Nederland niet langer oorzitter van IGGI' Samen op het kookpunt ieuwe wapenwet: middel erger dan kwaal Informatie. KUNST Roemenen dansen voor Roemenen borgestelde maatregelen niet meer dan druppels op gloeiende plaat is ter Beek: meer ruimte voor Indonesië-beleid Oud-CIA-agent Agee krijgt visum Rubinstein voorziet moeilijkheden met zijn memoires Legalisering van illegale praktijken - isdag 13 april 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet PS 9/h 9 Jel oj een onzer verslaggevers f HAAG Nederland moet niet langer voorzitter zijn van de IGGI (de intergouvernementele Indonesië). Dat geeft'ons land meer ruimte om druk uit te oelenen op Indonesië wat betreft ing van het beleid op het punt van mensenrechten en economische ontwikkeling. Binnen de werkt een aantal rijke landen samen inzake de hulp aan Indonesië. dijs trekking heeft de nota van mi- Pronk over ontwikkelingssa- rerking met Indonesië, zo ver in Haagse kringen. In de lang achte nota zou verder staan dat prilo lip aan Indonesië moet worden k afgezet, zij het onder zeer strikte r. gaarden, april na d woordvoerder van de voorlich- dienst ontwikkelingssamen- ■^ïng wilde deze berichten giste- 3üet ontkennen, maar bewaarde stilzwijgen over de Inhoud de nota. Deze zal vrijdag door rag« abinet worden besproken, maar thu yield wordt of het stuk nog in >enbaarheld zal komen. De rege- wil het werkstuk rangschikken X de politiek hete hangiJzerTS door deze regering niet meer be leid worden. njmi >eds uitgesteld ster Pronk heeft de nota al twee geleden toegezegd, maar het cWJnen ervan is om verschillen- edenen steeds uitgesteld. In een i-radiouitzending zei het PvdA- ede-Kamerlid Relus ter Beek leens dat de nota niet meer door regering naar buiten moet wor- gebracht. Na de verkiezingen iten volgens het Kamerlid voor eventuele volgende confessio ns di-progressieve regering duidelij- Jel afspraken worden gemaakt over beleid tegenover Indonesië. icha het ogenblik zijn in Indonesië ele tienduizenden politieke ge- I4.30|genen, terwijl door het gevoerde Relus ter Beek (PvdA) ontwikkelingsbeleid de verschillen tussen rijk en arm eerder zijn ver groot dan verkleind. Dit bleek ook weer tijdens de vorige week in Amsterdam gehouden IGGI- conferentie, waar ons land nog geen toezegging deed over de hoogte van het bedrag dat aan Indonesië zal worden verstrekt, (vorig jaar kreeg Indonesië 150 miljoen gulden). Eerst zal worden overlegd oyer de aard van de ontwikkelingsprojecten waaraan het geld zal worden besteed. Suggesties dat én het voortdurende uitstel van de nota én het nog niet bekendmaken van het hulpbedrag politieke redenen zou hebben wor den in de omgeving van Pronk van de hand gewezen. Van een verslaggever DEN HAAG Philip Agee (ex CIA- agent) mag, zoals iedere Amerikaan, drie maanden naar Nederland ko men op een visum. In die drie maan den zal een beslissing worden geno men over zijn verzoek voor een ver blijfsvergunning. Dit heeft het ministerie van buiten landse zaken hem onlangs op voor spraak van het ministerie van Justi tie meegedeeld, aldus gisteren een woordvoerder van Justitie. Philip Agee, die in opspraak kwam door zijn boek over zijn activiteiten voor de Amerikaanse buitenlandse geheime dienst (CIA) en de daarop volgende publiciteit, moet binnen kort Engeland, waar hij op het ogenblik verblijft, verlaten. Dit land vindt dat hij de staatsveiligheid in gevaar brengt. Hij kan niet terug naar de Verenigde Staten, omdat er volgens hem dan een onderzoek naar zijn activiteiten zou worden gedaan, dat zou kunnen leiden tot een veroordeling. „Samen op het kookpunt" heet een nieuw kookboekje. Het is een erg leuk kook boek, waarin mannen en vrouwen in de keuken gelijk opwerken. De een doet dit, de ander doet dat. Maar pas wel op om elkaar niet voor de voeten te lopen want ruzie heb je zó. „Dit is een kookboek voor mensen, die samen leven, samen eten en net zo goed samen kunnen koken. Voor bij is de tijd. dat de één in de keuken staat en de ander met de voeten op tafel wacht tot het eten klaar is." Zo kondigt uitgeverij Lui- tingh (Laren N.H.) het boek je aan. Och, met de voeten op tafel moeten we maar met een korreltje zout ne men. Wie doet dat nou nog? Hij en Zij De schrijvers, Lyn Selby en Ian Mason, vertellen in de inleiding van het boek: „Als je het ons vraagt doen man nen nogal moeilijk over het koken. We begrijpen niet waarom er niet meer mankracht aan besteed wordt. Het is behoorlijk spannend om te beginnen. Zoiets als scheikundeproe- ven op school. De resulta ten zijn eetbaar. Waanzinni ge kundigheid heeft tenslot te op geen enkel gebied zo veel mogelijkheden om be hoorlijk op te vallen en. de gewenste indruk te ma ken." De schrijvers verde len één pagina van het boekje in twee kolommen. Eén voor Haar en één voor Hem. Als Hij de uien schoonmaakt (net goed. kan 'ie ook eens huilen, dat neemt de spanningen weg.stooft Zij de lapjes of maakt Zij de sla schoon. Erg goed om samen zo te beginnen. Alleen wordt het wat verwarrend als aange geven staat dat Hij de „uien" schoon moet maken en er in het recept slechts één ui aan te pas komt. En fin. klein slordigheidje. Mannen Natuurlijk, zo gek is het niet om de man ook eens de keuken in te drijven. Maar de samenstellers van het boekje vergaten kennelijk dat er al erg veel mannen koken. De grote ..chefs de cuisine" van wereldberoem de restaurants zijn meestal mannen. Zelden, dat daar een vrouw aan het'hoofd van de keuken staat. Maar het boekje is goed bedoeld. Het mikt ook niet op man nen die toch al koken, maar op diegene die het „bene den hun waardigheid" vin den de pollepel te hanteren. We kijken even verder in het boekje en halen er wat vingerwijzigingen en recep ten uit. Ragout Zoals bekend is ragout een Franse uitvinding. Nou, de ze ragout is typisch van En gelse bodem. Het is een combinatie van niertjes met spek. Wie denkt niet van niertjes te houden, kan dit recept misschien wel be keren. Zó worden de taken verdeeld: Hij ontvelt 4 of 5 lamsniertjes en snijdt ze in dobbelsteentjes. (Niertjes ontvellen is een vrij langdu rige bezigheid. Hij zal er heus wel de kriebels van krijgen. Maar ze zijn bij de slager ook ontveld te koop). Zij braadt de ui aan met wat worteltjes, dat geeft een lekkere smaak. Zij haalt het zwoerd van onge veer 200 gram ontbijtspek en snijdt het spek in kleine stukjes. Zij voegt er peper en wat zout bij (let op: ont bijtspek is al vrij zout!). Hij smijt de niertjes en het ont bijtspek bij de ui en de wor teltjes in de pan. Hij blijft dan regelmatig roeren. Zij lost intussen een half vlees bouillonblokje op in ko kend water en voegt wat tomatenpuree (klein blikje) toe. Na 20 minuten sudde ren is het maal klaar. Maar. nu wordt het moei lijk. Want wie moet wat doen? Daar zwijgt het boek je over. Het eten moet op de mooiste schaal (heb je die?) opgediend worden. Roer er wat sherry doorheen. Geef er fijngeraspte witte kool bij. Dit is een uitstekende combinatie bij de Engelse ragout, die met de Franse slag klaargemaakt werd. Maar er komt weer een vraagteken bij, want wie dient de zaak op? Dat is degene, die met de eer gaat strijken. Is Hij dat nou of is Zij dat? Het staat er niet. Zondag Ook voor de zondag is een menu bedacht. Het beslaat een halve bladzijde: ge woon. zondags wordt er niet gekookt. Maar hongerlijden is er ook niet bij want het eten wordt 's zaterdags voorbereid. Zodoende is de zondag vrij en heb je tijd voor jezelf. Of dat altijd klopt? Veel partners zullen juist op zondag wat uitge breider willen kokkerellen. Zeker als ze door de week allebei werken. Het boekje zegt: „De zondagse recep ten hebben een goed karak ter. Na een nachtje slapen zijn ze rijper en lekkerder". Curry Een recept voor de zondag is curry. Dat is de Engelse naam voor kerry. Klinkt ge woon buitenlandser! Kerry is niet één bepaald kruid, maar een mengsel van krui den. Het is gewoon als poe der in een strooibusje te koop, maar zelf maken is natuurlijk lekkerder. Met 2 theelepels komijn. 1 theele pel chilipoeder, 'i, theelepel mosterdpoeder. 3 theelepels koriander, een snuifje zwar te peper, een snuifje gem berpoeder en een beetje azijn om te mengen, heb je je eigen kerry gemaakt. Ver der zijn er nodig: 300 gram runderlapjes of gou- lashvlees, 1 ui. 2 teentjes knoflook. 400 gram cham pignons. wat boter en rijst. Inplaats van vlees smaakt kip er ook erg lekker bij. De rijst moet met een ka neelstokje en wat rode kleurstof (bah, moet dat nou) klaargemaakt worden. De kerry komt erbij en de champignons worden erop gelegd. Dat doet Zij alle maal. Hij heeft intussen het vlees bruin laten kleuren en hevelt de hele zaak over in een vuurvaste schaal met deksel. In de matig warme oven suddert de curryscho- tel in 2'/. uur klaar. Dat sud deren gebeurt op zondag en niemand hoeft er dan naar om te kijken. Het boekje is uit het Engels vertaald door Marijke Philips en Wil Wichman. Het kost 9,90 en telt 94 bladzijden. ADVERTENTIE Informatie, nuchter en objectief over aardgas en zijn toepassingen. In 12 brochures. Voor u, als u vragen of problemen hebt. Uw Gas- of Energiebedrijf (ook voor advies en documentatie) impkins DEN HAAG Het Roemeens folkloristisch dans- en muzieken- semble „Doina Trotu§ului" zal op donderdag 21 april in het Haags Congresgebouw een voorstelling verzorgen waarvan de opbrengst ten goede zal komen aan de slachtoffers van de aardbeving, waardoor Roe menië enige tijd geleden werd ge troffen. Het begint om kwart over acht en de toegangsprijs is 10. De groep, die in 1962 werd opgericht is afkomstig uit het departement Bacau, in de streek Moldavië aan de voet van de oostelijke Karpaten. Het repertoire is voor een groot deel afkomstig uit de provincies Trans- sylvanië en Moldavië. Het ensemble brengt uiteraard ook een program ma van dansen uit andere delen van Roemenië, zoals de Banat (een streek, waar de dansen nog meer dan elders een sociale functie bin nen de dorpsgemeenschap hebben). Oltenië, Muntenië. De organisatie van de tournee, die het gezelschap door Nederland maakt is in handen van de stichting Kulturele Evenementen en de Ne derlandse Volksdansvereniging (NEVO). GENEVE In Januari 1978 moet het tweede en laatste deel van Artur Rubinsteins memoires klaar zijn. „Het boek gaat tot het bittere ein de" aldus de beroemde pianist, die zegt ook van plan te zijn geweest zijn eigen necrologie te schrijven. „Dat zou anderen werk bespaard hebben." De thans 90-jarige pianist heeft nu volop de tijd aan zijn memoires te werken, die hij dicteert omdat zijn gezichtsvermogen hem de laatste tijd in de steek is gaan laten. Zoals bekend treedt hij ook niet meer in het openbaar op. Hij speelt wel elke dag voor zichzelf en is blij dat hij nu meer tijd heeft om naar muziek uit zijn enorme platenverzameling te luisteren. Hij voorziet overigens wel proble men, omdat het vervolg op het eerste deel van zijn memoires zijn leven tot op heden beschrijft en ook over mensen gaat die nog in leven zijn. „De meeste mensen waar ik in mijn vorige boek over schreef waren aardig en zijn overleden. Dat is met velen die in het vervolg voorkomen niet het geval. Ik neem geen blad voor de mond en dat kan me dit keer veel moeilijkheden geven." aldus Rubinstein. Hij moet nog veertig jaar beschrij ven; die bestrijken de tijd toen hij van playboy-ster uitgroeide tot een van de grootste concertpianisten van zijn tijd. Hij is daarbij helemaal afhankelijk van zijn geheugen, dat overigens verbazingwekkend goed is en dat onder meer duizenden na men en bijzonderheden bevat van vooraanstaande personen die hij tij dens zijn carrière heeft ontmoet. oor mr. N. D. Jörg let zal weinig bestrijding on- ervinden, dat er iets moet orden gedaan aan de indam- Jiing van het verboden wapen bezit. De wijze echter waarop regering dit nu tracht te «reiken blijkens een bij de *weede Kamer ingediend Wetsontwerp „Wapens en mu- d ütie" (namelijk door de politie d pxtra bevoegdheden te geven) s voor ernstige kritiek vatbaar. Jet door de regering aangege ven middel zou wel eens erger cunnen zijn dan de kwaal. lit de toelichting van de regering bij 'et wetsontwerp blijkt „wil het wets- 'ntwerp een bijdrage leveren tot de 'estrijding van het illegale vuurwa- )enbezlt. voornamelijk door ruime •etrekkelijk Ingrijpende bevoegdhe- len in het leven te roepen ten behoe fje van het toezicht op de naleving fan de wet". Zo zullen alle auto's in *n bepaald gebied op een bepaald foment mogen worden onderzocht >P wapens, zonder dat er individuele verdenking is en zo mogen mensen >ok zonder ernstige verdenking wor- Oen gefouilleerd. fegen deze „oplossing" hebben wij >'J voorbaat, dat wil zeggen afgezien van technische details, de volgende )ezwarcn Ten eerste: Inperking van k rechten en vrijheden van de bur- lijkt het enige antwoord dat het ministerie van JusUtie kan verzinnen op misstanden binnen deze maat schappij. Het denkt „gevaren" voor deze kwetsbare maatschappij te kunnen keren door de politiebe- voegdheden voortdurend verder uit te breiden. Niet de bescherming en uitbreiding van de mensenrechten heeft in werkelijkheid de overhand in deze staat, zoals van een democra tische staat zou mogen worden ver wacht, maar in tegendeel het beper ken ervan en het uitbreiden van offi ciële bevoegdheden van de staatsor ganen. Daar wordt wel tegenin gebracht dat een en ander toch langs democra tische weg wordt geregeld, binnen het kader van de rechtsstaat. Dit kan ons echter niet vrolijker stem men: wanneer de wetgever een wet zou aannemen, die inhoudt dat de politie voortaan Alles mag (en in die richting gaan we) dan nog zou be weerd kunnen worden, dat onze staat formeel een rechtsstaat is. Ten tweede: de minister van justitie tracht aan deze bezwaren op tweeër lei wijze tegemoet te komen. Aller eerst zegt hij dat hij verboden wa penbezit een maatschappelijk kwaad van zo grote omvang vindt, dat in dit geval betrekkelijk ver gaande controlebevoegdheden ge rechtvaardigd zijn. Dit nu blijkt bepaald niet nieuw. Enige jaren geleden werd ook het dronken rijden zo'n maatschappe lijk kwaad gevonden dat ter bestrij ding daarvan mensen gedwongen kunnen worden het bewijs tegen zichzelf te leveren, namelijk dopr. middel van de bloedproef. En dit, terwijl het juist één van de meest fundamentele regels van een demo cratische rechtsstaat is, dat het de staat verboden ls haar burgers te dwingen bewijs tegen zichzelf te le veren. Stap voor stap. steeds met een beroep op de uitzonderlijke gevaar lijkheid, kan (en zal) het hele stelsel van rechtsbescherming van de bur gers tegen de anders almachtige staat tot de grond toe worden afge broken. Huisvrede ingepakt Zo wordt ook in deze vuurwa penkwestie de huisvrede, een grondrecht, verder ingeperkt. Want het zijn niet meer de hogere justitie functionarissen, maar reeds de gewo ne politieagenten, die huiszoeking mogen doen om wapens en munitie in beslag te nemen. Of zij daar op eigen instinkt alleen, toe over mogen gaan, óf pas na een schriftelijke opdracht van een hogere functiona ris, houdt de gemoederen zelfs onder de politie- en Justitiefunctionarissen verdeeld: de voorlichtingsdienst van het ministerie van Justitie sugge reert het eerste, maar deze ruime bevoegdheid wordt door nota bene de Rotterdamse politie ontkend. Omdat zelfs de rechtsgeleerden het niet eens zijn over de vereiste poes pas die bij deze huiszoeking in acht moeten worden genomen, valt het Justitie zwaar aan te rekenen dat daarover zó'n misverstand kan ont staan, dat bovendien diep ingrijpt in de rechten van de burger. Ook is bij .fouillering het vereiste „ernstige be zwaar tegen verdachte" vervangen door het lichte „redelijk ver moeden". Als een zeepbel Ten derde: weliswaar wordt ter ge ruststelling aangevoerd dat „van de meeste bevoegdheden slechts ge bruik mag worden gemaakt, wan neer dit naar het redelijk oordeel van de toezichthoudende ambtena ren nodig is", maar deze redenering ziet er als een zeepbel uit. Wat is nu „redelijkerwijs" nodig? De Hoge Raad heeft uitgemaakt want de formulering staat al in de wet op de economische delicten dat aan het vereiste dat een politieactiviteit re delijkerwijs nodig is, voldaan is, wanneer die politieambtenaar doet wat hij doet; anders deed hij het toch zeker niet! Deze zelfde redene- ring houdt de Hoge Raad er op na wanneer ter discussie komt of een beperking van enig Europees men senrecht „noodzakelijk is in het be lang van de openbare orde of de publieke gezondheid" of iets derge lijks. Als de wetgever waaronder een gemeenteraad het niet nodig vond om dat grondrecht (vrijheid van meningsuiting bijvoorbeeld) te beperken, dan zou die beperkende wet toch niet zijn gegeven?! Behalve een zeepbel is de geruststellende re denering van de minister dus ook nog een holle frase, en de minister weet dat dit de interpretatie van de Hoge Raad zal zijn. Daar komt nog bij dat iedereen verplicht is aan al het politieonderzoek in dit kader mee te werken, op straffe van 10,000 boete. Zelfs valt te verwach ten dat iemand, die het niet eens is met bepaald politieoptreden dat op een dergelijke zeepbel- argumentatie berust, en zich er te gen verzet, vervolgd zal worden voor een misdrijf, liggend in de sfeer van wederspannlgheid. Legalisering Ten vierde: misschien vraagt de lezer zich af of deze wet nieuwe mogelijkheden tot politieoptreden schept. Dat is niet zo: deze wet biedt een legalisering van tot nu toe ille gale politiepraktijken. Dit wordt het duidelijkst gedemonstreerd door een nieuw artikel dat gewone poli tiefunctionarissen machtigt om au to's te laten stoppen en op aanwe zigheid van wapens en munitie te controleren „indien daartoe redelij kerwijs aanleiding bestaat". Dit ar tikel betekent de legalisering van de „verkeersrazzia's" zoals die reeds nu veelvuldig worden gehouden. Dat is een woord dat we van de minister van Justitie niet mogen gebruiken, omdat het aan de bezettingstijd doet denken, maar dat maakt het woord natuurlijk niet minder tref fend juist. Hoe wordt deze bevoegd heid gemotiveerd? In de memorie van toelichting staat: „De bevoegde autoriteiten kunnen behalve in gevallen van „gezochte" auto's voorts van oordeel zijn dat er aanlei ding bestaat om in een bepaald ge bied en op een bepaald moment een algemene contröle-actie op de aan wezigheid van wapens in ver voersmiddelen te houden. De aanlei ding heeft dan betrekking op de collectiviteit. Het is niet nodig dat elke afzonderlijke bestuurder aan leiding geeft om hem aan contröle te onderwerpen. Dit is het verschil met verdenking die wel geïndividuali seerd moet zijn". In de eufemystiek heet dit: „het net eens door de vijver halen". Ten vijfde: met dergelijke motive ringen door politiefunctionarissen en met dergelijke Interpretaties door rechters zijn de voorgestelde bevoegdheden machtige wapens van de overheid in de strijd tegen Andere ongewenste toestanden. Tot nu toe leverde onbevoegd optreden risi op dat een later proces de mist in ging omdat de rechter de manier van bewijsvergaren niet in de haak vond. Zo groot was dat risico nu ook weer niet, want de meeste mensen accepteren allerlei onbevoegdheden van de politie wegens onbekendheid met hun rechten, waarvoor dan weer de regel van de Hoge Raad geldt: „wie zwijgt (niet weet dat hij be zwaar kan maken) stemt toe". De politie mag immers niet zomaar fouilleren of woningen binnen tre den. Legt de politie bijvoorbeeld tij dens een onrechtmatige huiszoe king waar uitdrukkelijk bezwaar te gen is aangetekend, de hand op ge stolen goed, dan zal dit niet aan het bewijs van diefstal of heling mee mogen werken, omdat dit bewijsma teriaal onrechtmatig verkegen is. Komt echter de politie rechtmatig binnen, namelijk redelijkerwijs no dig voor het opsporen van vuurwa pens. en wordt dAn het gestolen goed gevonden, dan is dit bewijsma teriaal niet onrechtmatig verkregen. Er is weinig fantasie voor nodig om er vanuit te gaan dat het omgekeer de de politiële praktijk zal zijn: „In dat huls ligt waarschijnlijk gestolen goed (of opruiende geschriften), la ten we maar eens een kijkje nemen en later zeggen dat er vermoedelijk vuurwapens lagen." Rechtstaat Deze redenering gaat niet uit van kwade trouw bij de politie, maar gaat ervan uit dat al te grote politie- bevoegdheden waarvan de uitoefe ning bovendien niet aan wezenlijke controle is onderworpen, niet goed is voor een staat die rechtstaat pre tendeert te zijn. De rechtstaat kan al te gemakkelijk een fagade worden van de machtstaat (ook wel politie staat genoemd). Na al deze bezwaren van rechtstate lijk en Juridische aard: wat dan vel? Misschien een analogie met het he- roïneprobleem: zo lang in de gouden driehoek papaver wordt geteeld, zal het heroïneprobleem blijven be staan. Zolang de produktie van wa pens en munitie door deze of een bevriende staat juist bijzonder op prijs wordt gesteld, onder andere omdat het geld ln het laadje brengt, arbeidsplaatsen verschaft en een staat machtig maakt en houdt, en als de economie vereist dat interna tionale handel en verkeer zo min mogelijk moet worden belemmerd, zolang zal het particulier verboden wapenbezit blijven bestaan. Daarbij vergeleken zijn Öe voorge stelde maatregelen niet meer dan druppels op een gloeiende plaat. Uit het verleden valt te leren, dat ver groting van de bevoegdheden van de politie, zoals in het economische strafrecht is gebeurd, op zichzelf niet de effectiviteit van de controle bevordert en om de effectiviteit gaat het nu Juist. Dat wil zeggen: de nu voorgestelde regeling brengt de op lossing van het vuurwapenprobleem geen stap dichterbij. Maar met deze regeling kunnen wel andere zaken worden aangepakt. Als gezegd: het middel is daarmee erger dan de kwaal

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 9