteltsorganlsaties (arbeidsbeurzen,
bezlnningsgroepen, gaarkeukens), consta
teert de priester, hebben een onderlinge
toenadering bewerkstelligd onder de ar
men, die tot dan toe in allerlei kleine
groeperingen uit elkaar lagen. Hun onder
drukte en marginale positie ln een samen
leving waar het geld en de concurrentie de
hoogste waarden zijn, hebben ertoe bijge
dragen dat de armen elkaar steeds meer
als broeders zijn gaan zien
Voor pater Oumucio ls dit een wonder. Een
werkelijk teken van licht in het sombere
duister van het Chili van vandaag „Het is
het werk van de Heilige Geest dat de
mensen elkaar weer als broeders herken
nen. Het ls het werk van de Heilige Geest
dat het mogelijk maakt dat het zaad van
de eenheid onder haast onmogelijke
omstandigheden toch opschiet"