Weg met die afschuwelijke uitdrukking
<5f)emk
Judas
YMCA verdeeld over
congres Argentinië
ft nawi
„Religie en vrede" op de bres
voor vierhonderd vluchtelingen
Bijbels voor kinderen
taalarmen", Friezen
en middelbare scholieren
Houtresten op Ararat niet van Noachs ark
iülk w
Ds. H. J. Hegger:
Griekenland niet
zomaar in EG
Overname van
lutherse zender
niet onverwacht
Ook dit jaar een
One Way Day-koor
VANDAAG
VOORBIJGANGERS
WOENSDAG 6 APRIL 1977
KERK
T rouw/Kwartet2
door ds M. Groenenberg
Het lijkt wat pijnlijk, nu we leven onder de
indruk van de ramp in Tenerife en zijn
gevolgen, ieta te zeggen over het woord
„stoffelijke resten". Maar ik wil er Juist
over schrijven omdat ik het woord
„stoffelijke resten" zo pijnlijk vind. Het is
me een volkomen raadsel waarom in de
nieuwsberichten voor radio en televisie
dat woord wordt gehanteerd. Het is
blijkbaar een geheiligd woord, want
ledereen hanteert het daar. Om de andere
regel valt het Men werpt het elkaar toe en
krijgt het onmiddellijk ook weer terug.
Stellig moeten er heel wat mensen zijn die
zich afvragen: moet dat nou? Ik zeg „nee.,
en acht het gebruik van dat woord
volstrekt verwerpelijk. Het is een
afschuwelijke uitdrukking en we moeten
er zo snel mogelijk van af! Ik geef twee
redenen.
In de eerste plaats is het gevoelsmatig een
ellendig woord. Ineens is blijkbaar
iemand, van wie Je zielsveel hebt
gehouden, veranderd in wat „stoffelijke
resten". Hij of zij is geen mens meer, maar
wat restjes stof, waarbij Je niet meer denkt
aan aUes wat Iemand voor Je geweest is.
maar aan de stofzuiger, die snel en grondig
alle stofresten opruimt. Waarom zouden
mensen zich daar nog druk over maken?
Waarom vinden ze het zo ontzettend dat
mensen zo verminkt of verbrand zijn dat
ze niet meer herkend kunnen worden? Wel.
omdat het voor hen nog lichamen zijn en
gelukkig nog geen „stoffelijke resten". Het
lichaam van een mens is niet niets en niet
zo maarte herleiden tot „stoffelijke
resten". Een mens is voor ons immers pas
mens in zijn lichamelijkheid? Ook als
iemand overlijdt, verandert dat niet van
de ene seconde op de andere in wat
„stoffelijke resten". Dat is een
ontluisterend spreken over de mens die
men heeft liefgehad en nog lief heeft. Het
staat aan de nieuwsmedia niet vrij om zo
maar elk woord te gebruiken wat hun te
binnen schiet en het afgrijzen op te roepen
van mensen, wier gevoelens daardoor
worden bezeerd.
De tweede reden is dat deze manier v^n
praten over een overledene volstrekt
onbijbels acht. Ik noemde deze reden niet
als eerste, omdat ik overtuigd ben dat een
heleboel mensen die dit tweede argument
niets doet, de zaak zelf ook zo ervaren. In
de bijbel is het lichaam niet „niets" Er zijn
wel vrome mensen geweest die
minachtend over het lichaam spraken,
maar dat hebben ze dan niet van de bijbel
geleerd. Je bent een mens vanwege je
lichaam. Je hebt geen lichaam, maar je
bent lichaam. Daarom gaan we ook
eerbiedig met het dode lichaam om. We
leven in de lijdenstijd. Als radio en
televisie er waren geweest in de tijd van
Jezus, dan zouden ze stellig hebben
omgeroepen dat zijn „stoffelijke resten,,
waren bijgezet in het particuliere graf van
Jozef van Arimathea. Zoudt u een
afgrijselijker uitdrukking kennen? Zijn
lichamelijkheid is ook betrokken in de
opstanding en ook de onze is het. Wij
mogen daarom niet zo ontluisterend
spreken over het dode lichaam, maar onze'
woorden zorgvuldig kiezen.
Ik weet natuurlijk ook wel dat ons lichaam
tot stof vergaat, maar dat is een kwellende
bijzonderheid, die ons diep kan treffen.
Voorlopig hangt er rondom de dode de
waarde die deze mens voor ons heeft gehad
en die is gebonden aan het lichaam. Het
smartelijke is juist dat die mens vergaat!
Daarom ontzeggen we iedereen het recht
om zo over iemand die pas is overleden te
spreken. Onpersoonlijker spreken over een
dode als het woord „stoffelijke resten"
doet, is nauwelijks denkbaar. Men heeft
het niet meer over een iemand, maar over
t n iets: resten stof! Terwijl het toch geen
kunst is om andere woorden te vinden. Een
enkeling sprak al over „slachtoffers", maar
die werd dan zo doodgegooid met
„stoffelijke resten", dat-ie dat woord ook
maar ging gebruiken. Maar waarom dat
woord niet? Of gewoon „doden" of
overledenen of verongelukten? Waarom
nu juist dat onzalige woord „stoffelijke
resten"? Ik zeg: weg er mee!
Ds M. Groenenberg te Utrecht is
oud-voorzitter van het college van
kerkvisitatoren in de hervormde kerk.
HAARLEM Het Nederlands Bijbelgenootschap is er op uit de
mensen (Jong en oud) een bijbel of bijbelgedeelte ln handen te
geven in een taal die zij het beste kunnen verstaan en in een
vorm die zij het beste kunnen gebruiken.
Nog (Ut voorlaar verschijnt ..Samuel
en Saul", een vertaling ln eenvoudig
Nederlands van de eerste helft van
het boek I Samuel. Deze geheel nieu
we vertaling is speciaal gemaakt
voor beginnende lezers. Het bijbelge
nootschap wil door deze uitgave kin
deren tussen zeven en tien jaar in
staat stellen de bijbel zelf te gaan
lezen, hetzij thuis of op school. Er
zijn in Nederland tientallen kinder
bijbels voor deze leeftijdsgroep,
maar daarin wordt het bijbelverhaal
naverteld en soms geromantiseerd.
Het bijbelgenootschap probeert ech
ter om de bijbeltekst getrouw over te
zetten in een taal die door deze le
zersgroep gemakkelijk kan worden
begrepen.
Het hoopt dat deze vertaling ook
geschikt zal zijn voor zogenaamde'
„taalarmen". Daarbij wordt gedacht
aan mensen met leesmoellljkheden,
maar ook aan mensen die onze taal
nog niet goed beheersen, zoals be
paalde groepen Molukkers. Surtna-
mers en Antillianen, en ook buiten
landse werknemers.
Fries
De tweede bijbeluitgave, die in het
komend najaar zal verschijnen, richt
zich op de Friezen. Op nadrukkelijk
verzoek van dc Friese kerken heb
ben het Nederlands Bijbelge
nootschap en de Katholieke Bij
belstichting samen de bijbel op
nieuw in het Fries laten vertalen. De
Friese kerken hebben dit werk ook
grotendeels bekostigd.
Dit was nodig omdat in de vertaling
die ln de jaren dertig verscheen de
nieuwste ontdekkigen op taalkundig
en archeologisch gebied nog niet wa
ren verwerkt. Een nieuwe Friese bij
bel moest toch gedrukt worden, om
dat de spelling van de Friese taal
Ingrijpend is gewijzigd. Het is de
bedoeling dat deze nieuwe bijbel
voortaan in alle Friese kerkdiensten
zowel rooms-katholieke als protes
tantse, zal worden gebruikt.
Schoolbijbel
De bijbel heeft altijd een geheel ei
gen plaats op de scholen ingenomen.
Reeds de Statenvertalers schreven
in 1637 in een voorwoord op hun
werk dat zij zich onder meer richtten
op onderwijzers die de bijbel konden
voorlezen. Het Nederlands Bijbelge
nootschap heeft nu de Bijbel ook ln
de vorm van een echt schoolboek
uitgegeven.
De bijbel als schoolboek is ver
schenen als een stevige, paperback.
Iedere pagina bevat een duidelijk
leesbare tekst in de vertaling uit
1951, gezet als doorlopende regel.
Naast de tekst is een brede kantlijn
vrijgehouden voor aantekeningen,
waardoor deze bijbel ook als studie
bijbel gebruikt kan worden.
De inleidingen bij de bijbelboeken
uit de oude schoolbijbel zijn her
schreven. Meer nog dan voorheen
bieden ze feitelijke achtergrondin
formatie over de schrijver van het
boek. het doel ervan en de tijd waa
rin het ontstond. Tot 30 april is deze
nieuwe schoolbijbel verkrijgbaar
voor 23,— daarna gaat hij 26,50
kosten.
Van een onzer redacteuren
DRIEBERGEN Binnen de YMCA en binnen het CJV, de
Nederlandse afdeling van deze internationale christelijke jonge
renvereniging. is een discussie ontstaan over het voornemen
deze zomer in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires het vier
jaarlijkse internationale congres te houden.
Het debat heeft er inmiddels toe
geleid dat de Franse tak van de
YMCA heeft bekend gemaakt niet
van de uitnodiging van de Argentijn
se zusterorganisatie gebruik te zul
len maken en de Deense vice*
voorzitter van het internationale
YMCA-bestuur, Hans-Verner Lollike
heeft laten weten ook niet naar Bue
nos Aires te willen komen. De Deen
se afdeling zal later deze maand be
kendmaken of zij aan het wereldcon
gres al dan niet zal meedoen.
Politieke overwegingen tegen de Ar
gentijnse regering spelen een hoofd
rol bij de bezwaren. Het Nederlandse
CJV-bestuur heeft van het begin af.
toen bekend werd dat de YMCA naar
Argentinië zou gaan. bezwaar ge
maakt tegen het overdreven luxueu
ze onderdak dat het congres zou
genieten ln het Sheraton-hotel in
Buenos Aires, dat eigendom is van
het internationale concern ITT.
Onze adressen:
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030
De veiling van de collectie bijbelse diorama's te Ommen,
die vandaag zou plaatshebben, is uitgesteld. Na onze
publikatie heeft de huidige eigenaar, de heer A. Woldhek.
diverse reacties van geinteresseerden gekregen, zodat hij
weer hoop heeft gekregen, dat de collectie op de een of
andere manier behouden kan blijven. De diorama's, die
vervaardigd zijn door de schilder Sipke Van der Scheer,
waren van 1938 tot 1972 tentoongesteld, achtereenvolgens
in Haarlem, in Den Haag en in Ommen. Op de foto de heer
Woldhek naast de voorstelling van het pas gereed geko
men brandofferaltaar in de woestijn. Op de voorgrond
Mozes en Aaron.
Van een onzer verslaggevers
VELP Ds. H. J. Hegger van de
stichting „In de rechte straat" heeft
erop aangedrongen, dat voordat
Griekenland toegelaten zal worden
tot de EEG, er eerst nog een hartig
woordje met dit land zal worden
gesproken over het gebrek aan
godsdienstvrijheid.
In het maandblad van „In de rechte
straat" spreekt hij van „ernstige be
lemmeringen" voor alle godsdiensti
ge richtingen buiten de Grieks-
orthodoxe kerk. „Proselitisme" is
strafbaar. Voor de oprichting of het
gebruik van een gebouw dat be
doeld is voor het houden van
godsdienstoefeningen is toestem
ming nodig van de plaatselijke
orthodoxe bisschop en van de minis
teries van godsdienst en nationale
opvoeding. Godsdienstige leiders
zijn verplicht aan het ministerie van
godsdienst het juiste aantal van hun
aanhangers en hun families op te
geven, waar godsdienstige samen
komsten worden gehouden.
Ds. Hegger maakt vooral bezwaar
tegen artikel 3 van de Griekse
grondwet, volgens welke buiten de
officiële bijbel van de Grieks-
orthodoxe kerk geen andere bijbel
vertaling is toegestaan. Er is volgens
ds. Hegger dringend behoefte aan
een vertaling in modern Grieks.
Inmiddels zijn echter ook in de Ne
derlandse afdeling verdere beden
kingen gerezen tegen het poliUeke
regtn e in Argentinië. Over tien da
gen is er een nationale besturendag
van het CJV en het staflid Aad Kik
verwacht dat de afdeling Noord-
Holland daar een poging zal wagen
het hoofdbestuur af te brengen van
het plan een delegatie naar Buenos
Aires te zenden.
Acht itian
De Nederlandse delegatie zal. zoals
de zaken nu nog staan, uit acht man
bestaan, onder leiding van de voor
ster van het CJV. hr. ds C. van
Eysinga. Wel handhaaft het hoofd
bestuur zijn bezwaar tegen het wat
al te uitbundige comfort dat het
congres te wachten staat. Verder
vindt het dat de YMCA in het ver
volg een beetje nauwkeuriger moet
zijn ln het afspreken waar zij haar
wereldcongressen houdt. Iets dat
niet zo eenvoudig is. omdat aan de
meeste landen wel een vlekje Is.
De heer Kik. die als Nederlandse
afgevaardigde het internationaal
vooroverleg in Genève heeft bijge
woond, vertelt dat de Argentijnse
YMCA-leden vinden dat de Westeu-
ropese bezwaren overdreven worden
door een ln hun ogen eenzijdige
voorlichting. Kik merkt ook op dat
de andere Zuidamerikaanse afge
vaardigden in Genève weinig begrip
bleken te hebben voor de Europese
bezwaren tegen Argentinië.
Volgens de heer Kik zou het besluit
van de YMCA haar congres niet in
Argentinië te houden, de afdeling in
dit land ln moeilijkheden kunnen
brengen. Deze afdeling doet onder
meer werk voor de armen en enkele
leden zitten volgens de heer Kik in
de gevangenis.
De Argentijnen menen dat een YM-
CA-congres in hun land niet bete
kent dat de internationale jongeren
organisatie daarmee steun verleent
aan de dictatuur van generaal Vile-
GENÈVE De communicatiecom
missie van de lutherse wereldfedera
tie (LWF) heeft zich tijdens een zit
ting in Frankrijk beziggehouden
met de financiële en technische pro
blemen, die zijn ontstaan nadat het
radiostation „De Stem van het
Evangelie" door Ethiopische mili
tairen ln beslag is genomen. De LWF
zal onder meer een overgangsbu
reau oprichten om bijvoorbeeld bui
tenlandse medewerkers van het ra
diostation te helpen bij het vinden
van een nieuwe baan.
Drie teams bestaande uit leden van
de LWF, de internationale vereni
ging voor christelijke comminicatie
(WACC) en de panafrikaanse ker-
kenconferentie, zullen hiertoe in de
komende twee maanden Afrikaanse
regionale stations bezoeken.
Concrete alternatieven voor „De
Stem van het Evangelie" zijn er nog
niet.
da en het internationale YMCA-
bestuur is het daar in meerderheid
mee eens. Indien de YMCA nu uit
Argentinië zou wegblijven, zou dat
volgens de Argentijnen niet conse
quent zijn, omdat het vqrige congres
in 1973 in Oeganda werd gehouden.
Mogelijk zou de YMCA, die niet ge
wend is zich voor of tegen bepaalde
regeringen uit te spreken, voor zich
zelf een richtlijn moeten opstellen,
die als norm kan gelden voor het
beoordelen van landen waar zij in de
toekomst haar wereldcongressen zal
houden.
DEN HAAG Een onderdak voor minstens vierhonderd Vietnamese vluchtelingen, die voor de
kust van Singapore ronddobberen. Daarnaar is dr. Homer A. Jack, secretaris-generaal van de
wereldconferentie voor religie en vrede (WCRP) op zoek.
In Den Haag voor besprekingen met
de Europese afdeling van de WCRP,
vertelde hij tijdens een persconfe
rentie, dat de Aziatische afdeling tij
dens een vergadering, vorig Jaar no
vember in Singapore, op dit pro
bleem was gestoten. Duizenden
zwalken rond op vissersboten voor
de kust, omdat ze geen permanente
verblijfsvergunning krijgen.
De driehonderd WCRP-
afgevaardigden uit zeventien Azia
tische landen kwamen direct in ac
tie. De Japanners, van verschillende
godsdiensten, legden zestigduizend
dollar op tafel. Vanuit verschillende
godsdienstige groepen en kerkelijke
hulporganisaties, ook uit Nederland,
werd dit bedrag aangevuld tot
200.000 dollar. Twee schepen werden
gecharterd, waarop nu vierhonderd
vluchtelingen tijdelijk zijn onderge
bracht. Per vliegtuig werden vluch
telingen in de Chinese zee opge
spoord. Teams onderzochten ook de
kusten van Thailand en Maleisië.
Het aantal uitgewekenen bedraagt
tienduizenden, aldus dr. Jack. Een
speciaal comité van de wereldconfe
rentie heeft, veelal met succes, ver
schillende regeringen met name
de Verenigde Staten, Frankrijk, Ca
nada, Australië en West-Duitsland
dringend gevraagd sneller meer
vluchtelingen toe te laten.
Japanners
De WCRP Is in 1970 opgericht, voor
al op initiatief van Japanners en
Amerikanen, die op grond van hun
religieus beleven zich samen voor de
vrede willen Inzetten. Er zijn we
reldconferenties gehouden in 1970 in
Kioto en in 1974 in Leuven. De derde
wereldconferentie is volgend jaar
september in de buurt van New
York.
Het Europees secretariaat houdt
zich vooral bezig met godsdienstvrij
heid in Europa, met name ln samen
hang met het vraagstuk van de bui
tenlandse werknemers, en met het
leggen van een basis voor de dialoog
tussen de godsdiensten. Zo ver
spreidde de raad van Europa een
WCRP-rapport over de godsdiensti
ge rechten van buitenlandse arbei
ders.
Er zijn 22 Nederlandse deelnemers,
onder wie de benedictijn Dom Tho-
lens, de rabbijnen Lilienthal en Soe-
tendorp, de hoogleraren Camps, Van
Goudoever, H. van der Linden en D.
Mulder en minister Pronk. Secre
taris-coördinator is C. ter Maat van
Pax Christi.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het veelbe
sproken eikenhout, dat 22 jaar
geleden gevonden werd op de
berg Ararat in Turkije, kan on
mogelijk van de ark van Noach
zijn geweest. Tot deze conclu
sie zijn wetenschappelijke me
dewerkers van de universiteit
van Californië gekomen.
In fundamentalistische kringen is de
afgelopen jaren grote waarde ge
hecht aan de vondst van het be
werkte hout. Het werd beschouwd
als tastbaar bewijs van de historici
teit van het bijbelverhaal over No
ach, wiens schip na de zondvloed
bleef steken op de 5100 meter hoge
bergtop Ararat.
Een eenvoudige proef heeft nu ech
ter uitgewezen, dat het hout af
komstig is van een boom, die om
streeks het jaar 700 na Chnstus moet
zijn gekapt Om tot de ark te kunnen
hebben behoord, zou het hout zeker
drieduizend Jaar ouder moeten zijn
geweest.
Bouw van de ark, uit de prentbijbel van Peter H. Schut (1659).
De ouderdom van het hout is
vastgesteld door een telling van de
carbon-14 deeltjes. Een levend orga
nisme neemt deze radio-actieve iso
topen op tot zijn dood. Door te me
ten hoeveel carbon-14 ln de loop der
tijden is verdwenen, kan de ouder
dom van het hout worden vastge
steld.
Uiteraard is daarmee niet bewezen,
dat het verhaal van de ark van
Noach dus niet historisch Is. De
archeoloog dr. Rainer Berger, die het
PUTTEN Ook dit jaar zal voor de
massale evangelische jongerenma-
nifestatie One Way Day een groot
jeugdkoor worden geformeerd. Mu
zikale medewerkers van initiatiefne
mer Ben Hoekendijk componeren
een geheel nieuw repertoire.
Elke jeugdgroep met goede muzika
le begeleiding of elk koor kan mee
doen, aldus Hoekendijk. Men krijgt
dan de muziekboeken en kan zelf
met instuderen beginnen. Het reper
toire laat ook een musical zien, die
's avonds ten gehore wordt ge
bracht.
'De One Way Day wordt 22 oktober
gehouden in de Irenehal van de
Utrechtse Jaarbèurs. Vorig jaar trok
deze dag vijftienduizend jongeren.
Eerder in oktober komen al de koren
bij elkaar in Utrecht om samen het
programma door te nemen. Vanuit
het kantoor van de stichting Op
wekking in Putten worden de ko
mende weken 150.000 pamfletten en
posters het land ingezonden om jon
gelui uit te nodigen voor de One
Way Day.
resultaat van het wetenschappelijk
onderzoek eind vorige week in Wash
ington bekendmaakte, uitte de ver
onderstelling, dat het hout af
komstig kan zijn van een schrijn, die
door vrome christenen in de Middel
eeuwen kan zijn opgericht ter nage
dachtenis aan de landing van de ark
in die streek.
Overigens staat helemaal niet vast,
of men wel op de Juiste plaats zoekt.
Het bijbelboek Genesis zeg alleen,
dat de ark bleef zitten op „de bergen
van Ararat". Dit kan betrekking
hebben op de hele streek.
Maar vooral in de Verenigde Staten
blijft in bepaalde kringen een groot
enthousiasme bestaan voor nieuwe
expedities naar de bergtop, vooral
omdat vaststaat, dat er onder het
gletsjerijs nog heel wat van dergelijk
hout moet zitten.
De berg ligt echter ln het Turks-
Russische grensgebied. De Russen
hebben achter de geestdrift der on
derzoekers ai enkele malen spionage
vermoed en daarom hebben de
Turkse autoriteiten tot dusverre
geen vergunning willen geven voor
een diepgaand archeologisch onder
zoek.
nu in de boekhandel
Walter Jens
'Het werd de hoogste tijd dat
iemand zich eens met de zaak
Judas ging bezighouden Walter
Jens doet dat op een heldere en
overtuigende wijze. Dit boekje
biedt minstens materiaal voor
een toneelstuk.'
Heinrich Boll
'Pijnlijk-heilzame lektuur
Carl Amóry
een opmerkeli|k boek van
Uitgeverij Ten Have b.v.,
Baarn
„HANDEN DER MENSEN//
De tweede lijdensaankondiging
vindt eveneens in het noorden, in
Galilea, plaats. De overpriesters
schriftgeleerden en oudsten ontbre
ken. De Mensenzoon zal overgelverd
worden „in de handen der mensen
Het klinkt algemener, maar niet
minder dreigend. Ergens heeft Jezus
gezegd, dat Hij wist wat er in de
mens was en dat Hij zich niet aan
hen toevertrouwde. Daar zal straks
niet meer naar gevraagd worden. Hij
zal in die handen overgaan. Die han
den zullen zich naar Hem uitstrek
ken, maar dan niet als de velen die
bij Hem hulp en genezing zochten,
maar als de handen van mensen die
'wat met Hem willen, die met Hem
een einde willen maken. MFMensen
die van mening zijn dat het zo wel
genoeg is met die man van Naza
reth, die zulke bevreemde en ver
vreemde dingen doet en zegt. Dat
kan niet langer. Er is een grens aan
hun incasseringsvermogen. Hij
staat in de weg. Het leven kan alleen
nog leefbaar blijven als Hij er niet
meer is. Van alles wat ze geleerd is
uit oude dagen kan alleen nog iets
terecht komen als Hij niet meer „on
der de zon" is, maar weggedaan. Zo
'zal het gaan. Ook hier neemt weer
de naderende dood de voornaamste
plaats in. Er wordt zelfs twee keer
over gesproken. Hij zal gedood wor
den en eenmaal gedood.... Maar die
tweede keer staat weer in dat ver
warrende licht van het laatste. Gods
laatste woord over deze mens-,
opstandig. De eerste keer heeft Pe
trus zich verzet tegen dit pessimis
me en gezegd dat het niet gebeuren
zou. Nu begrijpen ze het opnieuw
niet, maar durven niets te vragen.
Hebben ze hun schouders en hun
wenkbrouwen opgehaald? Een
vreemdeling temidden van die Hem
't naast stonden? Een onbegrepene
terwijl het toch duidelijk na-
derkwam? Of moeten we misschien
niet meer spreken van lijdensaan
kondigingen, maar van opstan
dingsprofetieën?
NED. HERV. KERK
Beroepen te Terheijde: D. D. Lucas
te Waardenburg.
Bedankt voor Vlaardingen: H. C. van
Itterzon te Gouda.
GEREF. KERKEN (VRUG.)
Beroepen te Pieterburen-
Schouwerzijl en te Ulrum: J. J.
Poutsma, kand. te Nijega (Sm.).
Bedankt voor Bunschoten: drs. S.
Cnossen te Hoogkerk.
GEREF. GEM.
Bedankt voor Zwijndrecht: J. Koster
te Barneveld.
Beroepen te Oostkapelle: A. Bac te.
Boskoop.
GEREF. GEM. IN NED.
Bedankt voor Hilversum: M. van
Beek te Opheusden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Vlaardingen: K. D. van
kampen te Abcoude.
Ds mr A. Luteijn
Onverwacht is overleden ds mr A.
Luteijn te De Bilt. Hij is 85 jaar
geworden. Ds Luteijn ging theologie
studeren, nadat hij eerst enkele ja
ren onderwijzer was geweest. Van
1924 tot zijn emeritaat in 1957 was
hij hervormd predikant, achtereen
volgens in Goudriaan, Genemuiden,
Huizen, Onstwedde. Loenen aan de
Vecht en Glfessen-Nieuwkerk. Na
dien was hij nog enkele Jaren predi
kant-medewerker van de hervormde
bond voor inwendige zending op ge
reformeerde grondslag (IZB), waar
van hij vele jaren bestuurslid is ge
weest. Ds Luteijn, die toen hij in
Onstwedde stond nog rechten ging
studeren, was in de jaren vijftig en
kele jaren lid van de generale syno
de. Ook was hij toen voorzitter van
het protestants-christelijk streek
ziekenhuis te Gorinchem. De begra
fenis is donderdag in De Bilt.
IADVERTENTIE