onvergetelijke Trouwkampen
onderden fruittelers zonder bijen
Neuzen kijken
Voorop berg af
Wetenschap en techniek
/er een band die er al was en die ook bleef
-
IAG 16 APRIL 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
21
BÜ
rsr J. G. A. Thijs
0 f
bij een uit het verzet
bekomen krant werkt
soms plotseling te
en krijgen niet alleen
de gebeurtenissen uit
donkere jaren '40-'45
r ook met die uit de
i daarna. Dat was de
Elat de krant veranderde
een ondergronds strijd-
tan in een bedrijf, dat
swaar geworteld bleef
e tijd van verzet, maar
ook als ieder ander be-
zakelijk geleid moest
ten. Maar naast en vaak
van die krant moet het
n doorgaan in veel ge-
waar lege plaatsen
in: veel vaders en ook
in hadden voor het
c aan de illegale krant
hun leven betaald,
die geschonden gezin-
richtte zich in de jaren
na de bevrijding het
W* van de Stichting
\iwfonds. Er werd finan-
jfX en andere hulp gebo-
en in die jaren ontstond
een traditie die zo'n jaar
tien standgehouden
ft: elke zomer werden er
r de kinderen uit de ge-
ten gezinnen kampen
1 rganiseerd.
1957 hebben elk jaar
ir zo'n dikke honderd
leren dagen beleefd
irvan nu echt gebleken
lat ze onvergetelijk zijn:
I er plannen zijn om de
Kipbevolking-van-toen
tr eens bij elkaar te doen
L^en, zijn er al ruim hon-
1 aanmeldingen binnen.
de organisatoren hopen
het er nog veel meer
en worden, op 4 juni in
jkbergen.
IQ
Een foto tijdens een van de laatste Trouw-kampen genomen. Links zittend: 'tante An' Felder, tweede
van link 'Oom Hans' (ds. H. A. Buitink), derde van links 'kampco' Joop Witkamp en rechts 'oom Buub'
(nu ds. H. R. Scholten).
FAC
sen?1
P® tekening maakte Bert Bouman
>52 in het lustrum-Trouwkamp
Is H. A. Buitink (oom Hans), die
in voor een kamp-spel uitgedost
als koning Faroek van Egypte,
"in die tijd vaak in het nieuws
idig1
;hts.
Hoe is die bijzondere band, die in de
naoorlogse Trouw-kampen tot
uiting kwam, te verklaren? Me
vrouw j. A. Felder uit Purmerend:
„Ook ais de moeders die hun kinde
ren naar het kamp brachten elkaar
nog niet eerder ontmoet hadden,
voelden ze toch dat ze één ding
gemeen hadden: hun mannen had
den hun leven voor .Trouw' gegeven.
Die band was er eigenlijk al vóórdat
het kamp begon." Mr J. S. Dienske
uit
Uithoorn: „Die kampen hebben erg
vormend en richtinggevend ge
werkt, ze hadden meer invloed op je
dan menige onderwijzer."
Met mevrouw Felder en de heer
Dienske praten we over de komende
reünie en over wat er ruim twintig
jaar geleden in de kampen gebeur
de. Mevrouw Felder nam, toen zij in
1947 als sociaal werkster bij de
Stichting Trouwfonds in dienst
kwam, het initiatief om iets te doen
voor de kinderen uit de getroffen
gezinnen. Gewapend met een flinke
dosis ervaring in het jeugdwerk be
gon zij met het organiseren van de
zomerkampen en jarenlang was zij
(door iedereen „tante An" genoemd)
de grote leidster op de achtergrond.
De heer Dienske, bij zijn vroegere
kampgenoten bekend onder zijn
voornaam Job, verbleef als kind in
de kampen maar werd. toen hij
ouder werd, ingedeeld bij de leiding.
De kampen werden de eerste jaren
gehouden in Loenen op de Veluwe,
later in De Blije Werelt in Lunteren
(in gereformeerde kring bekend ge
worden als synodale verga
derplaats). De kampen werden ta
melijk strak georganiseerd
(Dienske: een erg vaste dagindeling
zonder dat het een obsessie werd).
Er was een kamp voor jongere kin
deren (zes tot twaalf jaar) en een
voor oudere (dertien tot achttien
jaar). De kinderen waren ingedeeld
in groepjes van zes of zeven, elk met
een eigen leider of leidster, die door
de jongeren met „oom" of „tante"
werd aangesproken en door de oude
ren met „chef" of „cheffie".
Boven die leidersgroep stond de al
gemene kampleiding en als daar
over verteld wordt, horen we erg
vaak de namen van „oom Hans" (ds.
H. A. Buitink, destijds gereformeerd
predikant in Laren en daarna in
Amsterdam, later directeur van „De
Jelburg" in Baarn en nu predikant
op Vlieland), „oom Ruub" (R. W.
Scholten, onderwijzer, later hoofd
van een school en nog later gerefor
meerd predikant in De Bilt) en van
„kampco" (kampcommandant)
Joop Witkamp, die nu in Apeldoorn
woont.
Geestelijk
Dienske: „Vooral oom Hans en
„oom Ruub" hadden een enorme
invloed op het geestelijke element
in die kampen. Ds. Buitink bracht
iets mee dat je misschien het beste
als NCSV-achtig zou kunnen om
schrijven. Scholten was een bijzon
der serieuze man, vol met ideeën ook.
Iedere leidster en leider moest op
zijn of haar beurt voor een dagope
ning en een avondsluiting zorgen en
dat was allemaal erg grondig opge
zet. Je kreeg een dag de tijd om je
erop voor te bereiden. Bij de dago
peningen zongen we steeds een „ei
gen" lied dat als volgt begon: „Door
hoge poorten van de dag, is opge
gaan de gouden zon". Het zou me
niet verbazen als ds. Scholten, oom
Ruub, dat lied gemaakt had. Het
deed je echt wat, die sfeer in die
kampen, dat Je dat samen als chris
tenen kon doen. Het waren ook oe
cumenische kampen: naast veel ge
reformeerde en hervormde kinderen
waren er ook van andere kerkelijke
richtingen, zelfs waren er uit buiten
kerkelijke gezinnen. Je ontmoette er
ook kinderen uit door het verzet
bekend geworden families zoals
Post en Speelman. En ook zag je er
mensen die later bekend werden; zo
kwam Herman Wlersinga (de latere
gereformeerde predikant, wiens
naam nogal eens ln synodeverslagen
voorkwam) er als student ln de lei
ding. Hij had toen al een wat andere
manier van voetballen..."
Niet isoleren
„Tante An" Felder: „Van het begin
af is ons streven geweest de kinde
ren uit de getroffen gezinnen niet in
een aparte groep te isoleren. Van
daar dat we steeds toegestaan heb
ben dat er vriendjes en vriendinne
tjes meekwamen en ook kinderen
die eigenlijk onder de zorgen van de
Stichting '40- 45 vielen". Dienske:
„Je werd in die kampen, hoewel Je
vader was omgekomen, toch niet als
een zielig geval behandeld. Het was
daarom zo belangrijk dat Je ook
samen was met kinderen uit niet-
geschonden gezinnen. Vooral achte
raf zie Je het belang daarvan, je ziet
nu ook beter dan toen dat het ook
een stuk maatschappelijk werk
was."
Mevrouw Felder vertelt dat veel
moeders in die emotioneel zo zwaar
geladen tijd er moeilijk toe konden
komen hun kinderen voor een week
af te staan. „Maar op dat punt was
die band juist zo belangrijk. Het was
een omgeving die hun vertrouwd
was, de Stichting Trouwfonds be
stond immers uit vrienden van hun
omgekomen mannen of zonen. En
alle kinderen, hoe groot de proble
men ook waren die ze meebrachten,
werden in die kampen geaccepteerd.
Voor veel moeders heeft het toch
veel betekend dat ze een week van
de zorg voor hun kinderen verlost
waren. En ik geloof dat de weken ook
voor veel kinderen van groot belang
geweest zijn. Ik herinner me een
meisje dat erg stug en schuw was.
dat maar niet loskwam. Totdat ze op
de rug van een van de leiders zat,
met haar handje zijn baard voelde
en zei: dat had vader ook. Vanaf dat
moment was alles goed. Een ander
kind was erg nerveus, maar sliep
dagenlang bij oom Ruub in de tent
en langzamerhand werd het rustiger.
De taak van de leidsters en leiders
was in die tijd erg belangrijk. Het
waren een heleboel kleine dingen,
die samen toch zo veel betekenden.
Maar de belangrijkste ervaring was
toch wel dat Je in de Trouw-kring
kon constateren wat een grote waar
de een sterk persoonlijk geloof had.
Vrouwen die alleen achterbleven
maar een sterk geloof hadden red
den het, dat zag je gewoon". Op een
vraag van ons: „Ja, er was eigenlijk
erg weinig binding met de krant,
zoals die zich na de oorlog ontwikkel
de. Er kwam wel een verslaggever
om een reünie of een lustrumkamp
te verslaan, maar verder hadden we
met het na-oorlogse bedrijf niet zo
veel contact meer."
Banden voor het leven
Tussen Kerst en Oud en Nieuw kra
men allen die bij de kampleiding
ingedeeld waren bij elkaar en dan
werd alles voor de komende zomer
doorgepraat: de opzet van de kam
pen, de aanpak van de kinderen, de
indeling van de groepen. En in die
maanden werd er ook veel briefwis
seling gepleegd en heus niet alleen
tussen de kinderen: er zijn in die
kampen (hoe zou Je anders verwach
ten als er Jonge mensen bijeen zijn)
banden voor het leven gesmeed.
Wie uit het bovenstaande zou
concluderen dat het allemaal nogal
ernstig toeging in die Trouwkampen
heeft het mis: er was volop vertier, er
waren speurtochten en andere spe
len. er was de jaarlijkse „kamprel",
waar allerlei zotte situaties in scène
gezet werden er was elk jaar een
„kermis" dan was er het grote feest
op de laatste (vrijdag) avond van het
kamp. waar het enorm vrolijk toege-
gaan moet zijn.
Spoorwagon vol
Dat de sfeer niet zwaarwichtig was,
blijkt ook uit de zinnen waarmee
een Trouwjoumallst het verslag
begon van het lustrumkamp ln 1952
(van wat bloemrijke taak waren de
verslaggevers toen minder bang dan
nu): „Uitbundig huppelt een aanko
mende neger met spierwit haar over
het sportterreintje naast de vriende
lijke kampioen die verscho
len ligt achter het tintelende groen,
waaraan de Veluwe op deze zomer
dag zo rijk is. De varens, die de
blauwe zwembroek van de donkere
man dienen te verbergen, bewegen
bij elke sprong heftig op en neer.
Met onnavolgbare dapperheid
zwaait hij met zijn speer, versierd
met vrolijk wapperande stukken ge
kleurd papier". Verderop in het ver
slag staat dat de Jongens en meisjes
met „leder minstens een spoorwa
gen vol plezierige herinneringen"
naar huis zijn gegaan.
Gezina, lieve vrouw
Maar de tijd ging verder, de kinde
ren die de kampen moesten bevol
ken werden ouder, en het werd moei
lijker de kampen „vol" te krijgen, de
aandrang om vriendjes en vriendin
netjes mee te brengen werd groter.
En zo kwam het Jaar 1957: „tante
An" verliet de Stichting Trouwfonds
omdat haar een functie als maat
schappelijk werkster bij de Stich
ting '40-'45 aangeboden was (met die
stichting werkte het Trouwfonds
nauw samen), en in het laatste
Trouwkamp, viel de voorzitster van
de Stichting Trouw-fonds, prof dr O.
H. J. van der Molen, een zanghulde
ten deel die eindigde met de fraaie
woorden „Gezina. lieve vrouw, ik
houd zoveel van Jou". Het gezang
vormde trouwens een belangrijk ele
ment in de Trouwkampen. Toen ln
1952 het lustrumkamp gehouden
werd, zongen de deelnemers (vol
gens het kranteverslag „met stem
verheffing") het lied
„Over 25 jaar.
zullen wij nog steeds kamperen,
ook al hebben wij grijs haar.
maar wij zullen niet kramperen"
Nu. 25 jaar na 1952, wordt die belofte
gestand gedaan: de deelnemers zül-
len bijeenkomen. „Ik ben zo be
nieuwd hoe ze het allemaal maken",
zegt „tante An".
Wie inlichtingen wil over de reünie
van de Trouwkampen op 4 juni te
Beekbergen, kan zich in verbinding
stellen met de ..kampcommandant"
van destijds, Joop Witkamp, Zwolse-
weg 44, Apeldoorn. telefoon
055-217699
RA(
^jjen verslaggever
frden fruittelers zullen het straks, als de fruitbo-
de Betuwe in bloei staan, en duizenden toeris-
de bloesem zullen genieten, zonder bijenvolken
iiesm stellen. Voor de fruitteler telt de schoonheid
J e bloesem nauwelijks; zijn enige zorg is dat de
wordt bevrucht en de fruitbomen een rijke
i odopleveren. En wat is er beter voor de bestuiving
e bloesem dan een bijenvolk in de boomgaard?
Kon aan
volg van
^minder
n.kef er is i
hee te
;ort aan bijenvolken is
olg van het feit dat er
minder beroepsimkers
nauwelijks nog
verdienen. De
I honing die wij in Ne-
(1 eten is namelijk af-
>0 .g uit het buitenland In
tijk I als Australië waar het
Ie jaar zomer is. is de
ïpbrengst per imker
De Nederlandse imker
er vaak geld bijleggen
c l bijenkast per auto naar
>esem te brengen: de
lie de fruitteler betaalt
ereniet tegen de kilome-
iienf Volgens de heer C. Pa-
are fe niet alleen fruitteler
en.&ok bestuurslid van de
yndse Vereniging tot
Deeming van bijenteelt
er zeker 25.000 bijen-
te kort zijn als alle
kfAers in de Betuwe vol-
bijenvolken willen
de heer Pater is de
oorzaak hiervtfn het te-
jnd aantal grote imkers.
meer dan honderd vol-
Kitten. Daarvoor in de
plaats komen veel hobby
imkers die er een paar bijen
volken op na houden. Deze
mensen zijn volgens hem erg
bang voor bespoten bloesem.
Hoewel het wettelijk verboden
is. is er nog steeds een groot
aantal fruittelers die de bloe
sem zo bespuiten dat het gif in
de bloemen komt. De imkers
zitten dan met het verlies van
een geheel vergiftigd bijen
volk. Het is volgens de heer
Pater dan ook niet verwonder
lijk dat veel imkers de bijen
volken liever naar het kool
zaad brengen omdat die plant
niet bespoten mag worden en
ook de honingopbrengst daar
groter is. Koolzaad bloeit tege
lijk met de appelbloesem, zo
dat automatisch een tekort
aan bijenvolken bij de appelte
lers ontstaat.
Amateur-imker (tevens voor
zitter van de Bijenvereniging
Geldermalsen) J Meurs uit het
Betuwse Varik vertelt dat vlak
na de oorlog nog wel geld te
verdienen was met bijenhou-
den. De prijs van een pot ho
ning nu is in vergelijking met
dertig jaar geleden alleen maar
lager geworden. „Voor veel im
kers is het niet haalbaar meer
om alleen van de bijen te be
staan. er is in Nederland geloof
ik nog maar één bedrijf dat
uitsluitend van de honing be
staat", zei hij.
Dure bijvoeding
Bovendien zijn de imkers ge
confronteerd met een vrij dras
tische verhoging van de prijs
van suiker, die gebruikt wordt
als bijvoeding voor de bijen
volken. Volgens de heer Meurs
is het droevig gesteld met het
aantal imkers in de Betuwe ten
westen van Tiel. De bijenver
eniging in Tiel zelf. de
fruitstad, bestaat al jaren niet
meer en ook de vereniging in
Culemborg is onlangs opgehe
ven. De oorzaak ligt volgens
hem vaak bij de vereniging
zelf. „Ze zijn niet actief genoeg
en daardoor daalt het aantal
imkers in zo'n plaats snel. Als
de vereniging beneden de tien
leden komt, wordt zij automa
tisch opgeheven", aldus ama
teur-imker Meurs.
De bestuiving van bloesem
door bijen is een onmisbare
zaak. Een onderzoek van de
Stichtse Fruittuinen in
Werkhoven, het proefbedrijf
van de fruittelers, heeft aange
toond dat een fruitboom zes
maal zoveel vruchten draagt
als de bestuiving door bijen
heeft plaatsgevonden. Ook de
grootte van de vrucht neemt
dan toe.
Miljard per dag
Als een imker vijftig bijenkas
ten ln een boomgaard plaatst,
dan betekent dat vólgens de
heer Meurs dat er een miljoen
bijen rondvliegen, die met z'n
allen per dag een miljard
bloembezoeken afleggen. „Bij
en gaan bij de bevruchting van
de bloem zeer grondig te werk,
omdat het insekt alle honing
uit een bloem wil peuren en
daarbij alle delen van de stam
per terdege bestuift Bij alleen
windbestuiving komt het vaak
voor dat de stamper onvolledig
wordt bestoven met als gevolg
dat de rijpe vruchten on
volgroeid zijn", aldus de heer
Meurs.
De bijenvereniging in Gelder
malsen wil het aantal imkers
weer op peil brengen door mid
del van een imkercursus. Veel,
andere bijenverenigingen in
ons land kennen al zo'n cursus.
De cursussen, die worden ge
subsidieerd door het ministe
rie van landbouw en visserij,
leert de aanstaande bijenhou
der hoe hij een volwaardig im
ker kan worden. Een dure hob
by. vindt de heer Meurs, is bij
en houden niet. „Je eet immers
altijd gratis honing". Bij de
bijenverenigingen is het trou
wens gewoonte dat een nieuw
lid zijn eerste volk gratis
krijgt
door Rob Foppe.ua
Een mens beseft maar zelden dat hij voortdurend zijn
eigen neus ziet. Nee, zonder spiegel. Doe maar even uw
linker oog dicht, dan blijkt ineens links onder in het
beeld van het rechter een flink stuk neus te zitten. De
Britse psycholoog Wetherick heeft onlangs de dolste
dingen uitgehaald om er achter te komen of we die
meestentijds onzichtbare neus stiekem toch gebruiken
om te helpen kijken.
Hij verwierp om praktische re
denen de logisch meest voor de
hand liggende benadering: be
kijken hoe mensen kijken die
geen neus hebben. Wetherick
koos een omweg die tot ker
misachtige toestanden leidde.
HIJ liet zijn proefpersonen met
een lichtgevende schertsneus
op in een stikdonkere kamer
naar een lampje kijken.
Daar zat de volgende redene
ring achter: Wanneer mensen
in dezelfde situatie maar zon
der feestartikelen naar zo'n
lampje kijken, zien ze dat het
na ongeveer een halve minuut
gaat bewegen. Dat heeft niets
te maken met feitelijke ge
beurtenissen. Het lampje zit al
die tijd muurvast. Maar ln een
donkere kamer, waarin Je ver
der nieta ziet, „zie" je het in
beweging komen, en een tijdje
later ook weer stilstaan.
Daar is een mooi woord voor
bedacht,het autokinetisch ver
schijnsel. Maar hoe dit ge
zichtsbedrog in de wereld
komt, is nog steeds onopgehel
derd. Het idee van Wetherick
was dat het ontbreken van de
neus ln het gezichtsveld er wel
eens wat mee te maken kon
hebben. In die gedachtengang
zou de neus een soort oriënta
tiepunt ln het blikveld zijn. In
een donkere kamer valt dat
weg, waardoor Je na verloop
van tijd ook niet meer de rich
ting van het lampje kunt bepa
len, dat dan aan zijn schijnba
re zwerftocht begint.
De bedoeling van het experi
ment wordt nu duidelijk. Met
het lichtgevende geval op. ziet
de proefpersoon in de donkere
kamer twee dingen: ten eerste
het lampje en ten tweede zijn
eigen neus als oriëntatepunt.
De proef op de som viel voor
Wetherick negatief uit. Zijn
uitgedoste proefpersonen za
gen het lampje toch bewegen
Maar misschien komt dat
dacht Weterick, omdat zo'n
schertsneus wat groter Is dan
hun eigen neus. en zulk raar
groen licht geeft. Hij probeer
de het daarom ook met kleine
lampjes ln de neusgaten, die
de neus van de proefpersoon
op een meer met de natuurlij
ke omstandigheden over
eenstemmende manier ln het
donker zichtbaar maakten.
Dat had weer als bezwaar dat
de proefpersonen dat een raar
gevoel vonden, en misschien
daardoor beïnvloed werden.
Die mogelijkheid probeerde de
psycholoog te verkennen door
het experiment ook uit te voe
ren met niet brandende
lampjes in de neusgaten.
De resultaten van dit alles wa
ren niet zo duidelijk dat zij ook
maar een begin van een
conclusie toelieten. Het zien
van de neus lijkt geen rol te
spelen bij het zien. Maar het is
mogelijk, voegt de onderzoe
ker er hoopvol aan toe, dat de
gebruikelijke technieken niet
voldoende verfijnd waren. En
hij bekent dat hij het wel eens
moeilijk had om zijn proefper
sonen te overtuigen van de re
delijkheid van in het donker
zitten met lampjes ln Je neus
vooral ais die niet brandden
Het staat er droogjes, maar ik
zie het voor me: kermisachtige
toestanden.
(N. E. Wetherick, Nature, 266
442-443, 31 maart 1977).
Wie vooroploopt wanneer het goed gaat, heeft alle kans
dat hij nog steeds vooroploopt als blijkt dat de omstan
digheden minder behaaglijk worden. Deze wat filoso
fische gedachte komt uit een beschouwing over de
financiële mogelijkheden in het lopende jaar in het
interne communicatieblad van de Stichting voor fun
damenteel onderzoek van de materie (FOM).
Het klinkt triest, en de
omstandigheden zijn dat ook
nogal. De subsidie voor 1977
betekent een achteruitgang
van ongeveer vijf procent. En
de FOM had nu Juist aardige
nieuwe plannen waar ze wat
extra geld voor gevraagd had.
Dan is het een schrale troost
wanneer de vertegenwoordiger
van het ministerie van onder
wijs en wetenschappen in het
bestuur geruststellend uitlegt
dat het niet de bedoeling van
staatssecretaris Klein was, bij
de uitvoering van de over
heidsbezuinigingen de natuur
kunde zwaarder te treffen dan
andere wetenschapsgebieden
Toch is de situatie minder
triest dan die filosofische ge
dachte op het eerste gezicht
laat vermoeden. De FOM loopt
namelijk traditioneel op twee
manieren voor op bij het beste
den van geld aan wetenschap
pelijk onderzoek. Ten eerste is
inderdaad de hoeveelheid sub
sidie om historische en
technische redenen vrij groot.
Maar het is niet die manier van
vooroplopen, zo blijkt uit de
woorden van Kleins
boodschapper, die nu tot een
buiten verhouding grote be
perking zou leiden.
FOM is bovendien de pionier
van een uiterst afgewogen sys
teem om de onderzoekgelden
te verdelen, te beslissen welke
voorstellen wel en niet voor
financiering ln aanmerking ko
men. Kwaliteit en wetenschap
pelijke zinnigheid worden zo
systematisch mogelijk ge
toetst aan de beschikbare mid
delen. De procedure heeft een
coördinerende Invloed op het
hele vakgebied, wordt ook
voor andere vakken met suc
ces toegepast en geldt als mo
del voor een stuk algemeen we
tenschapsbeleid.
Aanpassing
Het is deze verdeelkunst die
FOM nu ook ln tijden van te
genspoed wil vasthouden. Het
was een koud kunstje geweest
om te concluderen dat de aar
dige nieuwe plannen nu „dus"
de ijskast in moeten. Maar er
komt een aangepast beleid,
waarin slagkracht en
wendbaarheid, vernieuwend
vermogen en kwaliteit voorop
zullen blijven staan. Binnen de
besnoeide subsidie zullen ver
schuivingen worden aange
bracht waardoor er toch ruim
te voor nieuwe dingen komt.
zij het in mindere mate.
„Het zal helaas onontkoom
baar zijn. hiervoor lopende
projecten te stoppen of te ver
tragen." Vacatures worden
langer opengelaten dan nor
maal of helemaal niet vervuld,
om toch noodzakelijke appara
tuur te kunnen aanschaffen
Het ministerie, aldus het ver
slag van de bestuursvergade
ring, toonde zich uiteraard zeer
tevreden met deze loyale hou
ding. Het zal de manier waarop
FOM een en ander aanpakt,
nauwlettend volgen, om infor
matie te verzamelen die voor
andere O W-instelllngen in
deze moeilijke tijden bruik
baar kan zijn.
Die andere instellingen zullen
bij deze gedachte waarschijn
lijk geen gat ln de lucht sprin
gen. Maar de omstandigheid
dat er voor aardige nieuwe
plannen geen extra geld ls,zou
wel eens een zeer gebruikelijke
kunnen worden. En dan zijn er
voor een instelling ruwweg
twee mogelijkheden: het pad
waarop FOM nu opnieuw pio
nierswerk gaat verrichten, of
de weg naar een langdurige
wetenschappelijke win
terslaap.
Vandaar die op het eerste ge
zicht mismoedige vaststelling
van de rapporteur: „Zo blijft
FOM dus voorop lopen, ook
bergafwaarts." Maar, zo mag
best worden toegevoegd, met
opgeheven hoofd
Salaris
Het FOM-bestuur snuffelde in
dezelfde vergadering nog even
aan een ander wespennest,
zonder daarover al een uit
spraak te doen. We zouden he
lemaal geen geld tekortkomen,
schreef adjunct-directeur dr.
C. Ie Pair ln een discussienota,
we zouden zelfs kunnen
uitbreiden, wanneer we onze
wetenschappelijke medewer
kers niet zo voortreffelijk be
taalden.
Nu ls voortreffelijk betalen
geen rare hobby van FOM al
leen, de salarissen zijn keurig
volgens rijksregeling. Maar dat
duidt er alleen maar op dat er
ook bulten de fundamentele
natuurkunde misschien wel
wespennesten bestaan. Le Pair
rekende uit dat een 30-Jarige
doctor bij de overheid en FOM
ongeveer 15 procent meer
krijgt dan de Nederlandse in
dustrie hem op het ogenblik
zou betalen. HIJ is dan overi
gens al een stevig stuk voor
sprong kwijt, want als 25-
Jarige doctorandus kon hij ln
de overheidssfeer zelfs een
kleine dertig procent extra
verdienen
De manier waarop hier een
kortsluiting tot stand wordt
gebracht tussen onderzoekbe
leid en salarisontwikkeling, is
op zijn minst stoutmoedig. Het
FOM-bestuur wacht op reac
ties uit de achterban, en denkt
intussen na.
