erkewerk kun je het niet
loemen in de Drommedaris
tpf -p-I
•rie „anarchisten"
ran moord op
ïuback verdacht
Vrees voor verliezen
door computers
„Jona" is alweer
het 22ste deeltje
'Aantal ziekenhuizen
vaak niet te klein'
mmÊm*
wmg
1
Trouw
grootscheepse klopjacht begonnen
Door defecten en misdaden
Parijs liever
lui dan moe
Onderzoek naar adviezen college Guerrilla's in
Argentinië
doodgeschoten
Prinses Anne
in verwachting
DAG 9 APRIL 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
11
jr Jac. B. Looijen
kerkewerk kun het niet
men. wat er in de Dromme-
s, die bizarre stadspoort
Enkhuizen gebeurt. Maat
it daarmee is alles niet ge
el. Dezer dagen reed ik er
r toe. omdat ze me hadden
raagd in dat oude poortge-
iw in een gespreksgroep te
ten over het jodendom, en
ls men dat plechtig had
igekondigd ,,De wortels van
Europese cultuur". Toen ik
affiche zag. schrok ik wel
n. want zo'n onderwerp is
nogal wat en ik had geen
el op papier. Maar Bert Kis-
de directeur van de Drom-
daris stelde me meteen ge-
Hij zei: we zitten vana-
ïd gewoon gezellig bij elkaar
je vertelt maar wat je van
ang vindt.
Kjes is theologisch doctarandus.
1 werkte lange tijd bij het we-
Jdiakonaat van de hervormde
c toen Hebe Kohlbrugge daar de
ling had. Maar hij stapte op nadat
isynode haar aan de kant zette. En
staat Kisjes in Enkhuizen als
5 van de Drommedaris geregeld
liter de tapkast. Nee, niet op de
(fisel in de kerk. Preken doe ik
bit vertelde hij me op de werk2ol-
r van z'n arbeidershuisje aan de
«tuinen, vlak bij de Drommeda-
L Hij is ook geen lid van de kerke-
td, maar wel praat hij mee in de
T- v '.'x -V-
Muziek maken bij de Drommedaris in Enkhuizen.
Horeca-organisatie van hotels, res
taurants en cafés. In z'n boekenkast
zag ik de dikke pil van Herman Rid
derbos over de apostel Paulus staan
en nog vele andere voorname theolo
gische werken. Ik vroeg: wat doe je
daar nou mee in de Drommedaris?
Hij zei: nou je ziet. Paulus staat op
de bovenste plank, daar kom je het
laatste aan toe. maar het is wel goed
dat boek bij de hand te hebben. Op
z'n werktafel stond een grote kaar
tenbak. Dat was de administratie
van de inkopen voor het bedrijf in de
Drommedaris,
Maar wat betekent nou een man. die
voor dominee leerde, maar die in
plaats van preken een goeje hap eten
serveert?
Want de keuken in z'n
Drommedarw is voortreffelijk. Dat
kon ik zelf constateren toen we even
later aan tafel zaten. Na een geurig
uiensoepje, zachte aardappelpuree
met vlees en doperwten. Toch reken
ik er maar zes gulden voor, zei Bert
Kisjes. want ik wil beslist dat ieder
een hier kan eten. Er zijn zoveel
mensen, die niet thuis kunnen eten.
bijvoorbeeld omdat hun vrouw in
het ziekenhuis ligt. Nu die komen,
soms wekenlang.
Pastor
Hier al komt Kisjes om de hoek
kijken als pastor, al gebruikt hij dat
woord, geloof ik. liever niet. Hij wil
gewoon zorgen dat mensen voor een
schappelijk prijsje kunnen eten. Er
komt meer aan te pas. Veel mensen,
die aan de keurig gedekte tafels van
de Drommedaris zitten, willen ook
wel eens ergens over praten. Wel
daarvoor is Bert Kisjes ook beschik
baar. Och. we hoeven het allemaal
niet op te sommen. Mensen, dien in
de knoei zitten of eenzaam zijn. Of
mensen die geen dak boven het
hoofd hebben. Nu in de Drommeda
ris bij Kisjes is slaapgelegenheid,
ook tegen een schappelijke prijs. In
tussen moet men niet denken, dat
die Drommedaris een soort loge
ment is van het Leger des Hells.
Allerminst Want, en nu komt de
zakenman Kisjes om de hoek kijken:
we hebben ook echt wel een menu
van twintig gulden. De kok moet ook
de kans hebben om wat plezier aan
z'n vak te beleven.
Er is nog veel meer. Behalve voor z'n
taveerne zorgt Kisjes in de Dromme
daris ook voor een zeer gevarieerd
programma van culturele activitei
ten. In de agenda voor maart zie ik
een lezing over atheense democratie,
het optreden van een jazz-ensemble.
een vrij podium „voor iedereen om
op te treden", een politiek café. kof
fieconcerten op zondag, een film van
Ingmar Bergmann. muziek van een
blaaskwintet en een programma
voor kinderen „De avonturen van
Beer", waarbij het de bedoeling is
Drommedaris in Enkhuizen: een fijn plekje
dat kinderen zelf meespelen en mee
zingen. Graag houdt Kisjes al die
gebeurtenissen een beetje aan de
kleine kant. Niet teveel mensen tege
lijk. vindt hij. want dan kun je niet
meer met elkaar praten. Wat we wil
len is. zegt hij. de mensen een fijn
plekje geven. Nu. ik vond dat plekje
alleen al fijn, omdat je er in zo'n
heerlijk stuk oud-hollandse bouw
kunst zit.
Minimum-loon
Ze krijgen daar in de Drommedaris
geen cent subsidie van de overheid.
Wel hebben ze dat aangevraagd
Maar Bert Kisjes aarzelt een beetje.
„Want we willen on2e vrijheid nlel
kwijt". Maar hoe knopen ze dan de
touwtjes aan elkaar? Zoals ik al ver
telde. Kisjes woont met z'n gezin in
een simpel arbeidershuisje. Het
clubje jongeren dat met. hem samen
werkt om de Drommedaris te laten
draaien heeft zoveel plezier in 't
werk. dat ze gewoon met minder dan
het minimum-loon genoegen nemen.
Zo kan 't allemaal uit. Ook al. knip
oogt Kisjes een tikje leep. „omdat we
hier 's zomers nogal wat toeristen uit
binnen- en buitenland krijgen, die
voor een exclusieve maaltijd wel een
paar gulden extra willen betalen."
De Drommedaris heeft mooie klok
ken. Bom. zei zo'n klok van de Drom
toen we 's avonds wegreden. Ik zag
nog de zeer grote oude stadskerk van
Enkhui2en. Oelukkig wordt daar
zondag aan zondag het Woord ver
kondigd. Maar ook gelukkig, dat ze
daar in Enkhuizen dat fijne plekje
hebben in de Drommedaris. waar 's
zondags zo tegen koffietijd mooie
muziek wordt gemaakt. Voor men
sen die wel en die niet naar de kerk
gingen. Nee kerkwerk kun Je het niet
noemen. Of toch wel een beetje?
:ARLSRUHE (UPI, DPA) De Westduitse politie is
steren een klopjacht begonnen op drie jonge
f/estduitsers, die worden verdacht van de moord
onderdag op de procureur-generaal Siegfried
luback.
drie zijn Günter Sonnenberg (22
r), Knut'Folkert (25i en Christian
far (24) en ze staan bij de politie
kend als „anarchist".
;t trio wordt al enkele maanden
zocht omdat ze begin dit jaar bij
Zwitsers-Duitse grensovergang
lerrach een wacht zouden hebben
lodgeschoten. die hun valse papie-
n nader wilde bestuderen,
innenberg wordt ook verdacht van
diefstal van explosieven voor een
oep, die leden van de Baader-
einhofgroep had willen bevrijden,
politie is gisteren begonnen met
grootste klopjacht in de geschie-
nis van de bondsrepubliek. Er cir-
leren foto's van de verdachten en
n schets van de jongeman, die de
otorflets zou hebben gehuurd, van
larop Buback en zijn chauffeur
:rden doodgeschoten. De
estduitse minister van binnen-
ndse zaken heeft zijn vakantie af-
broken om het onderzoek en de
>sporingen te leiden. De minister
in justitie van de bondsrepubliek
ans-Jochen Vogel is gisteren even-
ins naar Karlsruhe, de plaats van
moordaanslag, vertrokken. De re-
ring heeft een beloning van
10.000 gulden uitgeloofd voor in-
r Uw advertentie in
wordt door 355 000
koopkrachtige
Nederlanders
gelezen.
Kinderen vragen
uw hulp
Er zijn in Nederland
kinderen die
niet kunnen horen en
daarbij nog andere
handicaps hebben, het
gehoorgestoorde meervou
dig gehandicapte kind.
Samen met de Stichting
WEERKLANK kunt u
zorgen dat er voor deze
kinderen een opvang
centrum komt.
Stort uw bijdrage op
één van deze rekeningen:
AMROBANK Amster
dam t.n.v. Stichting
Weerklank rck.no.
466725000, Postgiro
Amrobank 141300, Gcm.
giro Amrobank A10022.
Inlichtingen: secretariaat
Stichting Weerklank
Dcrkindcrcnstraat 1
Amsterdam - Ovcrtoomsevcld
'lel. 020- 171814
MWKRKIANK))
lichtingen, die leiden tot de arresta
tie van de moordenaars.
In de gevangenis Stuttgart-
Stammheim hebben tien gedetineer
de anarchisten de hongerstaking, die
zij een week geleden begonnen, uit
gebreid tot een dorststaking. Vol
gens hun raadsman Klaus Croissant
willen zij daarmee protesteren tegen
de verscherpte maatregelen tegen de
leden van de Baader-Meinhofgroep.
die na de aanslag op Buback zijn
genomen.
GENEVE West-Europa zal. naar het zich laat aanzien, de
komende tien jaar overspoeld worden door computers. Dit zal
vergezeld gaan van een toenemende vrees voor het verlies van
aanzienlijke bedragen door fouten, defecten en misdaden.
Dit zegt de ..Internationale vereni
ging voor onderzoek van verzeke
ringseconomie" een vereniging van
verzekeringsexperts, in Genève. Zij
meent, dat omstreeks 1988 in West-
Europa naar schatting 450.000 com
puters in gebruik zullen zijn, tegen
nog maar 55.000 in 1973.
Nu reeds gebruikt 90 procent van de
Europese bedrijven met meer dan
200 werknemers computers. De grote
doorbraak wordt echter verwacht
van de mini-computers, die in 1988
ongeveer 90 procent zullen uitmaken
van de 1.750.000 computers, die te
gen die tijd in de wereld operationeel
zullen zijn.
Computermisdrijven van pro
grammavervalsing tot de recente po
gingen om net chemisch bedrijf I.C.I.
te chanteren met de eis tot een los
geld in ruil voor de teruggave van
gestolen computerbanden met be
drijfsgeheimen hebben meer en
meer de aandacht gevestigd op het
probleem van de veiligheid. Toch
menen de internationale verzeke
ringsexperts. dat misdaden slechts
verantwoordelijk zullen zijn voor een
klein deel van de verliezen.
Gebrekkig materiaal zal. zo zeggen
zij, de bedrijven driemaal zoveel kos
ten als misdaad en sabotage. In dit
verband is becijferd, dat de potentië
le verliezen, die de computers aan de
administratie, de nijverheid en open
bare diensten kunnen betrokkenen
in 1988 ongeveer 6.6 miljard gulden
per jaar zullen belopen.
PARIJS (Reuter) Parijze-
naars zijn liever lui dan moe.
Tot die conclusie is het open
baar vervoersbedrijf gekomen
na een proef met een aantal
dubbeldeks-bussen. De bussen
zullen uit de roulatie worden
genomen omdat de ruimte
maar voor de helft wordt be
nut. De reizigers zijn te lui om
de negen treden naar de bo
venste verdieping te nemen en
blijven beneden hangen. De
Parijse busonderneming was
toch al in het nadeel omdat op
veel plaatsen in de stad de
takken zo laag hangen dat ze
de bussen raken. Daarom kon
den de dubbeldekkers slechts
op twee routes worden ge
bruikt. Na een mislukte proef
van negen jaar gaan de bussen
nu naar musea, waar men wel
de moeite van het traplopen
moet nemen om ze te zien.
De Paasvakantie leent zich
soms al voor een fietstocht
in het lenteweer. Maar dit
jaar was het fietsen toch
minder prettig. Gisteren
ging de tocht zelfs door
een kerst-sneeuw-land-
schap
HAARLEM Het nieuwste, en alweer 22ste deeltje, van de
serie „Wat de bijbel ons vertelt" brengt het verhaal van Jona
in beeld. Het is een uitgave van het Nederlands Bijbelge
nootschap (prijs 5,25). Het eerste deeltje van deze serie
verscheen in 1966. Het richtte zich op geestelijk gehandicap
ten. Maar al spoedig bleek dat ze ook bijzonder goed
aansloegen bij kleuters.
Op zijn speciale manier brengt de
tekenaar Kees de Kort de bijbel
verhalen in beeld. De tekst be
perkt zich tot een enkele regel bij
iedere plaat. Het resultaat is dat
kijkboekjes zijn ontstaan die het
bijbelverhaal op een geheel eigen
wijze overdroegen.
De deeltjes werden al spoedig
ontdekt door bijbelgenootschap
pen in het buitenland. Er versche
nen vertalingen in de bekende
moderne talen, maar al spoedig
ook in het Japans, in het IJslands
en in de taal van de Trio-
Indianen. en sinds kort in Oosteu-
ropese talen. Sedert het eerste
deeltje zijn al veel meer dan twee
miljoen exemplaren van deze
boekjes gedrukt.
Nieuwe elementen
Onlangs heeft het Japanse Bijbel
genootschap een nieuw element
aan de boekjes toegevoegd. Ach
terin wordt nu de volledige bijbel
tekst opgenomen van het ln beeld
gebrachte verhaal. De Japanners
ontdekten dat veel ouders die de
boekjes kopen, zelf nauwelijks ol
niet in aanraking zijn geweest
met het christelijk geloof en de
bijbel. Op deze manier richten de»
boekjes zich niet alleen op de
kinderen, maar krijgen boven
dien de ouders althans een stukje
bijbeltekst ln handen, ouders die
anders de bijbel nooit zouden le
zen. In Jona en in de volgende
uitgaven en herdrukken zal in Ne
derland het Japanse voorbeeld in
zoverre worden gevolgd, dat in
sommige gevallen de bijbeltekst
van het verhaal wordt afgedrukt;
in andere gevallen als de bijbel
tekst erg lang is wordt aangege
ven waar deze in de bijbel te vin
den is.
Verschenen in het verleden bij de
boekjes ook grammofoonplaten,
dit zal niet meer het geval zijn bij
de laatst verschenen deeltjes. De
kosten werden te hoog in verhou
ding tot de beperkte oplage van
deze grammofoonplaten.
Van een verslaggever
UTRECHT „De huidige gang van zaken is, dat een aantal
ziekenhuizen op onvoldoende gefundeerde wijze het etiket „te
klein" opgeplakt krijgt. Van het college mag dan ook zonder
meer gevraagd worden zijn standpunt op de kortst mogelijke
termijn te funderen".
De Britse vakbeweging is gisteren akkoord gegaan met een plan van de luchtvaartmaatschappij British Airways om
kader in te zetten voor het werk van technici, die met een wiide staking de vluchten van de BA naar Europa in de war
hebben gestuurd. Op de foto wordt gestemd over het plan.
Deze opmerkingen maken twee me
dewerkers van het Instituut voor zie
kenhuiswetenschappen van de rijks
universiteit in Utrecht, drs. J. M. D
Boot en mevrouw Drs J L M Zuid-
berg. na het onderzoek dat zij heb
ben ingesteld naar de adviezen van
het College voor ziekenhuisvoorzie
ningen en de ontwikkeling van de
ziekenhuizen
Ze constateren, dat in de periode
1955-1973 het aantal ziekenhuizen is
teruggelopen van 221 tot 196. Die
teruggang speelde zich helemaal af
in de categorie van de allerkleinste
en kleinere ziekenhuizen. De groep
met 125-250 bedden bleef vrijwel ge
lijk. die van 250-500 bedden werd
twee en een half keer zo groot (van 25
naar 62). De ziekenhuizen met meer
dan 500 bedden verdubbelden in
aantal (13 ln 1955 en 25 in 1973).
terwijl daarvan het aantal zieken
huizen met meer dan 750 bedden
vrijwel gelijk bleef (het kwam ln die
periode van drie via vijf en vier weer
op drie). Al deze veranderingen hin
gen samen met sluitingen ea'of fu
sies van ziekenhuizen.
Adviezen
Het college voor ziekenhuisvoorzie
ningen heeft de laatste jaren aan
staatssecretaris Hendriks verschil
lende adviezen uitgebracht over re
gionale situaties. De onderzoekers
stellen aan de hand daarvan vast.
dat het college ten behoeve van een
planmatige beperking van het aan
tal bedden de „vanzelf" al op gang
gekomen processen van concentra
tie en schaalvergroting wil verster
ken en dat het daarbij een categorie
ziekenhuizen aanpakt die tot dusver
Juist niet bij die processen was be
trokken.
In de adviezen van het college gaan
ziekenhuizen met 250 300 bedden
(en ln steden en andere dichtbe
volkte gebieden zelfs tot 450 bedden)
eenzelfde rol spelen als vóór die tijd
ziekenhuizen tot 125 250 bedden.
Deze ziekenhuizen komen nu vol
gens het college in aanmerking voor
sluiting of voor opgaan ln een groter
ziekenhuis.
Vraagtekens
De onderzoekers zetten vraagtekens
bij deze „druk van buitenaf". ZIJ
menen mét de Nationale Zieken
huisraad dat van geval tot geval
moet worden bekeken, of en in welke
mate ziekenhuizen moeten bijdra
gen aan een beddenbeperking Dit al
naar gelang hun plaats en functione
ren in de regio.
Boot en Zuidberg vinden dat welis
waar niet elk ingrijpen in het zieken
huiswezen volledig wetenschappe
lijk onderbouwd hoeft te zijn. Maar
ze menen wel. dat dit meer noodza
kelijk wordt naarmate het
standpunt waarop het college zijn
advies tot ingrijpen baseert, meer
afwijkt van de feitelijke situatie en
naarmate de maatschappelijke ge
volgen groter zijn.
BUEN08 AIRES (AFP. Reuter.
UPI) In een hevige schietpartij
met de Argentijnse veiligheidstroe
pen zijn even ten noorden van de
hoofdstad Buenos Aires vijl guerril
lastrijders om het leven geitomen.
Dat heeft de Argentijnse politie
meegedeeld. De schietpartij vond
plaats, toen de troepen stuitten op
de guerrilleros ln een onbewoond
deel van het dorpje Monte Grande.
Van de zijde van de veiligheidstroe
pen is geen melding van slachtoffers
gemaakt.
De vier leden van de Argentijnse
liga voor de naleving van de men
senrechten. die zes dagen geleden ln
Buenos Aires verdwenen, zijn vrijge
laten. Ze verklaarden op een onbe
kende plaats in Buenos Aires te zijn
vastgehouden Al die zes dagen wa
ren ze geblinddoekt.
Voor hun vrijlating waren ze naar
een politiebureau gebracht. Daar
werd verteld wie ze waren en daarna
liet de politie hen gaan. Na het
nieuws van de verdwijning van de
vier was de politie een onderzoek
begonnen, maar zonder succes.
LONDEN (Reuter) De Britse prin
ses Anne verwacht in november
haar eerste kind. Dit is door Buc
kingham Palace bekendgemaakt.
De 27-Jarige prinses zal tot Juli haar
afspraken gewoon nakomen. Haar
gezondheidstoestand wordt „uitste
kend" genoemd.
